Katalog

CUMHURİYET 17 Ekiro 1973 40 YIL ÖNCE CUMHURÎYET 17.10.1934 Pablo Neruda Nazım Hikmet dukça yorgundu. Bir koltuğa iliş miş, dostlarına dizlerindeki gut ağrısından yakınıyordu. 1967'de Atina'dakı albayların darbesinden sonra ünlü bir Yunan şarkıcısı olan Danae, çok sevdiği Neruda'mn şürlerini oku mak için kalkıp Sili'ye gıtmişti. Neruda ile konuşmamızda «Danae nerede, ne yapıyor?* diye so KOSTA DAPONTE runca «Şili'de, benim şiirlerimi sarkı yapmış, okuyor» diye karşılık vermişti. Atina'da tamdığımız Danae, Neruda'nın meşhur dan ilk dökülen kelimeler «Na rüp tanıdıgı insan sefaletini ve «Machu Picchu Tepelerinde» adzım Hikmet büyük dostumdu» acısmı şiirlerinde dile getirerek lı uzun «Nehir Gibi» şiirini çeolmuştu. Nazım Hikmcfi yakın siyasal bir yol ve tutum izlemiş virmiş, sonra da müziğmi besteti. Kendisini bu yoldan ayıramadan görüp tanımıştı. Şiirlerini lemisti, o günlerde Albaylann yacağma inanıyordu. Uzun yıllar Yunanistan'ından kaçarken.. Şimsevmişti. Geçen Haziran ayında Paris'te Nazım Hikmet onuncu süren diplomatik kariyeri ise di de belki, askerlerin kitapları ölüm yıldönümü nedeniyle anı Neruda'yı bu yolda hiç engelle ateşe verdikleri Sili"den kaUcp memişti. örneğin, İspanya iç sa geri dönecekti... lırken bir mesaj da göndermişvaşı sırasında Barselona'da konti. Büyük ozan Pablo Neruda. şasolosluk fl93436) yaparken sava «Nazım Hikmet çok büyük bir irleri bir ülkenin «Gerçek Nehirşair» demişti Neruda. Sonra ar şı kaybeden tspanyol Cumhuri ieri» olarak tanımlardı, durmayetçilerinin Şili'ye sığınmaların dan akıp giden.. Ölümünü öğrekasından sanki bir çağrışımla «Abidin de dostum... O da büyük da aktif bir rol oynamıştı. nen büyük Fransız ozanı Louis bir sanatçınız» diye eklemişti. Aragon'un «Pablo Neruda Fran ; 19211971 yılları arasında, elli sa'da yaşamaya devam edecek» J «Ben politikacı değilim» deyip yıl süresince aralıksız şiir yazan duruyordu baba Neruda. Ama Pablo Peruda'yı son olarak ge dediği gibi, acı ve sevdamn şai I önce ülkesinde. daha sonra Lâtin çen yıl yine Paris'te Sili'ye dö ri Şilili ozan da yankılarmı du ı Amerika ve diğer ülkelerde gö nüşünden az önce görmüştük. Ol yurmaga devam edecek. TÜRK StJSEMASl PARÎS Pablo Neruda, Şilı' dekı darbeden oniki gün sonra öldü. 1971 Nobel Edebiyat Ödülünu kazanan büyük ozan bir sü redır hasta ıdi. Ama ülkesindeki son olayların ve yakın dostu MAKEDONYA Allende'nin de olümü, duygulu Fransizcası olan Macedonie der insanlara gerekli moralden de OPTA'DAN bildırıldiğıne ler. Bizim büdiğimiz turlü, zer kuşkusuz yoksun bırakmıştı. gore Yugoslavya Kralır.