Katalog

CUMHURÎYET 15 Ocak ükümetin kuruluş çahşmalan her gün yenl gelişmelerle ilerlerken. Genel Af konusu da kamuoyunda güncelliğini sürdürmektedir Af ve affın kapsamı, hangi cezaların ne oranda af kapsamına alınacağı birçok. çevrelerde tartışılmaktadır. Bu tartışmalarda üzennde durulan konulardan biri de Türk Ceaa Yasasınm 141. maddesidir. Sorun çudui: Bu maddede ya*ıh suç nasıl bir suçtur? NUelıgı nedir? Madde neyi cezalandırmaktadır? Düşiinc;yi rru. evlemi mi? başka sözle. bu maddeıerae yazıh suçlar bir düşünce suçu mudur. yoksa. bir eylea. suçu mu? Ceza yasanıızda böyle bir suç ayınmına yer verilmemiş olmakla beraber yasarr.a orgftnınca Genel Affın kapsamı saDtanırken bu noktanın aydınlığa kavu$masında gerçekten yarar vardır. HI Qlaylar ve görüşler GENEL AF ve BlR MADDE Av. Halit ÇELENK Görülüyor M gerek 14J ve gerekm 141. maddede müeyyidelendinlen suçlar bir eylem suçu değil, bir düşünce suçudur. gulanacak madde 149. maddedir. 141., 142. maddeler değil. öyleyse 141., 142. maddeıer, eylemin dısında bir davranışı yani dfisünceyi cezalandınrj» (141142. S: 171172). Şafak davası adı ile anılan Türkiye İht'lâlcL tşçi ve KöylU Partisi davasırun Ankara S ı . kıyönetim Askeri Savcılıgı tarafından hazırlanan iddianamesinde bu konuda şöyle denilmektedir: «Türkiye thtilâlci Işçi KöylU Partisinin... T.C.Kjıun 146. maddesini ihlâl edip etnjcdigi hususu da nazarı dikkate aünmıştır. Parti haddi zatında... Anayasayı ılga etmefc istemekte ve elbetteki bu Anayasaya göre teşekkül etmi$ Büyük Millet Meclisini iskat etmtyi düşünmektedir. Zaten parti proletarya diktatörlüğünü kuracagını saklamamakta bunu açıkça ılân ve bildirmektedir. Buraya kadar TCK'nun 146. maddesi unsurları tamamlanmakta, hâdiseye uynıaktadır. Ancak suçun tekevvünü için kanun baslca biı temel unsur daha aramaktadır. Bu «Cebren teşebbüs>tür. Partinin faali\etleri arasında. . cebre müstenit bir teşebbüsü bulunmamaktadır. Teşebbüs için icra hareketlerine başlanmış fiilin ikaında yol alınmış bulunması gereklidir. Mücerret Anayasayı ıhlâie... matuf bir cemiyetin teşkıli... İcrai hareketler ve dolayısiyle T.C. K.nun 146. maddesınin ihlâli olmayıp Cumhuriyete. Demokrasiye, İnsan Haklanna dayanan Anayasa düzenine karşı ve bu değerler aleyhine vaki olmuş Hili birlfşmelerdir ve bu haliyle TCK'nun 141. maddesini ihlâl etmektedir.» (Şafak Davası iddianamesi. S: 564). Görülüyor ki iddianame, fiill birleşmelerl ymırf eemlyet kurmayı, Icrs hareketlerine glrl•ilmecUği, eylen» geçilmedigi için 141. maddenin kapsamı lçinde görmektedir. İncel«ne konusu maddeleri ötsdenberl eleştlrenler ve bu maddelerin kaldırılmasını isteyenler de eleştirilerini bu noktaya yöneltmektedirler. Bu eleştirmenlere göre, devletin Anayasa sistem ve kurulusu «İcra Hareketlerine» yani eyleme karşı savunulmalıdır, bu hakh ve doğaldır. Ama bu maddeler icra hareketlerini, eylemi degü, mevcut düzene karşı olan düşünceleri cezalandırdiğından, böylece yeni Dir dünya görüşü de suçlandınlmakta olduğundan mad deler kaldırılmalıdır. Bu eleştiriler de maddelerin düşünceyi ce«alandırdığını gösteriyor. IOkuyucu Mektuplan Çınar sokağı sâkinleri, lETT'deıı otobüs durağı istiyorlar Bitmez tükenmez dertlerle malul Istanbua şsnnnde kusur aramağa kalkışmak insafsızlıktır. HastalıkNrd<>n oir'aı.]r.