Katalog

Cumhuriyet BASIN AHLÂK IASASINA UYMAYI TAAHHÜT EDER. • • • Sahibi: Cumhuriyet Matbaacıhk ve Gazetecilik T.A.Ş. adına NAZİME NADt Sorumlu Yazı işleri Müdürü: OKTAT KURTBÜKE BasanveYayan: CUMHtJRÎÎET MATBAACIUK ve GAZETECİLİK T.A.Ş. Cağaloğlu Halkevi Sk. No: 3941 * R İ I D n i A D> ANKARA: Atatürk Bulvart Yener Apt.' D U n U L A n . Yenisehlr Tel: 120920 129544 ' Bulvarı Afsaroglu îjhını Tel: 31230 2470» Kuruköprü 34 lokak Mo. 40 ADANA *, * <+( İZMÎR. Fevzıpaşa £ GÜNIY tLLERL 1*1: 4550 3834 ABONE ve İLÂN l'urt İçi Baslık (Maktu) 350 U r » 1 3 6 12 Ayhk Aylık Ayhk Aylık iurl Dısl Adl Foıta 22.50 67 .50 135. 2V0 2 ve 1. ncı saytı (Santiml) Mı » 3 Uncu »ayfı (Santimıı İ5 * 75 » 45 4. S. 6. ncı «ayfa (Santiml) Nişan. Nikâh. Evlenme. Dojura 100 • 270. Ölüm, Mevlid, Tesekkflr (5 Sm.) 100 > 540. Ölüm, Mevlid, Tegekkür 23 üncü (5 Sm.) 150 t SAV1S1 75 irTTRTTC R l ) l u » î (Baştarafı 1. Sayfada) Seçmen yaşı ğil, 3040 kuruştan yakacaklarcfır. Bu aradakl farkı kitn kaÖte yandan Cumhuriyet Halk patacak; devlet... Hem de sizin Partisi Istanbul îl Gençlik Kolu cebinızden alarak... 100 milyon Başkanı Şemsettin Şen, dün il yatırımla blr fabrika kuran bır merkeziode bir basm toplantısı sanayicı yılda 10 milyon lira ka düzenleyerek, 11 Gençlik Kolu'zanırsa, bir kuruş dahi vergl nun «Seçmen yaşınm on sekize ödemeyecektir. Oysa fabrikasın inmesi» yolundaki görüşünü yanda çalışacak işçilerin aylıklarcn sıtmıştır. dan her ay devlet muntazaman tl Gençlik Kolu yöneticilerinvergisini alacaktır» demiştir. den Mehmet Turer, Hasan KızılEskişehir'de, «Ortamn Solu demir, Süleyman Ezer ve Suat Atatürk Yolu» döviziyle karşı Özgürte birlikte basın mensuplanan Ecevit, kongrenin yapıl lanna seçmen yaşının 18'e inmedığı Lâle Sinemasına büyük bir si yolundaki dılekleıinin gerektezahüratla girmiş ve uzun sü çesini açıklayan tl Gençlik Kolu re ayakta alkışlanmıştır. EceTit Başkanı Şemsettin Şen, bu talebe katılan 35 bın kişinın ünzası konuşmasında özetle şunları bulunan 450 metre uzunluğunsöylemiştir: «Türkiye'nin gerçek nntnmı Ue daki dilekçenin de Meclis Başbir sanayi toplumu olabllmesi kanı Avcı'va yollanacagmı açıkiçin, sanayi alanındakı yatınm lamış ve 30 yaşmı geçmiş 21 bin lann teşviki gereğinde, CHP'nin 500 kişi arasmda yapılan ankette 10 bin 9S0'sinin seçmen yaşıhiçbir kuşkusu yoktur. Fakat şiındi hükümetçe, çok nın 18'e inmesinden yana fikir varhklj kimseler içın daha bol ilehye sürdüklerini bildirmiştir. 450 milletvekili ve 150 senatöve daha kolay kazanç teşvik edilmek isteniyor. Böyle bir teş re seçmen yaşının 18 e inmesi vık uğruna, devletin bernen bü yolunda çağnda bulunduklannı tün kaynaklan mahdut bir zUm ifade eden Şemsettin Şen, basın renln cebine akıtümak isteniyor. toplantısında özetle şöyle demişBu yüzden yalnız halk ezilme tir: «Az gelişmiş Ulke gençligi olayecektir. En büyüklerin dışında kalan bütün sanayıcıler ezilecek rak tarihî görevimizin halkımıztir. Tasarruf yapabıiecek kimse la kaynasıp bütünleşerek demoklerin bütün tasarrufları da bir ratik yoldan sömürü düzeni yeavuç insanın elinde toplanacak rine insanca bir dUzen kurma olduğunu biliyoruz. Gençlerin Ultır. Üstelik bütün tasarruflan ve kenin kurtuluşuna olan katkısı servetlerı kendi ellerinde topla bir yandan halkı büinçlendirip yacak olan o en büyük iş adara kendi iktidan dogrultusunda oy ian hiç vergi ödemezken, türn kullanmasını sağlamak, öte yanvergi yükü, büsbütun agırlaş dan kendi oyunu da sandığa gimış olarak, köylüsü Ue. isçisi derek halktan yana siyasal partilere vennektir. Oysa bugün ül ile, esnafı ile, memuru ile, dar ve orta gelirlilerin, küçük ve kemizde bir yandan gençler araorta sanayi işletmelerintn omuz sında umutsuzlar ordusu yaratıp gençliğin halkla kaynaşması larına yuklenecektir. engellenmek istenmekte, öte yanTürkiye'yi bir avuç insanın sö dan gençlığe oy kullanma hakkı mürgesi durumuna getirecek bu tamnmamaktadır. acaip tedbirler yerine, çok kaDünyanm bütün demokratik zananı daha çok kazandırarak, en çok kazanandan hiç vergi al ülkelerinde 18 yaşını tamamlayan mayıp, az \ra^ATtar\^ri daha çok gençler, seçimlere katılarak oy vergi alacak bu teşvik rejimi verme hakkına sahiptirler. Deyerine, sanayi alanmda yatırım mokrasinin gerçek demokrasi olyapmayı kolaylaştıracak bir teş ması için yasalar önünde 18 yaşından itibaren sorumluluk tavik rejimi gereklidir. şıyan herkestn oy kullanma özEn başta sanayici kredisi bol gürlüğünün sağlanması gerekir. laştırılıp ucuzlatılmahdır.» Oysa ülkemizde Devlet Istatistik Eskişehirli sanayiciler Enstitüsü'nün son