Katalog

CUMHURÎYET 15 Şubat 1974 BAKAÜM Hlf İi <|EKWN AHA, Toz Duman İçinde TALİP APAYDIN 144 Çabuk git kardas aman yakalaama' Pekı Hadı allahaısmarladık. Allaha emanet olun. Korkuyorsan anamla birlıkte kal. Birbırınize arka olun Pekı kaıdaş GUle güle git. Allah yardimcımz olsun Oralarda Hamlti gorursen . Ağlamaga basladı Aglama Saglam olacaksın Bu kara günlerde vıkılmak yok Ben Hamlt'e mektup yazanm. Iyı olduğunuzu büdlrlrlm Hadl hoşça kal Omuzuna vurdu Sonra atı çekıp gbturdü Anası heybeyi kapıya çıkarnnş, bekliyordu Al sunlan ana. Ne b u ' Altın. Dört tane. Blr yere sakla, lâzım olur. Asıl sana linm olur oglum. Bende var Içen girıp atın torbasına arpa doldurdu. Eğenn arkasına bağladı Sonra durdu karanlıkta evlne baktı Eğilıp kapuıın eşıgini optü. Hiç merak etme ana, dedi Yine geleceğim Zühtu dönünce şu kağıdı ona ver Bia bulsun. Adres burada yazılı Anası tas gibı dikiliyordu. Cevap vermedL Hadl allahaısmarladık. Elini öptü Güle gule Allah yardımcın olsun. Asır gelirse Serçe deresine yolla. Çabuk gelsın, sonra beklemeyız. Bınıp sürdu Aysa kadın köşeye kadar gldlp arkasmdan baktı. Gorunmez olunca elınln terslyle gözlennı sildi Uff yaptı Herbırınl blr yere uçurdum. Allaah, koca Allah' Sen bılırsın gayn Içenye giremedı. Kapının eşigine oturdu. Yukarılara bakıyor, dua edıyordu. Bol yıldızh bır geceydı Bıraz sonra atını yedeğinde çekerek Haceh geldı Gıtti mi Hala, Mamıt' dedl Gıttı Serço deresine gıdecessın, çabuk ol. Pekl, «Jlahaısmarladık. Binıp surdü Hacelı, Kazım, Çopur Hamdl oturmuşlar Molla Mahmut'u beklıyorlardı Atlann dizglnlerı ellerindeydl Gece llerlemlşti Nerde kaldı bu 7 Yokaa o da mı gelmeyecek' Gellr şimdl bekleyın. Bılal'ın Öldürülüşünü, Tacım Dede'nın kur şunlamşını duymuşlardı Üçü de dehset içındeydı Hıç blri sözünu açamıyordu. ce lyi kl gâvur blze pusu kuraıadı bu ge Kurmadığı nerden belll' Haceli ışklllendı, «yoksa Mamıt yakalandı mı'> Dusundü, fakat soyleyemedı Kalkıp otur du tekrar, çevreye bakuıdı. Sırtından terllyordu «Hay Allah, gelıverse şu Nerde kaldı'» Bılala çok acıdım, dedı Kazım. Kendı hatası kard&şım, ne edecekılnî Böjle olacağını keşke soyleseydık Soyledlk yavu, soylemedık mi? Mamıt az mı tenbıh etti' Tacım Dede'de kalsaydık bizlm de lslmia bitiktı, bllıyon m u ' Mamıt kurtardı. Yaa öyle olacağını aynen bıldl. Akıllı eanım. Btr çıtırtl duydular. Atlar basını kaldınp baktı. Hıh gelivor iyl barl. Belkı o degıldır, buıin! Çabukça atlara bındıler. Haceli kuşkuluydu Kımsın'' diye seslendi. Mahmut Hay Allah, korkuttun bızl arkides Gelmeyıverecek sandık. tnin atlardan, a> daha bekleyeceğiz. Nlje' B T gelen daha vax. Kım, Zuhtu m u 1 Hayır, Aşır A a, o da ne demek? Gelın hele, bir şey dıyecegim, toplanuu Toplandılar Aşır plsman olmus. Yalvardı yakardı, blzimle gelmek istıyor Bırak Mamıt ona güven olmaz Blzi o ele verdı Korkak durzü' Yok. Benı kırmayın, alalım. Blr klşl fazla olsun. Bılal'in yerine Bılal ın hallnı gorunce aklı basına geldl Ne olursa Olsun, kanştırmayın. Gelmek istıyor, gelsin. Üstune varmayın H1C blr sey olmamış gıbı davranın. Emme sonra başka lsler çıkarır ba*ımıza? Yok canım, ne çıkaracık"1 Zatl