Katalog

CUMHURÎYET 23 Ekim 1974 Dünyada Bugün Sovyetler Birliği'nin O. Doğudaki durumu yeniden güçleniyor BEYRIT Ortadoğu sorunlarını ıyı bilen yabancı gözlemcıler, bir süre bölgedekı nüfuz ve itıbarlarını yıtiren Sovyetler Bırliğınin, bölgede yeniden güçlenmeğe başladığıru, buna karşılık Amerıka'nın durumunun sallantıda oldugunu belirtmektedirler. Gözlemcilenn kanısına go re; Mısır Dışişlen Bakanı İsmaıl Fehmi'nın başanlı Moskova yolculuğu, bu arada Brejnev'ın Şam ve Kahire'yi Ocak aymda zıyaret programı Amerika'nın geçen yıl Ortadogu'da sağladığı kazançların silinmekte oldugunu göster mektedir. Gözlemcıler, Ortadoguda dengenin son bır kaç ay içinde âniden değişmeğe başladıgını ve Amerika'nın etkisinin azalmasma karşılık Sovyet nüfuzunun artmağa başladığını ifade etmektedirler. Yabancı gözlemciler, önümüzdeki aylarda, Sovyetler Birliğinın Ortadogu banş çabalannda daha etken rol oynıyacafını söy lemektedırler. Uzun vadede Sov yet Arap ılişkilerinin nasü bir şekil alacagı kesinlıkle söylenemezse de, şimdılik dengenin Sov yetlerden yana bozulduğunu kesinlikle söylenebilir. Yabancı gözlemcilerin de belirttikleri gibi, dengenin Sovyetlerden yana bozulmasına, Arap ülkelerinin ve bu arada özellikle Mısır'm, Amerika ile ilişkilerde ugradıklan hayal kınklığı bir nu maralı rol oynamıştır. İsmaıl Fehmı ile bırlıkte Moskova'ya gıden «El Ahram» gazetesinın başyazan Ahmet Bahaddın, son yazılarmdan birınde, Mı sır Sovyetler ilişkilennin güçlendiğıni yazmış ve Amerika'nın sıyasî istikrarsızlığımn ve Henry Kissinger'in durumunun sarsılmasının bu ülkeyle ilişkileri güçlendirme oîanaklannı zayıflattığını behrtmıştır. Aynı gazetenın esk( başyazan Muhammed Hassaneyn Heykel ise, bundan dokuz ay önce, Amerika'nın dostluğuna fazla bel bağlamamn akılcı bir hareket olup olmadığı konusunda tartışmalara yol açan bir yazısı yüzünden görevinden uzaklaştırılmıştı. Siyasi gözlemcıler yakın bir gelecekte Ortadoğu'da yeni gelişme lerin oluşacağını, Arap ülkeleri ve bu arada Mısır ile Amerika arasındaki uzlaşmazlıkların su yüzüne çıkacağını belirtmektedirler. (DIŞ HAERLER SERVİSt) Libya, Sovyet Rusya'dan 50 tane "Mig 23,, uçağı alacak WASHİNGTON Amerikan askeri yetkililerinin bildirdiğıne göre, Libya, Sovyet Rusya'dan 50 tane «Mig23» savaş uçagı alacaktır. Amerıkan yetkilileri iki ülke arasındaki bu anlaşmanın şimdilik gizli tutulduğunu fakat Amerikan istihbaratınm bu anlaşmajı haber aldığını söylemişlerdir. Böylece Libya Sovyet Rusya'dan «Mig23» uçağı alan üçüncü Arap ülkesı olacaktır. Moskova daha önce Suriye ile Irak'a bu uçaklardan vermişti. «Mig23» uçaklan halen dünyanın en iyi savaş uçaklan olarak kabul edılmektedir. Amerikan lstfhbaratma göre, «Mig23»lerin Ubya"ya verUmesi ile, halen bu ülkede bulunan 100 Rus askeri danışmanının sayısı 500'e çıkacaktır. Gene ABD istihbaratına