Katalog

YOCUNLAŞAN IŞÇİ HAREKETLERİ VE REFERANDUM HAKKI Çalışma Bakanı Sav: "Işçilerin referandum hakkından yanayız,, Çalışma Bakanı Önder Sav, kendısıne referandumla ılgılı olarak yonelttıgımız b r soru uze nne, seçun bildirgesir.de ve hukumet programtnda ver alan referandum hakkı uzerınde onemle durduklarını behrterek şovle demıştır «Referandum hakkını getirmek üzere meclıse sunulan tek maddelık yasa tasarısını gerçek referandum hakkmı get remıyeceğı ıçın geıı aldık Tek başma bu >asa maddesı, bır yaSdl hak getırecek, ancak van maddeler olmadıkça fıılde ışle mıyecektı Bu nedenle venı baştan düzenledığımız 274 \e T5 sajılı yas^lardan vararlonmak ıstedık Re ferandum hakkını bu yasa ann butunu ıçınde, yasanın 8 madde^i olarak getırdık Aynca ışlerlığım saglıvacak dıger van hukumlerı, yasanın dıger maddelen ıçıne verleşnrdık Çalışma hava'ına barışı getı receg ne mandıgımız \en sendı kalar ve toplu sozleşme jasa ta«arısı hazırdır ^ o a k Bakanlar Kuruluna henüz sunulamaaığı ıçın ana ılkelermı açıklavamrja cagım Sadece ışçının referan dum hakkının kesınlıkle getınldıgmı soyleyebılınm » İsçilerin seçtikleri sendika ile işçiler adına sozleşme yapmak için yasai yetkiyi alabilen sendikaların farklı olması, kanlı olaylara yol açıyor. Bölge Çalışma Müdürlükleri yetkili sendikayı saptarken, kendine bildirilen üye fişlerinin sahte olup olmadığını incelemiyorlar. Sahte fiş ve naylon bildirimle toplu sozleşme yetkisi alınıyor Kampanya Öte vandan, en son kanlı çatışmalara konu olan Ulker olayı uzer ne, bır grup sendıka ve orgut ısçınm referandum hakkını kazanabılmesı ıçın bır kam pan\a açmışlardır Işçının referandum hakkını ka zanması ıçın açılan kampanyanın hak elde edılınceye kadar surdurüleceğını, bu konuda once bır vasa taslağı hazırlayacaklarinı, ayrıca çeşıtlı top'antı otu rumlar ve gerekırse gosterıler du?enleyeceklennı bıldırmışler. dır Demır Dokum, Elektrometal, Sınger, Emaveta? Derbv, Kavel, E C A Auer, Kav, Bossa, Karabuk Demır Çelık Klıma San, Anadolu Dokum, Sungurlar Ereğ lı Yarımca Seıamık, Petel Gamak Gıslavet Bereç, Turkav Alıaga Ipraş, fctanbul Metslurjı Bd\sal I«kenderun Demır Çelık ve en son olarak Ulker. I=çıleun «eçtıklerı sendıka ile, ışçıler adına sozleşme \apmak 1çm Yasal yetkıvı alabilen sendıka nm farklı olması sonucu çeşıtlı olavların ve ışçı ıle polı< arasmda kanlı çstışmaların mevdana geldığı başlıca ış yerlerı Butun bu ıs >erlerınde olaylar ve huzursuzluk vülarca «urmuş çalışma duzenı tamamen durmuş pek çok ağır varalı ve oluler verılmış. kamuovu buralardak uzucu olavları vakından ızlemıştır Sonuçta vıllar bovu suren hu7ursuzluklar, ışçının ıstedıg' sendıka nın 1; vennde ver!eşme«ı lle du"•ulmuş va da bu sağlanamadığı ıçın olavlar vıllarca devam edıp gıtmıştır Şükran KETENCt savmakla yetınmekte, bu fışlerın sahte olup olmadıklarını ınceleye memektedırler Bu nedenle de \etkı «sptamala nnda genellıkle sahte uve fıslerınm