Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMTTTTRjYET 20 Kasım 1973 Eski Koalisyonlar Bilindiği gibi, 14 Ekim seçimleri Türkiye'de hiç bir siyasi partir.in tek başına ıktidar olmasına olanak tanımamıytır. Bu duruma göre, ülkeyi, birleşen siyasi partiler anlamına gelen koaiisyon hükümetleriyle yönetmek zorunlu bulunmaktadır. Demokratik ilkelerin tem°l tuttuğu, siyasi eğitimlerini olgunlaştırmıs yöneticileri bulunan batılı uygar ülkelerde, koaiisyon hükümetleri doğal bir olgudur. Demokrasi uygulaması 25 yılı doldurmamış bulunan ülkemizde ise. koaiisyon, itibar görmeyen sakıncalı bir yönetim şekli olarak kabul ecfiîmekte, topluma yarar sağlayacağı kuşkulu görülmektedir. Gerçekten, 19611965 yıllan arasında dört kez denenen, bazı güçlerin desteği 11e yürütülen koaiisyon hükümetlerinin yetersiz ve başarısız uygulamalan bu kuşkunun yerleşmesine neden olmuştur. Anımsanacağı gibi. 1961 genel seçimlerinde 173 mıUetvekili ile Millet Meclisi'ne gelen CHP' nin tek başına hükürr.et kurmağa yeter çoğunluğu yoktu. AP de 158 milletvekili ile temsü ediidiğinden hükümet kurmada bir koalisyon oluşturmak zorunlu bulunuyordu. Bu nedenle, zamamn Cumhurbaşkanı rahmetli Cemal Gürse!, Mecliste en çok üyesi bulunan CHP' nin Genel Başkanı înönü'yü hükümet kurmakla görevıendircfi. Inönü'nün başkanhğında 20 Şubat 1962 gününde CHP ve AP'den oluşan bir koaiisyon hükümeti kuruldu. Ne var ki, siyasi parti yöneticilerinin sıyas: olgunluklarımn yetersizliği. ülke çıkarlarından çok kisisel ve parti çıkaıiannı Sn plana almaları yüzünder. birinci koaiisyon 3 ay 2 gun gibi kısa bir Süre sonra tnönü'nün istifası ıle dagıldı. 26 Haziran 1962 tarihinde yine Inönünün baskanlığında: CHP. YTP, CKMP'den oluşan 2. koaiisyon hükümeti kuruldu. 20 Arahk 1963 Olaylar ve göriişler KOALİSYONLAR VE CHP H. Basri AKGİRAY ISTANBUL MİLLETVEKİU tarihîne Tcadar süren bu ortaklık da, politika tarjhinde ender rastlanan, belki ilk örneğini gene bizim politikaeıların verdiği bir olayla son buldu. Hükümet Başkanı Inönü. yurt dışında ülkeyi temsilen bulunurken, Başbakan yardımcısı ve vekili olan kişi istifa etti. Siyasi tarihimizde, «tnönü koalisyonlan» olarak anılan dör»emin 3. ortak hükümeti de yine Sayın tnönü Baskanlığında kuruldu. Inönü, daha önce verdiği bir söze bağlı kalarak, bütçe görüşmeleri sonunda, bütçeye verilen 225 oîumlu oyu yeterli görmeyerek bunu bir güvensizlilc oyu kabul edip 25 Şubat 1965 tarihinde Başbakanlıktan çekildi. Koalisyonlar döneminin son kabinesi, bağımsız üye Suat Hayri Ürgüplü tarafından kuruldu ve 1965 seçimlerine kadar sürdü. 8 aylık bir süre içimfe 4 keı lcoaHsyon hükflmetleri kurulmuş ve CHP'nin çabaiarı dışında, elle tutulur bir yarar sağlamadan göçüp gitmiştir. Bugün kendisini yenilediği savında bulunan ve gerçekten 1969 ve 1973 seçim bildirgeleri ile bu iddiayı doğrulayan yeni CHP'nin, ortanın solu ve düzen değişikliği llkelerine ters düşen. öbür partilerle bir koaiisyon ortaklığı oluşturmasından yarar beklemek olanaksızdır. Gerçi. büyük sermaye çevreleri ve bir başka bölüm güçler. bir CHP • AP koalisyonunu arzulachklannı türlü araçlarla duyurmaktadırlar. Ülkenin hükümetsız kalmaması, demokratik rejimin sağlıklı işlemesi, güçlü bir yürütme organının oluşturulması gibi gerekçelerl* böyle bir koalisyona zorunluk buîunduğu el altından lşlenmektedir. Ne var ki, bu isteklerin altında, ne güçlü bir hükümet, ne sağlıklı bir demokratik düzen gerçegi bulunmaktadır. Aslında amaç, yeni CHP'yi halkçı çizgisinden saptirmak bir avuç