Katalog

ORHAN ERKANLI ANILAR SORUNLAR SORUMLULAR 3. Baskı Genel Dağıtun: BATEŞ (BATEŞ: 13 • 3636) umhur Kuruetuu: CTJNUS NADİ LectricShave Sıcak hanianja cılt tarian»«at alaktrıkiı trM makınaat fcultanmayt taatjrır. LECT^ICSHAVE 6u anflalı y«k adarak alaktrıklı tra» makımnlzm çaJıamaaım Icotayiatiırır va n n tftmamm ıki mtalın» çıkanr, 49. yıl, sayı: 17493 TelgTâf ve mektup adresl: Cumhurlyet tıtanbul Posta Kutusu: Istanbul No: 248 T e l e f o o l a r : 22 4290 2 3 4 3 9 6 22 42 97 2242 98 2242 99 17 NisanSalı 1973 Korutürky Kabine üyelerine, "Eşitlik ilkesine Suriye'de uyarak görev yapacağınıza eminim» dedi yönetime YENİ KABİNE ÜYELERİ ANIT KABİR'DE SAYGI DURUŞUNDA BULUNDUKTAN SONRA ÇANKAYA'YA GİDEREK CUMHURBAŞKANI KORUTÜRK'LE TANIŞTILAR ECEVİT; KENDİSİNİ ZİYARET EDEN TALU İÇİN, «MEDENİCE, ÇOK AÇIK SÖZLÜ BİR GÖRÜŞME YAPTIK BİRBİRİMİ2LE.. ZİYARETLERİ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM* karşı gösteri yapanlara ateş açıldı: 9 ölü, pek çok yaralı BAŞBAKAN TALU, CHP GENEL BAŞKANI ECEVİT'l MAKAMINDA ZİYARET ETTİ.. BEYRUT Suriye'nın iiçüncü buyuk kentı olan Humus'ta, oncekı gün Hazreti Muhammet'ın doğum giınu dolayisıyle kentin camilerinde yapılmakta olan dıni törenlerden sonra sokaklara ddkülen halkın, ülke yönetlmine karşı gosterıler yapması üzenne, guvenhk kuvvetlennce ateş açılması sonucunda 9 kişi ölrnüş, bır çok kışi de yaralanmıştır. Olayların önünün alınamaması uzenne, guvenhk kuvvetlen kentte sokaga çıkma yasağı ilân etmıştir. Hazretı Muhammet'm doğum günü olan öncekı gün, Humus'ta Ulu Cami ve dığer camilerden çikan halk alay halınde yollara dokülerek Baasçı yönetım aleyhm de gosterıde bulunmaya başlayınca güvenlık kuvvetlen ve ıstıhbarat gorevlılerı, gostencılen cop kullanarak dafıtmaya çalışmış; ancak, kuvvetli bır dıren meyle karşılaşmca da ateş açmıştır. Olaylardan sonra kentte butün dükkânlar kapatılmış ve çok gergin bır hava hüküm sürmeje başlamıştır. Bunun üzenne Humus'u kuşatan ordu birlıklen, sokağa çıkma yasagı koymustur Daha sonra da polis, kentin bütun mahallelennde tutuklama faalıyetıne girişmiştir. (aa) Memurlarm 9 ayhk maaş farklarının ödenmesine dün sabahtan itibaren başlandı ANKARA Memurlann 9 ay» lık maaş farklarınm ödenmesine, d\l sabahtan itibaren başlanmıştır. Kanunun 93. maddesi hükümete verdığı yetkıye ıstmaden çıkanlan kararnanıede memurla nn 9 avhk alacakları ile bunlarrtan kanunlar uyannca yapılması gereken kesınrilerin toplu halde hesaplanmakta ve memurun net alacağı üzerinden memurıvet derecpsine 1/8 1/9 oranmda ödeme yapılmaktadır Birikmıs aylık farklaruıdan Mall Denge Verfrfsi Kesilmemektedir. 