çokluğu vuzunden ıkı sendıkanın bıldırdıklerı uve sayısı toplamı o ıs vermdekı ışçı savısı toplamını aşmakta avnı kışıler kı =endıkada bırden uye gorulmektedıtler Bazan da o ış vennde çalı^mavan kı«ıler adına bıle uve fılen gelmekte ve ve'kının «>ptanmasında etken olabılmektedır Bolge çalışma görevlılen sahte uve fışlerının ıncelenmesının ken dı >etkıle nı a«tıgı konusunda ısrar etmektedırler Iş Mahkemeleri sahte üye giriş fışı duzenlenmesı konu=unu kendı >etkı sınırları dışında gorerek, bu konu hakkında karar vermemektedırler. Aslıje ve Ağır Ceza Mahkemelerınde «ahte evrak kullanılması suçundan davalar açılabılmekte, ancak bu davalar vülarca surdusunden bır sonuç elde edılememekted'r D?valar bırkaç >ıl surerken, sah te fı>lerle sozleşme vetkısmı kazanan send'kalar soz konusu 15 verlerındekı "mzleşme'erı vapmak tadırlar Imzalanan sozleşmelerden jaıa'lanabılmek ıçınse ışçıler ıstemedıklerı «endıka>a u>e ol mak ve aidat ödemek zorund» kal maktadırlar. Turkıyede sozlesmeler genellıkle ıkı yılhk >apılırken >e'Jcılı sen dıkanın saptanması ıçın açılan da valar bırkaç \ıl surmekte, haklı olan sendıka haklıhğmı kanıtlasa b le bu artık bır ışe yaramamai tadır Naylon bildirim Ba?ı sandıkalar ıse hılelı fnavlon bıldınm ıle sozleşme yetkısı almaktadırlar. Sahte yetkı almak ısteyen sendıka sozleşme yapmak istedığı ış vermdekı gerçek yetkılı sendıkava bıldımn \aparken başka b r ış yerı adı kullanmakta avnı ıs kolunaakı dıger «endıkalara ıse normal ıs verınm adı ıle bıldırımını vapmaktadır Bovlece gerçek vetkılı sendıka vetkı almmak ı«tenen 15 verını farketmemekte bır ıtırazda va da karşı vetkı onerısınde bulunmamaktadır Sahte yetkıvn almak ısteyen s*n dıka bır ıt raz soz konu«n olmadığı ıçın «ozleşme vetkısını kolavca almakta durum va bu sendıkanın «ozlesme vapma«ı >a da asıl vetkılı «endıkanın soz'eşme vet ki'i almak ıçm başvurması lle anlaşılmaktadır Ecevit Hükümeti tek maddelik tasarıyı Meclis'ten geri aldı Işçırun istedığı sendıka lle işçı adına jetkı alabılecek sendıka nm farklı olmamasının çarelerı araştırılmış ve bu ajkırıhğın an cak referanaum ıle onlenebıleceğı sonucuna varılmıştır Ba*ıda, ışçının referandum hak kını kullanabıldıgı ulkeierde, re ferandum hakkını getıren vasa larda bazı farkhlıklar vardır ku ? kusuz Ancak tumundekı ortaK ozelhkler, yanı referandum denı hnce anlaşılan şey, «Yetkıh s.n dıka konusunun saptanrnasuıda tarafsız yetkılıler huzurunda, gızlı o> açık tasnıfle ışçının jyuna başvuruimasıdır » 275 savılı yasadan ılk yakınma lar, bu vasanın boşluklarmdan yararlanmasıyla hızla gelışen olaylardan kısa bır sure jonra başlamıştır Maden Iş Sendıkası nın 1967 yılı kongresıne sunulan Çalışma Raponında 27o sayılı >a sanın ış \er ndekı jetkılı sendıka vı tam olarak saptayamadıgına değınılerek şoyle denılmıştır «Yasanın bo=luklanndan yürar lanan kotu nıvetlı sendıkalar ve ışverenler bu konuda buyük su ıstımaller yapmakta, Işçının