rakamlarına Ecevit. «Eskişehir sanayicileri göre Türkiye'de 1821 yaş arasmnin. toplu olarak, Türkiye'de da üç milyon üç yüz yetmi? dohalkçı ve milliyetçi bir sanayi kuz bin dört yüz kırk altı genç leşme politikasının düşünce ön bulunmaktadır. Yeni yüda demokrasi adına derliğirü yaptığını» belirtmiş ve «Yeraltı kaynaklarımıza sahip çı bir taknn girişimlerin yapıldığı kılmasını istemektedirler; ya şu günlerde seçimler için hazırlık dönemine girilen bu günlerbancı sömürünün önlenmesini istemektedirler; Ortak Pazar ko de kanımızca ilk yapılacak iş nusunda aşm tavizlere karşı çık Atatürkçü TUrk Gençliğine oy kullanma hakkım saglamalctır. maktadırlar. Sosyal adaletin gereğini anlamaktadırlar. Türkiye GençUğe oy hakkı verilmezse de Eskişehir sanayicileri gibi dü o Ulkedeki demokrasinin biçimşünen pek çok sanayici olduğuna sel demokrasi olduğunu, yaslılar inanıyorum. Onlar da seslerini, demokrasisi olduğunu TUrk gençtopluca yükselttikleri, en zirve ligi ve dünya gencHği bir kez de bulunan bazı iş adamlanndan daha anlayacaktır» (Ajânslar) daha yüksek sesle konuşmaya Basın özgürîüğü başladıklan vakit inanryorum ki, Türkiye'nin sanayileşme sorunu, ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) MP Genel Sekreteri Hilmi İşkendiliğinden, sıhhatli bir çözüm güzar, partisinin Aksehir İlçe yoluna girecektir» demiştir. Kongresme gönderdıgi mesajda Melen'e cevap basın özgurlUğU üzerinde durCHP Genel Başkam.'Başbakan muş, «Cemiyetın gözü, kulagı ve Melen'in dünkü gazetelerde yer yazan eli, konusan dili olan basına bugün dUnden daha çok alan sözlerine de değinerek özetgörev düşmektedir» demıştir. ! le şunlan söylemiştir: Anadolu basınımn sorunlanna , «Mesele, dünkübugünkU yasalar meselesi değıldir. Mesele, öz da işaret eden İşgüzar, bu ga \ gurlükler bakımından dünkübu zetelerin yaşaması için devletin | günkii zihniyet ve uygulama me gerekli tedbirleri almasını bu selesidir. Bugün, sanki 1961 Ana arada taşta gazetecilerınin de yasası yürürlükte değilmiş gibi, sosyal güvenliğe kavuşturulmaözgürlükler baskı altına almıp sını istemiştir. kısılmak isteniyor. Üstelik temel hak ve özgürlükler Anayasada da kısılmak isteniyor. Eğer Sayın Melen, bugiinkü özgürlük kısıtlamalanndan hoşnutsa ve (Bastarafı 1. 8*yfada) Türk Ulusunu, üyesi bulunduğu Batı Demokrasilerinin özgürlüklerine layık görmüyorsa, bir ve kereste fiyatlannda indirim kimsenin bir çeviriden 7 yıl hap yapılması istenmiştir. se mahkum edilmesi karşısmda Raporda, içme suyu projeleritedtrgin olmuyorsa, zaten demok nin 3 binden az nüfuslu Beledirasiyi içine sindirememiş, hatta yelerde YSE, 3100 bin nüfuslu anlayamamış demektir. Demok! Belediyelerde tller Bankası, 100 rasiyi anlıyamamış kimseyle debinden yukan nüfuslu illerde ise mokrasi tartışmasının gereği DSÎ tarafından yapıldığı belirtiyoktur.» lerek, «Nüfus farkı gözetilmeden bütün Belediyelerin içme suyu Feyzioğlu savunuyor tesislerinin lller Bankası tarafmMilli Güven Partisi Genel Baş dan ele alınmasında hizmetlerin kanı Prof. Turhan Peyzioğlu da, koordinasyonu bakımından geson günlerde politikacüar ara niş faydalar görülmektedir» desında tartışüan teşvik tedbirleri nilmektedir. konusunda bir demeç vermiş ve Arsa Ofisinin döner sermayesiteşvik tedbirlerinin Türkiyeyi fukaralıktan kurtarabüeceğini nin 10 yılda 250 milyona çıkartılmasının kanunda öngörülmesine ileri sürmüştür. rağmen, üç yıldır ancak 45 milCHP Genel Başkanı EcevftTn yon 500 bin lira verildiği, 1973 teşvik tedbirlerine karşı görüşlelira j rini kınayan Feyzioghı, demecin bütçesinde de 10 milyon konulduğu belirtilen raporda ayde şöyle demiştir: «Sayın CHP Genel Başkanının I nca, «Konut kredilerine tahsis teşvik tedbirlerine ilişkin ten1 •edilecek kaynaklann tek elde ve kitleri, yanlış bilgilere ve ters ' Türkiye Emlâk Kredi Bankasm ! da toplanması» istenmektedir. yorumlara dayanan iddialardan Ibarettir. Teşvik tedbirleri, Türkiyeyi fuEleştiriler karalıktan ve işsizlikten kurtar! Imar ve tskân Bakanlığı büt! mak için lâzımdır, fabrikaya has, ret çeken geri kalmış yurt köşe çesi üzerinde Bağımsız Muş Millerini sanayi tesislerine kavus letveküi Nermin Neftçi, Türkiturup kalkındırmak için lazım yedeki konut sorununun özel sek dır, teşvik tedbirleri, vatandaşla tör eliyle çözümlenebüeceğini ilenn tasarruflannı kalkınmaya ve ri sürmüştür. AP"li tlhan Ersoy j sanayiye yöneltmek için lftzım da, «Bina katliamınas.girişildiği' dır. Nihayet bu tedbirler. Türki ni belirterek, «Üçbeş yıllık yeni ye'nin dış ülkelerle rekabet ede binalar bir iki kat üâvesi için yı, kılmakta, müli