Katalog

KÜLTÜR YAYTNLARI U1MET HAŞÎM ŞttRLER Hazırlayan: K«naa Akyfe ŞürJerlnde, başüca Tablat y A*fc'ı tema olarak alan Ahmet Hasim*in ilk şiırlerinden son şiirlerine kadar olanını ihtiva eden bu kitap 550 kuruş flyatla BakanlığımiB yayınevlerlnde «atışa «rzedilmiştir. ödemell satışımız yoktur. Devlet KHaplan Müdürlüğu Sultanahmet İstanbul Top. Sai. Tel: 32 38 03 umhuri Kuruensu: TUNUS NADİ 49. yıl, sayi: 17489 Teljr«f v« raekiup adresi: Cumhuriyet Istanbul Posta Kutusu: Tstanbul No: 248 T t l t t o B İ ı r : 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 22 42 97 2242 98 2 2 4 2 9 9 13 Nisan Cuma 1973 Kabine, AP ve CGP'den oluşuyor Yeni Hükümeti Talu kuruyor ANKARA, (Ctmüıarlyet Bfiroan) Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, yetkili organ ve kışılerle yapüğı temasları dün tamamlayarak. Tıcaret Bakam ve Kontenjan Senatorü Naım Talu'yu, yeni hükinneti Jcurmakl» förevlendinniçtır. Cumhurbaşkanı Korutürk tarafından dun saat 17'de kabul edılen Talu, gastetecılere; yeni kabıneyi kendismin kuracağını bıldırdıkten sonra Cumhurbaşkanhğı Genel Sekreterliğı, atamayla ilgili bir açıklama yapmıştır. Bundan sonra Talu, hem3n temaslarına başlamış; sırasıyle AP Genel Başkanı Demirel ve CGP Genel Başkanı Feyzıoglu ıle görüşmuştur Talu'nun AP, CGP ve Bafım?i7.1ara dayah bir kabine kuracağı anlaşılmıştır. <THA>nın bu konuda edindiği bilgiye gore. Talu Hükümetınde 16 AP'h, 4 CGP'lı ve 4 Bağmısız Bakan yer alacaktır. Hukumet kurulurken; KORUTÜRK'ÜN GÖREVLENDİRDİĞİ TALU, İKİLİ K O A L İ S Y O N L A İLGİLÎ BIR PROTOKOLÜN İMZALANACAĞINI SÖYLEDİ TALU; DEMİREL VE FEYZİOĞLU İLE GÖRÜŞTÜ. MUHTEMEL KONTENJAN: 16 AP'Lİ, 4 CGP'Lİ VE 4 BAĞIMSIZ Kıbrıs'ta Israil Konsolosluğunu basan gerillaların bir Türk uçağını kaçıracaklarına dair belge bulundu (DIŞ HABERLER SERVİSİ?)' LEFKOŞE 11 Nisan tarıhli «International Herald Tribune» gazetesinin bildirdiğine göre Lef. koşe'de yetkili kaynaklar. Pazartesı günü îsrail Konsolosluğunu basan Arap gerillaların daha son. ra bir Türk uçağını kaçırmayı ta sarladıklarını belirtmişlerdir. Bu kaynaklara göre. bir grup gerilla, Israil konsolosluğunu bas tıktan sonra doğru Lefkoşe havaalanma gidecekti. Bu arada havaalanında başka bir gerilla grubu tsrail uçağını havaya uçuracaktt. Bundan sonra Arap gerillalar Ankaraya hareket etrneye hazırlanan bir Türk uçağını kaçırarak, pilotu Lıbya'ya gitmeye zorlayacaklardı ı Türk bölgelerine giremiyecekler Kıbrıs Türk yönetimının sesî Bayrak Radyosu, bundan böyla hıçbir îsrailli veya Arabın Adanm Türklenn kontrolu altında (Devamı Sa. 7. Sü. 1 de) KORUTÜRK'ÜN TALU'DAN ÎSTEDÎKLERİ Cumhurbaşkanı Konıtürk'un; reformların gcrcekleşmesi. secım ve partilcr kanunlarmm değiştirihnesi isteğiyle yeni hükümeti kurmakla gorevlendirdiği Ticarct Bakanı \e Kontenjan Senatbrü Naim Talu.. Adalet, tçiîleri