Katalog

CUMHURÎYET 16 Şubat 1974 yle sevdalar vardır, blter blter başlar, dlvor Oktav Rıfat bir şılrınde Insan ozunde dugum'enen, solmavan, solar gıbı gorunup yenıden çıçeklenen sıcacık bır insan ozlemmın belirtısıdır bu Bununla \a«ar bununla veşerır insan bovuna Insanı eskıtmeven bojuna jenile^en, yeşerten bu bitmeven, bıter gıbi olup başlavan guçlu sevgıdır Butün in«,an sovunda ertaktır bu koklu, bu imbikten suzulmuş ışılc ovah sevgi Bununla birleşir ınsanlar, bunun bı'tıği veroV avrılırlar birbirınden llkçağın ünm bılgesı Empedokles butun varlıkları bırleştıren, bırlesımın ozunu kuran sev gıdır divor. Varlık bu'ununu kuran yel, «u, toprak, ateş gıbı dort ılkevi birlestıren bu sev gtdir onun du'unce duzemnde Sevgının oldugu yerd» başlar birleşme, canların kavnaşması. Ö Olaylar ve görüşler CAN Yararlı bir ihhm çıkmıj mı ellerinden, kaskatı kesilmış canlarından Soğuktur, donuktur ovlesi kımselerın canları. Insanların içını vureğını ısıtan tatlı, tadına dojulmaz sıcakllk yoktur onların ozunde. Sevgıyle açılır insan evrene >ıne levgivle kavrar çevresuu İnsan ınsanı gevgıyle anlar, levpvle varır ondakı guçlu sıcaklığın tadına. Işte budur can tıcağı d«dığımiz. Insanı insana açan, ozu avcfınlatan, anlamayı sağlavan bu ıçten sıcakllktır bovuna. SICACl tunluçe, yetklnllk, juçlu'uk kazsnır Ortaçagda butun gozier, sevmek için başka bır ev rene valnız duşuncede vaşavan bır dunjava donmuştu Gerçektekı insanı, dunvamızda vaşavar», yasamın acıhgını duvan, tadını çıkaran, varatmak, gelecegı avdınlatmak için çırpınan, çabalavan, kıvranan insanı sevmıvordu ortaçağ Bu juzden buvuk engeller kovmuştu kadınla «rkek arasına Erkeğe avn bır vucelik tanımış, kadını onun varlığından turetmıştı Gerçek insan sevgısmden voksunluktu bu Dost sev gısi can «evgısi değildi. Gerçekteki insan suçlu, kargışlanmış, kovulmus aşağı bir varhktı. Yalımlarm içınde janacaktı ılerde. Oysa bu boş İnanç uzun surmedı başarılı olamadı butun asıp kesmelerine, yakıp jıkmalanna karşıhk. Dost sevgısı ağır bastı, ustun geldı Sevgının bu güçlu atılımı sayısız başarılar sağladı Evren kısa bir sure içınde veni bir uvgarhk duzevıne gırıverdi Sevenlerle sevmejenlerin çatıştığı bır alandı evren, dunvamız Sonunda sevenler kazanrfı, «evroeyenler yenılgıv e uğradı Yarın da oyle olacak. tsmet Zeki EYUBOĞLU Seven Varlık Evren duzenınde geven sevmeM, sevilmevl dlleven varlık ınsandır valnız Odur se\gının tadına varan Insan s"vgısı ınsanları bırleştır meve. sanat sevgısı varatmaya, bılım sevgısi bılrreve, araııp bu'ma\a dogru lter İnsanl ıçten ıçten Butun uvgarhkları \aratan se\ gıdır bır bakıma En \uce sanat varatmaları, en kutsal varlıklar sevgınln, sevmevl erek edmen, inanç bılen insan duşuncesının urunud'ur Butun sevgıler ınsan kokuşludur sıcagı sıcağıra. Yalnız sevgıde bulur vapıcı atılımı, gelecege uzavan doğurucu gucunu insan Bu vuzden seven mutludur, sevmeyen mutsuz dıveceğım Savaslar, kan dokmeler ev ocak sondurmeler sev gıden ınsarhk duvgusundan voksun v onetıcı'erın, lcaskatı vonetimlerın işıdlr ancak îçınde bulunduğumuz ev reni or'açagın karanl klarından kurtaran, avdınlığa kavuşturan humanısme, renaıssance akımlannın ozunde burcu burcu kokan bır İnsan sev gısı vardır, bojuna \eseren, çıçeklenen vervuzune mutluluklar \eren Tarlhın dennlıklerıne gomulmüş eskı u\gar'ıkları, insan v aratmalarım bulan, avdınhğa çıkaran bılme, oğrenme sevgisıdır vıne. Ne kıncı, ne can yakıcıdır sevgiden savgıdan yoksun olan insan, se\gı\l bılme\en, savgıvı değerîendıremeven bır jonet'm, bır toplum dureni Bır bakın savaşı iş edınen, basKalarına kan kusturmavı seven, bunları vapmakla sevinen insanlara bir katkılan olmuş mudur evrende uvgarhğa' Bır ışık getirmışler mi bizer tnaktır. Insamn guçluluğüne, yaratıcılığına, tOkenmevıjıne gonulden ınanmaktır. Anadoluvu dost bılmenın, onun ozunde