Katalog

CUMHURIYET 4 Haziran 1 frOZUİKLü SAMİ KOMAĞîMU/ TUfSfİAH SfcLCUK İSA'NIN GÜNCESİ MELİH CEVDET ANDAY Gerçl lçkiyl senmiyor değıHm, ama onun benl de kurtarmasnı isteyecek xadax defil Her aksam )Ç«r mıslnia? Meslek, dedi, içıliyor. Her *k$am neşeli olmak sorundasuue, ama neş* <tedıguus de kendlliglnden gelmez hep. Sonra, Demek evleniyor, dedl. Evet, dedim, «vieniyor. Bu betamdan sim danısmaya geldim. Senyor musunus onuî Maalesef, dedi. Goruyorsunuz işte, gece günduz buraya kapanmış durumdayım. Kendıni seyircısine, musterisine veren adamdan ne beklerslaiz? Biz kcndî mutlalu£uou başkalan için hıçe «ayaa insanlanz. Bunu bildijim için, niaanlınıza hiç bir vaitt* bulunrnamifimdır. Demek istedi£ım, benim bir »orumlalugura yok bu Ute. Şıkiyetçı olamaz benden. Şikâyet 8den yok, dedim. Ben yalnıı «1ri tanımak... Baterut: Içkımden, diye sürdürdü sözünü. kurtarmak Iıtemiı beni. . Siz soylüyorsunuı bunu. ö y l e değil mi? Peki. bunda b«nim ne luçurn var? Ne yapmamı istiyorsunuz benim'' Açık konuşun! Sizin yerinize ben mi evleneytm onunla? Yoksa beni cüdürmek mi istiyorsunuz? Hayır, dedîm. Hiç Syle bir niyetlm yok. Buraya nıçin geldiğfmi de şimdi anîıyaımyorum. Rica ederim, telaşîanrnayın. Ben sadeee, evlenece2im kınn esktden sevdtği birl iîe taniftnak .. Baterist ayağa kalktl. Müserref oldum, dedl. Beni en Ince yerlmden vurdunuz. Gelln sîze, onun için besteledigun şarkıyı calayım... Adı. «Sen kollarımda> olan şarkıyı... Boyle diyerek gene plyanoya gîtti. Başladı söylemeğe. Şarkıdan anlaşıldığına göre, üç kez «•vismişler, sonra baterist başkasını sevmıs, karımı unutmuş. buna çok üzülmuş, ama eluıdea artık bir sey gelmezmiş . Çok guzel bir şarkı idi. Baterist, nerdeyse aglayacaktı şarkının so"nuftdft.» " { Sakalhf ' ... Aniadm mı? dedi. (T7eniden duymafa baslamıstım) Kapı vuruldu e nrada. Sakallı Seni istıyorlar, git, git. rfedi. Sanki bıyılmıştı, düstü masamn ü'tune. Ona rardım etmek isterdim, ama görev her seyden ustun oldugu için yerimden kalktım, kapıya Rittlm. Açtım kapıyt, apoletli kadın beni bekliyordu. Buyurun, dedi. Kalkınma Yanşında Türkiye ve Çevresi Dr. Melih TÜMES 48 Apoletli karfının sesini ilk kez duyuyordum. Çıktım dışarı Yanyana asansore doğru yurüriuk. Girdik asansore. Apoletli kadın düğm«ye bastı. Yuktelmete baçladık. Sakallı'nın yanında öylesine sıkılmıştıra kl, (onun söyledıklerıni duymadığıma gore belki de anılarımdan) elıml gene kadının lealçalarına attım, hafıf haflf okşamala başladım. 0 lse, gozlcrl tam karşısınrfa blr noktaya dücıli, konusuyordu: Bundan ötüru beni suçlatnalan yanlıs. îjten çıkardıklan kız burada iken altıncı kattan yukansına ben bakardım, altına kattan asafiısına o bakardı. Işbolumu vardı ararnızda. Ama ben onlara kaç k e ı söyledimdi, bu kıza guvenmeyin, bu kız bir gün altıncı kattan yukarı da çıkacaktır, gorürsünüz, dedımdi. Yaptı d*. Neden? Şımarıklığından. Sorguya çektjklerınde, ben istedıftim kat a çıkamadıkt»n tonra yeşarnımın bıle önemi yok, demiş. Gerçekta onun işl gücü beni kıskanmaktı. Altıncı kattan yukan çıkmakla, benim duzen severliğimin korkaklık olduğunu göstermek istemişti. (Kalçalarını oksu\ordum boyuna. aroa korsesi vardı, belkl de bu yuzden ellmi duymuyor diye dusündüm ) Bunu açıkça belirttim sorgumd'3. Oysa onun