servet heba edilbilmesi ve dış yardrma muhtaç olmadan kalkınabilmesi için lâ mektedir. Bunun önüne geçilmelidir» demiştir. zımdır. Getirilmek istenen teşvik tedBakanın sözleri birleri, belli şahıslan kayırmaya imkân vermeyen, keyfl muameBakanlık bütçesi üzerindeki lelere yer bırakmayacak ve ay eleştirileri cevaplandıran îmar nı durumda bulunan bütün mü ve tskfln Bakanı Turgut Toker, teşebbislere, bütün ihracatçüara, Türkiyede konutun bir sorun haeşit şartlarla uygulama yapıl. lıne geldiğini, köyden şehre akımasını sağlayacak olan teşvik : nm hızlandığını, bugün toplam tedbirleridır. Bütün hür ülkeler j nüfusun yuzde 39,7'sinin sede yapıldığı gibi, yurt kalkınma; hirde yaşadığı halde, 1995'de bu sı ve dış ödeme dengesi bakı1 oramn yüzde 69,7'ye yükseleceğimından hayati önem taşıyan ik1 ni bildirmiştir. tisadl faaliyetler, âdil, objektif • ve önceden herkesce bilinen, ka: Halen Istanbul'da yıllık konut yırmalara imkân bırakmayan öl ihtiyacımn yüzde 57,4, Ankara'da çülerle teşvik edılecektir. Başka yüzde 43,2 ve tzmir'de yüzde ülkelerin kendi sanayilertni ve 55,8'inin ancak karşılandığını beIhracatlannı gelistirmek için uylirten Toker, önümüzdeki beş yıl guladıkları tedbirlerden kendi mi'.Il sanayimizi mahrum eder içinde şehirlerde altyapı hizmetsek. rekabet lmkanlannı kaybeleri için 1015 milyar liraya ihtideriz.» yaç bulunduğunu bildirmiştir. Pahalılıkla mücadele kanıınu çıkarılması önerildi ANKARA îçel bağımsız milletvekili Celâl Kargılı, bütün üretim ve tüketim mallan için yurt ölçOsünde tek flyat tesbit edilmesini. aynca 10 yıla kadar hapis ve 50 bin liraya kadar pa ' ra cezalan verilmesini öngören bir kanun teklifi hazırlayarak dün MUlet Meclisi BaşkanUğına sunmuştur. «Hayat PahauUğı tle Mücade, le Kanunuı admı taşıyan teklifinde Kargılı, kâr haddinin yüzde 25'den fazla olmamasını, tesbit ı edilen fiyatlann üstünde satış yapanlara 10 bin ile 50 bin lira arasmda ağır para cezası, karaborsa yapanlar, sunl şekilde karaborsaya sebep olanlar, mal dar lıgı yaratanlar, fiyat tesbitlerinde hileye kaçanlar ve yalan beyanda bulunanlara da 5 yıl ilâ 10 yıl arasmda ağır hapls cezası verilmesini istemektedir. Kargılı, kanun teklifinln gerek çesinde özetle şöyle demektedir: «Hayat pahalüığı bugün Tür j kiye'nin en büyük meselesi hali j ne gelmiştir. Pahalılık yüzünden , vatandaşlar şaşkına dönmüş, | aile huzursuzluklan en yüksek seviyeye ulaşmı?, sosyal fftcialar ' alabildiğine artmış, rüşvet, suiistimal ve yolsuzluk olaylan ta i bil hale gelmiştir. > Her mal, her dükkânda ayn flyatla satılmakta, Istanbul, Ankara ve tzmir gibi büyük şehirlerde bazı iş adamları 1 milyon j liraya kadar hava parası vererek i ve ayda 50 • 100 bin lira Mra ödeyerek dükkftnlar, magazalar kiralamakta, yaptıklan tüm raas raflan vatandaşın sırtına yüklemektedirler. Bu nedenle, bu büyük soruna hiç vakit geçinneden köklü ve tutarlı bir çözüm yolu bulmak şarttır.» (THA) İş davaları süratle (Baştarafı I. Savfadal Tasanda aynca, iş dâvâlanrun süratle çözUmlenmesini sağlamak amacıyle reform nlteLğmde usul hükümleri de geürilmışUr.» TASABIMN GENEL tlKELERl VE GETİRDİG1 YENİLtKLER: Devlet Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Arar, Başbakanlık Basın Merkezi aracılığıyle yaptığı açık lamada, tasannın genel ilkeleri ve geürdiği yenilikler hakkmda da şu bilgiyi vermiştir: «5521 sayilı İş Mahkemeleri Kanununun 2'nci maddesinin 1' nci fıkrası Anayasa Mahkemesince iptâl edildiğinden, hazırlanan tasanda bu hükme ve 5521 sayılı Kanunun bu hükümle ilgili bulunan 3, 4, 6, 12, 13 ve 14'üncü maddeleri hükümlerine yer veril memistir. Bu nedenle tş Mahkemeleri, Asliye Hukuk Mahkemesi niteliğinde, tek yargıç tarafın dan yönetilen kuruluş olarak ele alınmıştır. Tasanda, dâvâlann açılış şekli yeniden düzenlenmiş ve dâvâcıya sözlü dâvâ açmak hakkı tanınmıştır. Yargıca, dâvânm en kısa zamanda sonuçlanması için, önemli gördüğü hususlarda, resen sorusturma yetkisi verilmiştir. Bu yetkiye dayanarak duruşma hazırlığuu yapacak olan yargıca ilk oturumda karar verme Imkânı sağlanmıştır. Tasanya, davalann kısa zaman da sonuçlanmasını sağlamak amacıyle tebligat ve temyiz sürelerini kısaltıcı hükümler konulmuştur. Tarafların duruşmanm ilk otu rumunda hazır bulunmalannı sağlamak amacıyle, hukuk usulü muhakemeleri kanunundaki basit muhakeme usulüne paralel hükümler getirilmiştir. İş mahkemelerinin yetkisi konusunda hukuk usulü muhakemeleri kanunundaki ilkelere ilâveten davalınm iş yeri için yetkili iş mahkemesinin de yetkili kılınznası ilkesi k&bul edümiştir. Bundan başka, ış