Katalog

İSLAM ANStKLOPS>t8t FajUcfll 124 Bn fsaikul (Tlmmr) m*dde«i llı (Tokst) madded aramndakl bölümlerl ibtiva etmekte otup 15 lir» fiy&tla B»kanhğımı» Yaymevlerlnde sattf* u n dilmlçtlr. Derle* Kltaptan M«dari*#« Stütenahmet / Istanbul Top. Satn Tel.: 28 3» 0» umhuriyet Eurucusu: YÜNUS NADÎ Konak 3 Brylrr «A no S ÖNlVERSİitfr Kurslarının 100 saatlOc yeni dönemi 3 Eylulde başlryor. ILTEK DERSANELERİ HAZIRUK 50. yıl, sayı: 17622 T»lgraf re mektup tdreıl (.umhuri\et l*tdiıbul fusla Kutusu* Istanbul No 248 T e l ı l O D İ ı r : 2 3 4 2 9 0 22 42 96 22 4297 22 42 98 2i 42 99 24 Ağustos Cuma 1973 Ankara ve Istanbul'da da Devlet Güvenlik Mahkemesi kurulacak • DÎYARBAKIR'DA KURÜLMASI KARARLAŞTIRILAa DEVLET GÜVENLÎK MAHKEMESİNE 20 ÎL BAĞLANACAK Bursa'daki grev ve lokavt anlaşmazhğı olumlu yola girdi, Başbakan Yardımcısı Satır arabulucu ilân edildi ANKARA, (Cumhuriyet Bftronı) Bursa'daki otomotıv sanaylmde devam eden grev ve lokavtlara ı ışkın karaılann kaldırılması ıçın Izmir de ıkı gunden berı süren gonışmelerın olumlu bir yola gırdığı tarallarca açıklandık tan sonra Başbakan Naım Talu, (Devamı Sa. 7, Su. 2 de) 1 DPT, FuelOM santrallerine karşı çıkıyor DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATINCA HAZIRLANAN 3 PLANDA DA ELEKTRIK ÜRETİMİNİN Y E R L I KAYNAKLARA DAYANMASI İLKESİ Y E R A L I Y O R AP K A N A D I N I N POLİTİKACILAR!; DEMİREL İKTIDARINDAN BU Y A N A E N E R J I ÜRETİMİNİN FUEL OIL'E DAYANDIRILMASINI DESTEKLİYORLAR 11 santralın gecikme zararı 7,5 milyar lira (Cnrahuriyrt Habet Metkczl) TUrklye'nın «nerjı açığuu gıdermek ıçın bllyülc umutlar bağ lanan Keban macerasımn yerli ve yabancı kamuoyun» yansuna sından sonra, CUMHURÎYET, bır başka elektnk santrahnda dönen dolapları oturlann ve ılgıh'enn gozlerı önüne sermış bulunuyor Bırkaç gıinden berl devam eden Seyıtömerle ılgıli yayınımız dakı belgelenn de saptadığı gi bı, Turkıye'nın cnerjı sorunun dakı asıl kavgada, bu ulkenın I f enerji polltıkasını pnrsellemek lsteyen yabancı lırmalarla, bu fırmalaruı hızmetındeld ışbırlıltçıler ba$rolü oynamaktadirlar. Keban ve Sevıtömer, gecıken santrallar arasmda sadece bırer ornektır Devlet P anlama Teşkılatmca haarlanan 1973 vüı Nisan donemme aıt «onemli projeler» raporunda belırtıldlgıne gore, 11 adet hıdroelektrık ve termık santral projesuıde gecık melerden dogan malıyet artış an 7 milyar 467 mılvon lırayı bul nnaktadır Enerji gıkıntısının tehlıke çan lannı çaldırdığı bir dönemde, yıllan bulan gectkmeler kaydedıl mesi de «çıkar kavgası»nı yurU tenlerın ekmeğıne yag sürmek tedır. FuelOil fiyatma kiloda 2,5 kuruş zam yapıldı İZMİR Petrol ŞırkeÜerı Fueloile kiloda 2.5 kurus daha ram yapmi|lardır. tznur Tıcaret Odan Akaryakıt Meslek Komıtesi ilgihleri, zammm dunya ham petrol