çıçeklener» uvgarlık urunlerinl benimsemenın ozlemlyle, sevınciv<e beslenir bu sevgı. Bu sevgının ısıgında tarıhimızın dennlıklerıne indıkçe, karanhklarını avcfınlattıkça daha ıvı anlarız, daha jakından tanırız bırbırımızi Savısız bovların karıgıp kavnaştığı Anadolu toprağı insan sevgısınin Hk fılızlendığı verdi a\ rıca Eski Mısır da bır tanrı gıbı kutlanan îsıl kabarınca, ona ınlan kurban edıhrdı Yunanlstan da d.. ojlevdi Bu ozlu sevgıden voksun olduğu için kurban etti Agamemnon kızı tphianassa'j ı Tanrılara Oysa Anadolu kokenlı uygsrlıklarda ınsar» kurbanı voktur Insanlarla tanrılar van\ana, elele, dlzdızedır özdeş bir can sıcaklığında ısınır butun Anadolu ınsanlan. Tanrılarla insanların karsıhkh sevıştığı, ovnaştığı gorulur eski Anadolu inançlarında Başka uv garlıklarda az bu lunur bu «ev gi Bunu eskıçağda Anadolu uluslarının aaldırgan olmavışlarından, bovuna sal dım a uğravıslarından anhjoruz açıkça. Anadolu'da onemll madenler, venmli topraklar vardı da ondan komşu ulusların saldınlanna uğrardı dıjen bllginler vardır bılı>oruz. Ovsa laldırı hangi turden, ne amaçla olursa ohun •evgiden voksun bır atılımdır. Iste mavi sevgının ereği ö"e bu gerçegi ortaja kojmâktır bir bakıma. Bir örnek bdul'ah Pulat Gozubüyük, Yargıtay Birinci Ceza Dairesl basın davalarma bakan kurulda uvedır Kurul beş u\eden meydana gelır Bu beş rakamı onemlıdır Dıvelım kl bır vazarın vazısı savcılıkça Ceza Kanunu nun meşhur 142 maddesıre aykın goru'du, ve dava açıldı Yazar sermave sınıfı uzerınde emekçı sınıfının tahakkumunu kurmak volunda propaganda yapmakla suçlandı Dava dosyası, sonunda Abddllah Pulat Goztibüvük un üyesi bulunduğu kurulun önüne gıder Bu kurulda nasıl karar verilır' Eğer Iki uve yazan suçsu7 ifej Uye de suçlu buluvorsa, iş Gozubuvuk te çozumlenır Çunku Gozubuvuk vazırla komunızm propagandası vapılriığı kamsmdavsa kuruldan çı kan karar bu vonde olacaktır Çoğu zaman bu kuru'dan çıkan kararlar ıkıje karşı uç ımzayla oluşmaktadır Fıkır suçları konusunda karar verecek Yargıtay uvelerinın kımhkleri onemlıdır Çunkü fıkır suçları cma\et, hırsızlık yol kesme gıbı maddı etkenlere da\aran suçlar değıldır Insanlann bazan ıkı üç cumle, bazan varım sav fa vazı vuzünden yedı buçuk yıl hap^e mahkum edılmelei çağdışı bır ceza anlayışından doğmaktadır ama, bır cumlenın ve\a varım savfanm vorumu da yargıçlann kafa yapı«ına ve anlavışlarına gore değısmeKtedır Ş mdı bu onemı bel rtmek bakımmdan Abdullah Pulat Gozubuvuku konu edmdık Cumhurıyet te 12 Mart'tan sonra Başv azar Nadır Nadl bazı arkadaşlarıyla bırhkte gazetenm yonetımıni bırak'ı, çekildi Bu olavı herkes bihr îşte bu olay uzenne Abdullah Pulat Gozubüyuk gazeteye şu meUubu göndermiştır «Cumhunvet Gazetesı lonetım Kurulu Muhterem Başkanlığına. Cumhıınvet'ın kurucusu Rahmetli \unus Nadı nın ruhunn azaba sokan ve bız okurlann en acı haval kırıklığıua ujtratan Marx'ıstlerden kurUrılmanndan dolavı duyduRumuz •e\ınç \e huzur »onsuzdur. Tann yurdumuzu ratan haınlerinden korusun. «Cunhumet'ın Mıllivetçi, Hurrıvetçi \e Turkçu ülkusün« devamında samımî başanlar dılerız. Savgılarırrun kabulunu rıca ederım » Abdullah Pulat Gozubuvuk bu mektubu 6 81971 tarıhınde yazmıştır Ama Turkıye 1971 agustos'unda durdugu gıbı durmamış, degışmıştır Cumhunvet ın okurları gazetevı protesto etmıjler satıs duşmuş, ve Başjazar Nadır Nadı arkadaşlan\la bırlıkte tekrar yonetımın başına geçmıştır Ve aym Abdullah Pulat Gozubuvuk «Markslst ve vatan hslni» dıye nıteledığı kışılere 13 91972 tarıhınde bır makale•ını yayınlamalan dıleğıyle yollamıstır. Hem de bu makaleye |u kartını da ilıştırerek .Abdullah Pulat Gozübuyük Yargıtay 1. Ceza Dairesl Savgı ile sunar> GozuDuyuk'un sajgüanna rağmen gonderdığı makale Cumhurıvet'te jayımlanmadı Şımdı mektup, makale ve kartvızıt Genel Yavın Mudurumuz Oktay Kurtboke'de gcçmisln