sorgusu bıraz kansık geçtni» dedilerdi. Ne bılevlm. i$e kurnailık mı karıstırmak istemiş ne? Bilmıyor ki, sorgu nasü olsa uzayacak. Kifaltmak kim<;enin eHnâe değildir onu. Sorgucular beni haklı bulmuş olacaklar ki onun ısini deği'stirdiler. Simdi üçuncü bölümd* tel orüyor, hem de giınde otuz metre ormek zorund'a. Yo.. fena bir iş değıl, ama asansörün yanına bile sokulamaz artık. Diyeceğim, onun yerine birini alsalardı, bugünkü olay çıkmayacaktı. Ben başka birini sorguya götürmek zorunda olduj'jm ıçin, bu arada sorgunuz uzar diyerek sİ7İ bir süre orada bırakabileceğimi duşundum. Nerden bilirdim hemen dışarı çıkaracsklannı? Pekl, bekle^eydun, ötekini kim çıkaracaktı yedînci kata? Değil mi ama? Etegtni y J ^ U f t J " * ^ elımi jferi «oktum, get ne korse ile ka¥$ihnfnTqün|. *» ^ ^ Affeder'£*63PteJim, en sen gbtunMtanüz odada benim bir ifim ojamazdı. Çunku orada iki kişi idman yapıyordu, «erçl yerdekl kırbaçlara da bakarak bunun nasıl bir spor, rasıl bir idman olduğunu anlayamadım, ama ortada bir yanlışlık olduğu da besbeilıydl. Nıtekirn onlar da şasırmı; gıbiydiier beni gordüklerinde ve şa;kınhktan «Ne diye geldın?» diy» sordulnr bana, sonra da «Git odana> dediler. Gerçi biraz kabacaydi soyleyiş biçimleri, ama benim kim oldugumu bümedıkleri için üzerinde durmadım bunun. (Devanu var) ' „ Bulgaristan, sanayileşmeye ağırlık tamyor irleşmiş Mületlerin tahmınlne göre 1971 yılında Bulganstan'ın nüfusu 8,5 mllyonctur. Batımıadatt bu kUçUk komşıryu, tercıh ettifı styasal rejımı dolayısıyle Turk kamuoyu yakından mleyenıemektedzr. Gerçekten Bulgaristan, Komünlst Partısınin dıktatorlüğunde ve butun faaliyetler üzermdekı yogun kontroiu aitında yoaeUien bır komşu ülkedır. Her ülke kendi tercıi ettı£i rejünl» yoneltılır. Bu bakımdan, Atatürk'iır. dedığı gabı «Yurtta Darış, dun yada banş» isteyen Turloje'nın kendi iç işlerine kanşılmadığı surece komşulan ile iyı ılış kıler içınde kalmaktan ba,ka bır kaygusu yoktur. Ne var ki çağımızda ulkeler, ozellikle komşu ülkeler, rejımler ne kadar ayrı olursa olsunlar geçen ytizyıldan farklı olarak bübirîerlni daha yakından tanımak ıhtiy<fcı bıkırndan rihi itibarlyl* topiam dagıtımı 1,7 milyon adet olan ı ı gazete çıkmakta idl. r Tanm Doğu Avrupa ülkeleri arasında tarımda sosyalıst sektörün en yaygın olduğu ülke Buleaııstandır. Topragın mümbit oiması yanında sulama, gübreleme va ilâçlama faahyetlerinln yeterll olarak yapılması tanmsal üretj mı ve hektar başına verimi atttır maktadır. 1970 yüında Bulgaristan'da 93.400 adet trakto? v< 9.300 adet blçer • döfer vardır. Ingıliî kaynaklanndan belirtıidiğl ne göre Bulgaristan Avrupanın en büyuk domates ihracatçısı Ul kelerinden biridir. Dünyada lkind bttyük tütün ve sigara thracat çısıdır. <Birlnd ABD). Gülya|ı ihracatı dunjaca tanrnmaktadır. Bulgar reçeUen, meyveleri dıs pazarlarda satılmakteflır. Bulgaristan son yıllarda tarımsal üretımi yenıden organıze etmektedlr. thtlsaslaşmaya daha büyük bir önem verecekleri anlaşümaktadır. B len elektronik araçlar v» geml yapımı sanayılermı çok u^: çeki ci bir biçımde gelıştınr.ektedir. Sovyet bloku lçındo e a çok elektrik motoru üreten va ıhraç eden ullce Bulganstandır. (19(î9 ihracatı 318 000 adeü. Ayıu «amanda elektrikll yuk kaldırma araçlan (Bslcar) üretîmı yapan ve ıhraç eden buyuk uretıcıler arasuıdadır. Soz konusu ara;Jar dan 1969'da 24J34 adet ihraç etmişUr. Mühendislik sana>i!nl komşu ülkelerden çok daha hızla geliştirmektedir. Kımya dalı da gelı^en sana>iler arasındadır. Sooa olleşimı, kımyasal gubre, sentetık ıpiık ve plastık uretınu artmaktadır. Varna'da yenı bir kımyasfü giib re fabnkası daha kurulmaktaaır. Seluioz sanayuode yeni yatırım projeleri vartiır. 