üretım»nl elınde tutan Arap dlkelennın gerek doların değer kaybetnıesı g« rekse gemı navlun ücretVnnın artmasından yararlanma voluna gıtmek Istemelennm sonucu ot tava cıktığını one surmuşlerdır Nısan ayından bu yans son 2,5 kurusluk zam üe Fueloil'e yaoı lan zam mıktan boylelıUe fi ku ru?a yukselmışür Ancak ılcılı'era gore, Fueloıl fiyatlan her an venıden yukselebılır Bu konuda bır akarvakıt sırketi temsılc.sı, • Bıze ÎTJ tarıhten itıbaren bu ka dar zam yapılmıştır talımatı verüınc* uygulamak torunda kalıyoruz» demışür Öte yandan Ankara Büromuzun verdığı bır habere gore Enerıı va Tabıı Kavnaklar Bakanlığı Musteşan Celâl özpma r Fuel Oıl e bugunlerde zam yapılmadığmı sojlemıs ve «Bakanlığın onayından geçmemıs hıç bir zam geçerli değıldır, 2,5 kuruşluk zammı Alıagadan tahkık edeceğız» demıştir. Savaşın adı ANKARA Diyarbakır'da da bır Guvenlılc Mahkemesi kurulacaktır Bakanlar Kurulu dün yap tıgı toplantı sonunda, Dıy&rbakırda Guvenlık Mahkemesi kurulrrasını kararlastırmıştır. D^ıia once îzmır ve Adana'da bırer Gjvenlık Mahkemesi kurul rruş bunlann başkan ve üyeleri a'nmış ıdı Baıîanlar Kurulunun toplantı sı ^urerken bır açıklama yapan Hukumet Sozcusu Tekınel Ankara \e tstaı bul da Guvenlık Mah kemesı kurulması ıçın çalışmalar japıldığını sojlpmıştır Tekınel ın açıKlaması şovledır «Bakanlar Kurulunun bugunku toplantısırda Dnarbakır ıl merkezınde bır De\let Guvenlık Mah kenesı kuruhrası kararlastırıl mıstır Yuı%.seK Hakımler, Genel Kurulun karanna mgun olarak Dnarbakırda kurulacak Devlet Guvenlık Mahkemes^ne daha on CP Adana'da kurulmuş olan De\ lft Guvenliıt Mahkemesının \ar gı çe\ resı dahılınde bulunan 20 ıl ba>; anacaktır Dıvarbakırda Sıkıvonetımın so rıa crış tanhıne kadar kuruluşu tan'amlanarak olan Dıyarbakır Devlet Guvenlık Mahkemesme bağlanacak ıller şunlardır Dıvarbakır Elazığ. ürfa, Ma la'va Erzurum Gumuşhane A dıvaman, Tuıcelı, Bıngol, Mard n Muş, Sıırt, Bıths Erzıncan, R 7e, Artvm, Kars, Ağrı, Van ve Haknarı » Devlet Bakanı ve Hukümet Soz cusü Ismaıl Hakkı Tekınel, An kara Te îstanbul îl merkezlerinde d« bırer Devlet Güvenlik Mah kemesi kurulması için gereklı çalışmalann sürdüruldüfunü belırtmi', Bakanlar Kurulunun dün kü toplantısında, gundemde yer alan dıfer konuların da gonlşüldüjunü soylemıştir. ( a a ) Bu «Çıkar fcavgası»nın bir bas ka adı «PuelOıl savasısdır. FuelO.l savaşı, Turklye'nın enerji «o rununu dışa bagımlı kılmak için çaba gosterenlerle, buna dırenerek enerji ıhtıyacımızı öz kaynaklanınızdan karsılamayı yeğ Gümrük memurlan, banka havalesini Burdassı adma aldıklarmı söyleyerek Italyan şırketmi suçladılar Aykut SAĞANAK Ku'ahya'dan blldlriyor. Seyıtomer Termık Santralını yapan Italyan GIE şırketınin ya zışmalannda her ay 3 bın lıra odendığı behrtılen Seyıtomer'de | gorevlı gumruk memurlan, dün Kutahya Savcılığında verdiklen ifadelerinde, îtalvan şirketınden hıçbır çekılde para almadıklan nı soylemişler, GIEnın jantive müdürü Ezlo Burdassi adma Kutahya"ya gelen havaleleri ban kadan alan ıkı gumrük memuru ise, soz konusu paralan ttalyan Burdassi'ye vardım için aldıklarmı ve gotürup şantiye müdürüne verdıklennı soylemlşleruır. tutanlar arasındaki savasın aAdır. Gerek Devlet Planlama Teslrill ü, gerekse Enerii Bakanuğı uzmanlan, «PuelOil» santrallannın yurt ekonomısma slverışlı olmadı$ı konusunda bırlesmektedlr ler. Nıtekim sımdıye kadar ber Uc planda da elektnk Uretimmin oncehkle verli kaynaklara dayanması llkesi yer almıs, hükümet programlannda da gene bu ı keden hareket edılmı^ir Uzmanlar, enerji ihtıyacımıa dışa bagımlı kılacak olan Fuel Ol santrallanna karsı cıkarken, FueOıl santrallannın herşeyden once dovi7 vakacağını ıleri sürmektedırler. Bu konuda TUrkıye Elektrik Kurumu eskı Genel Müdurü Mehmet Erdemir m gorüşlen sby ledır Neden FuelOil'e hayır <FuelOıi santrallan herşeyden önce dovız yakarlar Bugun dovız sıtantımız hafifleınis sayılmakla berabe bunun hep boyle sürüp gıdeceğinı kımse garantı edemez Artık lşçi dovizleri gelı nnde bır donma olacağını kabul etmek gerekır Nıtekim DPTnin bu konudaki en son araştırmasında işçı dovizlennin 1973 yılmda artmayacağı belirtılmektedır. tthalât, gıderek ihracattan daha hızlı arttığına gore, onumüzdeki yıllarda yme dovız sıkıntısı 11« karsüaşılinası muhtemeldir. öt« yandan, ltnyıtlenn geliştirilmesi ek istihdam olanağı yarattıfı gibi miU! getlra de tattkıda bulunmakta, mılletlerarası bu nalımlardan etkilenmemektedir. Halbuld petrol, mılletlerarası bunalımlardan derhal etkılenmekte ve sağlanmasında güçlükler doğmaktadır. Nıtekim son dolar bunalımı ile Ilgıli olarak ortaya çıkan fıvat sorunu yüzünden hemen bir FuelOil sıkıntısı bas gostermiştır Bır başka nokta da, FuelOil ile çalışan santrallann, elektnk malıjetlerınin yuksekliğıdır ve öy le anlaşılıyor ki, petrol fiyatlan yukselmeve devam edecektır Bunun nedeni, Birleşık Amenkada(Devamı Sa. 7 Sü. 4 de) m Kırtasıyeye yüzde 40 zam geldi CHP, Güvenlik Mahkemeleri Kanunıı da dahil 6 Kanunun iptali için Anayasa Mahkemesine haşvuruyor ANKVR*. (Cumhurıyet Bflrosn) fi kanunun ıptalı iein CHP, Anav^a Mahkemesine başvurmavı kararlaştınmstır. Anaya«a MahkemeMne göturulecek kanunlarla ılçıll ıtırazları hazırlamak ıçın Genel Sekreter Orhan Eiuboglu'nun baskanhğında dun toplanan komls>on, çalışmalarına başlamıştır. Partl MecliM karan 11e Ana jasa MahkemeMne göturulecek kanunlar gunlardır: 1 Ürıver^ıteler Kanunu, 2 Temel Eğıtım Kanunu. 