mahkemelerince verilecek görevsizlık ve yetkisizlik kararlan Uzerine, iş mahkemesi karannda beürtilecek mahkemece görevsizlık veya yetkisizlik karan veriimesi önlenmiş ve bu suretle selbi ihtiiâf çıkması ihtimali ortadan kaldınlmıştır. Taraflar arasmda uyuşmazlık çıkması halinde gerektiğinde ida rî mercilere başvurabileceklerine dair 5521 sayilı kanunun 10. ] maddesi hükmünün uygulamada ' bazı faydalar sağlandığı müşahede olunduğundan, söz konusu hüküm tasarmm 8'inci maddesine alınmak suretiyle muhafaza olunmuştur. Duruşmanın bir celsede sonuçlandınlması hedef ahndığından taraflara, dava açtığı veya davaya cevap verdiği sırada delillerini birden ibraz etmeleri zorunluğu yüklenmiştir. Resmî makam ve mercilere ış mahkemelerince sorulan hususlara hemen cevap verme zoi runluğu getirilmiştir. Bu zorunluğa uymayanlar hakkmda gerekli cezaî müeyyide tasanya ko nuhnuştur. İş mahkemesi hâkiminin taraf ian sulhe teşvik etmesınde fayda umulduğundan tasanya bu hususta hüküm konulmuştur. Tasanda, duruşma ve karar konulan davanın bir celsede bi tirilmesi esasına göre düzenlenmis olup, temyiz süresi 5521 sayilı kanunda olduğu gibi 8 gün olarak muhafaza edilmiştir. Davalann hâkimin reddi suretiyle sebepsiz yere uzatılrnasımn önlenmesi amacıyle, hâkimin reddi halinde yapılacak işlemler yeni esaslara bağlanmıştır.» Devlet Bakanı ve Hükümet Sözcüsü îsmail Arar'm Başbakanhk Basın Merkezi aracüığıyle yaptığı açıklamaya göre, paranın bugünkü iştira kabiUyeti nazara ahnarak Yargıtayın yükü nün hafifletilmesı amacıyle 2000 lirayı geçmeyen davalar hakkında iş mahkemelerince kesin hüküm veriimesi ve 20.000 lirayı aş mayan davalar hakkında duruşma, 10.000 lirayı geçmeyen davalar hakkında karar düzeltilmesi isteğinde bulunulamaması esaslan kabul edilmiştir. Tasanda vergi, resım ve harç muafiyeti aylık ücret esasına gö re 600 liradan 1200 liraya çıkanlmıştır. OLAYLAR1N ARDINOAKt GERÇEK nerelere kadar? rüp el âptânnektedirler. Sürçünden, kanat takıp nçarak gelecek liderlerini bekleyen insanlar, kocaları öldü diye diri diri mezara girip özerlerine toprak örttüren kadınlar, büyü ile hastalık iyi edenler, bir tükrfik hokkasına feda edilen kadınlar ve erkekler, dünyanın karanlık yüzündeki hayati yansıtmsktadır ve Hıfzı Topos'un çörüp anlattıkları vasadı|mıız zamanlardır. Afrika'da, Asya'da, Güney Anerika'da, dönyanın her köşesinde çağın ısıfını almadan yaşayanlar, bize, kendi ülkemMn karanhk ve loş bölgelerini de hatırlatmaktadırlar. Oiinya ölçüsündeki çörüntü, ülke ölçüsünde de vardır ve daha matlu, daba çağdas bir dünya yaratmanın yoln. knşknsm nygarlığın nimetlerinden bütün iosanları yararlandırmak olacaktır. Voksa, Birleşmiş Milletlere fiye 132 ulkenin bir ideal etrafmda toplandıfını iddia etmek gibi sekilci böbürlenmeler, dünyanın bnjrjinkâ gerçefini unnttnrmaya yetmeyectktir. Uygarlığın ışığı (Bastarafı L Sayfada) yapıl maktadır. fyçar ülkelerde basın özgürlfiğünün çifnenişi olayı tartısılırken, Mali'nin Sougala köyünde, sadece 10 adet basılan «Kibaru» gazetesinden çağdaş dünyaya ait babrrleri oknyabilme marifetleri gösterilmektedir. Dahomey'de bir taraftan cocnklara modern e|itim verilmek istenirken, öbür yandan analar babalar bortlaklara erler, mabetler yapmakta; öğretmenler öfrencilerini büyücübaşıları ziyarete götü ••• Yeni Noterlik ücretleri 10 OcakHan itibaren uygulanacak ANKARA Türkiye Noterler Birliği Başkanı Halis Tokdemir, yeni noterlik ücret tarifesinin 10 Ocak Çarşamba gününden itibaren uygulanacağını söylemistir. Tokdemir, tarifede, noter ücretinin, yapılan işlemlerden Harç lar Kanununa göre alınan nisbl harçlann yüzde 30'u, maktu harç lann yüzde 10'u oranında tesbit edildiğini belirtmiştır. Noterler 10 Ocak tarihinden itibaren, dairelerinde yapacaklan vasiyetname düzenlenmesinden 150 lira, ölüme bağlı tasar { ruf yoluyla yapılsa dahi vakıf , senedi düzenlenemesinden 500 lira düzenleme ücreti alacaklar j dır. Yazı ücreti ise, 400 kuruş olarak tesbit edilmiştir. Tanıklık ve onama şerhlerinden yazı ücretl almmıyacaktır. Türkiye Noterler Birliği Başkanı Halis Tokdemir, noterlik Uc j ret tarifesinde 10 Ocak Çarşamba gününden itibarer uygulanacak diğer ücretleri şu şekilde özetlemiştir: Çevirme ücreti: Bir dilden di' ğer dile çevrilen veya çevtrtilen , kâğıtlarm beher sayfasından 50 lira, bir yazıdan diğer yazıya çev rilen veya çevirtilen kâğıtlann beher sayfasından 30 lira, karşılaştırma ücreti: Sayfa başına 150 kuruş, tescil ücreti: tşlem başına maktuen 500 kuruş, emanetlerin saklanması ücreti: Mak, tuen yıllık 50 lira, defter