Katalog

ORD. PROF. SADt IRMAK ATATÜRK DEVRİMLERİ TARÎHİ (2. BASKI) tdeolojik incelem» Yüksek öğretim ders kitabı Dağıtım: BATEŞ Fiyatı: 25 Lira (Bateş 21) 1756 umhuriyet Kunıcusu: FUNÜS NADÎ ve ceııge su verildi yücel yayınları CAĞALOĞLU BABIALİ CAD. NO.14 KAT.3 İSTANBUl 49. yıl, sayı: 17464 Telgrıf vt mektup «dresl: C u m h u n y e t Istanbul Hosta K u t u s u : [stınbui N o : 248 T e l e f o n i a r : 22 42 «0 2 2 4 2 9 6 22 42 97 22 42 98 22 42 99 19 Mart Pazartesi 1973 AP ve CHP sözünden döndü,, dedı Orgeneral Sancar, Cevdet Sunay'ın görev süresinin AP Genel uzatılması için partilerin anlaşmasını istedi Sekreteri Erkmen: DP sozcusu, 'Anayasayı "Cülusla fazla degil, . seçımle zorlamaya gelinir gerek yok, dıyen «BULUNACAK ÇÖZÜM, DEMOKRATİK, UYGULANABİLİR VE SEÇİMLE ÇOK İLGİLENEN ORDUNUN BU İLGİSİNİ NORMAL ÖLÇÜLEREİNDİRECEKBİR ÇÖZÜM OLMALI» «BUNDAN SONRAKİ UYGULAMALARDA GRUP KARARI DIŞINA ÇIKAN OLURSA BUNLAR HAKKINDA DİSİPLİN İŞLEMİ Y A P I L M A S I N A KARŞI ÇIKAMAM» CHP GÖRÜŞÜNÜ ECEVİT AÇIKLADI ANKARA Genelkurmay Başkanı Orgeneral Semih Sancar'ın sıvasl partilerin liderleri ve temsılcılen ile yaptığı görüşmeler sırasmda, CumhurbaşkarUığı seçımınin bir sorun halıne gelmesı nedeniyle behren «vahım durum»u açık açık anlattığı, son çare olarak ortaya çıkan Cumhurbaşkanı Sunay'ın görev süresinin en az iki yıl uzatılması formülü konusunda partiler arasında en kısa zamanda bir gorüş bırliği sağlanamazsa belırecek ye nı durumun sorumluluğunun par tılere ait olacağını söylediği öğrenilmiştir. THA'nın ilgilılerden aldığı bılgıye göre. Orgeneral Sancar partı liderlerine Faruk Gürler'in kar sısına, AP'nin son gün Tekin Anburun'u aday çıkarmasının tansıyonu son derece yükselttığını ve çok vahim bir krizin guçHık(Devamı Sa. 7, Sü. 7 de; • AP, SENATO VE MECLİS YÖNETİM KURULLARININ SUNAY'IN GÖREV SÜRESİNİ UZATMA KARARI BUGÜN ORTAK GRUPTA GORÜŞÜLECEK... ANKARA, (Cumhuriyet Bürosn) AP Cumhuriyet Senatosu ve Mıllet Meclısi Grup Yönetım Kurullan. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın görev süresinin uzatılmasını kabul etmiştir Sunay'ın görev süresinin uzatılması konusu. bugün AP ortak gruplarında Sörüsülecektir AP Genel Sekreteri Nizamettin Erkmen dün kendisiyle görüsen gazetecüere. • Anavasayı fazla zorlamaya gerek vok» demıştir. AP Genel tdare Kurulu önceki eünkü toplantı«^nda Cumhurbaş kanı Cevdet Sunav'm görev süresm;n uzatılması yolunda bır •Temenni karan» almış ve bunu Meclistoki yetkili kurullara sevkp'mtşti. Öte vandan Millet Meclisi Ba? kanı Sabıt Osman Avcı, dün de temaslarma. AP Genel Başkanı Sülevman Demirel ve Genel Sek» reter Nizamettin Erkmenle görüşerek devam etmiştir. (Devamı Sa. 7, Sü. 8 de) • Aybar: "Başlamış seçim ertelenemez, Anayasa