Katalog

Başbakanhk Kültür Müsteşarlığı Yaymlarından Şerheden ABDÜLBAKİ GÖLPINARLI Birinci cıldi 20. lira fiyatla Bakanhğımız yayınevlerinde saüşa arzedilen eserin 2. ci cildi de 15. lira fiyatla yakında yayunlanacaktır. Devlet Kitaplan Müdürlüfü Sultanahmet Istanbul Satış Tel: 22 38 «3 10349 416) MESNEVÎ VE ŞERHİ umhuriy 50. yıl, sayı: 17766 Kurucusu: l'UNUS NADt 18 Ocak 1974 Cuma İSE ItâRENCİLERlNE YARDIMCI ? KİTAPLARI »ANALİTIK GEOMETRİ ^ 6 g > İ L ^ P R ° B Lıs. 1U..10 I MODERN GEOMETRİ ÇÖZuBHffPROB. C.lt I 7 50 I MODERN GEOMETRİ ÇÖZUMLU PROBC.lt U Konikl»r10 I T A S A R I GEOMETRİ L.S, III YARDIMCI, V ZEHİR 5 KİTAPÇ.LARDA ARAVINIZ 0OE.VEÜ GONDERİLİR .KÜLTÜR KlTABEVUnkara Cad. 62, SirkeciİST Necmettin Erbakan: "MSPCHP koalisyon ortaklığının tek ihtimal olduğu anlaşıldı,, ANKARA CUMHURİYET BÜROSU CHP ve MSP arasındaki koali«yon çahşmalanna bugün saat 10da başlanacaktır. Her iki parti yetkılilerinden oluşan Ortak Kurulun öncelikle koalisyon protokolünü ele »lacağı öğrenılmıştir. Goruşmelerin en kısa zamanda sonuçlandırılraasına çalışılacağı bıldirilmektedir. Ortaklık girişimlerinin başından beri göruşmelere katılan CHP Antalya milletvekili Denız Baykat, «Zamanla yarışırcasına» bir çalışma temposu sürdürüleceğini belirtmiş ve protokolün 3 gün içınde hazırlanacağını umduğunu ifade etmiştir. kan'ın konuşmasımn ozetini basına vermiştir. MSP BAŞKANI KOALİSYONUN 4YILLIK BİR DÖNEM İÇİN KURULDUCUNU VE HER İKİ TARAFA DA ŞEREFLİ HİZMET İMKÂNLARI SAĞLAYICI OLMASI GEREKTİĞİNİ SÖYLEDİ Taşıt ve emlâk alım vergilerinin oranları PETROL ZAMMININ GECİKTİRlLMESlNDEN BÜTÇE AÇIĞININ ARTTIĞI BELİRTİLİYOR OLAYLARIN ARDFNDAKİ GERÇEK Devlet ve Particilik men görevden ayrılmak üzere bir hava içindeydi. Hükümet sorununun uzayacagı anlaşılınca, Sayın Talu Bakanlannı toplanuş, ve görevlerine hiç aynlmıyacakmıs gibi devam etmelerini istemişti. Bu istem, hükümetlerin geçiciliğini, ama devletin devamlığını belirten temel ilkeye de uygundu. Ne var ki sradan geçen sfirede, Talu Hükümeti, bu isteme uy. Ifun bir förev ve sorum yetenejH eösteremedi. Bunun son örnejn bazı maddelere yapılması gereken zamlann, salt siyasî çıkar kaygfilarıvla ertelenmesidir. Hükümetin sadece petrol ürünlerine zamanında zam yapmamasının bazincyi 200 milyon lira zarara soktujhı hesaplanmıştır. Hükümetin petrol ürunlerinden ••• (Devamı Sa. 7, Sü. 6 da; düşürülecek, bazı vergiler kaldırılacak ANKARA Maliye Bakanlığl, bazı vergilerin kaldınlmasını, bazı vergilerin şeklinin değiştirilmesıni ongören bir kanun taslağı hazırlamıştır. İktisadi Araştırmalar Vakfınca Istanbulda düzenlenen «Katma Değer Vergisı» konulu seminerde konuşan Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdür Yardımcısı Aykol Doğan, Taşıt, Emlâk Alım vergılerı oranlarinm düşürüleceğini, bazı vergilerin de kaldınlacagını söylemıştir. Doğan, bu konuda şöyle konuşmuştur: (Devamı S». 