onay > lama Ücreti: Yüz sayfaya kadar 500 kuruş, 100 sayfadan yukan her yüz sayfadan 250 kuruş, 50 ve daha fazla olursa 250 kuruş ücret almacaktır. Bildirim yazı Ücreti ise 100 kuruş olarak tesbit edilmiş 10 lira aracılık ücreti alınması öngörülmüştür. Harç, damga vergisi ve resimden bağışık işlerde noter ücreti 25 imzaya kadar beher imza için 100 kuruş, bundan fazlası için toıza başına 50 kuruş olacaktır. Noterler veya lmzaya yetkili vekilleri | aynca beher gün için 25 lira yol ödeneği alacaklardır. Maraş'ta öğretmen (Baştarafı 1. Sayfada) Yani, kısacası Lise okul olmak tan çıkanlmış nurcuların, Müli Ni zamcılann, Ülkü Ocaklan komandolanmn, yobaz çıkarcı çevrelerin cirit attığı bir fesat ve anarşi yuvası haline getirilmişti. Bütün bu duruma dürüst öğret menler, tarafsız idarecüer, namus lu vatandaşlar maalesef seyirci kalıyor, kimse karşı çıkamıyor en küçük bir müdahaleyi yapmaktan kaçınıyordu. den daha itıbarlı kimse olmazdı Maraştas diye tamamüyordu konuşmayı. «SAVCI DA ONLARDAN.» VE YEPYENİ BİR LİSE Derken bir yıl önce Liseye yeni bir müdür atandı, Naci Budakoğlu... Çok güç şartlar altında göreve başlayan yeni müdür okula bir çeki düzen vermeyi kararlaştırmıçtı. tlk iş olarak lise duvarlarındaki yağlıboya ile yazılmış ideolojik ayınmlarla ilgili slogan ları silen Naci Budakoğlu daha sonra okul ve öğrencüeri disiplin altına almanın çarelerini araştır mış ve etrafına topladığı bir avuç idealist öğretmen ve idareci Ue ge rekli islâhata başlamıştı. Daha ilk günlerde ögrencilere verdiği kon feranslarla, «hakiki milliyetçiliğin Atatürk ve Cumhuriyet ilkelerine bağlılık, Atatürk devrimlerine sa hip çıkmak» olduğunu belirtiyor, layik Türkiyemizde herkesin dini inançlarında hür bulunduğunu bunu istismar etmeye hiç kimsenin hakkı olmadığını, hele ideolo jik ayırunların, mezhep kavgalarının memleketimize zarardan başka bir şey getirmeyeceğini an latıyor ve ögrencilere hakiki mera leket sevgisini aşılamaya çalışıyor du. Üreticiler (Baştarafı 1. Sayfad») dır. Ama biz demokratik sola, yani sosyal demokrat gelişime lnanan klsiler olarak seslerimizi, oy vererek, siyasal iktidan kuranlara iletmek istiyonız. Tütün, pamuk, üzüm, incir ve zeytin üreticileri olarak emeğimizin, alınterimizin karşılığını almak istiyonız. Bizim sırtımızdan bizi sömürerek milyonlar kazananları kamuoyuna açıklamak istiyoruz. Işte biz üreticiler bu nedenle Manisa'da toplanmış bulunmaktayız. Bizim sorunlarımızı dinlesinler. Bize açıklık getirsinler. Bunlar bizim oy vererek seçtiğimiz parlamenterlerden dileğimizdir.» Daha sonra söz alan üreticiler den ödemiş delegesi Yesim Demirel ise, 25 milyon kişinin tarım kesiminde çalıştığını, bugüne deSin üreticüerin örftutlenmediğini belirterek şunları demiştir: •İgçiler, memurlar, dar gelirli esnaf, subay, finiversite öğrencisi, profesör, raühendis ve diğerle ri her zaman örgütleri aracılığıyle sorunlannı kamuoyona duyurmaktadırlar. Fakat biz nedense toprakta çalışanlar olarak Türk ekonomisine önemli katkıda bulunanlar olarak gücümüzü, sesimi zi duyuramamaktayız. Tarım araç ları, beş yıl içinde yüzde 100 zam görmüştür. Üretici borç içinde ezümekte ve kıvranmaktadır. Dev letin ezilen yurttaşlan himaye et mesi Anayasal görevdir. Devletin I üreticiyi koruması Anayasal gö revdir. Biz 25 milyon üretici olarak devletten şikâyetçiyiz; bizler eraeğimizin karşılığını alaraamak tayız. Tefeci, aracı bizleri ezmek tedir. Bizlerin sesi neden duyurulmamaktadır. Devletin ön göre vi yurttaşlan koruması gerektiğine göre devlet nerededir. Sayın Pariâmenterler sizlere sesleniyorum, 25 milyon üretici adına ses leniyorum, bizleri koruyan devlet nerededfr.» Gözaltında kimi 25. kimi 50 saat tutulduktan sonra Adliyeye sevkedilen öğretmen ve öğrenciterin üstelik serbest bırakılmalan gerici çevreleri çok sinirlendirmiş ve o gün göreve başlayan yeni Cumhuriyet Savcısına da «Savcı da onlardan o da komünist» gibi dedikodularla satas maya başlamışlardı. Savcı Celâl Nuri Mimaroğlu: «Maraşa geldiğim gün oğretmenlerin hanımlan geüp durumu anlattılar ertesi gün göreve başlar başlamaz olayla ilgilenâim ve gözaltında bulunanlann Adliyeye sevkedilmelerini istedim. Dosyalar incelendiğinde konunun tamamen idari olduğu, Memurin Muhakemat Kanunu kapsamına girdiği anlaşıldığından sanıklann serbest bırakılmalanna ve dosyanın 11 Idare Kuruluna sevkine karar verildi. Adliyeca yapılacak başka bir işlem yoktur» diye anlattı adlî safhayı... Shell Trabzon ana deposu nrıldı TRABZON Shell Petrol Şir keti tarafından yaptınlan ana petrol dağıtım deposu düzenlenen bir törenle Trabzon Valisl Ziya Kasnakoğlu tarafından hiz mete açılmıştır. Trabzon'a 13 kilometre uzaklıktaki Yomar körfezinde 21 bin metrekare arsa uzerine kurulan ana dagıöm deposumm 9 milyon 400 bin Uraya mal olduğu bildirilmiştir. 