Katalog

KEMAL yorgun savaşçı umhurİYe Kurucusu: YUNUS NADİ RBET KUŞLARI Orhan Kemal'ın Anadoludan taşs topragı altın Istanbula akın eden yoksul ınsanların acıklı seruvenlerını dıle getıren nefis romanının mevcudu kalmarn:ştı tsrarla aranan bu canlı, meraldı ve usta romancımızın butun ozelIıklennı taşıyan romanı 15 lıra fıyatla Varlık Yavınlan arasında yenıden pı\asaya çıkrmştır (\ âncıhk 2002) 3139 49. yıl, sayı: 17508 Telgraf ve meMup adresl Cumhurlyet Utanbul PosU Kutu>u Istanbııl Nn 248 T e 1 e [ u u ı d r . U. U 9 22 42 M 22 42 a? Z2 4i »8 U 42 b9 Ü b 2 Mayıs Çarşamba 1973 500 bin mükellef Gelir Vergisinden çokMaliDenge Vergisi ödedi Hikmet ÇETİNKAYA ÎZMİR, (Cumhurlyet Eçe Büronı) Malı denge vergısı kapsamı ıçmde kalan S00 bin esnaf, tıcaret ve serbest meslek sahıbınjı 75 mıKon lıra mall denge vergısı odeaığı bıldınlmıştır Ma l n e Bakanlığı hesap uzmanlarından Ibrahım Uzunun hazırladığı \e Bakanlığa sundugu raporda 500 bm esnaf, tıcaret ve serbest meslek sahıbının «Gelır \er gısınden fazla malî denge vergisi ödedığı» belırtılmekte ozetle çöyle denılmektedır: «Tasarruf Bonolan Ihracı hak kmdakı vasa, gelın sadece göturu usulde saptanan tıcaret ve serbest meslek sahıplerıni Tasarruf Bonosundan muaf tutmuştur Fakat Tasarruf Bonolannın jerını alan malî denge vergisi jasası olduğu gıbı uygulandığın dan kazançlan gotürü usule göre saptanan tıcaret ve serbest meslek erbabı Nısan ayında goturu matrahlarımn yuzao 3'ü oranında mall denge \ergısi odemek zorunda kalmışlardır Bu yıllık goturu matrahlardan en az geçım Indırımı, sıgorta pırı mı gıbı indırımler duşulmeyeceğı içın bdenen mall denge verg'sı, gelır vergısınden fazla oltnustur » Beyaz Saray sarsıntı geçiriyor Washington'daki gözlemciler, siyasal rezaletin Amerikan anayasal sistemini dahi etkileyeceği g ö r ü ş ü n d e l e r Nixon, yeni Adalet Bakanının VVatergate soruştıırmasını acımasız ve dıs etkilerden uzak şekilde yürüteceğini açıkladı Şirketlerden kâr payı alanlar ile banka faizlerinden yararlananlar Malî Denge Vergisi ödemedikleri halde, esnaf ve serbest meslek sahibi 500 bin kişiden 75 milyon lira tahsil edildi Siyasal casusluğu Nixon doğruladı <Dı» Haberler Servısi) i WASHtNGTON Dtlnya sıvasal rezaletler tarıhınde oreınlı bır yer alacağı, şımdıden kesınhk le bellı olan, «Watergate olajı» Baskan Nıxon un onceki geceyansından sonra vaptığı konuşmay la yepyenı bır safhaya gırmıştır Amerıka Bırleşık Devletlerı Baş kanı Nıxon, kendısını 2 kez Beyaz Sarav'a ulaştıran 1972 seçım lerı sırasında, partısınm bırıncı derecede yetkılı makamlarınca yurutülen sıvasal casusluk ola yını doğrulamış ve bu olayın doguracağı sorumluluğu kabullendığını ksmuo\>una acık'omıstır Üreticiler, köye uygarlık getırecek yol, su elektrık ve okul sorununun çözümünü ıstedıler CHP Parti Meclisi Uyesj Genç ile Gençlik Kolu Başkanı Sevik, 1. Üreticiler kurultayına yoneltilen suçlamaları ce vaplan dırdılar. (Cumhuriyct Haber Mer'tezl) CHP Partı Meclısı Uyelerınden Suleyman Genç. Ad^na'da düzen lenen Cukurova 1 Üretıc ler Ku rultayına yonelık suçlamalara kar şı verdığı demeçte «Uretıcılerır guçîu ve bılınçlı gınşımı, ba7i egemen çuçlerde ve onlann shz culerınde tedırsnnhk yaratmış tır» dem stır