Katalog

En son CJgenişktilmiş ğünim ansikbpedisi KiOO Sayfa, 10 lira~Gentl doğıtım BATEŞ J Cumhuriy 50. yıl, sayı: 17762 Kurucusu: IUNUS NADİ ı SÜLEYMAN KARAGÖZ vj ALIŞTIRMAU FİSLİ İLK OKUMA Ç I K î 1 Flyatı 750 kurus I . B € * C K DAGITIM: 27 45 65 Aşirefendi Cad. No . Muıat Han lstanbul Koza Ltd Şti. Ziya üökalp Cad 44 Ankara (îlâncılık: 5333) 297 14 Ocak 1974 Pazartesİ Eceıite lıııi|jiıı görev verilmesf bekleniy or GÖRÜŞMELERDEN SONRA BİR AÇIKLAMA YAPAN ECEVİT ÇETİN SAFHALARDAN GEÇİLDİKTEN S O N R A ANLAŞMAYA VARILDIĞINI BİLDİRDİ MSP'YE, BAŞBAKAN YARDIMCIUĞI, DEVLET, ADALET, İÇİŞLERİ, SANAYİ TİCARET VE TARIM BAKANLIKLARI VERİLMESİ KARARLAŞTIRİLDI GÖRÜŞMELER SIRASINDA MSP, CHP1 NİN 18 YAŞINDAKİ YURTTAŞLARA SEÇME H A K K I N I N VERİLMESİN! ÖNGÖREN ÖNERİSİNİ KABUL ETTİ CHP ve MSP hükümet konusunda anlaştılar I . CHP MSP yetkilileri arasmda 5 gıindür devam eden görüşmeler dün gece saat 01.10'da tamamlanmış ve ikı parti genel başkanı CHP Genel Baskanı Bulent Ecevit'ın Cumhu/başkanı tarafmdan görevlendirilmesi halinde bır koalısyon hüktimeti olanagının ortaya çıktığıru açıklamışlardır. Öğrenildiğine göre, bakan lıkların sayısı bugünkü şeklivle kalacak, îçişleri Bakanlığı da da Barolar Birliği: "Yargı dışı eylem iddialarmın cevapsız kalması ile doğan kaygı hukukumuz için ağır bir durum,, BÎRIİK GENEL KURÜLU ADINA YAPILAN AÇIKLAMADA, HAK ABAMA VE SAVUNMA ÖZGÜRLÜKLERİNÎ KISITLAYAN YASA DEĞtŞÎKLlKLERİNl VE UYGÜLAMA AYKIRILIKLARI KINANDI... ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye Barolar Birliği Genel Kurul çahşmalannın sona ermesi nedeniyle dün bir bildiri yayımlayan Genel Kurul Başkanı ve Ankara Barosu Başkanı Yekta Güngör Ozden, yetkililerin olumsuz tutumlan nedeniyle avukatlann görevlerinı tam olarak ya» pamadıklarından yakınmış, b a a olaylar nedeniyle kaygı içinde bulunduklarını belirterek, «Temel hak ve özgürlükler, ozellikle kışi güvenlığı konulannda gözaltına alınmaktan, ışkenceye kadar yargı dışı eylemler iddiasmın yayıiması, bu konularda gerekli işletn ve açıklamalann yapılmamasından doğan kaygılar, hukukumuz içm ağır bir durumdur» demiştir. Özden'in. Barolar Birliği Genel Kurulu adına dün yaymladığı bil dırı şöyledir: «Türk devrimine, Atatürk Hkelerine, Anayasal demokratik hukuk düzenine ve hukukun üstün lüğüne bağlı bulunan, terörizme anarşik hareketlere ve her türlü hukuka aykırılığa karşı olan Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu, aşağıdald hususların kamuoyuna duyurulmasına karar vermiştir: T. Barolar Birliğinin israrla üz« rinde durduğu ve gerçekleşmesi için aralıksız çaba ve uyanlannı sürdürdüğü hukukun üstünlüğü ilkesinin kamuoyunca benimsenmesi kıvanç vericidir. Ancak son yıllarda süre, biçim, sanıkmü dafi ilişkileri, dosya incelemesi ve tutuklularla göriisme konulannda kısıtlayıcı. hak arama ve savunma özgürlüklerini zedeleyici yasa değişiklikleri ile uygulama aykınlıklan, adaletin dağıtımını olumsuz yönde etkileyen eirişimler olarak saptanmıştır. Kısıtlamalardan bütünüyle annmıs (Devamı Sa. 7. Sü. 5 de) ÂNKARA CUMHURÎYET BÜROSU hil olmak üzere MSP 7 bakanlık alacaktır. İki parti arasında koalisyon kurma konusunda varılan noktanuı bu sabah sa«t ll'de Meclis Başkaru Kemal Güven tarafından Cumhurbaşkaru Komtürk'e iletil mesınden sonra Cumhurbaşkanı. nın CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'i bugün öğleden sonra yada yarın Çankaya Koşküne davet ederek hükümeti kurmakla görevlendirmesinin beklendiği yetkililerce belirtihniştir. Hukılmetin kurulması yolundaki yoğun çalışmalar dün sabah saat 10'da CHP adına An(Devamı Sa. 7, SU. 1 de; Kum baskısı sürerse, Türk yönetimi, Kıbns'ta bağımsız bir Türk devleti ilân edecek tzzet R. YALIN Bildiriyor LEFKOŞA Kıbrıs Türk yönetımı, Rum yönetıminin Türk toplumuna uyguladığı ekonomık baskınm devam etmesı halınde, vergı odenmemesını ve Kıbns'ta bır Turk devleti ılân edilmesinı karariaştirmıştır. Türk Vönetimı Yürütme Kurulu'nun Baf kasabasında yaptığı toplantıda konuşan Kıbns Cumhurbaşkanı Yardımcısı Rauf Denktaş, Türk toplumunun hiç birşey almadan vergi ödeme | yeceğını belırterek, bu polıtıkaya | karşı tedbir aldıklarim bildırmiş j tır. Bu tedbırm vergi vermemek ı şeklınde olacağını belirten Denk ' taş şöyle konuşmuştur: «Bız bu tedbirleri uyguladığımız zaman sıyasî aynlık daha da genişleyecek, anlaşma imkânları daha da azalacaktır. Bunlan düşunerek temkinlı davranıyor. ancak planlanmızı hazırlamaktan geri kalmıyoruz.» Rumların, Türkleri ayrı bir hü kumet kurma siyaseti uygulamakla suçladıklannı hatırlatan Denktaş. «Biz kendimizin de olan bır hükümetı korumak için haklarımızı vermemek için müdafaaya giriştik, halen de bunu yapmaktayız. Hükümet olma siyasetımiz yoktu, ancak bu yola bizi Rumlar itti. Baskı sonucu Türk devletinin kurulmasından suçlu olmayacağız. Kendilerinin ve dünyanın bunu iyice bilmesi ve değerlendirmesi zamanı gelmiştir.» Harcanan çabalara rağmen sigara içenlerin sayısı büyük bir hızla artıyor [DIŞ HABERLER SERVÎSt] | NEW YORK Amerikan Sag , lık Bakanlıgı tarafından. 10 yıi , önce uzun araştırmalardan son j ra hazırlanıp yayımlanan ve sigaranın insan sağlığını tehdit eden . başlıca kotü alışkanlıklardan bı [ ri olduğunu öne süren rapora rağmen, Amerika"da ve dünyada sigara içenlerin sayısının hızla ' artmakta olduğu yetkililer tarafından açıklanmıştır. Sağlık Bakanlığı yetkilileri, raporun yayım lanmasınm 10"uncu yıldönümü dolayısiyle yaptıkları açıklamada. Amerika'da sigara satışlannın rekor düzeye ulaştığını bildirmişler ve yaslan 20'den küçük 3000 gencin her gün sigara tiryakilenne katıldıgını söylemişlerdır. Petrol zammı elektrik enerjisinin maliyetini büyük ölçüde arttıracak Türkiye Elektrik Kurumu'nun petrole dayalı termik santrallannda bu yıl 1 milyon tondan fazla fuel oıl ve yarım milyon tona yakın motorin tüketılecektır. Bütün dünya'da petrol sıkıntısının bır bunalım halını aldığı 1974 yılında Türkiye'nin söz konusu santrallarda tüketılecek petrol ürünlerine yapacağı ödeme 2 mılyar lıradan daha fazla olacaktır. Türkıye Elektrik Kurumu, 1973 yılında da fuel oıl santralları ve gaz türbınlermde tüketilen akaryakıt ıçm, yüzde 75"i yabancı olan petrol şirketlerine 800 mılyon lıradan daha fazla para odemiştır. 