ın zavat turlüsü Fransa lokantalakatüinin Makedonya komiLatın Amerika'nın İspanyolcarında (Maced'onie de legumes) tesine mensup bir Bulgar oltfuda en büyük ozanı olan Neruda' diye amlır. ğu anlaşılmıştır Bugün gazeteyı, 1971 Nobel Ödülünü kazanrnizdekî fıkrasında Ercument Makedonya eskiden bizde idi. dıktan kısa bir sure sonra PaEkrem bey şunlan yazmaktaris'te gönnüştük. Bizı, Fransız Kaybettık. Eskisi ile yenisi adır: cöğrenci idım. Arkadaşlarasında bir tek fark var: Eski başkentinde Santiago meydanınrımdan biri doktora tezi olarak da Şili Büyükelçıliğinin binasmsi, butün unsurlarını birleştirip Makedonya meselesıni seçmiş. daki bir salonda kabul etmişt:. bizim başımızı yediydi. Şimdi (Içinden çıkamazsın. Sade sen birbirini yiyorlar. Neruda, Allende'nin iktidara gel değil, hocalann da, hiç kim.=e o unsurlar mesınden sonra ülkesinin Paris' Lakin netice yine birdir. 1908 içinden çıkamaz) dedlm. Arkateki büyükelçisi idi. daşım (Ben de onun için bu ko inkılâbından evvel Selânik limanında Masajeri vapurunu aBüyükelçiliğin duvarlarını benuyu seçtim) dedi. tesleyen komiteci, geçen gün raberinde getirdiğı Silili ressamHakikaten Makedonya. netaYugoslav Krahnı vuran Vlada lann tabloları ile süslemişti. Ger meli bir mesele halini alalıdan Giyorgiyef'in muhakkak ki am çek büyük sanatçılar gibi sade, beri hiç kimse onun içinden çıalçakgönüllü ve candandı. Ne ca çocuğud\ır. 1934'te sulhu tehkamamıştır. Fransızlar, karmadiplomatik özentisı, ne de Nobel dit eden yine Makedonya'dır.» kanşık jşlere, Makedonya'nın Edebiyat Ödülünün ağırlığı vardı üzerinde. Kırk yıllık dostmuş gibi rahatlık içinde konuşuyor, sohbet ediyordu. nofa Tersi önemli bir olaydan Türkiye'den söz edince ağzınsıyrılmaya denir (argo). YUKARIDAN AŞAGIYA: 1 Bir yerin pusula ölçülertne göre bulunduğu yön. 2 Dedelerden babalardan her biri Deniz, göl, ırmak gibi büyük suları birbirine bağlamak veya suyu baska yöne akıtmak için açılan geniş su yolu. 3 Otomobil ya BEYOĞLU rışlarma verilan isim. 4 GiwI ATLAS (44 08 35) Robinson leri görmiyen. Tersi iki, üç ki Çıplaklar Adasmda / 3. FUşiyle yönetilen küçuk yelkenli. les Nuesdan I'ile Robinson: 5 Seslerle arJamında bir soz Yuda Barkan Anne kibert feski dil). 6 Tersi tanınmı? I DÜNYA (49 93 61) Beni Sebir filozof Tersi bir şeyin iki veceksin / L'ours et la Pouyanı arasmdaki tızaklık. 7 Vipee: Brigitte Bardot Jean lâyet Ne olacağını tahmin et Pierre Cassel SOLDAN SAĞA: anlarmnda bir emir. 8 Jules I FtTAŞ (49 93 61) Kara Si1 Bir yere bulaşıcı hastalıkVerne'in roman kahramanlanndan lâh / Black Gunn: Jün Brown lann girmesini önlemek için obiri. Tersi dalları üzerinde yaI EMEK (44 84 39) Siyah Ayakraya dışandan gelenleri ayrı bir yılan bitkilere genel olarak vekabılı Sanşın / La Grande yerde bir süre bcklctme işi. 2 nlen isim. 9 Tersi meydana Blonde avec une chaussure Pamuk, keten vcya ipekten seygetirilen önemli veya değerli Noire: Pierre Richard. rek dokunmuş bir çeşit ir.ee ku şeyi ara anlamında bir emir. t RÜYA (44 54 57) 1 Güney maş (çoğul). 3 Tersi, her yaDÇNKÜ BULMACANIN Ölüm Saçıyor: Yılmaz Güney. nı su ile çevrilmiş kara parçası. 2 Hazreti İbrahim. ÇÖZÜMÜ: Su (eski dil). 4 Yüksek ısı de, SARAT (44 16 56) Bitirim recesinde ısıtıldığı halde ergimeSOLDAN SAÖA: Kardeşler Sosyetede: KartaJ yen cismin bu sıcaklıktaki hali. 1 Devrlmler, 2 Asl $lar Tibet Kadir înarur. 