Katalog

CUMHURİYET 30 Aralık 1973 Dünyada Bugün BERLtN Petrol üreten ülkelerin ham petrol fiyatına. yap. tıklan son zamdan sonra Batı Almanya'da akaryakıt fıyatlan iki katına çıkacaktır. Sanayisınin elenekleşmiştır... Her yılm büyük bir bölümü petrola dayasonunda, içine gırumekte j lı olan Federal Almanya'da akar . , olan jenr. yıldan büyük ü yakıt fıyatlarındaki bu artışm ül mitler beklendiği söylenir. Son ke ekonomisini büyük bır bunara da, okuyucuların yılbaşlan lıma sürükleyebileceğı ügilüerce kutlanır..." .: . belırtilmektedır. Biz yıne hepinizin yeni yıl'nı Federal Almanya hükümet 11önceden KuÜuyor ve njutluluklar gilileri ve uzmanlar son zamlardıliyoruz. dan sonra, yapılacak fiyat ayarNe yazık ki, geçen yıllarda ol lamasmın akaryakıt fiyatlarını duğu gibi, önümüzdeki 1974'e de iki katına çıkaracağını ve bunun pembe gözlükler arkasınrian ba sonucunda Batı Alman sanayi kamayacağız... Ve hatta, 197^'ün ürünleri fiyatlarında da büyük ölçüde yükselme olacağını ıleri ğerıde kşlan 1973'ü aratacatk 'bir 365 gun olacağını duşunüyoruz. sürmektedirler. îktidardaki bır polihkacınm bile, Yapılan hesaplamalara göre. 1974 e olumlu gelışmeler ve müjBata Almanya'da Diıgün ortalama delerle dolu bir yıl biçiminde b«k 70 fenik olan benzin fıyatı, 1 Oması zordur. Gerek Türk'ye'yi. cak 1974 gününden başlayarak 1 markın (5.5 TL.) çok üstüne sagerekse dünyayı çok ağır günler tılmaya baslanacaktır. bekliyor. Türkiye 1974'e, çoğu dıj dünFederal Alman uzmanlan, halyadan yansıyan pek çok soru kı akaryakıt tüketiminde büyük nu çözemeden girmektedir. Ekonomik ve poiitik konuları.ı eşıt ağırlıklarını koruyarak Türkiye', ye yansıdıklan ve sorun haline geldiklerı, açıktır. Bütün dünyayı kaplayan fiyat artışları, petrol üreticilerinin sofı zamlan ile 'korüldenmiştir. Bu durum, Türkiye'nin yakm ' ilişki kurduğu çeşitli Batı ekonomileri ni etkilemeİctedir. Böylece iıem fiyat artışları îürmekte, rı^m de ekonomik durgunluk dö«;emrDETROİT Dünyanın en büne girılmektedir. yük şirketi olan General Motors, Türkiye; belki bu dönemi daha önümüzdeki Ocak ve Şubat ayla hazırhkiı karşılıyabilirdi. Ancak rında toplam 48 bin işçınin işine tersine, daha fazla dışa bağımlı son verileceğini açıklamıştır. Şır ve içeride de dizginlenemeyen ket, 21 Ocak'tan itibaren 10 gün ekonomik eğılimlerle karşılıyoiçinde 38 bin işçiye yol verecek, ruz 1974 yılını. geri kalanlar ise Şubat sonuna Sadece petrol zammı, Türkiye' kadar işten çıkartıiacaktır. ye çok büyük ek külfetler yükBir otomobil şirketi bu kadar lemektedir. Bu durum, önceden çok sayıda işçi çıkaracağını ilk önlenemezdi. Türkiye bir petrol kez haber vermektedir. ithalâtçısı olduğuna gore, petrol Öte yandan, Pan American Alr zammından zarar görecekti Ne ways şirketi de petrol darlığı ne yar ki, eğer enerji politıkası tudenıyle 1.000 işçisinin işine son {arlı biçimde uygulansaydı, zaverecefini açıklamıştır. Pan Arar asgari ölçüde yaşanılabil'rdi. merican, daha önce işten çıkarıl mış bulunan 160 pilotun da yeDiğer taraftan, geçen on yılniden işe alınamayacaklarım bilda bir alışkanhic1 ' haline gelen dirmiştir. (aXp.) «Tüketicilik», 1974'ün zor