1974 yılında ıse hem uretıcı ulkelerın ham petrol fıyatına yaptıkları yüzde 150 ye yaklaşan zamlar, hem de TEK';n bu yıl devreye gırecek olan yenı gp.z türbinlerı, Türkıye'de elektrik üretımı ıçın tıikenecek olan akaryakıta yapıla.» ödemeyi yüzde 250 oranında artıracaktır. Akaryakıt fıyatlarındakı yükselmeden ve tüketımın artmasından oluşan bu fark da elektrik enerjisinin maliyetinde büyük artış yaratac»k, Aykut SAĞANAK Türkiye Elektrik Kurumu bu artışı karşılayabılmek için elektrik satış fıyatlannda yenıden ayarlama yapmak zorunda kalacaktır. Yeni gaz türbinleri Türkıye'de bugün üretılen elektrik enerjisinin yarısı petrole dayalı santrallardan uretılmektedir, Kurulu 1952 Megawatt gücündekı satıtralların 800 Megawatt'lık bölümü petrol urünlerıyle çalışmaktadır. Ayrıca bu santrallara 1974 yılında 200 Megauatt'lık yenı gaz türbinlerı de eklenecektır. Söz konusu gaz türbınlerinın 6 aylık bı r dönemde tüketeceklerı yaklaşık olarak 150 bın ton motorının tutan bugünkü fıyatlarla 250 milyon lırayı geçecektır. Anbarlı başta Türkıye'dekı Elektrik santrallannm içinde en fazla petrol ürunü tüketen Anbarh santralıdır. Daha kurulu?u sırasında bir çok eleştınlere ve politık kulıslere yol açan Anbarlı santralı bir yılda 1 milyon tona yakın fuel oıl tüketmektedır. 1 milyon tona yakın fuel oıl için TEK'ın yaptıjh ödeme 1973 yılında 650 milyon liradan fazladır. 1974 yılında ıse yalnız Anbarlı santralının akaryakıt ihtıyscı için petrol şirketlerine önümüzdekı günlerde yapılacak zamlarla 1 milyar 200 milyon lıra kadar para ödenecektır. Fuel Oıl ile çalışan Anbarlı santrah 1973 yılında *n bü(DcTamı Sa. 7, Sü. s de) L I:\PIIIKS 1960 yılında binde 28 olan veremli oranı 1974'te Çabalar boşa Sağlık Bakanlığının sozü geçen raporunun yayımlanmasından son ra Amerika'da sıgaraya karşı oüyuk bir kampanya açılmış ve televizyonda sigara şirketlerinin yaptıkları reklâmlar yasaklanmıştı. Aynı şekilde sigara paketlerine, sigara içmenin sağlığa zararlı olduğunu bildiren bir etiketin yapıştırılması da şart koşulmuştu. Ancak geçen yıla aıt istatistikler, bütün bu çabalann boşa gıttiğini gostermekte ve alınan tedbirlere rağmen sigara içenlerin sayısının arttığmı ortaya koy maktadır. Sağlık Bakanlıgı yetkilileri hâlen Amerıka'da erkekierin yüzde 40'nın kadınların ıse yüzde 30'nun sişara içmekte olduklannın saptandığını bildirmışlerdir. binde 3'e düştü YARIM KAPAKLI BİR DERGİ «L'EXPRESS» Ftansa'cia yayınlanan ve dunyanın hemer. her yerinde satılan. «Libeıal sağ» eğilimlı unlu bır dergi dir. Dergiyı TurKİve'nin buyuk kentlerınde de bulmak ve alnıak olanağı vardır. Ancak L*EXPRESS ın ülkem;zde «atısa çıkarılan son sayısı nedense yarım kapaklıydı. Kapağuı yarısı kesilmış, atılmıştı. İlk bakısta oldukça garip bir durumdu bu. Biraz araştırılınca mesele anlaşıldı. Dergi söz konusu sayısında, ünlü