Katalog

CUMHURÎYET 2 Mayıs 1973 Y Bfc Bfc 0AUHÎHA İMfo ÖuVLE DİKİJJp, 8EBEK GÎBitfpjK&YGfcM ü . . . 5TÜMİ*J Y A W öi K H U BİHİKTE ( ÜİİİNİ PH FET^İ iTHAlÂTl J,U BiZiM TtNEKE MtMÜKETÎMÎZ. i KfUNEflEı İSA'NIN GÜNCESt MEÜH CEVDET ANDAY 15 Buoun nedenl, salondaki avizenm kamaşt m c ı ıjığı ıdı belki, belki de ora>a gelmekten duydu£vım plşmanlık, içinde bulunduğum durumu blr an önce duşe çevırmek ıçın bır çaba biçimine d'onufmuHu. Bizım içn çalışan bınlerce yardımcı makıre ile birlıkte dolaştığımızın bundan daha ıyı bır tanıtı olamazdı Hattâ bu plşmanlığın neden 1leri geldıgım ben bıle düşünmemlş lken, ba?ka blr maklne, kapıda karşılaştığım adamın yuzünü yakın planda ve bcyaztıgın o r U yertade, koyu olarak gbzCmttn onune koyuverdı Ya bu •!•«, dlyordu tevgilim, o da bizim nıı' Ger.e öpCyordu, bu kez gözleri ıriak gıbl geldl bana Onu gerçekten sevdiğım sanısın* kapıldım birden. Parlayan bir £İysi vardı uıtüode, koljesının ucundald kara ta?, İki goğtunun arasında bır gorünüp bir yitiyordu, saçları yeni yapılmıstı (b«rbennı eve getinyordu). Ne ıslanmıçsın, dedi. Çıkar üstünO. Pardosumu çıkardım. Bir duyguyu duymak değıldır or.emll olan, onu belli etmeğe karar verıp vermenıektedır. Plsmandım geldiğime ve onunla vatmak Utıyordum. B«lki ikısı birbırine vakısıyortfu bunlann. Kapıda o adamla karşılaşmak, durup dururken, çozülmesi guç bır sorun olarak dikilmışti karşıma Dapdaracık bır ahn, mıyop gozler, gaga burun, sumuk bı>ık v e derıyi yırtarcasma fırlamı? âdem elması. Butun bunlar naeıl kaldı belleğimde' Salonda ı?ık artık dengelenıyor, ısı rahatlık verıci bir kararda, kalın perdeler gecenın ve \ağmurun yolunu değıştırmi?. O guzel koku se\ gılimden geliyordu ve onun her şevını taşıvord"u bana: Butun ntyetlerini, clnsellığıni, duş kırıklığını, gururunu, basarısını... Ama bır şeyi gızlıyordu, neydl o» Şımdı zihnım duzenine gırmlşti, yalnız onunla bağlı ldım. Bır havlu ile saçlarımı, boynumu kuruluyordu. Ben bu yucden sarsılırken elırn buj uk" MMamn cılâlı kaplaması ustünde kavıvordu Bunun uzerıne eliml onun goğuslerıne uzattım, çunku sallanıyorlardı. Gert çekılmeden, <Yapma!» dedi. Sakın, dedlm, şimdl senin çalıştırdığın kızlar da arka pencereden delikanhlara gorunmesınler 1 ' Havluyu çekti, yiizüme baktı blr an; conra ille bır çeyle oyaLanması gerekliymış gıbi havlu ıle bir kez daha kuruladı Eaçlarını tert sert ve \ammdan uzaklafirken, sesinde kendısını bir uzuntuye tumden verememenin doğurduğu bır çatlaklıkia: Yapmazlar öyle şey, dedi, iyi kızlardır oilar. Hera pencereleri sadtece gokyuzunu gonıyor. Hıç kuşkusuz, boylesı daha jyıdir bır çahşma >erı ıçın. ( G m p cıktıkça sesı dı$ardan gelıjordu arada bır, ben oturmustum ) Ijin *ıkıcılığı hıç bır zaman onlenemez gerçı, ama gozler ve jurek korunabüır bır olçüde. Bir iıçı kız içınse korunacak başlıca ikı sey bunlardır Kımı gun, dırlerim, dıkı? makınesı nerdevse bağırıjor gıoıdır. O zaman yanlanna gîtmen'jı doğru olmadığını duşunurum. Gerçekte de çalı&an msanı Skide bir gormek doğru degil gıoj gel>r wuıa. Yanlışur aıüamına soyıonuyoruır, Laksızlıktır demek ıstıyorum ö y l e ya, çaüşan fnsan, bıraz da utanan ınsandır. Onu eğiend'rructe kalk. mak ıse, kontrol etmekten daha »yıptır Bır şeyler haarlamak ıçm aolaçiyor gibıydı, ama dolaşması bır &eyW hazırlam» dll