Katalog

CUMHURÎYET 21 Aralık 197? NAWVYAMAto)£A \ YAAAÎ... SAMİ8EYW ^üLru?AFı HA?İ... Vi BÜ <TÜ M A ) MAl, BtM 8li KAPıNI T£DWİ TEKCİ Toz Duman İçinde TALİP APAYDIN 91 Yok yatmıyalım. Recep'efendıyi göre. . AUah AUah, dedı Kâzım. Daha neler gbreceğız. Zaptlyeler bıle kuvayımılljyecı olmuş be' Karanhğın lçınden cevap geldı: Ne sandın hemserim, oiz de vatanımın severiz. Helal olsun. Peynlri ekmegı bıtirdıler. Kâzım cebındekl altınları yokladı. Ne japacagız sımdi, sabahı bekuyehm mi? Zati sabah yakın, dedı Hurşit ağa. Ortalık ısıdı. Şımdı gidersenıı bir şuphelenen o lur. Şuraya uzanm biraz dınlenın. Güneş dogunca dukkanına gıdersınız Peki Öyle yapalım bari Büyuk ambarm gerlslnde yere serlli yatak lar vardı. Ikı lcişı daha uyuyordu oraaa. Hur. ş:t ağa yer gosterdı Yatın, dedı. Onlar da bizden, korkmayın. Binsi horluyordu. Hurşit ağa çırayı sondürdü. Ortallk zifiri karanlk içinde kaidı. Ta Uerde kapıda, küçük bir ışık vardı, başka bir ?ey gdrunmüyordu Kuşluk zamanı uyanabildiler Hurşit ağa mahsus uyandırmadı. Yat«ınlar, dedl. lyi yorulmuş adamlaı. Erken gidip de ne edecekler' Akşama nasıl olsa köye varırlar Yolu tarıf ettı Şuradan bağlarm arasından çıkıverin. Şimdı dUkkandadır Başkası \arsa ayakkabı alacakmı? gıbi yapın, çıkmalarını bekleyin. «Akıl altnaya geldik» deyin. Parola o. B^lıjoruz, hadi eyvallah. Kasabava doğru yürUdUler. lyi hamlamıjlardı Bacakları heryerleri agrıyordu. Hamdi cebindekl altınları yokladı, Çok tatlı imiş be, dedı. Bu kadar k o . l»ydı da şımchye kadar nıye yaomedık? Kolay olur mu? Ibrahlm beyie Mahmut canlannı tehhkeye attılar. Adam uyansaydı, çeker vururdu. Koca Nuri kğa bu, §1lâhı neyi hep vardır öyle y a ' Olmaz olur mu, elbet vardır. Oğlu da yokmuş evde, emme rasladı ha*1 Oğlu da yoktu, faytoncusu da... Onun içm bugun gıttik. Ibrahim bey hepislni düşunmuş canım 1yı kıvırdılar ha. Valla ıkısı de cesur öyle. Ibrahım beyi pek bılmezaım emme Mamıt ta çocuklugundan berı cesurdur zati Içimızde en gozü pek ovdu. Karşıdan ıkl kışi geliyordu, (DeTanu Var) $imdı Olmaz, sabah görürsUnüz. Suyun var mı? Var buyurun Testlyi uzattı. Baslanna dikıp ıçtiler Aç mısınız, peynir ekznek vereyün nü? Ver biraz. Şuraya oturun da ysyin. Ocak basmdaki peykeyi gösterdi. Yan yana oturdular. Karanlık köşeden bir ses geldi. Hos geldiniz hemseriler. Agıalan dolu, iiusi blıden o tarafa baktılar Korkmaym, ben de sızdenım. Bahatladılar. Hos bulauk Adam kalkıp geldi. Belinde fişeklıkler d ı . «üıydi. KereUsini2? Tacımlı. Hımm, bilırım. Molîa Mahmut nasıl? Iyl. Nerden tamyorsun Mamıdı? He h e . . Ben sizüı koye geldim ya, bılemedınız mı? Yok Harman zamanı zaptıye olarak geldiydik hani, MoUa Mahmudu dövdüyd(Uc7 Hee, sen mıydla o? Adam güldü Bendlm ya. Adım Musa, Molla Mahmuda selâm söyle. O beni bıUr. E, şlmdi kuvaylmillıyecisln öyje ml* O zaman da kuvayimilllyecivdim. Bakma sen Molla Mahmudu dover gibl yaptım emme dövmedlm. Un çuvalına vurdum, anlatmadı m ı ' Hımm, anladım. Nasılsımz bakalım, ne var ne yok köy DR. MENGELE'NİN ÖLÜM KAMPI Yazan: Dr. Miklos Nyiszly Çeviren: Niha! Karamağaralı Ate?i kesmekslön SSIer, krematoryumun kapıaına doğru ilerlemış Sağlam bir savunma duzeni hazırıamak Polonyalılar