ın tedavi edildiğini gören şehirli bunun veraiğı s«virn,le vetınmek zorundadır. Büjiik işler yönünde yönetıciHrı yeı.neK'i vıcdanl davranış saymam, olanaklar. zaman. gereki' ctknik eletnan elverişli olmadıkça yönetici sihirbaz olsa da tüm dertleri ,\üzün üstüne çıkacak veni yapılmakta olan mahallemize bikısa sürede yok edemez. tişik site ıskân eoildikten sonYalnız gıderilmesı kolay püra yukarda belııtiltn Raza ihrüzlere göz kapamak ve umurtimalı birkaç kat artacaktır. samamak bağışlanamaz davraİstediğimız otobüs durağının mslardan sayılır Üsterenköy ob'lgesinde otu tesisi voiunda. veni şenir idaresir.de sesimize makes bularan bizler otobü» durağına var bilece*imız ümidiyle baş.urma mak için yaygın oir çamur bamızı venilyoruz. tağını çiğnemek zorunoavız Bu Dern saygılarımızıa.. bataklık mahalle arasında değil, 200 metre urunluğunda Ka Etem Şevki Kepenek yışdağ caddesindedır. Trotuvar Erenkö.T Cınar sokak sayılan bu çamurlu yol düz ollayla Âpt. sa yine de sineye çekilebilir. bu ecel geçiti yol oarçası vasıtaf^ ların geçtiği asfalta doğru egik tir, yağmurlu ve carrurlu hava G 6 C 6 K 0 n Q U larda kayarak geçen vas:talar altında can vermeK tehlikesi V | | < t i r i ! d l herkes için mevcuttur. * Dört, beş ay önce mahalleGazetenizin 2.12.1973 tarihîi mizce yüzden artık ımza ile nüshasında yayımlanan KabaKayışdagı caddesine kavuşan taj'ta gecekondu gazino yap:hmahallemiz Çınaı sokak başıyor.» başhklı yazı ilgililer tarana bir otebüs duragı konması ftndan incelenmiştir. yolunda yaptığuruz müracaat •Söz konusu yerdekl gazino, ses vermeyen çelık duvara Belediye ekiplerince yıktırılmif çarptı ve güme Kittı Sırası geı tır.» dikçe «Halkın nizmetindeyiz» Bilgilerinizi ve gazetenizde ya teraneleriyle knıaklarımız tınyımlanmasma müsaadelerinizi lıyor. İcraata gelince vaatler rica ederim. Saygılarımla unutuluyor. Oturacak ail« Hyiaı blrkaç Istanbul Belcdiycsl Maddenin Amacı Bilindiği gibi Türk Ceza Yasasının 142. maddesi, mevcut toplum düzenin. zor kullanarak değiştirmek amacıyle prupaganda yapmayı ve 141. maddesi de aynı amavla cemiyet kurmayı müeyyide altma almıştır. B.rinci nalde propaganda yapmak, ikinci halde d.» cemiyet kurmak y& da böyle bir cemiyet. kurmaya tevessül eimek cezalandırılmaktadır Yasanın anılan maddeıerine göre propaganda yapmakla va da cemiyet kurmakla suç tamam olmaktadır. Suçun tamamlanması için bunun dışında herhangi bir öge (unsur), herhangi bir eylem, örneğin