buyruğu savsaklanamaz,, ANKARA, (Cumhuriyet Bürosn) lıklerl tasıdığını öne süren Ece' vıt, Genelkurmay Başkanı OrgeCHP Genel Başkanı Bülent neral Sancar ile yaptığı görüşEcevit dün TBMM'de düzenlemeden sonra da bu ızlenımı edığı basm toplantısında, Cumdındığim bır soru üzerıne beANKARA DP sozeüsü, Trabhurbaşkanı seçımi konusunda lırtmiştır. zon Mılletvekıli Necatı Çakıroğ CHP grup çoğunlugunun aldığı lu dün bır demeç vererek, «Cumtavrın nedenlerıni açıklamıştır. CHP Genel Başkanı, seçime hurbaşkanlığı seçımi konusun Ecevit, «Vardığımız noktada bu katılmama yolunda alınan grup da; seçamle gelınır, cülusla de lunacak çozüm, bence, üç koşukararının yenilenmesınden sonğıl dıyen AP de, CHP de sozlelu birden sağlayacak nitelıkte olra, eğer turlarda yıne oy kullarınden dbnmüşler, kendı bunyemalıdır: (\) Demokratık olmalınacak bazı üyeler olursa, ıddia lerınde çelışkıye duşmüşlerdir» dır, (51 Nazari değil, uygulanaedıldığı gibi bunlar hakkında demıştır. bilir bır çözüm olmalıdır, (3) Tür ıhraç mekanizmasının ışletilip Çakıroğlu, Cumhurbaşkanı se lü olayların ve bazı talihsiz geişletilmeyeceğıne ılışkm bir solışimlerın sonucu olarak Cumçımi konusunun aldığı son duruya da şu karşılığı vermıştır: hurbaşkanı seçımıyle gerektığın «Bundan sonrakı oylaraalarda rumla ılgih olarak gazetecılerın sorularını cevaplandırmış, özet den çok ılgılenme durumunda grup karan dışına çıkılır da kalmış bulunan ordumuzun, bu le şoyle demıştır: dısıplin ışlemı yapılmasma Ge ılgisinı normal sayılabılecek olnel Başkan olarak gene karşi «Sunay'ın veya Gürler'in seçılçülere ındırmesmi koîaylaştıra çıkacak olursam, bu kez ben de ' mesmin, «kotu teamül» olacağıcak bır çozüm olmalıdır» şeklın partı disıplınının dışına çıkmış \ nı one süren dort partı. bugün de konuşmuştur. olurum. Gerekeceğıne ihtımal I Sunay'ın görev suresmm uzatılmasında birleşmış gorünmekteSunay'm gorevde kalmasma o vermıyorum. Fakat gerekırse, dırler. Hele . «Culusla değil, se lanak verecek bıçımde Cumhur partı dısıplminm ne bıçım bır ölçüde uygulanacağını kararlaşçımle gelınır» dıyen. AP ile CHP başkanı seçımının ertelenmesıilk görtişlerinden tamamen sapnin, bir çö^üm yolu olarak yu tırmak, yalnız benim yetkım mışlardır. kardakı birincı ve üçüncü nıte ıçınde değıldır.» Ikı parfi de ne istedıklerinı • bilmez bır davranış ıçmde buEcevit'in açıklamaları gune gelmışlerdır. AP tek başı• CHP Genel Başkanı Bülent yasal ortamı busbütün zorlamana Cumhurbaşkanı seçemeyecCEcevit, dun saat 11.00'de TBMM nın gereksiz olduğunu duşunenğıni düşünmemış, bu eksikhğıni lerdenim. Yakında genel seçımgıdermek amacıyle öteki paıtı *Basın Burosunda duzenledığt basın toplantısında, gazetecıleler yapılacak ve sağlıklı bir deIerle