Katalog

CUMHURIYET 23 Ocak 1974 NİJAI.NAKAYAMANM İiK KffyiJtfMAJlKl Ğ & $0NPA,0HUN ÇÖK u£^;f< DöĞtlŞ TAİPZlKiıM UZf PİKP LJ2UM UİUN D M P Ü OCTAHAUkt B/PADAM, üJKtrîküİ Toz Duman Içinde TALİP APAYDIN 126 = Hee... Bak kumandanım, bizim Hacı Nuri Ağa sizi görmeğe geliyor. Zengindir. Çolt iyi adamdır. Bak hediyelerle geliyor. Şu karşıki köyden... Hep dönınüş bakıyorlardı. Silâhh iki askerin önünde geidıler. Hacı Nuri yakın kalınca asker gibi selâm verdi. Sonra attan indi: Hoş geldiniz beyim, nasıısmız? Hayırll Uğurlu olsun... Eline uzandı. İyi Haci. Sen nasil? Omuzuna vurdu. Duacıyız beyim, eyiyiz. Hoş geldiniz. Ibrahim Beye kötü kötü baktı, «bu ne artyor buralarda?» der gibi bir tavır takındu Adamlanna işaret etti. Köylüler eşeklere yüklü koyunlan, tavukları, yumurta sepetini yağ tenekesini getirip kumandanın önüne bıraktı. lar. Nedir bunlar, bize? Evet size beyim. Kusura bakmayın, acele geldik de... Hazırlıgımız yoktu. Oldumi ya Haci Efendi? Zahmettir ettin. Yok beyim, ne zahmeti? Zatınıza 82 bile. Zahmet olmaz kumanaanım. dedl Testici Bayram. Hacı Nuri Efendi konukseverdir. Hem de zengin adamdır. Sizin her ır.tiyacınızı getirir. Ne isterseniz, yağ bal... Yunan subayları hep memnun olmuşlardt. Başlarını sallıyor, gülümsüyorlardı. Kumandan cüzdanına sarıldı: Parası nedir Haci Efendi? Parasıru verelim. Hacı Nuri kasıldı: Yoo beyim, olmaz. Almam, imkâm yok. Bizde misafirden para alınmaz. Olmaz haci efendi, bizden zarar vermek yok. Yasaktır. Siz iyi insan, ama parasini alacaksin. Yok alınam. Helâl olsun. Epey ugraştılar. Yunan kumandanı vernn ye çalışü, Hacı Nuri almadı. Öbür sub»y!a* gülerek seyrediyorlardı. İbrahim Bey basını iki yana salladı, dişlerini sıktı. Testici Bayram araya girdi: Olmaz kumandanım, almaz. Ayıp kaçar. Bunlar Hacı Nuri Efendinin hediyesl. Para verirsenlz, kınljr. Yunan subayı urar etaekten vazgeçtl. Boynunu büktü: Pekl Haci Efendi. Teşekkür... Sonrm bizim de size olacak hediyemiz. Sig&ra uzattı hepsine, kendi çakmagı ıle yaktı. Sağol beyim, bizim diyeceğimiz şu ki... Ikmıp sıkındı: Evet Haci Efendi söyle? Hacı Nuri, İbrahim Beye baku. onun yanında rahat konuşamadı, şöyle aevam ettı: Bizim malımız mülkümüz cammız tehlikedeydi beyim. Şimdi siz geldiniz... Nasıl tehlike, biz mi? Yoo. en ufak zarar olmiyacaktır Haci Efendi. Biz size dost. tamam? Sagol beyim. Allah razı olsun. Biz asıl bizimkilerden korkuyoruz. Yunan kumandan ı şaştı: Kimden? Eşkiyadan, çeteden... Yoo, ona müsaade etmem Oiatnaz! EşItiya, çete, derhal temizlik. Bizim asKer makineli, güçlü. Hiç dayanmaz. Yaa masşallah, ne iyi, dedi Ziver HoHer şeylerine hayran kalmıştı. İbrahim Bey bakıyor, düşüniiyordu. Tuhaf bir karanlık çökmüştü içine. Ne yapmalıydı şimdi? Nasıl gitmeliydi buradan? Ayrılır giderse arkasından muhakkak fitleyeceklerdi. Yanında açıkça söyleyemiyorlardı. Kumandanım bunlar nedir, nasıl araba bunlar? dedi. Sözü degişitrmek istedi. Bunlar kamyon. Motorlu araba. GUiT gider. Çok hızli. Yaa, dedi