CHP Adana Gençlı'î Kolu Başkanı Yasar Sevık d» «Onbmlerce ı^rçek iırptıcının gur lü sesının, çıkar çevrelerının tem sılcılerını telâşa duşürdügAlnıi» soylemıştir Bu arada Ürefciler 'urultayı, hükumetten ıstenen konulan 10 madde halınde sıralamıştır Kurultayın, Sıkıyonetım bolgs sinde Sıkivönetım yetkılılermın gerekh ıznı sağlanarak yasa sınırlan ıçmde gerçekleştınldığına ışaret eden Suleyman Genç, «Boy lesme yasal ve demokratık olan eyleme (thtılal provası), (Kanunsuz gırişım) demek ınsafsız (Dcvamı S s 7. Sfi. 9 de) Af Ustüne unyının pek az ulkesınde cezaevleri bızdekıler kadar hukumlu ıle dolııdur. Lstehk çogunlukla bakımsız, pıs, sağlık koşulları kotu >crlerdir bu cezaevleri 20 kişılık bir koğuşta kırk, cllı, kımi zaman daha çok sa\ıda hukumlunun yan jana çile dojdurdufu gorulur. Biz bo)Iesine suç ışlpme>e eğiUmli blr toplum hmyoz"' Bu son n a evet direbllmek içın Turtdye'yi hlç tanımamak gerekir. Bizdekl suçlular kimi geli;mi; nlkelerde goruldujru uzere kurulu duzenın jasalarını bılcrck, çlğne>en, jasa dışı davTanışIann teknifini oğrenmış profes^onel suçlular değildir Bızde suç işleyip cezaevine duşenler genellıkle sos\al \e ekonomik koşullarla eğıtun jetersizlığinin kurbanlandular. Tarla anlaşmazhğtndaa doğma, kan da\ast, kız kaçırma, namus nğruna cana kıyma gıbi az gelişmiş topluraiara ozgu suçlar oteden beri Turklye'de ağır basmaktadır. Bun Un hesaptan çıkanr, ya da bu tur suçlann işlenmediğıni duşunurseniz cezaevlerimizın sanki bosalırcasına tenhalaşacağnu kestırebilirsınız. Cumhuriyetin ellincl yılı yuzü vuru hurmetıne genış kapsamlı blr genel aftan soz edildıği şu irunlerde yukankı gerçek dıkka. tımızden kacmamalıdır. Af. her ne kadar ivılıkse\erhk du>gusuna bağlı bır işlem ise de, >a$adığımız koşullar gozonune alınacak olursa burada bir zorunluluk nitelığı dc kazanmaktadır CezaeUennı tıklım tıklun doldırran hukumlulerden coğu orava bızım ^etersızlığımiz, bızım ihm&lımız, bızim ku^urnmuz vuzundcn gırmışlerdır Temel eğıtım duzenıni yurt olçusunde ^avabUsevdık, sosral ve ekonomik dengesizlıkleri bır dereceve kadar olsun gıderebılseydik, şhndi cezaevlenmizde vatan A atandaşlanmızdan çojju orada bulunmazdı Onlaruı bır tur suç ortağı olduğumuzu hatırlaınakta ^ara^ vardır kanısındaMZ. Geniş kapsamlı bir genel af >asası cıkarmakla talnız cezae\lerındeki hukumlulen değıl bıraz da kendımıri affetmı; olacağımızı duşunmelıyız. Ancak, çıkarak olan af va«ası, daha oncc kımı arkadaşlarımızm da belirttıği uzere sıvasal bır vatırım konu^u \apılmama4ı, bu arada fikir suçlularını af kapjamımn dı;ında bırakmak eıbi vanlış bır iola asla sapılmamalıdır Bovle bır da^ranış her bBİcımdan zararlı sonuçlar doğuracak hem af vasasının bir <«cim ratınını olarak cle almdiEi. hem de partızanca kavgilara day&ndıcı ınancını kafalara ışlejecektir Her af islemindc sıva<«1 «nçlara oııcelik tanınması uv. irar dunyanın oteden berı benımse. digl bir jontemdır Geçen gun »Ola\ların Arduidaki Gerçek» sutunumuzda da brlırttık Cumhurıyetııı 10 yıl donumunde bızde dc bn ^ontem uypıılanmış Ataturk"e suıkast dıuenlı\enler bıle, Ataturk'un irteği ıle tum aftan yararlanmışlardır. Bu cezaevlcrinde, vaktıyle > azdıklan bir yazıdan. va da çevırdıklen bir