göre, Moskova Libya'ya aynca «T62» tanklan, yerden havaya füzeler, ve geçen yü ekim savaşında tsraü uçaklanna karşı çok etkili olan «SAM6» füzeleri göndermi? tir. Libya daha önce de Fransa'dan 110 tane «Mirage» uçağı almışö. öte yandar. tsraü ise Suriye'nin de «Mig23» uçaklan aldığını ileri sürerek Amerika'dan en son model savaş uçaklan almak istemektedir. Israil'in almak istediği uçaklar arasında «F14» ve «F15» uçaklan bulunmaktadır. Bu uçak lar halen Amerikan hava fcuvvetlerindeki en gelişmiş uçaklar olarak kabul edilmektedir. (ASSOCtATED PRESS) Diplomaside kulis Kıbrıs B M'de Ümit GÜRTÜNA ANKARA'dan yazıyor ıbns sorunu önümüzdeki hafta basında Birleşmi* Milletler Genel Kurulunda görüşülraeye baslanacak. Kıbrıs sorunu ıçin kunümuş olan özel komisyon. çalışmalannı bu nafta sonuna doğru bitirmiş olacak ve rapor Gene] Kurula sunulacak. Birleşmis MUletlerin New York'taki merkezi ılgınç bır yer. Geniş geniş koridorları var. Bu koridorlarda. ülkelenn gonderdikleri tarihsel önemi olan hediyeler sergıleniyor. Türkiye de, eski çivi yazısıyle yazılmıs bir kitâbenin kopyasmı hedıye eünış Birleşmis Milletlere. Bunu da sergiliyor, ana giri§e yakın bır Jsoridorda. , . , Bu hediyelerin hemen yakınlannda iki üç ya da daha çoK sayıda; beyaz, sarı veya siyah ırktan gelmiş kişüerın harareue konustuklannı görmek mümkün. Birlesmis Milletlerde zaten en tatlı şey, koridorlarda kulis yapmak. Şimdi Kıbrıs sorunu, Genel Kuruldaki görüşmelerden onca bu koridorlarda sekU bulacsk. Falanca ulke temsilcisi, Rum delege ile konuştuktan sonra. Türk delegeye gelecek. Onlaıdan topladıklannı bır Arap ülkesine götürecek. Arap ülkesımn detegesı, taslak hazırlamakta olan bir Güney Amerika ulkesmın temsılcisıyle buluşacak. Herkes kendi çıkarına uygun bır cümlenın, genel kuruldan geçerek metinde yer alması için çaba gösterecek, baska bir deyisle, Birleşmis Milleüerde soruna tam adaletlı bir çözüm geürümesinden çok, ülkelenn çıkarlarının beUi noktalarda birleştıği bir karar tasansı kabul cdılecek. Şımdıden bu karar tasarısında nelerin yer alacağını söylemek mümkün. «Kıbns egemen bir devlettir» deneceJc Uk önce. Sonra bilinen sözler tekrarlanacak: «Kıbns bağımsızdır, toprak bütünlüğüne sahiptir...» Metinde, «sorun, banjçı bir tutumla görüşmeler yoluyla çözümlenmelidir» diye bir bölümde yer alacak. Bütün bu saydjklarunıza Türkiye'nin zaten itiran yok. Türkiye'nin itiraz edecegi bölüm; «Bütün yabancı askert kuyvetler Adadan çıkartılmalıdır» cümlesi olacak. Gene de bu bölüm mutlaka yer alacak metinde. Türkiye de buna itiraz edip, diğer taraflan kabul edecek. Bu bölümü reddederken de, Kıbrıs Cumhuriyetinin kuruluşundaki Garanti Anlaşmasına dayanarak Adada bulunduğunu haklı olarak dile getirecek. Demırel ve Kıbrıs K P artisinin yedinci büyük kongresınde yaptığı konuşmadan anlaşıldığına