mutlu azmlığın reutluluğunu bir sure daha sürdürmektir. Gerçekten, bir CHP AP, ya da öbür sağ partilerden bir veya bir kaçı ile oluşturulacak koaiisyon hükümetlerinde, CHP'nin halk yararına olan bir çok vaacT'.erini yerine getirmesine özellikle, düzen değişikliği ilkesini uygulamasına olanak bulunmayacaktır. O halde, sermaye çevrelerinin arzuladıkları böyle bir koaiisyon, demokratik sol ilkesini benlmseraiş CHP için, kendini yıpratıcı, dayandığı halk kesiminde itibar sarsıcı bir davranış olmaktan öte anlam taşımayacaktır. Oluşturulduğu takdirde, bir süre yürütülecek olan bu tertiple CHP'nin yeni bir seçimde oy kaybedeceği tfiişünülmekte, işte aslmda bu nedenle böyle bir ortaklık sermaye çevrelermce jiddetle istenmektedir. Modaevi, cezaevi.. er :^ırr,ar. cezaevine gidecek değiliz ya, geçen gün kalkUTi bir modaevine gittım. Bu yıl 'çok degişik ve güel gıysiler varmıs, ama şu günlerde ışleı durgunmuş. Neden durgunî Karaoğlan'ın yüzünden. Ne aernek o? Karaoğlan Hükümet kuracak dlye isler kesildl. Çok para kazanan çevrenin kadm kesimi telâşta Hepsi kara kara düşunüyor ve «Karaoğlan gelirse halimiz ne o lur?« dijoriar. Elbise yaptıracak halleri mi varV Şaşırran. Arada başka haberler de almıştım ama. bu kadanna pes. Kımi özel çevrelerde yatınmların durdurulduğu, bankalardan paraların çekildıği, mücevherlerin kaçırıldıgı gibi tulutlu söylentiler geliyordu. Oysa CHP, Hüırilmet kurarsa ne yapacağı programında belli. Çok merak eden alır. Ecovjtin «Ak Günler». için neler düşündüğünü okur, öğrenir. Bızimıci gibi' mazlum ülkelerde zenginllkle cehalet iyiden iyiye iciçedir. Sermaye sınıfı son virmi oes yılda iyice palazlandı. Ama yeterince gör£;üsü, bügisi yok. Yavaş yavaş o o» olur. Bir xu*ak ıçinoe Avrupa Durjuvazasine yetişecek değiliz ya! Bizimkılerin babalan şöyle böyleydi, ogullar dahs iyicene, torunlar maşallah Batı'ya ıâyık birer burjuva olarak yet:ş:rler de uygarlaşırız... mı dıyeüm? Böyle düşünmek yanlıştır. Yerli burjuvazi tarihsel treni kaçırmıştır. Bugünkü sermayecinin çoğu duvarına bir resim asacak olsa ne yapaçağıni Saşırır: Abidin? '• Solcu değil mi? Avni? Paris'te lürgün. Nazım'ı okur musunuıT Komünist. Ne yapsın garip? Neyi okusun, neyi duvarına assın? Bîzim burjuva adam asmasını bilir. duvarına resim asmasını la bilmez. Roman okumaya kalksa. Orhan Ko" 'den Yaşar Kemal'e, dek her yazar tu kaka! Nedir bu ülkenin Kemallerden çektiği? Ozanı. ressamı. yazan. çizeri, romancısı. hikâyecisi baştan sona dek vatan haini! Millî eğitimce hepsi zararlı. Batı tarihinde iki yüz yılda yaşananı bir ömür içinde yaîamak bizim kuşsklsra düşmüştür. Daha altı yedi yıl öncesine dek bu ülkede bir siyasî parti lideri sağcılık solculuk deyimlerini ağzına alamazdı. Politikacı takunı, ağız birlıği etmiş gibi konuşurdu: Ne sagcıyız, ne solcuyuz, Atstürkçüyüz. Sanki Atatürkcülük yer\üzündeki fikir akımlanndan münezzeh: politikacıya mintarafillah inivermiş, parti baskanına gökten. nazil oluvenniş... Sanki padişahçıhğa karşı cumhuriyetçilik. birevciliğs karşı devletçilik. saraya karşı halkçılık. ümmetçiliğe karşı ulusçuluk. hilafetçiliğe karşı layiklik, şeriata karşı medent hukukçuluk, tutuculuğa karşı devrimcilik solculuk değilmiş gibi. Şimdi Bozbeyli: Sağcmz. sağ koalisyon kurulmalı.. diyor. Ne büyük aşarna! Ama koalisyon olacak mı sağda? Modaevlerl canlanacak m:? Sermaye kesimi rahata erecek mi? Yoksa CHP mı kuracak hükümeti? Ne olacak? Bildiğim birşey var: AP. hükümeti kuracak dediler mi, iş çevre'.erinin kanı kayruyor; CHP