Katalog

ğünün ansikhpedisi Cumhuri 50. yıl; sayı: 17761 Kumcusu: YÜNTJS NADİ BÜYl K HKIR Kİİ'APLARI DİZİSİ No. 19 HALİKARNASSOSLU HEROOOTOS'un Aşra Me Avrupa arasmdaki ilk bflyük çaüşmayı ârilafan terih kitabı. Müntekim Ökmen'in güçlü çevirisi; \zra Erhat'm surmstryle çıktı... 640 bü. yük boy sayfa, mükemmel baskr; 35^ TL. HEP0DOT TARH REMZİ KİTABEVİ 13 Ocak 1974 Pazar Ecevît ve Erbakan, koalisyon konusunda dün akşamki görüşmelerinden sonra iyimser bir dil kullandılar SORÜNU KONUSUNDA ÇEŞİTLİ TEMASLAR YAPILIRKEN SENATO BAŞKANI ARIBURUN, MSP LİDERİNE YAPTIĞ1 ZİYARETİ GAZETECİLERDEN SAKLAMAK İSTEDİ HOKOMET KOALİSYON ORTAKLIĞINA HAZIRLANAN İKİ PARTİ GENEL BAŞKANLARININ BUGÜN TEKRAR BULUŞUP İLK AŞAMANIN SON NOKTALARINI HALLETMEYE ÇAUŞACAĞI BİLDİRİLDI CHP ve MSP liderlerine göre hedefe ulaşılıyor du bende kuvvetlenmiş olarak bu CHP • MSP koalisyonunun ge görüsmeden aynlıyorum» demişlişmesinde dün aksam yeni ve tir. Sorunun bu aş&masında dabnemli bir adım daha atılmış, ha ayrıntılı bilgi vermenin sakm calı olabileceğine işaret eden her iki partınin liderleri 1 saat çalışmalar 45 dakika süren bir görüşme yap Ecevit, bazı teknik mışlardır. Ikili göriişmeden son yapılmasma gerek olduğunu da ifade etmiş ve bugün saat 17'de ra CHP Genel Başkanı Bülent Ecevir, «En kısa zamanda hayır MSP Genel Başkanı ile yeniden lı bir sonuca varabileceğimiz urau buluşacaklarını bıldirmişlerdır. ANKARA. (Cnmhuriyet Bfirosu) Erbakan ise, temaslar sonunda bir prensip anlaşmasına gelineceğini, bundan sonra hükümet programı. bakanlıkların paylaşılması ve koalisyon protokolü üze rinde yeniden çalışılacağını söylemiştır. Prensip anlaymasının Çankaya'ya karşı «Biz hükümet kurmaya hazırız» anlamına mı gelecegini soran gazetecilere MSP Genel Başkanı, «tki partmin boy le bir prensip noktasına gelişi hiç şüphesiz çok şey ifade edecektir» cevabını vermiştir. Parlamentoda dün başka gelişmeler de olmuş, Ecevit Erbakan görüşmesinden önce CHP Merkez Yönetim Kurulu toplanmı;, bu arada Milli Birlik Gru tasarruflar teşvik edilip yatırıma donuşturucu tedbirler almmalı,, Türk Sanayicileri ve îj Adamlan Demeği'nin Tarabya Otelinde düzenlediği toplantıda dün bir konujma yapan Dernek Yönetirn Kurulu Başkanı Feyyaz Berker, enerji sorununu Türkiye için «çok aeil çözüm bekleyen bir sorun» olarak nitelemiştir. Özel Sektör 9 ay içinde piyasaya 472 milyon liralık tahvil çıkardı • AYNI SÜRE İÇİNDE BORSADA MUAMELE GÖREN HİSSE SENEDİ SATIŞI DA 47 MÎLYONA YAKLAŞTI CUMHURİYET HABER MERKEZİ le hacml ancak 47 milyon llra>^ yaklaşmaktadır. Bu durum özel hisse senetlerinin plyasad» belirlenmiş bir fiyatı olmadığını göstermektedir. Büyük sirketlerin halka açılma girişimini baslattıkları bir sırada hisse senetlerj ıçın pıyasada belirlenmiş bir fiyatın olmaması, hisse senedi v lıcıları için önemli sorunlar