Katalog

Cumhuriyet BASIN AHLÂK TASASINA ÜTMATI TAAHHÜT EDER. Sahıbi: Cumhuriypt Matbaacıhk v« Gaıetecüik ^ adına NAZÎMI NADt • Sorumlu Yazı îşleri Müdürfl: OKTAY KUK.BÖKK • Basan ve Yayan : CUMHTJRÎYET MATBAACIUK v« GAZETECÎLİK T.A.Ş. Cağaloğlu Halkevi Sk. No: 3911 • D I J D O I A D ı ANKARA: Ataturk Bulvan Yener Apt. D U n U U A n . Yenisehir Tel: 120920 129544 tZMÎR, Fevzipaşa Bulvan Afjaroglu Ighanı Tel: 31230 2470» GÜNEV tLLERL Kuruköprü M aokak No. 40 ADANA Tel: 4550 3934 1 5 6 12 ABONE Ve tLÂN Yurt İçl Aylık Aylık Aylık Aylık Baslık (Maktu) 4. 5. 6. neı n y f a (Santiml) Nişan, Nikfth. Evlennıe. Dogura Ölüm, Mevlld. Te»ekküt (S Sm.l Ölüm. Mevlid. Tesekküt 23 uncü 270. 22 50 67.50 135. lurt Dıjı Adl PosU 45. 135. 370. 540. 3 üncü sayfa (Santimiı 2 ve 7. ncl savfa (Saottml) 150 Ura 80 > 7S ' • 100 > fj Sm.) 85 * 100 150 > » SAYISI 75 KURUŞ Düşünceleri baskı (Baştarab 1. Sayfada) gamı konusunda, Cumhuriyet Halk Partisinin gfirüşleri, şayın Cumhurbaşkanının görüşlerirıden biiyiik ölçüde aynlmaktâdır. Cumhuriyet Halk Partisi, şiddet eylemlerine karşı ve bazı kimsele rin veya toplulukların düşüncelerini zor kullanarak yayma eğilimlerine karşı etküi tedbirler alınmasma, müeyyideler getirilme sine hiç bir zaman karşı çıkrnamıs. tır. Fakat şiddet eylemlerini ve zorbalığı önlemek bahanesiyle, gerçek demokratik ülkelerin hiç birinde eşine rastlanamıyacak öz gürlük kısmtılanna, Cumhuriyet Halk Partisi razı değHdir ve olma yacaktır. Böyle kısmtıiara karşı sonuns kadar mücadele etmeyi, CHP. demokrasiye inancınm ve Türk ulusuna saygısının gereği saymak tadır. Türk ulusunun oylariyle benim eediği 1961 Anayasası yürürlükte dir. Yürürlükte bulunan Anayasa da da, bazı temel hak ye özgürlükleri ve dernokratik hukuk devletini tahrip edecek değişiklikler yapılmak istenmektedir. Ayrıca, yürürlükteki Ariayasaya açıkça aykın kanunlar çıkarılmaja çalı şılmaktadır. CHP bu türlü Anaya sa ve yasa değişikliklerini önleme ğe uğraşırlçen, Anayasayı ve demokrasiyı .savunma ödevini yerine getirmiş olmaktadır. Anayasaya ve Anayasal hak ve Bzgürlüklere sahip çıkanları, bunların zedelenrnesihe. tahrip' edilmesine karşı iiemcıkratik kurallar içinde mücadele edehleri «gaflet ve dalâlet içinde» veya. «tertip ve oyun peşinde» göstermek kimsenin hakkı olamaz. Anayasaya sahip çıkanlar, herhalde, Anayasayı tahribe . çalışanlardan çok daha fazla meşruluk Sı nırları içindedirler.» Hava sıcakhgl (Baştaraft 1. layfad») Güneydoğu Anadolu'da don olaylan devam edecektir. Doğu Akdenizde hava sıcaklıklan gün• den güne artarak normallerinin üstüne çıkacaktır. Hafta başlarmda Marmara ve Ege bolgeleri ya^murlu geçecek, bunun ardından sıcaklık artışlan devam. edecektir. lç Anadolu'da ise, hava sıcaklıklannın artmasıyle yer yer sis olaylan olacaktır. Batı Karadeniz'de hava sıcaklıklan artarken, Doğu'da değişmeyecek, hafta sonlanna doğru iç kesimlerde lşar erimesi başlayacaktır. Meieoroloji İşleri Genel MUdürlügünden verjlen bilgiye göre, Türkiy^'nin en sıcak yeri dün 15 derece ile Antalya, en soğuk yeri ise sıfınn altında 28 derece ile Kars \e dolaylandır. Dlyarbakırda yedl günden b * ri hüküm sürdüren şjddetli kış nedeni ile hayat felce ugramıştır. Kar kalinlığı bir metreye yaklaş mış ve bu nedenle Kore mahallesinde, tkibağlar semtinde bazı evlerin damları çökmüştür. önceM gece başlayan ve sabaha kadar devam eden tipi .ve sis yü zünden 11 kişi kaybolmuştur. Ava çıkan 7 kişi ile köylerine git