Sov>et yazarı Soljemtoin'in «çalışma kamplan» konusundaki son romanından bır özet veriyor ve ayrıca bu romanın Sovyetler Birliğinde yarattığı tepkilerden soz edivordu. Bu konuyıa ilgili olarak kapağına da bır orak çekıç resmı konulmuş tu. Her halde bunu bir komiinist propagandası sayan bazı yetkililer de, genellikle Turkive'yı ziyaret etmekte olan yaoancılar tarafından ahnan derginin kapağının kesılme«ini bir çare olarak gormuşlerdi Özetle Devlet yonetimı içinde yer alan bazı kısilerin. bazı davranışlarını anlamak gerçekten bır hayli guç oluyor.. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Sağlık ve Sosyal Yardım Bakam Dr. Vefa Tanır, «27. Verem Eğıtım ve Propaganda Haftası» nın başlaması nedeniyle yaptığı konuşmada, vereme karşı üstün bır savaş verılerek hastalığın Tür kiye nüfusu açısından binde 3'e diişürüldüğünü ve bugün 38 mılyonluk ülkemızde 200 bınden daha az tedavıje muhtaç veremlinin olduğunu ve bunların tümünün tedavi ve kontrol altında tutulduğunu söylemıştir. Bakanm verdığı bılgiye göre, 1960'da 30 milyonluk Türkiyede veremli sayısı 750 bindı ve bu oran binde 28 'dı. Tanır, 1949'da 620 olan verem yatağı sayısının 12 bine, 39 olan dıspanse r sayısının 237'ye ve 1960 da 2 olan ekıp sajnsının bugün 38e yükseldiğıni bildırmıştir. Doğu'da şiddetli kış yüzünden 8oo köyle bağlantı kesildi CUMHURİYET HABER IMERKEZt Doğu Anadolu Dölgesinde şiddetinı arttıran kış, günlük yaşantıyı büyük ölçüde etkilen.ektedir. Ozellikle Kars, Ağrı ve Erzurum'un köylerinden 800 kadannın merkezlerıyle ırtitıatlarımn kesildiği bildırılmektedir. Kar altmdaki bölgelerae yollar buz tuttuğundan trafik güçleşmiştır. Bu nedenle sık sık kazalar olmakta, birçok araç yollarda kalmaktadır. Kars ve Ağn illerinde sıcaklık 25 dereceye kadar düşmüstür. Sofuklar, salgın hastalıklan da beraberinde gettrmıştır. Erzurum, Kars ve Ağn'da gnp ve tifo salgımmn devam ettığl belirtümektedir. Erzurum'un bazı ilçelerinde de çocuklaı arasında kızamık yayılmaktadır. Ağrı'nın Tahır, trzurum Muş yolunun Ağveren ve Gümüstaane' nın Kop geçidınde kar kalınlıkiarının üç metreye kadar ulasügı bildirilmektedir Sivas'ta dağlık bölgelere yağan yoğun kar nedeniyle mahsur kalan köylüler zaman zaman sürüler halinde men aç kurtıarın sal dırısına uğramaktadır Kangarın Karanlık köyünden Mustafa Duy maz, böyle bir kurt saıdırısından canını bır ağıla gırerek kur tarmış. atı ıse parçalanmıştır. Tuncelı Pülümür arasında mah sur kalan bır mınıbüse ae yaban domuzlan saldırmıştır. Efendı Doğanay yönetımındekı minibüsün 11 yolcusundan bazııan yanlarındakı av tüfeklerivle domuzlan vurmuşlardır. Bursa L'ludağoa kaı kahnlığı 90 santimı Dulmuştur. Kotü nava yüzünden lstanbul Bursa uçak seferlerı vapılamamıştır. Silvan'daki hazada bes kisi öldü SİLVAN Silvan yakınlarında meydana gelen trafik kazasm da 5 kişi tilmüştür. Şoför Ramazan Işık yönetiminde'ki 21 AN 548 plâkalı taksi, Hay rettin Bulut'un kullandığı 04 AC 414 plâkalı kamvonun altına girmiştir. Kazada. Hami Baltaş, Naciye Baltaş, Mehmet