haysıyeth bir gbrüşme zemokratik ortama geçilebılecek, mını hazırlamarnış, sonunda da • rın sorularına cevap vermezden önce ozetle su açıklamaları yapyenılenecek olan parlamentokendi 317 üyesine de "hakim olamıştır: nun yeni kompozisyonu, bugün mayarak 4045 .Uyesinuı kendı aortada olmayan veya kullanıladaylarına değil, Gürler'e oy ver«Cumhurbaşkanlığı sorununa, mayan olanaklar ortaya çıkabimesme sebep olmuştur. geçici de olsa, parlamentonun lır. Bu nedenle bız de, CHP ohur iradesiyle bir çözüm bulaAP bu arada. eski huyu qjan larak, Cumhurbaşkanı seçıminl, bilme olanağının ortaya çıktığı başka grupların uyelerının fıkşu gunlerrfe olsun, basın ve ya yaklaşan genel «seçimlerden sonrıni çelerek kehdi istikametinde raya ertelemevı. kabul edilebivın organları uzerlndeki kayıtoy verdırme çabasım da yunitlir demokratik bır çözüm olarak lamaların artık kaldmlmasını mnş. enoak bundte pek az muval görduk Vartfıgımız noktada bu j diliyomtn. Bildiginiz gıbi, CHP fak olabilmiştir.» lunacak çozum. bence üç kosulu Grubu, Cumhurbaşkanlığı seçıbirden sağlavacak nitelikte olminin yeterince demokratık komalıdır: şullar altında vapılamayacağını görünce. oy kullanmama karan 1) Demokratik olmalıdır, 2) aldı. Sanırım bu kaygımırın Geçerli olmalıdır, bir baska dehaklı olduğu göruldu. Cumhurvişle, nazarî değil, uygulanabıbaşkanı seçıminin valnız veteri lır bir çözüm olmalıdır. 3) Turkadar demokratık koşullar allü olayların ve bazı talihsiz £etında vapılmadığı gorülmekle lismelerın sonucu olarak Cumkalmadı, içlnde buluntfugumuz hurbaskanı seçimiyle gereSinden ort^nda, Cumhurbaşkanı seçıçok ilgilenme durumunda kalminden sağlıklı bir sonuç alabilmıs bulunan ve bunun sıkıntısımpnin mümkün olmadığı da gönı duyan ordumuzun. yeni sırüldU. Bu durumda Cumhurbaşkmtılara. yeni huzursuzluklara kanı seçiminin vaklaşan genel düsmeksizin, bu ilgisini normal seçimlerden sonraya ertelenmesayılabilecek ölçulere indirmesısi, akla yakm bir olanak olarak ni kolaylaştıracak bir çözum olbelirdi. Içinde bulundugumuz malıdır. övle sanıyorum ki. olağandısı ortamda, ara rejimde, Cumhurbaşkanı seçimini, vaklayedi yıl için Devlet Başkanı SPÇşan genel «eçimlerden sonrava mek uzere, parlamentoyu ve si(Devamı Sa. 7, Sü. 1 de; ANKARA Istanbul bağımsız milletvekili Mehmet Alı AyBAŞKENT NOTLARI bar, dün yaiılı Dir demeç vererek, «Başlamış olao seçım rfrtelenemez.. Aua>asa buyruğu kesındır. Saysakıanamaz» demış, Sunay'ın gorev süresının urBtnlamıyacağını öne* sürmüştur. Aybarın demecı şöyledın « Cumhurbaşıcaruığı seçıminl zamaranda ele aımadıkıan için, bugunkü bunalımın Daş sorumlulan durumunda oıan AP ve CHP yoneticilennın, Gene'kurmay Başkanımn .telkınine uyaFIKRET rak, Cumhurbaşkanı seçmımi erteleme ve sayın