mek jşteyen 4 kişiııin akibetleri, akrabalarının bütiin aramalarma rağmen öğrenilememistir. Bu arada tipi ve kar yagışı nedeni ile Diyarbakrr • Urfa ve Gaziantep Karayollannda yolda kalan 131 araç Karayollan ekipleri tarafından kurtanimıştir. TJrfada dün gece suhunetin sıfır altı 21 dereceye düşmesi araçlann motorlarının patlamasına sebep olmuştur. Kar kaltnlıgınm f&dalığı yüsünden enerji taşıyan elektrik hatlannın kopması sonucu şehrin ban semtleri elektriksis kalmısbr. Pazartesi günü tatilden (Bastarafı L Sayfada) Millet Meclisi Başkanımn bayramdan önce açıkladığı gibi, A. nayasa değişikliklerinden biı bölümü, önümüzdeki gUnlerde. Partilerarası Komisyon tarafmdan metne bağlandıklan .biçimde Millet Meclisi Anayasa Komisyonuna sevkedilecektir. Bun lar, Anayasanın kişi güvenliği ile Ugili 30, «Partilerin uyacaklan esaslar» başlıklı 57, mahkemelerin kuruluşu hnVinnriajri 136, Askerî Yargıtaya ilişkin 138 ve Anayasa Mahkemesinin yargılama ve çalışma usulü ile ilgili 148. maddeleri ile iki geçici mad dedir. Geçici maddelerden biri İle, 136. maddede yapılan deft şiklikle kurulacak Devlet Güvenlik Mahkemeleri karşısmda Sıkıyönetim Mahkemelerinin du rumu hükme bağlanmakta, diğeri ile ise, son milletvekili genel seçimlerinden sonra Parlamentoda grup kuran iki partiya hazine yardımı yapılman öngörül mektedir. Cneride de, toplu olarak islenen luçlarda gözaltına ahnanlartn. kanunlarda gösterilen sürenin 15 günü geçemiyecegi ve bu iüre içinde yargıç önüne çıkartılmayanların, yargıç karan olmık sızın daha çok özgürlüklerinden yoksun tutulamayacaklan ve aynı suçtan dolayı yeniden gözal tına ahnamayacaklarının hükme bağlanması istenmektedir. OLAYLARIN ARDÎNDAKİ GERÇEK Ikılem Türkiye'de Oçflnefi Bes Yıllık Plan Stratejis] içinde demokrasiye ne ölçüde yer bulnnacak? Anadoln tarım kesimine yüklenecek bir sanayi atılımı ne dereceye kadar liberal olabilecek? Bu sornn eiddî bir cevap beklemektedir. Avrupa Konseyi ve Avrupa Ekonomik Toplulnğn içinde verini almak isteyen bir Türkiye'nln siyasî demokrasi ile ekonomik kalkınmayı birlikte götürmesi şart oldnğnna göre «ya yârdan, ya serden» vazgeçmesi düşünülemez. Aranması ve bulunması gereken reçete. siyasî demokrasiye ters düşmeyen kalkınma yöntemleridir. *••• Parlamento aritmetlği (Bsstarafı l. Sayfada) kalkınma stratejisiyle genis halk kitlelerinin sosyal haklarım bağdaştırmak gibi bir «iki. lem» karşısında bnlnnnyonu. Işte bn ikilemin yaraltıgı sinirli hava süregelmekte, demokrasi tartışmalarının temelinde de bu ikilem yatmaktadır. Demokrasi ve özgürlük Ecevit, Izmir Bayram' Gazetesinde dün yayımlanan makalesinde, Türkiye'de uygulamaga çalışılan demokrasinih, yalnız ülkeyi kimlerin yönetecegıne halkın karar verdigi bir rejim olmadığını öne sürerek; «Bu rejimde halk nasıl yönetileceğini ve topHım sorunlanna nasıl çözümler getirileceğini de kararlaştınr» demiştiı1. Halkıtı nasıl yönetilecegini Te toplum sorunlanna nasıl çözümler getirileceğini kararlaştırmada, herşeyin halkın önünde ve halkla birlikte serbestçe tartışılâbilinesi gerekli! iği üzerinde duran Ecevit, «Bu rejimde herkes, her parti, her topluluk, her dernek tpplum sorunlanna düşündt'ğü çözjimî>ti serbestçe anlata•bilmelidir. Dünya'nı^ başka yerlerinde, toplum şorunlarına tıasıl çözümler önerildiği, getirildfği de serbestçe öğrenilebilmelidir.s demekte bazı düşünceleri açıklamanın yasaklanmasınm, yalnız düşünce özgürlügünün değil, halkın seçme özgürlüğünu