hükümeti kuracak dediler mi, cezaevlerinde umutlar kıpırdıyor. Ben cezaevlerinden yanayım. Cezaevleri üstüne kurulan ve kurulacak rejimlerden bir haj'ir yoktur insanlıga... Ve bir ülkede insan, resminl asacafı ressamın. Kitabtıı okuvacagı yazarın şiirini söyleyeceği ozanm değerinı siyasi polisten öSrendikce. uygariıktan uzak yaşamaktadır. H Seçim Yolu Denebillr ki, iktidar olmadıkça CHP'nln. sözü geçen vaatlerinl uygulamasına gerçekten olanak yoktur, ya da pek azdır. Böylece eski hamam eski tas, düzen yürüyecektir. Bu sav doğrudur. Doğrudur ama toplumumuzun büyük bir kesiminin oylan böyle bir sonucu zorunlu kılmıştır. O halcfe, bir süre daha ulusun büyük kesiminin kendi çıkarının billncine varmasma. başka bir deyimle, CHP'yi iktidara getirmesine kadar bu düzen böyle sürecektir. Bu nedenle 14 Ekim seçimleri sonucu lki alternatiften birinin seçilmesine zorunluk vardır. (î) CHP dışında kalan ve sağ partilerden oluşan bir koalisyon hükümeti ile ülkeyi yönetmek ve CHP'nin tutarh ve yapıcı muhalefet görevini yürütmek. tsteklerin Altındaki Görüldüğü gibi, o dönemdekt partilerin ilke ve programlan arasında aşırı fark bulunmamasma ve hükümet kurma ve sürdürmede, zinde güçlerin desteği olmasma karşın, 3 yıl (2) Buna olanak bulunmadığı takdirde, parlamentonun vereceği bir kararla erken seçimlere giderek bugünkü çıkmazın, ulusun hakemliği ile çözülmesine olanak sağlamaktır. AF VE HOŞ HIFZI TOPUZ • cı anılarla dolu bir dönemi kapattık. yeni bir Meclis döK nemine girdik. Elli yılda kazanılmış birtakım hakian, ** özgürlükleri yitirdik geçen donemde. Gençler. öğretmenler, aydınlar, sendikalar ve ileriye dönük dernekler baskının her çeşidini gördüler son yıllarda. însan Hakları Bildirisinin en başta eelen ilkeleri büe saldmya ujjradı ülkemizde. Cumhuriyetin 50. yılı kutlanırken hâlâ düşünce özgürlüğünü mü savunacaktık. Olan oldu. Yeni bir dönem başlıvor. Bu d"önemde en büyük tehlike, kısıtlanan hak ve özgürlüklerin olağan sayılmasından doğacak. En büyük felâket bu olağanüstü durumu olagan saymak olur. Bugün demokratik dediğimiz ülkelerde olağanüstü koşulların karşısına dikilen sayısız kuruluslar var: Basın, sendikalar. dernekler, birlikler, üniversite, sanatçılar, yazarlar ve aşırı sağdan aşırı sola uzanan renk renk partiler. Demokrasi düzenini işleten dişlilercfen birinde bir tutukluk oldu mu basıyor bütün örgütler feryadı. îmzalar toplanıyor, '. ildiriler yayımlanıyor, gösteri yürüyüşleri düzenleniyor, sokaklar afişlerle donatılıyor, kara kara yazılar kaplıyor duvarları. dayanışma toplantıları, protesto grevleri.. yer yerinden oynuyor olağanüstü bir durumun olağan sayılmasını önlemek için. Bir kez taviz vermeye başladınız mı sonu gelmiyor bunun. Ot tıkıyorlar demokrasinin çanına. Yeni bir dönem baslıyor. Ama yüzlerce genç içerde, Çetin içerde, Can Yücel içerde, Koloğlu içerde. çevıri yüzünden hüküm giyenler içerde. Bunlan zindanda görmeye alıştınız mı nasıl söz edersiniz demokrasiden. Barısa, hoşgörüye, derrlokeatik bir ortama dayanmalı~M> dönem. Bıiııun nice örneğııri.gardukdışarda: . .,•.•..•.. 