Bayram. At ne ki bunlarm yanında? Attan hızlı. Masşallah öyle bir gidiyor ki, hüü... Evet Hacı Efendi, bizim ordu çok güçlü. Biz geldik size yardıma. Biz size düşman değil. Böyle anlatin herkese. Peki beyim, sağol. Biz dedik zati, «onlar düşman degil> dedik. Emme bazı kudümsüzler . onlar dinlemedi. Silâhlanıp çeteciliğa kalktılar. Temizleriz Haci Efendi. Hiç korkmayiniz. Çete yok, kardeşlik var, işte böyle... (Ellerini sıkıp gösterdi). Kemal Paşa yanliş Onu dinlemeyin. Ziver Hoca atıldı: ranım Ri< heo dedik Komutan elini salladı. küçümsüyordu: ' KeHıai" Paşa kimdir? Hiç dayaomaz. O çıkti, biz geldik buralara. Ne yapacaksın beyim, herkes akıllı olmujor. Doğnı, akıl yok. Sende Tar, sen de var... onda yok. Boşuna uğraşir. İbrahim Bey'in yüzü ıyice gerilmişti. Dişlerini sıkıyor ama belli etmemege çalısıyordu. Seni fazla tutmayalım kumanaan bey, dedi. Bize müsaade. Hadi komşular, lşleri vardır, yorgundurlar. Gidelim gayri. (DEVAM1 VAR) MOSKOVA KIŞ FESTİVALİ 10 YAŞINDA Zahir Güvemli ca. Kondraşin'le Flier'in ilk sözleri "Cemal Reşit Rey nasıl?,, oldu ATEŞ KUŞU Üç yıl üatüste takibettiğim Moskova Kış Festivali, onuncu yaşında. Bilindiği gibi, Rusya'da üç şenlik yapıhyor: Mayıs'ta, Leningrad'ta agırlığını bulan «Blie Noçi (Beyaz Geceler)», Temmuzda «Moskova Yıldizlan» ve yıl başlarında «Ruskaya Zima (Rusya'da kişı». Rusya'nın batıya açılmasıyla ilgiii ve turistik amaçlara yönelmiş olan bu festivallenn en önem HrtrKij ferttT»lK Omhuf gttıı süreli şenliklerde en guzel bale eserlerı, operalar, konserler yerli ve yabancı halka sunuluyor. Bu defa da öyle oldu. Tabii prog ranıı her yönüyle izlemek hayal. Seçim yapılıyor. Bu sefer iki önemli konser dinledik. Birincisini, So\Tetlerin en ünlü orkestra şefi Kiril Kondraşin yönetti. Devlet Senfoni Orkestrasının Konservatu\'ar bUjrük salonunda verdiği konsere Yakov Flier solist olarak katıldı. Birinci bölümde Jan Sibelius'un re bemol majör op. 82 konçertosu çalındı. îkinci bölümde Flier, Liszt'in 2 numaralı la majör piyano konçertosuyla Prokofief'in bir sonatını dinletti. Kiril Kondrasin, enerjik ve son 3erece anlamlı yönetimıyle Sovyet Devlet Senfoni Orkestrasının yorum ve icra gücünü belırleyen bir sanatçı. Flier, bazılarının biraz mekanik bulabileceği, ama gerek çaldığı parçayı, gerek kenıli üslubunu dinleyiciye rahatlıkIa açıklayan bir piyanist. Programa alınan parçalar, Prokofief dışında, Batılı klâsikler. «Müziğin kelimelere ıhtiyacı yoktur, asıl uluslararası anlaşma aracı, onun dilidir» diyen Kondrasin bu ilkeyi sonuna kadar uyguluyor ve dinleyiciye kabul ettiriyor. Îkinci bölümde Stravin»ky'nin piyano ve orkestra için 1834'te yazdığı konçerto ile «Ateş Kusu» bale süiti dinletildi. Solist, Nikolay Petrov'du. Bu genç, *ma gerçekten müstesna ve kuvvetli pivanisti, geçen sene, hemen hemen ayni tarihlerde verdiği konserde dinlemiş ve hayran kalmıştım. Eserlerini çaldığı Haçaturyan gibi, Şvedrin gibi bestecilerin sabneye kadar gelerek Sovyet Devlet