ve Ulaştırma bakanlıklannın seçim dolayısıyle bağımsızlara verılmesi, Toprak Reformu çahşmalarını yüruten Devlet Bakanı Ilhan Öztrak"ın da yerinde bırakUması saptanmıştır. Talu'nun sözleri Naim Talu, saat 16.45'de Çankaya Köçküne gelerek Cumhurba?kanı ıle 45 dakika süren bir göruşme yapmıştır. Talu daha son(Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Olaylor Ve Nedenfer ı fflet MeelMnde 2JS san[ dalyayı elinde hulunIdnnn AP. istene tek •bajın* hukümet kuram u miydı? Kurabilirdi elbet. O fctlde neden saym Ecevifhı oneTismi, hattâ destek vaaUerfnl dikkate almayuak bnna yanajnıadı? Konu üzerinde çesitli nedenler ileri sürnlebUir. Hepsinm başında da kuşkusuz yaşadığımız olağanüstü ortam açismdan AP'nin tek ba eına hiıkumet sorumunu yiiklen. mek istememesi gelir. tld yıldır iktidarda bıılunmadığı halde olaylar zaten daha çok AP. politikasına uygun olarak gelişmiş, sayın Demirel'e puan kazandırmıştır. Secimlere bn hava icinde yıptanmsjnıs blr halde ginnek AP. hesafcına daha elverişlldir ve böyle diisünmekte saym Demirel ve arkadasfan haklıdırlar. Peldyi CHP ile bir hükümet «rtaklıgına AP. gMîemez miydV? Kuskusuz Rİrişebillrdi. Eğer CHP.'nin ileri sürdügü şartlar olmasaTdı. Dışardan baküdiRl zaman her ikl parti de ülkemiıin nonnal demokratik bir rejime bir an önee kavuşmasmı özlemektedir. Ne var M normal demokratik rejtaı derken AP'nin ve CHP"nin bn deyime •erdiklerl anlam biribirinl tutm»maktadar. Halktan yana bir polltikaıun şampiyonluğunu sürdürmek Te bn politikavı halka anlatarak balk çoğunlnğnnun oylan fle gerçeklestirmek Isteyen CHP. her seyden önce nonnal blr ötjrürlük ortamının ülkemizde yarefrlması geregini savunmaktadır. AP'nin ise bn kontıda hiç acelesi yoktur. Saym Denirel iki yıldır yapılan anayasa deüsikliklerinden memnundur. Sandıktan çıkacağı (runü sabtrsızlıkla ve öılemle bekIemektedir. Öyle ki. hattâ genel »ecimlere sılayönetim altında fidilebileceğini. bunda bir sakınca UormedİRİni açıkça soylemistir. Demek oluyor ki partilerimizden birl secmen vatandasa halktan yana poHrikamn ne olduğunn anlaUbilnek için prerekli demokratik ortaıtıın yarahlmasını ?art koşarken, ötrid parti seemen vatandaşı yanmda bilmekte ve onnn rihninl çelebileeek bir özgürlük ortamını Kereksiz bulmakta, belkl de böv. I« bir orfamı. şimdi değilse bile. ileride kendi hesabma teMikeli •avmaktadır. Şu halde AP. tek bapna hükümet kurmayi seçim öncesi koşallanni düjünerek istemiyor. CHP. ile anlaşamıyor. Demokratik Parti üe ımlaşmasina zaten oianak yok. Ö>le ise bir AP. ve CGP. ortaklığından başka ne kalıyor geriye?. Ute şimdi kurnlmasına çalışılan Parlamentoya davalı hakümetin de temei olarak bn iki siyasal di. rekten tüt slmast beklenmektedır. Basbakan tarafsiz mi olur. AP.1İ mi olur, bizce ^zla önerai • nktur bu sorunun. Kurulacak