1952 53 yıllannda Franja'da Henrl Martin adıncTaki bir kiçl Çin Hindi'ndeki sömürgecilik savaşına katılmak istemediği için zindana atılmıştı. Bütün Paris duvarlannda yalnız onun adı okunuyordu, cHenri Martin'i kurtarın!» Adı tüm özgürlük akımlanna bayrak olmuştu Henri Martin'in. Her hafta birkaç toplantı düzenleniyordu kurtarılması için. Hükümet dayatıyordu bir yandan. Nasıl affedilirdi Henri Martin? Bu çok kötü bir örnek olmaz mıydı bütün Fransa'ya? Ya bütün askerler Vietnam Savaşına karşı koymaya kalkarlarsa?. Ne oldu sonunda? Hükümet. temelden gelen baskıya dayanamadı ve koyuverdi Henri Martin'i. Bu yüzden ordunun gücü mü eksildi? Onuruna leke mi sürüldü Fransa'nın? Aradan yirml yıl geçti, tüm Fransızlar Henri Martin'in ne kadar haklı olduğunu anladılar. Ne olacaktı hükümet dayatmaya kalksaydı? Henri Martin belki daha büyük bir kahraman olacaktı. Belki binlerce kişi örnek alacaktı kendisini. Belki kan dökülecekti. Ama hiç biri olmadı. Bugün kaç kişi biliyor Henri Martin'in adını? 15 yıl önce Cezayir'de sağci generaller Fransa'ya karsı bir darbe hazırlamaya kalktılar. General Salan ve arkadaşları hani az daha Paris'te hükümeti ele geçireceklerdi. General De Gaulle, güç önledi faşist generallerin hareketini. Hepsi teslim oldular, yargılancfılar, onar, on beşer yıl hapse mahkum oldular. Ama çok kısa bir süre sonra hava değisti. De Gaulle koyuverdi hepsini. lki yıl önce yine Fransa'da esnaf ve küçtk tticcar örgütlerinin lideri Gerard Nicou birtakım kanunsuz gösteriler düzenlediği için hapse atılmıştı. Yer yerinden oynadı. Bütün esnaf ayaklandı, yolları kestiler, karakolları basmaya kalktılar.. Hükümet salıverdi Nicou'yu. Rejim mi devrildi bu yüzd'en? Nicou muhalefet lideri mi oldu? Seçimleri mi kazandı? Millî kahraman mı sayılıyor simdi? Nerde.. Gerard Nicou yine hep aynı, ufak tüccar ve esnaf temsilcisi bir kişi. Ne diy« uzaklara gidiyoruz? Albaylann Yunanistan'ında bile hoşgörü var. Ünlü besteci Teodorakis'i zindana attılar. Ne oldu? Bütün dünya birbirine girdi. Sonunda ünlü bir Fransız gazetecisinin aracılığıvle koyuverdiler Teodorakis'i. îhtilâl mi çıktı bu yüzd"erk Yunanislan'da? En güzeli şu: Geçen gün Paris'in büyük mağazalarından birinde bir Yunanistan sergisi açıldı. Dolmalar, fıstıklar, lokumlar, helvalar, Yunan rakıları, reçina şarapları satıhyor bütün bir katta. Bir koşe de Teodorakis'e ayrılmış. Onun devrimci şarkılan kaplıyor bütün vitrinleri. Ürdün'de Kral Hüseyin kısa bir süre önce FUistin'ia ünlü liderlerinden Ebu Davut'u affetmedi mi? Yıkıldı mı bu yüzden Haşimî Ürdün Krallığı? Yeni bir döneme geçişin ilk koşullannd'an biri bu galiba: Af, eski düşmanlıkları unutmak, hoşgörü. Sonra da demokrssiyi yaşatan kurulusları ayakta tutmaya çalışmak, basını ile, radyosu ile, televizyonu ile, özerk üniversitesi ile, Anayasa Mahkemesi ile, özgür Danıştayı ile, bağımsız Adliyesi ile.. Devleti devlet yapan bunlar. Petrol Üstünden Sömürünün Sonu Ava Giden.. •İCA.KET v n ELEMAN ARIYOR a A J .V I . T D . > . V A' £ m Taliplerin her gün saat 911 arası aşağıdaki I Adresimize bizzat veya yazılı miiracaatları • rica olunur. 1 UZEL JİCARET VE SANAYİ LTO. $Tİ. ^ • • R A M İ T O P C U I A R KIŞU GAD. No, 1 MAKİNE YÜKSEK MÜHENDİSLERİ ^ ARANMAKTADIR Orîaıioğu Teknik Üniversitesi veya Boğaziçi üniversitesi (Robert Kolej) mezunu veya yurt tiışınria oğrenim görmüş, askerliğini yapmış genç (llancıhk: 462C/9585) ünya, hele Batı dünyast büyük bir enerji bunalımı ile karsı karşıya ise, bu biraz da fazla açgözlü olmanın, ya da açıkgözlükten zevk almanırı sonucudur. Petrolün Ortadoğu'da ucuza kapatılması, uluslararaM enerjide kömürü ikinci plana iten bir da\ranışlar zinciri getirdi. Amerikan ve tngiliz petrol devleri olan Yediler (iki Ingiliz ve beş Amerikan şirkeu) petrol tüketiminin artması için ellerinden geleni yaptılar. Bun1920'lerin büj"ük devlet *damlann, dünyanın dörtbir yanında ları «mazlum milletler>in h^kladaha fazla petrol harcatmak yeri de geldi galiba. Avrupa ve ortaya çıkar. Bu da «oto ulaştır rının gözetileceği döneme gelm(yani daha fazla petrol ürünü masına» yonelmis bir ta$ımc va Batt dünyası her geyden önce diğini bütün dünyaya ilân etsatmak) amacıyle, kurduğu teendüstri düzeninin toptan değişpetrole bağhlıklarını azaltma zomişlerdi. O dönem geliyor. 