Katalog

Ocatınlar çaflmdan gdnümüze TüRK EDEBiYATI y«n AHMET KABAKLI 1.2.3. cffdtor (Onlvarttt«,yakMİc okul IJM v» dengl okullmrca urun zamandır bekl«nen 3 . b«»kı çıktı) KtTAPCtLARDA ARAYINIZ T«l:22 37 142745 72 Dwntray HanYesıldırek PK. 611l*tanbul umhuri Kurucusu: TUKÜS NADt .**JO Haşhaş, üzüm. tütün, pamuk, incir ve ayçiçeği üreticilerinin gerçek öyküsü foprak Bizim Canmız Hikmet Çetinkaya 50. yıl, sayı: 17640 Pelgraf ve mektup adresl: Curahurıyet Istanbul Posta Kutuju: Istmbul No: 24S TelelonUr: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 \L 98 12 42 99 11 Eylül Salı 1973 Genel Dafıtun: GEDA ödemeli isteme aclresi: P. K.: 359 tZMİK Yardımın, Afrika'ya verilmesi önerildi M S P İKONSORSİYUM BAŞKANI GİEL; BAZI ÜYE DEVLETLERİN TÜRK EKONOMİSİNİN «KENDl KANATLAR1YLE UÇABİLECEK» HALE GEL DJĞİNİ BELİRTTİKLERİNİ ÖNE SÜRDÜ İTÜRKİYE'NİN KREDİLERİN BİR KISMININ KESİLME TEKLIFINI REDDETMESİ ÜZERINE KONUNUN SEÇIMLERDENSONRAELEAUNMASI UYGUN GÖ3ÜLDÜ Konsorsiyum, kredileri CHP Elli kısıtlamak istiyor Yoşında nıt Kablrde AtktArk'e saygi duniTund» bu.lunmak, sonra parti 'nıerkezine giderek yerli yanancı gazetecilerle uzun «üren bir baauı toplantısı düzenlemek. çesitli sornlan cevaplandrmak, dah» sonrs uçafca atlayıp \tr flini tstanbul, Z*> tuıburnunda haik önünde konusmak ve nihayet vine uçakla İzmir'deki partl şenlifine yetismek, orada da konusmak. Bir maraton yansını andıran bu yorucu çabayı bir güne sığdırmakl* CHP Genel Baskanı, Mnınz yurdumuzda simdiye dek biç bir liderin elde edemediği bir rekor kırmıs olayor. Dünkü basın toplanttsında açıkluıan bildirgeyi henüı pörmedik. Sayın Ecevit'in bir güne aığdırdığı çeşitü konnsmalardan edindiğimiz Uk fclenimlerin olnmlu oldainan »öyletnekle yetinecegiz. Bizim haDcımızın, sagdayıı 8rnefci sayılacak çok güzel bulusIan rardır. «Halkçı Ecerit» deyiml de bunlardan biri. Gerçekten, CHP'nin yeni baskanı savunduğn düsüneeler açısından bir Miredir halkla butünlesmeye yötıeten partinin sembolü halin« gelmistir, diyebiliriz. Bu oluşumn Ecevit dün sabata Amtkabir ösel defterine yazdığı su satırlarla bir d»ha laptamaktadır: «Yüee önder Atatürk. elU yıl bnce Cumhuriyet Halk Pmrtisıade yaktığın ışık sönmedi, sonmeyecektir. Ülkemis ak günlere senın açtıgın yoldan, senin yaktığın ışıkla erişecekUr. tnancımız senin halka olan ınancındır. Gücumuz senin de guç kaynağın olan halktır. Seninleyız, senınle olacağız » Oldukça romantik bir kisiliği ransıtmakja birlikte yukanki sesİenişte büyük bir gerçek payı balanduğu kuskusuzdur. AUtürk'un haUnmua olan aarnlmaz füven ve înanct bir çoklarunız tarafından azunsanmif, mrattnrulnıak istemnif, hatta inkâr edilmiştir. Kazandığı saferlerden başlararak Taptıjp bütiin derTtmlerin temelinde halkimızın irücö yattıpnı yaşamı boynnc* tekrartamaktan usamnayan, «Ne mutla Türküm