Katalog

CUMHURÎYET 29 Aralık 1973 Dünyada Bugün Dış haberler İşgal altındaki Arap toprakları kurtuluncaya kadar Petrol silâh olarak kullanılacak KAHlRE Mısır petrol Bakaru tzzeddin Hılal. düzenledığı basın toplantısında, Arap petrol ülkelerının ışgal edılen Arap top raklan kurtuluncaya ve Fılistın halkınuı hakları iade edilmceye kadar, petrolü bi r silâh olarak kullanacaklarını belirtmiştir. Izzeddın Hılal, Arapların ama cırun genel bir ekonomık felâkete sebep olmak değil, dünyanın dıkkatım Arap davasına çek mek olduğuna değınerek şunları söylemıştir: «Arap topraklan kurtuluncaya ve Filistin halkınm hakları gerı verüinceye kadar, biz petrol süâhını kullanmaya devam edeceğiz» Hilal petrol ihraç eden Arap | Ulkelert teşkılâtınm (OAPEC) Kuveyt'te yaptığı ve Batıya karşı izlenen petrol siyasetinin, Ocak ayında üretimi yüzde 10 ora i nında arttırarak, hafifletilmesi! kararlaştırılan konferansta ülke ı sınj temsil etmiştir. | H:lal, 14 Ocak OAPEC'e üye , ülkelerin petrol bakanlarının 14 ' Ocak'ta Lıbya'nın Trablusgarp şehrinde yeniden toplanacaklarmı bildirmiştir. İnönü'den sonraki Türkiye... Snönü'yü toprağa verdlk... I Inönü'süz Cumhuriyet döne• mınin başladığıru kabul etmek kolay olmayacak. Bu, bir anlamda Atatürk sonrası döne1 min de başlangıcıdır. I Atatürk ve O'nun pek çok aJan ' da devamı olan tnönü, partiler . üstu lıderlerdı. Onlar için ulusun çeşıtli kesımlerinin ya da değişık , çıkar gruplarımn koruyucusu olmak gıbı bır endişe yoklu. Bütün kapsamı ve içeriği ile, herşeyden once devlet gelirdı. Inönü'de bu özellığin gelişimlerır.i çok defa gördük. CHP yı \ rakipleri karşısında zor durum! lara sokan kararlan defalarca almıştır. Inonü döneminin CHP'si, bu eebepten «Seçim kazanamayan», parti damgasını yemiştir. O, çok | partili demokrasinın gereklerme uymuş; fakat partisinl bu gereslere uyduranıamıştır. CHP, tnönü ' doneminde sade bir kitls par'jsı t degıl, ayru zamanda bir devlet' partisiyda de .. ' Kendisi ile «Ortanın Solu» Uze. rine yaptığımız bir görüşmeyj hatırlıyoruz. . 1965 seçimlerinden hemen sonraydı ve CHP, «Ortanm Solu» na ragmen yine yenümıştı. Inönü'ye «Ortanın Solu» nun anlamım ve Türkiye'dekı sosyoekonomik problemlere dönük yoi rumunu sormuştum... Dikkatle kelimelerini seçmiş, Turkiye'de şehirlınin ve köylünun çeşitll problemleri olduğunu söylemisti. Ben, «yani sosyal sımflar mı?» deyince, «Şehirli ve köylü...» şeklinde yeniden düzeltmişti... Ne var ki, zamanunızda partiler düzeni değişik çıkar gruplarma dayanmalarına ve onların çıkarlarını korumalanna göre yelpazeleniyor. tnönü ile mukayese edebilec?gimiz bir lider de, İngüterenın Churchill'iydı. O da hayata jözlerıni yumduğu zaman. bütün ulusu mateme gömülmüştü. Fakat dikkat edersek, Churchill'i Ingıliz toplumu bir sıyasi lıder olarak değıl, Ikinci Dür.ya Savaşımn muzaffer Basbakaııı olarak ebediyete uğurlamıştı. Yok 5a Ingıliz ışçt sınıfı vc onların partıleri ıçin. Churchill'ın geçmişi ölümden sonra da aynı biçimde yorumlandı. Churchill bütün nayatı boyunca, Ingiliz împaratoriugunun ust yapısının sözcüsü olmuştu. " İnönü ' için bu söylenemez. îr.