şııncesmden daha once başlamıştı. Sesi oldugundan daha yuksek çıuyordu, zazcao zaman. Yıllarını boşuna hsrcatnış, kaitmra korkuları nerdeyse hıç olmamış, bumekteu ygnılmaya vakıt bulamamış oır kadının, güzel kokulara bogarak sındırdığını, uyu?turdııftunu «anmakla oyalandığı. gerçrkte l«e, sinmeye de, uyuştnaya da hiç yattan ounayan uykusuz, hırçın, yalnız bir benligın r a f c a n » seslydi bu. önümden geçerken yiizüme bakıp güıümsuyordu, olağanüstu bır teıâştı gozüme çarpan, ama aldırmıyordum Beru e i çok ıleilendıren onun güzellıgı i d t Yıllarca kumaşlar, iğneler, dıkış makineien arasınua. utOsür giysiIer gıbi, sonradan ele aünmak üzere oylece bırakılıvermış olan bır şey, beiyi oır incecık kalıp, bu kabarmış, dolgur, taşrtn bedene aönüsuvermıştı Hafıfçe aksaması, çıraklıgındaki gıbı sadece bır ayagına yüklenu, kalmamıştı çoktandır, butün vucuda, la ba^ından, on,:ızlartndan, goguslerinden kaıçal?nna degin, den geli bır geminin belli Delırsız »allantısı gıbi yayümiftı «tlk savıştıgiırUz günü unutur muyum hlç? AğabeyiBİ ile otnrduğu zamarlardı yıllar once Evde yalnız oldugu bır gece/di tkimlz de neden o kadar çok KOr<ınastuk? Gündüzün buluştugumuzda • « Benım sevgllım olur musun? dlye sormuştu > < Sonradan ne çok pişman obiu, ne çok gıiMU bu sozüne > « Sevgılm değıl miyım? demiftim ben de» « Sahı . denuşti, aniamadan ve ltfı uxatmamı$tı > (Derajm rar) TOPRACIMIZ INSANIMIZ.. Röportal: Mahmut ALPTEKİN Topraklandınna, sosyal eşitlik ve verimlilik ilkelerine uygun olmalı Boyle dıle getirıyor ozmn, ekmek kavgası ıçın çabalayanlaru Ekmegını topraktan çıkaranlan.. Çalısan, emegıyle topluma katkıda bulunan kışının alın teridır yüzUmuzü ak eden Bu kışı nerede olursa olsun. yararlı, kuUal bır görev yapmaktadır. Tarlada çıft sürmekte, bir sabah alacasın da demıre su vermekte ya da tohumu ekmeğe donüştdrmek içın bıtmez tukenmez bir çabaya gırış mektedır. Köyler, kasabalar, kentler bu çalısmayla yasamını sürdilrmelctedır, Bu ışle soluk BİmaJcta, yücelmeye yonelmektedır. Geleceğımızın aydınlık olması onlann soy lu çalifmalanna, atılımlarına baft lıdır. Tarım kesinunde çahşanlar, tan m l a geçımınl sağlayanLar ülkemız nufusunun çogunlugu Ne var kı, çıftçılikle ugraşan. ınsanlannuzın çogu topraksizdır ya da topragı yetersızdır. Bu nedenle, tarım ışçiEidırler, başkalarına aıt topraklarda yancıdırlar Topralt Eeformu konusu, bu yuzden, ülkemız ıçın, ınsanlanmız içın onem ta$unakta. miftır. Böylece, orUlama kışi başına 625i»0 lıra kredi verılmiî oluyor. Toprak sahıbi olmayan 308 899 çıftçı aılesı hıç kredı alamamıştır Toprak sahıbı, kredıyı tapu gostererek alıyor. Zıraat Bankası, tapu göstermeyene kredı vermiyor. Saym Doğanay, tarım ışletmelerinın büyuklüğU konusundakı görügünüzü bgrenmek ısterdık? 1952 yıliyla 1963 yılmdaki mülkıyet durumu karşılaştınlırsa şöyle bır durum ortaya çıkljor 1952 de 1 ıla 20 donum arazısı olan çıftçı aılesı 772.800 ıken bu savı 1963 yılında 1 266.818 ol nıustur. Gene 1963 ıle 1970 ta rım sayımları karşılastırilınca 1963 yılında 1 ıla 30 donum ara sında arazı sahıbı ışletme sayısı 1 617 914 ıken 1970 yılında bu sayı 1 860 938 olrmıştur Bu rakam İar kuçuk ışletme sajısmın her yıl arttığını gostermektedır. Bunun başlıca nedenı mırasçılar arasmda arazımn bolunmüs olmasıdır Kooperatifleşme Toprak