de eınirladıgmı ifade ederek şöyle devam etmektedin 11 kişi kayıp fllmanya'daki (Baştarafi 1. Sayfada) Nürnberg Şehir Meclisine bağIı bulunan Yabancılar Dairesinin tutumunu protesto amacıyle yapılan toplantıda, Sosyal Deıriokrat Parti ile bu partinin Genclik Kollan (JTJSOS1 üyeleri ve Hür Demokrat Partili parlamenterler, TUrk ve diğer yabancı lşçileri tüm güçleriyte desteklediklerini ısrarla belirterek, «Federal Hükümet, yabancı işçilerin Alman ekonomlsine ve Alman halkımn mutluluğuna olan katkısını unutmamalıdır. Bu lşçiler yaranna köklil tedbirler almalıdır» seklinde konuşmuşlardır. Düşüncelere sınır «Düşünceye ve düşüncelerta açıklanmasuıa bir kez sınır konmağa başlandı ml, bu sınır, giddrek daralır. Aşırı denen düşünceler yasaklanmca, gjderek, egemen siyasal güçlerin veya büyük çıkar çevrelerinin i|ine gelmeyen her düşünce aşin sayılmaga başlar. Ülke" yaranna aykın düşUnceler yasaklanmca, o güçlerin veya çevrelerin yaranna olmayan her düşünce, ülk,e yaranna aykırı bulunür. Bir ülkeye baskı reJimi, ancak düşüncelerin baskı altına alınmağa başladığı ortamda gelir. Onun için, demokrasiyi ve özgürlügü, koruma gerekçesiyle de olsa, düşünceleri baskı altma almak, denrokrasinin sonunu hazırlamaktır. » özgürlükçü demokrasi, düşünceye konuian yasaklarla korunmaz. Özgürlükçü demokrasinin gerçek güvencesi, düşünce özgürlüğüdür.» Makalesinde, fürkiye'de düşünce özgürlüğünü zaman zamân sınırlamaya uğraşanlann, yalnız siyasal güçler veya büyük çıkar çevreleri olmadığını, bunda genellikle aydınlanm^zın düşünce özgürlügünü yetertace be nimsememış olmalarının da etkisi bulunduğunu öne süren Ecevit, düşünce özgUrlüüğünün kötüye kullanılması konusu üzerinde de dumrak! görüşlertni şöy le özetlemektedir: • • Kovado dondu İlgi bekliyoruz Toplantı Bölge TürkDanıs Tem sücisi Cahit Turan tarafından yönetilmis ve 21'a kadar sürmüştü'r. llk konuşmayı yapan Turan, Alman ekonomisini ve dolayısıyle AJman vatandaşlannın bugünkü yaşam koşullanna kavuşmasına Türk işçilerivle diğer yabancı işçilerin büyük katkılan bulunduğunu söylemiş, özetle şöyle konuşmustur: «Nürnberg Yabancılar Dairesi ke'yfl davranışlarla oturma müsaadelerimizi yenilemekten kaçınıyor ve bîze değiştirme sisteml uygulanacağını öne sürüyor. Bu durumu Sosyal Demokrat bir iktidarın bulundugu ülkede yaratan ve sürdüren daireyl protesto ediyoruz. •Haklanmız teslim edilmceye kadar yasalar çercevesin.de. direnmekte kararlıyıı. Aynca TUrk hukümetinden ilgi bekliyoruz.» Bayramın birinci günü kar üe birlikte gelen soğuk hava dalgası, Kovado gölünün donmasına, dolayısiyle de tsparta Ue Burdur'un elektriksiz kalmasına yol açmıştır. Hava sıcaklığınuı sıfirın altında 20'ye düşmesi, Kovado gölünü dondurmus ve birinci ve ikinci Kovado elektrik üretim santrallan çalışmalarını durdurmuştur. Bu yüzden de bu iki il ile yöresl cereyansız kalmıştır. Konya yöresinde kötü hava ko'^ullan etkisinl sürdürmektedir. Şiddetli soğuk yüzünden Beyşehir, Akşehir, Acıgöl, Çavuşören ve Karaören gölleri donmuştur. Gaz sıkıntısı İşçilerin safında Daha sonra söz alan Alman Genç Sosyal Demokratlan Bölgesel Yönetim Kurulu Üyesi Schönfelder, «Biz. kendimizi Türk ve diger yabancı işçilerin yanında görüyoruz. Eğer ülkemizdeki yabancı işçilerin çalışma ve oturma belgeleri şartlı olarak yenilenecekse, bu işçilerin eş ve çocuklanna Almanya'da oturma hakkı tanınmıyorsa, Almanya isçi pazarlannın haracmı almak istiyor demektim şeklinde konuşmuştur. Schönfelder