önü, Tıirk toplumunda hem üst, hem de alt yapıların sozcüsüydıi. İnönü ve Inönü'lü CHP, devlet ile eş aniamlıydı. Ve İnönü. havatımn son yıllannda Türkiyo'nin ıçine girdiği değışimi yaşamaya başlamıştı. Artık ne iktidar, ne de muhalefet, 1S60 oncesi dönemdeki gibi değüdi. Partiler. sosyoeKonomik tabanlarına gore aynlmaya başlamıştı. Bu bak'.nıdan Inönü'nün CHP lıderliginden aynldığı belki iyi oldu. Ulusal bir isım ve bir büyük tarihin sembolü haline gelrrteyi kabullendı bdylece. Eğer bu gıin CHP'nin lideri olarak hayata gözlerıni kapatmış olsaydı, ya i CHP şımdiki gibi olmazdı, ya da bütün partiler İnonü"ye dönük yorumlanm bu şekilde yapmazlar dı. Uluslaım her dönemde bu çesit manevi dayanaklara ihtiyacı vardır. Partiler ve ailelerüstü insanlardır bunlar... Ancak, yeni dönem Türlriye'smde politikacılar İnönü yöntemini tzleyemeseler bile, O'ndan pek çok ders almalıdırlar. Bizce bunların basında, înönü' r.un dünya ve Türkiye olaylarını bırieştirmekte gösterdiği dikkat pslır. Aydon ve vatansever bir politikacı olarak, tnönü daima dünya olaylarını izlemistir. ölümüne dayanan son günlerde bile, bir dış poütika uzmanı kadar haberliydi dünya olaylanndan... Dileriz ki, bütün Türk politikacılan Inönü'nün bu yamnı örnek alsınlar kendilerine.. Her şeyın Ankara'daki kulis çalışmalarında bitmedigini anlasınlar. Ortadoğu'daki, Avrupa'daJd geüsmeleri ızlesinler ve Moskova Washington yakmlasmasına dikkat etsinler. Geçmişte, devletin temsücisi olarak İnönü yapardı bu işl. Şimdi partile» «yn «yrı düsüyor görev... Kissinger: "1973, Avrupa ile ilişkilerde hayal kırıklıgı yılı oldu,, HASHtNGTOV Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, «1973 yılı Amerika için, uluslararası alan da Avrupa ile ilişkilerde hayal kırıklığı yılı oldu» demiştir. Yılın uluslararası alandaki 8nemli gelişmelerıni ele aldığı bir konuşmasında, Kissinger, Cenevre Konferansınm iyi başladıgmı belirtmiş ve Israil ile Mısır kuvvetlerinin birbirinden uzaklaştırılmasını mümkün kılacak gelişmeler kaydedılecegi umudunda olduğunu söylemiştlr. Kissinger, Amerika Birleşik Devletlerinin Sovyetler Birliği ile «yumuşama» siyasetine bağhlığını bir kez daha belirttikten son ra. «fakat bu yumuşama, yalnız bazı noktalarda değil, dünyanın bütün sorunlan Uzerinde olmahdır» demiştir. (ajı.) Brejnev, Sovyetlerin iktisadi güçlükler içinde olduğunu açıkladı H1OSKOVA Sovyet Komünist Partisı Merkez Komitesı önünde' kısa bir süre önce gizli bir konuşma yapan Parti Genel Sekreteri Leonid Brejnev, ülke ekonomisinin bir bütün olartık ıslaJı edilebılmesı için yeni tedbır ler alma zamanının geldiğini söylemiş ve Sovjetler Birliginin ıktisadi güçlükler içinde bulundu ğunu açıklamıştır. Gözlemciler, Brejnevi bu konuçmayı yapmaya zorlıyan çeşıtli etkenlerin bulundugıinu soylemişlerdir. Bu etkenlerin başında, üretim hedeflerine ulaşılamaması ve işletmelerin iyi yönetilmemesi gelmektedir. Sovyet