5 Bir şeyin eksikliğini tamam3 Dara Arka. 4 Arabesk. TENt MELEK (44 42 89) Beş lamak için verilen emir. 6 5 I E A r t A . 6 otaneS Deli Askerde / Les Bidasses Tersi utanma. Amerika Birieşik îs. 7 Imkan. 8 LidA Kasr. en Folie. Devletlerinde bir eyalet. 7 Ya 9 Uzaklaşma. SES (45 24 16) Adsız Kahrapılan veya söylenilen bir şeyi ka YUKARIDAN AŞAÖIYA: man / The Flying Dagger: bul etmemek. 8 Tersi alışılmış 1 Dadaloğlu. 2 Esaret Cheng Pei. bulunan. umulan veya gereken Iz. 3 Vira Aida. 4 Abanmiktarı doldurmayan. Türk pamak. 5 Iş Erek. 6 n.iaS, rasının simgesi. Dumanm yalaSaka. 7 Kral naŞ. 8 Erk dığı yerde bıraktığı toz. 9 Bir , KENT (47 77 62) Gizll SaTi Sm. 9 Arasıra. vaş / tnnocent Bystanders: Stanley Baker Geraldine Chaplin. I KONAK (48 26 06) Benı Seveceksin / L'Ourse et la PoİSTANBUL uppe: Brigitte Bardot Jean Pierre Cassel. 15 05 Türkuler 05 55 Açılıs ve program 15 20 Rltm vc melodl 0«0O Haberler SİTE (47 69 47) Robinson Çıp 15.45 Recep Birgıt'den sarkılar 0805 Günaydın laklar Adasmda / 3. Filles Nu 18.00 Nihat Mercanlı'dan 07.00 Köye haberler esdan I'Ue Robinson: Yuda türkuler 07.0S Sabah muzlü Barkan Anne Libert. 1615 İncl Çayırh'dan sarkılar 07.30 Haberler I tN'Ct (40 45 95 Pangaltı) 16.30 Her hafu bir besteci 07.40 Günün programlarl Uzay Yolu: Sadri Alısık. 17.00 Haberler 07.45 Türkuler geçidi TAN (48 07 40 Pangaltı) 17.05 Haflf müzlk 08 00 Çevremizde bugun 17.55 Saz eserleri Canavar Hedora 08.10 Ünlü yorumculardan 18 00 tftar programı 08.30 Beraber ve solo sarkılar | AS (47 63 15 Harbiye) Ka1900 Haberler 0800 M. Özbek'den türküler ra Silâh / Black Gunn: Jün 09.15 Hayatın İçinden 19 30 Sarkılar Brown Marün Landau. 19 50 Yıl yıl Cumhuriyet 09J0 Barok muzik I ŞAN (40 67 92 Elmadağ) A. Sensoy'dan sarkılaı 20 00 All Gürlü'den türküler 0045 Uzay Yolu: Sadri Alışılt. 20.15 Bir sarkıcı 10,00 Haberler S Geçenlerde ölen ünlü Şilili şair Paris Büyükelçiliği görevindeyken Nazım Hikmet ile ilgili görüşlerini «Nazım büyük şairdi» sözleriyle belirlemişti Yetli tüm sansürü Istanbul'a taşmıyot Turhan GÜRKAN iken sansürünün Ankarada yapılması, anormal bir duıurr \aratmaktadır. Eğer sınema. tıyatro gibi başıboş bırakılırsa bu alanda büyük bir keşmekeşlık doğar. Sansür serbest kalırsa, bi r fıimın kaderı, her şehirdeki Vali, Emnıyet Müdürü, Savcının takdirine kalır. Bir şeharde sakmcalı görülmeyen bir fiim, bir başka şehirdeki ıdari ve adli makamlar tarafmdan değenılmeyıp, vizvondan kaldırılabilır, ya da kesilir.» BULMACA 123456789 Bugün... Bu gece..