7, Sü. 1 de) S on günlerde basında çıkan haberler, ülkemizde siyasi partiler rekabetinin işleyiş biçimini göstermek bakımından ilginçtir. Talu Hükümetinin, kendinden sonra gelecek Ecevit Hükümetini zor durumda bırakmak üzere uyguladıfeı taktik, dev letimiz adına oldukça düşündürücfi bir manzarayı sergiliyor. Buçün sorumlu bulunan T»Iu Hükümeti, seçimlerden sonra he İRAN TÜRKİYE TABİİ GAZ BORU HATTI PROJESİNIN GERÇEKLEŞMESİ, TALU HÜKÜMETİ İLE MAÜYE'NİN KAYITSIZLlG! NEDENIYLE TEHLİKEYE GİRDİ Erbakan'ın konuşması Erbakan'ın konuşmasımn özeti şöyledır: «Gerek iktisadi gerek içtimai (Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) CHPMSP HEYETLERj ORTAK ÇALIŞMAYA BUGÜN BAŞUYORLAR. Hazinenin 22günlük zararı 200 milyon CUMHURİYET HABER MERKEZt MSP Genel İdare Kurulu toplandı MSP Gencl İdare Kurulu, dün saat 10'da Genel Başkan Necmettin Erbakan'ın başkanlıgında toplanmış, bir sunu? korıuşması yapan Erbakan, «Koalisyon her ıki taraf için de şerefli hizmet imkânlan sağlayıcı tarrda olmalıdır, bunun dışında bir koalisyon anlaşması yolunda yürümenin mümkün olmarfıfiı açıktır» demijtir. Toplantı devam ederken Genel Başkan Yardımcısı Sakarya mılletvekiii Müftüoğlu, Erba Genel af için CHP ile MSP'nin teklifleri mümkün olursa birleştirilecek ANKARA 50. Yıl Genel Af Kanunu teklıfı, mümkün olursa CHP ve MSP arasında yapılacak gorüşrnede oluşturulacak, tek metin halınde Mıllet Meclisi Başkanhğına sunulacaktir. CHP Ortak Grubu'nnn dünkü toplantısında, Genel Af Kanunu teklifinin tümü üzerındeki görüşmeler tamamlanmış, MSP'nin de genel afla ilgıli bir taslak haZhriadığı gözönünde tutularak, ikı parti arasındaki görüşmelere olanak sağlamak amacıyla, kesin ve bağlayıcı bir karar alınmamıştır. Grup sözcüsü Kars Milletvekili Doğan Araslı, yaptığı açıklamada, «50. yıl Genel Af Kanunu Teklifi, CHP ile MSP arasında yaptfacak görüşme sonucunda mümkün olursa oluşturulacak, tek metin halinde Meclis"e sunulacaktir» demiştir. C I V I k l T I C I V/~H*IIMI A C T I Ozellikle yabancı fırmaların ham madde vermemeierı sonucu düşük OIIMfM I IOI 1 U I J U Î M I . A 9 I I kapasıre ile çalışan petrol rafinenleri, birkaç ayöan berı benzın üretimine ağırlık verdiklerinden petrole dayalı bazı nam maddeıerin sıkıntısı başlamıştır. Bunların başmda bütangazı sıkıntısı gelmektedir. Bütangazı imalâtçılan rafinerilerden yeterli Düt&ngazı ham maddesı alamadıkları için en fazla 'n 60 kapasıte ile çaüşabılmektedir. Bunun sonucu olarak da piyasada her geçen gün biraz daha artan bütangazı sıkıntısı görulmektedir. Halk, Dayıler brıünae uzurı kuyruklar yapmakta, siparişler ancak birkaç günlük gecıkmelerle gerçekleştirilebilmektedır. Bütangazı imalâtçılan düşük kapasite ile çalışırlarken, daha çok küçük boy tüplerin doldurulmasını azalttıklarmdan, küçük boy tüp sıkıntısı daha da yaygm bir rıçımae görülmektedir. Halk bu arada tüplerin doldurulmadığı konusunda şikâyetlere