ıradesi dışmda ve ıstemedıklerı hattâ hıç mensubu bulunmadıklan sendıkalar tarafmdan namlarma uzun surelı ve hıç hak sagiaruı yan sozleşmeler vapılmaktadır ı > 16 hazıran 1970 ışçı olaylan rm cesı bır basın toplantısı duzenie ven DISK genel başkanı Kemal Turkler bır vandan degıştırılmık ıstenen \asavı eleştınrken dıger vandan da ış hayatmda ban=ın sağlanması ıçın referandumun şart olduğunu one surmuştur Ancak o sırada referandumun ışlerlıginı ortaya koyacak açık bır kanun tasansı henuz yokMir Turkler, sadece yetkılı sendıka nın saptanabılmesı ıçın ış yerın ie Oilama yapılmasmm en yaraılı çozum olacağını savunmuşnır ferandum hakkını o güne kadar soz konusu etrr.emış olan T.i'k Iş Genel Başkanı Halıl Tunç cîd, Hukumetın referandum onensıre karşı olmadıklarnı ve Turk Iş olarak hukumetı bu konuda des tekleyeceklerını bıldırnıştır DİSK'in onerisi Seçımlerden hemen sonra DISK tarafından hazırlanan ve vetkılı organlarınca onajlanan vasa taslağında ıse, ışçı barışım bo?duğu geçmış uygulamada sapt<.nan b'rçok konu ele alınmaktadır DÎSK ın hazırladığı referandum taslağında yetkı santanma smda, hukumetlerın etkısinın kaldınlması ıstenmekte bır ış verınde bır ışçının \a da sendı kanın başvurması halınde referandumun japilması onenlmeKtedır Referandumda sorleşrre çağrı sına ıtırazda bulunan sendıkalar temsılcılerı ıle bolge mufettışı nın bulunması gerektığı ve sonuçların ovlamava kat'lanlardan uçte ık "srnın ımzası ıle saptanmasımn onenldıgı DISK goruşune gore, referandum ış verın dekı bordro esasına go~e 5 apıl ma'ı ve ış verıne asılmalıdır Grev kararı alan sendıkanın greve gıtmemesı halmde de yemden referandum yapılmalıdır Geri alınan kanun tasansı CHP seçım bıldırgesınde, daha sonra da hukumet protokolunae ve programında yer alan refe randum Meclıslere ancak sıdem tazmınatları ıle ılgılı yasa tasa nsı ıle bırhkte getırılebılmM.r Meclıslere tek madde balmde getınlen tasarıda «Yetkıye '*ıraz edıldığı vakıt, Bolge Çalışma Mıı durluklerı mufettışlenmn nezaretınde gızlı ov açık tasnıfle ışçı nın ovuna başvurulur» hu^rıu getınlmıştır Ancak hukumet, Meclıslerde gi nı^ulup vasalaşmıyan bu tasarıyı tek başna vasalaşması halınde vıne yasalardakı boşluklar nedenı ıle, referandumun ışler hale jele mıyeceğı gerekçesı ile geri almıştır. Niçin? tşçının istedığı va da seçtığı «en dıka ıle ışçı adına toplu sozle«me jetkısını kazanan sendıka bırbırmden farklı nasıl olabılmek*edır' 274 ve 275 savılı vasaların boşlukları zaman ıçınde sendıkalar tarafından ı>ıee oğrenılmış, bazan îijverenın hat'a polıtık etkenlerle Bolge Çalışma Mudurluklerının de katkm ıle bu boşluklardan sık sLk varalanılmıştır Yasalar ve bır sendıkanın sozleşme jetkısını kazanması ı^lemlerı ıncelendığınde ısçı ırade=ıne avkırı sonuçlan doğuran nedenler şovle sıralanabılmmektedır Sahtelik davası Durum anlaşıldıktan son'a gerçek vetkılı sendıka dıger sendıka nın bıldırımıne ı=ter Bolge Çalış ma Mudurluklerı ı«terse ış mahke melerınde ıtırazda bulun«un (alındı kâgıdmdal ımzası olduğu 1çm haklılığını kanıtlayamamaktadır. Bu durur.