1920' sislerin bugünkü fiyatları üstünOtomobil runda kalacaklardır, Bu, ilk ba tirilmesini gerektirir. lerden 50 yıl sonra Avrupa ve Jaden toplam rfeğeri astronomik kısta kolay görünür. Ama o ka ve genel olarak otomotiv endüstri ponya başta, zenginler kulübünün rakamları bulur. Bu tesislere sinin bu ülkelerdeki üretim kadar da kolay değildir. Yukarıda hazineleri yoksullara açılacağa Avrupa'dan, az gelişmiş ülkeler hpları ve tüketim »UşkanlıkJarı anlattığımız gibi, petrol şeyhlerin benziyor. Topraktan çıkan sıvılar den, Japonya'dan ve sosyalist den ya da sorumsuz ve saiılmıs. ile birlikte düsunülmesi halinde Araplara ümit ve zengimik getirülkelerden devlet ve özel ku (Nuri Sait Paşa gibi) devlet a karşı karşıya bulunulan büyük miştir, oldum olası. «Zemzem» ku ruluşiann yaptıgı veya kurdursorunlardan sadece birisinin büdamlanndan ve Arap halklann.n yusundan sonra şimdi de petrol duğu tesisleri de eklersek, vayüklüğü ortaya çıkar. Açık söysırtlarından elde olunan kolay üs kuyuları onların ilerlemı» umud'.ı. rılan rakamlar yarım trilyon lileyelim, yaratıcüığını kaybettünlükler, ülkede teknolojiden Bu umudun karşısında Batı zemiş, rehavetin alıp yürümüş burayı bulabilir, yani 500 milyar maliyeye kadar bütün uyguiamakâsı, bakalım, nasıl bir kendine lunduğu kapitalist ekonomi yönları o kadar petrole doğru yönelt Türk lirasmı.. Sadece Türkiye' göre kurtuluş ve sömürüyü sürtemi bu sorunların üstesinden gemiştir ki, artık içinden çıkılmaz de arama, işletme, taşıma ve sadürme oianağı bulacak. lemez. Diyelim ki ekonomik dübir durumun eşiğinde bulunultış tesislerinin bugünkü rayıç zenleme âraçları îmkânsuı mümfcedellerinin 5 milyar lirayı bu!l maktadır. Petrol oranı azaltılmıs ,,,(• » p . Gelecek haftaki yazıda «orunun yurdumuz açısından inceleEuğu hesaplanabilir. Petrol çıj bir enerji polıtikasınm sadece ver kün yapfıve enerji ağvriığım nük jğ mesi yapılacaktır. gi politikasmda meydana çıka leer çnerjiye ve djyelftn TcörflUkanlan ve ihraç edilen ulkeleracağı aksaklıklar bile üstesinden rin mallarını, doğal kayaaklarıre (linyite) çevirebildi. O zakolay gelinecek sorunlardan de man ne olur? nı ucuza kapatmanın ve kapiğildir. Ama her halde çözümü datal yoğunluğu yoluyle tekelci O zaman bu enerjiyi sağlayan ha zor olan teknoloji sorunlarırfurum» girmenin tonucudur bu doğal kaynakların (diyelim urandır. Örneğin ısınmada yararlan'.ş varılan aşama. yum ve linyitin) buîunduğu ülözel kesimin tekelci ve dün şekiHerinde fuel oil'i ele alalım. kelerden, bunlar ucuza kapatılFuel oil'de bir kısıtlama yapılıryayı kucaklayan harcamaları raak istenecekür. Çünkü bugün sa, bu tek başına ham petrol tadevletlerce de hemen hiç kısıtbu madenlere dayalı bir endüssarrufu getirmez. Çünkü fuel oil lanmamıs, aksine tesvik görmüş trinin maliyeti, fiyatları ne karafineriden benzin. gazyağı. motür. Bunun başlıca iki nedeni dar artsa petrole dayalı enerji torin gibi birçok öbür petrol tümsliyetinin birkaç katıdır. Büvardır. Birincisi bu dev şirket revleriyle birlikte elde olunur. Eyük buluşlar olmadığı takdirde, lerir» «cebren ve hile ile» dünkonomik olabilmek için fuel oil'le petrolden vazgecmenin astan yüya kamuoyunu ve