Katalog

CUMHURÎYET 5 Mayıs 1973 Dünyada Bugün Ankara'da kararsız hava var N'KARA Başkentimiz terclhlni yapamamış bir şehır havasında... Siyasal pdişe yön veren karar organlan da bu lıavanın içinde, deviet mekanizmasını yüruten yüksek dereceli memurlar da .. Ashnda tercıh yapmak, önceliklerı seçmek, bu ortamda kolay da değil Partiler parlamento içi çahşHia ıle, seçıme yönelmiş çabalar arasında bocalayıp duruyor. Bır yanda kanunlaşması gerekli tasanlar, bır yanda da asla ihmal edilmemesi gerekli seçmen var. Bu yüzden bir Meclis oturumunda, 1012 milletvekilinden fazlam. pek zor toplanabiliyor. Herkesin düşünüp cevabmı vezemediği af konusu da bu havadm ele alınıyor. CHP'ntn erken davranıp kaKuoyuna açıkladığı af tasansı, bu şekilde ortada kahvermiş. C. H P.'lilerin böylestae acele davjandiklan için vicdan azabı duyduklannı söylemek pek zor olaeak. Ama Demirel'in* tutumundan şaşırdıklan kolayca söylenebillr. çünkü af, Cumhurbaşkanlığl seçimi sırasında AP CHP isbirfiğınin temel şartlan arasmdaymış. Demirel'in yorumu bCyle olmaM gerek bazen, af seçimden •onra çıkacak gibi bir söylenti yayüıyor, bazen de AP diğer partileri kanştırmadan bu işi çttoümleyecek deniliyor... Affın kapsamına henüz sıra gelmedi... önce çıkıp çıkmayacagı belii olmak gerekiyor... Ancak AP'nin ve liderinin u|raşüğı kormlar afta kalmıyor. Bütün siyasal hayaü kararsızlığa yö nelten seçim, beraberinde, AP için çok önemli problenüeri ve endişeleri de getiriyor. Meselâ 1969 seçimleri fle 1973 ara Rnda farklüıklar var. 1969'a sol, kavgalar ve çatlaklar İçinde girmişti. Buna karşı sağ ka nadın lokomotifi AP'ydi. Şimdi sol, seçime TİP obnaksızm giriyor. Ortanın solundaki bütün oylar CHP'ye gelecek. Orta ve sağ ise paramparça... AP, lçinden DP'yi çıkardı. Güven Partisi, adına sadece yeııi harfler değil, sağ kanattan yeni seçmenler de kattı. Millî Selâmet Partisi de •yn bir tetıdit AP için.... Seçmen yaşınm küçültülraesinden bile çekiniyor AP.. Çünkü gençliğin, ya sağ, ya da sol, ama mutlaka ortadan uzak olacağına inanmışlar. Yeni bir seçmen kitlesbıin kutuplâsnum hnijnH», bundan AP'nin yararlanmayacağını düşünüyorlar. CHP, bu verilerden doğan bir iyimseriik içinde seçim bildirgesini hazırlıyor, slosanlar anyor. Fakat onlann da problemi para.. CHP'nin kasası bos... Eğer siyast partilere hazine yardımını' gethecek tasan kanunlaşmazsa,,19T3 şeçimleri CHP için sıkmtılı geçecek. AP de bu durumu bildiği için. söz konusu tasarıyı affa benletebilir... Devlet daireleri de, siyasal ortama paralel bır kararsızlıkta.. Daha, yeni hükümetin kesin değerlendırmesi yapılmamış.. Yeni bakanlar, teşkılâtı anlayamamış. AnlayTncaya kadar da seçim gelecek'. Bu da, başka bir bakan ' ve yeni bır anlayış demek. Acaba seçim sonrasmda AP tek basına mı iktidara gelecek, yoksa AP CGP koalısyonu mu devam •decek? Dışişleri Bakanlığı, bütün bu kararsızhğin arasmda çalışmalanna devam edıyor. Batı Trakya, Kıbns gıbi ana konularda, her gün toplantılar yapılıyor. NATO'da yer alan ve yeni bir Atlantik Yasasma dayanacağı an l&şılan gelişmeye ilişkin Türk tutumu, henüz hazırlık