ıda da vetkı ıtırazlan bır sonuç vermemekte sahtelik davası açılması gerekmektedır Toplu «ozleşme çağrısı ıçın. gundelık gazeteve ılân verılmesı zorunlulugu ıse. o bolgede çıkan çok duşuk tıraılı gaze*elere ılân verılmesı volu ıl" kolavca gorun mez ve ışlemez bır hale geürılmektedır. CHP seçim bildirgesi 16 hazıran işçl olaylan ve 12 mart sonrası referandum konusu tarışmalardan uzak kalmıştır Işçıve referandum hakkının verılrresi konusu, CHP seçım bıl dırgesınde ver ahnca yenıden aktüel hale gelmıştir CHP nın MSP koalisyonu ıle ık tıdara gelmesınden sonra tse, re Sahte fişler Bolge Çalışma Mudurluklerı yetkıh sendikayı saptarlarken, kendılerıne bildırılen uye fışlerını Fidel Castro'nun yanındaki Amerikalı senatörler için halk, « Fidel, yankilere bol eksili bir seyler ver» dıye bağırdı. CEZAYİR, BAĞIMSIZLIĞININ ONÎKİNCİ YILINI KUTLUYOR (DIŞ HABERLER SERVÎSİ) Hukumet Saraymın onunde bır sıjah Cıtron durdu Guneş arabaya vurmuş, etraftakılenn »ozlerı kamaşmıştı Bırı ılerı doğru yurüdu Elındekı makınelı tufegı arabadan men kızıl saçıı adana boşalttı Ama olduremedı Yaralı yere düştu Doğrulmava çaııştı. Agzmdan sızan kanı elıyle sıler ken buyuk bır ınatla ve ^>arcılmaz bır ınançla tekrarlıyordu vıliardır sojledıklennı «Cezavır de devrımı durdurmaya kımsenm gucu yetmeyecek » Bu olayın ustunden altı vıl geçmıştı O gtin yaralanan Cezayır Başkanı Bumedyen verdıgı sozae durmuş, gerçekleştırdığı refonn larla dığer azgelışmıs ulkelere gore onemlı değışımler getırmıştı ulkesıne. Cezayır'ın artık Üçun cu Dunjada seçkın bır yerı var dı Bunun somut orneklsrı de dunyanın gozünden kaçacak cms ten değıldı Bumedven'm Dışışlen Bakanı Abdulâzız Buteflıka Bırleşmış Mılletler Genel Kurul Gün seçmivor ki, \frika nm Kuzevindekl bir Olkenin sesl, dünyada duTnhnasnı. Porteldr'de 25 ISısan darbesındtn sonıa uzun sure çözumlenemeven somürjeler sonınu, Ceıayir Devlet Baskını Bumedycn'in aracılıgıvla çozum yoluna (rirdı 25 Ağustosta Porteku yönetıcileriyle, Gıne Bissau haçımsızjik orgutu P ^.1 G C. liderlerini ülkesınde buluşturan ve on lara anlaşma ortamı hazırlayan CezaviT Devlet Başkanı, bu Afrika somunresinuı bafıoısulıjta kavTişmasının altına böylelikıe unzasını atmış oldu. 17 Eylul de New Tork'ta açılan Birleşmış Milletler Genel Knrulu'nda da, Cezayir sesı nı duvurdu. Bumedyenin üışulrrı Bakanı AbduJazız Butcflika, BM Genel Kurulu'nun 29'un cu donem toplantısına başkan seçılmıştı Arap dunyasının ve az çelışmış ulkelerın snzrüluğunü nstlenerek, Gene' Kurulda bır konu^ma vapan ve hammaddeler ve ekonomık gflışme konusuna değinen Bumedyen sivasal Te ekonomık ilışkilerın artık veaı bovutlar kazandığına dıkkatı çekerken. ciunTamn ıljrisinl de bır kez daha uzerınde tophıvordu Tarın ise Cezajir, 1%2'ae Kazandığı bagımsızbğını