kıtaptan oturu nllarca hap se hukum jemış «suçlular» tardır. Bir uyesi olmakla övtinduğumuz u>gar batı dunjasi bu tur «suçluların» suçluluğunu kabul etmemektedir XIX. >uzvüm ikinci yarısmdan bu yana •flkir suçu» kavramı demokrası ulkelerinde artık tarıhe kanşmıştır Titreyen bir ses Bejaz Sarsydakı bürosundan radjo ve televızyonlar aracılıgıy le Amerikan kamuoyuna 27 da kıka suren bır konuşma yapan Kı\on, kendısını baskanHk kol tuğuna oturtan seçımler sırasın da, rakıp Demnkrat Partı merkezının elektronik araclarla dınlen mesı ve bunun yanısıra çeşıtlı yolsuzluklar vapılmasına adı ka nşanlar klm olursa olsun adaletm yerıne getırıleceğım bıldırmış tır Baskan Nıxon, raman zaman •esi tıtreyerek. gozleri dolarak v* yüzü ter ıçmde yaptıfı konuş masuıd», kendısıne sUreklı olarak yanlış bılei venldıgmi, yüksek sevıyedekı yetkıhlerın olaya kanjmadıklan sövlenerek, yanıl tıldıgını bne sürmüştür Kıyaslama Çocuksuz evlı olan bır kuçük e=nafın goturu gelır vergısı mat rahı 3 bin lıra olduğu zaman ode yecegı gelır \ergısının 15 lıra ola cagını bıldıren H Ibrahım Uzun, avnı değer uzerınden kesılen yuzde 3 mali denge vergısmın 90 lıra olacagını belırttıkten sonra goruş lerını şoyle sıralamıştır: •Bır çocuklu esnafın goturu mat rahı 3600 lıra ıse hıç gelır vergısı odemlyecektır Ancak 180 lıra ma li denge vergısı odemekle yukum ludur Eğer ıki çocuklu ıse 4500 lı ralık goturu tnatrahı üzerinden sadece 30 lıra gelır vergısı odeye cektır Oysa bu esnaf aynı zamanda 135 lıra mali denge vergısı ode mıştır Uç çocuklu kuçuk esnafın (Devamı Sa. 7, Su. 3 de) » kapah olması, Bahar Bajramını kutlamak i^te\en îstanbulluları Drogramlarından alıko\mu«, Boğaz, Adalar hatlannda yolcu ve arabalı vapurlarla 110 • 125 bin civarında yolcu taşınmıştır Ancak onceki gun devam eden yağmur ve dunkü kapalı hava nedeni ıle kırlar geçen yıllann Bahar Bayramlarına oranla v e Ç l ç e k H a v a n l n buvuk olçude boş kalmıstır. Halkın, sabahtan akşama kadar devam eden pıknıkler yerıne, %uruyuslerı tercıh ettığı ve ozellıkle sahıl gazınolarını doldurduğu gorulmustur. 1 Majıs Bahar ve Çıçek Bavramı nedeni ıle Koprü • Ada • lar Yalova hattına 9, Boğaz hattına 4, Emınonu Üskudar hattına 4 ek sefer yapılmıstır Bu arada dolmuş motorları da Ç k O sa\ıda \olcu\u Adalar'a ve Bcğız'a tasunıstır. Aydınlık Dergisi Yazı tşleri Müdürü Erdoğdıı'nun 7,5 yıllık hapis CPZCISI onaylandı AXK\R4, fCumhunvet Burosu) Avdınlık Dergısmde çıkan bır yazıdan aolayı Turk Ceza Kanunu'nun 142 ıniddesıne muhalefetten 7,5" yıl ağır hapıs cezasına çarptınlan dergmın sorum lu vazıışlerı müduru Vahap Eraoğdu nun bu rrahkun.ıyeti •iargıtay 1 Ceza Daıresınce ocanmıştır Vahap Erdoğdu nun Aydınlık ve Turk Solu Dergılennde çıkan u<, avrı yazıdan dulavı 1 C K run 142 ve Io9 madaelerıne mu halefetten almış olduğu toplajn 16,o yıllık mahkumi'vet ka^arları ıse halen Yargtaj'da mcelenmektedır Eorumlu yazııçıen müdurü hakkında Ankara Sıkıyonetım Komutanlıgınca T C K 'nun 141 maddesıne munaİFletten açılmış | bulunan bır aava ıle Ankara [ Ooplu Basm Mahkemeaindekı 6 aavası ıs& surdarulmeKtedır Vahap Erdogdu, halen tutuklu bulunmaktedır Tanıtma filminin ihalesi Sayıştaya vize ettirilmedi Turızm Bakanlığı ve bır ihalenin