Reformu unun amacma ulasabılmesı ıçın kooperatıf leşme onemli bır yer tutmaktadır. Bu konudakı düsUncelerınız nelerdır, Saym Doganay? Üretımın artırılması ve değerlendırllmesını sağlayabılmek içın Anayasa'nın 37, 51 ve 52 maddelennde ongorüldüğü sekılde Toprak Reformu kooperatiflerı kurulması zorunludur. Bu kooperatıfler, çıftçmın ekonomık bağımsızlığını saglayarak onları aracı ve tefacılerın elınden kurtarmalıdır Çıftçüer, bu kooperatıflere katılmak zorunda olmalıdırlar. Hıç olmazsa bu kooperdtıflere katılmayı kabul edenlere toprak dağıtılmalıdır Aynca, kre dıler bu kooperatıfler aracılığıyle şeker kooperatıflennde olduğu gıbı çıftçıye venlmelıdır. Kooperatıf ler bu kredılerın yerın de kullanılip kullanılmadığını da denetleyebılmelıdır. Prof Dojanay: «Artan nufusu, nlanlı olarak sanayıe kaydınnalı» lere toprak dağıunanın yeterll tedbır olmayacagı ortaya çüuyor. Toprak dağıtılanlan, Devlet, jralnız bırakmamalı. Her halde kuracagı kurumlarla, kooperatıflerle ağanın yerını almalıdır. İşletmelerin durumu Türkıye'de 30 dönumün altın da arazı sahıbı ışletmeler, tüna ışletme sayısmın 1963 tarım sayımına gore *o 52,18'mı; 1970 tarım sayımına gore '• 64^4'ünu teşkıl etmektedır Buna karşı 500 donümden büyıik arazı sahıbı ialetmeler tüm işletme sayısının gerek 1963 tanm sayımına, gerek 1970 tarım sayımına göre »o 0,50'sidır. Buna karşı bu ısletmelerin sahıp oldukları arazı genisliğı aynıdır. 30 dönlime kadar olanlar tüm tarım arazısinın 12,22'sını; 500 do nume kadar olanlar da tüm tanm arazısinın e » 11,03'unü işlemektedır MALKOÇOĞLU yazan veçlzen:Ayhan BAŞOĞLU BEYAZ İLÂHE Prof. Doğanay'ın anlattıkları Istanbul Oniversıtesı Hukuk Pakültesı Medenî Hukuk ve Toprak Hukuku Profesörü Sayın Umıt Doğanay'a sorduk bu konudakı duşuncelerını, şoyle cevapladr 1963 Tarım sayımına (Başbakanlık Devlet lstatıstık Enstıtüsu'nce yapılan tarım sayımı) göre ülkemızde 308.899 çıftçı aılesının hıç toprağı yoktur. Toprak sahıbı, tarım nufusunun • 8'ını » teşkıl eder. Toprağı olmayanlar kı yanm mılyona yakın kışı . ya neı olarak çalışır ya da tanm ışçısıdirler Yarıcılar, emeğının yi^ ne büvük kısmını toprak sahıbıne verırler Pekı, Sajin Doğanay; Top> rak Reformu denıhnce ne anl<ışılmalıdır' Mlras yoluyla küçülme Devlet, ağa'nın yerinİ Sayın Doğanay, verllen bu almahdır rakatnlar tarım arazısinın miras yoluyle gıttıkçe ufaldığını göste nr mı? çeken bir ol»y var mı, Sayın Doğanay? Profesör Ümıt Doğanay. bır süre düsündükten sonra soze baslıyor' Bır değil, bırkaç tane var . Ben, birıni anlatayim Doğu ve Güneydoğu Anadolu da toprakların bütunlesmesı, buyuk toprak sahıplerının ortaya çıkması, toprakta çalışanların ekonomık güçsuzlüğünün sonucu Örneğın 1965 yılında, Dıyarbakır'da elde ettıği ürünün 3/4 unu toprak sahıbıne yeren ortakçılar, toprak sahıbının normal urünun yarısını toprak sahıtjlne verecek ortakçılık duzenine geçme ısteğıne karşı koymuslardır. Bu yenı ortakçılık T Sayın Doğanay, Toprak Re düzenı bır lkı yıl uygulanmaya formu konusunda değınmek ıs' çalışıldı. Ağa; «benden, bundan tedığınız başka bır yon var mı? sonra buğdayınız kalmayınca buğ Toprak Reformu'unun ekono day, tuzunuz, gazınız kalmayınca, mık, sosyal ve sıyasal amaçlan tuz, gaz istemeyın» dıyor. Norvar. Tek yönlu değıldır. Aynca, mal ortakçılık duzenine geçışte