burak törenlerle trutlavatak. Ba tö renlerde Tnrkıve ıse ılk kez bakanlar duzeyınde temsıl edılecek. Devlet Bakanı lsmaü hakkı Birler, törenlere katıhnak uzere Cezavır'e çıttı. rlnternational Herald Tribune» Kazetesinde, Cezayır Devlet Başkanı Buroedyen'ln y»samı, kışıiiği ve ulkesıne getırdırı venılikler konusund» yer alan ılgınç yazıyı okurlarunıza sunuyoruz: toplantısına başkan seçılmıştl O sırada Arap dunyasının dıplo matık ılışkılerı tum dünvada van kılanıyordu Cezavır boyle bır or tamda kendınden sozettırmesını bumıştı Geçen ay ıçınde ıse yı ne Uçuncu Dunva'da kendine >e nı bır uç saglajan bır anlaşıiıa da onemlı bır rol oynamıştı Portekız ın eskı sömurgelerınden flı ne Bıssau nun bagımsızhğına ka vuşmasında ıkı ulke arasında a rabuiuculuk japrmştı Bumed>en'uı Portekızlı yonetıcıler ve Gınelı mıllıyetçılerle ılış kılen, dıplomatık bır zafer olarak nıtelendıı ılmektedır Ayrıca Arap Dunyasının ve az ^elışnuş ulkelenn sozcüluğunu yuklene rek vaptıgı konusmada, hamnıaddeler ve ekonomık gelişme konusuna değınnıış ve sivasal ve ekonomık ılışkılerın artık yeni bır duzeyde ele alınması gerektığînı savunmuştur Az gellşmış ülkeler ıle Batı bloku arasındakı lişkıler, bundan boyle koklu degışmelere uğrayacaktır Uçuncü Dunya bun da kararüdır Bumedyen bu sozlerı New York da soylemıştır. değlşimm tohumlannı atmıç, kadın haklart konusunda uzun uzun dusunraüş ve kadınlara yenı haklar sağlama çabasma gırmıştır Fakat ozelhkle Bayar Bumedven'm kadın haklarına 1 lışkın düşuncelerı, tutucu çevrelerde kuşkuyla karşılanmaktadır Cezayır, kadın haldannda Istenen duzeyde değıldir. Ülked« dının etkısı sanıldığından fazladır ve Cezayır kadını, üzerlnd» kı er'r.ek baskısından kurtuhnalı, erkekler bu cesaretl eöstoremıyorsa, kadın hakkını zorll almalıdır. Bayan Bumedyen'den memnun değıldir Ceraytr'm tuttî cu çevrelen. llgınç olan bir yön de, Bumedven hakkında kımsenm oyle denn bılgilere sahıp bulunmadığıdır. 49 yaşırtda oldufu •sovlenır Kahıre de El Ezher Ünıversıtesınde okumuştur. El Ezher, tslâm dunyasının en ünlu oğretım merkezlennden blrıdır Bumedjen vıllar sonra darbev le devırdıgl Bın Bella'yı da unıversıtede tanımıştır. Küba, Amerika'ya varlığını kabul ettiriyor (DIŞ H4BERLER SERVİSİ) Federal Almanva da yayımlanan haftalık DER SPÎEGEL. der gısınde \er alan b.r haber >orumda, onuç yıldır Washıngton ta rafmoan Kuba'va ujgulanan ekonomık ve polıtık boykotun kaldınlması gerektıgı savunulmaktadır Yazıda ozetle şoyle denmektedır •Kuba ıle dıplomatık ılışkılerın kesılmesınden bu vana ılk kez, geçtıgımız ejlul ajınm son gunlerınde ıkı Amerikalı senator Cumhurıvetçı Partı'den Jacob K Javıts \e Demokrat Partı den Claı bome Pell Kuba yı zıyaret ettıler Kuba Basbakanı Fidel Castro bu gezı sırasında ıkı Amerıkalı «enatoru Havana'da japılan bır »çıkhava toplantısına davet ettı. OAS a uye 23 ulkeden yedısı Meksıka Arjantın, Peru, Panama, Jamaıka Barbados ve