gore, Sayın Demırel, Ecevifin Kıbns konusunda topladığı puanlardan son derece rahatsızdır. Sayın Demırel kendine özgü tislubuyla, hıç katkısı bulunmadığı Kıbns olaylarından kendine de pay çıkarma çabası içinde. Nitekim AP Genel Başkanı, 1967 de biz de Kıbrıs'a çıkacaktık, buyuruyor. Hemen ardından da ekliyor: Ama istedıklerimız yapıldı çıkmamıza gerek kalmadı. Istersenız, 1967 olaylarını Demirel'ın ağzından bir kez daha dınleyelim. «. . 1967 de Kıbns'a çıkarma yapacaktık. Saat 21.30 da karar aldık. Ordumuz saat 04.00'de haKAHtRE Mısır Devlet Başrekâta hazırdı. O zaman bize, kanı Enver Sedat'ın 2629 Ekim Neden çıkacaksımz? Dıye tarihlerı arasında Fasm başkensordular. ti Rabat'ta yapılacak Arap Zirve Ada'da 15 bin Yunan askeri Konferansına katılacağı Ortadovar, bunları denize dökeceğız, ğu Haberler Ajansı tarafından toplan, tüfeklerıyle dökeceğiz. b:!dirilmıştir. General Grivas'ı Ada'nın dışına Ajans aynca, Babatta bulunçıkaracagız. Türkleri zulümden duğu süre ıçerisinde Arap ülke kurtaracagız. Türkler kendi ken leri lıder ve hükümet başkandılerini yönetecek, dedık. ları ile Ortadoğu sorunlarma iliş Bunlann hepsi yarın olursa km temaslarda bulunacak olan çiKarmayı neden yapacaksınız? Enver Sedat'ın, konferansın sona Dediler. ermesmden sonra Cezayir'e res O zaman çıkmamıza gerek mi ziyaret yapacağını belırtmek kalmaz. bizım ıçin onemlı olan tedir. Kıbns Türkünün rahaü ve AnaCezayir'in bağımsızlığa kavuşyasal haklannın tanınmasıdu:, tuğu 1 Kasım tarihinde yapıladedik . » cak askeri törenlere de katılacak Işte Süleyman Demirel'in Kıbolan Enver Sedat, daha sonra ns'a çıkmasının öyküsü. Âdeta Mısir'a dönecektir. (THA) halam erkek olsa amcam olurdu tekerlemesine benziyor. Yani KÜLTÜRCNtlZ, IŞLERlNtZ, SEYAHATLEBtNİZ İÇtN Süleyman Bey Kıbns'a çıkacakmış, ama zaten bir kükremesiyle etraf süt liman ohnuş, herkes, Aman ne istersen yapalun, demiş. Sayn Demirel bu sözleriyle AP'li delegeleri inandırdı mı bumiyoruz, ama milleti inandırması biraz güç olacak. Hatırlanacağı gibi, Amerikan (ttalys'y» bnrslar ) iş çevreleriyle yakın iliskileri, bol bol reklâm edildikten sonra AP Genel Başkanlığma gelen Demirel, Ismet Inönü'nün Kıb S Meşrutiyet Ca<î. No. 161 Tepebaşı Tel. 44 98 48 ns'ta Amerikan silâhlannın kullanüamayacağını belirten John(Basın 32472) 8355 son mektubunu alınca, Yeni bir dünya kurulur ve Türkiye orada yerini bulur, demesi üzerine kollan sıvamıs.tı. Kısa bir süre sonra da, ABD1 ne karşı daha bağımsız ve Kıbrıs'ta daha etkili bir politika gütmek isteyen InÖnU Demirel' in tezgâhladığı btr oyunla iktidardan uzaklaşıyordu. Kıbns olaylannı izleyen herkes bilmektedir ki, Atina 1964 yazından itibaren baba oğul Papaandreular ve Makarios'un işbirliğiyle Adaya sürekli Yunan askeri sokmuştur. Acaba Saym Demirel, 1965'den 1967 araüğina kadar Kıbns sorununda hangi etkili