Sunay'ın stfANKARA CHP Ortak Gruresıni uzatma yo'.una gıdeeekle(Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) bunda ılginç olaylar geçmekte: Bır «ak kara» savaşı verılmektedir. «Kamuoj'u» oluşturması çabasını surdürenler, halktan yana CHP'Lİ olduğunu ıddia edenler «döndurülmek istenen» oyunlardan halİL BAŞKANLARI kın da haberdar olmasını safilamah; örneğın CHP, ortak gruTOPLANTIYA bunun son toplantısı tutanaklarını olduğu gibi, ama «olduğu ÇAĞIRILDI gibi» millete açıklamalıdır. FaANKARA (CnmhuriyetBürosn) Cumhurbaşkanlığı seçimıyle ilgill olarak ortaya çıkan son MECLİS NOTLARI siyasal durumu görüşmek ve değerlendirmek amacıyle CHP 11 başkanlan ve temsilcileri 21 Mart ÇaYsamba gunü Ankara'da toplantıya çağnlmıştır. CHP Genel Sekreteri Kâmil Kırıkoğlu imzasıyle crün U başTurhan kanhklanna gönderilen çağrı telgrafında, «Genel Başkarnn ANKARA Mıllet Meclısi BaşAnkara'da verebileceği bilgiler kanı sayın Sabıt Osman Avcı'ya ışığmda son siyasal gelişmelen birlikte görüşmek ve değerlenbır gazeteci arkadaş, «Efendım, dırmek» amacıyle böyle bir toı> dedı. Daha önce şıfreyı bulduğu Itntıy* gerek duyulduju belırnuru söylemiştlniz...» tilraektedir. Sayın Başkan, TBMM'dekl ma CGP Genel Idare Kurulu 9,5 saat süren toplantısında uzatma için karar alınamadı ANKIRV fCumhurivet Bürosu) Son sıyasal gehşmelerı gozden geçıımek ve Cumhurbaşkanı Cev det Sunay'ın gorev süresinin uza tılıp uzatılmamasını goruşmek amacıyle dun 9.5 saat suren b»r toplantı yapan CGP Genel Idare Kurulunda, bir karara varılama mış ve konunun bugun toplanacak ortak grupta tekıar ele alınması kararlaştırılmıştır. Saat 10.30'dan 20ye kadar süren ve sert tartışmaların yapıMığı CGP Genel îdare Kurulu toplantısında pek çok üyeler; bu arada partiye katılan eski CP liler, Cumhurbaşkanı Sunay'ın görev süresinin uzatılmasma ve bu amaçla Anayasanın değiştirılme=ine karsı çıkmış. Cumhurbaşka nınm görev süresinin uzatılmasınm büyük "<akıncalan olacağını söylemislerdir. (Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) İtalyan tıcaret filosunurı en vem ve bli/*lk şılpplerınoen Igaja, ^ıngapur'un 60 mil k?dir açığındaki sularda varı vanya bıtmi; vnzırette vatmaktpdır bilepın .«ah'bı olan Italyan şirketı. ıö M»rt tarıhınden ben f.i'.n'vası 27 metr«3 bt.tıl' durumc'a olan gerni'n kurtaramlnîek ıçın çeşıth te şebhürlcrde bulunmuş ancak iyat anlaşrrazl.gı '.sdeniyle ouna 'nmaffak olamamıstı. S t n olarak Singapuraa gemı kurtarra ış:eriyle uğraşan Selcc (ırnıası vetkiliien. ttalyan şırketıvıe anıaştıkıarını ve bırknç Riıne kadar esmyı suıtarrrıa çabalarının başlayacağını acJdamıslard'r f Yetmış ikı bin tonlaK ?ilft:te nalea 1» Italy3n denizci verbjr ve bunlar gsmıyı E'nuna Kaaaı t*rK?»nı:vecet:I«>r'nl