sözlerini şSyle sürdürmüştür: «Biz Genç Sosyal 0emokratlar olarak Nürnberg Yabancılar Dairesine, katı tutumundan vazgeçmesi için bir muh'tıra verdik. Bize göre, Almanya'daki yabancı işçilere sınırsız çalışma hakkı tanınmahdır. Aynca kanunda gerekli degişiklik yapılarak Almanya'da 5 yılını dolduran her yabancı işçiye Alman uyruğuna geçme hakkı verilmelidir. Bizim sürdüreceğimiz ve savıınacağımız politika budur. Genç Sosyal Demokratlax, emegiyle geçinen tüm yabancı işçilerin, bu arada Türklerin yamndatftr.» Düşünce ve eylem «Türkiye'de bazı kimselerin 1leri sürdüğü gibı, düşüncenin açıklaması, eylem^ değildir. Biı düşünce açıklanmakla degü, uygulamaya koriulmakla eylerrie dönüşür. Bu uygulama zora dayanıyörea, toplumun veya bireylerin huzurunu veya güvenliğini bozuyorsa, özgürlüğünü kısıyorsa, toplumun genel ahlâk anlayışıyle çelişiyorsa. . her rejimde smırlanabilir, yasaklanabilir. Fa kat düşiincesini açıklama özgür lüğü, bizim benimsediğimiz demokraside,, sınırlanamaz.» Anayasa degişiklikleri, CHP'nin tutumu nedeniyle başka bir yönd'en de sorun yaratmiştır. CHP, Devlet Güvenük Mahkemelerinin kuruluşu ile 30. maddede, pö?nitına slnrna süresi için getirilen yeni hükme karşı çıkmaktadır. Partilerarası Komisyon 136. madde için setirdigi degişiklik nedeniyle, devlete. demokratik . Dernekler Kanunu dUrene ve nitnlikleri Arp.vasada (Bastarafı 1. Sayfada) belirtilen Cumhuriyete karşı işYunanistaa Maliye Bakaru YoDernekler Kanununda yapılenmiş suçlara bakmak Uzere j Yunanistan'ın lan, Toplantı ve Gösteri Yürü annis Kulis de, Devlet Güvenük Mahkemeleri kuyardımından yüşleri Kanununda yapılmak, is Amerikan askeri rulmasını Bngörmüştür. CHP, tenen 'değişiklikler üzerinde de vazgeçeceği yolundaki söylentibir yandan bu mahkemelerin kuduran CHP Genel Başkanı, şid leri dolaylı olarak doğrulamışnılus bioirnine karsı cıkmaktadır. Partilerarası Komisyonun Heinemann'ın mesajı det eylemlerine karşı yasalan tır. mızda her türlü tedbir ve en Yunan Maliye Bakanı, Yuna metninde bu mahkemelerin üyeDaha sonra söz alan Soşyal ağır cezaların öngörüldüğünü nistan'ın 1973 yılı bütçesinin ana l»rirıiTi. BaVpTi'^j Ktın'lımca «^sDemokrat Partinin Bavyera Eifer! sürerek, «Düşünceyle eylem hatlanriı açıklamak üzere düzen terilecek adaylar arasından. YUk yalet Parlamentosu Nürnberg birbirine kanştınlırsa ve şiddet lediği basın toplantısmda bu büt sek Hâkimler ve Yüksek SavclSenatörü Berthlod Kamm, «Yalar Kurulunca seçilmesi esas eylemlerinin önlenmesi bahane, çenin Amerikan yardımının kaldı bancılar Kanunu diye Nürnberg alınmıştır. CHP ise, buna karsısiyle düşünce özgürlügü de sı nlabüeceği gözönünde tutularak Şehir Meclisiıide uyguîanmak ı?^ lık üç ayn öneri getirmistir. rnrlanırsa' asıl o zaman, şiddete hazrılandığını belirtmistir. tenen bu müsaade yenilememe d'ayanan rejim kurulmuş olur» Yunan Hükümetinc yakın çev Bunlarda, Devlet Güvenlik Mahdurumuyla ne eyalet, ne de Fekemeleri yargıç ve savcılann demekte. düşünce özgürlügü ve reler, «Nixon yönetünine karşı, deral Hükümetin bir ilgisi varkerıdi kanunlarmda Kösterilen hoşgörünün, yaşadıgımız çağın kongre tarafmdan yöneltilen aleş dır. Bu tamamen keyîi'bir davkaçınılmaz gereği olduğunu be j trileri durdurabilmek ve başka usullere göreatenmalan, yahut ranıştır» demiş, özetle şunları lirterek makalesini şöyle tamam nın gü. durumda kalmaması yargıçlar için Adalet Bakanı, Yarsöylemiştir: lamaktadır: nı saglamak için, askeri