657 sayılı devlet rcemurlan kanununun kapsamma giren ya da bu kanunun kapsamı dışında kalmak la beraber aylıklarmı bu kanun hükumlenne göre a)an genel ve katma bütçeiı kunıhışlar memur larımn 1.3.197C 3011.1970 tanh lerınp ait 9 aylık binkmiş maas farklarınıt, bürüt ve net tutarlan, daırelerince her memur ıçı ayrı ayn hesaplanarak ilgili saymanlıklara bildirilecek ve öde me bu rakamlar üzerinden yapı(Devamı Sa. 7. Sü. 4 de} Hükümet Programını ön komisyon hazırlıyor ANKARA, (Cumhurtyet Büronı) 13 AP, 6 CGP ve 5 Bağımgızdan oluşan Başbakan Nahn Talu kabınesının uyeleri, dün ilk toplantısını yaparak, Anıtkabirde saygı duruşunda bulunmuş, Cumhurbaşkanı Fahri Koruturk tarafından kabul edılmişlerdir. Yeni bakanlara başarılar dileyen Koruturk, «Anayasanın vatanda sa getirdiği haklara saygılı, hu Bir Yıldönümü . alkınmanm da, sosyal adaletin de, firsat eşitli. .ğinin de, hattâ giderek •demokrasinid de temeli eğitime dayanır. Bir kısım vatandaşlsrımız, çağdaş bilimin nimetlerjnden yararlanırken, bir kısmının karanlıkJar içinde bırakılması bu sonuncular besabına bağışianamaz bir haksızlık olmakla kalmaz. aynı zamanda ulusça iler. lememizi. ozlediğimiz uygarlık ditzeyine ulaşmamızı da engeller. Şu basit gerçeği kavrajana dek ne kadar zaoian harcadık, söyleyemiyeceğim. Belki aramızda hâlâ kavrayamayanlammz ya da kavradıklan halde bilerek ferceğe «rt çevirenlcrimiz vardır. Ama eğitim birliği ve bes yülık corunlu ve parasız eğitim yasalan CumhuriyeUe yasıt sayüacak kadar eskidir. Deraek aşağı yukan elli yüdır eğitim davası ele alınmıs, uygnlama alanma konınuj, rejime mal edilmlştir. Ne var ki bagüne değfcı var. dığımız sonuç hiç de gonül açıct değildtr. Goniil acıcılıjh bir ya. na buakalım hazindir «muç, hazin. Yüzyıliar boyu ihmale uğranns, hetn içeıden, hem dışarıdan soanurüle somürule rajıf düşmuş bir toplumu kısa bir siire içinde guçlcndirip cağımız koşullanna hazırlamanın* kolay olmadığını anlamamak elden gelmez. Somurünuıı jiyip bitirdiği, savaşlarm kamnı emdiği. barabcler arasuıdan başımızı doğrultarak >eni bir dev» let kurmüştuk. Paramız yoktu, elanaklanmız çok sınulıydı. Han gi davaımza neresinden başlayacağımızı biiemiyorduk. 770 bin kito. metrekarelik koskoca bir ülke üzeriıte serpiştirilmiş irili ufaklı on binlerce kdyfin hangi birine öğ retmen bulabilecektik?. Cumhuriycfin ilk yıllan arastırmalarla geçti. O arada bocalamalaamız. ileri geri zikzaklanmız oldu. Eğitim politikamı? sürekli eleştirilereuğruyor. hunlardan bir kısmı insaf sımrlarını da aşı.vordu. Nihayet 1935'lerde Saffet Anğitmen kursları» denemesi ile davaya bir çöziim yoln bulunabileceği görüldü. Birkaç yıl sonra da büyük e&itimci Ismail Hakkı Tonkan'ın Bakanlı^ı döneminde «EKuç'un çalışmalaıı ve Hasan Âll Yüccl'in anlayıjlı tutumu Ue Köy EnütitiUeri yasası yünirlüğe girdi. Buçün EnstitUlerin knrnln? yıldönümünü kutlnyomz. Kutlnyoruı derken yüreğimin acı acı bnrknlduğunu, ezildiğini neden saklamalı? 