diyene!» sdzünfi Uritnn silinmez arşivine geçirten adam, zaman olmuş sankî ktDdini baDun dışında, halkın iistünde aayan bir «ef, bir dilrtatörnSs jribi tanıblmak istenmiştir. Ba yanlış yorumun sonucn olarak Atatürk'ün yaktığı ı$ık, kimi aydınla.rın yüreğinde biç bir zaman sönmemi«ı ise de CHP yaptst içinde nznn bir süre adam skıilı kuümı;, parti halka yakIa?mak, halkla bütünleşnıek olanajhm «deia yitinniştir. Birkaç yıJdır geliştiğiııi (ördüğümüz halka dönüş akımı CHP saflanoda ister istemez bir iç çaiıçmaya yol açacaktı. Nitekim açb da. BJr çok ayrüraalar, bölünmeler oldu. Yaradıhjlan gereği kafalanm Taczimat ahşkanlıklarından kurtaramayan bürokrat taknm, oldufu yerde donup kaItplaşmif partiyi bir tiirlü cankutdjramıyor, ona halka açtlnaa, halkm partisi haline gelme olanağtnı veremiyordu. Sayin Ecerit'in dünkfi komısnalanndan birinde açıkladığı ücere kendi içinde verdiği sara? sonnoda CHP'nin halkcı kanadı safer ka>anmış, bürokratlar yenik ddfmiUtnr. Bu sonunculara fimdi AP, CGP gibi ifücüııü sermaye çevrelfrinden alan partUer kucak açmaktadır. Aday listelerine bakınız, daha düne kadar devlet hizmetinde girev almış, mesleklerinden ötürii yan tutmamak durumunda bulunan bir takım gayın generaller. sayın yüksek yargiçlar. sarın valiler, sayın savcılar, sayın Emniyet Müdürleri emekü olur olmaz derhal AP"ye yanlmı?Iar ve Genel Merkex tarabndan AP listelerinde baş nralara buynr edilmisterdir. • Tek parti döneminin doğal sayabilecefimiz bu yöntemine CHP artık baş vunnamaktadır. Onümürdfki seçimlerde iktidara gelemese de, halkte bütiin' lesnte çabasına ıririşcn ve donnuşiuktan kurtulan bu partiye halkın taze bir (fiiç katması beklenir. Demokrasimizin feleceği bir bakıma CHP'>e verUecek oyların bağlıdır. ANKARA Blr haftt Bnee. Ankara'ya gelerelc, Turk yetkılileriyle temaslarda bulunan Konsorslyum Baskanı Dr. Gıel' in, Turkiye'ye verılecek kredılerin bir kısmının kesilerek, kurakl:k olan Kuzey Afrika'ya kaydırılmasım teklif ettifi, Turkıye'nın ise bunu reddettiği oğremlmıstir. Turkiye'ye Yardıtn Kor.sorsiyumunun yetkilıleri bu arada, kuruluşun şeklinin değiştirilmesı gerektiğini belirtmişler, ancak yapılan goruşmelerde, konunun genel seçımlerden «onra Antalva tl Baskanı ve Yönetim Kurulu gözaltına alındı j ANTALYA Milli Selâmet Partisinin dün Antalya Cumhurı yet alanında duzenlenen sohbet toplantısmın seçim yasagı saatle ri dışında da surdıiriümesı üzerine, partinın Antalya îl Başkan Halil Yuva ve Yonetim Kurulu üyelen haktanda soruşturma açıi mıştır. Emnijet mensupları, soruçtur ma sırasında II Başkanı ve Yonetım Kurulu üyelerıni, savcılığc sevketmek üzere, gözaltına al mışlardır. (Devamı Sa. 7, Su. 5 de) Sezgin AP'nin sekiz seçim sloganını açıkladı PARTİNIN ÇEŞÎTLİ KONULARA İLfŞKÎN GÖRÜŞLERİNİ YANSITAN SLOGANLAR ARASINDA «İŞSİZLÎĞE, CAHİLLÎĞE, ÇARESİZLtöE