safhasında.. Muşterek güvenlık daireleri yetküileri, Kıssinger'in açıklamasım isleyen bütün gelişmeleri bir araya getirip, değerlendırmeye çalışryorlar. Fakat konu henüz hazırlık safhasında. Gelecek ay Büksel'de yapılacak NATO Konseyine kadar, bu değerlendirmeler bir biçime kavusacak.. * Brandt'ın Washington'a, Kis«lnger'in de Moskova"ya yaptıklan gezilerin bu konuya yeni ışıklar tutacağı mutlaktır. A WASHİNGTON Birleşik Amerika Başkanı Nixon, Amerika'nın çeşitli dünya sorunlarına ilişkin görüşlerini açıklayan raporunda, Kuzey Vietnam .Çın Hindi'ne barışçı ve siyasal yollarla hâkım olmak istediği takdirde, Amerika'nın Kuzey Vietnam'a müdahale etmiyeceğini belirtmis, ancak Hanoi, komşulanm kuvvetle zaptetmeye teşebbüs ettiği takdirde, Amerika"riin bombalama faaliyetlerine yeniden başlayacağını ima etmlştir. Nixon, Kuzey Vîetnam'ı, Ocak ayında imzalanan ateskes anlasmasına uymamakla suçlamış ve «Biz, anlaşmanın ihlâl edilmesine hoşgörilrlük göstermiyeceğiz» demiştir. Nixon, Hanoi'ye normal dlplomatik iliskiler kurmasmı, ekonomik yardım teklif etmistir. NixonBrejnev JEhş haberler Zirvesi Nixon: "Hanoi, Çinhindi'ne barışçı yoldan hazırlıkları hâkim olmak isterse ABD müdahale etmeyecek,, için Kissinger Moskovaya gitti OrtaDoğu rap ülkeleri ile iliskiler kurmak isîediğini söylemiştir. Başkan Nucon, bu arada, Kongrenin SovyetAmerikan ticaret anlaşmalannı bir an önce onaylamasını istemiş, bunun DcğuBatı ticaretini artıracağmı, Amerika'daki enerji sıkıntısını azaltmak için buna Sovyet doğal gazının ithal edilmesinin dahil olduğunu belirtmiştir. Raporunda, Ortadoğu sorur.una da değinen Başkan, tarafiar tarafından anlasmaya kuvvet ağırlığı veya fcuvvet tehdidi yolu ıle değıl de gbrüşmeler yolu ile bir çözüm bulunacağı konusunda bır karara vanldığı takdırde, gerçek görüşmelerin müm kün olacağını belirtmiştir. (DPİ) Dış basından Nüfusun Kontrolü P Lübnan'da dün ateş kesildi LÜBNAN Lübnan ordusu ile Fılistin gerilla kuvvetleri arasmda Çarşamba günü başlryan ve aralıksız 42 saat devam eden kanlı çatışmalar, Lübnan Başbakanı Emin Hafız ile Filistin gerılla kuruluşu ElFetih lideri Yasir Arafat arasmda vanlan bir anlaşmadan sonra dün sabah şafakla beraber durmustur. | silcileri arasmda düzenli toplantılar yapüacaktır. Beyrutta süâhlar gece yansı susmuş, diğer bolgelerde ise, sabaha karşı ateşkes sağlanmıştır. Buna rağmen sabaha karşı saat 04 sulannda Beyrutta şiddeth bir patlama ve arkasından sürekli silâh sesleri işitilmişti. Ateskese rağmen Beyrut'ta, 24 saatlik sokağa çıkma yasağı kal dınlmıştır. Liman şehn Sıdon'da ise, gerılla kuvvetlennin duruma tamamen hakim olduklan bildirilmektedir. Başkente gelen haberlere göre, gerillalar, ateskese rağmen şenrin ana caddesınde havaya silâh sıkmakta ve arabalar atese vermektedirler. (ai.p.) VVASHİNGTON Haziran ayı sonunda ABD'yi ziyaret ederek Başkan Nıson'la bır zirve toplantısı yapacak olan SSCB, KP Genel Sekreteri Leonid Brejnev1 in bu ziyaretinden önce gerekli son hazırhklan yapacak olan Başkan Nixon*un Güvenlik tşleri Başdanısmanı Henry Kissmger dün sabah Moskova'ya