Katalog

nazım hikmet Kuvayi | Milliye ! Destanı umhuriye 50. yıl, sayı: 17781 Kurucusu: YUNUS NADÎ Jyartf ed /larınBan pfiflolan'lşn lü i>ı/ roma»»nda; { y £ Ş de M yıl jtf&dığj' jjoksup.bır k 2 Şubat 1974 Cumartesi ustaıca ünte içinin trajik yaşamını seriyor <5n9müzf. Ko\de Lvaşarnlarınm ağır düzeyi hep aynı kalmış ~â*p|fca türlü olacağına da akılları ermeyen köylulsrin acı serüveni aynı aeılıkta etkin bir dille anlatıhr. Nıhal Önol'un aslından yaptığı yeni çeviri bu romanın değerıni artınyor. Varlık Yayınları, fivatı 15 hra. (İlâncılık: 5621) 921 Ecevit, Koalisyon Hükümetinin ENKAZ programmı Meclıslerde okudu TV/ 1 ı ı n ı YARALANDI, HALK EVLERİNE GİREMEDİ ALT.NDA KALAN 2 KIŞIIÖ OLDU ADALET VE VERGİ YASALARI DEĞİŞECEK Ğİ ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) CHPMSP koalisyon hükümetinın programı dun Mıllet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosunda Baş bakan Bulent Ecevıt tarafından okunmuştur. Okunması bir saat 15 dakika süren program, Meclıste. CHP ve MSP'Ulerin alkışlanyle karşılanmıştır. Dığer partılı uyelenn alkışlara katümadık ları gorülmustür. Ecevit'ın okuduğu programda, Ikı partinin üzerinde birleştiğı noktaların Türk toplumu için ye nı ve mutlu bır donem başlatabılecek değerde olduğu belırtıltnekte, hükumetin geçmişin kırgınlık ve acılanm giderecek kar Silıklı bagışlama ve hoşgörüye dayanan bır kardeşlik ortamımn kurulmasını ilk görev saydığı bil dırilm6ktedır. Programda aynca, adalet ve vergj yasalannın değışeceğı açıklanmıştır. Başbakan Ecevit, programı Mec liste okuduktan sonra kendısini ilk olarak yardımcısı Necmettin ErbaJcan kutlamış, bunu sırasıyle dığer Bakanlar izlemiştir. Hükümet programı üzerindeki görüşmelere Mıllet Meclisinde pazartesi günu başlanacaktır. Anayasa uyannca. Meclıste güven ovlaması, görüşmelerin üzerınden bır tam gün geçtıkten sonra yapılacaktır. le ürerinde durduğu noktalar be ürtilerek şoyle denılmektedır: «Bır partinin tek basına ıktioar olduğu zaman yapacaklarından, yapmayı tasamdıklanndan, bir baska parti ıle hükümet ortaklıgı kurarken bazı fedakârlıklara razı olması doğaldır Fakat CHP ve MSP'nin başLca ekonomık, sosyal ve siyasal sorunlarla ilgılı olarak gorü$ler.ı.ın dırleştığı noktalar, yapmak zomnda kaldıkları karşıhklı fedaKârlıklar la kıyasJanamayacak Kac*ar çoktur ve önemüdir İki partınin üzerinde birleştığı nonular. Turk toplumu için yeni ve mutlu oır donem baslatabilecek aeierdeaır. Sımdı kendını programı ıle y ı t sek takdırlerınıze sur.an hükü(Devamı Sa. ~, Sü. 3 de) Temel üretim malları ve ağır sanayi yatırımlarında tekelleşmeyi önlemek amacıyla devlet öncülüğü esas almacak Fiyat artışından geniş halk topluluğunun etkilenmemesi için gelirlerle fiyatlar arasında adaletli denge kurulacak Alsancak semünde yıkılan duvarın altında kalan bir otomobü göruluyor. DEPREM IZMIR'DE BUYUK HASAR YAPTI tZMtR, (Ege Cumhuriyet Biirosu) 5,2 gücünde oldugu belırtılen çiddetlı deprem Izmir'de 2 kişının ölümüne, 6'sı ağır 35 kişinın yaralanmasma, bazı bınalarda hasara ve buyuk panığe yol açmıştır. Dün sabaha karşı 02'ji 1 dakika 42 sanıye geçe tzmırlıleri tatlı uykularında yakalayan ve uzun sürdüğü bildirilen deprem, büyük panik yaratmıştır. Sokaklara fırlayan tzmirliler, uzun süre evlerine gırememişlerdir. Deprem sırasında Cumhuriyet Bulvanndaki eski bir ev, bitişiğindeki evin üzerine göçmüş, enkaz altında kalan öğretmen Mehmet Ertan ile eşi Mediha