PAYDOS» DA VAR... ANKARA AP Genel Bişkan Yardımcısı ismet Sezgin dün duzenlediği basın toplantısınd' AP nın seçimlerde kullanacaîı sloeanlan ve başvnjrulacak dığeı propaganda araçlarıru açıkiamuür. Sezgin'in açıklamasın ?Sre AP* nın îeçimlerde kuilanaca^ı sekız slogan jöyledin • Halkın derdınl halkUn olanlar anlar» «Demokrasmın b»yrağı AP.. .Dırlık, duzenük killcınma». ctşsizlığe cahillıjf c»re«ız lığe pavdos> «Alın ter'i» em BU nıns. emeğe değer. «S.csl» »î, dertsİ7 bas. mutln <urt4a< hrd'fi mızdir«. *Daha euclö AP dsba büyuk Turkıvp rfemektır» B.rlık kuvvettır. AP'de bırleşelım» Sezgin îloganlan "iç.K'adiktan sonra partinin seçim kampanva'i ıçın kullanacafc duvsı sfısl*"inı. pankartlan. kitaplan bediyelik *ş yalan ve rozetleri de basın» Urıt mıstır. Sezgin. sloganlan açrk!ark*n yaptıâ' konuşmada sunUrı soyle mıştir: ÜMİT GÜRTUNA ahnması karırlaştırılmıştır. Turkiye'ye Vardım Konsorsiyumu uyelerinin bazılarının Pans'te, gayriresnıî olarak, Turkiye'ye verilen kredilerden bir bolümunun kesileceği ve kuraklık çekmekte olan Kuzey Afrika'ya kaydınlacagı yolundaki sozlen, 48 Eylul 1973 tarıhlerı arasmda yurdumuzu zıyaret e ele derek Malive, Planlama ve lerı yetkllılenyle gorujen Başkan Dr. Gıel tarafından dlle getırılmıştır. Dr. Giel, uve devletlerden bazılar.nın Turkiye'nın 2 raılyar dolar döviz rezervı olduğunu ve Türk ekonomısinin «kendı kanatlarıyla uçabıiecek» duruma geldığinı ifade ederek, bu ilkeye verilen kredilere «ye Bİ bir y8n» verilmesini istediklerıni Ankara'da ifade etmıştır Dr. Gıel ayrıca bazı ulkelerın eUermdeki buğday stoklarından onemli bir kısmını kuraklık bulunan Kuzey Afrika'ya verdıklerınl. ancak, bur.un yeterlı olmadiKinı ve bu devletlcrin Ku?ey Afrika'ya para şeklmde yardım etmek ıstedıklerini, bunun ıçın de Tıirkiye'\e verilen kredılerı kısıtlama yolunu seçmek egilımınde olduklarını söylemıştir. (Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) AET'nin 77 ülkeye tanıdığı tercihten 1974 yıhnda Türkiye de yararlanacak Türkiyenin AET'ye katıhşının 10. yıldonümu dolayısiyle Istanbul Tıcaret Odasında duzenlenen semınerde konuşan Avrupa Par lamento Komisyon Başkanı Mel ler Meıer, 77 ülkeye tanınan tercıhlerden Turkıyerun de 1974'ten itıberen yararlanmaya başlayacs ğını söylemi? «AET Karma Parlamento Komısyonunda alınan karan burada açıklıyorum» demıştır. Istanbul Tıcaret Odası Başkanı Behçet Osmanağaoğlu'ndan son ra konuşan Dısışleri Bakanı Haluk Bayulken şunlan soylem ştır: «Pohtık açıdan Avrupa ıçen sınde olan. bunda yarar goren, guçluk hıssetmıyen Turkiie'nın ekonomık açıdan da aynı yaran hissetmesi zorunludur. Bu gu nun Türkiye'si artık borç şeklın de dış yardım aramıyan, bazı ge leneksel urunlerının satışındaki artışla ıhracatında hamle yapma ya ugraşan bır ülke olmuştur. Uy gun bir süreç içerisinde, belkl daha kısa