9 bin 500 metreküp hacminde 6 tanktan meydana gelen ünı tede Ataş ve tpraş rafinelerinden getirilecek olan benzin. süper benzin, gaz, tnotorin gibi akaryakıt depolanacak ve Dogu Karadeniz bölgesine dağıtım yapılacaktır. Çimento HALİL TUNÇ'UN DOKUNULMAZUĞI, KONUŞMASINI SIKIYÖNETİMDEN İZİNSİZ BASINA AKSETTİRDİĞİ NEDENİYLE KALDIRILMAK İSTENİYOR ANKARA Cumhurbaşkanlığı kontenjan senatörü Türkls Genel Sekreteri Halil Tunç'un yasama dokunulmazlığınm kaldınlmasuu isteyen Basbakanlık tezkeresi Salı günü Cumhuriyet Senatosu Anayasa ve Adalet Komisyonunda gö ruşülmeye başlanacaktır. Komisyon Başkanı, Samsun AP Senatörü Rcfet Rendeci, yapüğı açıklamada, Halil Tunçla ilgili dosyayı incelediğini, yasama doku nulmazlığının kaldırılması istemi nin Tunç'un konuşmasında suç un suru bulunması ile ilgili olmadığını, konuşmayı Sıkıyönetim ma kamlarından izin almadan basına intikal ettirmesi ile ilgili olduğunu söylemiştir. Alınteri karşıhğı Beş bine yakın üretici konuşma lar suasmda CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'in, üreticiler kunıl tayını kutlayan telgrafmı ayakta alkışlamışlardır. Ecevit, telgrafında, şöyle demiştir: «Halkın sesinin duyumıadığt yerde ne demokrasi yaşayabilir, ne sosyal adalet sağlanabilir. Ege Üreticiler Kurultayı demokrasi kurallan içinde haj. kın sesini dıryurmak üzere bir araya gelenlerin toplulugudur. Bu topluluğu saygıyla selamlıyorum. Türk köylüsü ve üreticisi yoksulluktan ve ezilmekten kendi bilinci ve birliği ile kurtulacaktır. Türkiye, Türk köylüsünün kalkınması ve mutlulugu oranında güçlenecektir. Ege'nin çalışkan, bilinçli üreticilerine, köylülerine başanlar, mtıtluluklar ve esenlikler dilerim.» Sakin bir hava içinde geçen n . Ege Üreticiler Kurultayında söz alan delegeler özellikle. kooperatifleşme konusu üzerinde durmuşlar ve banka kredilerinin yetersizliğini dile getirmişlerdir. Üreticiler, Türk ekonomisine kat kıda olan temel üzüm, tütün, pamuk, incir ve zeytin üretimini yaptıklan halinde devlet tarafından destek görmediklerini belirtmişlerdir. Kurultay çahşmalan, üreticilerin Cumhuriyet Alanındaki Atatürk Anıtına çelenk koymalanyle sona ermiştir. Prenses Anne'ın süvari teğmeni ile evleneceği söylentileri yaygınlaşıyor SANDRİNGHAM Prenses Anne'ın, Ingilterenin altın madalya kazanan binicisi Süvari Teğmeni Mark PhUips ile evleneceği yolunda çıkanlan soylentiler, genç subayın üstüste ıkı hafta sonunu Prensesle birlikte Kraliyet ailesinin Sandringham1 dakL malikânelerinde geçirmesı üzerine yaygınlaşmaya başlamış tır. Teğmen Philips, önümüzdeki hafta birliği ile birlikte Batı Almanya'ya gidecektir. SandTigham kasabası halkı Prenses Anne Ue genç teğmeni bütün gün at sırtında Kralıçenin arazısinde gezerken gördük lerini söylemişlerdir. ı Bucklngham Sarayından sızan | haberlere göre, Teğmen Philips • ile Prenses Anne birkaç ay birbirlerini göremiyecekleri için hafta sonlarım hep birlikte geçirmektedir. Söylentilerin çok yaygınlaşmasına rağmen 24 yaşındaki Teğmen Philips bu konu üzerın ' de kendisine sorulan soruiarı «Bu çok aptalca bir düşünce» diyerek yalanlamaktadır. (THA) Alpaslan'ın demeci CHP Merkez Yönitem Kurulu üyesi ve Köy ve Köylü Sorunlan temsilcisi, Tekırdağ Milletvekili Yılmaz Alpasıan, Manisa' da yapılan II. Ege Üreticileı Ku rultayı çalışmalanyle ilgili olarak şu açıklamayı yapmıştır: «Manisa'da yapılan Ege üretıciler Kurultayı çalışmalan olum lu bir şekilde sonuçlanmıştır. Oreticiler, parlamenterlerin önunde kendi sorunlannı tartışmışlar ve sorunlanna açıklık ge tiren kararlar almışiardır Bizler onların oylanyle gelen yötıeticiler olarak kendilerini saygıyla selâmlıyoruz.» Lise Müdürü Naci Budakoğlu'nun girişimi elbette ki bazı çevreleri sinirlendiriyordu. Buna karşılık tarafsız vatandaşlar, çocukbe Ue Nuri Besen'in kolunu kırlarını Liseye okutmak için gönderen veliler seviniyor, memnun Olay, Harbiye Polis Karakoluoluyorlardı. Bunlann memnunina aksetmiş ve daha sonra Büyetleri sessiz sedasız devam eder yükburç, Istanbul Adliyesine ken menfaat gruplan açık bir sevkedilmiştir. mücadeleye girisnuş ve Lise Müdürü ile kendisini destekleyen Serbest bırakıldı idealist öğretmenleri «ekarte» et menin çarelerini araştırmaya Nöbetçi Savcüıkta ifadesi alıbaşlamıslardı bile. Müdür ve öğnan Büyükburç, daha sonra, yaretmenler artık kara listeye alınraü gençle