amacın gerçfcklesmesı için herhangi bir «icra hareketi» aranmamaktadır. Eğer sanık cemiyet kurmakla yetinnıeyiD de amacın gerçekleşmesi yönünde icra hareketlerine başlarsa bu takdirde işıenen suç. 141. maddenin kapsamından çıkmakta ve icra hareketlerinin biçimine göre, başke bir suç niteliğı kazanmaktadır. Hatta sanıklar Anayasayı tebdiı ve tagyir ettıeyi veya B. M. Meclisini ısfcil etır.eyı düçünmüş, amaçlam:ş olsalar biıe eğer icra hareketlerine başlamamışlarsa suç yine bir eylem suçuna dönüşmemekte ve düşünce alanında kalmaktadır. Ancak icra hareketleri meydana geldiği takdirde ki böyle bir eylem. hukukı d u . nıma göre, Türk Ceza Yasasının 1*6, 168, 171 ve 172. maddelerinden birisinin alanına girmektedir. Sonuç 141., 142. maddelerde yazılı suçlar düşünce guçlandır. icra hareketlerine ve eyleme başlama hallerinde suç bu maddelerin kapsamından çıkarak başka maddelerin sınırına girmektedir. Ancak Genel Affın Kapsamı saptamrken suçlar arasında ayırım yspılması. örnefin düsünce suçlannın cezaları tamamen af edilirken eylem suçları olarak nitelenen bir kısım suçların cezalanndan indirme yapılması, hukuk açısından dajanaksız, eşitlik ilkesine aylcırı ve savunulması mümkün olmayan bir tutumdur. Eğer affın amacı geçmışin unutulması, banşm ve huzuıaın sağlanması ise böyle bir ayrım bu amaca aykırı düşer. Ksldı ki yasalara aykırı düşen bu eylemlere, 12 Mart öncesi bunalımını yaratan ıktidarların ortam hazırladığ1 bilinmektedir. Bu yönden de suçlar arasında biı ayrım yapılması hakh olmayacaktır. Öte yandan af edilen suç olmayıp, ceza olduğundan ve af suçu değil cezayı ortadan kaldırdıgından böyle bir ayrım ceza hukuku açısından da hatalıdır. «Suç işleyen. devlete karşı, verilmiş veya verilecek bir «ceza»yı çekmekle yükümlüdür. Yargılama sonunda sanık sadece belli bir cezaya yükümlü sayılır, işlenen suçun niteliği ile devletin ilişkisi kesilmiştir. Bu nedenle baz. suçları af dışı bırakmak yasamanm takdirını kusurlu kılabilir... Bu nedenle obiektif olan ceza miktarı esas alınmalı, «fikir suçu», «siyasl suç» vs benzeri aynmlar yapılarak ayncalık yaratılmamalıdır.» (T. Barolar B. Raporu). Doktrin Ne Divor? Istanbul Üniversitesi Hukuk Faküitesi ögretim Üyesi Sayın Çetin özek, bu konuda şöyle demektedir: «141, 142. maddeler uzerinde degerleneirm* yapılırken gözden uzak tutulan husus şudur ki, bu maddeler var olan düzene karşı hukuk dışı maddi eylemleri dejjil, düzntte aynı temele oturmayan düşünceleri cezalandırmaktadır... 