hareket etmiştir. Hareketinden önce bir basın toplantısı duzenleyen Kissmger, Beyaz Saray tarafından yavımlanmış olan «Dünya durumu» hak kındakj yıllık rapor üzerinde durmuş ve bu vesile ile, Moskova'da Sovyet yöneticileri ile göruşeceği konular hakkmda basına bılgi vermiştır. Kıssinger'in açıklamasına göre, Moskova'da Sovyet yönetıcılerı ıle göruşeceği konular hakkmda basına bilgı vermiştır. Kıssınger'ın açıklarıasma göre, Moskova'da ele alınacak olan belli başlı 4 konu şunlardır: Vıetnam'da barışın kesın olarak sağlanması, ABD SSCB ışbirlıği, Avrupa'dakı kuvvetlerde azaltmaya gidilmesi ve Ortadoğu meselesı. (a.f.p.) rogramh ve ısrarlı çalışmalardan sonra Londra'nın nüfusunun, bundan elli yü önceki düzeye inmesı, istendiği takdirde dünyayı en yakından ılgilendiren konulardan biri olan nüfus patlaması sorununun kolayhkla çozüm yoluna ulaştınlabileceğını gostermektedır Ingiltere'de yetkili makamların girıştikleri sistemh propaganda ve aile planlaması çalışmalan başanyla sonuçlanmıs. doğum oranı zaten çok dıişük olan Ingiltere'de nüfusun yıllık artışı binde 5'e inmıstir. Ingüiz yetkililer bunu da yeterli görmemekte, hedefin «Sıfır nüfus artışı» olduğunu belirtmektedirler. Dunj'anm her ülkesinde aıle planlaması programlarını uygulamaya çalışan Birleşmiş Milletler uzmanlan ise, halk bilınçli olduğu takdirde nüfus patlamasmın problem olmaktan kolaylıkla çücabüeceğinı söylemektedırler. Sovyet füzeleri Nıxon, «SürekH banşı düzenlemek» adını verdiği 23 sayfalık raporunda, Sovyetlerin üç yeni kıtalar arası flize gellştirmekte olduğunu, bunlann modern çok başhkh savaş başlan He donatılmış bulunduğunu söylemiş, bu durumun, Amerika gereken tedbirleri almadığı ve silâh projelerini gerçekleştirmediği takdirde, Birleşik Amerika'yı stratejik bakımdan avantajsız duruma getirecegini belirtmiştir. Anlaşmanın koşullan > Beyrut Radyosu, sabaha karşı verdigi bir haberde, taraflann şu hususlar üzerinde tam bir anlasmaya vardıklarını açıklamıştır: 1 Bütün bolgelerde derhal ateş kesi.ecektir. 2 Iki taraf birlikleri, çarpış malann patlak vermesinden önceki mevzilerine çekileceklerdir. 3 Bu gibi olaylarm tekranna mani olmak için iki taraf tem' Yukarıda da belirtildiği ve Birleşmiş Milletler uzmanlarmm üzerinde israr ettikleri «Sıfır nüfus artışı» gerçek hedeftır. Hâlen Amerika ve tngiltere bu hedefe ulaşmak üzeredirier. Her iki ulkede de bu alanda sıkı çahşmalar yapılmakta ve haJka. nüfus artışmın gelecek için yaratacağı tehlikeler sistemli bır şekilde anlatılmaktadır. Ancak bu gelişmiş ülkelerde nufus artışı konusunda beslenen endişelere, diğer birçok ülkede rastlanmamaktadır. Bazı az gelişmiş ülkeler yöneticilerine ve hattâ uzmanlarma göre. dünya için önemli olan sorun nüfus artışı sorunu değüdir. Bu ülkelerde aileler daha çok çocuk yapmalan için teşvık edilmekte ve doğan her çocuk için ailelere primler verilmektedir. Bugün nüfusu 100 milyona yaklaşan Brezilya bu ülkelerden b'ridir. Afrika'nuı en fakir ülkelennden biri olan Uganda ise bir diğeri. Gerçek hedef Brejnev 18 Mayıs'ta B. Almanya'ya gidiyor BONN Federsl Almanya'daki