öyküsü Yılmaz GÜMUŞBAŞ Güjsel Türluyem, Sem bu hale geurebılmek içın rjeler japtık bıl»mezsın.. Ozan örnegı, «Kımırruz olduk kunımız nutuk çektık» denıeyeceğım Neler yapmadık sen onu soyle Sen tanhsın bu nedenle sans tarıh dersı vermek haddunız d e . Ril. Elbette yapuanlarla yapılmayanları sen hepunızden ıvı bılırsın Onun içın çok yakın geçmışe Kadar senın içın yapılanlara degınmeden geçecegım lakaat, Turkıvem şu son zamanlarda oyle şeyıPr olmaya baş ladı kı, bız ızlfme olsnagını kay lrettık. Kuçucuk başımız fırfır coner oldu Olavları kaçırmamak içın gozterımızı sureklı s a . ğa sola çevırmekten neredejse mılletçe şaşı olacağız Onun içın senın de bırçok olayı izleme olanağın bulunmaaığıtu duşunereJc, senın ekmegını yıyıp, suyunu ıçen lnsanlar olarak, biraz da bız sana yardımcı olalım \e senın içın yapılıp da, senın bılmedığın baa seyleri sans bız anlatalım Bak Turkıyem, masauab cenrıetler gıbısın Serun navanı, suyunu guneşıni, demzıru dünyamn çok az ulkesınde bulm&A mumkundur Bu bıze sunduğun uımetlerden dıfeer ulkeleroe yaçayan ınsan kardeşlerımiz de haberdar olmuşlar lu her yıl yığınlar halınde senı zıyarete gelır, mısafırımız olur ve çoğu kere de bır daha ne zaman gelebıleceklerını duşunerek gavet mutlu ayrılırlar Ve yurtlarına donduklerınde senın içın Kullan dıkları en geçerlı deyun, cguneş ve denız cennetı>dır Heves ve mantık «Watergate olayı» soruşturmasını, gerektıği gıbı yonetmedığı ıddıasıyle suçlanan ve onceki gun ıstıfa eden Adalet Bakanı Bıchard Kleındienst'ın görevını elınden geldığınce yaptığmı, an cak çevresmdekılerden pek çoğunun bu ıse adlarının karışmıs ol masmdan oturü, çekılmeyı tercıh ettığmı one suren Nıxon, Adalet Bakanlığına Savunma Bakanı Rıchard Eniıott'u atadıgını soylemış ve «Yenı Adalet Bakanı Watergate soruşturmasını acımasız bır şekilde, dıs etkılerden uzak yıirütecektır» demıştır Nıxon olaya adı kanşanlar içın de sozlerıne şunlan eklemıştın «Doğru olduğunu sandıkları bır davada yanlış adım atan ve be vesleri mantıklarını aşan bu kı sılen suçlamak dogru değıldır Her örgut ıçmde sorumlu olan kışı, baştakı kışıdır Bu olavda da sorumluluk en baştakme aıttır Sorumlulugu kabul edıyorum» (Devamı Sa 7 Sü 4 de) Korutürk, istanbuVun sorunlarını inceledi Cumhurbaşkanı Fahıi Korutürk, Genelkurma> Başkanı Orgeneral Semıh Sancar'la birlikte şehrımızdeki mcelemelerine devam ctmışlerdir. Korutürk, sabah Vılâyette Vali Poyraz ve Beledıve Başkanı Dr Atabey'le gd ruşmüş, daire müdurleri ile tanışarak, şehır sorunlan hakkın da bügı almış ve baa önerılerde bulunmuştur Cumburbaşkanı Korutürk, daha sonra Orgeneral Semıh Sancar'la Selımiye'ye gıtmiş, Bırın ci Ordu ve Sıkıyonetım Komutanı Orgeneral Paık Turünie konuşmustur Burada duzenlenen brıfıngde bulunan Korutürk, Fenerbahçe'dekı Orduevmde oğ le yemeğını yemış ve Moda'dası evınde ıstırahata çekıimi'tır. Reform tasarıları için Millet Meclisinde 35 birleşim yapılabilecek ANKAKA, (Cumbunvet Burosu) 14 Ekun seçımienne Kadar geçecek sure ıçıntie parlamento laalıyelterınm takvımıendırılme • sını sagiamak uzere Mület Meclısı Başkanınm bugun çalışmatera başlaması beklenmektedır Siyasal partı gruplarına henuz resnı bır çağırı ^ap'lmamış olmakla beraber jrup