bir sürede AET'ye taro üyesi olmak yolunda ilerlemektedır. AET'nin bu gidişi gelışme stratejimize uygun tedbırlerl» desteklemesi zaruridir. Bu gerçekleştığl takdirde Türkiye'nin dönemleri yıkarak AET'ye tam üye olması ımkân dahılme gıre bilır. Aksi halde ise ortaklık politik bır esasa dayandınlmış, an. cak onun gerektırdlğı hedefe u laşmayı yeterli bulan ekonomık muhtevadan mahrum bir ıhşiı gdrüntüsünde kalacaktır.» AP ve fark «Halkın mâsum ve haklı ir'ek lennı ve hattâ feryatlinm duyma van, onun dert ve sorur.Krını unnırsamavsn. ontara cxr.» yrs^nk soyle dursun. halkı oi* kapı ku(Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) THKP davasında Lâle Arıkdal, Ulas Bardakçi'nın öldürülüfünü anlattı Ecevit: "Iktidar inancım Izmir'de daha da güçlendij, Rahatsızlanan işçilerden biri hastaneye götürülmek üzero an bulansa bindiriliyor. (Fotoğraf: Erdoğan KÖSEOGLU) Açlık grevi yapan işçilerden ıo'u hastaneye kaldırıldı Ayvansaray'da Halıç kıyısmda kurulu bulunan Tısa Cıvata Fabrikasında 215 işçinm öncekı gün başlattığı «Açlık Grevınnde dün, rahatsızlık geçıren bazı ışçıler tedavı altına alınmı^lardır. Yalnız sigara ve su içen işçilerden 10 unda, greve gırıştiklerının 24 uncu saatinde ıshal belırtılerı görulmüş ve SSK'ya bag lı hastanelere kaldınlmıştır. Açlık grevme dayanamayan ıki ışçı de arkadaşlan tarafından erlerıne göndenlmıştır. SKK Eyüp Hastanesinln Balat ve Defterdar ıstasş onlarmda tedavı edılen ışçıler şunlardır: Sahın Durak, Mustafa Saatçi, Rıza Duman, Cemal Saygı, Mehmet Serbest, Mehmet Balta, Turan Yılmaz, İbrahim Ateş, Demır Adalı ve Mehmet Denız. «Açhk Grevi» yapan ıççıler, işverenm 5 5 ay once aldığı lokavt kararına artık tahammüllen kalmadığı ve bu nedenle başlattıklan eylemlerıni sonuna kadar sürdüreceklerinl bildırmışlerdir. Bu arada ijçUenn kaptlı bulunduğu MadenIş Sendıkası r.e işverenin bağh olduğu MESS Sendikası arasmda, taraflann aldığı grev ve lokavtın kaldınlması konusunda dun hiçbir gırişım de bulunulmamıştır. üzun süredenben fabnkaya uğramayan işveren temsücılerı dun fabnkaya gelmişlerdir. Verilen bilgiye göre, Ayvansaray Tısa Civata Fabrikasında 1966 yılında da haklannı alamayan işçiler grev yapmıştı. Grevden sonra toplu sözle^me imzalanmıştı. tZMlR CHH Genel R s Biılent Jicevıt, dün İl Merkezınde nulletvekıli adayları ve tl Yo netim Kurulu üyelen ıle ortak bır toplantı düzenlerrusur. Kapalı olarak vapıian toplsntıdan önce Genel Başkan. basın mensupları ıle kısa bır süre konusmus ve <îzrrur'de dün gece yapılan toplantımız. CHP'nın Du önemli merkezde ne kadar eüçıendığini ortava koyau önümaî dekı seçimlerde CHP*nın ıktıdara geleceğı ınancımı daha da gug lendırdı» demlşnr tzmlr rmtıetveiou adaylan ile tanısan Genel Başkan Ecevit. ee nel seçımler uzennde ne şekılcle çalışma gostenlecegı konusunüa açıklamalarda