yöneticıleri daha önce de ekonomiyı ıslah İçin bazı girişimlerde bulunmuşlardı. Ancak bürokratlar, kendi çıkarlariyle çatışan bu çabaları zamanla yozlaştırmışlardı. Şimdi de aynı şeyin olması muhtemeldir. Hatalı tutum Brejnev, Pravda gazetesinin de kısaltarak verdiği konuşmasında yönetıcileri suçlamış ve, «işletmelerin başında bulunanlar sadece amirlerinin emirlerir.e uymakta, yaptıkltn şeyin ülkenın çıkarlarına uygun olup olmadığım düşünmemektedırler. Bunun sonucu olarak iktisadi bir çıkmaza girmiş bulunuyoruz» demiştir. Brejnev yatınm politikasınm da yeniden gözden geçırılmesıni istemiş ve bazı ömekler vermıştir. Inşaat sanayiini ele alan Brejnev, bır inşaat projesı için daima tek bır maliyet hesabı yapıldıgını, inşaat tamamlandıgı zaman gerçek maliyetin, planlananm bir kaç katına çıktığını söylemiştır. Gecikmeler Brejnev Merkez Komıtesi önün de yaptığı konuşmada daha sonra şunlan söylemiştir: «Çağdaş teknolojiye uygun olarak bır tabrıka kurmağa baslıyoruz. Büyuk gecikmelerle fabrika ışletmeye açıldığı zaman tekr.olojinin moda sı geçmış oluyor. Kurulan fabri ka böylece ISB yaramaz hale gell. yor. Bu tur gecikmelerın onienmesi şarttır. Ajrrıca teknolojık gelişmelerin iyi izlenmesı ve vakit geçirilmeden uygulanması gerekmektedır». Brejnev'in, Merkez Komıtesıode yaptığı konuşmada dile getirdıği şıkâyetlerın hıç bin yeni değildır. 1956 yılında bu aksamaları önlemek amaciyle bır reform programı hazırlanmış ve labnka yöneticilerinin yetkilerinin genışletilmesi kararlaştınlmıştı. Bu reform programı tam olarak uygulanmadığı ıçın, programın Sovyet ekonomisüıı ne ölçüde etkıledigi bılinmemektedir. (DIŞ HABERLER SERVİSI) Hovvard Hughes mahkemeye verildi WASHİNGTON ABD Adalet Bakpnlığı, dıinyanm en zengin insanlarından bin olan esrarengiz milyarder Hojnard riughes'ün, borsada çeşitlı oyunlar çe\irerek» havayolu şırketini satın alıp haksız kazanç sağladı?ı iddiasıyle mahkeraeye verildiğini açıklamıştır. Bakanlık, halen Baharna arialarmda dinlendıği bildırılen Hug hes'ün, federal bü>*ük jürinin aldıgı karar gereğince, Amerika'ya ıadesi içın gerekli girişimlerde bulunacağıpı bildirmiştir. (a.a.) ILAN ABD'de durum ' Istanbul 10. Asliye Hukuk Hâkimliğinden Bayrampaşa Vatan Mahallesi Inanç Sokak No: 51 Daire: 4 de İken halen ikâmetgâhı meçhul Emıne Alacan 973/671 Davacı Hüseyin Alacan ve kıli Av. Abdullah Vehbi Uğur taraiından davalı Emine Alacan aleyhine açılan bosanma davasında: Davalıya gönderilen dav vetiye ve dava dilebçesiniri bilâ tebliğ iade edilmesi üzerine zabıtaca yapılan tahkıkatta bulunamadığı bıldirıldığinden davetiye ve dava arruhalinin ilâncn tcbliğine ve duruşma gunü olarak 13.2.974 saat 10.30 tayinine karar veriîdiğinden davalının mezkur gun ve saatte bizzat harır bulunması veya kendisıni bir vekıl ma rifetiyle temsil ettirmesı lüzumu tcblığ makamına kaim olmak üzere ilân olunur. 15.12.1973. (Ba^ın: 9CÎ3 . 