141 142. maddelerde suçların unsurları üzerine ve bunlann yorumlanış biçimlerine eği.mek de gerçeme cezalandınlanın eylem oünayıp, düşünce olduğunu ortaya koyacaktır. * 141., 142. maddeler, belirli Mnaçlann gerçekleşmesi konusunda propaganda yapılmasını veya cemiyet kurulmasım cezalandırmaktadır. «Cezalandınlan nedir? Savunulmasına çalısılan düzenin değiştirilmesi amacıyle propaganda yapılması veya cemiyet kurulması. Diger bir deyişle, esas cezalandınlan, «propaganda yapmak», «cemiyet kurmak» hareketıeridir. Bu ikı hareketten anlaşılanın ne olduğunu saptamak, cezalandınlarun düşünce mi, eylem mi olduğunu bize göEterecektir (S: 167168) : «141., 142. maddelerin anayasa düzene kar$ıt bir eylemi cezalandırmadığı. ceza kanunumuzun sisteminden belli olmaktadır. Örneğin. Marksist bir düzenin kurulması maksadıyle ic. ra hareketlerine girişilse, bu tür hareketlere uy 1974'ün Getirdiği Ekonomik Sorunlar NURULLAH GEZGİN ISTANBUL SANAYÎ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI anayileşmis Batı memleketleri, 1929 yıll iktisad! bunalımmdan bu yana, ekonomik kojulların en güç olduğu bir ortama girmişür. Bu bunalımın bir çok nedeni olmakla beraber, bunun ıki sebeple izahı mümkündür. Biri, İkinci Dünya Savaşı sonrası sanayileşmenin ve ekonomik kalkınmanın süratli temposunun getirdiği soruniardır. Batı'da. tedbirsizce gerçekleştirilen bu gelişme hızı, bir yandan doğal kaynakların hesapsızca tüketimini, öte yandsn refah enflasyonu diyebileceğimız talep artışlarını, fiyat yükseüşlerini dolayısiyle enflasyonu zorlayan ekonomik bir etken olmuştur. Serbest piyasa koşullarına göre oluşan ve gelişen fanayileşme temposundaki süratin, toplumun ekonomik ve sosyal bünyesine getirdiği bu sorunların tedbirleri aranırken bu defa ikinci bir etken olarak Arapların siyasl amaçlardan baslayarak ekonomik hedeflere dönüşen petrol politikası, Batı ülkelerini hazırhksız ve beklenmedik bir anda güç ko;ulların kucağına itmi| olmaktadır. îlk anda Cretim kısıtlanmasını, gelişme hızının yavaşlatümagını gerektiren bu ekonomik görüntü, kısa bir zamanda «osyal bunalımlara dönüşmek eğilimindedir. Endüstri alanına öncülük «tmiş olan Batı ülkelerinde haftahk çalışma süresinin 34 gün» indirilmesi sonucu, üretbnin azalmasiyle gelecek fiyat artıjlarınm ve haftada 34 gün insanları çalışmayan toplumda oluşacak sosyal ve ekonomik sorunların halli, herhalde büjük güçlükler arzedecektir. Batı devletleri. güç'.ü hükümetleri, disiplinli kuruluslan v« yetişmiş uznıanlariyle, siyasi çekismelerin üzerine çıkarak bu ekonomik bunalımı en hafif yaralar ile geçiştirme olanaklan ararken. gelişmekte ve sanayileşmekta olan ülkeleri daha büyük ve ciddi problemler beklemektedir. Avrupa'yı saran bu ekonomik krizin ve petrol »orununun Türkiyemize etkileri ne olacaktır? Ülkemize ne gibi ionınlar getirecektir? Dünyanuı içinde bulunduğu bugünün kojullan karşısında Türkiye'nin çıkarları hangi yönde olmalı ve ne gibi bir ekonomik politika saptanmalıdır? Türkiye 3. Beş Yıllık Planmda öngördüğü gibi kalkınma düzeyinde sanayii öncü sektör olarak kabul etmiş bulunmaktadır. Bugün Batının içinde bulunduğu koşullar sanayileememtzı dolayısiyle ekonomik ve sosyal yasantımızı ne ölçüde etkileyecektir, bu etkiyi olumlu yöne dönüstürmenin yöntemi ne olmahdır? Sanayileşmenin oluşumu ve gelişimi, yatırım ve ara malı üretiminin istenen düzeye çıkmasına değpn ithalâtı zorunlu kılmaktadır. 