* rım Kardeşler Sosyetede Kartal Tibet • Kadir Înarur AKSARAY • BULVAR (21 35 78) Vtay Yolu Sadri Ahşık • GÜNEŞ (21 61 40) Kara Silâh Black Gunn: Jim Brown • KRtSTAL (21 57 66» 002 Beraber Askerlik Yapalım • YILDIZ (21 11 37) Adsız Kah raman The Flying Dagger • Cheng Peı • MARMARA (22 38 60 Beyazıt) Korkusuz Silâhşör / Baby Card at the River Sticx: S. Yamamura • MURAT (24 05 56 Şehremini) Uzay Yolu Sadri Alışık • İPEK (22 25 13 Çemberlitaş) Beni Seveceksin L'Ours et la Poupee Brigitte Bardot, Jean Pierre Cassel • ŞAFAK (22 25 13 Çemberlitaş) Kara Silâh Black Gunn Jim Brown, Martin Landau • • • • • • • • • • FATİH deşler Sosyetede: Kartal Tibet Kadir înanır KADIKÛY (37 15 97) Beyaz Dünya / The Ski Raiders: Jean Claude Killy KAFKAS (37 43 68) Uzay Yo • lu: Sadri Alışık KENT (36 96 12) Monte Karlo 1904 / Those Daring Young Men m their Jaunty Jalopies: Tony Curtis Mireille Darc OPERA (36 08 21) Dişi Kasırga: Angele May OCAK (36 37 71) tnsanlık Olmedikçe: Serdar Gokhan • REKS (36 01 12) Ates Hattı / Guy Madison Pascale Petit SUREYYA (36 06 82) Monte Karlo 1904 / Those Daring Young Men in their Jaunty Jallopies: Tony Curtis ATLANTÎK (55 43 70 • Suadlye) Bitirim Kardeşler Sosyetede: Kartal Tibet StNEMA 63 (55 10 84 K. YaU) Şampiyon Karateci / Duel • of Fists: David Chiang SUADIYE (55 28 66 • Suadlye) Uzay Yolu: Sadri Alısık Ozel Tiyatrolar RADYO • RENK (21 15 25) Beni Seveceksin • L'Ours et la Pou ÜSKÜDAR pee Brigitte Bardot • ARZU (33 13 88) Kırmızl Du• HAKAN (23 42 33 K. Gümdaklar / Les Levres Rouges: rük) Bitirim Kardeşler SosDeiphin Seyrig yetede • Kartal Tibet, • SUNAR (33 06 18) Kadffi Kasabı / Seven Murder For Scot • SUR (23 67 12 Topkapı) land Yard: Paul Naschy Gizli Savaş / înnocent Bystanders: Stanley Baker Ge • ÜSKÜDAR (33 24 75) Beyaz Dünya / The Ski Raiders: Jeraldine Chaplin an Claude Killy • İNÖRLt (71 07 25) Kara Silâh / Black Gunn: Jim Bronn Martin Landau • TINAZTEPE (71 65 18) Robinson Çıplaklar Adasmda / 3. Filles Neusdar I'ile Robinson: Yuda Barkan • Anne Libert • PINAR (21 35 70 • Merter) Dişi Kasırga Angele May • BAKIRKÖY Şehir Tiyatrolan • 104)5 10.25 1040 11,00 11.20 1140 12.00 13 10 1040 12.41) 13.15 14 00 1415 14.30 14.45 Arkası yarın Valsler Türkuler Yurdagul EroSlu ve Nadir Hllkat Culha'dan sarkılar Haflf Batı müzi*i 'njrküler Haberler Eyüp Uyanıkoğlu'dan sarkılar Okul radyonı Türküler ve oyun havaları Haberler Rahmi Sönmezocak'dan sarkılar Alâeddin Dal ve arkadasları Fatma Turkân Yamacı'dan türkuler G. Güvenli'den sarkılar Okay Ergll dörüüıü Haberler 20 30 21.00 21,15 21.35 22.45 2300 23.45 2400 00 55 01.00 Btr varmıj Bir vokmut Haberler Beraber ve solo sarkılar MüzlkU daklkalar Haberler Dünya radyolarından Haflf Batı muzigi Gece Jçin müzlk Haberler Program ve kapanıs BEŞİKTAŞ MISTIK (46 15 14) 1 tki • AS (36 00 50) Korkusuz SiAşk Arasmda / Une Peu lâhşör Japon Filmi Beaucoup Passionement: Ma • EFES (36 37 63) Korkunç urice Ronet, 2 Kin: GeorOda / Fear Chamber: Boris ge Rivero Karlofı • FEZA (36 37 63) Bitirim Karı YUMtTtCAK (40 22 27) Biü KADIKÖY • İSTANBUL DEVLET OPERA ve BALESİ (44 31 34) J. Marie Darre / Konser 7030 da • HARBİIB (40 77 30) BİZANS • DÜŞTÜ Oyua 3 perda: Patartesl hıric her gun 21, Pazar 15^0*da. Persembe günü halk ve 62reı>ciy« tenzılâth • XENİ KOMEDİ (44 06 09) YAPRAK