10800) Öte yandan Birleşık Amerika ' hükümeti, akarjakıt tasarrufu iç:n bugüne kadar alınan tedbirler başansızlıga uğradığı takdir ' de, benzinin kameyle dağıtılma sı için bir plan hazırlamıştır. Hazilanan plana göre, araba sahiplerine ayda ortalama 133 litre benzin verilecektir (THA UPİ) Büyük Çekilişine iştirak etmek isteyen Sayın Mudiier için gişelerimiz Şahın köpeği protokolü altüst etti VİTANA Kış tatilini geçirmek üzere önceki gürı Viyana'ya gelen Iran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin köpefı. Sewescaat havaalanında protokolü ve güvenlik tedbirlerını allak bullak etmiştir. Şah uçaktan indıkten sonra kendisini karşılamaya gelen A\"usturyalı dıplomatlar ve görevlilerin elüıi sıkariıen köpeğinin aradan «sıvışması» üzerıne güvenlik görevlileri ve protokolcüler güç dakikalar vasamışlardır. Alanda bulunan Iran Büyükelçiliği mensuplan buyüK gayret göstereıek «küçük kaçağı» yakalayınca herkes rahatlamıştır. (a.a.) Skylab 3'te yeoi bir arıza belirdi : I I 3 BUCUN öğleden sonra da (29 Aralık 1973 Cumartesi) açık bulundurulacaktır. Saygıyla arzolunur. 1 HOL'STON Houston uzay merkezi sözcüsü, «Skylab» yörünge laboratuannın dengesıni sağlayan iki jiroskop'tan bırinın önceki grün bozulma belirtilerı gösterdiğini açıklamıştır. Bilindifı gibi. bundan bırkaç hafta önce, aracın başka bır jiroskopu kullamlmayacak kadar bozulmuştu. (a.a ) YAPI ve KREDi BANKASI Daima en iyi hizmet I ÇOCUKLARINIZI SEVINDIRECEK EN GÜZEL YILBAŞI VE BAYRAM HEDİYESİ > çacuk otomobili DÜLDÜL KENDI UÇAGINI m KENDİN YAP H ü ı r r i u e t kaynak kitaplar Işblrliğl (Dekson Reklâm: 73/1172) 10798 yarma güvenle bakıyor. annesı onun ıçın öğretmenler bankasında bir öğrenci hesabı açtırmıştı... bu kuçuk hesap ona "tahsil boyunca aylık gelir^ikramiyesı kazandırdı!.. 'daha şımdıden yarına guvenle bakıyor,, sızin de şanslı olduğunuza inanıyoruz... DAHA SIMDİDEN TIRIİIYE İ 2 büyük ciltte 1536 sayfa, 3 250 resim, 5 213 madde ve 2 milyon kelimeyle 50 yılın olaylan, klşllerf, kurufuşlan, sorunlan. yayımcılar HAKKI DEVRİM ve NEZİHE ARAZ yayın kurulu genel yönetim: Seyfettin TURHAN servis şefleri: Keylse İDALI, Isa ÛZTÜRK, Hülya POTUOĞLU, Konur ERTOP, Emel DENİZ, Nlhat EMENLİ yayım ve satış tahsil boyunca aylık gelir... seyahat kredisi... zengin para ikramiyeleri... \\ Her ay 2 fasikül Tamamı,1 yılda 24 fasikül. Fasikül fiatı 15 lira abonman fiyat 1. cllt 175 llro. 2 cllt blrden 325 llra kayıt adresi DEVRİM KİTABEVİ, Cağaloğlu, Babıâli Caddesi 2224 (Hürriyet gazetesinin karşr sırası) posta adresi *: KAYNAK KİTAPLAR, Catalçeşme Sokağı 30/3 Cağaloğlu, istanbul (Tlf. 22 95 49 27 51 96) genel dağıtim : HÜRRİYET GAZETE DAĞITIMI A.Ş. Piyerloti Caddesi 40, Çemberlitaş, istanbul telgraf : HÜRDAĞITIM, İstanbul (27 87 38 27 38 54) Mehmet BARLAS = = = Naıh Leylâ AKDENİZLt (ÖKER) Or. Yüksek Mühendis îsmail Hakı AKBAŞ Evlendiler Istanbul 28 Aralık 1973 İİ9 ~ = ^^ = ÜIIII1IIİİİIIIIIIİIIIIIİIIIIIIIIIIH '' Cumhuriyet 10805 DEFNE SANDALCI ile NİHAT BEHRAMOGLU evlendiler tstanbol 1 ÖĞRETMENLER BANKAS1 daima hizmetinizde!.. Cumhuriyet 10813 TÜRKİYE 1 ocak salı giltiU 1. fasikül Cumhuriyet: 10812