başlamıştır. İddialara göre eskiden ortalama 1,5 ayaa bıten bir tüpün ömrü, ayru kullanılma ölçüsü içinde 15 güne düşmüçtür. (Fotoğraf : ALİ ALAKL'Ş) Akaryakıt fiyatlarına yapılacak zam oranı Pazartesi gününe kadar saptanacak CUMHURİYET HABER MERKEZİ Bakanlıklararası Ekonom:'. Kurulun dün aralıksız 4,5 saat süren toplantısı sonund'a akaryakıt fiyatlarına yapılacak zam mm Bakanlar Kurulunda hızla görüşülerek en geç Pazartesi gününe kadar bir karara bağlan ması üzerinde mutabık kalınmıştır. Bunun Czerine Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığında akaryakıt fiyatlarına yapılacak zam oranları çeşitli alternatifler halinde hazırlanmaya başlanmıştır. Yapılacak zammın büyük bir olasıhkla ilk saptananin aksine yüzde 100'ün hayli altında olacağı öğrenümiştir. Çeşitli zam oranları altcrnatifler halinde Bakanlar Kurulu'na sunulacak ve bunlar arasında ekonomiye dolaylı ve dolaysız etkileri bakımından en uygun olanlar seçilecektir. Gazyağı, benzin, motorin, fuel oil ve LPG'ye yüzde 100 civarında zam yapılması son günlere kadar düşünülmüş, ancak bu oranın Basra Körfezîndeki varil başına afişe petrol fiyatının 11.70 dolar olduğu gözönünde tutularak saptanmıştır. Son gelen haberlere göre, bir ölçü olarak kabul edilen Suudî Arabistan'daki Sidom'da vari) bn(Devamı Sa. 7, Sü. S de) Tâlu hükümetinin benzin, gazyağı ve motorin gibi akaryakıt istikrar fonuna dahil petrol ürünlerine ısrarla zam yapmamasının sadece son 22 gün içinde Hazineyi 200 milyon Türk lirası civarında bir zarara soktuğu öğrenilmiştir. Bu arada Iran Tür kiye tabiî gaz projesinin gerçekleşmesi, Talu ile Maliye Bakanlı ğının kayıtsız kalmaları yüzünden tehlikeye girmistir. Iran ile petrol üreten Arap ül kelerinin ham petrol afişe fiyatını varil başına 11.70 dolara çı kardıkları 26 aralık gunünden bu yana Hazinenin her gun 810 mıl yon lira arasında zarara girdiğinin Maliye Bakanlığı yetkililerin ce hesaplandığı ifade edilmiştır. Benzin. gazyağı ve motorin fiyatlarının Hazinenin zararını ka patacak biçimde ayarlanmaması yüzünden sadece son 22 gün içinde petrol şirketlerine devletçe ödenecek miktar 200 milyon liraya ulaşmıştır. Bu miktann yüzde 70'e yakın kısmmm yabancı pet rol şirketlerine, yasa uyarınca ödeneceği öğrenümiştir. Fiyat farkı Kendileriyle görüştüğümüz pet rol konusuyla yaktndan Ugili uzmanlar, iç ve dı? fiyat farklanndan ötürü Hazinenin zarannın çok daha büyük olduğunu b«llrt mişlerdir. Buna neden olarak da, 26 aralıktan önce 16 ekim günü varil başına afişe petrol fiyahnın 5.11 dolara yükseltilmesi ve 1973 nisan ayından bu yana da akaryakıt istikrar fonunun olumsuz çalışmaya baslamıs olduğu gösterilmiştir. Ömeğin, süper benzinin 14 ara lık 1973te ltalya"daki limanda teslim fiyatı (FOB fiyatı) ton başına 170190 dolar arasında ol mustur. Dolar 14 liradan hatap edilecek olursa, süper benzinin tonu 2.380 TL olarak ortaya çıkmıştır. Aynı