Ertan, ölmüşlerdir. Enkaz altından çıkartılan çocuklan Salih Ertan ise ağır yaralı olarak hastaneye kaldırümıştır. Hükümet programı Programın giriş bölümünde özellıkle karma nükümetüı önem Yaralılar îzmir'deki tüm hastaneler depremden sonra alarm halıne geti Bu Telâşm GereğiNe? oalisyon dışında kalan si.tasal partilerin Oenel Başkanları Başba1 kan Bülcr.t Ecevit e ve vardımcısı Necmcttin Erbakan'a ayrı ayn birer mesaj göndererek başarı dilediler. Başta Sayın Demirel olmak üzere Sayın Bozbeylinin, Sa\ın Feyzioğlunun ve öteki sayın liderlerin iyi dilek mesajlannı gazetelerde okuduk. Pek aüşık olmadığumz bu nygar davramşlanndan ötürü bir de sayın liderleri yürekten kutlamak isteriz. Bir yanı Ue demokrasi budur iste. Düşünceler, çıkarlar ve görüşler arasında ne denli ayrüıklar bulunsa da muhalefetin görevi her ne pahasma olorsa olsun iktidan yıpratmak değil, ülke sorunlarına, çözüm aramak, bulmak ve göstennektir. Bn da bir hükümet daha ise başlarken ona diş gıcırdatmakla olmaz. Mnhalefeti iktidann düsmanı olarak tanımak son derece ilkel bir demokrasi anlayısıdır. Bu sakat anlayiştan kurtulamayan toplumların özgürlük rejimini uzun süre yaşatmalan olanaksızdır. Demokrasi yaşayacaksa iktidarla muhalefet birbirine karşı saygıIı davranacak, muhalefet iktidann alternatifı olarak bilinecektir. Politika alanında eleştiriler, hatta saldınlar elbette görülecektir, ama buniann düşünsel plan sınırlanru fazla zorlamamasına dikkat etmek gerekmektedir. Hele gerçek dışı suçlamalarla iktidarı çürütmeye kalkısmak, ya da doğnı olmayan verilere dayanarak «bu hükümet basarısızlığa mahkumdur» diye ön yargilara varmak ancak ülke soruntarını daha başlangıçta çıkmaza sürüklemeye çauşanlann baş vurabileceği bir yöntemdir. Bu gibi Idmselere kamuoyu artık notunu vermiştir. Bunlar gerçekler üzerinde açık konuşmaktan hoşlanmayan, özgürlük rejimir.den ödü kopan, yoksul halkın ezilmesi pabasma elde ettikleri haksız kazançlan sürdürebilmeyi herkesin sus pus olduğu bir ortamda arayan dikta heveslileridir. Ne yazık ki, sayın muhalefet liderlerinin koalisyon liderlerine sunduklan başan dileklerini kimi yayın organlan hiç umursamaz görünüyorlar. özellikle AP yanlısı bilinen bir taJam gazeteler yeni hükümeti ve onun başkanını yıpratmak uğruna şimdi den kollan sıvamış ver yansın etmektedirler. İleri sürdükleri suçlamalan ve çağ djşı önyargi' ten burada örnekler göstererek tekrarlamayı okurlarunıza karşı saygısızlık biliriz. O yola başvurmayacağız. Ama soralım Ne oluyorsunırz baylar? Bu homurtu, bu telâş neye? Üç buçuk ayı bolan uzun bir bunalımdan daha yeni çıktık. Biraz sabredip bekleyemez misiniz? Onca zahmet sonu iki parti arasında k sılıklı fedakârhklarla vanlan işbirliğinin hemen bozulması için aceleniz ne? Fedakârlık demek bir anlamda ödün vermek demektir. ödün ise bir parti programımn tümü Ue uygulanmasını etbette bir ölçüde Erdemir araç ve personeli müteahhide ait işlerde kullanılarak haksız kâr sağlandı Eregli Demir v# Çelik FaBrıkalarında, soruşturma konusu olan çeşitll yolsuzluk iddıalarının sonuçlandmlmadıgı ileri surulmektedir. Erdemır Genel Kurul üyelerine ve hıssedarlanna gdnderilen bir raporda, Yönetim Kurulunun ihmali yüzünden, iki yıl öncesine âit yolsuzluk sorujturmalarının süruncemede kaldığı belirtılmıştır. Çeşıtiı yolsuzluk iddıalannın yer aldığı raporda, aynı tahlıye ve gümrük hizmeti için 196568 yılları arasında bir muteahhıde ton