ÜÖKÜMÜ Oyun • 3 perde: Salı hariç her eun 21JÜ0, Pazar 15^0*da. Persembe günü halk ve Ö2rendy« tenzilâUı. • ÜSKODAR (33 03 97) KÖR yıldan beri yürürlükte olan Sansür Yönetmeliğınin bazı maddelerinin değıştinlmesi ve yerlı fiitn Sansürünün Ankara'dan Istanbul'a getirılmesı için yapıian çalısmalar son şekhni almıştır. Film Prodüktörleri Cemıyetiyle Yerli Film Prodüktörleri İsvererüer Sendikasmca Sansür Yönetmeliğinın bazı maddelerinın defiştirilmesine ılişkın istek, İçişleri Bakanlığı Komisyonunda görüşülmeğe başlanmıştir. Cemıyet ve Sendıka ilgılileri, îçışlerı Komısyonundaki taDÖGÜŞÜ Uyun 3 perde, sarının 15 Ekimde Bakanlar Kusunulacağını, Cuma harıç her gün 21.00, j ruiunun onayma Pazar 15,30'da, Persembe gü daha sonra Danıştay'a gönderınü halk ve ögrenciye tenzi leceğinı ve en geç 15 Kasım'da yurürlüğe konulmus olacağını lâtlı KADIKÖY (36 31 21) KOP açıklamışlardır. RÜNÜN HİKÂYESl üyun Sansür İstanbul'da 3 perde: Pazartesl, Salı hariç, her gün 21,00. Pazar 1530"da Film Prodüktörleri CemiyetiyPersembe Rünü halk ve 62 le Yerli Film Prodüktörleri îşrenciye tenzilâth. verenier Sendikası yöneticilerinden Berker înanoğlu, Ümit ütku. Dr. A. Alyanak'm 26 Eylül 1973 tarihinde Içişlen Bakanlığı NİHAT ERBAŞ (36 İS 70 Müsteşarı Hayrettin Ersöz'le Kadıköy) MÜHÜR GÖZLÜM yaptıklan toplantıda, Sansür Yö Müzikal komedi: Salı ha netmenliğinin bazı maddelerinin riç, her eün 21 JO'da Çar$am değiştirilmesınden başka, Yerli ba, Cumartesl, Pazar 15^0'cta. Film Sansürünün Ankara'dan IsÇarşamba matıne, suare, Per tanbul'a, Yabancı Pilm Sansürüsembe suare. halk günü. nün de IstanbuTdan Ankaraya SAtAK APT1 Çocuk oyu nakli kararlaştınlmıştır. Bugünu 3 p«rde: Çarşamba, Cu ne detc bunun tam tersi uyguma rtesi ve Pazar 11X», 14.00' lanıyor, Yabancı Film Sansürü te. istanbul'da, Yerli Film Sansürü GENAR (44 74 93 Alkazar* de Ankara'da yapüıyordu. Filmda) RASTIKU RAZÎYE ciler, önce senaryo, sonra da Müzikal komedi 3 perde: Salı film Sansürü için Ank&ra'ya gıhariç her gün 21.30'da. Çar dip gelmek zorunda kalıyorlar, samba, Cumartesl, Pazar bu da çeşitli aksaklıklara yol a15.15'te ve 18J0'da. Persembe çıyordu. örneğin Sansür'e gönhalk günü derilen bazı fılmlenn onaylanKENAN BÜKE (36 06 82 masının gecikmesi yüzünden Kadıköy) BELÂL1 GELÎN izinsiz gösterilme olanagı doguMüzikal komedi 3 perde; Salı yor, bunun sonucu olarak da harıç her eün 21,30'dB Cu zaman zaman idare makamlann martesı, Pazar 18.00'de Matine. dan gelen buyrukia filmlerin vizPersembe suare; Cumartesi yondan kaidırıldıklan görülüyor matine halk günü, talebeye du. Bütün bunlar işletmeciyi, do her Rün tenzüaUı. layısıyle yapımcıyı zarara ugraTEVFTK GELENBE (33 0618 tıyordu. Yeni tasan yurürlüğe Osktldar) BACTM BENİ KUR konulunca istanbul'da çahşacak TARSANA) Komedi 3 per yeni Sansür Kuruluna Istanbul de: Salı hariç her gün 21,15 Ticaret Odası Fümcilik Meslek de. Cumartesi, Pazar 18,15'de; Komitesi, ya da Prodüktörler Çarşamba