3 Toplantı ve Gosterı Yu ruvuslerı Kanunu, 4 Rıkıj ^netım Kanunu, 5 polis Vazife ve Selâhıyetleri Kanunu, 6 Pevlet Guvenlık Mahkemeleri Kanunu YAKALANAN KALPAZANLAR, EMNÎYETTE . Sahte 500 liralık, 20 dolarlık ve pul basan şebeke yakalandı Mali polis ofset matbaa kurup çalışan kalpazanların milyonlarca lira değerinde sahte pul baskısı yaptıklarını açıkladı OLAYLARIN ARDINDAKİ Son 10 yılm en büyük sahtec.lıgi, Mah Pohs tarafından meydana çı^anlmış, pıyasaya saht« pul, 500 luk banknot ve 20'hk dolar basıp suren bır şebeke yakalanarak gozaltına alınmıştır. Istanbul Malî Polıs memurlannın uzun suredır yaptıklan operasvon Ankara ıle bazı otekı ıllere kadar uzanınıştır. Polısuı verdığı bılgne gore, ele geçınlen sahte pulların değen 4 rrulyon lıravı bulmaktadır. Bunun yanısıra, kalpazanların bastıklan fakat renıî tutturamadıklarından matbaanm sobasmda vakıp imha ettıklerı pul dolar ve 500'luk bank no'lann degermıiı de mılvan aş tıpi sanılmaktadır Mall Şube Mudurıl Vural Yener \e vardımcısı Azız Dostgul' un vonettıfh ve başarı ıle sonuçlandırdıkları operasjon, 10 liralık bır damga pulunun ele geç ne^ı^lc başlamışUr Sahte pulu ele geçıren Mall Şube, pul nnde ınceleme yapmış, bu incelemede pulun sahtelıgi saptanmıştır. Didik didik önoe Cağaloğlu, polısın sorusturma alanı ıçıne alınmış, butun matbaalar didik dıdık aranmağa ve kontrol edılmeğe başlanmıştır Işcı, matbaacı kılığına gıren detektıfler, bzellıkle ofset basımevlerınde araştırmalarını surdurmuşlerdır. Bu araştırma lar operasjonun baslamasından ancak İS gun sonra nedeJıne ulaşabılmış, pul, sahte dolar ve 500 luk banknotlann basıldığı o£set matbassuıın Cağaloğlu Mengene sokak Koçhısarlı Han zemın ka tmda olduğu ortaja çıkarılmıştır. Bir film gibi Mali polıs memurlan, kalpa (Devamı Sa. 7, Sfl 5 de) Sebze ve meyva fiyatmı suni olarak artıran 5 kabzımal tutuklandı • Kapalıçarşı'da da döviz karaborsacılığmdan bir dukkân mühürlendi Fıyatlarla oynadJk'an; sebze ve meyva fıyatında sun'ı artışa sebep olduklan gerekçesıyle yakalanan kabzimallardan beşı öün tutuklanmıslardır Fıyat artışma sebep olduklan bıldırılen kabzımallann dün Yedmcı Sulh Ceza Mahkemesınde sorgulan yapılmış ve mahkeme sanıklann tutuklanmasına karar vermıştır Tutuklanan sanıklar «unlardır Muvaffak Gözel, Hüsnu Guzel, Sadık Topaloğlu, Zeka ^fikalın, Kelam Çarçur Mahkemede Hal Muduru de sa klann fıvat ar^ışına sebep ol Huklarını ıfade etmıştır Fazla mesaiden kesilecek vergiler ile ilqili kanun değişikljğinin isci zararına olduğu belirtildi İnsanlık namına Italyan çirketımn altı ay bn cesuıe kadar Sevıtömer Termık Santral yapım alanındaki şantıv e müdürü olan Ezıo Burdassi I adına duzenli olarak her ay gelen 3 bın lıralık havaleleri 5 ay surevle Yapı ve Kredi Bankası Kutahya Şubesınden çeken gumruk muayene memuru Haj dar , Türk ile gumruk muhalaza memuru Hasan Taşdelen dün Kütahya Savcı Yardımcıhğında verdıkleri