hükümetleribirjikte benzin, gazyağı, motorin Efendim, vıktiyle Demiryollanmız câmlasından bir merhum zünden pahalıya malolacaktır. ni kendi çıkarları yönünde inan tüketimini de kısmak gerekir. Paşa Kazım Bey vardı ki, keskin zekası. nüktedanlığı ve hazır dırıcı çabalarının sıonuca ermeYoksa kısılan fuel oU"in maliyeti cevaplığı îie Büyük Ata'mızın dahi takdirinl kazanmış ve O'nun gazyağı, benzin ve öbür petrol tü si, ikincisi ise petrol üreten ulseyahatleri esnasındakı topluiuklarında aranır olmuş idı. Büyük revlerine ysnsır. Petrolden elde keler sırtından ucuza kapatıian Gazi'miz. demiryolu ile vaptığı yurtıçı gezilerinde sullandıgı olunan her ürünü kapsayan bir petrolün bütçelere sağladığı büBundan elli yıl önce petrol yeözel vagonundaki meclislerinde. ve bilhassa. neseli zamanlaruıda, ekonpmik düzenlemeye geçilince yük vergi gelirleridir. örneğin rine başka bir sulu yakıt kullaetrafını çevreleyen mutad zevat meyanında Paşa Kâzrmı da gör önce benzini kısıtlama sorunu Türkiyemizde bile petrol ürünnabilmeyi düşünen, buluşlar aramek ister. eğer yok ise. (telegrafiyen) arattınlarak. hattın neleri (gazyağı, petrol, motorin, resınde olursa olsun buldurulup huzura celbedilinD. ••••••••4 fuel oil, asfalt v.s.) üzerinden • alınan vergiler ve çeşitli fonlar, G&zi'nirj de£er verdjgl Dir uı • lerimızde (su) bulamadıgunızmuhtelif zamanlarrfa bütçer.in sanda muhakkak bir değerin dan sindirim sıstemimızı (su denk getirilmesinde önemli rol olması gerekti. Bu ıttbarla, gününeWatersate degil Watermerhum Paşa Kâzımın yabana oynamışlardır. Aslında bu «vezday'e göre) ayariamarun çabaatılamıyacak bir sözünü bugün nedar görüşü» diyeceğimiz, kısa sını gösteriyoruz. Yüı vatlık dahi hatırlamakta fayda mülasüreli görüş gerek Batı ülkeleampullerimizin evüyft fcandili naza etmek mümkündür. Rahrinde ve gerekse enerji sıkıtıtımisâli yanıp. ceryanı veslka ile metli derdi ki: «Avrupalılann sının son sınınna vardığı bizim alacak duruma, geldığımız şu bize yetişmelerl için yüz sene gibi ülkelerde çok yanlış bir şenirde, hâla şu boğaz KöprüGeneı Müdürlügüroüı Merkez Teşkilâtınaa açıK fcaduyumalan lftzımdır.n gidiş idi. sünden sağdan mı gidilsın solrolara atanmak ve 6S7/1327 sayılı kanunlar uyarınea aylık Gerçekten de şu bastt fakat dan mı gıdılsin gibi (âfâki) ve • verilmek üzere sınavla: derın mânâiı cümlede her şey bir namlede kestirilip atılacak GLNLL İDARK HlZMbTLER) SIMMNDAM : yok mu? işlerle (imrân eyyam) eylemeic Şeyhler bir füre bu ucuı pet1 Lıse ve Yüksek TahslUi lngilizce bilen •uemanlar, Ne vesile ile natırladık bu teyiz. Efendim. bir Çın atasörol oyununa geldı ama, artık 2 Yüksek Tahsilli elemanlar, tekerlemeyi? efendim, gün aeçzü dermış Ki, «Geçrnışlen tle uluslar uyanıyordu. Bu soygu3 Lise ve dengi okul mezunu memurlar, miyor ki, radyolarımızda, gaürıhar eden kimseler patatese na <dur> deme zamanının gel4 Ortaokul mezunu, zete v» TVmizde. bir yerimlbenzerler. işe varayan taraflan mesini bekliyorlarcfı. tlk sert • a) Danışma memuru, zin kurtuluş törenlennden, şentoprağm aitındadırj tepkiyi geçen yılki petrol fiyab) EantraJ memuru. lik ve merasimlerden, günün Saygılapmla, tı tespiti toplantısında ve hera mânâ ve öneminl beiirten nuTEKNlK HtZMETLER S1N1FINDAN: Haldra Çalıkoflu • tst. de sistemli bir şekilde gösterdituklardan bahsedilip durm»b lç Mimar. ler. Hatta denebilir ki, «OPEC» sın. Atılacak büyük adımlan6 Makina Yüksek Teknikeri (Motor B51Umü Meülkeleri denilen petrol ihraç emıa, girişilecek büyük hamlezunu). • den ülkeler