tarihte süper benzinin bizdeki gümrüksüz maüyet fiyatı ton başına 580 liraydı. Arada ton başına 1800 liralık bir fark doğmaktaydı ki. bu farkm Hazine tarafından akaryakıt istik rar fonuna konularak petrol s.irketlerine ödenmesi gerekmektedir. Ege'de don olayı nedeniyle ürünler büyük zarar gördü CTOIHÜRİTET HABER MERKEZİ Kotü hava koşulları Istanbul ydresinde etkisini kaybederken, Ege, Doğu ve Güneydoğu Anadoluda tüm şiddetiyle sürmekteeür. Ege bölgesinde şiddetli kar yağışiyle başlayan don, büyük zararlara yol açmıştır. Don olayından ozellikle kış sebzeleri ve başta narenciye olmak üzere meyve ağaçları büyük zarar görmüştür. Kuyucak'ın Karaova köyünün karayolu kapandığmdan, ulaşım durmuştur. Tomruk yüklü kamyonlar bu nedenle köyde kalmıştır. Ekipler yolu açmaya çahşmaktadırlar. Burdur'un Yanşlı köyünde avlanmakta iken tipıye tutularak mahsur kalan 6 îtalyan turisti, YSE ekipleri tarafmdan donmaktan kurtarılmıştır. Izmit bölgesinde üç gündür devam eden kar yağışından son ra dün tneydana gelen don, hayatı felce uğratmıştır. Şehir içınde buzdan kayıp d*üşerek kol ve bacaklarım kıranların sayısı 57'ye çıkmıştır. Keltepe dağındaki TV yansıtıcısında mahsur kalanlara ulaşmak için yollarm temizlenmesi uzun süre devam etmiştir. Şehirde gaz tanzim satışlanna başlanmıştır. Çetin kış koşulları Eskiçehir* de de etkisini sürdürmektedir. Porsuk çayı yer yer donmuştur. Kar yağışı karayolu trafiğıni aksatmıştır. Seyitömer kcimurünün tonu 170 liradan 210 liraya fırlamıştır. Erteleniyor 26 aralık 1973'te varil başına ham petrole yüzde yüzü ajan bir zam yapılmış olması ve benzin, gazyağı ve motorin fiyatlarının bu zamma göre ayarlanmasınm ısrarlı bir biçimde Talu büküme ti tarafmdan ertelenmesi, Hazinenin akaryakıt istikrar fonuna, her gün 810 milyon lira arasmda borçlanmasına yolaçmıştır. Aİaryakıt istikrar fonu petrol fiyatlanndaki dalgalanmalara kar }i bir tedbir olarak 165.1%0'da çıkarılan 79 sayılı yasa île kurul muştur. Bu yasanın 5. maddesinde şöyle denilmektedir: «Petrol. petrol müştaklan saır akaryakıt dahili fiyatlarını tanzim etmek gayesiyle ithal ve satış fiyatları arasında meydana gelecek farklar. Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankasında tesis edi len fiyat istikrar fonu hesabmda toplanır ve münhasıran petrol fi yatlarmda istikrar sağlamak için kullanılır.» Ecevit'in sözleri CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, çıkarılacak sınırlı affın huzur getireceğının görüleceğıni ve o zaman daha ılerı ölçüde atıfet olanaklannın gerçekleştirılmesının mümkün olacağını söyle (Devamı Sa. 7, Sü. 5 de) Doğu'da Sürekli kar yağışı yüzünden Elâzığ Havalimanı ulaşıma kapanmıştır. Aynca kar yağışı jTizünden Elâzığ'ın çevre ile olan ilişkisı kesilmiştir. Kar yüzünden bir lokomotif yoldan çık mış, iki otobüs yolculariyle birlikte kara saplanmıştır. Güney Ekspresi ile Muş Postası yolun