anıları dosvasında bulunuvor Ne var kı bız bu yazımızı geçmışı anmak ıçm kaleme almadık. Hatta «vatan haıııı» dıje ıftıra ettıgı kışılere makalesını yayınlatmak ıçın «saygılar» sunan Gozubuyuk'un kışılığı de bızı ılgılendırmez. Bızım içm onemh nokta şudur Bunca onyargılı bır kımsenın en başta bızımkıler olmak üzere nıce fıkır suçu davasında karar sahıbı bulunması koyu bır adaletsızlık değıl mıdır' Fıkır suçlarına bakacak vargıcın hıç olmazsa hberal bır anlayış ve Jculturü benımsemış tarafsız bır kışı olması gerekırdı Bu duzeyde çok değerh yargıçlarımızm hem ağırceza, hem yargıtay kurullarmda gorev başında bulunduğunu bılıjoruz, bunlar hukuk tanhımıze geçecek nıtehkte kararlar vermışler ve bu kararlarında dırenmışlerdır Ama gene de fıkır suçu gıbı smırlan belırsız ve çagdışı bır kavramın ceza yasalarmdan kaldırüması fıkır ve bılım adamlarının guvencesı için gereklıdır Nıtekım Turk halkı fıkır suçu gıbı çağdışı bır anlavışı •şmıştır Şımdı gorev, kanun koyucusuna kalıyor Bovlece çagdaş uygarhğa ters dujen bır yasaktan ve bır ayıptan kurtulacağız. , ,^ , , Â Dost Sevgisl Sevgilerin en yucesl, en derini dost «evgi«ldır bence Dost sevgısi lnsanın başkasını kendınde, kendını başkalannda bulmasıdır bır bakıma Kısı ilkın en >akınmda olanı sever Bu bırevcı bır »evgıdir Bununla başlar ınsan olgunlasmava, gelismeve. Bunun koklu, ozlu arvlamını kavrayınca yavaştan yavaştan açılır doğava, evren butunune Bundandır ev rene gıden volların, dunjava açılan kapılann insan goıvlunden geçışı Can kokuşludur dost sev jjısı Içten ıçe ısıtır insanı, yayılır butun varlıga damar damar, sarar insan govdesıni ışıvan bır gunes ortusü glbi. Mavl mavi güler, yeşil jesil «olur ınsan vureğınde tomuran dost sevgısi. Onunla başlar varatma ev'eminin en guçlu en farsıcı atılımı Sarata açılan kapı da buradadır işte. Bu tur ievgınin en belırgın orneğmi Yunus Emre'de buluvoruz Şiirinin Umiklerlni kuran dost sevgısıdır onda Dost sevgısıyle çıkmış varlık ortamına, dost sevgisivle yaratmış can kokuşlu, ışıl ışıl şurlerıni. Sevea insan, bu dost levgısiyle, ulasır bü Sonuç Butün buluşlann, raratrnaların 8zu sevgidlr sevmeven, sevmeyi bılmeven bir baş n« yaratıcr olabilir, ne de yararlı, verımlı. îns«ndakl jaratıcı gucu besleven, verımlı, vararh kılan sevgıdır İnsan dısına taşan bır sevg've tutku denır Ün tutkusu, para tutkusu gıbi Bunlann ılgisi yok »ev giyle Sevgi insanın bu tun sovdaşlarım kucaklavan kucaklamayı sağlayan bır derın guçtur însanları »evmek, sevgıvle eğitmek uygarlıktır Sevmevl bır inanç edınen kimse uvgardır ancak Butun kotuluklerm jıkımların nedeni sevgiden voksun kalmadır Sev gı valnız geniş >ureklere, derın gonullere sığabilır, insanın duşunce alanını genişletır, duşunme ejlemlenne hızhlık, atılım kazandırır. Sevenler berı gelsın artık. «Mavi Sevgi» Anadolu «evgısidir bu Anadolu'nun en ejki çaglarından gunumuze değın «üregelen butunlugunu, ınsanlann bu butunluk ıçinde kaynasmıslıgını, v aratıcılığını, bırlıgıni ortava kojan sevgı ToDragı can kokuşlu Sabahattın Evuboglu ıle Halıkarnas Balıkçısı başlatmıs bu sevgıvı Onlarm buluşudur bu Mavi sevgi Anadolu'yu, Anadolu insanını, Anadolu insanının ozunde butun insan sovunu tevmektlr, ıay ÇAĞIN DIŞINDA KALANLAR OKTAY AKBAL Evet Hayır ÇALIŞAN EMEKLILER dumuzda «Emeklı» olabılmenın koşullarını kisaca hatırlatacak ve sosyal guvenlılt kuruluşlanmizdan 3 buyuk kurum ıle banka ve bazı tıcari kurumlara aıt 24 adet Emeklı Sandığımn sağladığı emekhlık sıstemınden soz edecegız Bılindığı gıbı, statü hukukuna tâbı kışılerı yanı memurları kapsamına alan sosjal guvenlık kuruluşu T C Emekli Sandığı'dır ve 111950 tarıhınd» S434 sayılı yasa ile kurulmuştur. Bu >asava göre, memur statusuyle çalışanlar, 30 tam fıflt hı/met yılı TC Emeklı SaiKhğına kesenek odedıklen takdırde, yaş kaydı aranmaksızın, gorevden ayrüdıkları rrundekı emeklı aylıgı bağlanmasına esas avhkları iuerınden, " o7O oranı ıle emeklı aylıgına hak kazanabılmektedır. Burada belirtılen emekli aylıfı bağlannuuına esas aylıklar devımınden, memurların, her ay tıkır tıkır emeklı keseneğı odedıklen matrahın değıl, 1425 savılı yasa ıle, sessız sedasız icadedılen bır değışıklığın sonucu ortaya çıkarılan Gosterge Tablosundakı, kesenek odenen matraha oranla daha duşük mıktardakı, «Emekli aylığı bağlanmasına esas aylık» ıfadesınm (1425/1. c fıkrası) anlaşılması gerektığını 22 6. 