açLîlRTjş bulunma«ta.l,rl>ir Gera, yıizdilrjıüı yüzdünilmez vtKünü pur'a RO'altacak ve Italva'vt Fnıoeral: AP) Yargıtay için özerklik yeni tasarı ile sağlanır zıdır. Böyle olunca, adaletin tecellısine, herhangı bir gölgenın düşmesi, inançlan sarsar. Elbette gönül böyle gölgelerin düşmeANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) sını istemez. Fakat: Müesseseler Yargıtay Bırinci Başkanı Cev gecekondu gıbı turulamaz Yargıdet Menteş dün verdiğı özel de taym malî ve kadro yönünden meçte, Yargıtay'ın halen mali Adalet Bakanlığına bağlı kalması ve kadro bakımından Adalet Ba tarüıî bır seyır ve tekâmül mekanlığına bağlı kalmasının, TS. selesıdır. Halen bulunduğumuz M M.'sınde gorüşülmekte olan noktada kalışımızın kusur ve neyeni «Yargıtay Kuruluş Kanunu» denlermi aramanm hiç de faydaile önlenebileceğini, bu duru sı yoktur. Gecikmiş olmakla bera mun «Tanhî bir seyır ve teka ber halen TBMM'de bulunan mül meselesı» olduğunu soyleYargıtay Teşkilât Kanunu ile de mıştır. bu temınat getirilebilir, Anayasa Bilindıği gıbı, 1961 Anayasası espnsine girebilir. na dayanılarak, çeşitli Anayasal Soru Bugüne kadar Adalet organlann te^kılât kanunlan ye Bakanlığına bağlı kalmanın teniden düzenlenerek yurürlüğe melinde, siyasî denetimın oldukonulmuş, ancak, bütün çalışma ğu ihtlmali var mıdır? lara rağmen, Yargıtay'ın kuruC Zannetmiyorum. Türkiye luş kanunu meclislerden geçırıle Cumhuriyet rejımi, devleti aşımemış mali ve kadro bakımınret kurallarından ahp. hukuka j dan Adalet Bakanlığına bağlı kaJ bağlı devlet tıkrıne getirdl ve rnak zorunluğu doğmuştur. hukukun ustunlüğü kuralını ge ı Yargıtay B:nnci Başkanı CevhFtırdl Arzettiğim gibi mazlde det Mentes'ın bu konudaki sodolasmalardan kurtularak burulanmıza verdıği cevaplar şoygünü esas almak ve noksanı aledir: ramak gerekir. Reform dediğiSoru: Yargıtay bir yüksek miz şeyler, insanların ve toplum mankeme ve anayasal bir organların bugünkü ve gelecekteki dır. Devletımizde en eski kurumihtiyaçlannm karşılanması için, Iardan birini teşkil eder. Dığer seri, âdil ve faydalı çarelerdır. yüksek mahkemeler malî, deneO halde, teşkilât kanunumuzla tim ve tasaca her yönti üe muh bu reformların bir kısmı gertar olduklan halde, Yargıtaym çeklesebilir. Yüce Meclisten ve kadro ve diğer mali yönleriyle Hükümetimizden bu kanunun bır an önce çıkmasına vesıle ve Adalet Bakanlığına bağlı kalmasının Anayasada belırtilen kuv yardımcı olmalarını dileriz. vetler aynlığı kuralı ile bağdaşır Soru Teşkilât kanunu çı 1 tarafı var mıdır? kınca. adlî meseleler halledileC Zaruretler karşısında kacek midır? lan tnsanlann. sığınarak teselll aradıklan muessese, Adalet ciha(Devamı Sa. 7, Stt. 4 de) • Tutanaklar Oyun,a ısık tutacaktır OTYAM