ilgili .kesin rapor» mış «istenmeyen adamlar» üân alınmadığı için, hakkında düzenedilmişlerdi. lenen sorusturma dosyası ile birHele Lise Müdürü'nün okuldalikte, Harbiye Karakoluna geri ki «mescidi» kapaması ve daha gönderilmiştir. Polis, yaralı oldu sonra pansiyonda yapılan bir ağu ve bu arada kolu kınldığı idrama sonunda bazı öğrencilerde Gerede'de otobüs dia edilen 26 yaşındaki Nuri Beyasaklanmış, gericilikle ilgili kisen'le ilgili doktordan kesin rakazasında tap ve dergileri toplatması bardapor almıncaya kadar, sanık Büğı taşıran son damla olmuştu. Bu yükburç'u •kcfalete> bağlı ola 5 kişi öldü çevrelere göre: rak serbest bırakmıştır. Kesin ra«Lise Müdürü ve kendisini despora göre, Büyükburç hakkında BOLD Gerede ilçesine bağtekleyen öğretmenler, idareciler adll işlem yapılacaktır: lı Aktaş kasabasmın Yeniceli mevkiinde bir otobüsle kamyon koyu komünist idiler. Din düşrna nı idiler ve bunlann Maraştan carpısmış, beş kişi ölmüş, ikisı ağır olmak üzere 11 kişi de ya atılmaları gerekiyordu artık.» Marajtaki gericiler ve menfaat ralanmışıtr. gruplan bu suçlamalanm artık Istanbuldan Ankaraya gitmek(Bastanfı 1. Sayfad») açıktan açığa yapıyor, hatU kenyeni ihtiyaç belirtmek suretiyle te olan 20 AR 198 plâkalı otobUsdilerine bağlı mahalli bir gazeteCumhurbaşkanı tarafından bo le, Ankaradan Istanbula gitmek de çok çirkin iftiralarla jiddetli zulmuştur. Anayasa milletin te te olan canlı hayvan yüklü 19 bir kampanya da açarak halkın AP 258 plâkalı kamyon, Yenlcemel çatısıdır. Yamalı bohça gibi heyecanmı tahrik edip din duygu li'de çarpışmışlardır. durmadan değiştirilemez. Şimdi larını harekete geçirmeye çahşıDün saat 05 sıralannda mey yorlardı. Nitekim pansiyonda ara de paket çözülerek siyasi haklar la ilgili maddeler çıkanlmak is dana gelen çarpışma sonunda, ma yapılarak yasaklanmış kitapotobüs şoförü Ismet BUen İle tenmektedir.» lar yakalandığuun ertesi günü Halil Yaşar, Hakkı Küçükşengül «Lise Pansiyonunda Kur'anı KeDP"nin partiler yelpazesi için Fahrettin Yıkıcı ve kimliği tesbit rim toplaüldı» diye yayın yapmış deki yerini de anlatan Bozbeyli, edilemeyen bir yolcu ölmüştür. «Şimdiye kadar birçok parti, Yaralılar, Bolu'da tedavi altına t ve gazetelerine de bu yollu manşetler atmışlardı. sağ ekonomi uyguladıklan halde alınmışlardır. sağcıyız diyememişlerdir. Bunu DÜRÜST OLMANIN ilk defa açık açık biz söylüyoruz. DP'nin partiler yelpazesinGÜNAHI deki yeri Cumhuriyetçi sağdır» Ve günlerden bır gün 26 Ekim (Başuran l. Savfadal demiştir. 1972 günü Lise Müdürü başta olSenato Başkanlığı, tutukluluk hali bir yılı aşkın zamandan beri j mak üzere bazı öğretmenler, öğsüregelen Kudret Bayhan'ın bu renciler ve siviller, polis taradurumda «Senatör sayılıp sayıl fından toplatılarak karakola amayacağı, ödeneğini ve yolluğu lındılar Lise Müdürü Naci Bu(Baştarafı l. Sayfada) nu alıp alamayacağı» hususları dakoğlu ile yardımcısı Mustaia düşük fiyatla mal almalanna rağ nın gözden geçirilmesine karar Gürünlü şöyle anlattüar karakomen arzı kısarak fiyat artışı sağ j vermiştir. Bu konuda başkanlık, la almtna olayını: lamaktadırlar. Bundan böyle çeşitli hukuk mercilerine başvu«Dâvet ettiler gittik. Bizden devlet, pancar alanlarındaki eki i rarak mütalâa istemiş. ancak mü başka Fizik Oğretmeni Ali Demi düzenleyerek hem şeker üre talâaların çeşitli olduğu görül mircioğlu Matematik Oğretme' timinin daha sıhhatli bir şekilde müstür ! ni Aysel Demircioğlu, Gazi Orta yapılmasını sağlayacak hem de Bazı görüşler, Bayhan'ın hak Okulundan Beden EğiUmı Oğ; ayçiçeği üretimini teşvik ederek kında «Kesin bir mahkumivet ka | retmem Aydın Çöl, Cumhuriyet bitkisel yağ açığını kapatarak ar rarı» bulunmamasının senatörlü Orta Okulu Sosyal Bilgiler öğzı normal hale getirecektir. Şeker, şün devam etmesi anlammı taşı , retmenı Samı Oran, Maraş Merfabrikalarının ilerde bitkisel yağ dığını belirtmektedir. Bazı gö > kez Orta Okulu Sosyal Bilimler üretimine geçmesiyle Türkiyede Oğretmeni Ihsan Kutlu, Usemız! rüşlere göre ise Bayhan'a, bır bitkisel yağ sıkmtısı ortadan kal öğrencilerinden Ali Doğan, Musa ' hizmeti geçmediği için, senatör kacak ve fiyatlar da normal düolarak ödenek, yolluklarının ve Temur, Hilmi Yıldınm, Nuretzeyinde gelişecektir.» rilmemesi gerekmektedir. Bir tin Çivici, Ah Kılınç ile siviller! den Mustafa YUzbaşıoğlu, Enver başka görüşe göre de, Bayhan'a Çam ve Nurettin Akçul da göz ödenekleri verilmeli, ancak bir hizmet karşılığı olduğu ve hiz altına ahnmışlardı. cthtilâttan meti de bulunmadığı için yol men» edilmiştik. En yakınlarımızla, eşlerimizle bile görüştü(Baştarafı 8. sayfada) luklarının verilmemesi gerekmek rülmüyorduk Biz öğretmenlere tedir. (THA) Artık sahalarda işe yaramadıpek dokunmuyor ama gençlerı ğı anlaşılan «kadın düşkünü» ahp götürüyor, dövüyorlardı. 