Sovyet Büyükelçiliğinden oir sözcü, Sovyet Komünist Partisi Genel Sekreteri Leonid Brejnev'm 1822 Mayıs günleri Federal Almanya'yı zıyaret edeceğini resmer. açıklamıştır. Sozcü, Brejnevle birlikte Dışişleri Bakanı Andrei Gromiko' nun da Almanya'ya geleceğini ima etmiş, ar.cak hevetın öteki uyeleri konusunda olduğu gibi ziyaret programı konusunda da hiç bır bilgi vermemıştir. Batı Alman resm! çevreleri, çimdiye dek sadece Brejnev'in 18 22 Mayıs gunleri «arasmda» Bonn ve Federal Almanya'da bulunacağım söylemişlerdi. (a a) Güney Amerika Kurvet indirimi ABD Baskanı Birleşik Amerika ile Avrupalı müttefiklerinin, önümüzdeki sonbaharda başlayacak olan «Avnıpa karşılıklı ve dengeli kuvvet indirimi» görüşmelerinden önce, lzlenecek yol konusunda tam mutabakata varmalannı istemiştir. Nixon, Japonya ve Avrupa ekonomik topluluğu İle zorlu ticar! görüşmeler vapacağını ve Amerikan mallarma karşı uygulanan aymracı siyasetl kaldırmak için çaba sarf edeceğini ifade etmiştir. Birleşik Amerika'nm îsrail'i desteklediğini doğrulayan Nücon, Washington'un Mısır ve 1967 ftltı gün savasmdan sonra Washington İle bağlarmı kesen öteki A Vefat ve Başsağlığı Bankamız îstanbul Kambiyo Şubesı Şeflerinden Birleşmiş Milletler Teşkilâtı tarafından yayımlanan raporlardan sonuncusu. nufus artışı yönünden dünyanın en ağırlık taşıyan bölgelerinden birinin Güncy Amerika olduğunu gösteriyor. Bir Güney Amerika ülkesi olan Meksika'da nüfusun yılda yüzde 3.5 oranında arttığı hatırlatılacak olursa, daha da az gelişmiş olan bazı Güney Amerika ölkelerinde durumun nasıl olduğu kolayhkla anlaşilır Bu anormal artışa rağmen Meksikalı yetkililer durumun cıddiyetini ancak kısa bir süre önce kavrıyabilmişler ve nüfus artışını önliyebilmek için kendilerine tavsiye edilen programları uygulamağa başlamışlardır. Birleşmiş Milletler yetkilileri ise. programlar uygulanamadığı takdirde, Meksıka'nın bugün 54 milyon olan nüfusunun bu yüzyıl sonunda 100 milyonu aşacağını belirtmektedirler Tabii aynı tehlike. gerekli tedbirleri ahnadıklan takdirde, diğer Güney Amerika ülkelerini de tehdit etmektedir. Yabancı ülkelerde pek bilinmemekle birlikte, bugün en mükemmel aile planlaması programlarını uygulayan ülkelerden biri de Çin Halk Cumhurivetidir Çınlı uzmanlar. yıllık nüfus artış oranının 2000 yılında yüzde l'e duşmesini sağlıyabilmek amacıyla bilinen yöntemlerin hepsini uygulamaktadırlar Örneğin Çinli doktorlar en uzak köylere kadar gıderek köylülere bilinen doğum kontrol haplarının her türlüsünü ve spiralleri vermektedirler. Diğer taraftan Çin'de evlenme yaşı kadınlar için 18'e, erkekler için ise 20'ye çıkarılmıştır. Buna karşılık Çin Komünist Partisi gençlerden mümkün olduğu kadar geç yaşta evlenmelenni istemekte. bunda da başart kazanmaktadır. Çin'in doğum kontrol programlarmın başanlı olmasında, bu ülkedeki doktorlarm çalışma vöntemlerinin de rolü büyük olmuştur. Örneğin kısa bir eğitimden geçip gerekli tıb bilgisiyle donatıldıktan sonra köylere gönderilen <yalınayak doktorlar». köylülerle dialog kurulmasmda çok başanlı olmuşlar ve koylülerde doğumun