ifadede, havaleleri Burdassı'nin noası üzerıne ve «in sanlık namına» bankadan alarak I Seyıtomer'e göturüp EMo Burdassı'ye verdıklerınl ve ttalyan îirketınden hiçbır şekılde para almadıklannı sovlemışlerdlr Havdar Türk ıfadesınde, «Bur dassı, işi çok olduğu ıçın bır kaç kez ben Kütahya'ya mecegım zaman kendl adına gelen bazı havaleleri bankadan alarak Seyıtomer'dekl termık san(Devamı Sa, 7, Sfl. 7 de) tZMİR, (Cumhuriyet tRe Bürosu) Okullar venı ogıetım yılma başlamadan kırtasıvf fı>aflarına yuzde 40'a vaıan vent bir zam gelmıştır tzmır Mılh hgıtim Müdürü Şevket Ural fıyat artışıarına karşı Mılh Efıtım bakanl » nca gereklı tedbır n alıno gını da soylemiş, «Defter kaıem ıle dığer okul malzemeien Mılh Lğıtım Yaymevlennae daha ucuz fi yatla satılacaktır» demıstır Kırtasıye fıyatianna yaoılan büyuk zam karşısında oerenci velılennın güç durumda kaımaması ıçın bu ogretım vniında var dımcı ders kıtabı ile luks K'rtasıvenm ögrenclleroen istenn evecegını de aç klayan Mıl'ı E^mm Müdurü 5e\ket Uraı sojle konuşmuştur «llk ögretimde DU yıl para^ız (Cnmhnnyet Haber Merkezl) kıtap dagıtılacaktır Bu nı kaMHP Genel Başkan Yardımyıtlar vaoılırken oSreneı <7f=ııi°cısı Necati Uslu l'e Turk lş 3 rınden Dara ahnmavachKiır Bolge Temsılcıst Doğan üstkaAmacımız bUMİk afiıiıid jlan nat ışçi lkramıveleriyle fazla ılk oŞreümı en az masrafl? vapmesai ucretlerıcden kesilecek tırmaktır » vergılerle ılgıli kanun değlşıkliDı*er taraftan kırtas^vpcıler de ğının, ısçıvı zarara uğrattıgını şimdı vuzde 4 cıvarınua VETV1U ıleri surmuşlerdır lan zammın OKUlıar acucl iı zaMHP Genel Başkan Yartfımcı man daha fa^la aıtmaM ıht mali ıı Necati Uslu, cMHP olarak oldugunu da Delırtmısıer Istan193 sayılı Gelır Vergısl Kanunu bul aakı tabrıkaların ve toptannun 104. maddesımn sonuna, cıların dpferden Kaleme ve sıl1943 sajıh Yasavla eklenen met eıden cetvele varınoa\a Kadar Cl nın son fıkrasının ıptal edılmetun okul maİ7pmesıne d"varnlı sini İstı>orjz» demıstlr olank zam vaptıklarını DilcLı(Devamı Sa. 7, bu. 4 de) 1 mışlerdır Askerî Bilirkisilerin yemin ettiği sabotai davasının 2 sanıqı tahliye edildi Sabotaj olavlan davasırnn durku duruşmasında mahkeme, tLmlnonu» arabalı vapumnun batı? nedenlerm tespıt ıçın b' lırkışl olarak seçüen Taşkızak Tersanesinden Yuksek Muhendıs Albay F kret Çmar ııre avnı ter=aneden Muhendıs Al bay Nenhı l=eri Kurtarma ve Sualtı KomutanlıSından Guverte Yarbay Avhan Alkoç ile Mne Kurtarma ve bııaltı Komutanlıgınrlan Leıtım Grup Komutanı G ıverte Yarbav Kmaıl ö zele bılnkısi tavın edilriıklennl blldırerek riogru rapnr harırlayacaklarına da r teker teker ye mın e't rmı«tır (Devamı Sa 7 Sü 1 de) GERCEK Marksistlerin Tuturau? mw Fçer Savın tnor.u, Marksıstler konusunda ılerı surdü|u olçuvu vaktıvle