1973 tarıhli Cumhurıyefte açıklamış ıdık Öte jandan, 1 4 1950 tarıhmde 5417 sayılı yasa ıle kurulmus olup, 506 sayılı yasa ıle günümuze kadar gelen Sosyal Sıgorf> ar Yaslüık Sıgortası hukumlerıne gore, Borçlar Kanunumuzun 313 maddesınde tarıfı yapılan Hızmet Bağıtıyle çalışanlar, 25 yıllık sıgortahlık suresı(l) zarfında 5000 guncuk prım odemış ıseler, kaç yaşında olurlarsa olsunlar, son beş çalışma yılı içındekı prane esas kazanç toplamlan en jnaksek 3 yü ortalamasınm 0o70ı uzerınden jaşhlık aylığma hak kazanabılmektedırler (2) Şayet, bu kışıler, kadm 50, erkek 55 yaşıru doldurmus bulunuyorlarsa, sadece 5000 gunluk (13 yıl, 10 ay, 20 gun) prım odemıs olmaları koşulu ıle de yaşlılık ajhgı alabılmektedırler Vakıf şekhndekı 24 adet küçük Emeklı Sandıklan, en az Sosyal Sıgortalar Yasasının normlannı saglamaya zorunlu kıhndıklan ıçın, ayrıca, bu vakıf tesıs senetlerı hukümlerınden bahse gerek gorulmemıştır. Kendi adına ve hesabına çalışan esnaf ve sanatkârlar ıle dığer bağımsiz çalışanlara, malulluk, yaşhlık ve olum hallennde sosval guvenlık getıren ve 110 1972 tanhmden ıtıbaren uvgıüamaya gırmış olan 1479 sayılı BagKur Yasasma gore ise; bağımsiz çalışan kışınm, kadın 55, erkek 60 yaşıru doldurmus olması ve en az 15 tam yıl Kuruma prım odemış bulunması ve dukkinını kapatması kaydıyle, son kez pnm odedığı gelır basamağmın 'o70'ı uzerınden yaşlılık aylığı bağlanabılmektedır (3) K onuva girmeden önce, yur H er oyunda vardır bu1 Kımlleri ovun dısı kalırlar, çekılıp bir yana otekılen sevretmek duçer onlara Bır de oyundan atıldıklarını ja da ovunun bıttıgını anlamavanlar vardır Bovlelen gulunç duruma duştuklennı bıle bıle ortada dolajırlar. Vurdumduvmazhk mı, umursamazlık mı, yoksa gerçeklerı gormemek mı, ne dersenız deyın ÜÇ BÜYÜK SOSYAL GÜVENLtK KURUMUMUZDA (EMEKLÎ SANDIĞI, SSK, VE BAĞKUR) EMEKLILtK UYGULAMASI BIRBİRINDEN FARKLI. BUNUN ADALETLÎ OLUP OLMADIĞINI DUŞUNMEK GEREK. Bır koşu duşunun, atletler bitırmışler yarıjı, çekılmışler ortadan, ama bırı duroadan kosuyor hâlâ1 Çevresıne gulerek selâm vererek, tek başına bıtış çızgısıne geldıgınde bırıncı olduguna inanıjor Yalnız kendı ınansa ı>ı, herkesm de ınanmasmı ıstıyor Sonuncu gelmış halk kahkahadan kırılmış, ama o «ımdıden gelecek yarışa katılma hevecanında' Kollarını kabarta kabart» gezı>or Gorenler samrlar kı odur gunun adamı, kahramanı Polıtika, herhangı bır ovun, bır yarış değıldır Bır ulusun varlığını ılgılendıren bır tıgıaştır Polıtika alanında soz sahıbı, etkı sahıbı olanlann o ulusun en seçme, en durust, en sağlam, en i\ı yetışmış kışılerı olmaları gerekır. En ustun zekâların çarpış'ıgı, vançtıgı bu alandı" polıtika Bakarsınız durmaksızm başarısızlığa ugramış ulusuna vararh olamamış hattâ yanlış adımları üe o ulusu çıkmazlara sokmuş bırı, bır daha, bır daha çıkıvor ortaja, bulunmaz. bu>uk bır cevhermış gıbı1 Ojsa toplum anlamış tanımış onu bır yargı>a varmış Daha dogrusu halk üerlemış, büınçlenmıj, o tur polıtıkacıları gerıde bırakmış . Bakıyorum, çağm dışında kalmışlar. eskımışler, bayatlamışlar, durmuşlar bır noktada. Belkı vıllar jıllar once bır «degerdıler. O zamanm toplumuna uygundular Ama hep avnı yerde çakılı kalıncd, toplum asmıs. onları Uvgarhk dev adımlarla ılerlemış, dış dunya aşamadan sşamava geçmış, polıtika sanatı, yenı