tedbiri almıştır? Demirel, kongredeki konusmasuıda Kıbns'a çıkarmaya karar verdiklerini ama çıkarmayı gerektirecek nedenler bir anda ortadan kalktığı için bundan son anda vazgeçtiklerini söyiüyorlar. Yani Grivas Ada'dan çıkmış, Yunan askerleri geri çekilmiş, Türkler tam bir güvenlik içinde yaşamaya başlamışlardır anlamım taşır bu sözler. Oysa gerçekler hiç de bu yönde değüdir. Temmuz 1974 de Kıbns'a çıkan Türk Kuvvetleri tahminleri de aşan sayıda Yunan askerî ve yabancı kaynaklı silâhla karşılaşmışlardır. 1967 arahğından 1971 12 martına kadar Atina, Adaya sürekli asker gönderdi. Kıbrıs'tan sözde bir daha geri dönmemek üzere ayrümış olan Grivas, Ada'da yeniden faaliyete geçti. Acaba Sayın Demirel o sıralar da ne yapıyordu? Saym Demirel konuşmasının bir yerinde de. Kıbns'ta kaybın büyük oldugunu, zayiat listesınin tam olarak açıklanmadıgını ileri sürmektedir. Bir an içm AP Genel Baskanının sözlerinin doğruluğuna inanalım ve kaybın büyük oldugunu kabul edelim. Hemen akla bazı sorular geliyor: Kaybm bu kadar büyük olmasının sebebi neydi? Türk kuvvetleri Ada'da tahminlerini de aşan asker tahkımat ve silâhla karşüaştıklanna göre, sorumluluk zamamnda duruma müdahale etmeyen, Demirel ve Erim iktidarlannın dejjil miydi? Atıp tutup sonra, Atina asker yığarken nerdeydin sorusuna, hamamda kaybolan divit peştamaiınm altında çıkınca, şaşkın bir edayla, Yahu kim sokmuş onu oraya diyen açıkgöz misali sözlerle sorumluluktan kaçamaz Demirel. Partisi'nin büyük kongresinde, kahraman edasıyla nutuk atan Süleyman Bey Kıbns konusunda iktidan döneminde bir tek olumlu girişimde bulunmuş değildir. Yunan gazetelerinin başköşplerinde yer alan konuşmalaıını unutup, bir kahraman edasıyla; Biz de Kıbns'a çıkacaktık, demek Süleyman Bey'e büe yakışmıyor. Rabat zirvesine katılacak olan Sedat, Cezayir'i de ziyaret edecek Fanfani sendikalara veto hakkı tanımıyor Araplar petrolden kazandıklan paralan Avrupa bankalanna yatınyorlar. Basından (Alman karikatürü) Başkan Ford, Meksika'da bulunan yeni petrol yatakları konusunda taviz koparamadı TUBAC (Arizona) Başkan Ford ılk yurt dışı gezisini komşu Meksika'ya yapmıs ve sının birkaç kilometre geçtiiten sonra Meksika Devlet Başkanı Luis Ec heverna ile görüsmelerde bulunmuştur. MeStsıkalılar Başkan Ford'u güniltülü sevgi gösterileri ile kar şılaşmalar, ancak Devlet Saşkara Echeverna, Meksika'da yeni DUlunan zengin petrol yataklanndan yararlanma konusunda Amenka*ya istediği tavizlerj vermeyi reddetmiştir. Ford ve Echeverria görüşmelerinden sonra ortaklaşa bir basın toplantısı düzenlemislerdir. Echeverria basın toplantısında Meksiya'nın yeni buldugu petrolünü dünya piyasa fiyatlan üzerinden satacağını «açıkça söy lemiştir.