1973 program uygulamasında 1 milyar 600 milyon dolar olarak öngörülen ve fülen 2 milyar 300 milyon dolara yaklaşan ithalâtımızm °.'t 57,5 ara mallarına ve % 36,3'ü de yatırım mallarma ayrılmıs idi. Sanayileşme ile ithalât arasındaki bu yakın ilijki ve bağlantı bizi süıatle ödemeler dengesinin 1974 ve sonrası için muh temel gelişmelerini düşünmeye zorlamaktadır. 1972 1973 yıllarının ihıacat olanaklan ve işçi dövizleri ödemeler dengemize sağlıkh bir bünye kazandırmı?tır. Ancak 1974 ve sonrası için aynı iyimser görünüm düşünülebilir mi? İşte, Batının içinde bulunduğu ekonomik bunalım ve ham petrol fiyatlarındaki astronomık artışların ödemeler dengemize, dolayısiyle sanayüeşmemize ve sonuç olarak da ekonomik ve sosyal hayatımıza olacak etkilerinin değerlendirilmesi, çok âcil çözüm bekleyen bir sorun olarak görülmektedir. Konuju toplu bir bakışla, döviz girdileri yönünden değerlendirdiğimizde, 1974 ve sonrası için (1973'te bir milyon dolan bulan"! işçi dovizlerinin, özellikle Almanya'daki durum nedeniyle, sisli bir görünüm içinde olduğu, tarım dışı ürünlerimizin ihracatında Batı'nın enerji ve sair nedenlerle üretim kısıtlaması karşısında büyük bir gelişme ümidi vermeyeceği açıkça görülmektedir. Döviz girdileri yönünden olusan bu endije, dövir garfını icap ettiren ithal gerekleri yönünden daha da ciddi bir eğilim göstermektedir. 1973'te yaklaşık 300 milyon dolar olan ham petrol ithali tüm ithalâtımızm eo 12si iken, son fiyat artışlarına göre bir müyar dolan ve 1973 ithalât rakamlarımızın •• 43 44 / üne baliğ olacaktır ki bu kalem, herhalde sanayüesmenin zorunlu kıldığı öbür ithalâtı zorlayacak ve muhtemelen olumjuz etkiler yapacaktır. Bu olumsuz etkiler, yatınmlarm gecikmesine, sanayicüeri ithal girdilerinde ikmal zorluğuna, üreümin kısıtlanmasma, fiyat artıslarma ve istihdam sorunlaruıa sebep olacaktır. , Türkiye, Batı'nın içinde bulunduğu bu ekonomik kosullann gelişme görüntüsü içinde mevcut olanaklarını en iyi değerlendirecek, toplumun ekonomik ve sosyal gelisimini sağlayacak ekonomi politikasını yeniden ve süratle tespit zorunluğundadır. Bu ise hükümet lorununun biran önce çözümlenmesini öngörmektedır. S işletmeye açılmış ve bugün muntazaman kâr dağıtü: duruma gelmiş sınaî kuruluşları bünyesinde toplayan, . s : .*, :400.000.000 TL.Sermayel^. Yeni ortaklarına 1 Mart 1974 den itibaren asgarî%10netkâr dağıtımma başlayacak, ŞAHİNHOLDING A.Ş. tasarrui sahiplerini Ortaklığa çaSırıyor istekleri halinde ortaklarınuzın KAR PAYLARIPEŞİN OLARAK HER AT EŞİTTAKSİTLERLE 1 MART 1974f DEN itibaren kendilerine ödenecektir Hisse senetleri hâmilîne ait olup beheri 1.000TL. değerindedir. EN ÖNEMLİ ıHUSUS Ortaklık için başvurma süresi Q C M R / \ X 1 9 7 4 # D E NELER KAZANACAKSINIZ? ^ Yeni bir şirkete değil, onbeş yıllık çalışmalar sonucu tstanbul ve Elâzığda kurulmuş, inşaat ve kaldırma makineleri, kaliteli çelik dökümve plastik borular imâl eden fabrikaların 73.409.455.TL. varhgına sahip ŞAH1N HOLO1NG A.