başına 9575 lira ödenirken, 1968 yılında ton başına 32.40 lira ve 1969 yı ŞÜKRAN KETENCt lında ton başına 20 lira ödendığı hatırlatılarak, 45 katı hızmet ucuzlamaslnın sırrının anlaşılamadığı belirtılmektedır Raporun bır başka bölümün de 10 bin ton hurds getiren bir Ameukan gemısıne anlaşma dıçı ılâvelerle 550 bın Türk lirası ödendiği, daha sonraki bır larihte yıne 10 bin ton hurda getıren bir başka Amerikan gemi sine i«e 150 bın Turk lirası odendıği ileri surülmekte, aynı işin karşılığı olarak 400 bin li ralık ödeme farkının nedeniriîn açıklanması istenmektedır. Raporda şirketin kendı hur dasını kendı sahasında toplama ışi yapılırken, maliyeti 2025 lıra olan bir hızmet için, bir dlğer müteahhide ton basına 100160 lira ödenmesine neden ya(Devamı Sa. t Stt. 6 da) CUMHURBAŞKANI MAKARÎOS, "TÜRKLERÎN YENİ TEZİ GÖRÜŞMELERİ ÇIKMAZA SOKAR,, DEDİ (İzzet Rıza YALIN büdiriyor) LEFKOŞE Rum Yönetimi Başkanı Makarios, Belçıka'nm yeni Kıbns Büyükelçisine, Türk hükümetinin Kıbns sorununda federal çozüm arnaçladığını sbylemiş, bu nedenle görüşmelerın çıkmaza gireceğine işaret etmıştır. Rum gazeteleri bu konuşmayı, «Makarios'un Türk hükümetıne cevabı» başlıklanyle vermıştır. Kıbns sorununun federal yönetimle çözümünün aslâ kabul edilmeyeceğini belirten Makanos, toplumlararası görüşmelerde henüz olumlu sonuca ulaşılmadığını ifade etmış, son günlerde Türk tarafmm verdiği demeçlerın iyımserlik olasılığı vermedığme, federasyonun ünıter devlet kavramını baltalayacağını ve Türklenn taksim planlannı ileri götüreceğini belirterek Türklerin bu çözüm şeklinde direnmeleri halınde anlaşmaya vanlmasının olanak dışı olduğuna dikkati çekmiştir. Makarios'un konuşması şöyledır: isterım ki, eğer Kıbns Türk liderligi bu mantık dışı tutumunda dırenırse görüşmeler çıkmaza girecektir. Sağ duyunun ve ıyı nıyetin hakım olacağım ümıt ederim.» Grıvas'ın ölümünün sonrasma ve dünkü toplumlararası görüşmelerin arifesıne rastlayan bu konuşma, sıyasî gozlemcilerce Makarios'un son gozdağı olarak rutelendırılmiştır. Fransız polisine göre Türkiye ve Hollanda gençler için "tehlikeJi bölge,, K. DAPONTE TUTUKLU AİLELERİ TALU'NUN İŞKENCE IDDIALARINI YALANLAMASINI KINADILAR ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Sıkıyonetım Mankemelennde yargılanmakta olan bazı sanık aı leleri dün venı bir acıklama yaparak. eskı Başbakan Naun Ta. İu'nun sanıklara ı^ner.ce yapıldığı yolundakı açıkiamasını Kınamış, kendileıinın de bu olaylara tanık olduklannı one sürmüslerdır. Sanık yakınlarının dün konuya ıliskin olarak yaptıkları acıklama şovledır: «Işkenceler hakkında araştırma larm sonucunu bekleyen sanıs yakınları olarak Naim Talu'nun, «Işkence yapılmamıştır» şeklindekı beyanatmı hayret ve üzüntüyle karsıladık. Çocuklarımız, eşlenmiz, kardeşlerımız bu dönemde işkencelerın en ağırını yaşadılar. Bizler buna tanık olduğumuz gibı bütün dünya da Türkiye'de işkence yapıldığını kesinlikle bilmektedir. Talu'yu bu beyanatından dolayı, haklı olarak, kamu önünde şıddet ve teessürle kmaxız.» Uçak kazasında ölenlerin ailelerine 50'şer bin lira tazminat avansı verılecek ANKARA Ray Sıgorta Genel Müdürü Dr. Mehmet Zeti Akın, Izmir'in Cumaovası Havaalanında düşen uçak ıçın Türk Hava Yollarına 61 milyon llra civannda tazminat ödeneceğinl açıklamıştır. Anadolu Ajansı muhabirinln bir sorusu üzerine Van uçağının uğradığı kaza sırasında hayatlarını kaybedenlerle yaralananlara venlecek