yardım! gıtav Baskanı ve Yüksek Hâkim«Bu tür davranışlar Türk ler Kurulu Baskan ve bölüm başdan vazgeçiltnesine karar verile kanlanndan oluşacak bir kurulca «... Kırğınlıklann, düşmanfıkAlman dosHusrunu zedeler. Bİ7 cektir» demektedirler. ların unutulması gereken bu buna razı olamayız. Unutulmapjsterilecek adavlar arasından bayramda olsun, düşüncesi dürın ki, Fed'eral Almanya CumYunanistan, 1947 yılmdan bu Yüksek Hâkimler Kurulunca, şüncemize uymayanlara da hoşsavcılar için yine Adalet Bakahurbaşkanı Gustav Heiriemann yana Amerikadan yaklaşık olarak nı ile Cumhurivet Başsavcısı ta1 yeni yıl mesajında yabancı iş • görüyle ve sevgiyle yaklaşabil 1 milyar dolar, (14 milyar TL) mefiyiz. Bir anlsmda insanır. çilere değinerek, "Alman halk'ıyardım almıştır. Yalnız 196870 rafından gösterilecek adaylar insana kurban edilmesine son arasından Yüksek Savcilar Kuruna daha rahat bir yaşam düzeyi yıllan arasmdaki yardımm tuverilişin bayramıdır bu... Insan lunca, asker üyeler icinse. özel sağlayan bu işçilerle ilgileniyor tan; 164 milyon dolar (2 milyar sevgisinin, insana değer verişin kanunlannm gösterdiği usullere muyuz?" diye sormuştu. Heine290 milyon TD'dır. bayramıdır. göre atama vapılması. va da. yet; nann aynca "Bu işçilere yardım Yunanistan'a 1967 darbesinden kili kurulların her boş yer için ! Insanı insan yapan, insanı bü 6onra yapılan tüm etmek, onları ve eşlerin^ daha yardımlar göstereceği dört misli adayın j tün yaratıklarıfan üstün yapan, seniş sosyal haklara'kavuşturAmerikan Kongresinin büyük j Adalet Bakanınca yanya indirilonun düşünce gücüdür. Düşünmak,' görevimizdir" demişti. Ben ce'sıni açıklama gücüdür. Bu gü tepkisiyle karşılaşmıştır. Kongre mesi ve kalanlar arasından yine bu sözlerin tutulacağına ve Feçevreleri diktatörlük Ue yönetilYUksek Hâkimler ve Yüksek deral Hükümetçe' benimsenece cü sınırlamak, insanın insanlımekte olan bir ülk.ye yapılan Savcılar Genel Kurullannea atağıhı sımrlamaktır. Düşünceden ğine eminim.< bu yardım nedeniyle Başkan ma yapılması istenmektedir. sınır kalktıkça, toplum gücü de, Daha sotıra söz alan Hür DeNixon'ı süreklt olarak eleştirmek dirliği de, mutluluğu da artamokrat Parti Nürnberg Parlatedirler. caRtır.» Ancak CHP'nin bu önerileri menteri Herbert Krist ise NürnAtina'daki yetkili çevrelere gödiğer partiler tarafından kabul berg Yabancılar Dairesînin Türk re, Amerika 1973 yılı içinde Yuedilmemiştir. isçilere yaptısrhâreketi şiddetle nanistan'a* 15 milyon doları (210 öte yandan, CHP, Devlet Güprotesto ettigini kaydetmiSj lcamilyon TL) bagış olmak üzere venlik Mahkemelerinin kurulnunun elbette degişeceğinden 72 milyon dolar (1 müyar 80 mil masından sonra, sıkıyönetim bahisle, konunan 25 Ocak'ta Feyon TL) yardım yapmayı kararkalktığında. sıkıyönetim mahked'eral parlamentoda elewalınacalaştırdığı belirtürnektedir. melerinde görülen davaların da ğını bİldirmiştir*. • r . Öte yandan, ABD Dışişleri Babu mahkemelere devredilmesini Tcplantıda son konuşmayı yaD O Ğ U M kanlığı, Amerika'nın bundan böy isternektedir. Partilerarası Kopan Nürnberg Şehir Meclisi EnAmerikan Hastanesinde le Yunanistan'a dogrudan doğrumisyonun bu konuda düzenledicümen üyesi v4 Sosyal Demokbir oğlumuz dünyaya ya askeri yardımda bulunmayaği geçici Anayasa maddesine görat Parti' Meclis Grup Başkan^ geldi. cagı yolundaki haberlerl doğrure ise, sıkıyönetim kalksa büe, vekili Hamburgerise, grup kaDost ve akrabalarımıza lamıştır. Dışişleri