hii> kümette çoen Bakanlıklann AP.'ye verllmesi doğaldır. Daha az sayida Bakaniıklann CGP. markalı ol ması, birkacuıın da Parlamento dın hajımsızlara aynlması düsünfilebiKr. Böylece 1969 seçhnlerinde var olraadığı bilinen, ama genel tututnu ile sandıksnl demokrasi edebiyatına yakınlığini inkâr edemiyeceğjmlı sandık dısı kurulmu; bir partiyi yedefine alarak AP ülke. Tnlıi «enel seçimleTe hanrlayacak demektir. Simdilik durum budur. Uakalnn' bundan sonra olaylar nasıl gelijeeek?.. Kabinenin iskeleti belli oldu TUrk Haberler Ajansi, ilgililerden aldıfı bilgiye dayanarak, Talu Hükrdmetınm kesın olmayan lıstesini, şöyle bildırmiştir: Baabakan: Naim Talu (BafunBaabakan Tarduncın: Emin Paksüt (CGP) Devlet Bakanı: Dr. Kemal Satır (CGP) Devlet Bakanı: Prof. îlhan öztrak (Bağımnz), Adalet Bakanı: Mukadder Östekın (Bağımsız) Milli Savnnma Bakanı: llh&mi Sancar (CGP), tçi?leri Bakanı: Fahrettin Kenm Gokay (Menmet Izmen'den boşalacak kontenjan Senatörlüğüne atanmak fizere Bağımsız), Dı?işleri Bakanı: (Belli değiO, Maliye Bakanı: Kemal Cantürk (Devlet Plinlama Teşkilitı Mnsteşan AP kontenjanından, bağımsız), Millî Efitim Bakanı: Orhan Dengij; (AP) Bayındırlık Bakanı: Hayrettin Nakiboğlu <AP) Ticaret Bakanı: Nuri Bayar (AP), Saflık Bakam: Ahmet Ihsan Kınmh (AP), Tekel Bakanı: Gürfaan Tıtrek (AP), Tanm Bakam: tsmail Hakkı Tökmel (AP;, Ulastırhıa Bakam: Dr. Kemal Demir (Bağnnsız), Çalışma Bakanı: Seyli özturk (AP), Sanayi Bakam: Selâhattin Kılıç (AP) Enerji Bakanı: Nahit Menteşe , (AP), Turtrm Bakanı: Ali îhsan Göğüş (CGP), tmar • Iskân Bakam: Esat Kırathoğlu (AP), Köyişleri Bakanı: Cevdet Akça'ı (Muhtemelen • AP), Orman Bakam: Ahmet Nusret Tuna (AP), Gençlik re Spor Bakam: (Belli değıl). Naim Talu kimdir? Cumhurbaşkanı Korutürk tarafından hükümeti kurmakla (Cumhuriyet'ten bu yana 41. hükümet^ görevlendirilen Naim Talu, Türkiye Cumhuriyetinin 18 Baştaakanı olmaktadır. Cumhurbajkanı Sunay tarahndan 15 Mayıs 1972 tarihinde Bajbakanhğa atanan Ferit Melen'in, 7 Nisan 1973'de istifasından sonra) dün bu goreve getirilen Talu. 22, Temmuz 1919'da Istanbul'da doğ | muştur. | Kabatas Lisesi mezunu olan | Talu, 1943'de Istanbul Üniversite [ si tktisat Fakültesini biürmişür Talu, kısa bir süre Sümerbank'; ta çahştıktan sonra askerlik görevini yapmış ve 1946'da Merkez Bankasma gırmiştir Bu bankanın çesıtli kademelerinde görev yaptıktan sonra 1966 yüında vekaleten Merkez Bankası Genel Müdürlüğune atanmıs ve 1967 Ağuştosundan itibaren de genel mudürlüğü asaleten almıştır. Merkez Bankasının 1211 Sayıll K'unla yeniden teşkilâtlandırıl ması üzerine bu bankanın baskan lığına getirilen Talu, 11 Aralık, 1971 tarıhınde II. Erım Kabine 1 (Devamı Sa. 7, SS. 1 de) Ele geçen belgeler I Ele geçen belgeler bu girisimı , doğrular nitelikte görünmektedlr. • Evraklar arasında Lefkoşe • Trab