bulunmustur. Toplantıya aynca Genel Sekreter Yardımcüarından Kerda (Ueıamı Sa. 7, Sü. 8 de) 256 sanıkh Turkive Halk Kur400 milyon dolarlık tuluş Partisi ve Cephesi davasının dünku duruşmasmda sorkredi gusu vapılan sanık Lâle AnkDaha sonra konuşan AET Kodal, Ulas Bardakçi'nın Arnavutmısyonu Baskan yardımcısı Carkoy'dekı evde vuruluşunu anlo. S. Mugnozzo, Avrupa yatınra latmıştır. bankasınm 400 müyon dolarlıs Lâle Arıkdal'dan önce sanık duşuk faızli bir kredi vereeejhnı öğrenci ve terzi Nurettin Yakar' belırtmış bu kredının «demir ın sorgusu tamamlanmıştır. Fahyolu, havayolu, akarsulann tann Aral. Yusuf Küpelı. Munır (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Ramazan Aktolga ve dığerlennı salslamaktan sanık olarak yargılanan Nurettin Yakar, 1970'lerden bu yana yapılan hareketleri tasvip etmedıginı, ınsanların ıskence görmelerine ve ldam edılmelerine her zaman karşı olduğunu, kaçakları, goreceklerl < e zanın ağırlığını dujıinerek sakladığını soylemlş, TCK'nun 141 ve 142. maddelerinin iptalı ıçm Anayasa Mahkernesı'nde dava açıldığını, ıptal edılmesınin 1 oya karşı reddedıldiğını soyleyerek, bu kadar kuçuk bır farkın, bu madde üzerindekı tered dutlerı kanıtladığını bildırmlî, mahkeme heyetinin bu rfurumu gözönünde bulundurmasım ıstemıştir. Sanık Yakar, Italyan Ceza Kanununda ılk dönemlerde yer alan ve daha sonra hazırlayıcısı cezact Manzuni tarafından bile degiştlrilen ve yenı yorumlar yuklenen TCK'nun 141, 142 ve 146. maddelerinin eski mjellıfl tarafından bıle kabul edılmeyen uygulamajla karsılartna çıktığım da sozlerıne eklemıstır. OLAYLARIN ARD1NDAKİ SEÇİM 73 Hikmet Çetinkaya ve Refik Balcı ADIYAMAN ve URFA, Yılmaz Gümüşbaş GERÇEK Olüm kalım sorunu nin Samsnn Senato Ustesinde üçüncü sıradadır. CHP Genel Merkezince, Prof. Ziya Uökalp Mülayim, Samsun'dan birinci sırada kontenjan adayı gösterilince, daha önce ikinci sırada bulunan Çavuşoğlu, üçüncülnğe düşmiiştur. Bu düşiiş. sayın Senato adayının seçim şansını sölgelemektedir. Bnnun üzerine Ça. vuşoğlu, olüm onıcuna başlamıştır. Bir haftadan beri süregelen oruç, basuumjzda epey ilfi uyandırmıştır. Ne var ki, olayın demokrasi re seçimler adına hanp yararlan sağlayacaği tartışmalı bir konodur. Sayın Çavuşoğlu, aday yoklamalannın koşullannı bilerek önseçimlere katümıçtır. Bu ko. şnllar içinde, kaybetmek de vardır, genel merkez marifetiyle sıra düsmek de vardır. Sayın adayın vaktiyle kabul ettiği oynn kurallanna karşı simdi protesto eylemine girişmesini geç kaJmı? bir hareket olarak değerlendirmek gerekir. Türkiye'de demokrasinia lsle. mesi bakımından gerekli eylemleri, kamuoyu, sayın politikacılardan beklemektedir Demokrasiye aykırı birtakım vasaların çıkarılması, hukukun üstünlüğn ilkesini yaralayan bazı kurumların benlmsenmesi, özgürlüklere karşıt turum ve davranıslann yönetimde göriihnesi elbette