Bakanlığı s6zsıkıyönetim mahkemeleri ellerin rarı ile hatalı ve Türk is'çilerinin müjdeleriz. cüsü Charles Bray, bu karann, deki davalan sonuçlandırıncaya zararına olan uygulamayı durGÜLDEN ve GÜNEŞ Amerika'nın «Hlbe siyasetinden kadar göreve devam edeceklerdurduklarmı soylemiş, 6turma satış siyasetine» geçiş konusunDİKTÜKK dir. belgeleri yenüenecek işçileıden, da uyguladığı genel siyaset çerbelirli bir süre sonra Almanya' CHP'nin 30. madde ile ilgili çevesinde alındıgını belirtmiştir. yı terk etmeleririîn istenmiyecedeğişikliğe karşı getirdigi yeni Sini belirtmistir. (Cumhuriyet: 385) ' [PIŞ HABERLER SERVİSİ] öneri de benimsenmemiştir. Bu Tüm yurdu saran kötü hava ko fulları yüzünden İzmir'de bir süre önce başlayan gaz sıkıntısı, had safhaya gelmistir. tlgilüer, gaz darlığının hava acaklığmın yükselmesiyl» aüatılabileceğini söylemişlerdir. Halk, birkaç kilo gaz alabilmek için zaman. zaman saatlerce soğukta kuyrukta beklemektedir. Gaz sıkıntısı Ue UgUi olarak bir açıklama yapan Petrol Ofisi Bölge Müdürii Fahri Yücel. bu konuda funlan söylemiştir' «Bütün stoklan tükettik. Gemiler akaryakıt getiriyor. Biz hemen halka intikal etürmeye çalışıyoruz. Akaryakıt yok dedirtmeyecek kadar getirtebiliyoruz. Gelen akaryakıt ancak zaruri ihtiyaçla rı karşılayabilecek nitelikte. Durum Türkiye'nin her yerinde aym. Ulaşım güçlükleri, kötü hava şartlanndan do§uyor. Bize yakında gaz gelecek, yine dağıtacağız. Ne kadar bol getirirsek getirelim, halk yine kuyruklara gire cek. Bu hal devam edecek. Kısaca sı havaların ısmmasını beklemek gerekecek. Yani pastırma sıcağını.» Gazdan basVa normal ve süper benzin de bulmak güç hale gelmiştir. Gaz bulamıyan bazı aileler mazot kullanmak zorunda kalmaktadırlar. Anayasa değişikliklerinin, gerek CHP'den, gerek DP'den gelen itirazlar dikkate alınmaksızın Anayasa Komisyonuna gönderilmesi, sorunun parlamento aritmetigine dayanüarak çözümle necegi göstermektedir. Pa''amento'da sandalyelerin bu günk'. dagılışi, üıtilâflı konularda, karşı görüs sahiplerinin azın lıkta kalacağını ortaya koymaktadır. Önce, CHP itiraz ettiği hususlardaki degişiklik metinlerini ünralamasa bile, Anayasa degisiklikleri, Partilerarası KomisyoSiyasal haklar konusu nun düzenledlği biçimde, AnaBüJndiğl gibi, PartUerarası Ko yasa'nın gerektirdiği imıa sayısı ile birlikte teklif halinde Anayamisyonca hazırlanan değişikUk sa Komisyonuna sevkedilebilemetninde, eski Demokrat Particektir. lilerin siyasal haklannın geri veBillndigl gibi, Anayasa değişik rilmesi konusu da ayrı bir geçtd madde halinde düzenlenmis liginin teklif edilebilmesi için, ti. Bu geçici madde. Millet Mec TBMM üye tamsayısının üçte bilisi Başkanı tarafından, Anayasa rinin imzası gerekmektedir. Bu Komisyonuna sevkedilecefti açık 212 parlamenter demektir. CHP'lanan değişiklikler arasmda yok nin Millet Meclisi ve Cumhuritur. Oysa Anayasa değişiklikleri yet Senatosundaki Uyelerinin topnin yaratrhğı son bunalunın asıl lam sayısı 116'dır. Oysa tek banedeni siyasal haklann geri ve çına AP, yalnız Millet Meclisinrilmesi sorunudur. DP Grubu ta deki 228 Uyesi ile, gerekli 212 sarafından Partilerarası Anayasa yısını asmaktadır. Komisyonuna getirilen bu konuDeğişikliklerin kabulfl için İse, nun yarattığı tepMler, üst du medislerin ayn ayn üye tamsateyde çeşitli görüşmelere yol yılarmın üçte ikisinin onayı şartaçmıs, son Çankaya toplantüann tır. Yani, Anayasa degişiklikleri da ele almmıs ve Millet Meclisi Millet