yaratmaktadır. Koç Holding Genel Koordmatörü Hulki Alisbah da yaptıgı konuşmada, enflasyonun Türkiye bu Baîkanı Pahri özdilek, CHP için başlıca sorun olma niteligiGenel Başkanı Ecevit ve MSP Ge ' ni sürdiirmekte oîduguna işaret nel Sekreteri Oğuzhan Asiltürlt etmişttr. ile ayn »yn görüşmüştür. Enflasyonu konu olarak alan Ecevit • Erbakan görüşmesin Tarabya Otelındeki toplantıya den önce Cumhuriyet Senatosu bir teblığ sunan Prof. Dr. Nusret Başkanı Tekin Arıburun'un Er Ekin de, fiyat artışlan Üzerinde ( bak&n'ı riyaret edişi dikkati çek durarak, «Enflasyonun yurdumiştir. muzda özellikle dar gelirli grup1 (Devamı Sa. 9, Su. 4 de) | (Devamı Sa. 9, 8A. l'de) ı Türkiye'de büyük özel şirketler tarafından çıkarılmış ve borsada kote edilmiş olan hisse senetlerinin son derece küçük bir kısmı el değiştirmektedir. Maliye Bakanlığında mevcut kayıtlı özel hisse senetlerinin topîam değeri 7 milyar Türk lirasım aşmış bulunmaktadır. Buna mukabil aynı borsanın 1973 yılı Eylül ayı sonuna kadarki muame Dar Kapı eçimlerden bu yana bü'vıik bir sabırla hukıimet I bunalunına çörüm yolu arayan Saym Cumhurbaşkam nihıyet «m çare olarak Senato ve Meclis Başkanlarından kendisine btr formül getinnclerirvi istedi. Gerçi Anayasamıı hükümrt kurulmafi konusunda Senato ve Meclis Başkanlarına her tıingi bir yetki tanımamıştır. Bununia blrükte Anayasa.va içtenlikle bağlı olduğunu bildiğinıiı Saym Korutürk böyle bir >önteme basvunnak gereğini duymuş«a bunun yasadığuntz kosull&rdan doğma özel bir nitrliü bulanmaktadır. Cumhurba}kanı, bugüne değin çeşitli allcrnatiflerden hemeıı hepsini bir kaç kez denemis, hiç birinden batanlı bir sonuç alamamıştır. Sağ partiler CHP ile orttklığa yanasmamışlar. CHP'yi muhalefelte bı. rakaeak bir anJaşmaya varanıa•Jişlardır. Yansız bir başbakanın başkanlığında CHP'li bir railli koalisyon öncrisi de gerçekleşcmemiştir. Şimdi başlangıç nokta«ına geliniyor ve Parlamento aritmetiği bakımından en geçerli for. mül olduğu bilinen CHP MSP arasında bir işbirliği üzerinde duruluyor. Iki parti sorumlulan bir kaç giindür uzun toplantılar yaparak bir koalisyon hükümetinin koşullarını saptamaya çalışmakta lar. Anladığunız kadarı ile Sayın Korutürk ycni bir başarısızbğın yaratabileceği diis kınklığını btılemek istemekte. hiç değilse buna kendi girijimi ile sebep olmuş gibi gö'rünmekten çekinıtıektedir. SeBtrto ve Meclis baskanlaruıa başTurması bizce bu konuda olumlu 7a da olumsuz bir önyargrya varmak isteği ile iliskilidir. Öyle »amyoruz ki bir CHP . MSP koalisyonu olasılığı gerçekleşme yoluna girerse, Sayın Cumhurbaşkanı hükümet kurma görevini duraksamasız Sayın Bülent Ecevit'e vereoek, böylcce üç aydır stiriip giden »lyasal bunalım çözülmiis olacaktır. Üzülerek söylüyoruz, gerçekleş riği takdirde biz böyle bir çözümün uzun ömürlü olabileceğine inanmamaktayız. Okurlarımız