içm hıç de kolay iş degil. Ancak, fırlatabıldiklerl patlayan sı$eler S S ' len olçulü bir uzaklıkta tutabllmekte. Tam o sırada, çevreyı sarsan yaman bir patlayış daha duyulmu$. Bınaya yaklaşmakta olan saldırganlar yere seriLmiçler. Kre matoryumun da çatısı uçarak dumanlar ve alevler göge dogru fışkırırken taslar ve hatıllar her yone yağmaya baçlamıj. Dört varil gazolin ateş alarak koca bınayı çökertmiş ve Sorderkommando Uyelerlnin de yıkıntı aiünda kalmasma neden olmu?. Bunların arasından kurtulabılen bir kaçı dögü?ü surdürmUsler ama, SS'ler maklneli tüfeklerle kısa kesnu^ler doguşü! Yaralı olup da hâlâ ayakta durabilenler, teslım olarak kollar havada kapıya yurUrken, lkinci bir vaylım ateşle yere serilmışler. Umduklanm buldular böylece: îçine sıgındıkl a n bına da yanmakta oldugundan Ölumun kolayuu seçtıler. O sırada yüz kadar Macar komando Uyesi de avluya fırlaymca he men orada kurşuna diıilmls. l?te ayaklanma böyle başlamış üç numaralı krematoryumda. Gerısi bıhnen öyku .. Yedı kışı kalmıştı bızl^rden krematoryumda. 12 kaçak geceleyin •çevriİTi!?. Vistül nehrıni geçmeyi başarmışlar ama epey tUkenmis durumdalarmış Sonunda, kısa bir süre ıçin de olsa barınabüeceklerı bir eve sığınmışlar. Gelgelelım ev sahibı, çevrcyl taramakta olan bir SS mufrezesıne durumu bıldırdığınden pusuya duşuriUUp yakalanmı^lar. Yatağıma girmis uyumak üzerejdım kı, yeniden bir makınell tUfegin ateşıyle yan dalgınlıktan ujandım. Bir kaç dakıka sonra agır adımlann holdeki yankısı duyuldu Kapım açıhnca ıkı S S sendeleyerek girdı odama. Süzlen kana bulanmıştı. Oniki tutsak kendılerinl tekrar krematoryumun avlusuna getiren devrıveye sılâhlarını ele geçirmek amaciyle umudsuzca saldırmış, sa\aşmışlar On ıkı kışının yumruklarından başka sılâlu yokmuş. Kesin sonuç da ahnmış hemen: On iki Sonderkommando öliıme gonderilmiş Bu arada SS mulıafızlannı epeyce hırpalamayı başarmışlar Şımdi benden yaralarını onarmamı istiyorlardı. Bu>ruğa sessızce uydum. Bu omki arkadaşın ölümü benım ıçın gerçekten yıkıntı oldu. Onca emek ve çabadan sonra >ıne de ele geçıp blUme gönderümışler ve bu cehennem kampın, olum kampının nıtelıgını dunyaya duyurabilecek tek insan kaçmajı başaramamıştı. Sonradan öğrendim ki, butün çabalarına karşın buradakı ayak lanmayı dış dunya haber alnıı?. Bazı KZ tutukluları, birlıkte çaUştıkları başjbozuklara oıayı anlafmışlar Başkaca da, dedlklerine göre bazı SS muhalızlar da dfllerını tutamayıp gevezelik etmış. Gerçekten bu olay, KZ kurulalıben bu turden tarıhî bir olaydı Sekız vuz elli Uç tutaak ve yetmış SS oldurüldü. öldürülen S S ' lerın arasında bır Oberstrumfuhrer on yedı Oberschaarluhrer ve Schaarfuhrer \e de elli ikı Sturmanner vardı Uç numaralı krematoryum yanarak yerle bir olniuştu. Donaumının gördügil zarardan ötürü de kullanılamaz ol du, ddrt numaralı da . Kutsal ilâç: Konyak Konyak Bu durum ancak bir kaç gun sürebıldı. Sonra normal akışını aldı yasantılan, iyı yemeklere karşı duydukları ıstekle; sigara, ozellıkle konyağın yardımıyla. Konyak, btltUn Sonderkommando Uyelerınm kutsal İUcıdır, kre matoryum hastalıklannın hepten devasıdır. Teşrıh odasında yapaeak daha ügınç bır şey olmadıgından utallquıd