Ali Bozgül, Edibe Bozgül ve Ramazan Işık feci şekilde parçalana rak ölmüşlerdir. Savcılık soruştur maya başlamıştır. İki öğrenci öldü BOLÜ lstanbul'dan Ankaraya gitmekte olan Hami Gencay (Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) Bu köşeden ALTAN ÖYMEN Bursa CHP Mılletvekili Çanga vefat etti ANKARA Bursa CHP Milletvekılı Sadretün Çanga, dün sabah Ankara'da hayata gözleri yummuştur. Çanga, 52 yaşmda idi. Perşembe günü sabahı ani bir beyın kanaması geçirdikten sonra Hacettepe Hastanesine kaldırılarak tedavi altına alınan Çanga, bütün ihtimamlara rağmen girdiğı komadan kurtulamamış, dün sabah saat 04.45'de ölmüştür. Çanga'nın hastalığı sırasında bir de mide kanaması geçirdiği ve ölümünün bundan Ueri geldiği doktorlar tarafından bildirilmistir. 52 milyon tiryaki Sağlık Bakanlıgı yetkilileri tarafından yapılan açıklamalara gö re, Amerika'da son 10 yıl içinde 10 milyon sigara tiryakisi bu alışkanlıklarmı terketmişlerdir. Ancak buna rağmen sigara ıçenle(Devamı Sa. 7. Sü. 2 de) Ikı Başkan, iki metod İki başkan var: Millet Meclisi Başkanı Kemal Güven. Senato Başkanı Tekin Arıburun.. Sayın Cumhurbaşkanı ikisinden de hükümetin kurulması çahşmalarında, mümkünse bir formül getirmelerini rica etti.. Birinci başkan Kemal Güven, Cumhurbaşkanının bu ricasına muhatap olur olmaz, geçtiğimiz cuma günü öğle saatlerinden itibaren harekete geçti. Parti başkanlarından Arka arkaya randevu alarak hepsiyle görüştü. Hükümetin kurulması olanaklarını inceledi. Onları değerlendirmeye re daha sonraki gelişmeleri izlemeye başladı. Kemal Güven'le o cuma gününün gecesinde konuştum. Saat 22.30'du.. Daha ne öğle, ne akşam yemeği yiyebilmişti. BUgilerini, izlenimlerini bütün aynntüanyla bîr sonuca bağlamaya çalışıyordu. Cumhurbaçkanmın rica ettiği formülü, her istendiği anda, ona ulastırmaya hazır hale gelmek istiyordu. Öteki Başkan, Tekın Arıburun'un o Cuma günü bır temasta bulunduğunu işıtmedik .. Cumartesj günü sabahleyin Nihat Erim ve Fahri Özdilek'le görüşmüş... Öğleden sonra 14.30 sıralarında ise, gazeteciler, nihayet izını keşfettiler. Sayın Anburun. Meclisin birincı dış kapısmdan çıkıp arabasiyle ıkincı dış kapısına hareket etmişti... O kapıdan ikinci kata çıkmış, Millî Selâmet Partisi'nin bulunduğu koridora yönelmiştl... Aslında aynı yere, Meclis binasımn içinden de yol vardır. Ve 100. bilemediniz 150 metrelik. O uzaklığı vürümek yerine, oraya dışan çıkıp arabaya binerek dış kapı üzerinden gitmek, herhalde şimdiye kadar Mmsenin aklından geçmemistir... Gerçi binanm içindekl yoldan geçerken srazetecilere rastlamak ihtimali vardır, dışardan arabavia z:d\lirse bu ihtimal azalıı ama, Sayın Başkanır da rpsmi sıfatı altında DIT vere (Devamı Sa 7 " " < Hcı •> OLAYLARIN ARDINDAKt GERÇEK Politika ve hukuk türk'e suikast hazırlayanları kapsamına almış, yaygın Ukeye riayet etmişti. Cumhuriyet'in 50 nci yılında ise şöyle bir görüntü ile karşı karşıya bulunuyoruz: Siyasî partiler, hazırladıklan tekliflerde, devlete karşı işlenen suçlar bakımından