an. sıyacaklardır, hükümet buııalımının ilk gününden beri bizim önerdiğimiz en geçerli çözüm yolu erken seçim formülü olmuştur. CHP'li ya da CHP'siz nasıl bir koalisyon kurulursa kurulsun. bngünkü Parlamento aritmetiği karsısında bunun dört yıl dayanabilmesi çok güçtür. Ülkemizin «orunları birbiri üstüne yığıla yığıla dağ gibi büyümüştür. Giinden giine de büyümektedir. Parti oyunları ile kulis çekişmeleri ve (idarei maslahatlçı odüıılerIe bunların üstesinden gelınek olanağı bnlunamayacaktır. Çnğımız koşullarına en uygun, halk yaranna en elverişli prograıniyle CHP, bugün tek umut veriri siyasal kunıhıs görünümündetlir. Ne var ki sağ partilcr doğal ola rak CHP'yi engellcmek için cllerinden geleni yapmaktatîırlar. Yarın MSP ile bir anlaşmaya vzrabilirse bu anlaşmayı bozınak uğruna rabalarını olanca tmı üe gene siirdürcccklerdir. Sosyo ekonomik sorunlanmızın cığ gibi yuvarlanıp büyüdüğü bir ortamda politika manevralanndan kir sonuç alınamayacağı ise mey dandadır. Ama, durumun daha bir aydınlık kazanması için de bir hükümet kurulması gerekmektedir. Varsın kısa ömürlü olsun, teWel konular üzerinde bir kaç yasa çıkanp yürüriüğc koyabildiği takdirde biz kazançlı sayacağız kendimlzi. Guardian'a göre, Türkiye'de en iyi Hükümet CHPMSP koalisyon u LONDRA îngiltere'de yayımlanan liberal «Guardian» gazetesi, dünkü başmakalesini Türkiye'deki hükümet bunalımına ayırmıştır. Gazetemn başyazarı, Türkıye'nın, çeşitli sorunlanru çözümlemek amacıyle en kısa sürede yenı bir hükümet kurmak dunımunda olduğuna dikkatı çek tikten sonra, bugünkü koşullar altında Türkiye'de gerçekleştirılebileceS en iyi hükümetin bir CHP MSP Koalisyonu olabileceğmi ifade etmektedir. Yazısına, «Türkiye'de j'akın bır gelecekte bir hükümetin kurulması zorunludur. Zira ülkenın içine gırdiği siyasi çıkmaz, Ta:kiye'nin dığer faaliyetlerini dc etkilemektedir» diyerek başlayan yazar, Türkiye'deki fiyat artış'.anna değindikten sonra, CHP ile MSP'nin ortalc bir iktisadî program üzerinde anlaşmaları ıhtimali bulunduğunu ifade etmekte ve bunun, Türkiye'nin karşı xarşıya bulunduğu siyasî güçlükJerin çözümlenmesi konusunda cv, elverişli çözüm şekli olabüeceğini yazmaktadır. (aJ.p.) CHP ile MSP'nin af önerilerinin birleştirilmesi için komisyon kurulacak ANKARA CHP ile MSP'nin ayrı ayi'i hazırladıkları af kanunu tekliflerinin birleştirilmesi için bir komisyon kurulması üzerinde koalisyon görüşmeleri sırasında iki partinin yetkilileri arasında göriiş birliğine varılmıştır. Hükümet kurma çalışmalarmda bir sonuca ulasılırsa, bu komisyon derhal toplanacak ve teklifleri birlestirerek tek metin hılıne sokacaktır. Hükümetin kurulması, bu tekliflerin kanun önsrisi olarak bir Ie3tirilerek verilmesini etkileme yecek, hükümetçe yeniden ayrı bir tasarı hazırlanmasina lüzum kalmaksızın Meclis Komisyonunda ve Genel