halk ve Oğrenciye Sendikasmdan bir temsilci üyenin katılması ve buna oy fcullan tenzilatll. tLVt C R Z (21 76 82 • Fm ma yetkisi verümesi de istekler JA dıkzade Bulvar Tiyatrosunda) arasmda yer aliyordu. EVLATÇIKLAR Komedi: Hürrem Erman'm görüşü Sansür Yönetmehğinin değiştirilmesiyle ilgili olarak film yapımcısı Hürrem Erman şöyle demektedir: «Sansür'ün bir, ya da bırkaç maddesinin değişmesıyle ıstenilen amaca varamıyacağımız tabil dir. Sansürü tümüyle ele aimak, bugünkü Türkiye ortamına uygun bir yönetmelik getirmek gerektir. Anayasa'ya göre sansür zaten olmalıdır. Prodüktör olarak sansüre taraftanm. Sansür, prodüktör için bir kale, bir baraj oluyor.» Ümit Utku'nun görüşü Sansür Yönetmeliği'nın değistirilmesi ve Sansür'ün Istanbul"a nakli için istekte bulunan Prodüktörler Sendikası Başkanı Ümit Utku bu konuda şöyle detnektedir: «Sansür Yönetmeliği gelecek ay yürürlüğe konacaktır. Böylece Türk Sineması için daha ferahlatıcı bir dönem başlamış olacaktır. Fakat bu yönetmelik uzun süreli değil, geçici olacak: üzerinde çalıştığımız Sinema Kanunu çıktıktan sonra ortadan kalkacaktır. SANSÜR'ÜN DOĞUŞU VE GEÜŞMESİ Türkiye'de I. Dünya Savaşı sonuna kadar Sansür uygulanmamıştır. 1919'da İşgal Kuvvetlerinin, Malul Cîaziler Cemiyeti tarafından çevrilen Hüseyin Rahmi Gür pınar'm romamnm uygulaması «Mürebbiye»nin Anadolu'j'a gönderilmesini yasaklaması, ilk sansür uygulaması olmuştur. T.B.M.M. Hükümetl kurulduktan sonra Sansür yetkisi, Valiliklerce kullanılmağa başlanmıştır. Böylece Merkezi Sansür başlamadan önce uygulama işlemı, mahalli kamu otoritelennce yapılmıştır. 1932'den önce film hangi şehirde gösterıliyorsa. sinema salonunda iki polis memuru tarafından oerde üzerinde sansür yapıuyor. ıstenilen bölümler çıkanldıktan sonra film Bösteriliyordu. 9 Haziran 1932'de çıkarılan yönetmelikle Sansür merkezi bir örgüte bağlanmıştır. 26 Aralık 1933'te ek vönetmelikle bazı hükümler eklenmis. verli filmler için ön sansür (Senaryo Sansürü) esası kabul edilmıştır. 1932 tarihli vönetmelikle halka şösterilecek filmlerde yurt içinde revrüecek film senaryolannın t=tanbul'da çalı?acak bir komisvon tarafından (control edılmesi öngörülmüştür Komısyonca reddedilen senaryolann filme alınması yasaktır. Bu komısjonun verdığı kararlar kesin olacaktır Kararları incelemek üzere Anarfolu'da bir komisyon daha kurulmuştur. Film Sansürü. öncelen kamu düzeninı sağlamalt amacıyle uygulandıgı halde. 11 Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında sivasal amaçlar ugruna kullamlmsSa baş lanmıstır. Cünkü bu dönemden sonra sinema teknigi gelışmış. fılmlenn halk kitlelen uzerındekı etkı RÜcü de artmıştır 1939'da çevrilen Oazı tıhnlerin acık sanneıer tasıdıgı. «Aynaroz Kadısı» ve «Bir Kavuk Devrıldi» gıbı fılmlere. seyırcı savısmı «ntırmak için bazı acık sanneler koyulması ve fiirk Tarıhini tezvif ettıgı ıddıası T B M.M. Börüşmelerıne de* yankılantnış Poııs vazıie ve Selâhiyetleri Kanunu'nun 6. maddesine davanılarak 19.7. 