şartları içinde bir âfet gibi hissedilecektir. Iç tasarruf gereği, tü' • ketim alışkanhkları ile baitalanmıştı. Şimdi ise, dış kaynakların Shell şirketi bir ölçüde kuruyacağı yeni yıla giriyoruz. İtalya'daki tüm Almanya'daki işçilerimizin gon derdikleri dövizler, emin ve sa varlığını ENİ'ye bit bir kalem olmaktan çıkacaktır. Bir yandan Alman piyasasınsattı daki fiyat artışları, Türk işçilerinin de tasarruf olanakların: kısROMA «Shell» Petrol Çlrmaktadır. Diğer yandan hafif ha ketmin ttalya'daki bütün malvar Karanlık bir yeni yıl 4 Bask milliyetçisi Blancoyu öldürdüklerini açikladı Dış haberler F. AJmanya'da akaryakıt fıyatları 2 katma çıkacak Rıza TAŞOL bildiriyor ölçüde tasarruf yapmaya çağırmakta, Batı Alman hükümetınin de akarj'akıttan alman vergıyi du şürerek fiyat yükselmelerınin bir ölçüde tutulmasını önermektedir ler. BORDEALX (Fransa) Kımliklerini. açıklamayan dort Bask milliyetçisi Bordeaux yakınlannda gizli bir yerde düzenledıklen basın toplantısında, Ispanya Başbakanı Luis Carrero Blancoyu öldürdüklerini açıklamışlardır. Basın toplantısına tanınmamak İçin başlarında siyah kukulatalar ve sırtlarında pelerinlerle gelen dört gerılla, sadece Bask dili ve İspanyolca konuşmuş ve bir tercuman konuşmalaruu Fransızcaya çe\irmiştir. Dört milliyetçi suıkasttan sonra îspanyadan kaçtıklannı fakat yakında donüp yenıden faauyete geçeceklerini bildirmişlerdir. Basın toplsntısmda Bask mıl liyetçılen tspanyol hükümetinın şüpheli gördügü yedi kişuıin Blan co'nun katli olayıyla ilgıleri olraadıgını ve bu işten sadece kendilerinin sorumlu olduklarıru soy lemişlerdir. Bask milliyetçileri 28 kasım günü Blanco'nun öldurülduğu noktada rünel kazmaya başladıklannı ve suikast yerinın hemen altındaki bır bolüme 45 kiloluk Dış basından Araplar petrolü nasıl kullanacak ? asra Korferının petrol zengini Arap ülkelerinl, bütün dikkatmi Arap tsrail uzlaşmazhği üzenne toplamış dünya kamuoyunun gözunden saklayan perde, yaraş yavaş aralanmaya başlamış bulunuyor. Petrol Üreten Arap Ülkeleri örgütü'nün (OPECİl Basra Körfezindeki üyelermin ham petrola yaptıkları yüzde 112 oramndaki zam, dünyanın bu bölgesi üzerindeki ilgiyi şimdi daha da yoğunlaştıracaktn. Gerçekte dünya bu ilgiyi göstermekte geç bile kalnuş dururndtdır. Basra korfezirun çevresınde yer alan Kuveyt, Suudi Aramstan, Katar ve Arap Emirlikleri Federasyonunun döviz ve altm ihtiyatları bu yıl sonuna kadar 9 milyar dolar düzeyini aşacaktır. Yapılan hesaplar 1980 yılına kadar olan dönemde bu miktann 100 milyar dolar düzeyine ulaşacağmı göstermektedir. Sanayileşmiş ülkelerin petrole olan ihtiyaçlan gözönünde tutulacalc olursa, bir zamanlar fakir olan bu Arap ülkeıerinin her geçen gün biraz daha zenginleşecekleri ve rezervlerınin artacagı kolaylıkla anlaşılır. Sözü geçen Arap ülkeleri, sahip olduklan bir tek yeraltı servetiyle, dünyada pek az ulusun sahıp olduğu bur güce ulaşmışlar ve bunu dünyaya duyurmjıya da başlarmşlardır. 