Kurulundaki af gö rüşmeleri bu metin üzerinden yapılacaktır. Ekonomik rapor Maliye Bakanlığınca hazırlanan 1973 Vılı Ekonomik Raporunda, Eylül ayı sonu itibariyle yeni knrulan anonim şirketler tahvü çıkanmı ve tstanbul Menkul Kıymetler ve Kambiyo Borsası'nın muamele hacmı hakkında bilgi verilmektedir. Bu bilgılerden bütün Türkiye'de 1973 yılınuı ilk 9 ayında 1,6 milyar lirs sermayeli venı anonim şirketler kurulmus oldugu anlaşılmaktadır. Mevcut yasalara eöre yeni şirketlerın hisse senetlerlnin borsada kote edilmesi gerekmektedir. Borsada kote edilmesi bir (Devamı S». 9. Sü. 8de) Uzlaşma yolu CHP, MSP'nin teklifinde genel af içinde tutulmayıp sadece 5 yılhk istisnal indirime tibi tutulan 141 ve 119. maddelerin de genel indirim içfne alınmasını ist«?mekte, MSP'nin önem verdiği 163. maddeyi krndi af teklifinde 15 yıllık genel indirim ifint aldığını hatırlatmaktadır. Affın genel indiriminin ise, MSP teklifindeki gibi, 10 yıl değil, CHP tekljfindeki gibi 15 yıl olması üzerinde MSP'lilerin ciddi bir direnme gösterecekleri sanılmamaktadır. Korutürk affetti Öte yandan, Cumhurbajkanı Fahri Korutürk, taammüdtn ıdam öldürmek suçundaa 30 sene ağır hapis cezasına mahkum Kasım Turan'ı tıbben tesbit olunan sakatlığı nedeni ile affetmişür. Dünkü Resml Gazetede yayınlanan kararda, «Taammüden adam öldürmek suçundan Yozgat Ağır Ceza Mahkemesinin kcsuıleşmU 30 haziran 1965 gün ve esas 1965' 112 karar, 1965/78 sayılı Uâmı ile müebbed ağır hapis cezasına tnah (Devamı Sa, 9, Sü. 2'de) ÂBD Genelkurmay Başkanlığının, Nixon'un tutumunu öğrenmek için Millî Güvenlik Kuruluna casus soktuğu saptandı • ÎKİNCİ WATERGATE SKANDALI OLARAK NİTELENEN OLAYI BEYAZ SARAY DA DOĞRULADI. (DIŞ HABERLER SERVİSİ) bu casusluk çalışmalan, 1971 Aralık ayındaki HindıstanPakistan savaşı sırasmda, basına sızan çok gizli haberler üzerine açılan soruşturma sırasmda ortaya çıkmıştır. Başkan Nixon hükümeti kamuoyunda PakistanHindistan savasında ABD'nin tarafsız kaldığı görünümünü yaratırken, gazetelerde çıkan bazı yazılarda Başkan Nixon ve Danışmanı Kissinger'in gerçekte Pakistan'dan yana bir politika izledikleri ortaya konmustu. Tunç: 4; Gökhan Evliyaoğlu, Almanya'da işçilerimiz için zararlı oluyor,, Yılmaz GÜMÜŞBAŞ ANKARA Çah'ma Bakanlığı fionn Baçmıı^avirliğı fiasın Yayın ve Halkla llışkileı U/manlığma atanan Gökhan Evlıyaoğlu'nun çeşitli çevreierde şıkâyetlere yol açan tutum v» davranışlarıyle ılgül oiarak Turk . Iş Genel Sekreterı Halil Tunç, «Bu şahıs Almanya daki işçilerimiz ıçın zararlı olmaktadır. Bakanlık en kısa zamanda bu konuyu halletmezse sonuna kadar peşını bırakmayacağız« demiştır. öte yandan, çalışma Bakanı Ali Naıli Krdem'in yurt dışındakı bütün çalışma ataşe ve mü şavırlıklerıne gönderdiği 6/7/ 1973 tarih ve 11072/3477 sayılı genelge ile Evliyaoğlu'nu «Yurt dısındakı ışçilerin