önlenmesine karşı yerleşmiş önyargılan yıkmıslardır. Hâlen Çin'de kurulu 70 bin hastanede özel bir metodla kürtaj da yapılmaktadır. Birleşmiş Mılletler Teşkilâtı gelecek yü doğum kontrolü fle ilgili olarak bir konferans toplamaya hanrlanmaktadır. Romanya, Konferansın Bükreş'te toplanabileceğini bildirmıştir. Birleşmiş Milletlere yakın çevreler, bu konferansta meselenin öneıni konusunda dünya kamuoyunun daha iyi aydınlatılabileceğini belirtmekte, nüfus patlamasını önleyici çalışmalara hız verilmesi zamanının geldiğini ifade etmektedirler. Sovyet basmı Brejnev'i övüyor MOSKOVA Sovyet basınmda son gunierde Leonid Brsjnev'ı ulkenın rakıpsız lideri olarak göstermek içm yoğun bir kampanya başlamıştır. Gazetelerde sık sık Birinci Sekreteri oven yazılar çıkmaktadır. Bu arada, «Pravda» gazetesı, Çarşamba günkü sayısında 1 Mayıs Şenlıklermden bahsederken, Brej nev'ın adını 72 kez kullanmıştır. (AP) Çin'de durum MEHMET HILMI ESEN 3 Mayıs 1973 Perşembe günü vefat etmlş ve cenazesi aynı gün ikindi namazını müteakip tstanbul Küçükyalı Camiinden alınarak ebedi istirahatgâhına tevdi olunmuştur. Kıymetli arkadaşımıza Tanndan mağfiret, kederli ailesıne ve mesai arkadaşlarma başsağlığı dilerız. Tfiridye CmnhnriveB Merkez Bankası Idare Merkezi (Basın: 149163234) Bir konferans The Financial Times Kuvvet indirimi kapsamma Macaristan'daki 39 bin Rus askeri giremeyecek BRÜKSEL Batıh diplomatlann bıldirdiklerıne gore, NATO rr.üttefiklen, Sovyetlerin Macaristan'da bulunan 39 bin kişilik Rus askerlerinm, Viyana' aa yeniden başlayacak karşılıkL ve dengeli kuvvet indirimi gö ruşmelerı kapsamına alınmaması ısteğini kabul etmişlerdir. Gorüşmelere doğrudan katılan bu dıplomatlarm ifadelerine gore, NATO ülkeleri, Sovyetlerin fcörüşmelere Macaristan'm katıl maması yolundakı ısteğim olum lu karşılamışlardır. Avrupa'dan karşılıklı ve dengeli kuvvet indırımi göriışmelen, 31 Ocak'ta Vıyana'da başlamış, ancak bu görüşmelere, Ma caristan'm katılıp katılmaması konusunda çıkan anlaşmazlık nedeniyle kısa zamanda çıkmaza gırmışti. ön gorüsmelerin gelecek hafta içinde başlayacağı, esas görüşmelere ise, Eylül ayında baş lanacağı bildirilmiştir. Macaristan, görüşmelere sadece gözlemci niteliğiyie katılabilecektir. Gözlemci niteliğinde görüşmelere katılan diğer ülkeier ise, Norveç ve Turkjye'dır. (UPI) Petrol tüketici ülkeler örgüttt için çahşmalar başladı WASHÎNGTON Başkan Nix. on'un Ulusal GuvenUk tşleri Başdanısmanı Dr. Henry Kissinger tarafından belirtıldiğine göre, bir petrol tüketicisi ülkeler örgütü ku rulması konusunda, Amerika İle Japonya ve diğer bazı Baü ülke leri arasmda görüşmelere başlan mıştır. Çalışmalann amacı, Ortadoğu ül kelerinden aluıan petrolün doğur makta olduğu sonınlara, tüketici ülkeler açısmdan olumlu bir «onuç bulabilmektir. Kissinger, •Şımdiye kadar Japonya ve diğer bazı Avrupa ülkele riyle ön hazırlık göriişmeleri yap ük» demiştir. Kissinger aynca, tasannın gerçekleşmesi durumunda tüketici ül kelerin özellikle Ortadoğuiu üre ticılerle gırişecekleri pazarhklar sırasında daha güçlü bir birlik meydana gebreceklerıni