§. ne onak olacaksınız. e Esas mukavele gercgıncc ayrıca karar alınmasına luzum kalmaksızın yılda asgarı %10 net kâr aLicıksınız. Daha yüksek kâr sağlanması halinde Cencl Kurulun, yani sızlenn kararı ile aynı yıl ikinci bir kâr dağıtımından istiiadc edeceksiniz ^ ^ tstediğiniz takdirde kâr payınızı lMart 1974 'den itibaren yıl sonunu beklemeden her ay peşin olarak alabileceksınız. anonim şirketlerinkınden değişik olarak, Holdıng ın kâr dağıtunı stopaj tevkifatına tâbi değildir. Hiç bir formaliteye lüzum kalmaksızın kâr payıntz net olarak hisse senedi hâmiline ödenecektir. Elâzığda kurulmakta olan 4. DEM1R ÇELIK Fabrikası 'na da ortak olacaksınız. sona ORTAK;OLMAK içiN almak istediğiniz hisse tutarının %25'ini ŞAHIN HOLDING A.Ş.'nin aşağıda numaralan bıldirilenhesaplanndan birine havale edinc ve bankadan İki makbuz alınız. Makbuzlardan bir tanesmi, sarih adresinizi ihtıva eden ve kâr payınızın aylık taksitler halinde mi yoksa yıl sonunda bir defada mı ödenmesini istediğimzı belmen bir yazı ile 9Şubat 1974 'de kadar bize göndenniz. Ortaklık muamelemz tekemmül ettirilerek, taahhutnamenız adtesmize postalanacaktır.Taahhüt ettiğmız mıktann ' gen kalan % 75'i. sızlerden bir sene içinde üç eşıt taksırte talep edılecektir. NOT: Taleplerın onçörülen miktarı asması halinde ortaklığa kabul ışlemı bankâ havale makbuzlanndaki tarihler esas alınarak yapılacak, diğer ıstekilerın yaim/an paralan banka havale maSraflan ile bırlikte. kenditennn derhal iade edılecektir. LtBYA BÜYÜK ELÇİLİĞİNDEN Ulusal Kamu Endüstrisinin kolu olan Libya Çimento Sanayü, aşağıda belirtilen elemanlara i) aç duymakta*r. 1 Üreüm Müdürü: YUksek tahsil ve dokua yü çlmento alanında tecrübe sahıbı olması. 2 Değirmen Ustası: Orta tahsil ve beş yıl çimento alanında tecrübe sahibı olması. 3 Sekiz yıllık çimento dallarında tecrübe sahlbl elemanlar, aranmaktadır. Yukarıdakl vasıflara hafz olan elemanlann »çağıdakl adrese, dilekçeleri ile tahsil ve tecrübelerini gösteren belgeler ile başvurmaları rica olunur. Llbya Arap Cumhuriveti Bflyâkelçilifi Ebnziya Tevfik Sok. No: 5, Cankaya Ankara. BROÇIİR İSTEYİNİZ ŞAHIN HOLDING ANONIM SIRKETI hakkında aynntıh bilgı veren broşür ve esas mukavele Şirket Merkezınden temin edilir, veya ısteklilerin adreslerine gönderilir. T.6aranUBanKası*.ş. tetanbul MerkezŞubesii886 Galata ŞübeslU4744' Taksim Şubesi (435' cc o. e ŞAHİN HOLDİNG A.Ş Abdulhak Hamıt Caddesi 8/4 Taksım • ISTANBUL Te!efon:45 31 1 0 4 5 31 11 ı Bulvar Şubesi 406 I TöPklye l$ BanKası *.ş. Beyoglu Şubes." 3516 .Taksim Şubesi 1889 Talimrıane !>ub«i 3 6 1 ' (Basın: A. 5120 10222/327)