olanaklar kazanmış Değışen koşullara, anla>ışlara, derınleşen kultüre, bıhm kfasma ters duşenler, karşı koyanlar tek başlarına kalırlar, kaldıklarını anlamadıkları ıçın de gulunç olurlar.. «Nıye benden ayrılduı7» dıye sorar bır pohtıkacı eski dostuna. Bu zamanlar bırhkte savaş vermışlerdır Sonra o arkadaşı bırakmıştı onu, hattâ karşısına geçmış onun çagdışı kafasına anlayışına karşı mucadeleye gırışenler arasında jer almıştır «Nıye benden avrıldın1'» Kuzun dolu bu soruya şu yanıtı verır o eski dost: «Sen yerınde çakıl. kaldm da ondan» Son gunlerde MecLi'te ve Senato'da bır takım konuşmalar oldu Gazetelenmızm bır çoğunda yazılar okudum Sankı yırmı, otuz vıl oncede vaşadığın ızlenımı verdı bunlar bana Adam hâlâ dergıde çıkan bır yazıdan, jayımlanmış bır kıtaptan urkuyor. Kursulerdc, gazetelerde bu çeşıt çağdışı kafaların zamanın çok çok gerılermden seslendıklerım du>uvoruz Yıllar geçmış boylelerıne bır şey katmadan, bır şey ogretmeden İnsan ınanamaz, bu kadar dar kafah bılım duşmanı, zekâ voksunu nasıl kahnır, kıji zamanın getırdıklerıne ılerleyen ujgarhğa karşı kendını hangı 9 kahn zırhlar alünda korur . Çağm dışında kahp çağmı yaşayan ya da çağmı aşmak ısti>en buna zorlanan, bu çabayı gosteren yığınlara seslenmek, etkılemek olanak dışıdır . Çağ dışı olanlara duşen, çekılıp bır yana olup bıtenlerı anlamaya çahşmaktır Toplum senı aşmış, senın onderlık etmeye >a da yol gostermeje kalkıştığın ınsanlar şımdüık onemh çoğunluguyla senı çok gerıde bırakmışlar, şımdi bu ovun dışı, çağdışı çırpmmalarına acıyarak, gulerek bakıyorlar' Yakında butun Turk toplumu çağının ıçınde, gıderek onunde olmak yarışına gırecek. Ne dıjordu o şarkı «Dunya donuyor sen ne dersen de» Evet, zaman ılerhyor, çağ değışıyor Turk toplumu butun baskılara, engellere karşın o akısa, o gıdışe uyuvor, uymak ıçın olanca çabasmı harcıvor. Sızler ne dersenız de>ın ne yaparsanız yapın ^ Selâhattin TURLA SSK Gn. Md, Musavıri ıına gore emekli aylığı bağlanmif bulunan vatandaşımız Resmi bır daırede tekrar me mur statusu ıle çalışırsa, emekli ajlıgı kesılır ve ılerde yenıden emeklilik talep ettığınde, son hızmet zammı (hızmetı ahıre zammı) intıbakı yapılmak suretyle yeni den emeklı aylıgı baglnür Bır avukat yazıh«Ojesı açar da avukathk meleğı» devam ederse, emekli Bvlığı «esılmez vo bundan oovıe feosyal Sıgortalar Yasasının da kapsamı dı* nda tutulur. Resml biı dıirede Eosyal S'gortaja tabı yemıjelı, ücreth, geçıcı k?drolu bır göreve girerse, emeklı aylığı kesılır ve bu gorevde çaUştıgı sürece ödenFakat, bu kişı, bır özel sektörde Sosyal Sıgortaya tabı yevmijeli bir ise gırerse veya bır manav duKkânı açarsa, Sandığm bagladığı emeklı avlığı kesılmez, boylece emekli ayhgına, yeni ka zancını da ekleme ol&nagına kavuşabılır ve artık ne BağKur* dan, ne ae Sosyal Sıgortalardan hıçbır oran kesıntisi yapılmaz. (1101 sayılı yasarun ek S. maddesı, 1479/38 madde) örneğın; bır makom soförü, T C Emekli Saı dığmaan emekli eylığı baglandıktan sonra, kamu kesımınde ışçi şolorlük yaparsa bu aylıgı kesııır de. inşaat muteahhıdi Mehmet efendının ifinde çalışırsa Kesılmez Yme, albayhKtan emekli olmuş bır ordu mensubu, fılan daırede Sıvıl bavunma Uzmanı Olursa emekli aylığı kesılır de, ozel sektdrde gorev aldığı takdırde kesılmez Yme bır lıse oğretmeni, emekli lığim müteakıp, özel bır dersane veya bır ozel okulda gorev kabul ederse hem emekh aylıgını, hem de yeni kazancını alabilmektedır Rahmetli memur emekllsi kocasmın aylığı kendısıne dul pjhğı olarak mtıkal etmış bır hanım, Emeklı Sandığjna tabi memurıyete gırerse dul aylıfı ke sılır, Sosyal Sıgortaya tabı bır gorevde çalışırsa kesılmez, ayrıca ılerde kendısıne Sosyal Sıgortalardan da ikınci bır yaşlılık aylığı bağlanabıhr II Sosyal Sıgortalar Yasasına gore yaşlılık ayıığı bağlanmı? bulunan vatandaşımız Resmı bır daırede memur olursa