belirtmiş tir. Kissinger, •Enerji sorununun gi derek büyüdüğü ve bunun politık ilişkileri etkileyecek bir nitelik ka zandığı gerçeği karşısında, tüketi cileri bir araya getirecek bir örgut gereklıdir» demiştir. (UPD • Bir ABD uçağı; Kamboçya'da hastaneye çarptı PNOM PEN «Ai Corsair» tipinde bir Amerikan savaş uça gı, dün Kamboçja'nm Kmer Cumhuriyeti başkenti Pnom Pen yakınındaki Poçentong havaalanına mecburi ıniş yapmaya çalışırken, pistm sonundakı bir askerî hastaneye çarpmıştır. Olay sırasında en aşağı 30 kı şinin öldüğü, ya da yaralandığı t&hmin edilmektedir. (a.a.) Buhranlı bır kışjn sıkıntılanm, Ankara, bahar güneşi altınd» gıdermeye çalışıyor. Ancak, yannlar yıne sorularla dolu. MEHMET BARLAS MEVLİDİ ŞERİF Sevgıli eşim,: kıymetli babam Arif Hikmet Zühel'in veiatınuı dörj duncü seneı; devriyesı oŞ lan 6 Mayıs | 1973 ' Pazar; günü ' Kadıkoy Osmanağa ; Camiinde ikındi namazını g müteakip aziz ruhuna MevI lithan bestekâr Amir Ateş ; tarafından Mevlidi Şerif • okunacaktır. Arzu eden ak • raba, dost ve din kardeş. j lenmizin teşriflen rica edi • lir. : Eşi: Makbuıe ZÜREL I Oğlu: Nadir ZÜHEL | ^••••(•••»•««••••»••••••«••••••••••••••h Alfınyıldız, dünya yün piyasasındaki olaganüstü gelismelere ragmen, yazlık cesitlerinin böylece, Altınyıldız'a özgü geleneksel kalitesini Veeşsiz "tuşe"yi gene gerçekleştirdi. o gene degistirmedi... Gene, önderliğin gereğini yaptıl Kumaşta kılı kırk yaran giyimsever erkeklere .^ky,,^ önemle duyurulur... İşte.1973 bahar ve yaz çeşıtleri: ACTIVE COOL PRESTIGE RED SUN SUNSET73 TRIDENT Büyük kumaş mağazalarında ve modayı izleyen tuccar terzilerde. Cumhuriyet 3229 "Türk kumaşını jdünyaya tanıtan marka" ÇAltınyıldız kumaşlarında yalnız Avustralya Saf Yeni Yün'u kullanılır. KAYIP Şebekeml, pasomu kaybettlm. Hukümsuzdur. Mahir DÖNMEZ Cumhuriyet 3240 (Manajans: 102Û9) 3209 VÎYANA Petrol şirketleri, OPEC'in (Petrol Üreten ÜlkeWOLFSTUKG Batı Alman ler Örgütü) 2324 Nısan'da Vıotomobil fırması Volkswagen, yana'da yapılan toplantıda öne surdüğü teklifi mcelemişler ve Yugoslavya'da Saraybosna'da yeni bir montaj fabrikası kura ham petrol fiyatlarının yeniden ayarlanmasıyle ılgıli yeni karşı cağını açıklamıştır. tekliflerinı örgut genel sekreterGelecek sonbaharda tamamlal:ğine bıldirmişlerdır. nacak olan fabnkada yılda 10.000 Petrol şırketlerının yeni kartane «Vw 1200» modelı otomobil | montajı vamlacaktır. (aju) ı ş: teklıflermın neler olduğu bıIınmemektedır. «Arap Petrol ve Gaz'ı» adındakı dergiye göre, petrol ıhraç eden ulkeler orgütü, ham petrol fıyatlanna •. = YUKDAGÜN Ö.NGÖK = 13,66 oranında zam yapılmasını istediği halde şırketler, zam oZ= MBTTİN AKTUN = rarunın •'. 7 2 olmasında ısrar ÎSS Evlendller. ^ etmektedırler. Aradaki bu buyük fark OPEC Müzakere Ko^ = tstanbul mitesinın şırketlerin teklif et3J.1973 tikleri zam oranının ıciddi bir görüşme temeli» teşkil etmedıği gerekçesiyle (förtışmelpri âni oCurahuriyat İ238 larak kesmesine yol açuuştı. Volksvvagen Yugoslavya'dayeni bir montaj fabrikası kuracak Petrol Şirketlerij yeni tehliilerini OPECe bildirdi %ııııi]iıııııııııııııııııı^