1941 yilmda onea umut bağlayarak köy çocuklannın emeği ile duvarlarmı yükseltip catısını kiremitlediğimiz, dev. lete hemen hiç bir masraf yiiklemeksizin kapılarını hizmete açtıği. miz Enstitülerden şimdi ortada ne kaldı? Türkiye'ııin ÖZPI ko^ullarma nyKiın birer eptim vuvası idi Kdy Enstitüleri. Köyden gelen halk ço kukun temel ilkelerine uygun, eşitlik ilkelerine rıayetkâr olarak vaziie göreceğinize emınim» demiştir. Hükümetin, bazı b«kanlardan kurulacak bir on komisyon tarafından hazırlanacak prograraı, Cuma günü Mechsler de okunacaktır. Bu arada Başbakan; dün CHP Genel Başkanı, MBG ve Kontenjan gruplan başkanlannı zıyaret etmiş; Ecevıt zıyaretle ilgili olarak, «Medenice, çok »oık sözlü bir göruşme yaptık blrbırımızle» demîştir. İlk toplantı Bakanlar Kurulu, ilk toplantısı. nı dun saat 10'da, Başbakan Naim Talu'nun başkanlığında yapmıştır. Toplantıya. Istanbulda olan Gümrük ve Tekel Bakanı Fethi Çelikbaş katılamamıştır. Bir saate yakın süren toDİantıdan sonra. hükümet sözculüğüne gcürilen Devlet Bakanı Ismail <Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) TKP kurucusu oldukları bıldırılen 8 kışi yakalandı 1. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanhğı, Türkiye Dıtilâlcı tşçı Köylü Partisi (TttKP) adlı yeraltı örgütünden ayrıldıktan sonra •Marksist . Leninist Turkiye Komunıst Partisi adı altında yeni bır örgüt kuran anarşistlerden ol duklan gerekçesiyle dün 8 kısınin yakalandığmı açıklamıştır. Operasyonlar sırasında yakalananlann üçünun, saklandıklan evi yangın bombalariyle yakükları belirtılmiîtir. 1. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanlığı Basın ve Halkla tlişküer Şubesi tarafından dun yapılan 103 numarah açıklama şöyledir: •Türkiye îhtilâlci Işçı Köylü Partısi (TİÎKP> admdaki yeraltı örgütünden ayrıldıktan sonra Marksist Leninist Türkiye Komü nist Partısi adı altında yeni bir örgüt kuran bazı anarşistlerin şeh runizdeki faaliyetleri takıp edilmekte idi. Söz konusu örgütü meydana çı karmak için 16.41973 günü saat 01'de muhtelif evlerde yapılan aramalarda 5 anarşist guvenlik kuvvetlerinin çağrüanna uyarak teslim olmuştur. 3 anarşist ise, bu çağnlara uymayarak kaçmak içın gizlendikleri evi ellerindeki yangın bombaları ile yakmış ve müsademeve girişmisjerdir Alınan tedbir sonucu bu anarşıstler de yanlsrındaki 4 adet ta(Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) TVRKtYE, ENAZ ELEKTRÎK TÜKETEN ÜLKELERİN ARAS1NDA YER AL1YOR Elektrik Muhendislert Odasınca hazırlanan bir raporda Türkiye'nin dünyada en az elektrik harcayan ulkeler arasında old'igu açıklanmıştır. Enerjı Komısjonu on raporunda oelirtildıgıne göre 197ü yılında genel enerjı tüketiminde dünya ortalamasi 1900 kg/kişi (taşkömürü eşdeğeri) ıken, aynı yıl ülkemızde bu değer 834 kg/kışı, 1972 yılında ıse 947 kg/kışi olmuştur. Buna paralel olarak elektnk enerjısi tüketiminde 1970 yılında 1324 kwh/kjşi olan dünya