6 patlayıcı madde yerleştirdiklerini caddeye de bu bölümün hemen üstüne rastlayan yere Morris rnarka bir otomobil park ettıklerini, arabaya da 25 kılo patiajacı madde koyduklarını açıkJamışlardır. Dört gerilla, olay günu kasten patlayıcı madde yüklü Morris marka arabayı Blanco' nun otomobılimn yolunun üstüne park ettiklerini ve tünelde durarak vızattıkları bır tel vasıtasıyla patlayıcı maddelen infılâk ettırdıklerini söylemişlerdir B MADRID Madrid'den resmen bildırüdiğıne göre, dokuz gün ön ce bir suikast sonunda öldürülen Başbakan Amıral Luis Carrero Blanco verine. İçışleri Bakanı 65 yaşındaki Carlos Arıas Navarro atanmıştır. (ÜP1) Yeni Başbakan Navarro 10 Ispanyol sendikacıya ağır hapis cezaları verildi MADRİD Madrid kamu düzenı mahkemesi, yargıladığı 10 Ispanyol sendikacı hakkında ver diğı karan, dün açıklamıştır. Mahkeme savcmın sanıklar için istedıği cezalan aynen vermiş ve sendikacılar böylece 12 ile 20 yıl arasında değişen hapis cezalanna çarptmlmışlardır. Sanıklar, 1972 yılı Haziran ayın da, Madrid yakınlarında bir semıner toplantısında, kaçak tspanyol işçi sendikalan ile işçi komisyonlarının çalışmalarını koordine etmek için ulusal bir komıte kurmağa kalkışmakia suç lanrruşlardır. (aa) Rezervler büyüyor Enerji bunalımı dünyayı nasıl hiç bekienmedıği anda sarmışsa. Basra Körfezi ülkeleri de güçlerinin farkına beklenmedık bır anda ve biçimde varmışlardır. Suudi Arabistan Planlama Dairesi yetkıhleri bundan bir süre önce ülkenın ,lk beş yıllık kalkınma planıru hazırladıkları sııada, 2 mılyar dolarhlt bır açık verileceğ: tahmininde buluimuşlardı. Plan 1970 yılında uygulamaya gırecekti. Oysa aynı Suudi Arabistan, bu yılkl 3.2 milyar dolarlık bütçenin yüzde 60'ından fazlasım harcayacak yer bulamamanın sıkıntısı içindîdir. Bu sıkıntı her geçen yıl biraz daha artacak, petrol üreten ülkelerin elındeki rezervler ise büyüdükçe büyüyecektir. Sorun sadece Suuai Arabistanı ilgilendirmemektedir artık. Diğer petrol zengını Arap ülkeleri de gittikçe kabaran rezervleri nasıl harcıyacaklarını bılememektedirler. Bu nedenledir Ki, Suudi Arabistaalı yetkililer, son Ortadoğu savaşından önceki günlerde, dünyanın daha istıkrarlı bir para sistemine saiııp olabilmesi için ellerindeki fonlan harekete geçirmeye hazır olduklarıru bildirmişler ve Batılı ülkelere işbirliği teklifinde bulunmuşlardı. Simdı böyla bir işbirliğine gidilmesı üıtımali günün şartlan nedenıyle zayıflamıştır. General Motors, 48 bin işçiyi işten çıkarıyor Ulusal çıkarlar Ortadogu savaşı petrol bunalımının dalia hızlı ?ekılde ortaya çıkmasına yoîaçmış bulunmâktadır. Aslında ou savaş patlak vermemış olsaydı bife petrol bunalımı patıak verecekti. Basra Körfezi ülkeleri, özellikle de Suudi Arabistanli yetkihler uzun bir süredır petrol üretimi konusunda yeni bir politikanın tesp'ti konusunu tartışmaktaydılar. Suudi Arabistani! yetkılilere göre, petrol üreten ülkelerin petrol ithal eden ülkelere karjı ahlâkl bir borçları vardır. Bu borç da petrol üretimini her yıl gelişen ihtiyaçlara görs biraz daha arttırarak ödeneDilir. Ancak gene Suudi Arabistanlı yetkililerin ifadesme göre. petrol üreten ülkelerin kendilerine karşı da oorçlan vardır. Petrol üretilirken sadece başkalarının çıkarlan değil, ulusal çıkarlar da gözönünde bulundurulmalı, petrol ulusal çıkarlan zarara sokacak şekılde üretilmemelidir. Suudi