gldlyo. ruz Asır dörtnala geldl Mamıt! dlye seslendl uzaktan He, bızız, gel! Yaklastı Atını önlerinds durdurdu Heyecanlıydı Bır çeyler «öylevecektı Tamamız dedl Manmut SUrünl Atlara topuk vurdular. g ON İSPANYA IÇ SAVAŞI Derleyen: Şevki Adah Ayaklanma yayılıyor * * Hazıran'da, daha önce # "jKanarya Adalarma bır A V n e v ı aUrgune gonderllmış olan General Francisco Franco, Basbakan Casares Quıroga'ya bır mektup yazarak, kencLsınl nulhyetçi subaylara uygulanan ışlemler konusunda uyardı Franco bu raektubunda, mülıyetçı ola rak tanınan subaylann onemsız gorevlere atanmasını protesto edlyor, bu haksu atama ıslemlerınm ordu ıçınde buyük huzursuzluklara yolaçtığını ılerı süruyordu Franco, daha sonra lktıdarı ele geçırdığınde, bu mektubu neden yazdığını açıklayacak ve tanh onunde duydugu sorumluluk duygusuyla son bır kez da ha görevını yapmak ıstedıgını •bylıyecektı. Basbakan Casares Quıroga bu mektuba cevap vermek geregını duymadı Franco lçın de yapüacak. baçka bır sey kalmamıştı Aslında General Fran co bu son dakıkada, yazdığı bır mektupla islerın duzelmıyecegınl ve ısteklerınin yerine getırılmıjeceğını bıliyordu Kendısı başta olmak üzere, ayaklanma hareketinı hazırlayan subaylar kesın kararlıydılar Ayaklanmanın tarıbmın saptanması, kraloılarla anlaşmanın tamamlanmasına bırakırtuiîtı.. • > ı ı Iç savaşın sonnnda canlannı knrtarabflen enmhn riyetçHer kitlelrr halinde Franıa'ya iltlc» etmiş> lerdi Yukarıda F r a n m jandarmalannın kontrolflnde kendilerine aynlan yerleşme merkezlerıne gıden Ispamol multecılen gorulfi^or. Camhnriyet cilerin hepai bojle tallhli de de|ildıler. Birçogu mıllıvetçilerin ellne geçecek ve hajatlarım kavbedeceklerdı. bakan Quıroga General Komera ve hareketın erken baslamasının nedenlerı keriamne* anlatıldı les e telefon ederek ısyancıları tutuklamasını emrettı. Ne var kı (Franco Las Palmas'ta bır cenaze torenınde bulunuyordu o sırada) bu emre uynlag» ımkİn katanaBa;bakan Quıroga ıse çaresızlık mi|tı artık Içmde kıvramyordu Kuzey Afrı ka'dakı Ispanjol Kuvvetlerl Ko lyi planlı hareket mutanı General Gomez Morato'yu telefonla arayıp kendısınden bılgı ls>ancılar Melılla'da derhal «sa almak Istedı. General Morato Mevaş hilı» ılân ettıler. Tutuklama lüla'ya gıdıp durumu kontrol al lar ve dırenış yuvalarııun ımha tına almağa çalısacağım soyledı sı basladı arkadan Çok ıyı plan Ancak bırkaç saat sonra General landıgı bellı olan hareket, hızla Morato'nun da Melılla'da tutukve kıaa bır lure ıçınde butun ken landığı haberı Madrıt'e ulaştınldı tın kontrol altına alınmasını gagladı Butun solcular ve hukumet taraftarları tutuklandılar. İççı'*r» Tetuan'a şıçradı ozellıkle anarşıstler gafıl avlanmış'ardı Hıç bır dırenış gostere A\aklanma blrkaç saat sonra medıler Isyan hareketın* karşı Tetuana da sıçramıştı (Ispanva1ko\dukları bıhnenler, aralarında nın Kuzey Afrika'dakl topraklagarnızon komutam General Rorında bulunan bır baska kent) merales de olmak uzere, o gun Melılla da olanlar Tetuan'da da kurşuna dızıldıler Bu arada Halk oldu ve burada da her türlU dlCephesıne oy verenler tespıt edırcnış bırkaç saat ıçınde kınldı. lıyordu Aynı