vetkılılerı Baskan Avcının bugun kendıleııyle bır toplantı yapabılecegını bıldırmışlerdır Ancak seçımlere kadar, en azından Millet Meclısınden çıkar tılması duşunulen kanun tasarıları konusunda partıler arasınÖB bır uzlaşmarun kolaylıkla faglanamayacagı da anlaşılmaktadır. AP vs CGP, gerek hukumet programında, gerek koalısyon protokolunda oncelık venlen ta sanların ele alınması gerektığım savunarken, CHP, siyasal (Devamı Sa. 7, Su. 3 de) Batı Trakya'daki. Türkler konusunda yüksek seviyede toplantı yapıldı ^ K A R A , (Cumhun>et Burosu) Yabancı Konukjar Koykünde cun Başbakan Naım Talu'nun başkanlığmda vapılan toplantıcıa Batı Trakva'da son gunlerde Turk asıllılara Karşı gırışılen baskı hareketleri gozden geçırümıştır Toplantıda Batı Trakya'da ln celemelerını tamamlayarak yurda gelen Atına Buyukelçisi Kâ. muran Gurun bılgı vermiştir Saat 11 de başla\an toplantıva DIŞIŞIPH Bakanı H&'uk BayU1ken Genel SpkrKPr tsmaıı Esez SİVMİ tsler Genpı MHd'irtl Oktay • Canlardej tnfnrnıasvLn (Devamı Sa 7 SU H da) Bız, aynı zamanda senın saydıgımız konuKİanmızı ağırlamaktan kıvanç duyarız bahıpİjfm içın caniınızı vennz ama ı.ımetlerınden dıger ınsan kar | oeşlerımızın de geçıcı bır sure ANKARA, (Cumlıuriyet Burosu) •çın yararlanmalannoa sakınca gormeyız Meseıerın bir de eko Partılerarası Seçım Komısyorıomık yonu varcür tabıı Senı nu dun de çaksmalarını sur daha bayındır ve ustunde s'aşadunnuştur. Dunkü topianuda, \an ınsanları dahs mutlu KilaDP'nm onensı olan «Tercın obılmek içın parava da ıhtıyacıyu» tizennde dunümuş ve on mız olur Sen bPİkı bılmezsın ceki gun kurulan Alt Komısyonama, para, çagımızın en geçerlı da, bununla ügıli olarak yapı oeğer olçulennden oın oimuşlan düzenlemeler mcelenmiştır tur îşte bu konuklar bıze, adı çoğu kere «dolar» cmark» Ögrenildığıne gore, «Tercıh «frank» csterhn» olan bu paraoyu», konusunda partı liderleardan da getınr, yıvıp ıçtıklerıne halkın bellı olçüler içtnde rının, yatıp kaiktıklanran Kardegışıklık yapması yolundakı şılığı olarak onian burada bıragoruş, komısyonda benimsen torlar. Ve bu paraiardan ne ka mektedır. Ancak, kesın bır anla.ş dar çok gelırse bız daha SPVITUma sağlanamamıştır. Bu yuz rız Çunku dedım ya senın daden komısyonun çalışmalannı ne h& bayındır, ınsanlanmn daha zaman sonuçlandıracağı da, komutlu olabılmesı içın bunlara mısj'on uvelerı tarafmdan bıle ihtıyacımız vardır tahrnın edılememektedır. (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Yabancı (ılkelerdekı vatandaş ların oy kuUanmalannın sağlan ması da «prensip olarak» kabul edılmıştır. Ancak bunun nasıl sağlanacağı hakkında bir Karara henüz vanlamarmştır. Komisyon, yurt dışındaki vatandaşların oy vermesini prensip olarak kabul etti Malkoçoğlu'nun Yeni Macerası BEYAZ İLAHE CHP'nin Senato B grubu seçimlerinin 14 Ekim'de yapılması isteğî reddedildi cTOPRAK REFOHMU tSE YASAMAZ HALE GELDİ» ECEVtT ANKARA Yüksek Seçım Kurulu, CHP'nin Cumhunjet Senıtosn fB) grubu lllerı venıleme seçimlerinin de 14 Ekim'de va pumacı volundakı muracagtını (Devaan Sa 7, Sü. • da) YAZAN VE ÇİZEN Cumhurlvetin ellincl vılun btz de en eeniş bir hoşgorıı 7İhnı>etl Ile kutl«ma\a hanrisnaiım tluaça İMMnçh nknTiı Ayhan BAŞOGLU Bugün 4. Sayfamızda MADtR NADİ