j lus yolunun işaretlendiği bir ha I rita ile yolculara uçağa el kondu ' ğunu bildiren bir bildiri vardır. Batı Alman Sosyal Demokrat Partisinin kongresinde Sınırlama.. Öte yandan, yetkililerin belirttiğıne göre Kıbrıs Hükümeti son olay üzerinde büyük önemle dur makta ve durumları ;üpheli bulunan tüm Arap ve tsrailitltri Adadan çıkirtmayı planlamakta. dır. Ayrıca bundan böyls Kıbrıs'» tsriil ve Arap'ların eirmeleri de önemli sınırlamalara tâbı olacaktır. Turfc/ye'ye yardımm kesilmesi önerildi HANNOVER Batı Alman Sosyal Demokrat Partisinin oncekl gün oaşlayan kongresinde sol kanat Uyelen olan erup. Tur kiye'dekı reiimin kınanmasını ve Türkiye'ye yapılan vardımm kesilmesinı ıstemişlerdır. Avlardanberı parti ıçındekı anlaşmazlıklann açığa vurulduğu Basbakan Willy Brandt'ın SPD'sl (Sosyal Demokrat Parti) bu kongre ile geleceğe tlişkln tutumunu çlzecektir Partınln Genç lık Kollannı meyaana geüren ve kongre üyelertnin vüzde 60 sini kapsayan bir grup tutumun daha sola kaymasını ve ışçı\e dOnUk bir polıtıka Izlenmesınl isfemektedlr Buna Karşı Brandt, seçim bildîrgesındekı ılkelerden vazgeçildiğı takdirde tstlfa edece ğını de sövlemistlr SPD'nin soı Kanat Uyeieri tarafından hazırlanan ve TUrkiye'nın durumunu Konu alan Karar tasansının metnınde özetıe Turkıye'de demokratık nakların kıtıtlandığı 1961 arayasasının uvırulanmadığı. baskı re|ıminm hüküm sürdügu oelirtilmeKte, «Türkive've vapılan oet türlü vardım demokratık durumun tekrar tesisi sartına bağlanmaiı» denılmelctedir İDAMI ISTENEN BANU ERGÜDER VE DİĞER SANIKLAR DÜNKÜ DURUŞMADA... Banu Ergüder için idam istendi Sorguların son a erdiği Madanoğlu Davasında MİT Ajanı Kaynak da dinlenecek Sanıklar duruşmadan vareste tutuldu Memurlara yanlıslıkla ödenen ikramiye tutarı, birikmiş 9 aylık maas farkından kesilecek ANKARA Iktisadl devlet teşekküllerinde çalışan memurlann bu ayın 15'inden sonra alraalan gereken 9 aylık birikmiş maaş farklannın bir aylık tutarının, daha önce yanlıslıkla ken dilerine ödenen ikramıyeierıne mahsup edileceğı bildinlmıştir Buna göre, iküsadt devlet te;ekküllerinde çalışan memurlar, blrikmia maaş tarklarının tlk aylığını alamayacaklardır. THA muhabirtnin edindiği bUgiye göre, bu kuruluşlar, Per(Devamı Sa. 7. Sü. S de) SAVCININ 12 SANIK HAKKINDA. İ S T E D İ Ğ İ CEZALAR İSE 5 YIL İLE 24 YIL ARASINDA DEĞİŞİYOR «Sandık cinayeti» samklarının yargılanmalanna dün başlanmı? ve iddianameyi okuyan Askerl Savcı Yrb. Doğan Dülgergil, 22 yaşındaki Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi Banu Ergüder'e idam, 26 yaşındaki Garbis Altunoğlu'na en az 24 yıl ve 21 yaşındaki SBP öğrencisi Ümit Necef'e S22 yıl arasında hapis cezası venlmesini ıstemiştir. Savcı, DevGenç üyesı Adil Ovalıoğlu*nun «gizli örgüt liderliği anlaşmazlığı nedeniyle» öldürüldüğunü ftne sürmüştür. Aynca, gizli