Toprak Reformu, ulusal bır soyani Bu, köylü ıçın yararlı olan rundur Turk Ulusu'nun büyük sısteme karşı ko>Tnalannı araşbır kesımı, ozellıkle Dogu ve Gütınnca, gordUm kı, gerçek neneydofu Anadoluda yuzyıllardan den ekonomık Az onre soyledıberı degışmeyen bir yasantı sürğım gıbı, 1965 yılında Dıyarbakır dürmektedır Bunların, Anayasa' da gözlemını yaptığım ılgınç bır nın ıstedığı yaşama duzeyıne çıolaydır bu ., Evet, araştınnca, karılmaları hepımlz ıçm ulusal gerçek nedenin «ekonomık» oldu bır borçtur Bu borç, onlann top ğunu gordüm. Köjlu, ağanın; uze raklandarılarak ekonomık durum rındekı egemenlıgı kaldırması ha larimn duzeltılnıesıyle yerine gelınde kimseslz kalmaktan korktırılebılır. maktadır. Sık sık gorulen kurak yıllarda yardım goreceklen tek kışl olarak «ağa» vardır. Bunu da jntırirlerse, urunun az oldugu yıllarda kaderıyle başbaşa Anadoluda ınceleme yapar kalacaklardır. Bundan, bu çıftçı Nüfusu, sanayi alamna aktarmalı Sayuı Doğanay, Toprak Reformu konusunda başka düsüncelenn'zı soralım'' Ürünun değerlenmesi içın pazarlama, kooperatıfçıhk, yalnızca satışta degıl, ışletme sırasında da olmah, Tarım, her şeyden önce «eğıtım» sorunudur. Tarım araçlan temını . Tüm bun lan, kurulacak ışletme kooperatıflerı yapabilır . Gıderek coğalan bir topluluktur tarım kesımı. Durağan b ı r bıçimde yapılırsa Toprak Reformu, yıne bır ışsıtler sınıfı meydana geür kısa zamanda. Fazlalaşan nüfusu sanayıe aktarmak gerek. Gızfl ışsızlerı uretıci dnruma gBtırmeh. Ama bu sanayi alanına aktarma, kaydırma ışuıı planlı bır"şekılde yapmalı. Ulusal bir sorun Y A RI N : Bir toprak anlattıkları, bir tarım uzmanımn söylediklerL. ken karşüaştığınız, dıkkatınızi DİŞİ BOND DC TUU ALLAU • KIMIZ UOOTÛ.MSE V E «Toprak reformu» denilince 14 Ağustos 1971 tanhlı Resmî Gazete de yayımlanan Toprak Reformunun temel ılkelerı ve stratejısı başlığını taşıyan Bakanlar Kurulu karannda da açık landığı gıbı, 1961 Anayasa'sına gore mulkıye* dajüırnımn, toprağın ışletme şeklınm ve ısletmey le ügılı kurumsal yapınm sosyal adalet ve vermlılık ilkelerine uy gun olarak demokratık yoldan ve Anayasa çerçevesinde duzenlenmesıdır Bu anlamıvla reform, topraksız ve az topraklı çıftçı aılelerının, Anajasa muın 41. m<sd desuıde belırtılen ınsan onuruna yaraşı bır yBşama duzeyıne kavuşmalan amacıvle topraklandınl malarını, dona^ılmalarını, orgüt» iendınlmelerını, tanmsal yapmın modern ve verımlı bır hale getırılmesım kapsar TİFFANY JONES LAEDlB « 3 TDSEA^LA (sil CESEE lıBt CT/ ^ RlBDIM^/ / Tarım kredileri Profesor L n ı t Dofanay'a, ta r ı n kredılerının dagıtılması konusundakı gorusunu soruyorum 1964 Yılında Zıraat Bankası' nca 1336J)00 çıftçıye 4S0X)00 000 TL kredı venlmıştır Bu, ortalama 359 TL. japar 1965 yılında 592 000 çıftçı aılesıne 1 ı!â 500 lıra arasmda olmak üzere 176.000 lıra kredı venlmıştır Bu, ortalama 297 lıra yapar Ajnı yıl 261. 000 çıftçı aıles ne 501 ıla 1.000 lıra arasında olmak üzere kredi ve rılmıştır Bu, ortalama 289 lır» yapmaktadır. 1964 yılmda 20 780 çıftçıye 458. 000.000 lıra kredı venlmıştır. Bu, ortalama 17.209 lıra yapıyor. Bu çıftçı aılelennden 642 kiçıye 35 000 000 lıra; 238 kışıye 27 000 000 lıra kredı verılmiçtır. 1965 yılında 37 kışıye, her bırıne 100 000 hradan fazla kredı verıl GARTH Ş DELMA.fi MEPIS BıR KAOlhJ v € OCMOe \LG\