tek yanh bir fiyat lerimiz bizi beltlerken, neden 7 Makine Yüksek Tekniker (Makina Bölümü Mezammını karşı tarafa dayattılar. • bu taferruatla valdt, emek ve zunu) almacaktır. Bu donemde bayraktarhğı genç para sarfetmek? üfak lşlerle Istekülerin Ofis Merkes ve Taşra örgüründtn alaca*ufraşmayı kendilerine aiışkanbir ülkenin lideri yapıyordu. lan gBrer ısteğı formunu ve formdaki belgeıeri en geç • lık haline getirenlerin büyük Gerçekten de Ortadoğu ülkeleri, 25.11.1&73 gününe kadar Devlet Malzeme Ofisı Uenel Mü. • işleri başarmakta zaafa düşKadrfafi'nin kişiliğinde son de • dürlüğü (Personel MUdürlügü) Ankara adresin* göndertüklert de bir gerçek değü mirece enerjik bir temsüci ve sözmeleri veya tevdi etmeleri gerekmektedir dir? Kurtulacak başka dertlericü bulmuşlardır. Iran'da ise • Sınava gireceklere, sınay tarihi TB yeri aynca Düdirl. mız yok mu sanki? Ay'a gitmiş Şah, yüksek tabakanın lüks lecektir. • ^5/9/1973 cumartesl' günü olanlar bile bu olayın yıldönüharcamaları yanında, hızlı kalGlRtŞ ŞARTLAR1: kalbimden rahatsız dlduğum münü kutlamıyorlar. BUyük kınmayı da yürütebilmek için için Ankara Belediye Hasta1 657 Sayılı Devlet Memurlan Kanununun 48. mad• önder'in bir defada kurtanp petrol gelirlerine yaslanmaktan nesi'ne Rittim. Durumum çok desindeld şartlan taşımak. azimli ve irfldeli ellere terket başka çare görememişti. Arap kritik İdi. Saat 9.30'dan 10.45'e 2 Mecbun hizmetle yükümlü bulunmamaK. tiği bu ülkede biz bugün WC ve genel olarak Ortadoğu ülke3 Erkek Memurlar için askerliğini yapmıs olmak. kadar sayın Dahüiye doktoruleri, petrollerine sahip çıkarnu bekledim. Benimle berâber • • • » • • ^ ken, petrol tüketen ülkeler de / » • • • • • » • » > » • » ' » • • • • • • •• • • • • •• »• >» •• bekleyen mustarip hastalar da. (Basın: 26183/9578) vardı. Doktor beyin muayere • en kolay yaralanabilen bir nok odasına baktığımda, bi/ has'a taya gelmişlerdi. İşte tam bu ççgşgisgîâçggsgassSigssîSiSS^SîSöîSîS^SSSS^^ hanıra sandalyeflzerlndekıvsırada Ortadoğu gerginliği geranıyor ve ağlıyordu. lip çattı. Arap halklarının doğal Bu tahammülsüz bekleyij kaynaklarına sahip çıkmasında Gazetenizin 18.8.1973 tarihli karşısında Hastane Baştabip geç kalması, biraz daha sömünüshasında yayınlanan cBeleMuavini hanımefendiye giderüyü sürdürmüş ama, bunalımı > V j Jandarma Genel Komutanlığı ihtiyacı için «246 la diye uvarmaz mı?» başlıklı yaza rek, doktorun henüz gelmedida yoğun ve keskin sekle getir (A y ı J l K a n u n v e 7 / 3 4 1 s a y l ı , Kararname uyannca rfış mem^ ilgililer tarafından ıncelenmisğini, bana yakın bir kalp mümiştir. Çünkü, zaman geçtikçe Ö leketlerden asağıda cins ve miktarı yazılı malzeme, tekÜr. tehassısı tavsiye etmesinl rlca bu ekonomilerin petrole bağlılı ^ u f a l m a s u r e t i y | e s a t m almacaktır. «Kadlköy Kaymakamlık biettim. Doktor hanıro halimden ğı d a yoğunlaşıyordu. Bu yoğun * 2. Bu işe ait şartnameler Jandarma Genel Komutannasının arkasındaki Et Tarudm bir hayli endiseye kapılarak luk arttıkça da, «yaralanma» lığı Muhabere Şubesinden temin edilebilir. Satıs yeri mukavele hükümlebana en yakın bir doktor adoianağı artıyordu. Bugün Avru3. Türkiye mümessillerince yabancı firmalardan terine uygun Rörülmüştür. resini yazarak lutfetti. (Tavsipa bir Arap boykotu olasılığı mir» edilecek teklif mektubu, proforma fatura ve diğer Kızıltoprak nahiyesinde Et ye edilen doktoru da muayekarşısında âdeta panik içindeteknik dokümanlann, teşkil edilecek Komisyonda tetkik Tanzim Satıs veri bulunmanehanesinde