Trınıdad Tobago, daha sımdıden Havana lle yenıden dıplomatık 1lışkı kurmuşlardır Ve Sovyetler Bırlığı ıle yumuşama polıtıkasının yurutulduğu bır donemde, Kuba'ya karşı takınılan duşmanca tavır, her geçen gun daha çok sayıda ulke tarafın dan buyuk bır çelışkı olarak nıtelendırılmektedır Hattâ Amerıka'hlar büe bu koruda daha esnek davranmaya baş lamışlardır Daha geçen vıl. ABD'nın o zamankı Devlet Başkanı Nıxon Ku ba va karşı ızledıklerı polıtıkaya gerekçe olarak bu ulkerun dığer aevletlerde darbeler planladığı gı bı bır neden gostermek zorunlulu ğunu duvmustu ettığınden», Kuba nın komşulanyıa olan alış verışı kısa sarede hızlanacaktır Sovyetlerle tıcaret Castro nun kendısı de, ulkeai nın Moskova >a olan bagımsızlıgı nı azaltmak amaciyla dığer ulkelerle ekonomık ılışkılerı kuvvetlendırmekten vanadır Kuba geçen yıl dış t caretının hemen hemen yuzde 65 ını Sovyetler Bırlığı ve dığer sosvalıst bloku f ulkelenvle gerçekleş ırmıştır Son lo yılın ortalaması alına cak olursa Kuba gunluk olarak Sovjetler B'rlıgı nden bır m lvon dolar çekmıştır Castro rejımı 4 müvar doları bulan uzun va deîı kredılerle bırhkte bugun Rusya ya buyuk çapta borçian mıştır Kuba nın dığer sosyalıst ulkelere olan borcu ıse 650 mıljon dolara ulaşmıştır Kubs nın ı'hal ettıgı maddeler arasında sanayı mallan ve ham | maddeler lıs»enm ılk sıralanru teşkıl etmektedır Amerikalı uzman'arın behrtt'klerıne gore Kuba ya uygulanan bovkot kal dırıldığı takdırde, bu ulke ıhtı Bundan altı vıl kadar onceydı. Hukumet üıaravının onunde bır sıvah Cıtroen jrabd auruu Kın üerı >acı olan maddelenn buvuk bır fırladı, elindekı makınalı 'ufep aabarlan men kız ıl saçlı adama boşalttı Yere duşen kızıl saçlı adam kısmını, kendı jakınmda bulu dogruldu ve « Cezavır de devrımı dnrdurmava kunsenın gucu yetmeyecek» dıve ınledı Bu adam, nan devletlerden saglayabılecekCezavır Devlet Başkanı BUMEDYfcN'dı. tır Yenileşme hareketi Bumedyen sadece dış ılışkılerle ılgılenmemektedır Onun ana uğı aşlarmdan bın de elbette partının ıç ışlendır New • York konusmasından sonra ulke sıne donduğunde yaptığı ılk açıklamada, Cezavır'ın tek partısı olan Ulusal Kurtuluş Cephesınde bazı jenılıkler yapmak gereknğını sovlemıştır Partıdekı >emleşme hareketıni kendısı yonetecektır Bu aslında bır lıder ıçın olagan dışı bır olavdır Çunku lıderler genellıkle partı ya da ulke ıçınde ıktıdara geçınceje deöın yenılıkten yana olurlar Sonra bu konudakı duşuncelerı de^ısır Pakat Bumed>en bu noktada tutarlı davranmıştır 1965 yılında Ahmet Bın Bellayı kansız bır darbe ıle ıktıdardan uzaklaştıran Bumedyen, on celen ekranlarda gozukmek ıs tememıştır (?jnku dışlerı çok bozuktu Ilk gunlerde omı k2 rrera karşısında konuşurken goren voktur Fakat Bumedyen zamanla dışlennı yaptırmış ve ondan sonra da kameramanlara çeşıt çeşıt poz vermeye başlamıştır Bumedyen, Fransızlara karşı venlen ozgurluk mücadelesınde atılgandır Başkanlığınm ilk yıllannda