gun bunlara karjı Tam bu sırada unlu Ispanvol da ınsafsızca harekete geçıldı ve t«jyonunun (jabancılar lejyonu), dırenenler olduruldu. Melılla a Albay Yague'nın komutasında yaklanması kararlaftırılan saatharekete geçtıgl, Ceute kentıne ten once başladığı ıçın, durumun gırdlğı \e butun dırenme \uvaGeneral Franco'j a telefonla bıldı larını dagıtarak kentın kontrorılmesı gerekıjordu Bu yapıldı lünü ele geçırdığl haberı almdı. HIF2I VELOET VELÎDEDEOĞLU SUJSIZ SOLSIZ DEMOKRASİ 3 HAFTADA TÜKENEN KİTAP Afrıka'd», lspan>aya aıt topraklarda btüunan blr keıh) ayaklan mayı yonetecek olao bır gnıp subay kendı karargShlarında bır top Ispanva ıse grevlerle çalkalarulantı yaptılar. Ayaklanma saatını yordu Sosyahstlerın başlattıkları ınşaat isçılerı grevını, boga tespıt etmek hüjorlardı Uzun tar gureşçıleruıln, maden ısçılerırun tışmalardan sonra 18 Temmuz sa ve dıger sektorlerdekı ışçılerın bahı saat 5 te harekete geçılmesı grevlerl lslemıştı Sosyalıstler bu kararlaştırıldı. Ancak lubaylarm yaptıkları toplantıya katılan ve genel karışıklıjı durdurmak amacıyla grevlere son vermek ls hukumetten yana olan bır muhbır, tıyorlardı artık Anarşıstler ıse durumdan garnızon komutam Ge durumdan memnundular Grev neral Romerales'ı haberdar ettı lerde ısrar edıyor, kanfiklıkla General derhal bır bırlığı lubay n n daha da buyümesını ıstıyor l*rın toplantı yaptıkları karargâ lardı Söylentıler de dolaşıyordu ha gonderdı tsyancılar ıhbar edıl ortada Bır aralık, bazı rahıple dıklerını anlamiîlardı. Vakıt geçırmeden Melılla cıvarında uslen rın, ışçılenn çocuklanna zehlrll mif bulunan Yabancılar Lejyoçıkolatalar jedırdıklerı ıddıası bıle ortaya atıldı Anarşıstler bu nundan jardım istedıler Bu yardım derhal gondenldı Isyancı su nu fırsat bılıp kıiıselerı ateşe verdller gene Madrıt'te ise, ma baylardan bın de hukumet taraf kınalı tufek taşıyan grupların tarı garnızon komutam General çarpıçmaları bıtmek bılmıyordu Romerales'ın karargâhına elınde Bazı subaylann bır ayaklan tabancasıyla gıttı General şajkın ma hazırlıgı ıçınde olduklan ha gıbıydı Kendı subaylarından bır kısmı isyancılara katılmasını, bır berlerı de yayılmıştı Madrıt ve Barcelonada solcular hazırlıkiı kısmı da dırenmesıni ıstıyorlardı Avrıca Melılla'dakı olaylardan bekliyorlar askerlerm girışeceMadrıt'tekı merkezı hukumetın ğı ayaklanmanın kendılen ıçın en ıyl lırsat olacağını söylüyor de haberı olmuştu Nıtekım Baslardı Haberler hukumetı de tedırgın etrmstı Bunun uzermedir kı, Casares Quıroga hükUmetı, sağı, resmi düşman olarak ıl&n ettı Sol ıse hukumetı desteklemeye yanaşıyor, kendı planlarinı uygulamağa çalısıyordu Kısacası hükümet yalnı z ve desteksizdl Sağı, düşman olarak ılân etmış, buna karşılık solun destegınl saglıyamamıstı Oysa aynı hukümet Halk Cephesi koalıs yonunun hukumetı ıdı Buna rağ men, bır saf darbe gınsımine karsı sılâhlanmak ıstiyen ve hukümetin kendılerlne sılah dağıtması içın baskı yapıp duran solculara red cevabı verılmesınin nedenı de buydu. Hukumet bu konuda sonuna kadar dırenecek ve sılâhlanmak ıstiyen kalabalıklann baskılanna karsı koyacaktı Madntte hevecan artmıştı Hükumet bır şey