vıdeatur arkadaglanmı oyalamak amaciyle ış yarattım. Operasyon aletlerıni sergılenecekmlş gibı parlaOncaya kadar temızlemelerını, sonra hep sinı sıraya koyup yerlerıne yerleştırmelerını soyledım. Dunku çatışmadan sonra penceredekı sınek telmın de onanlması gereklıydl. Bense, basım plasterler ve sargılar içinde masanın basında oturdum; ılk uygun zaman bulur bulmaz Dr Mengele ye \ermek ıstediğım yakınma ve dılek lıstesını kafamda derleyip toparlanmaya çalıştım. Kendısıne söylemek istedığım ılk şey, krematoryumda teşrıh salonuna elverışll hıç bir yenn buıunrr.adığıydı Bunun nedenı de ortadıydi' Bınanın neresmde bulunursanız bulunun, buraya ölüme getırılenlerin ytlreît paralayıcı çığlıklannı, ıliklerınızı donduran keskın çığlıklannı duy mamak olanaksızdı. Gaz odaları na gonderılenlerın de, enseye kurşun sıkümak yoluyla öldUrü lenlenn de, hepsınm çığlığı eştı. Bu koşullar altında benim, dUşUncelenmı kendı işımde yoğunlaştırmam olanaksızdı. Bura >a gelelıberı geçmistekı on bır komandonun kaderıni bildlğimden, burada devamlı bir korku dunyası ıçmde yaşamıştım, dört ay süreklı sınir gerginlığı: Aynı kadenn bizl de bekledıgini bılerek yasamak ıskencesı.. kendim teşnhi gereken oleylan ınceleyen bır insanken, kılpayı kurtulmuştum kendim tesnn ma sasına yatmaktan . Doğruydu, benı böyle bır sonuçtan Dr. Mengele kurtarmıştı. Kurtarmıştı benı lânetlenmışlerle birlıkte olüme gıtmekten ama, bu kederle yogrulmus blnada. yal nız dort ay daha olumumü erte lemek lçln bir kurtariftı. Kendısine açıkça ıtiraf etmesini soy leyecektım: Dun ogleden sonra ve ak$am, bızler ne türlU bir çıkmaza ğirmıstik. Belânm en sunturlusu savuşturulduktan son ra bile, ancak aradan bes saat geçmişken, acımadan bana vuran, benı tekmeleyen, sılâhlannı ense köküme dotrultarak tetı^ı çekmek ıçın ışaret bekleyen küçuk rtitbeh ıkı S S subayına ilk yardımda bulunmus, yaraları nı onarmıştım. îşte şefıme, bunlan sayıp dök meye, böyle yakmmaya nlyetlenrnıstlm Kendısıne onaylatmak istedığım başlıca dıleğım, teşrih salonunu ve personel.nl daha elvenşll bır yere tajıttırmasıydı KZ'mn lçınden. DUsUncelenmın tam bu nok ( tasında Dr Mengele kapıyı açtı. ' Gıçerlı kurallara uyarak kalktım ayaga. Haarol durumuna gırdım ve ytiksek asamadaki Uyelere söylenmesl yıne kurallar içinde olan sdzleri söyledim: Yüzbaşı, uç doktor ve 1Sboratuar asıstanı gorevlen başmdadır. Sana ne oldu böyle? dedı. Yan cıddı yan şakacı çok şey dıyen bır gulumseyışı vardı. Konusurken takındığı tavır bende öyle bir duygu yarattı kı. Dr. Mengele, dlinkü olaylar hıç meydana gelmemis gıbi davramlmasını uygun bulmaktadır. Bundan ötürü cevap vermedım. Yakınmalanmı kapsayan lıste hayalımde bir kenara ıtılmıj oldu. tek bır tebelleş dilegim dısmda tnandmcı olmaktan uzak bır sesle: Yu'zbaşı, bu bolge bılım açı sından yapılan araştırmalar ıçın hıç elvenşiı bır yer dfeğll. Teşrıh salonunu daha lyi bır yere ta sımamız olanağı yok mudur? dedım. Dık dık baktı. YiUü serUeşmiştı Neden elverlşh değılmış hu rası? Yoksa fazla duygulu mu olmaya başlıjorsun? dıye soguk bır sesle cevap verdL Kılpayı kurtulmuştum Kendısınden Istemeyi tasarladıg'.m başka bır nokta da, gelecektekı çalışmalanmda tam