2S keskin nişancı İrlandalmm, uEkim günü yeni göreve başlayan zun bacaklı, mini etekli futbolCumhuriyet Savcısının müdahaiecu kızlarla oynayacağı maçlan (Baştarafı 8. Sayfada) sı üzerine Adliyeye sevkedildik kapsayan turne Kanada'da yadoğduğu 78. dakikada Cemil boş Adliye önünde aleyhiraizde nüpılacaktır. pozisyonda ceza sahasma girdi. mayiş yapmak hatta belki de bıHerkesin «Gol» dediği anda AyMaçlann ilki Toronto'da, 17 zi Imç etmek Uzere büyük b<r dm yatarak topu çevirdi, Kökbin kişi alan bir salonda 29 Okalabalık toplanmıştı. Yine Savsal boş kale yerine avutu gördü.. cakta yapılacaktır. cılıgın ikaz ve müdahaiesiyie bu Maçın 87. dakikasmda doğan son güruh dağıtıldı Ve bilindıği gibi Putboiu Ue olduğu kadar güfırsatta Sami'nin geri çeviremeb'plmiz serbest bırakıldık.» zel kadınlara olan düşkünlüğü diği topu kapan Osman, kötü bir İle de Un vapan Best halen hâhsreketle gol yapamayınca «Bir Mustafa Gürünlü «Bütün günatıralannı yazmakta olduğunu ve ı^uç isimsiz genç«in «Türkiye'hımız dürüst. Atatürkçü ve Cumpek yakmda bir filmde başrolü nin en iyi futbolcuları (!)» na huriyet ilkelerine bağlı oluşurauzoynamayı umdugunu da gazetekarşı verdiği savaş da golsüz bit du. Eğer ilk gününde kendi pacilere açıklamıştır. miş oldu. ralellerine girseydik inamn biz1 (BaşUrafı ı. Sayfada) gösteriyorsunuz!» diyerek üzer Erol Büyökbnrç İLÂHLARIN GAZABI Marastaki tarafsız vatandaşlar bu olaylann tamamen tertip olduğu kanısmda. Bu kanıyı kuvvetlendiren deliller de var. örneğin tesadüfen görüştüğüm Aziz Goncagül adlı bir vatandas olaydan iki gün sonra Gaziantep Maraş yolundaki dohnuş takside tanık olduğu bir konuşmayı çöylece anlattı; «30 Ekim günü Antepten dönerken bir orta okuMa din dersi oğretmeni olduğunu bildiğim bir şahsm yanındaki arkadaşına «Bu komünistleri Maraştan ne pahasına Olursa olsun atacagız. Gerçi bu tertibimis tutmadı ama yakmda yenisini hazırlayacağız. Bundan artık kurtulamazlar> dediğini duydum.> Gözaltma alınma olayının öğretmenleri suçlayıcı mahiyet'e bir imzasız mektup üzerine meydana geldiğini bümeyen yok Maraşta. Ve hattâ bu mektubun olaydan 6 ay öncesinin tarihinl taşıdığı büe söylenlyor... «BU OYUN DA TUTMADI» AMAÇ BELLİ Yukanda dediğimiz gibi Maraştaki her dürüst vatandas bu olaylann tertip olduğunu biliyor ve öylece değerlendiriyor. Amaç ise, Lise Okul Aile Btrliği Başkanı Kemal Serinertn dediği gibi «belli». «Lise okul olmaktan çıkmış, menfaat karşılığı, telefon ve kartvizitlerle not alışverişınin yapıldığı acaip bir yer halıne getalşti. öğrendler din anUyışlanna, mezheplerine göre not alıyor, sınıf geçiyordu. Okulda her gün mezhep kavgalan oluyor öğrenciler serbestçe bıçak, tabanca taşıyorlardı. Bütün bu durumlar ortadan kalkmca, Lisa hakiki bir okul büviyeüne girinca elbettekl bazı çevreler bun dan hoşlanmıyacak ve boş durmayacaklardı nitekim öyle de oldu.» Evet Işte Maraştakl öğretmen ve öğrencilerin dramı'nın özeti. Ozeti diyorum çünkü anlatüacak o kadar çok şey var ki... Bozbeyli Senato Başkanlığı I A R I N : KARA LİSTE Kıbrıs'ta (Baştarafi 1. Sayfada) Bu arada Türk temsilcisi Prof. Orhan Aldıkaçtı'nın Anayasanın giriş kısmına, «Rum cemaatinin Enosis yapmıyacağı ve Türk cemaatinin de taksim istemeyeceği» şeklinde bir hüküm konulmasına çalışacagı anlaşümaktadır. Bilindıği gibi Prof. Aldıkaçtı bir süre önce yaptığı açıklamalarda, bundan önceki görüşmelerde yasama ve yürütme sorunlannm büyük ölçüde çözümlendiğini ve ş.mdi en önemli sorunun, yeni Anayasanm smırlan içerisinde mahallî idarelerin yetkilerimn tesbiti meselesi olduğunu bildırmi«:fir. Prof. Aldıkaçtı Anayasa'da her iki cemaatın de ne.' Enosis ne taksim istemeveceği hükmünün konmasının faydalan konusunda da şöyle demiştır: «Eğer Anayasada böyle bir hüküm olur da, yıne de bir Enosis yapılmak istenirse, o zaman anlaşma ortadan kalkmış olur ve Türkiye'nin d > müdahaie hakkı < kendiliğinden doğar. Bu hüküm bu bakımdan garanti teşkil edebilir.» Prof. Aldıkaçtı mahallî idareler konusunda da Italyan sistemine benzer geniş yetkilerle donatılmış bir mahalli idareden söz etmiş ve şöyle konuşmuştu: «Bir devletin bayrağı altında birleşileceğıne göre. bu devlet icin eerpMi olan temel yetkileri kabul eayoruz tabii. Fakat sınır nerede başlavıcak nerede bitecek" Belli ki en güç tartışmalar bu noktada olacaktır.» Bitkisel yağların ' Best MiHî Takım