ıse çekmgendır. Mıfcrofon karşısında sıkılgandır. Sankı darbeyi gerçeklestıren o degıldır Hırs ve cesaret, perde arkasındadır onda Kımbılir bel kı de basarısının dugum nokta sı burada varmaktadır Gıvıml oncelerı Batıya ganp gelecek bıçımdedır Sımdı uluslararası şık bır fıgurdur Cezayir'in tek lideri Bugun Bumedven, Cezaylr'ln tartısmasız tek lıderıdır. Devrım Konsevı başkanıdır aynı zamanda Iktıdara geldığl ilk vıllarda onu oldurmek için çeşıtlı gırısımler olmuştur. Suıkastçılardan ıkisi hemen orada vanındakı muhafızlar tarafından oldurulmustur Dığerlen >argılanmış ve olume mahküm edılmıslerdır Fakat bunlar gende kalmistır Bumedven'm çabası ulkesinl koklu değışımlerle geîışmiş ulkeler arasina katmaktlr. En onemlı konu şu arıda eğitımdır Cezavır de Butçenın dortte bırı eğıtım sorunlarını çozmeve avrılmi'îtır tkı mılvonun ustun de çocuk bır yanda ulusal bılınçle, bır v anda sınıf bılınclvle Bol ekşili bir şey Kuba nm tek onderı Fidel Çast ro konuşmasını bıtudıkten sonra orada bulunan halk, .Fidel, yankilere bol ekşdı bır şeyler ver» dıve bagırmağa başlaymca, Kuba Dışışlerı Bakanlığından yuksek derecelı bır memur, Amerikalı konuklardan ozur dılemek zo runda kaldı «BJ sozlen sakın cıddıye almayın Bu currle ulkemızde alıskan hktan da otede bır anlam taşır, tıpkı kıhsedekı âvmlerde so^lenen ılahıler gıbı agızlarda dolaşır. V. ashıngton ıle Havana arasmdakı dusmanlık kısa sure ıçınde sona erecek gtbı gorunmektedır. Hatırlanacağı gıbı, 1962 jılı başında Amerıka lılar Kuba'nın Amerıkan Devletlerı Orgutu (OAS) tan ıhraç edı'mesını sağlamıs ve bovlece 'Şeker adası^na tıcaret ambargosu kovulmustur Ancak aradan geçen >ılldr, bu ombargonun ışlerlıginı her geçen >ıtırdığını ortava çıkartmıtır Faşıst askerı dıkta rejımlerının hukum surdugu Şılı, Brezılya, Pa raguay ve Cruguav'ın dışında, OAS'a uve dığer tum ulkeler, Kuba "a uvgulanan bovkotun kal dınlması ıçın vetkıhlere resmen başvurmuşlardır Ambargo kalkıyor mu? Bu nedenle 11 kasım tarıhınde Ekvatorun başkentı Quıto da bır a'ava gelecek olan OAS Devletle rı Dışışlerı Bakanları toplantısında Kuba ya u>gulanan bovkotun kaldırılraasına Washıngton un karşı çıkmavacağma kesın gozuy le bakılmaktadır Gozlemcıler, OAS toplantısında aljıacak bır kararla tıcaret ambargosunun kal dırılmasından sonra, Amerıka'nın Castro rejımıvle dıplomatık ılışkı kurmak yolunda çaba harcaya cağı fıkrınde bırleşıyorlar. Bugune kadar ızlenen yanliş pohtıkanm sona ermesınden, tum ulkeler yarar saglayacaklardır Çunku Castro nun başa gelaığınden bu yana Kuba bugun ekonomık bakımdan eskısıne oran'a en guçlu donemmı yasamaktad r Dunya pıyasasında hızla yuk selen şeker fıyatlan kı şeker Kuba nın her zaman ıçın en onemh ıhracat maddes olmuştur uzmanların tahmınlerıne gore bu yıl ülke>e ıkı mılvar dolar dovız saglayacaktır Kubalı bır dıplomatın açıkladığı gıb ulke «tüm Urettlğıni ıhraç ederken tJm to'tetımıni ıthal Kollektif