verımlı ve jararh olamazsam bana karşı hoşgörüyle davranmasıydı Neden' Çunku daha dun, 6 ekım 1944 gunu kendısinin bır Rus subayına otopsı yapıp raporunu hazırlamak buyruğuna uymuş çalışırken, üç numaralı ' rematoryum gbzlerımın onunde havaya uçmuş ve biz ışbaşmda, bır S S bölUğunün saldınsma uğramıştık. Havantopu getınlmış, pohs kopekleri üzenmıze saldırılmıştı. Elbombaları patlamış tı dört bir yanımızda. SungUlU SS'ler benlm yönetımıme bırakılmış bu sözde bılım enstıtüsüne dalmışlar, vurmuşlar, tekmelemışlerdı bızı avluya siirerken. Sonra çamurun ortasına yatırmiflardı bızi yuzükoyun. Ben de? . îyiyız valla, blldljin gıbi. Nerden bu atlar? Kökez'den Hact Kuri'den ml? He. Çok iyı olmuş. Beğendım. Ba$ınıada 1b. rahım bey var, değıl m i ' Evet. Mahmut da aranızda' Elbet Yığıt oğlan o Çok setdım. Selâm soyle. Olur. Gıt yat Musa, dedi Hurşit ağa Adamlar 2âtı yorgun. Sabaha dek at sürmüsler. Peki Hadi AUah rasgeüre. Karanlıkta kayboldu. Y A R I N : İNSAN ETİ YİYORLAR DtŞİ BOND Ç * Ş ÇA tf MALKOCOĞLU yazan veçizen:Ayhan BAŞOGLU SÜPHELI ZAFER 31891 TİFFANY JONES GARTH Mengele ile karşı karşıya Gece çok fena ujuduğumdan sabalıleyın pek sungusu duşuk bır halde kalktım. Sınırlenm de eskısınden beter gergındı Meslek arkadaşlarımın alçak sesle feonuş maları bıle. ayak seslerı bıle zımpara kâğıdıyla torpulenıyormuşum etkısı vapıjorc'u uzerımde Yardımcılarımla bır kez daha teşhır salonuna gıttığımde lyıdsn ıyıye bozuk çalıyordum. Yolumuzun gereğı yakılma odasından geçmıştık. Üzerinde \urudugumuz ırkıltıoi beton yol, fırınlann onune dek uzanıyordu. Gece koyulmuşlar işe gece yansı na kadar arkadaşlarımızm cesetlerını yakmışlardı Şımdi sogu makta olan fırınlardan hafU bır ısı ya>Uıvordu Otuz yeni Sonderkommando üyesı, daha göreve getırıldıklerı gun tanıklık etmek ve rol almak zorunda bırakıldıkları dramdan ötüru ezıl mıs gıbiydiler Kımı kurbanların jatagına oturmuş, kımt uzanmış vatağa, olum sessızliğıne gömülduler Sağlık ve Sosyal Yardım Müdürlügünden Cinsi Bu>oık Tip Baslıklı KONGRE llerı Türk Musıkısı Konservatuan Dernegı Yıllık Kongresl 13 1 1974 Pazar günü saat 11 OO'de Patih, Halicılar Caddesı 73/1'dekl lokalınde çogunluk sağlanamazsa 20 1 1974 günü aynı yer ve saat'te yapılacaktır. GÜNDEM: Yoklama, Başkanhk Dıvanı seçımi, Idari ve malî raporların müzakeresi, Ybnetım Kurulunun ibrâsı," Dılekler, Seçım ve kapanış. (Cumhuriyet 1O574> Şebekemı ve 1 E 1 r. kartımı kaybettım Hukum^uzdür. Suleyman Abdullah Cumhuriyet 10569 # • Bos Oksljen Tüpfl Mlklan 8 Adet MiılıuıuncB BedeU Lr.Krt. njsoos» MuTakkat T«nin«t Lt.Rrs. 1J20.00 Oıale Saaü 10.30 1 llımız Devlet Hastanesi Ihtlyıcı olan yuıc&rıda ytzılı Oksijtn tflpO kapalı zarf ttsulfl Ü* eksıltmeye konulmuftur. 2 Eksıltme ve ihale 151.1974 Salı günü Çoaun Saglık Mudürlügünd* taat 10JO*da yapılacaktır 3 Teklıf muhnmmen bedalden %/t nisbettnja temıll gStttrilmek turetiyU vtrlltctktlr. 4 İstekhlerın 1973 yılı Tıcaret ticil belfe eri v« geçlci ttminat mektuplan Ua kanunl t«kılde hazırlayarakları teklif mektuplsnm belira gun ve saatlerden bir ıa»t evvel makbuz karşılısında komısjona vermelerl, Postadaki seciknelerin kabul oluıunayacafti Uan elunur. (Basın 27637105461