1939 tarihinde 2/11551 Sayılı Kararname ile vürürlüğe ko nulan «Filmlerin ve Film Senaryolartnın Kontroluna Dair Nizamname» ile 1932 ve 1933 tarihli vönetmelikleT yüriirlükten kaldınlmıştır. 1948 ve 1957 vıllannda va. pılan iki ttbükle bir Kisım maddeler deŞıstinlmisse de Sansür sistemınin esaslan het) ayni ttalmıştır. Yürürlükteld Sansür sıstem», 1932 den beri uvpulandıgı içm biı cok vakınmalara neden olmafcta ve günün kosullanr» uydurulmssı için calıs"*' 1 Salı hariç her gece 21.15'de, Çarşamba, Cumartesi, Pazar 18,15'de. Çarşamba ögrenci ve halk günüdür. KOMEDt (71 82 72 Bakırköy) HÜLLECt Müzikal komedi 3 perde: Sal: hariç hergtin, 21.30"da, Pazar 15.00 de. Çarşamba tenzilâtlı haüc günüdür. Değişen maddeler Degıştirilmesi istenen 19.7.1939 tarih ve 2/11551 sayılı «Filmlerm ve Film Senaryolanmn Kontroluna Dair Nizamname» nin 7"nci maddesindeki on bent şdyledir: 1 Herhangi bir devletin siyasî propagandasını yapan. 2 Herhangi bir ırk veya milletl tezyif eden. 3 Dost devlet ve milletlerin hislerini rencide eden. 4 Din propagandası yapan. 5 Millî rejime aykın olan siyasî, iktisadî ve içtimai tdeoloji propagandası yapan. 6 Umumî terbiyeye ve ahlâka ve millî duygulanmıza mugayir bulunan. 7 Askerlik şeref ve haysiyetini kıran ve askerlik aleyhinde propaganda yapan. 8 Memleketin inzibat ve emniyeti bakımından zararlı olan. 9 Cürüm işlemege, tahrik eden. 10 tçinde Türkiye aleyhinde propaganda vasıtası olacalc sahneler bulunan senaryolann çevrilmesıne ve her nasılsa çevrilmiş filmlerin gösterilmesine müsaade edilmez. CUMHURtYETlMİZÎN 50. YILI MÜNASEBETtYLE YAYINLANAN Günün kîtaplan İLKOKULLAR İÇİN «Firtt Sttps in Englith» •Book One • Book Two •Book Thrte İSTANBUL tL 18.55 1700 17.05 17,30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.15 2100 21.30 2200 2J.]0 22 30 23.30 24.00 00 55 0100 Açılış ve program Haberler Diskoteglmlzden Küçük konser Gençlere müzlk Senfonlk müzik J Loussier iiçlüsü Plâklar arasmda Aksam konseri Oeşitll melodller Türk besteclleri Haberler George Moustaki söylüyor Opera saati Herbie Mann toplulugu Gece İçin muzlk Haberler Program ve kapanıs CUMHURİYETrN 50. Ylll DOLAY1SIYLE AMERİKAN NEŞRİYAT BÜROSTJ LORD KINROSS'UN KALEMtNDEN fNGtliZCE THE REBIRTH OF A NATION Kitabınt cayın okurlanna lunmakla sevinç duyar. Merkez Şubelerimizcfen temin edileceği gibi 140 TL'na ödemeli olarak da gönderilir. tstiklâl Cd. 348 Beyogln, UUnbul 44 07 72 İNGİLİZCE ATATÜRK .KÖLTÖR KOLEJİ İLK KtSIM MÜOÖHtÜfiÛ • »HÇElimtfl İ»T. m : Ti 31 MM Anayasaya aykın Bu duruma göre «Sansür» her filmi reddedebiliyordu. Yürürlük teki yönetmelik, zaten Faşıst İtalyan yasalarmdan esinlenerek hazırlanmıştı. Söz konusu madde, aynca Anayasa'ya da aylanydL Siyasal nedenler, kamu düzeni ile ilgili nedenler, genel ahlâk ile ilgili nedenler ve din ile ilgili nedenlerin yer aldığı yasaklama işleminde, siyasal amaç taçıyanlarm öbürlerine göre daha çok yer tuttuğu görülmüştür. 