ortaBULUNDUĞU SANIKLAR... lamasına karşılık ülkemızde bu değer 242 kwh/kışı, 1972 sonunoa ıse 302 *wh/kışıcm. Buna gore genel enerji urtalamasımn yansmdan daha düşüK olap Türkıye'de elektnk enerusJ tü. ketimı dünya onalamasının dbrtte bınnin de altına düşırekte, bu da Türkıye'run aünva da en az elektrik harcayan ülkeler arasında buiunduğunu gös termektedir. Raporda bu duruzna Utkemlzde bir genel enerji projesinm çok sayıda yerli ve yabana ga Rudülmemiş olman neden göstenlmekte, Türkiye'nin enerji sozetecı d« nazır bulunmuştur. runu çozümünde büyük bır öneBaşkanlık va Duruşma Yargıç mı olan linyıtlerin devletleştinlhğıru Dz. Yb. Akdemir Akmut, mesınin, hükümet programlannyargıç üyeUği Yb. M. Hulki Bilda yer aldığ! halde, bugüne kagın va askerî üyeligi Top. Bnb. dar bu yolda bir gelişme kaydeAtalay Kıvılcım'ın yaptığı Mah dılmedığı belırtilmektedır. kemede, lddıa makammda ıse, Raporda aynca, elektriğin büAskeri Savcı Yb. Naci Gür, Yb. tünüyle bir tek kuruluş altındal Suleyman Yüdınm, Yb. Haneti (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de; I Öncül ve Dz. Bnb. lrfan Avun' duk yer almıştır. Saat 9.55'te başlıyan duruşmada, once sanık yoklaması yapılmış ve 252 sanığm nazır oldukla n görülmUştür. Bu arada savunma avukatlanmn yoklaması, yapılmış ve 121 avukattan 52*stnin duruşmaya geldıgi saptanmıstır. Her sanığm yoklaması 5'er saniye sürmüştür. Saat 1055te sanık lann knnlik tesbitine geçilmiştir. Kımlik tesbiti yapılırken adı okunan sanık mikrofon başma ge< Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) Melih Cevdet ANDAY Yepyeni bir roman yazdı ÇAĞDAŞ İNSANIN DRAMINI VEREIS BİR SORGULAMANIN ÖYKÜSÜNÜ MERAKLA VE HEYECANLA OKUYACAKSINIZ.. BAŞKENT NOTLARI Çok çalışahm, ama biraz da AP'ye bırakalım...Fikret OTYAM ANKARA Evet, evet... Sa yın Nalm Talu baçkanlığında AP ve CGP koalısyonu ıyi 0ı3u.. Yurdumuz, şimdl biraz dalıa normal düzeye girdi böyleıiKle.. Cumhurbaşkanı seçildi, yeni hükümet dınltısız, zmltısız kuruluverdi. Yanı nerkes y°rmı aldı, CHP muhalefet görtvmde, DP muhalefet görevinde. '2 Mirt muhtırasiyle alaşağı eönor. AP de sabrın sonu selâmet'jT dedı, bekledi ve çorbayı ıçmeye basladı... MGP ıse alışmıyh iktıdaı olmaya, allem etti, kallçm ettı, kaldı iktıdarda.. Saflar oelirlendı oyunlar bitti. Yeru oır dfcneme girildı. Demek kl neymiş? Ortalık elle tutulur, gözle görülür bir düzene. düzeye gırdı. Şknaı çalışalım arkadaşlar vatan ıçın ve mıllet içın ve ış sahıp!?n ıçın fabnkatorler ıçın, genış s=rmaye içın çalışalım. kalkmdıröHm ul keyı, çağdaş uygarlık düze;. ıne .ulaştırmak ıçın çahşalur. çok, (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) 256 sanıkh THKP Davası başladı ŞELİMİYE'DE ÖZEL OLARAK HAZIRLANAN SALONDAKİ DURUŞMAYI, ÇOK SAYIDA YERLİ VE YABANCI GAZETECİ DE İ ZLE Dİ Turkiye Halk Kurtuluş Partısi ve