örgüt üyest olduklan nedeniyle haklannda TCK'nu» 141/5 maddesi uyannca S yıldan 12 yıla kadar ağır hapis cezası istenen diğer 10 sanık ise sunlardrr: Zuhal Aksoy (24 yasında ögrenci), Zehra Ağralı (49 yaşında, çevirmen), Sağman Kavat»kin (19 yaşında öğrenci), Yunus Pıtırü (21 yaşında ögrenci), Kemal Kılıç (23 yaşında öğrenci), Ardeşez Markoz (20 yasında öğrenci), Erdoğan özgün (25 yaşında öğrenci), Müzeyyen Ersözen (22 yaşında ögrenci), Muzaffer Bal (23 yaşında îşçi), Şükrü Aydın (29 yaşında işçi). Cinayet nasıl meydana çıktı? Istanbul 2 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesinde yapılan duruş mada, sanıkjardan Erdoğan .Öagun, Muzaffer Bal ve Şükrü Aydm'ın dışında tüm sanıkler hazır bulunmuştur. Tıimü de tutuklu bulunan sanıkların kımlik tespitmden sonra, Askerî Savcı Yrb. Doğan Dulgergıl, 30 sayfalık iddianamesını iki saat ıçinde okumuştur. tddıanamede, kamu(Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) Talu, Senota'da orta sınıfın çıkarına sahip olmamakla sııclandınldı ANKARA, (Cumhnriyet Bfirosn) DP Kayseri Senatorü Hüsnü Dıkeçhgıl, Cumhunyet Senatosunun dünkü birleşiminde, Başbakanlığa atama kararından önce yaptığı gündem dışı konuşmada, Naim Talu'yu ağır bir dil le cleşünniş, «Sayın Talu, belirli çevreleri kalkındırmakta mu vaffak olmuş bir zattır» demijtır. Talu'nun Tıcaret Bakanlığında izlediği politikanın orta smıf aleyhıne olduğunu belirten Dikeçliğil. besicıleraı durumunu ele almış, Tıcaret Bakanının tutumu sonucu bunlann mağdur edıldı(Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) Bu köşeden ALTAN ÖYMEN 50'ncı Yıl Hükümeti Kurulacak olan hükümet bizi Türkiye Cumhuriyetinin 50'nci yıldönümüne götürecektir. Cumhuriyetın 50"ncı yılına varmak basit bir olay değildir. Yırmind yüzyılda Avrupa haritasına bakınız. 50 yıl su reyle cumhuriyet, Yunanıs tan falan bir yana bugun «Cumhuriyet» kelımesinin ilk akla getirdıği büyük devletJere bile nasip olmamıştır. 1919da kurulan Alman demokrasi sini 1933'den 1945'e kadar Hitler. 1945'den 1949'a kadar müttefik isgali kesmis, ltalya, Mussolini diktatörlüfünden ancak savaşın sonuna doğ ru kurrulabilmiş, Fransız Cumhuriyetinin devamı, bes yıllık Alman isgali ve Vıchy Hükümetiyle kesinttye uğramış ve numaratörü «Dörd»ü, Cezayir olaylarından sonra da «Beş»i eöstermeye başlamıstır. İsviçre kantonlarını bir yana bırakırsak, Avrupa kıt' asında kralsız, padlşahsız, caudıllosuz. maresalsız, cuntasıı, cCumhuriyet»!, 50 yıl arka arkaya. kesmtisız yaşamış devıet yoktur. Türkiye Cumhurıyetinın de vamlıügı ise Atatürk'ten tnı yana, 27 Mayıs devrimı ae dahıl. 50 yıldır hıç kesılmenuştlr. Yasama görevını Mıl li Bırlık Komıtesının yedı aylık bır geçıcı donem ıçın tek başına yurUtmesınaen sonra kurulan Kurucu Meclıs. 