Sıgortaca oağ anmış olan jaşlılık aylığı kesıımez de ozel sektorde çalışırsa kesılir Kasap oukkanı açarsa kesılmez ve BagKur'dan da ıstısna edılir Sıgorta emekıısı bır avukat tekrar yazıhane açar da avukatlık meslegıne aevam tdeıse, yaşyardımlarm devamı hususundaki ayrıcalı hukumlerden oturu, haklı bır ozenme, ve ımrenmey» dog ru ıtmektedır. Bu yazımızı, emeklilik sonraa uvgulamalara ayırdığımız ıçın, Devlet Planımızın onerdıgı v» kamuoyunun tıtız bır ılgı>le lzledıgı, hak kazanma koşul ayrıcalıklarmdan bahsedemıyeceğız. Gunumuzde emeklının çalıştırıl ması çeşıtlı nedenlere dayalıdır: Emeklı aylıkları, tuketım eşyası fıyatlarını ve paranın satm alma gucundeki değer duşmelerıni yakından takıp edebılecek bır sıs teme bağlanamamış, ıhtıyaçlar ve fıvatlar her gun bıraz daha azmıs bulunduğundan, emeklı, guduk aylıgına, çalışarak sağlayacağı ka zancı eklemek olanağım aramaktadır Emekli, «Çalışma gunü kısal tır amma hayau uzatır» Çın atasozunun esprısı içınde, bır meşga le, bir hobı veya hâlâ onemım yı tırmemezlık çıkan ıle yenı bır ış sahıbı olmajı duşunmektedır. Emeklının mesleğı, kafası ve tecrubelen geçer akçadır, aranılan kışıdır, yenı bır ışe balta olması, bıraz da arz talep kuralı gereğı ohr.uştur. Hanım dırdırından kaçmak, genç gorunmek, memurıyette hızı nı alamamı? olmak, bu kez zengın olmak, serbest ış yapmak, v s gıbı çeşıtlı nedenlerle çalışma ha vatına devam etmek istenmekteaır Ovle veya boyle sonuç olarak emeklının, çalışmak zorunlulufunda kaldığı zaman, yıllar boyu odedığı pnmler veya kesenekler karşılığı kendısıne bağlanmış olan ve temel yaşam duzenını ona gore ayarlamış bulunduğu emeklı (>aşhhk) ayhğının tamamen ke sılmesı ve kesınlıkle koşe mmderıne ve>a mahalle kahvesıne don mesı ıstenılmelı mıdır7 İşte bu soru, son yıllarda bmlerce vatandaşımızı yakından dü şunduren konulardan bırı olmujtur hlık aylıgı kesillr ve kendisinden Zorunlu Grup Sıgortası jolu ıle yenıden sıgorta prırra alınmaya başlanır, kesınlıte Baro levhaîindan sılindiğı takdiıde keııdısır e Sosval Sıgortadan yenıden bır yaşlılık aylıgı hesap edılerek bağlanır Resmı bır da.rede T C Emekh Sandığına tabı memur olursa yaşlıhk aylığı kesilmez dedık de, eğer aynı daırede jevmıyelı (sıgortalı) goreve gırerse jaşlılık aylığı kesılır örneğın, Karayollan Idaresinm fılanca bolgesınden emekli ol rıuş sışortalı şotorun, rahattır Oıye sandığa tabı makam merrur şoforluğune ozenmesı halmde jaşlılık ajlığı kesılmez an cak, yevmıyeh ışçı çoforluğe başlaması hahnde kesılır Yine bır ozel okul matematık Cğretmenıne Sosval Sıgorta dan tağlanm's olan vaşlılık avhgı, Kabataş Ltsesıne ogretmen alcuğu takdırde kesılmez de, Van i!>nde ozel bır dersanede ders vermeyı kabul ederse kesıl r Rahmetli işçı emeklısı kocasınm yaşlılık ajlıgı kendısine ıntıkal etmış dul karısı, yenıden evlenmemek kaydı ıle, nerede çalışırsa çalışsın, Sıgortadan bağlanmış olan dul aylıgı hıç bır surette kesılmez. III BağKur yasasma göre, yaşlılık aylığı bağlanmif bulunan vatandaşımız Kapattığı dukkanı, muayenehaneyı, büroyu, atolyeyi vs yenıden kendi adına açarak ışletmeye başladığı takdır de, BağKur yaşlılık aylığı kesılır Hızmet akdı ile Sıgortaya, memurıyetle Emeklı Sandığına tabı goreve gırerse, BağKur yaşlılık aylığı yıne kesılır. Bu son gorevlerden ayrılıp, tekrar BağKur'dan kesılmış aylığını ısterse, BağKur yaşlılık aylığı yenıden odenmeye başlanır Halı mağazası sahıbl olan eşınm ölumu hahnde Bağ Kur dan kendısıne dul av lığı bağlanmış olan eş, yemden evlenmemek şartı ıle, ıster ışçı, ister memur olsun, ısterse o mağazayı kendı adına devam et tırsın BağKur dul aylığı hıç bır surette kesılmez. •t V "J DENlZ GEZMİŞ OLAYI (Sn. Avukat Halıt Çelenk'ın «Zorunlu bır Açıklaması.yla bırhkte .) 