tazminat konusunda da bilgı veren Ray Sıgorta Genel Müdürü Mehmet Zekl Akın, şunları söylemiştır: €İzmir'de düşen Van uçağı şirketimıze sıgortalanmıştır. Reasürör şlrket ise, bır Amerikan firmasıdır. Olay yerınde yaptığı mız mceleme sonunda, uçağıtı değerl olan 61 milyon lıranın Turk Hava Yollarına odenmesı kararlaşUrılmıştır. Aynca, kazada hayatlarını kav beden yolcuların kanuni mırasçılanna müracaat anında 5U'şer bın lira avans verilecek, daha sonra yapılacak aktuarya hesa bı sonunda, bu avans mahsup olunacaktır Her volcu ıçın h«(Devamı Sa. 6 Sü. 5 de) rilmiştir. Depremde ağır yaralanan Salih Ertan'dan başka durumlan ağır olan diğer yaralılar şunlardır: Alâaddin Şar, Sebahat Türkmen. Ahmet Oturmaz. Hatice Çiçekçi. 29 kişi de hastanelerde ayakta tedavi gördükten sonra taburcu edilmiştir Deprem sırasında Alsancak'taki evınden korkuyla fırlayan Halıde Aktuna adlı bir kadm da bv arada yoldan geçmekte olan bir otomobilin altında kalmıştır. Aktuna ağır yaralı olarak hastaneye kaldınlmıştır. Sokaklarda Şiddetli depremın ardmdan 1 kıncı bir deprem daha kaydedilmiştir. tklncı depremden sonra İzmirliler evlerine gırmeyerelt sabahı sokaklarda beklemışlerdır Büvük meydanlarda, Fuar'da ve Cumhurıvet Alanında beklesen halk battaniyelere sanlı olarak sıfır derecede sabahlamışlardır. Bu arada özel otoları olan yurttaşlar da araçlann içinde sabahlamışlar. korkulu saatler geçirmişlerdir. îzmir'de çott sıddetli htssedllen depremde vüze yakm erin yıkıldığı bUdlrtlmektedir. Binlerce evin duvarlan çatlamıs, her evin önü vıkıntüar nedeniyle şantiye alanı gibl olmuştur. Izmır'in maskotu haline gelen 60 yıllık tarihl saat kulesinın kubbesı ve altında bulunan mmy&tiiT şadırvan depremden yık.ılmıştır. Kulenin saatı depremin olduğu saatten 3 dakika sonra durmustur Yıkılan evlerin en(Devamı Sa. 6 Sü. 3 de) 100 ev yıkık PARİS «Fransız gençleri için, sızce Avrupa'dakı en tehlıkeli yerler nerelendır?» Cevap: «Turkıye ve Hollanda'» Bu halta Fransız televızyonunda (Aujourd'huı Madame Programı) yayınlanan bir oturumda çocuk polısi yetkılileri bu cevabı veriyordu. Fransız çoeukları ıçın en tehlikelı yerler bır Avrupa haritası üzerinde kırmızı yuvarlaklar ıçme alınmıştı. Bu yuvarlaklardan bırı Türkiye'de, Türk • Grivas için Sovyet sımn yakınlarında buluBu arada Rum Temsilciler nuyor. Meclisi, Grivas ıçın düzenlenen Polıs yetkihlerınden Lefeuvre olağanüstü saygı toplantısında Grivas'ı «vatana lâyık» ilân etmış ; ve Sauveur Borg'un televızj'on tir. Bu karar, 6 solcu mılletve seyircilerıne bıîgı verirken öne kılinm çekımser oylarıyle kabul sürdüğune gore, bundan bir süedilmiştir. , re önce Türkiye'nın Kuzeydoğu bölgesınde kaybolan üç Fransız gencinin izine, bütün aramalara (Devamı Sa. 6 Sü. 3 de) İsvan, Belediye'nin daha önce piyasa değerinin üzerînden mal aldığını söyledi Belediye Başkanı Ahmet tsvan dün 1974 vılı bütçesi ile ilgıli ola rak vaptığı konuşmada, bütçenin 366 milyon lira açık olrfuğunu söylemiştir. Bütçe taslağının kendisinden öncekı dönemde hazırlandığını ifade eden İsvan, aynca aynı dönemde yapılan ışlerden kalan 202 milyon liralık borcun ödenmesi gerektiğını de belırtmiştir. Belediyenin çeşitli kuruluş ve kişile(Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) ÇEŞİTLİ KURULUŞLAR AFFIN SINIRSIZ OLMASINI ÖNERDİLER ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Çıkması beklenen genel afla ilgılı olarak çeşitli kuruluşlar görüşlerını