2971 yılında baş lıca sınaî ürunlerin üretimi Bir leşmış MilleUer kaynaklanna gö re, Türkiye ila karsılaştırmah ola ralc l (Bin ton olarak) Bulgaristan rttrkiye Sülfüruk Asit Kostık Soda Çımento Font v« Ferro Birly. Ham Çelik HaddeBakır R&Ime Bakır Elektrik (Milyon Kws) 42 8 49 323,0 114.8 162,0 3,64 3,19 1751 1.6 0.S 629,0 73.5 93.5 1.58 1,23 802 Bui«ari3tan: Ekonomik yönden golişen ülke... Eğitimsağlık Dış ticaret Dış ticaret devîetın teketi al tındadır. Fakat bazı sanayi ve tanm ürünleri için ayn devlet organisasyonlarına yetkı devri ya pılroaktadır. Bulgaristanin 1967 yıu Uıraca tı 1.4 milyar dolar idi. thrncat 197l'de 2,2 milyar dolara yükselmistir. İthalatı 1967'da 1,5 mıl yar dolar idi. 1971'de 2,1 mılynr dolara çıkmıstır. Bu duruma pC re ulkenuı ticaret bılânçosu 1967 de açık verirken, 1971'de ihracat, ithalatı asmı$tır. Bashca ih racat kalemleri elektrik motorlan, akumulatörler, elektrikll yuk kaldıraçlan, rafme çinko, ra fıne kurşun. soda gıbı sarayi ürünlen yamnda sigara <19â9'da 37.500 ton) ve şarap (1969'da 105 milyon litre) gibi uranlerdir. It hal ettigi ürunlere geîlnce; Bulgaristan buyuk miktarlard» makıne tezgâhlan, traktör, komür, petrol, yun gibi ürunler ithal et mektedır. İthalit »• Cıracetının çok büyük bir kısmı sosyalıst ulkeler v» bunun lçmde bulunan onların Ortakpazan «Co mecon ülkeleri» nedır. Batı tllkeleri ile en büyük tıcaretl Batı Almanya başta olmak üzore dlger ülkeleriedir. Yunanistar.la biKten daha çok dış ticaret ilişklsi vardır. ç . 7 me^dnlerinı dgıa ya Tkrrfdan" tanrmaya ıhtryacınnt vardır. Şartlanmışlık Fakat ne hikmetse bu kenuda öyle şartlandınlmıs btr durumdayız ki, bu sattrlan yararken dahi bır kaç yıl once Karjılaştığım bir olayı hatırlamaktan kendımi alamıyomm: Kapıkule gumrügünü geride bı rakmış Bulgar topraklarına girmiştik. Mersedes olomobüii bır genç Turk karı koca yanımıza geldiler: « Yurt dısına ilk Rez seyahet edıyoru». Fakat Bulgarlardan kor kuyoruz. Aynı yöne gidıyorsak n'olur beraber olsak!» Oysa Bulgaristan, son yılıarda Batılı turistlerin en çok ragbet ettikleri ülkelerden birisidir. MALKOCOÖLU yazan ve çizen:Ayhan BAŞOGLU BEYAZ İLÂHE Millî hasıla Prol. Hollis Chenery'nln yaptıgı hesaplara göre 19S01968 donemlni kapsayan 20 yılda Bulgaristan'da nufus başına düşen Gayrtsafl Millî Hasıla, yılda ortalama yüzde 4^5 oranında crtmıştiT. (TUrldye'de aynı donemde yuzde 1^8). Turkıye'yı çevreleyen komşu Ülkeler arasında en yuksek gelişme hızıdır bu. Bulgaristan'da 1950 yılında dürelttlmiş değerlere göre nufua başına düser. Gaynsafi Millî Hasüa 157 dolardır. (Türkıye'de 154 dolar). îngllizlertn «The Econom'.st In tellıgence Unıt»i tarafından bildinldigıne gore Bulgaristan gıttıkçe daha koyu bır merkezî planlama ile ekcnomısini kontrol altına ahnakta ve tanmda ve sanayide ise daha büyük üretim birimlennıo kurulmasına yonclmektedir. 