192 »ayfa 15 hra Yenı'basımı çıkti . Habora Kitabevi P. K 6 Beyazıt Istanbul Cumhurıjet 1336 Okuyucu Mektupları SELÂNİK KONSOLOSLUĞUNDA GÖRDÜĞÜM MUAMELE Ekım başında bir geziye çıktım Bulganstan, Yugoslavj a, îtalya, Isvıçre, Pransa, Belçıka, Almanya, Avusturya, oradan tekrak Yugoslavya yolu ile Yunanıstan'a gelıp, Selânik'te büyuk ATATÜRK'ümuzun doğduğu evn zıyaret etmek istedım. Selânık TURK Başkonsolosluğuna 17/X/1973 Perşembe saat 12 05 de uğrayarak kapının zıhnı çaldım. Bır genç kapıyı açtı Rahatsız edışımin sebebıni soylepnce «Mesaı zamam bıttı, saat 4'te (16'da dıyecek) gelm deyınce «bakın levhanızda müracaat saatlennm 913 olduğu yazılı, ben bır çok yabancı ülkeleri 6500 kılometre yaparak burava geldım, ATAMIZIN evinı bıhniyorum, sızden bunu öğrenmek istıyorum, mesai bıtmedıği halde bu cevabmızm anlamı ne'» dedım. îçerde bır duvar saati vardı. 13O5'ı gosteriyordu Kolumdaki saat de öbür ülkelerde uygulanan saate göre çalışıyordu ve 12 05U ATArnın evinl ük defa görecektım. Yennl bılmiyordum. Bu gendn evi bana göstermeden kapıyı kapaması asabımı bozdu. Bu ne biçım muamele ldi Yabana bir ülkede ne bır hoş geldın dıyordu, ne de ilgi gosteriyordu. Bırakalım bunlan bır vana, kustahça muamele >a pıyordu Oysa olduğu yerden işte şurası dıyebılırdl Merdıvenden hızla indım Orada gördüğum bır Yunanlı'ya «ATATURK Muzeum» dedım. Maksadımı derhal arladı ve binayı gösterıverdl. Meğer bina Konsolosluk binası bahçesinde tmış Kafamm ıçı kanşt) bırden Hıddetı mi yenemedım Derhal ve tekrar Başkot.solosluk kapısına giderek zılınl uzunca tekrar tekrar çaldım Avnı genci karşımda goriınce yuksek sesle «Başkonsolosumuzu gormek İstıyorum» dedım Meğer beyefendi öğle yemeğınde imiş Benim hiddetr 11 konuşmamı duymuş o da gelJi, gelır gelmez de «Beyefendl, yemekte beni rahatsız etmeğe hakkınız yok, ne istıyorsnnuz9» demesin mı» ^ıleden çıkmamaya imkân yok. «Bevefendi ben 6500 kilometre yolalara' buraya geldim. ATA"mın doğduğu evi gormek istivorum. Sofradan kalkarak benı gezdırmenızı istemıyorum. Sızden ATA'mızın doğduğu evi soruyorum. Bu gencımızon evi gostenvermesi içm emır vermenız çok mu zor bir problem. Demek yemekte rahatsız ettik zatı devletlerini. O halde ozür dılerim» deymce oradaki genca «gostenver» dedl İşte bu konuş malardan sonra evvelâ evi bahçe tarafından, sonra da arabamızla ana yoldan sokağa gırmek suretıyle tam evın önunde durduk. Burada arabayı parkettığimızl goren bır Yunanü trafılc polısi yammıza gelerek karşı tarafta parketmemızl lşaret ederken ben (17) No. lu olan kapının bıze gore sağındaki ATATÜRK'ümuzun bu binada doğduğuna daır olan kıtabeyi okudum. Ve polise maksadımı anlatmağa çalıştığım sırada arabamızı olduğu yerde daha bırakabıleceğımızi bıldırmek ıstıven hareketler yaptı Zıra buradan sık vasıta geçmiyordu. Memnun olduk trafık polisının tutumuna. İşte bır trafık polısinın durumu, İşte bızım Başkonsolosumuzun bıze karşı davranışı Hüsevnn KARDEŞ (Emekli öğretmen) Erenkoy, Şeturet feok 8/1 Sonuç Bu karşılaştırma ve ömeklemelerı daha pek çok renkleri ıle vermek mümkun olduğu halde, okurlarımızın aklını ıyı ce karıştırmamak ıçın, bu kadarı ıle yetmmış bulunuyoruz Ulusal bır Sosyal Güvenlık sistemının eleştırısıni veya başarı oranını saptarken bu konulan hafıfe almak mumkün değıldır Bır ulkede başı bozuk ve ba?tan çıkartıUnış bırçok Sosyal Güvenlık kuruluşu, bır keşmekeş, bır guniltü ıçerisınde gorev yapmaya çabalıyorsa, o ülkede sosyal güvenlık orgam zasyonu temelmden bozuk demektır Çunkü, organızasjonun koke nı olan «organon» çok guzel ahenklı sesler çıkaran eski bır muzık âletının adıdır (1) 5121971 Cumhuriret (Yaşlılık Sıçortasından aylığa hak kazanma) (2) 24 12.1971 Cumhunvet (Yaş lılık avhğının hesabı) (3) 22 8 1972 Cumhunvet (BaJ Kur \e getirdıklerı) Uygulama Nasıl? Yururlukte bulunan yasalara go re uç buyuk Sosyal Guvenhk Ku ruluşundan emeklı olmuş kışılerın, yenıden çalışmaya başlamaları hahnde çeşıtlı ayncah uygulamalardan örnekler vererek yar gıyı değerh okurlarımıza bırakaca ğız. Bu yazımızı ızlerken okurlarımı nn; «Emeklı Aylığı» tenmının T. C. Emekh Sandıgmca, «Yaşlılık Aylığı» terımının de Sosyal Sıgor talar Kurumunca bağlanmış bulu nan tekaut aylıkları anlamma gel dığmı hatırlamalan gerekecektır. 