ı» Echeverria, «Petrolü alıcılar arasında herhangı bir a 3^' nm ve tercıh yapmadan satacagız» demiştir. Echeverria petrol fiyatınm bugünü düzeyının Meksıka'nın ekonomisi açısından büyük önem taşıdıgını belirtmış ve bu konuda taviz verilmeyecegini söylemıştır. Başkan Ford ise basın toplanysında petrol konusunda Amenka'nın istediği tavızlere doğnıdan doğruya deginmemiş, ancak Meksıka'nın Birleşmış Mılletler de öne sürdüğü uluslararası bir ekonomik haklar ve görevler karar tasarısıru desteklediğını açıklamıştır. (THA) ITALYANCJLYI ÖGRENIN 1 Kayıtlar: İTALYAN KÜLTÜR HEYETİ 4 ROMA îtalya Başbakan sdayı Amıntore Fanfani, sosyalistlere, kunnaya çahştığı hükümetin alacagı kararlarda işçi sendikalanna veto hakkı tanmmasını kabul edemiyecegtal bUdinnistir. Merkez . soldan dört partinin liderlerine gönderdiği mektupta, Fanfani, sosyalıstlerin isteklerinın çoğunun kabul edilebilir oldugunu, fakat, işçi sendtialar» hükümetin politikasını onaylamazsa, kabineden çekilecekleri şeklindeki tehiddin kabul editemiyeceğjni bildirmistir. Siyasi gözlemciler, 8osyalis^ lerin isteklerinde direneceklerir.i, böylece Fanfani"nin 31 yü içinde Italyanm 37. htikümetıni kurma çabalannın bosa çıkacağını söylemektedirler. (a a) Berrin GSkmen (PEKŞEN) t le Akm Pekşea evlendiler. 22.10J974 Görüşmeler Nerede? Birleşralş Milletler Genel Kurullanndaki kararlann etkili olmadığı ortada. Türkiye'nın, Genel Kuruldan çıkacak, mantıki olmayan bir karara uymasl da beklenemez. Zaten sorunun çözumü için kullanılacak anahtar Birleşmış Milletlerde degıl. Sorunua çözümleneceği yer dogrudan Lefkoşe. Yunanhlar ve Ada Rumlan, Kıbrıs'ın uluslararası platfortnda ele alınmasını isüyorlar. Turkiye ile başbaşa kalmaktan korkar bir halleri var. Işin Uginç yönü Yunanistan'ın bütçesi incelendiği zaman ortaya çıkıyor. Yunanistan'dakı gelirlerin çok önemli bir bölümü yurt dışındaki Rumlardan bu ülkeye gonderilen paralardan oluşuyor Bizım lşçilenn durumundan farklı bu para gönderme lşlemi. Venezüelladan tutun da Moz&mbik'e kadar yaklaşık bütün dünyacfaki ulkelerde yasayan Yunan aslllılar var. Hemen hepsi de yaşadıkları ülkenin nufus kâğıdını taşıyorlar. Dolayısivle ışte Yunanlılar bu çok önemli faktörü gözönünde bulundurarak konunun uluslararası platformda gorüşülmesinı yeğliyorlar. Ama burada başka bir gerçek ortaya çıkıyor. Amerıka'ma süper gücü. Son Ortadoğu savaşından sonra bolgedeki dengeyi kendi yararına doğru geliştıren ABD, doğu Akdenızde de kendi etkinüğinin sürmesını istıyor. Kasım ayının sonurvrfa özel olarak Kıbrıs sorunu için Ankara, Atina ve Lefkoşeyi ziyaret edecek olan Kissinger'in gorüşmelerin ABD'nın kontrolünden çıkmaması içın, uluslararası platform yerine tarafUr arasında ve Kıbns'ta yapılmasını sağlamaya çalışması bekleniyor. Hatırlanacağı gibi Sovyetler Blrliği ise uluslararası platform konusunda hayli ıstekli. Görüşmelenn Kıbns'ta olması ihtimali her geçen gün kuvvet kazanıyor. Fakat Rum tarafını kim temsil edecek, bu büyük sorun olarak ortada duruyor. Türkiye, Makarios'un Cumhurbaskanı olarak Ada'ya dönmesine kesinlikle karşı. 