kardan kapanması üzerine Elâzığ' da beklemektedir. Yolda kalan otobüs çekilmiş, yolculan kurtarılmıştır. Siirt'in Derehamza köyü yakınlarında yerleşen Batuan göçerleri, (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) ÎETT Idaresi gecikmeden metro yapımına girişmeyi zorunlu görüyor İhsan ONUR İETT İdaresinin 1974 yılında elektrıkten 220 milyon lira kâr edeceği, buna karşılık otobüs işletmesınden 149, troleybüs ışletmesınden 3 milyon, havagazı işletmesinden de 16 milyon lira zarar edeceği hesaplanmıştır. Belediye Meclisi Bütçe Komisyonu, bu durumları gözönünde tutarak ıdarenin bütçesini 1 milyar 434 milyon 350 bin lira olarak hazırlayarak meclise getirmiştir. Bütçe bugün görüşülerek onaylanacaktır. (Devamı Ss. 7, Sü. S da) Mısır ve İsrail Süveyş'te geri çekilme konusunda anlaşmaya vardılar Dış Haberler Servisi İsrail ile Mısır'ın, Sina cephesinde kuvvetlerini birbirinden uzaklaştırma konusunda anlaşmaya vardıklan dün TSİ 21'de Kudüs ve Washington'da ayru anda açıklanmıştır. Washington'da bir televizyon konuşması yapan Nixon, anlaşmanm, bugün Kahire • Süveyş yolunun 101 kilometresinde imza lanacafını bildirmiş ve sözkonusu anlaşmanm, Cenevre Konferansı karanna uygun olarak ve Amerikan hükümetinin yardımıyle sağlandığını belirtmiştir. Başkan Nixon, imza de, Birleşmiş Milletler rış Gücü Başkomutanı Siilasvu'nun da hazır ğunu söylemiştır. töreninAcil BaGeneral bulundu Teslim fiyatı Verdiğimiz örnekte süper benzi nin dahildekî satış fiyatı (Gümrüksüz maliyet fiyatınm) son olarak 21 temmuz 1971'de ton ba§uıa 580 lira olarak saptanmıştır. Eğer parite fiyatı deyimiyle belirtilen dış limanlarda süper benzinin teslim fiyatı ton başına 580 liranın altmda ise. aradaki fark (Devamı Sa. 7. Sü. 4 de) Bu köşeden ALTAN ÖYMEN Yanlış bir varsayım Beyefendiler buyrunuz, petrol meselesinı görüşelim. Yabancı şırketlere hergün 9 milyon lira borçlanıyoruz. Sadece onlara borcumuz 150 milyona çıktı.. Bızım şırketler; de katarsanız, petrol yüzünden bütçeye yüklenen açık 3.5 milyarı buluyor.. Bunu, enınde sonunda vatandaş ödeyecek.. Hem de adaletsız bir biçimde ödeyecek.. Gelin toplanalım da, şu ışe bir çare bulahm.. Yetkilı uzmanlarla birlikte Enerji Bakanı Kemal Demir'in söylediğı bu.. Bakanlıklararası Ekonomik Kurulu bir araya getirmeye çalışıyorlar. Toplantı günü saptanıyor. AP'li Bakanlar gelmiyor. Petrol krizinin başladığı gtinden beri izlediklerı politikanın gereği olarak.. Daha doğrusu, 14 Ekim seçimlerinin sonucunun alındığı günden beri lzledikleri genel politikanın sonucu olarak.. «Kurulacak hükümeti çıkmaza sokma» politikasının.. Ama sorduğımuzda cevap hazır: Efendim, biz geçici hü kümetiz. Böyle kararlan ye ni hükümetin alması gerekir. Pekı öyle ise, dünkü gazetelerde vavımlanan o ötekı kararlar ne? Düşük maaşların vükseltilmesı karan Erbas narçlıklarmin artınlması tçaran.. Müsteşarlara Müste>=ar Yardımcılarına Genel \Midürlere, Genel Sekre'eriere. Valılere. Müşavırlere. Daıre Müdürlerıne. Daıre Başkanlarına. Yöneticılere «Güçlük zammı» verılmesı karan.. Madem sız seçicı hükümetsinır. Bu kararlan da yenı hükümete bıraksanız ya.. Hayır.. O ış baska. O i?;n altında. vatandaslanp caiını sıkacak bir sonuc vok Aksme bir kısım vatanrlaflann vüzüiü çüldürecek sonuçlar var. O vüzü süleniere denılecek ki: Sizi düşünen gene de AP'li bakanlar oldu Faturanın ödeneceği yer ise. Ecevit tıükümetlnın büt çesı. Yanı, el Resesındcn demeyelım de başkasının sorumluluk alanından hovardalık.. Ve o Ecevit hükfimetı ış(Devanu Sa. 7, Sü. 1 de) Shell, «Petrol arama fonu» konusunda Danıştay'a başvurmayacak Hükümetin ham petrol fiyatlarının uluslararası alanda son değişmesinden doğan kân bir fona aktarmak ve bu fonun ozellikle yerli ham petrol aramalannın yo ğunlaştırmak amaciyle kullanılması konusunda aldığı karann iptall için Danıştay'a başvuracak lan konusundaki gelişmeler üzerine Shell Şirketi yetkilileri böyle bir başvurmayı düşünmediklerini açıklamışlardır. Shell şirketi yetkililerinin yaptıklan açıklamada şöyle denilmiştir: «Petrol endüstrlsinde en emnlyetli ikmalin yerli üretime dayan ması gerektiğine inanan Shell, Türkiyedeki çalışmalannı bu prensibe göre yürütmüş ve 1967' den beri memleket içindeki satış lannın tamamını yerli üretimden karşılar hale gelmiştir. Bu sebep le 1967'denberi dışandan petrol ithal etmemektedir. Şirketimiz petrol aramalarına ve yatınmlanna aralıksız devam etmekte ve bu gayretlerini 1973'de arttırdığı gibi, 1974'den itibaren daha da yoğunlaştırmayı kararlaştırmı? bulunmaktadır.» SUNAY, TAĞMAÇ, ERİM VETÜRÜN'ÜN SIKIYÖNETİM MAHKEMESİNDE TANIKLIK YAPMASİ İSTENDİ ANKARA «Türk Halk Kurtu luş Ordusu» davasının duruşmasma dün dc Ankara Sıkıyönetim 1 Numaralı Askerl Mahkemesinde devam olunmuş, sanıklardan Cevdet Taşpmar, Gaffar Taban ve Hasan Bakır"ın tahliyelerine karar verilmiştir. <Şafak 1 dava> sında da iki kişi tahliye edilmiştir. Öte yandan, Safak 1» olarak adlandınlan İhtilâlci Işçi Köylü Davası» sanıklarımn duruşmaiina 3 numaralı Sıkıyönetim (Devamı Sa. 7, SU. 2 de) SEYFİ DEMİRSOY ANKARA'DA TOPRAĞA VERİLECEK ANKARA, (Cumhuriyet Bürosn) Tedavi edilmekte olduğu Londra'da bir süre önce vefat eden TürkIş Genel Başkanı Seyfı Demirsoy'un Ankara'da toprağa verilmesi kararlaştınlmıştır. Türk Iş lcra Kuruluyla Teşkılât Başkanlarmın dün yaptığı (Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) NAZMİYANIM Nihayet yakıt sıkıntısmı da böylece hallettik!.. Amerikan «NBC» radyosunun Telaviv muhabiri, îsrail'tn Sina cephesindeki kuvvetlerini, «Mitla» ve «Gidi» geçitlerine kadar çekmeyi kabul ettiğini bildirmiş tir. Süveyş Kanalımn doğu yaka sındaki Mısır kuvvetlerinin mev cudu ise 3 bin kişiye indirilecektir. Birleşmiş Milletler, İsrail ve Mısır kuvvetleri arasında 10 kilometre genişliğinde bir koridoru işgal edecektir. j