çiftlikler Kokuşrauş kadavTa Öte yandan, Amerıka Bırlesık Devletlen Başkanı Ford ve Dış ışlen Bakanı Henry Kıssınger'ın son zamanlarda petrol ureten ulkelere yonelttıklerı saldınlara smırlenen Venezuela Devlet Bas kanı Carlos Andres Perez, Ku ba ya uvgulanan petrol ambargosunun kaldırılıp kaldınlmamasına aldırmaksızın bu ülkeve petrol sevkıjatına başlajacağını açıklamıştır Latın Amerıka ülkelerınm tum sempatı gosterılerme ragmen Castro OAS a gen donmek ıstememektedır Kubalılar OAS hak kındakı duşuncelennı kısa bır sure once şoyle açıklamışlardı «Amerıka Devletlen örgu'u OAS kokuşmuş bır kadavradırjt Cezayir Fransız sömürgeciliğin.in zincirini I962'de kırmıştı. I••• (DIS H^BERLFR SER\tSI) Yuz olçumü 2 275 bın km2 Nufus 15 0 miivon Airıka'nın Kuzevmde bulu nan Cezajır'de ozelliKİe uzum şarap, zejtın hurma ve mcıı yetışır Ülkede ayrıca zengın petrol, demır çmko ve bakır madenlen mevcuttuı Gunden gune .ırtan Detrol üretım sayesmde Lezavır var1 kJı ülkeler arasına gırmeve namzettır Petrol sanayıı 19'1 yılmda millıleştırılmiştır. Cez&yır, 1518'de Osmanlı împaratorluğunun bır DOİumu olmuş ve ulke 1 3 vılında Fran8U sız kontroluna gırmıştır Fransa Cezayır 1 1842 yı ında resmen ılhak etmıştır. It54 ılâ 1962 \nll*rı arasınnd Cezayır halkı bagımsızlıgı ıçın Franstz'lara karşı vıgıtçe dovuşmuştur. Nıhayet General De Gaulle Cezayır ulusal bagımsızlık cephesı (FLN) ile Eorusmelere başlamış ve 1982 yılında yapılan referandumla ülke bağımsızlıgıns kavusmuştur Ahmet BÜI Bella ertesl yıl Cezayır'ın ılk Cumhurbaşkanı olmuştur Bın Bella ue bırlıkte topraklar kamulaştınlmıs endustrının nızla mıliileştınlmesırıe başlanmıştır 1965 vılında ıse Kansız bir dar be vapan Albay Huan Bumedyen, Bın Bellâ'vı devırerek onun yenne geçmıştlr Halen 60 bın Kişılık Cezavır Ordusu bovvet vardımı ne hızla modemlesunlmektedır Yeni bovutlar Başkanlık onu değışttrmiş. go ruşlenne venı bovutlar getırmış 'ır Ömegın ozel yaşamı da, BaşkanhSı ıle bırlıkte deeismiş, geçen yıl bır avukatla evlenmis tır. Bu evlil'k onda venl bır Ekonomık atılımlar arasında en ılgıncı, kollektif çiftlikler denemesıdır Doğudan Batıya ve butun deniz kenarındakl topraklar. kollektif çıftlıklere avrılmıştır Avrıca çelıstınlen endustrının tek merkeze bağımlı olmamasına çahşılmaktadır. örneğın El Havdar demır yataklan içm gereklı ısletmeler Sovyetler tarafından kurulurken, petrol hattı Almanlar tarafından ele alınmış, endustrının bazı kesımlen t t a h a n ve Fransız şirkpflerınce eenısletilmeve çalısılmıstır. Bumedv»n Arap dunyasının ilgınç lırierlennrten bıridir Ülkesinin ozandıgı baSımsızhğın nasıl elde »tfıldıgıni gavet tvi bilnnektedir Kendısı de bu mu cadelfde ver almıstır çünku Bundan doUvı da ulkenın baeır>ısi7İıSırdan hıçbir zaman 6dun vermemıştlr Ak«ıne ka'anılan ba6ımsi7İıSın yeni reformlarl» «agldmlastırılacaS'nı her zaman tekrarlamıstır* «Cezavlr'dp devnmi durdurmavs kım«enın g'icu yetmıyecektır