11 yıldır Türklerin başına ne geldiyse, Makarios'un kurnaz fakat gaddar politikası yüzünden geldi. ABD de Makarios'un başkan olarak görüşmelere girmesine taraftar değü. Onun içın AUna ziyareti sırasında Kissinger'in üzerinde duracağı en önemli konulardan biri de Makarios'un Ada'ya dönmemesini sağlamak olacak. Kis•inger'i Ankara'dan çok Atina'da kara bulutlar beklıyor. Buna rağmen, Kıbns sorununun çözümünün Birleşmis MUletlerden çok Lefkoşe'de aranması en gerçekçi yol olarak görünüyor. Ditediği fattülte veya yüksek okula giremeyen beklemelivellsesonsmtjöğrencilerme (Cumhurıyet: 8386) KONGRE tlANl Derneğtmizın olagan genel kurul toplantaı 4 Kasım 1974 Par zartesı günü saat 21.00'de dernek lokalinde vapılacaktır. Çoğunluk sağlanamazsa t o p 1 a n 11 11 Kasım 1974 Pazartesi günti BİR ÖGRETİM YILI ŞÜRELI ÜNİVERSİTEYE GİRİS aynı yer ve saatte yapılacaktır, sayın üyelere duyurulur. G Ü N D E M : FEN 1 Başkanlık divanı seçimi 2 Yönetım Kurulunun yönetsei ve mali raporlannm incelenmesı. 3 Denetçı raporunun okunması 4 Yıllık bütçenin tocelenme ve tasdikı 5 Yönetım Kurulunun ibr*> sı. 6 Yönetlm Kurulu ve denet çı kurulunun seçimi 7 Dilekler. Adres: Beyoğlu Mıhitaryan Kültür Demeği, PangalU Saksı Sok. 196 ISTANBtX (Cumhuriyet: 8364) CHP OSKÜDAR tLCE BAŞKANLIGINDAN: İ L AN tlçemüan 1213/EMm tarihlerinde yapüamayan mahalle Delegasjon seçımleri tlçe bmanuzda ilan edilen gün, yer ve saatlerde yapılacağı ilgililere duyurulur. Bu duyuru bildinm matuyetindedir. İLÇE BAŞKANI YAVÜZ AKGDN (Cumhurivet: 8365) K r . Şişli Ümit Tiyatrosunda Bugünden itibaren YAZAN Haşmet Zeyfaek ve DosttarTryatrosu jşçi Kolu •AGUT OLAYI BELGESEL OYUN 2 BÖLÜM • Test teknigıne uygun ve test uyguiamalı öğretim • Klasik ve modern sınıflar • Ücretsiz tüm Gökşen yayınları •Ücretsiz fensosyalvetenek matbu testleri • 8 yıtlık tecrübe #Sabah.öğle«aksam sınıfları LİSE 1,2,3 FEN DERSLERİ ÖĞRETİM DEVRELERİ YÖNETEN.MEHMET AKAN (tlâncıhk: 9075 • 8363) Sayın Doktor ve Eczacılara Ateşli hastalıkların tedavisi için Geniş spektromlu antibiyotik; == /lisesonsınıföğrencilerine 20 EKİM 1974 1 7 MAYIS 1975 16KASIM197417MAYIS 1975 JARALIK 1974.17 MAYIS 1975 Beklemelilere 24 £KİM 1 9 7 4 . 1 TEMMUZ 1975 14 KASIM 19/4.1HAZIRAN 1975 14 KASIM 1974 . 1 TEMMUZ 1975 5 ARALIK 1974 , 1 TEMMUZ 1975> FDEVACYCLİNE Enjektabl Ampul 50 mg., 100 mg., 250 mg. (Oxytetracycline) Piyasaya bol miktarda verilmiştir. broşür isteyinjz TL 275132 E (Cumhuriyet 8357) AU SİRIVIEN DEVA HOLDİNG A.Ş. DOKTOR TARIK Z. KIRBAKAN Deri, Sa< ve ZBhrevt ı Hastahklan Mütehassısı tstiklâi Cad Parmakkapı No.: 66 Tel.: 44 10 73 İlâç Bölümü Umum Mudürlüğü Barbaros Bulvarı No 45 Beşiktaş İstanbul BEYAZITISTANBUL (ReklâmcıUk: 18l<9) 8349