Cehpesı adlı gızli örgüt sanıklanndan 256 tuşınin yargılanmasına, dün başlannuştır. Istanbul 3 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesınde yapılan duruşmada, sanıkların ancak 125'inin kimlikleri tesbıt edilebümistir. Diğer sanıkların kimliklerinın tesbitı içın durusma, bugüne ertelenmış tır. Selımıye kış'asında, bu dâvâ Içın özel olarak hazırlanan buyuk oir salonda yapılan duruşmada, 51 savunma avukatı ile ARALARINDA YUSUF KÜPELt VE YILMAZ GÜNEY'İN DE İSA'NIN GÜNCESİ Yarın CUMHURİYET'te 33 YIL SONRA KÖY ENSTİTÜLERİ Mahmut MAKAL'm incelemesi Bugün 4. Sayfamızda OLAYLARIN ARDINDAKİ Bu köşeden ALTAN ÖYMEN GERCEK SPD'nin Tepkisi £al olarak karsılayacaklardır. Giderek daha içlidışlı bir beraberlik içinde >aşayan Avrupa'da. üye ülkelerin iç işlerine artan bir iljri dayulduğn ferçektir. Uvelerin durumlan insan baklan ve deraokratik ilkeler açısından kontrol edilmektedir. Yunanistan'ın basına. gelenler bir örnek sayılabilir. Albaylar cuntası iktidara geçip pariımentarizme paydos dedikten sonra Yunanistan Avrupa Konseyinde çıkarılmıs, Avrupa Ekonomik Topluluğundaki ilişkileri de dondurulmuştur. Türkiye'nin durumu elbette Yunanistania bir defildir. Bur» rağmen son yıllarda filkemizde vürüriüğe giren bir takım işlemlere Batt ülkelerinde büyük tepkiler doğduğu da bİT olgudur. Batı ülkelerinde ve örçiitlerinde dofan bn tepkileri, Türkiye'nin dışındaki bir takım olumsus çevreierin propaırandasına baflaınak Isteyen tutnm, olaylan yanlı? değertav dirmekten doğmaktsdır. CSddl nitelik taşımayan iddialann Batı'nın ağırlık taşıyan kuruluşlarında iltifat görnüyeceğini dttsünmek gerekir. Sosyal De» mokrat Parti Büyük Kongre» sindeki tepkileri de bu bakımdan soğukkanlılıkla tartmak doğru ve yararlıdır. Zira, bizim Almanya ile ilişkilerimiz her bakımdan birinci , sırada gelmektedir. Bir kere [ yarım milyonu aşkın işçimiz Al t manya'da çalışmaktadır. Bunun ; yamsıra Türkiye'ye yardım kuruluşlannda Almanya'nın büyük katkısı vardır. Avrupa Ekonomik Topluluğu içinde Almanya, Türkiye ile ilişkilerde gene birinci sırayı tntmaktadrr. Türkiye'nin toplam ihracatı içinde (1971 yılına çöre) Ortakpazar vüzde 39'u satın almaktadır. Batı Almanya toplam ihracat gelirimizin yüıde ""O'sini sarlayarak tek başma Amerika'nın da önüne geçtniş durumdadır. Ortakpazara ihracatımiz içinde tütün ve fındığın yüzde 7080 kadarı• • • (Devamı Sa. 1, Sü. 6 da) Yıpranmak, yıpratılmak.. eni BakanlarımJzı da Başbakanımız gıbı bırdenbire oğrendık önceki geceyansı radyonun haber bultenınden... Uzerlennde en ufak bır kamuoyu tartışmasına olanak kalmadan .. AP'liler Demirel'ın kafasmdaydı.. CGPIiler Peyzıoğlunun kafasmda... Naim Talu'nun kafasının süzgecınden geçerek kabineyi meydana getıriverdıler... MECLİS NOTLAR1 Yeni Kabînenin içi, dışı.. Ümit GÜRTUNA ANKARA Yeni hükümetin dün sabahki