kısıtlı bir af anlayışında birleşmektedirler. Devlete karşı işlenen suçlar, siyasal suçlardır. Hazirladıği teklifte af kapsamını öteki siyasi partilere göre daha genis tutan CHP bile bu anlayişın dışına çıkamamıştır. Ve bu anlayışın dışına çıkamadığı halde, öteki partiler tarafından anarşistleri himaye etmekle itham edilmektedir. Hukuk biliminde genel af ilkeleri ne olursa olsun, bugünkü siyasi ortamda CHP öteki siyasi partilerin re baskı güçlerinin varlığını dikkate almak zorunda kalmaktadır. Sonuçta genel af tasarılarından ve partilerin genel af konusundaki eğilimleriııden şu sonuç ortaya çıkıvor: Genel af kapsamımn karann. da siyasal kaygılar. genel af adaletinin özüne ve mantığına ters düşmektedir. Bu da dukukla siyasetin ne denli içlidışlı olduğunu kanıtlamaktadır. Hukuki yönelişlerin siyasî iktidarın biçimlenişine çöre saptandığını iddia edenlere 50"nci vıl affı bir belge zenginliğı göstermektedir. i Siyasi ortamın ve siyasî kuvvetlerin hukuk ve adatet kararlaruıda ağır basması yalnız Tür ı •••( (Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) ' U İzmir TV anteni şiddetli rüzgârdan yıkıldı; bir süre yayın yapılmayacak İZMIR (Cumhuriyet Ege Bıirosuı Türkiye Radyo ve Te!o\ ızyon Kurumunun Yamanlar da£:mn Karatepe mevkimde 100 Kw. çıkış güçlü verici anteni, dün sa^t 17 sıralarında devrilere < paıgalanmıştır. (Devarru Sa. 7, Sii. 2 de) zaya uzaja bir yıl an hikâyesine dönen genel af, gerçekleşme yolundadır. Şimdi gundemde bulunan sorun, affın gerçekleşmesinden çok, affın kapsamından doğuyor. Çünkü, ülke yaşamında söz sahibi siyasî partilerin kendilerine göre birer af kanunu ile sıraya girdikleri gorülmektedir. Her siyasi partinin meşrebi ayrı olduğundan, hazırladıklan af tekliflerinin de ayrüık göstermesi doğaldır. Ne var ki bu doğal sonucnn yanında, doğal olmıyan bazı ortak ölçüler görülmektedir. Djnya hukuk literatüründe genel at kavramı daha çok sivasal suçlar için geçerlidir. Lygulama da bu yoldadır. Cumhuriyet'in 10' ııncu vılında çıkan grnel af da (lc\ letimizin kurucusu iiyük Afci GÖKHAN EVLİYAOGLU DIŞİŞLERİ BAKANLIĞINI DA GÜÇDURUMDA BIRÂKIYOR ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Bonn'da Basın ve Halkla İlişkiler Uzmanı olarak görevlendirilen Gökhan Evliyaoğlu'nun özel likle Dışışlerı Bakanlığını çok güç durumda bıraktığı öğrenılmiştır. Evlıyaoğlu'nun yetkilerini asan müdahalelerde bulunması Bonn'daki Büyükelçiliğimiz mensuplan arasında da üzüntti ve tedirgınliklere yol açmaktadır. Büro düzenlenmesinden, büyükelçilik personelinin çahşmalarına kadar hemen her işe müdahale ettiği söylenen Evliyaoğlu'nun, burada büyükelçiliğe ait resmî telefondan Ankara ile çok sık özel görüşmeler yapması da şıkâyet koJ nusu olmaktadır. Istanbul'da Balkanlardan gelen soğuk hava dalgası nedeniyle litanbul dclaylarında hava sıcakıığı 2 aereceye kadar düşmüstür. Yağmurla birlikte yüksek kesimlere sulu kar yağmıştır. Yeşilköv Meteoroloıi Istasyonu ılgılileri. soğuk hava kitlesinin etkisiru sürdüreceğini bildirmişlerair.