Meclisinde 300, CumhuriBaşkanmın liderlerle yaptığı te yet Senatosunda 124 beyaz oy üe maslarda da çözümlenmesine ça ayn ayn konularda olmakla belısılan başlıca bir sorun olmus raber, dejişikliklerin belli yanlarına itiraz etmeleri sonucu, birtur. likte bir engellemeye girdikleri Şimdi bu soruna çözüm bulun kabul edilecektir. CHP Uo DP dugu anlaşılmaktadır. Eski De düşünülürse Anayasa değişiklikle mokratlann siyasal haklannın rini Millet Meclisinden geçirmek geri verilmesinde tüm siyasal yet olanaksızlaşmaktadır. kililerin görüş birliğinde olduğu Çünkü, CHP 97, DP 40 üyesi kamuoyuna açıklanmıştır. Anile topluca 137 aleyhte oy sağlacak, bunun ne zaman gerçekleşyabilmekte, bunlara 2 TBP ile tirileceği bazı anlaşmazlıklara asgarl 2 bağımsızm aleyhte oyyol açmıştır. DP, Anayasa degilan da eklenmektedir. Buna şiklikleri arasında bu konunun karşılık tüm öteki partiler ile, da parlamentodan çıkartılması 36 baftımsızın toplam oylan an(törilşünde direnmistir. Ost düzeycak 296'yı bulmaktadır. deki görüşmelerde, Çankaya topNe var ki, CHP ile DP arasınlantısında ve Millet Meclisi Basda böyle bir dayanısmanın dükanmm temaslarında, Ulkenin şünülmesine olanak yoktur. Zibugünkü koşullan altında, özelra, DP, CHP'nin karşı çıktıgı likle kamuoyunun gözleri parlahususlardaki Anayasa degişiklik mentodan çıkacak reform kanunlerini desteklemekte, hatta getilanna çevrilmişken. siyasal hakrilen hükümleri yetersiz bile lar sorununa öncelik verilmesibulmaktadır. Bu durumda, parnin sakıncalan üzerinde dunülamentonun Millet Meclisi kamuştur. DP. bunun üzerine, sinadmda CHP. 97 üyesi ile yalnız yasal haklann geri verilmesini kalmakta, DP'nin de diğer par^ sağlayacak Anayasa değişikligitilere katılmasvvle ^erekli 300 onin, seçimlerden sonra yürürlü yun sağlanması çok kolaylasmak Se girmesini önermiştir. Ancak tadır. bu öneri somut bir cevap bulCumhuriyet Senatosund» İse, mamıştır. Buna karşılık, Cumdeğişikliklerin gerçekleşmesi hurbaşkanı. bayram dolayısıyle çok daha kolaydır. Parlamentoyayımladıgı mesajda, bir kez danun bu kanadında Anayasa deha bu konuya deginmiş ve siyağişikliklerinin tümüne veya bir sal haklann, Cumhuriyetin 50. bölümüne karşı çıkacak 19 CHP' yılında mutlaka geri verilmiş olması gerektigini söylemiştir. DP* li üye, 16 Tabit Senatör, 4 Kon• nln, bu ifadevi sorunun çözüm tenjan senatörü ve 3 de bağımsız senatör olmastna karşılık, ölenmesi icin bir earanti ^''dı*»! teki partüerden. Kontenjan Gru belirtilmektedir. Esasen, DP'nin bu ile bağımsızların büyük böparlamentodaki sandalye sayısı lümünden olu<!an 139 kişilik bir da. bu konuda daha fazla bir giçoSunluk vardır. rişime olanak vermemektedir. Verilen haklann geri (Bastarafı l. Sayfada) çalışma hayatunıza yön veren işçi haklarından geri dönülemiyeceğini ifade etmekıe kalmıyor, diğer siyasal haklar üzerinde de durarak, meselâ, «Yeni Dernekler Kanunu için Başbakana muh tıra verecegiz» de dıyor. DİSK Genel Başkanı Kemal Türkler, çalışma hayatımızm geçirdiği aşamalan sıralıyor ve «Türk işçisi elde ettıgi haklann bilincine varmışur» diyor. tşverenlerin görüşiert de bundan farksız. «Türk sanayicileri ve î ş Adamlan Dernegi»nin Bas kanı Feyyaz Berker'le karsı kar çıyayız... Sanayideki problemlerden, konu işçi işveren Uişkilerine geliyor. On yıl öncesine ka dar Türk çalışma hayatına bâkim olan «Mecburi TahMm» mü essesesine. kimsenin özlem duymadıgını söylüyor Sayın Berker. Aynı şekilde Türkiye îşveren Sendikalan