ilk toplantısından sonra, rnerdivenleri önunde bekleşen gazetecilere ilk söz Çalışma Bakanı Ali Naıli Erdem'den gel di. Erdem, çiseleyen yağmuru eliy le işaret ettikten fonra gülerek şunları göyledi: «Görüyorsunuz, (Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) ederal Alman\a Sosyal Demokrat Partisinin (SPD) Büvük Konçrcsinde Tfirkiye ile üçili önergeler ele almmıs ve ülkemizin içinde bulur.dutu tlnrumun antidemokratik olduerı saptanmıstır. Kongre Baskanlığina verilen önerçelerde Türkive've her tür vardınun batta resmi ziyaretlerin durdurulması istekleri de vardır. Ancak bunlar reddedilmiş, yalnız ülkemizin içinde bulundnğu dunımun kınanmasına karar verilmiştir. Sosyal Derookrat Parti iktidar partisi olduğuna göre verilen kararın 5nemini azrmsamak doğru değildir. F Y Askeri mahkeme, Hacettepe Olayının 58 sanığı için verilen bozma kararına uymadı ANKARA Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 Numarah Askerl Mahkemesi, Hacettepe Olaylarının 58 sanığı için, Askeri Yargıtav 1. Daıreslnin verdiği bozma kararına uymamıştır. Ankara SıkıySnetlm Komutanlığı 1 Numarah Asker! Mahkemesl. Hacettepa olaylannın 60 sanığmdan 57'sine 4 yıl 2'şer av agır hapis, birtne de 2 yıl 9 ay ağır hapis cezası vermisti. Ikı sanıgın dosyası ise, bu dav«(Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) NADtR NADt (Deramı Sa. ?, Sfi. S da) Bunnnla beraber yabancı bir filkedeki bn tutum karşısında çesitli tepkiler duvnlabilir. Bazı çevreler, sorunu bağimsızlık ilkesi açısından değerlendirip olantan iç islerimize kanşma niteliğinde sayacaklardır. Bazı çevreler de olaya Birleşik Avrupa karramının değer yargilariyle bakacaklar ve kararı do önceleri, Başbakan atamalannda olduğu gibı, kabine kuruluşlannda da «Adaylar» vardı... Batı ülkelerinde hâlâ olduğu gibı, bizde de . Bunlar herkesce bilınır, üzerlerinde herkesin bır fıkn olur, yeteneklerı, RÜçlü ve zayif vanlan, sadece onlan sececek kimselerin kafasında değil, daha eeniş çevrelerde d« tertışılırdı. Bu kişılerin, hangi ihtisas dallannda üstün nitelik gos terdiği daha Bnceden belir mış olurdu. Komısyonlarda ki çalışraalann, Meclıstekı konuşmalarından, fcımlerın bakan olabıleceğı ve hangıle rının hangi bakanhga getirılebıleceğı, aşağı yukan tahmın edılır .nukayeseler be Iırli adavlar arasında yapılır «Ve onun şu yanı ıyi ama, ötekının o vanı da ıyi. O se çıise daha verınde olur» denılırdı. Kabine kuruluşlannda ga. zeteciler, Başbakanlık binası önünde nöbet tutup Başbakanm, görüşmeye çağırdığı kimselerin adlanm saptayarak, tahmin yürütebilirlerdı: «Ahmet bey Başbakanla yanm saat goriiştüğüne göre kendisine bakanlık teklil edilmiŞ oto,alıdır Ah met beym de ihtısası sanavi üzerine olduğu için, ons Sanayi Bakanlığı verilebilır. Acaba Bakanhgı kabul ettt mi?» diye düşunürler v» (Devamı Sa 7. Sü. 1 de)