Senfoni Orkestrası şef Kiril Kondnfin (saida) ve piyanist Takov Flier, Gfivemli'yle 1924'te yazüdığl için caz :• minin bütün güzelliğini kendmde toplayan Stravinsky konçertosunu N. Petrov büyük bir ustalık ve metrikle yorumladı. Senkopların güzelliği, forteden piyanissimoya âni geçişleri, sıradan bir piyanist karsısında olmadığını dinleyiciye gösterdi. Kendisine geçen yıla ait anılarımı söylediğimde, tâ İstanbulMan kalkıp gelmiş bir gazetecinin ilgisini çekmekten sevindiğıni açıkça belli etti. MALKOCOĞLU vazan veçizenrAyhan BAŞOGLU İZLENEMEYENLER Festival programında, bizim, yazık ki izlemek fırsatmı bulamadığımız başka önemli konserler de vardı. Bunlarm basında bizzat Petrov'un resitali geliyordu. Piyanist, bu resitalde Schumann, Scriabin ve Liszt'den çalacaktı. Çaykovsky salonunda Boris Romanov'un Bach. Muflar ve Sokola'dan oluşan org SÜPHELİ ZAFER Moskova Konservatuan büyük konser salonunda, şef Kondraşin, birinci bölümün sonunda dinleyicileri selâmlıyor. konseri de önemliydi. Bereket bu sanatçıyı 1971 de yalnız Bach' in org eserlerini dinlettiği konserle tanımıştık. Çaykovsky salonunda Yakov Flier'in, çelist Igor Gavriş'in resitalleri de festivalin başta gelen müzik hareketlerindendi. Y A R I N : «YUNUS EMBE OBATORTOSü BENt ÖLDÜRDÜ» DİŞj BOND İLK SÖZLER Kendileriyle görüştüğüm zaman ünlü orkestra şefi beni pıyaniste tanıttı. Her ikisinin de ilk sözleri şu oldu: Istanbul'daki büyük maestronuz, kompozistör Bey nasıl? Ne âlemde?... Onlara Cemal Reşit Rey'in, en parlak yıllannı yaşadığını, ellinci sanat yılının kutlandığını, iki çok mühim yeni eser bestelediğini anlaitım. «50. Yıla Gırisnle «Türkiyemiz» adlı senfonik rapsodisini öğrenmek bu iki değerli sanatçıyı çok ilgilendirdi. «50. Yıla Giriş»in Istanbul Devlet Senfoni Orkestrası tarafından çalındıgmı, «Türkiyemlznin ise bu yılki Istanbul Festivali'nde çalınacagını öğrenmekten memnun oldular. Kondraşin, notaları sağlayabilirse kendisinin de eseri çaldırmak istediğini belirtti. Yazin, her iki sanatçı da tutulu olduklarından, Istanbul'a geleme yeceklerine üztildüler. TİFFANY JONES İKİNCİ KONSER Ayni salonda dinlediğim ikinc: önemli konser bir hayli renkliy di. Dimitri Kitaenko'nun enerjı dolu yönetimiyle seslendirilen Mussorgsky'nin «Moskova nehrinde güneşin doğuşu» ve tanınmış «Kel Tepe'de bir Gece» adlı parçalanndan sonra Georgi Sviridov"un halk şarkılarından uygulamalan dinletildi. Sviridov, çağdaş Rus bestecilerinin en önemlilerinden ve Lenln nisamna sahip sayılı sanatçılardan. Ürlova yönetimindeki Baş Rus Koro su. Balikovskaya (mezzosoprano), Larutkin (tenor) ve Gavrişov (bas) gibi üç değerli solistin de katılmasıyla güzel bir müzik şölenı sundu. Eserin koro partisi «çok sesli» değil «monodik» olarak hazırlanmıştı ve Rus halk celeneğine daha yatkın görünüyordu. Bilhassa mezzosopranonun harikulâde güzel sesindeki renk ve sanatçının müzikalitesi, salo nu alkışl&rl& du. GARTH CUiUIPI.EC SAYGI İLE£<âİLİELEB.. CB. LAEIMIZ VAQ &DE1İM BEWİ