kat, hemen behrtmek gerekir kı, bu bir cesaret ısıdır. Bcnu yapamayacaktır yönetıciler. Bu tutanaklar açıklanmalı kı. mıllet de CHP kesiminde olup bitenlerı ıbretle görsün.. Artık isin sdı açıkça ortaya konmalıdır.. Bir ovun ovnanmaktadır.. Bir oyun Ecevit ile Demirel tarafmdan, bazı «hariçten gazelcilerin temposuvla» gavet kıv(Devamı Sa. 7, Sü. 3 de) 4 Sait A. TERZİOĞLU Formül... ILGAZ kam odasında basın mensuplannı kabul etmısti. Bulmaca çozmüyor, ya da Agatha Christie'nın bir romanını tartışmıyorduk. Cumhurbaşkanı sorununun sokul (Devtmı Sa, 7, Sü. 4 de) ANKARA Cumhurbaskanı Cevdet Sunav'm görev suresınin uzatılmasını sağlayacak Anayasa değışiklığınl 28 Marftan önce gerçekleştirebılmek amacıyle ıçtüzükte deeişiklik ıçm ıncelemelere baslanmıştır Incelemenm AP tarafından eski Adalet Bakanlanndan Hasan Dinçer ve eski Devlet Bakanlanndan Sevfı öz»<'irk aracılıgıyle vaptmlriîgı ögrenılmıstır Anava<a'nın 155 maddesi AÇANAKKALE 18 Mart ÇaANKARA (Cumbunyet Bürosut nava'a degısıktıgl rekliflerinîn nakkale Deniz Zaferinin 58. yıl«ivedilikle s^riisülemıveceğı.ni Devlet PlanJanıa leşkiiâtı Musdönümü dün Çanakkale'de düzen teşarı Kemal Cantüık dUD vap behrtmektedir fvprfılık iki defa lenen törenlerle fcutlanmıştır. gorüsulmesı eereken bir kanutığı bir açıklamada ıa73 yıiı Çanakkale Garnizon Komutarüı programı vatınm proıelen naK nun bir defa sörüşülmesı anlağı tarafından düzenlenen törenle (Devamı Sa 7. Sü. 8 de) kında bilgı venrken 1973 yılı rin Uki, Orduevinde yapümıştır. programmda oO^I milyar Hreiık Vali, Garnizon Komutanı, Jan yatınm vapılacağmı vstırrnlar darma Tugay Komutanı ve Bele daki artış mzınm yilzae 15.9'a diye Başkanı, Çanakkale Savaşı ulasacağmı bu »atırımıanr vüz gazilerine «şükran duygularım» ae 11.7'sımrj rarım, viızde 44 ı sunmuşlardır. ının sanayı ve vtizde 44^'simr Cumhuriyet Alanmdaki törende mzmetler sektöründe olacagını ANKARA YTP dün olaVali ve Komutanların törene katı sanayıleşmeye a»ııhk vertieceSanüstü vaptıgı konere sonunlanların zafer gününü kutlamaJaSıni sövlemıstır da. fesıh karan slarak AP çanyla haşlamıştır. Atatürk Anıtıns tı«ı altında bırleçmış ve YTP « 1973 vılında oir vandap «açelenklerin konması ve tstiklâl Genel Baskanı Nıhat Doganla 14 nayi, tanm ve nızmetler sek Marşının çalınmasından sonra Uk YTP'lı vönetıcısı AP'VP etrmıscörlerinde eereıtl' y«rırmlat konuşmayı Gamizon Komutanı lerdır. (Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) (Devamı Sa. 7. Sü. 4 de) (Devamı Sa, 7, Sü. 6 da) Çanakkale Deniz Zaferinin 58. yıldönümü törenle kutlandı DPT Müşteşarı açıkladı: Bu yıl 50 milyarhk yatırım yapılacak Süre ıızatmanın çabuklasması için iç tüziik değişikliği formülii incelenivor Yeni Türkiye Partisi AP ile birleşti