sorunlannı tesbit ve çözüm yollarımn bulunması hususu ve Anâyasa dışı asırı akımlar konusunda görevlı» olarak tanıttığı ve yetfcıli kıldıgı saptanmıştır. Çalışma Bakanlîgı. Dışlşleri Bakanlığını konuyla ilgılı olarak gönderdığl yazıda ise EvliyaoSlu'nun gö (Devamı Sa. 9, Sü. Tde) WASHİNGTON ABD Genel Kurmay Baskanhğının 1971 yıKADDAFİ VE lında, Ulusal Güvenlik Kurulu toplantılarına bır casus sokarak BURGİBA Başkan Nixon ile o zamanki Baş Danışmanı Kissinger'in dünya LİBYA İLE politikası üzerindeki çok gizli görüslerini öğrendiği ortaya çıTUNUS'UN karılmıştır. Olay ilk kez, Amerika'nın büBİRLEŞMESİNE yük basın kuruluşlanndan biri oian «Scripps Howard» gazeteKARAR VERDİ ler grubu ve <«The Chicago Tribune» tarafından ortaya atılmış, TOÎUS Tunus ve Libya' daha sonra da Beyaz Saray tanın «Arap Islâm Cumhuriyeti» rafından doğrulanmıştır. adı altında birleştikleri açıklan1971 yılında ABD Genel Kurmıştır. tki ülkenin birleştirilme | si karari, 18 Ocak'ta her iki ül | may Başkanı olan Amiral Thomas Moorer, Ulusal Güvenlik kede halk oyuna sunulacaktır. Kurulunda yapılan görüşmeler Tunus Devlet Başkanı Habip konusunda kendisine bilgi verilBurgiba üe Libya Ihtilâl Komu ' memesı üzerıne, Başkan Nixon ta Kon^eyi Başkanı Muammer ile danışmanı Kıssinger ve diğer El Kaddafi arasında dün Tupolitikacıların dünya politikası nus'un Cerbe Adasında yapıl&n • ve ABD'nin rutumu konusunda 20 dakikalık bir görüşmed'en son [ verilen kararlarını öğrenmek ama cıyla kurula bir casus «okarak ra. bu konuya ılişkin büdiri yayımlanmıştır. Tunus radyosu j konuşmalann tümünü öğrenmiş(Devamı Sa. 9, Sü. l'de)] tir. Genel Kurmay Başkanlığının A T A T I İ D I / ' Q İ T F Q İ Af*ll O l 3280 öğrenciyi barındıracak Topkapı «Atatürk» öğrenci AIAIUrilV OlluOI AylLUI törenle hizmete açılmıştır. Öğrencilerin boş sjtesi d ü n zamanlarını değerlendirmeleri düşünülerek hazırlanmıs olan ilk öğrenci sitesınin 110 milyon lıraya malolduğu ve 90 bin metrekarelik bir sahayı kapsadığı belirtilmiştir. öğrencilerın ayda 60 lira ödeyerek kalacakları sitede 10 yatak bloku, kapalı spor salonu, iki açık voleybol sahası ile tenls kortları, 2000 kişilik kantin ve kafeterya, sinema ve konferans salonu, kütüphane, henüz tamamlanmamış olan yüzme havuzu ve öğrencilerin çeşitli ihtiyaçlannı karşılayacak dükkâniar bulunmaktadır. Açılıs töreninde bir konuşma yapan Gençlıî: ve Spor Bakanı Celâlettın Coskun, «Atatürk öğrenci yurdu memleketimizin en büyük ve en modern yüksek öğrenim sitesi olduğu gibi, Ortadoğunun ve Balkanların da en büyük, çok yönlü, modern eğitim tesislerinden bindir» demistir Fotoğrafta «Atatürk> sitesinin bir bölümü görülüyor. (Fotoğraf: Erdoğan Köseoglu) Kimliği açıklanmadı ABD Genel Kurmay Başkanlığının Başkan Nixon'un çok gizli kararlannı dahi öğrendiğinin ortaya çıkmasından sonra, ülusal Güvenlik