1968 yılmda Bulgaristan'da çalısan nüfusun yUıde 10*u t a n m sektörunde, yüzde 43'ü sanayide, yuzde ll'i inşaat f a çsr\e kalanlan ise ulaştırma ve haberiesme. dagıtun ve dıger sektorîerdedır. Radyo tıretlml 1966 yılmda 184 Nn adet iken 1969"da 160 bin adete inmışttr. Televizyon Uretı mi 1966"da 90 bin iken 1969'da 174 bine vükselmiştir. 1969 yılında radyo kaydı vaptıranlann sayısı 2.271000, televızyonu bu lunanlann sayısı 829 000 kişîdir. Bulgaristan'da 1 Ocak 1971 tar TUrkiye üçüncü Bes YıUık Kal kınma Planında verilen tstatıstiklero göre Bulgaristan'da 1965 yılında oda başına düşen nufus 1,2 kişi iken Türlüye'de :972 punda 1,9 kişidir. Yine ÜBYKP da belirtildiğine göre orta fljîretimdeki topiam öfrencilerden mesleksel ve teknik öğrenım ya panlann oranı, Bulgaristan "da yuzde 71,3 iken Türkiye'de yuzde 20,2'dır. 1968 yıU için eagük du rumu bakımından yapılan KarşıKAYNAKLAR: laştırmaya göre bastanelerde ya tak başına Bulgarıstan'da 90 k:şi 1 Uçuncü Beş Yıllık Ka düşerken, Türkıye'de 398 kişi ma Planı, Resmi Gazete duşmektedir. Doktor başına duyı: 14374, 27. 11. 1972 şen kişi sayısı da Bulgaristan'aa 3 «Quarterly Ek»nomic MO iken TUrtüyede 23i6'd»r. î ^ AtbaVla E.ı.U. Lond», 3 «Notcs et Etudes Doctı taires» L"Europe de L.'Ks Fransa'da Başbakar.lU tarafın1971 La DocumenU dan yayımlanan belgelera göre Prançaise, 14.4.1972, Bulgar Komünist Partisınin 1971 3878 3879 3880 ! yıljndaki 10'uncu Kongresınde Paris 1972 çok onemli kararlar ahnrmşur. 4 «Innovations in tha Pr Tarihsel olarak mtelenen ou ka ce ot Trade and ECOIK rarlar arasında eğıtlm sıstemiCooperaöon...» DJî. 1 nin yenıden düzenlenmesl, genç York, 1970 lerin yetiştırilmesi, sanayiln da5 «Economıc Survey of ha modernleştirilmesi ve tanrarope in 1971» Part II. da ve sanayide merkezileştirme ted Nations, N.Y, 1972 yi hızlamhrarak daha oUyült ü« «Monthly Bulletin of S>t retici birimler kurulması varöcs» Dec., 1972, DJ*. dır. Prof. Chenery'nia hesaplarma Y A R I N: grore Bulgaristan 19501955 do nemlnde yılda ortalama olarak Romanya, bağımsız b millî gelirinin yüzde 17'sınl vatı nmUra ayırabilırken, 19601969 kalkınma politikası döneminde bu oranı yüzde 30'a izlemek istiyor. yükseltmlştir. garistan, ekonomik babmdar hızlı bir yapısal ve teknoloj lısme içindedir. Bizim ba] mızdan önemll olan tanms rünlerinin ıhracatında aldığ sale ve sanayileşmesinin yö dır. ozellikle son yıllarda çok presiryon isteyen elektr araçlar sanayilerlnde lh*.se maya gıtrnesl çok ilgl çekic Bulgaristan bugun az gelişm rap ülkelenne teknik ya iiıraç etmektedlr. Tarihî kararlar Cörülüyop kl, komsumuz Bul DİŞİ BOND TİFFANY JONES Millî gelir Bulgar milll geHrinde sektörlerin paylan söyledir: 1969 yılmda Sanavl yttedo 51.8, Tanm yüzde 24,4, İnşaat yuzde 8.6, Dafıtım yüzde 8,9 Jljerıpri yüzde 6,9. Bulgaristan 1968 yılında topiam yatıruBlanmn yüxde 485'unu sanayi sektoründe japmış, tanm ve ormancıhgîn payı vüade 19 olmuş, ulaşım ve haberlesme sektörlenne yüzde 10,1 oranmda yatınm yapmıştır. Sanayileşme Bulgaristan, Dogu Avrupa ttlkelerı arasında da en hızlı sanayileşeu ülkelerden ntndır. Ha GARTH DOKTOB Tarık Z. Kırbakan D«rl S«ç va ZOhrevl Hastalıkları MUtehassın ittftlaJ Cad. Parmakiap» No: M • TKL: M 10 7» &ÎR TECSBLEti.1 BAITAUM . «PfP