bulamarfım.) dir. Ama bu bir talihsizlik deedilmek üzere en geç 17 ARALIK 1973 tarihinde taat 16.00' maktadır. ğil, bir açgözlü sömürme süreFakir fukaranın stfa beklediya kadar Jandarma Genel Komutanlığı Muhabere Şube Kadıköy Caddebostan otocinin doğal sonucudur. Avrupa' mürfürlüğü'nde bulundurulması. büs durağı karşısındaki Et Tsm 2i, kapısında tnim inim inlenın bugün vardığı sonucu anladigl devlet hastanesl bu mu4. Postadaki vaki gecikmelerin kabul •dümlyecegi zim Satış Mağazası arka bahtan çok atasözümüz vardır: dur? çesindeki çöpleri raldırmsdıIlgililere duynrulur. «Kendi düşen ağlamaz», cRüztlgilllerin dikkaUne arzeyleSından ve dükk&n önünde sebgâr eken fırtına biçer», cAva C l n ı l MikUn ze ve meyva sattıgından cezarim. giden avlanır» gibi. landınlmıştır.ı» Snbay Evlerl 19/8 Bobin Sarma Maklnett (1) Bir ad«t Istanfral Belediyesi ANKARA (B«!in: 25841/9577) «Şimdi ae olacak?» aorusunun D BÜYÜK SERMAYE, KÖMÜR ENERJİSİ YERİNE PETROL ENERJİSİNt TEŞVİK EDEREK BÜYÜK KÂRLAR SAĞLAMIŞTI. ŞİMDİ, BU KÂR HIRSININ ACISINI BÜTÜN DÜNYA ÇEKMEYE BAŞLADI. Arslan Başer KAFAOĞLU yan bilginler Rockefeller, Deterding gibi petrol imparatorlarının aianlarınca ortadan kaldırıldılar. Çünkü sermayenin çıkarları bu yöndeydi. Şimdi böyle biri, ya da birileri çıksa nasü karşılanır. bilmeyiz. Ancak. öyle görünür ki, kapitalist düzenin en soy'ıı ve görkemli bölgesi olan Avrupa ile. en vaat edici gelişme bölgesi olan Japonya halklan bu gibi buluşlara gözünü çevirnıiş, kurtarıcı arar hale gelmı.ştir. Ama ufukta böyle bir buıuş, böyle bir bulusun uygulanma o.anagı yok. •..:•*( OKUYUCU MEKTUPLARI PTT memurlan aralarındaki ayrıcalığın giderilmesinl bekliyor PTT memurlan halea Ikt türlü mesalye tabldir. Büro servislerinde çahştınlan memurlar, Personel Kanununun 99. maddesl uyannca günde 7 Saat, haftada 39 saat üzerin. den çalışmalan karşılıgı aynı şartlara haiz ve ldareye aynı şartlarla alınan dijer bir memur, tdarenln daha agır 1ervisı olarak billnen tşletme »ervisinde günde 8 saat olarak haftada 44 saat Uzerlnden çahştınlmaktadır. Halbukj flllt hizmet zamlarının kaldınldığı çok yıl oldu. Bu ayınm devam ettl »e ettirilmesi bugCne dek sürdürülmek lstendi. Eşıt muamele eşıt hak prensibı ile Anayasamızın 12. maddesl sarih hüküm eetinniş. aylık ücretleri eşıt yapan Personel Kanunu yapılmıs, ücretleri eşitledlği halde çalısma saatleıi bir türlü eşit hale getirilememiştir. Bu ayrımın devamı lşletmede çalışan memurları huzursuz yapmıştır. Hakkın her zaman mahkemede elde etfilecegine Inanmakla bu gibi ayınmlann üst makamlarca çözüm volu bulunarak kaldınlmasına d» karar verilemez miT Huzur İçinde çahşanlann venmlen daha fazla olacagından çalışma saatlerimizın riegişlk tatbikatının birleştirllmesın) daha fa*. la uzatılmadan yetkill amirlerimizce halleditemez ml? Ümit lerimizi yitirmeden bekliyoruz PTT tsletme Memurlan Paşa Kâzım'm bir gerçekçi sözü 50 YılÖnceki Uyarı.. MEMUR AUNACAKTIR (DEVLET MALZEME OFİSİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN) Uluslar Uyandı KALP HASTALARI SIRA BEKLİYOR ÎLÂN Belediyenin cevabı Kamp yeri konusu Gazetenizin 6.8.1973 rarihli .rüsha's'nda yayınlanan «Denize girebilmek için Belediyeci mı olmalı?» başlıklı yazı. 11pililer tarafından incelenmiçtir. «Florya kamp yerlerinde ,bu lunan sahada 140 adet stand çadirlan halk hizmetindedir. Ancak, bu saha harioinde boş kalan yerler Belediye personeline kendi çadırlarirü kunnak suretiyle kamp yeri olarak verilmektedir.» tstanhul Beiediyesi Hırs'ın Sonu