tepki yaratmalıdır. Sayın senatör adayının bıınlar karşısında ausarken aenato adayuğında sıra sorunu nedeniyle canını tehükeye atmaaı üzöcödür. Ülkenin kendisinden hlzmet bekledigi bir zamanda sayın adavin sağbğını hice savması doğru değildir. Açlık grevine girerek canını tehlikeye atacak rerde. canını dişine takarak Samsun'da partisinin kazanması ıçin gayret göstermesi daha demokratik bir dsvranıs olmas mıydıî Petrol işçileri Batman'da 8 ekim'de greve başlayacak BATMAN Petro)ls Sendika sı Genel Baskanı Ismaıl Topkar, TPAO Batman ijyerinde 8 ekıra 1973 gecesi grev uyguıamasuıs başlayacaklannı açıklamifttr. Topkar, 12 aydır suregeıen top lu sözleşme Rorüçmelerınde TPAO ışverenleriyle anlaşmaya varamr dıklarını belirtmiş, dahs sonra ozetle şSyle konu«mustur; «Petrollş Sendikası Alstürkçi] bir anlayışls davranarak bir mi! ı II kuruluşta grev 7orunluihı doğ mamas) için birçok haklarından vaz geçmiş olraasıns ragroen IPAO yetkiıilerı anlayıs gdstermemiş, Batman ışçısıni bir dilim ekmek ve bir bas soğana çahjtır mak istemlşlerdir. îşverenin ı?çılerın bu hallerine sırt çevırrnesi sonucu olarik 8 temmuz 2973 tsrihınd* sldğımız trrev karan, hükümetçe bir defa sında 30 gün, ikinci defo 6 gun H olmak üzere 90 gün erte'emiîtir. Hükümetin erteleme yetfcısi I ekün 1973 gecesi bitecek ve PetrolU o gece yarısı greve bajlayacaktır. <a.a.) ALSANCAK STADINDAN IZLENIMLER A NtGDE izlenimlerini anlatıyor BUGÜN 5. Ankdal'ın ifadesi Öğleden sonraki otıırumda sanık lardan Lâle Ankdal'ın sorgusu (DeT?mı Sa. *, Su. ı de) çlık sreri veya başka deyifle ölüm orucu. kamuoyunun Ugisini çekmek ıçin bir *ilâhtır; herhangi bir amaca var. mak, ya da bir olayı protesto etmek için insanın kendi kendinı ölüme mahkum etmesı demektir. Yer>üzünde çeşitli nedenlerle açlık grevıne başvuran insanJar görülür. Nitekun tyiip Ayvansaray'daki bir civata fabrikasında çalışan 215 işçi lokavt uygulayarak haklannı vermeyen işvereni protesto için önceki gün açlık grevine baslamışlardır. Açlık grevini sürdürenlerden on işçi dün hastalanarak hastaneye kaldınlmıştır. Dir haksızkğı antidemokratik bir davranışı, in. «an haklanna aykırı bir tuturou kınamak için girişılen ölüm orucunun ya da açhk grevlerinin bazen dttnya kamuo\unda büyük yanlolar yarattığı eörülmüştür. CHP Senato adayı Muharrenı Ça\uşoğlu da bu yola bajvurmu$tnr. Sayın Çavuşoğlu, CHP* CHP Genel Baskanı 30 biıı kişi önünde «lnsanca; hakça düzeny> istedi Hikmet ÇETİXKAYA tZMtK Son 20 vıllık vasantımırda aeabs hanei sartinin lideri bir stsdvumd» 3 1 bin» ( »akın kisi önünde konustu. 0 zun süre düsiindiik meslek *fa» bpvlerimiye sorduk hic Mrisi «So oarti lideri konu«fu» HiyemKÜ. ^arİBCe tek parti devrinrt» t«met fnSnö vBnılmıvorink 194R'de Ankara 19 Mavıs Staıîvomtmıia bir konu«m» vaDmıs. Evet arsdın (Devamı Sn î . Sü. 4 de) NADtR NADÎ