yapamıyor, sadece gellşmelerl ızlemekle yetınır gortinüyordu Ayaklanma hareketı İS Temmuz da Atlantık kıvıla. nndakt Larache de patlak verdi. Hukumet taraitarlan Larache'da daha hazırlıklıydüar. Buna rağmen 18 Temmuz aksamına doğru kent butünuyle ısyancılann kontrolune geçtı Cumhunyetçl subay ve sıvıller kurşuna dızıldıler Sendıkalar ve halk evleri askerler tarafından kapatıldı. Bu gelişmeler sırasında General Franco da boş durmuvor, ısyancılarla devamlı şekılde temasım sürdürüyordu Ajaklanmanır» Larache'ye sıçradığı 18 Temmus sabahı General Franco bütun Kanarya adalarında sıkıyonetım ılân ettı Sabah saat 5 e doğru da Ganeral Franco'nun manifestosıı radvodan yayınlandı Franco, Is. panyol ordusunun vatana bagll olduğunu, hıç bır sıyasi grubu desteklemedığinı ve hedefın Ispanya'nın kurtuluşu olduğunu ilân edıyordu Bu manıfesto Kanarya adalarıyle. Kuzey Aînka'dakı radyo istasyonlanndan sık sık tekrarlandı. Ve 18 Temmuzda a>aklanma Ispanya'ya da sıçradı. Casares Quıroga hükUmetl, avaVlanma hareketının patlak \er> dığı ve hızlı bır yayılma gösterdıği 17 ve 18 Temmuz gunlerıni, a\aklanmajı onlemek Içın ana. >asal yetkılerım kullanmakla b o şuna zı\ an etmışti Madrıt te sol* cu gruplar, ayaklanmanın her an Ispanya'ya sıçrayabıleceğıni soyluyor ve bır an once halka sılah dağıtılmasını Istıyorlardı Bu japılsaydı ayaklanma önlenebılır m n d ı ' Bu soruva kesm bır cevap vermeğe ımkân jok tıu. Halka sılah dağıtılsa bıle ayaklanma başarıva ulasabılırdt belıcı Quıroga Hukümeti bunu yapmamakla çokUntüytl hızlan* dırmıştı hiç kuşkusuz Üstelik çok değerli vakıt kaybına uğramlmıştı Hukumet başlangıçta, Fas topraklannda başlayan ajaklanmayı halktan glzlemış, ancak 18 Temmuz sabahı radyolardan, sadece Afrika topraklannı kapsıyan bır ajaklanma hareketının başladıgı, Ispanya'da Ise harekete katılan bır tek kişinln bile bulunmadığı ilân edilmıştl Gerçeklen yansıtmnordu bu sözler tabıl Andalusıa da avaklanma hareketl yıldırım hızıyla bır kent ten diğenne sıçnvor, Franco taraftarlan hareketln alanını yaymak için planlar uzennde son değış'klıkleri yapıyorlardı Yann: Halk Silâh İstiyor DİSİ BOND Ş ÎN S , 5, J İ ffi^^^^J Yakındn çıkıyor Fîyaf ı s 15 Lira 2. BASKI General Franco, 16 temmuzu İT temmuza baglıyan gece geç saatlerde, yanında eşı ve kızı oldugu halde, (Tenenfe'den Las Palmas'a gıtmek uzere) kendismı ta rıhi yolculuguna çıkaraeak olan gemıye bındı Ertesı gun Melılla'da (Kuzey TİFFANY JONES MuÜu I'ürk Akiileri Öz Malınızdır Basın Organızasyon 74 40/1300 ISTANBUL TABİP ODASI BAŞKANLlGlNn\N Odamızın olağan Yıllık Genel Kurul Toplantısı 9 Mart 1974 Cumartesi günü saat 14 de Cağaloğlundaki Gazetecıler Cemıyetınln Toplantı salonunda japılacaktır Üyelerlmizın teşrıflerı n ca olunur 1 Açılış, 3 Kongre Bas kanlık Dıvanı Seçımı 3 Faalı yet, muhasebe ve denetleme ra porlarının okunması 4 Rapor ların muzakeresı ve Yonetım Ku rulunun ıbrası. 5 1974 doneıru tahminl butçe müzakeresl 6 Dılekler. Cumhurlyet: 1311 GARTH KITAPÇIDA BULUNUR İsteme adıesi: ÇAGDAS YAYINLARI Caâaloğlu Halkevi Sokak No. 39^1 (Cumhurlyet 1315) YÖNETİM KURVLU GÜNDE.M UAYfB /\AON TECZU/V1A O N H