Arabistan Petrol Bakanı Şeyh Ahmet Zeki Yamanl bir süre önce yapüğı bir konuşmada şunları soylemiştı: «1980 yılında, bızden petrol ıthal eden ülkelsrin ihtiyaçlannı karşılayabilmek için günde 20 milyon varıl petrol üretmemiz gerekecektir. Günde 20 milyon varillik üretim dünyanın ihtiyaçlannı tatmin eder. Buna karşıhk bu üretim düzeyine ulaşmak Suudi Arabistan için ban sorunlar yaratacaktır. Petrol üreten ülkelerin hepsi bu sorunla karşı karşıya bulunmaktadırlar.» Filistin'li militanların % 20'si, FKÖ'nün kontrolü dışında BEYRliT «El Fetih» örgütunün iki numaralı ademı. Ebu Ayad adıyla bilinen Salah Halaf, «En Nehar» gazetesinde yayımlanan bir demecinde, Filistinli genç militanların % 10 ilâ «• 20' sının Filistin Kurtuluş Örgütünün kontrolünden kaçtıgım kabul etmiştir. Ebu Ayad, Roma havaalani olayı gibi, dışarda girişilen e y lemlerle ilgili olarak; îsraillilerin re müttefiklerüıın «tedhişçilik» olarak niteledikleri eylemlerin, Rerçekte uluslararası vicdana hitabetmek içın baska bır yol bulamayan Filistin gençliğinin bir umutsuzluk gosterisi olduğunu belirtmıştir. (a.f.p.) kıran döviz" re: JSVomSktÜzere^devlete ajt (E. tif etkisi, bir oran dahilinde azaN.İ.) şirketine sattığı açıklAımıs lacsktır. tır. Açıklama ENİ Şirketi taraBatı ülkelerınde yer alacak iç fından yapılmıştır. talep düşüklüğu, ihracatırrnzda' Satış için ENİ'nin Shell'e kaç olağanüstü bir artışı da engellepara ödediğine daır büRi verilma yeceğe benzıyor. Satm alma gümiştir. (a.a.) cü düsen Batılmın, turizme dönük harcamalan da azalacağı içın, diğer kalemlerden eksılen döviz gelirinin turızmle sağlanSuudî Arabistan'da ması kolay olmayacaktır. Diğer yandan, Batıdan alacağımız smai yatınm rpaddelerindeki fiyat ar yeni petrol tışlan, zaten bozuk olan dış ödeyatakları bulundu meler dengemizi daha da bozabıhr. ' BETRUT Bejrut'ta yayımla • Geçmiş donemde yaratılan e I nan lıaftalık «El Diyar» gazetemısyon şışkınliğini, şimdi kredı sinın dun bıldırdigine göre, Su. kısıtlamasına çevırdik. Pek çok udî Arabistan'ın Güneydogusunyatınm projesi, bu yüzden zorda yeni petrol yatakları bulunluklaria karşı karşıyadır . muştur. Bu yataklar, «Aramco» 1974'ün, Türkıje için Batı Alşirketinin arama alaru dışında manya'dan daha parlak bir e kalmaktadır. (a.a.) konomi yıl* olacağını kımse soyleyemez. Batı Almanya 1974'e •ffelişme hızının «sıfır» olacağını '. tahmin ederek hazırlanıyor. Aca ba Türkiye, sıfm da altına mı ı Bir petrol düşecektır? • • , Ekonomik zorluklar, bnce tu tankeri soyuldu ketım alışkanlıklan fazla, fakat NEW YORK Dünyayı saran gelirleri sabit olan orta smıfı • petrol sıkıntısı havdutlara yeni etkiler. Bu sınıfın huzursuzluğu bir iş alanı sağlamıştır: petrol . iee, bize benzer çoğulcu demok I tankeri soygunu. Önceki gece sitasıler için en büyük tehlikedir. lâhlı üç kisi Brooklyn'de «TexAyrıca, Türkiye'de sermaye sa \ aco» şirketine ait bir petrol tanhıpleri de huzursuzdur. Bir yan ' kenni silâh zoruyle kaçırarak dan kredi kaynsklan kısıtlan ı 5 000 galon benzini götürmüşlermaktâdır. Diğer yandan da gedir. nel maliyet artışma rağmen fiPolisin bildirdiğine gore, silâh yatlan sabit