1 T C. Emeklı Sandığı Yasa İLÂN Ist. Üni. Dişhekimliği Fakültesi Dekanlığından 1 Fakültemızın aşağıda belırtılen kursulerlnde munhal uzmanlık kadrolarına (araştırma gorevlısı) alınacaktır Ağız Hastalıkları (6. derece) Anatomı (4 derece), Tedavı II (4 ve 5 derece), Patoloji (5 ve 6 derece), Total Parsıvel Protez (5. derece), Kuron I>pru Protez (4 derece), Çene Yuz Cerrahm (4 ve 5 derece), Mıkrobıyoloji (5. derece), Merkeı Pollklınığı (6. derece). 2 Genel Idare Hızmetlerı, Sağlık Hiz , Teknık Hız ve Yardımcı Hızmetlerde açık bulunan 816 rferece arasındakı kadrolara: Memur, sekreter, daktilo hemşıre, laborant, hemşire yardımcısı, teknisven (diş, elektnk, makina), hademe ve çamaşırcı alınacaktır. 3 Uzmanlık kadrolan dışında kalan «• nıflara yapılacak muracaatı değerlendırıp imtihana alıp almamak hususunda ıdarenın takdır hakkı mahfuzdur Imtihan gunu isteklılere ayrıca bıldırılecektır. 4 Yukanda belirtılen kadrolara ısteklılerin bır dilekçe, 2 fotoğraf ve nufus orneklerı ıle 19 Şubat 1974 gunu saat 16 00 v a kadar Fakulte Dekanhğına (Çapa) muracaatları. Emeklilik Sonrası Gorülduğü pbi, BağKur Yasasındaki 60 yaş barajı harıç, Türk Sosyal Guvenhk Muesseselen mevzuatına göre, zorlanmak veya tükenmek nedenlenni beklemeden, çok erken yaşlarda emeklilik yaşamına başlamak mümkündtir Emeklı ohnak; memur Işçl, esnaf bankacı, asker . sıvıl, kadm . erkek, koylu kentlı, şi} man zayıf, zengın fakır v s ayı nmına tâbl tutulmaksızın sos>al guvenhk nımetlermden yararlandınlmak, tum vatandaşa verılmış bır Anayasal hak olduğu kadar, sağlanması da Devlete verılmıj bır ödevdır Oysa, Üçunctf Beş Yılhk Kalkınma Planımızın 1973 yılı Programının «Sosyal Guvenlık. bolumunde belırtıldığı gıbı, sosval gu venlık kuruluşlannın ujgulamaları arasındakı norm dengesızlık lermin gıdenlmemış ve bunlar arasında mevzuat yaklaştırmalarınm sağlanamamış bulunması, bugun, bu kuruluşlar kapsamında bulunanları gerek yardımlara hak kazanma koşulları, gerekse Universitelerarası Kurul Başkanlığmdan Daha oncekı donemlerde 4936 sayılı kanuna ve eski doçentlık sınav yonetmelığıne gore, doçentlığe muracaat edıp kollokjum veva deneme dersi safhalarında başarı gosterememış adavlar ıçın 1974 vılı nısan ayında sınav açılması universitelerarası kurulca karara bağlanmıştır Bu gıbılerm en geç 1 mart 1974 tarıhıne kadar Işlemlerını başlatmış oldukları Fakulte Dekanlıklanna durumlarını bıldıren bırer dilekçe ıle başvurup Işlemlerıru tamamlamaları onemle duyurulur (Basın • 11201 . 1328) BASI BOŞ.. Çevremız başıboş sokak köpeklerının daha zıyade gecelen cırıt attığı, ona buna sal dırdıkları, kadın ve çocuklarm yalnız çıkmaktan, haklı olarak korktukları Kadıkoyun sozum ona en >akın yerlerınden bırı'.. Ya başı boş ınşaatçıların umursamazlıkları yuzunden geçılmez hale sokulan çevre yollarınm acıklı durumuna çare bulacak bır yetkılı yok mu bu şehırde' Istasyon onunde açıkta akan lâ ğımdan herkes tıksınerek geçmeğe çalışır Acaba bunlar bu şehnn çozumlenemıvecek dertle rinden mı' Bunlar ıçın de çok parava mı gerek duyuİur'.. Üstun savgılarımla Haşim ATAMAN Emekli Öğretmen Mazhar bey Sevuk Sok No 4 Goztepe . Kadiıtoy ÖLÜ M Se gılı babamlz, dedemız kardeşimız, Osman Sırn KENBER (Basın: 11348 • 1329) Hakın rahmetıne kavuşmustur Cenazesl, 16 Şubat 1974 cumartesl gunu Şljll Camıınde kılmacak oğle namazını takıben Ferıkov aıle f kabrıstanma defnedılecek ır OĞULHRI: Nuvıt Osmav Tulu Kenber, Vakur Kenber, ÎSuha Kenber. KARDESLERÎ: Edip Anf Kenber, Enver Arif Kenber. Cumhunvet 1339