7' n d maddedeki bentlerin çogu keyfî uygulamalara elverişli olduklanndan, sansür feomisyonlarınm bu ölçüleri ıstediklen şekilde yorumladıklan, çoğu memur olan komisyon üyelennin kararlannda ister istemez memur zihniyetinin egemen olouğu. bunlann istedikleri filme izin verip, istemediklerini yasaklama yoluna gittikleri. .vine bu bentlerin çoğunun ceza kanunlanndaM tariflere uygun olmadıklan ve bu nedenlerle de sansür ölcil lerinin kapsarmmn tayin edileme diği kesinlikle anlaşılmıştır Yapılan değişiklige göre 7*nd maddenin on bendi kaldınhp yerine «Türkiye aleyhinde propaganda ohnamak, iç ve dıstan Türkiye' yi kötü RÖstermemek kayıt ve sartiyle filmin çekimine izin verilirs bendi konulacaktır. ITÜ RADYOSÜ 2000 2001 2021 2045 2052 Frekans Modülâsyonlu Kanal 42: 99 5 Mhz. Açılış Romantik İtalyan «arkılan. Sergio Franchl (Tenor). (Ste) Operalardan (Massenet), Mayerbeer.). Franz Andre yö. Belçika MiUi Ork. Mozart: «Slhirll Flüt» üvertürü. Frttz Lehrnann yö. Berlin Fllârmonl Ork. Mozart: ıSihirli flüt. operasından bölümler... Soilstler ve Leopold Ludwig yö. Ham burg Şehlr Operası koro ve Ork. (Ste) Elleen FarreU söylüyor. CBeethoven). Max Rudoll yö. Columbla senfonl Ork. Paulos Raptls (Tenor) «öylüyor. (Puccini. Mascagnl). Emmy Varasdy (Piyano). Ste) Jussy Bjöerllng (Tenor) söylüyor CPucclnl, Verdl) (Ste) Bizet: «Carmen» den seç meler. Solistler ve Herbert von Karajan vö. Viyana filârmonl Ork. ve korosu (Ste) Kapanıs IKTIBASLAR MUKAYESELER Yirmidört asır evvel yaşanmış Demokrasi kurallarının bugünkü anlam ve uygulanması. Yazan: Aleksandros Hacopolos Dagıtım: BATEŞ Şinasi Özdenoğlu Bateş'in 50. Yü Kültür Yaytnları •Servetifünun Dönemi •Tanzimat Dönemi 2114 21.35 2144 220? VATANIM BENİM E R O Ğ LU YAYINLARl'nın ilki olarak çıktı. Bütün kitapçılarda. '«ktav akbal " TÜRK EDEBİYATI ANTOLOJİSİ («OI«I.»TL) 3230 18.57 18 58 19.03 1918 Açllı$ ve program Haberler Hayvanlar âleml Türk sanat müzlil Sollst: Mustafa Sağyasar 7Xirkiye İspanya milll m a . 19.45 çının 1. cl devreslnln Mlthat paşa'dan naklen yayını. 2100 Türkiye tspanya milll maçının •>. nci devreslnin naklen yayını. Haberler 21.57 Hava durumu 22.17 2297 Kaçak »Kuklalar. Haberler 23.15 a 23.2S Program ve kapanıı Tv istinye sııîan TÜRK EDEBİYATI ANTOLOJİSİ (4s0 sayfa TL) • Cumhuriyet Dönemi * TÜRK EDEBİYATI A N T O L O J İ S İ (448 TL) • Türk Halk "** » EDEBİYATI A N T O L O J İ S İ (468 sayfa 20 TL) GENEL DAGlTtM: B A T E Ş BÜTÜN K İ T A P Ç I L A R D A Murat Köseoğlu'nun görüsü Sansür Yönetmehğinin değişmesi ve Yerli Film Sansürünün Istanbul'a nakli konusunda film yapuncısı Murat Köseoğlu şöyle demektedin «Yerli Film Sansürünün Istanbul'a getirilmesi ve Yönetmeliğin günün kosullarma göre değiştirilmesi, bizim de yıllardan beri üzerinde ısrarla durdugumuz bir konuydu. Gerçekleşirse çot isabetli o'ur. Pi'Tilerin hepsi Istanhnl'da vp"maktadır. | merkezı istanbul'da < SANOER TOlîra