1961 Anayasasını icabuı ederken, yeni doneme geçışin Pransız örneğıncie olduğu eibt yenı DU numara alması ve «tkmd Cumhunyet» dıye adlandınlması önerilerinı reddetmlşör «27 Mayıs, Cumhuriyeti yok ounaktan kurtarmak ve devaımnı sağlamak amacıyle girişUmlş bir harekettir» gerı»keesiyle. Bu tonudaki komlsvon sözcüsünün kl Turan Güneş'tir bu gerekçeyl belirttikten sonra sözl«»rinl nasıl bitirdljlnl hatırlıyorum: «Türfcive'nin tek Cumhuriyeti vardır. AtatUrkiln kurduğu Türkiye Cumhuriyetı» (Devamı Sa. 7. Sü. 4 de) NADİR NADİ Eski MBK uyesi ve Kontenjan Senatorü Emekiı Korgenerai Cetnal Madanoğlu ıle 23 kışınin yar gıianmalanna dun de devam edıl mıştır. Istanbul 2 Numaralı Sıkıyonetun Mahkemesınde yapılan duruşmada, sorgular sona ermiştir. Son olarak ifade veren sanıklar da diğerleri gibi, iddianamede yer alan tüm suçlamalan reddetmişler, yasa dışı hlç1 blr faaliyetleri olmadığını, herhangl bir brgütsel çaba lçinde bulunmadıklannı söylemişlerdir Saat 9^0'da baslıyan duruşmaDevlet Güıel Sanatlar Akade da, daha önce sorgulan yapılmış misi Mimarhk Yüksek Okulu ta bulunan samklardan çoğunun du rafmdan dncekı akşam düzenle ruşmaya gelmedikleri görülmüşnen «Mimar Sinan Gününnde bir konuşma yapan Prof. Tayyar Ta tür. Mahkeme, sorgusu vamlaa yar; Alıbey Barajı projesınden( sanıklan, duruşmalardan vareste vazgeçilmesini, bunun yerıne tutmuştur. Terkos'dan yeni bır ısale hattı Dün sorgusu yapılan sanıklar vapılmasını önermistir 1969 yı1 dan Avukat Hiiseyin Onur, ban lında bitmesi gereken Barajın toplantılara katıldıgım ancak bun hıçbir surette Istanbul'un su so lann herhangl bir özelliği olma(Devamı Sa. ",, Sü 3 de) (Devamı Sâ. 7, Sfi. S de) Bir öğretmen mahkum oldu AYDIN Yunus Yapa (23) adındaki bir ilkokul öğretmeni komünızm propagandası yaptığı iddiasıyle Aydın Ağır Ceza Mahkemesince 4 yıl 2 ay hapse mahkum edılmiştır. Bundan iki yıl evvel încirliova bucağma bağlı Arzular köyünde öğretmenlık yapan Yunus Yapa, kahvede, komünizmi över mahiyette ionuşmalar yaptıfı iddiasıyle yakalanrmştır. llgılüer tarafından öğretmenin evinde yapılan aramada ise bazı sol yayınlar ele geçirilmiştir. 1971 yılından bu yana Aydın Ağır Ceza Mahkemesinde yapılan duruşması dün sonuçlanmıştır. Buna göre tncirliova bucağının Arzular köyünde öğretmenlik yapan 23 yaşındaki Yunus Yapa, 4 sene 2 ay ağır hapse mahkura edilmiştir. Öğretmen Yapa, 1 sene 5 ay, Manisa ilinde gözetim altında bulundurulacaktır. (a.a.) «Âlibey Barajının insa edildiği yere apartman bile yapılamaz» Cumhuriyet'in Bu Yaz Nereye? Anketfişi 7.sayfada Çukurova ve Ege çiftçileri, Naim Talu'nun Başbakanlığına karşı çıktı (Cnmhuriyet Haber Merkezi) Çukurova ve Kgeıi çiltçller. Naim Talu'nun Başbakanüğına fearşı çıkmışlardır. Çukurova oölgeslndeM çlftçi kuruluşlanyie bazı esnai derr.eklcri ve sendikaiarın yönetici. leri, dün Cumhurbaşkanı Fahri (Devamı Sa.7, Sü. 2 de)