tutma çabası, Milli h haydutlar dun gece yerel saat Korunma Kanunu benzpri bir uy le 11.00'de, petrol tankeri trafik , gulamaya dayandınhnıştir. İşçi Iâmbasının işaretine uyarak bir •kesınji ise, toplu sözleşme dökavşakta beklediğı sırada şoförü silâh , Mehmet BARLAS tankeri tehdidiyle indırmişler ve kaçırmışlardır. Tanker üç saat kadar sonTa bir parkın , .' (Devamı 7. sa>fada) ı yakınında bomboş bulunmuştur. (aa) son n yarın Türkiye İş Bankası 33 090 talihliye yalnız bir çekiliştc 20 Milyon IJra tııtannda para ikramiyeleri dayıtıyor. Bu güzel fırsattan yararlanmak için tasarruflannızı 31 Aralık akşamına kadar îş Bankasında toplayınız, Şartlar Basra Körfeei ülKelerinin örneğin îran'dan aynldıkları noktalar vardır. İran petrolden sagladıgı gelıri harcayabılmekte, bu geliri ystınmlarda kullanmaktadır. Basra Körfezi ülkeleri ise petrolden sağladıkları gelırın ancak bir kısmmı krullanabilmekte, geri kalan kısmmı ise yabancı bankalarda muhafaza etmektedirler. Uluslarai'ası para sisteminde meydana gelen çalkantılardan büyük çapta zarara uğraıtıalarmın nedeni de budur. Kuveytli yetkilıler petrolün toprağın altında kalmasının daha hayırlı olduğu görüşünU bu nedenle savunmaku, günlük üretim için de 3 milyon varülik bir tavan saptarruş bulunmaktadırlar. Petrol üreten Arap ülkelerinin yöneücileri şimdi önce Ortadoğu'da barışa ulaşılmasuu beklemektedirler. Bu hedefe ulaşılırsa petrol üretirrii tekrar arttınlacaktır. Ancak sanayi ülkelerinin ihtıyaçlanmn tam olarak karşılanabilmesi için Arap ülkelerının de bazı şartları vardır. Kuveytli yetkililerin ifade ettiğı gibi, Araplar petrol üreterek sanayi ülkelerinin ihtiyaçlannı karşılayacaklar, buna karşılık aynı sanayi ülkeleri Arap ülkelerinin sanayıleşmesıne yardım edeceklerciır. Kaddafi, Sedata * 4 karşı komplo düzenletmis * BEYRIT Mısır makamlannın, Enver Sedat rejimini devirmek amacıyla Libya taraiından desteklenen bir darbe teşebbüsünü geçen Ekim ayında ortaj'a çıkardığı Lübnan'da yayımlanan «El Ceride» gazetesi tarafından bne surülmüştür. Gazete, Libya rejimine sempati duyan bazı Mısırlı subaylar tarafından gerçekleştirılmek uzere planlanmış olan darbenin Mısır askeri güvenhk makamlan tarafından zamarunda ortaya çıkanldığını ve önlendiğini haberinde belırtmektedir. THE ECONOMİST PARAN1Z1N... ISTİKBALİNlZİN EMNİYETİDtR TÜRKİYE 1$ BANKASI A j a n s : IİS*M910834 evinizi huzurla donatınızL ete, H U Z Ü R * ev dhazlanndan HUZUR ^^ banyo tuvalet dolabı Modern binaların banyolarında en lüzumlu aksesuardır. Galvaniz ve krom saçtan yapılmıştır. Rutubetten müteessir o!maz,pas!ânmaz. Kapaklarının içi,di5i en iyi kalite aynadır.Tıraş, saç kurutma makineleri için prizi ve anahtarı vardrr. MÜKIMMEl BİR HEDİYtLİK [$YAOIR. ÎMALATÇI: îmesko îzmir DAĞITLM ORGANÎZASYONU: V d d B i Pazarlama BÖLGE TOPTAN SATICILARI: Yıldız Elektrik Evi Koll. Şti.Fındıkzade Millet Cad. 200 Telf. 236999 îstanbul Yıldız Ankara Pazarlama Ud. Şti. Yenişehir NecatibeyCai 32/A Telf. 188329 Ankara * Yıldız Batı Pazarlama Ltd. Şti.NecatibeyBul. 1333 Sok. 5 Telf. 23819 îzmir * Şükrü Tekbaş Abidinpaşa Cad. 56Telf. 15514 Adana Dekson Rekiim; 73/1157 10663