Kurulunda görevlî bir amirahn görevine son venlmişti. Oysaki casusluk konusunda açıklama yapan Beyaz Saray basm sözcüsü, Güvenlik Kurulunda konuşulan konulann ve alman kararlan Genel Kurmay Başkanlığına aktardığı sanılan kişinm kimliğirü açıklamaktan kaçmmıssa da, iyi haber alan (Devamı Sa. 9, Sö. «da) Boşanma yasası ile ilgili görüş ayrılıkları Italya'da Koalisyon Hükümetini karıştırıyor ROM.4 İtalyan politikasının kızgm demir'.erinden biri ateşten çekildi ve yeniden kor haline geldi. Lâiklerle dinsel güçler arasındaki geleneksel tartışma Roma'da partilenn ve hükümetin gündemine alınmış bulunuyor. Bütün İtalya'yı ayağa kaldıran konu yine aynı • İtalya'da boşanma yasası çıksın mı. çıkmasın mı? İtalya erkekleri de, dünyamn diğer erkekleri gibi, istedikleri zaman özgürlüklerine kavussunlar mı. yoksa yaşamlannı küskün olarak sürdürsünler mi? îşte bütün sorun bu günümüz İtalyasmda. Almanya'da yabancı işçi sayısı birkaç ay içinde 600 bin indirilecek; ülkelerine dönenlere para verilecek NtRENBERG Federal Almanya Iş ve Işçi Bulma Kurumu Başkanı Dr. Josef Stingel bir kaç ay içinde Almanya'daki j yabancı işçi sayısınm 2.600.000' den 2 milyona düşeceğini tahmin ettiğini açıklamıştır. Panagulis'm 70 yaşmdaki annesi, Yunan Cunta yöneticıleri tarafından dövülüp tutuklandı NADİR NADİ SAYIN GENEL BAŞKAM^HZ SON VAZİYETLER BAZI YENİLİKLER DÜŞÜNÜYÖR... DOLAYISİYLE Halk oylaması Bosanma Yasasına ilişktn tartışnıalann en önenıli yanı, soru(Devamı Sa. 9. Sü. S'di) ATİNA Yenı Vfunan cuntasının «Ülkede dikta vönetımine son venlmesı ve özgürlük ortamına dönülmesinı» ıstedıklerı | için geçen Kasım aymfla tutuklanan ıki gazetecıyı Dir toplama kampı şekline dönüştürülen Yaros adasına sürmesi oütün dünStingel aynca Federal Alman yada tepki ile kar>ılanırken. İtal ya'daki işsiz sayısının hızla yük1 ya'da surgünde Dulunan Alekseldigini belirtmiştir. Iş ve İşçi sandr Panagulis'in 70 vaşındaki Bulma Kurumundan verilen son annesi de askeri vöneticüer tarabilgiye göre Ocak ayı başında fından tutuklanmıştır . ülkede işsiz sayısı yarım milyo£ski Cumhurbaşkanı Papado' na ulaşmıştır. Bu durumda Çapulos'a suikast düzenlemek sulışma Bakanlığının yabancı işçıçundan ölüm cezasına çarptınlan lerin memleketlerine dönmelen Panagulis, daha sonra cıkan bir için bunlara mali teşvik sağla af kanunundan vararlanarak îtal mayı düşündüğu açıklanmıştır. ya'ya çitmişti. Panagulis'in YuAünan haberlere göre, uznlsnlar nanistan'da Dulunan 70 vastndaAlmanya'jn terkedecek işçilere kı annesi ise bır süre önce cekişi ba.şına 165 ilâ 230 Sterlın zaevinde bulunan küçük oglu j (Devamı S». 9, Sü. l'de) (Devamı Sa. 9, Sü. S'de)l MOSKOVA, AZERBAYCAN NOTLARI İBRAHJM OLGUN'UN YAZI DİZİSt 4. SAYFAMIZDA CHP VE MSPTîİN 50. YIL AFFI ÎLE İLGÎLİ YASA ÖNERİLERİ VE Orhan APAYDIN'm ÖNERtLERÎ ÎRDELEYEN YAZISI 5. SAYFAMIZDA