açıklamaya devam etmektedirler. TMGT Genel Sekreteri Mehmet Laçinel yaptığı basın toplantısında çıkarılacak genel affın smırsız olmasını önermiş, son yıllarda yüksek okul ve fakültelerden belge alan gençleri de kapsamasını istemiştir. Sosyallş Sendikası Genel Başkanı Özcan Kesgeç ile Petkim İş Sendikası Genel Başkanı Mehmet Kılmç da verdıkleri ortak demeçte affın geniş kapsamlı olmasını, ancak vergı kaçakçılannı içine almamasmı ıstemışlerdir. İki Sendika Başkanının ortak demeçleri şöyledir: «Cumhuriyet'in 50. yilı dolayısiyle düşünülen genel affın kapsamı konusunda şu görüşlerimizin gözönüne alınması bizi sevindirecektir. Suç olarak bugün sözkonusu olan hususlar, toplumumuzun ekonomik ve toplumsal dalgalanmalannın tabii sonuçlan olarak meydana çıkmışlardır Bu gerçek dikkate alindığında, af için bir sınırlamanın kabul edilmesı, suçlu olarak alınan kiml kimselerin haksız muamele görmesine kadar gidebilir endişesi içtndeyiz. (Devamı Sa. 6 Sü. 1 de) OLAYLARIN ARDINDAKİ GERÇEK ütün dünyada olduğu gibi Türkiye'de de radyo ve televizyonun önemi büyüktür. Hatta ülkemizde bu önemin çoğu ülkeden daha büyük olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü bizim toplumda yanya yakın vatandaşunınn okuması yazması yoktur. G5ze ve kulağa yönelen yayın araçlannın bu bakımdan etki alanı geniştir. Ülkemizde en büyük yayın organının TRT olduğunda kimsenin kuşkusu yoktur. Çıkmaza giren «Kıbns sorunu üzerinde ada Türkleriyle Rumlar arasında yapılmakta olan görüşmelerin henüz olumlu bir sonuç vermemesi üzücüdür. Türklerin son demeçleri pek iyimser olmaya meydan bırakmamaktadır. Türk hükümeti ile Kıbns Türk liderlıği sorunun federatif bir çözüm şekline bağlanması amacını gütmektedirler. Bu pratik bakımdan ımkânsırdır. Çünkü, Kıbrısta federasyona uygun şartlar yoktur. Federatif çözüm şekli halkın ezicı çoğunluğu için asla kabule şayan değildir. Çünkü, böyle bir çözüm şekli üniter devlet kavramını baltaladıktan başka Türk taksim planlannı ileri götürecektir. Sorunun ayrıntılarına gırmeksizin şunu belirtmek TRT'de kapalı oturumlar ve tutarlı bir davranışın geçerli olmasını beklemek kamunun doğal hakkıdır. Türkiye televizyonlannda bu ölçülere saygılı bir yayın yapıldığı söylenemez. Bu konunun çeşitli yönleri vardır. Sözgelişi TRT'de düzenlenen açık oturumlara bakıldığinda yayınlann önyargıyla düzrnlendiğini saptamak kolaydır. Açık oturumlar zaman zaman dünyanın bütün ülkelerinde rağbet edilir bir yayım türüdür. Herbangi bir konu, o konuyla ilgili çeşitli kuruluşlann ya da kişilerin hazır bulunduğu bir oturumda tartışıhr. Açık oturumun açıklığı iki anlamda belirlenir: Biri kamu önünde herşeyin apaçık konuşulması, ıkincisi tartışmacüarın toplum yaşamındaki yelpazenin her kanadından gelen temsilciler olması. Özellikle, bir siyasî sorun tartışılırken bu kural önem kazanır. Yalnız sağ kanattan veya yalnız sol kanattan derlenecek sözcülerle düzenlenecek bir tartışma otunımu, açık değil, kapalı oturumdur. Bir fikrin tartışılmaEi bir yana, bir fikrin propagandası böyle oturumlarda sözkonusudur. Batı radyo ve televizyonlannda siyasî, sosyal veya ekonomik konular tartışılırken toplumun uç ••• (Devamı Sa. 7, Su. 1 de) B NADİR NADt (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Durum böyle olunca TRTnin yaymlannda titizliğe dikkatin gereği anlaşılır. Devletin yayın organında toplum yaşantımızın gerçek niteliğiyledengelenmesi Y A ZI SIZ