benımsesevdı, Lcnın Moskova'sı desteklivor dıve Mnstara Kcmal hareketıne karsı cıkması çerekirdı. Bızde ve dunyada, Marksıstlenn kendılenne a>tan ve uzak eelen kuvvetlen destekledıklen cok sonılmüstur Buçun Kam hoçva'nın gurbetteki Kralı Prens Norndom Sıhaonk, Pekin'de ıkamet etmekte, Çm Halk Cumhumetınce desteklenmektedır Yunanistan'da lıberal ve Marksıst çevrelerin Papadopulos vonetımınc karşı olmak çızfnsınde buluştuklan bı Irımektedır ^rjantın'de Mark «tier, Peron'u tntanlar cephes. ıde ver almıslardı Bu alanda sa\ısız drnek »erılebılır ama başka ulkelcre uzan ma>a da gerck yoktur. Dcincı Duııja Sava?mdan sontakl demokrasi denememizde Tfirklye'dekı sosyalıstlerın tutumlarını ba tırlamak yeterlidir. 1946 Demokrat Partl harekett sosvalistlcrce benimsenmi« ve desteklenmıştı. Demokral Parti lıdcri Celâl Bavar tle o doneram ıınlu sosyalistlerl arasındak) İ3bırliği hatırlardadır. Demokrat Parti Octidara geçıp aola karsı baskı rejiminı ujgulamaya tıav ladıktan sonra sosyalistlerin tsmet Pasa liâerlığındekl Cuml urı>et Halk Partisıne katkıda bulundukları da yakın zamanın bu oleusudur. 1S61 Anavasa'sının ha ztrlanışında ve oylamısında soa »alıstlerin katkısı vardır. Bn bakimdan Sayın tnönu'ııün CHP'vi vurmak için kullandığı mantık zavıf kalıyor, geçmışlcld ve gunumuzdeki gerçeklcre aykın bir temele dayanıyor. I R ontcnıan Senatöru î<;met Inor.u'nun Cumhurıvet Halk Partısını hedef alan demecı. çe$ıth vankılar uyandırdı AP çevrelerı demecı memnunlukla karşılarkcn CHP çcvrclerınde tepkıler doğdu Çunku Inonu demecınde özetle şunu soylüyordn: «Esım 1973 seçımlermde ba a Marksıstler CHPve ov ver me eSılımındedırler bu hale gelmış bır partıye ortanjı sol cuları ovlannı v ermemelıdır » Ismet Paşa'nın CHP'vı partı dısınriakı çc*relenn tutumlan na bakarak degerlendırmeye, daha doerusu elcstırme\e kalkması çcşıtlı çevrelerde olumsuî vankılar uvandırdı Bır parti ancak kendı tutum vp davranışlarından sorumlu tutulahılır Bır kıırulusu, kendısının dışın daki çevrelerın cs;ılimlprıne ba karak eleştirmek hakU savıla Bu işin adı Italya'da Bustarella K. Daponte yaayor... MtLONA Seyitömer Termo Elektnk Santralı işınde ortaya çıkan skandal turünun adı İtalya'da «Bustarella .» «Ama Bustarella nm da bır usulü vardır » dıyor îtalyanlar EL altmdan bır zarf içtnde verilen rüşvettir Zarfın üzenne de hiçbır delıl ipucu, konulmaz Oysa Cumhııruet' te bu konuda va^mlanan ıç vaznma belgelerinde. delıller ayrıntılanyle verilmis Perşembe sabahı Via Alrardt caddesinde 4 numra ı mniern (Devamı Sa 7, ^u i de) Döviz karaborsacılığı Öt< vandan Malî Polıs Kapalı^arşı da sarraflıs >apan Mehmet Mı Iyıgunun dovız karaborsacıııgı vaptıfı ıddıası ıle ışverıni :m.'ıu7"1prn ^t r (Devamı Sa 7, Sö. 4 de)' ••• PAŞA Artık senl ben bile kurtaramam'