Konfederasyoonu (îe nel Sekreteri Rafet tbrahimoğlu da, «Toplu sözleşme dUzeninö*e aksaklıklar fazla: fakat bu düzen kendi kurallan İçinde gellşmektedir ve aksaklıklar da aynı kurallar içinde giderilecektir» diyor. Bunlara benzer çeşitli konuşmalar, küçUk istisnaJarm dısında hep aynı sonucu vermeKte. Haklardan geri dönülmesın' isteyen yok. Fakat bütün ilgüüer bazı aksakuklara değinerek, bun ıara çözüm bulunmasını istiyor. Tabil önerilen çözümler. tarafla rın konumuna göre mahlyet fat kı tasıyor. Bu durum, Türk toplum hayatının, sade işçi işveren ilişkilerinde değil, bütun yasantısmda, içine girdiği yeni dönemi yansıtıyor zaten. 196070 arasını hatırlayalım. Ka muoyunu işgal eden tartışma ko nulan, daha çok genel teoriler üzerinde degil tnıyai? Meselâ bir «kalkınma» konusu vardı. Dünyadaki az gelişmi? Ulkeleraen, uyumsuz rakamlara uzanan genel bir tartışma,, İçinde ele aimırcb «kalkınma>"rp«3Obla» mi... Bugün ise. «TUrk sanayilntn çeşitU kesimlerdeki geleceği Ortakpazar içinde nangi yeri alacak?» tartısması yapüıyor Teşvik Tedbirleri Tasansının sektörel sonuçlan hesaplanmaya çalışılıyor. «Ak» ve «Kara» tartışmalan. uzun süre kamuoyunun bas uğraşı konusuydu. Sola açılan görüşler, özel sektöre karşı tutum lannın Uadesinı. iktisadi devlet teşekküllerinin savunusu içinde şekillendirirlerdi. Karşıt tutum sahipleri de, özel teşebbüsün faziletini ispatlamak için, Devlet işletmelerinin aksaklıklannı öne sürerlerdi. Bugün «Karma Ekonomi» asgari müştereği içinde detaylara ınen tartışmalara şahit oluyoruz. Aynı şekilde, işçi işveren ilişkileri de, geneı prensiplerin dışındaki bir tartışmanın konusudur artık. tşçinin ve işverenin gönüllü uzlaşmalan. grev hakkı, «işyeri güvenliğınin temel unsuru» olarak kabul edilıyor. Devletin ya da devlete dayanan bir kurulun, taraflara bir durumu zorlamasını isteyen ne işçi, ne de işveren var çogunlukta.. «Mecburi Tahkim»den, tarin öncesi bir müessese olarak söz ediyor büyük çoğunluk... Türk siyasal nayatının ayrılmaz bir bölümü tıaline gelen demokrasi. endüstriyel münasebetlere de lyice yerleşmiştir Ancak, aksaklıklar da çıkmıştır. Ve ilgili taraflar bu aksaklıls Iann friderilmesini istemektedir. YARIN: «Çeşitli problemler» Yeni Cumhurbaşkanı (Bastarafı 1. sayfada) Seçim nasıl yapılacak? Anayasa'nın 95 inci maddesine göre, Cumhurbaşkanı seçimi için TBMM üyeleri arasında 40 yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmif bir üye aday gösterilecek tir. Gösterilen adaylardan üye tamsayısının üçte iki coğunluğu nun oyunu alan Cumhurbaşkanı seçilmiş olacaktır. tlk iki oylamada hiç bir adayın üçte iki çoğunluğu sağlıyamaması halinde üçüncü turda üye tam sayısının salt çoğunluğunun oylan yeterli olacaktır. Oylamalar gizli olarak yapılacaktır. Cumhurbaşkanı seçildikten son ra, Millet Meclisinin en yaşlı Başkan Vekili Cumhurbaşkanı seçilen parlamentere giderek. Cumhurbaşkanı seçildiğini bildirecek ve yemin etmek üzere TBMM'ne davet edilecektir. Cumhurbaşkanı seçilen parlamenterin, TBMM birleşik toplantısına gelerek yemin etmesiyle Cumhurbaşkanbğl seçimi işlemi tamamlanmış olacaktır. (THA) Keban üe ilgili (Bastarafı 1. Sayfada) dirler de ilsılilerın dıkkatını çpkmiştir. Cofu SHFHZ. kiraç ve verimsiz olan Keban Bara.1 alanmda!d kamulastınlan arazilerin dönüm bedelleri zsmanla 17 bin 600 liraya kadar çıkmıştır. Bu fiyatın birinci sınıf arazi degerlerinin de üstünde olduğu pek çok kisinin dikkatini çekmiştir ^Tahnllî vönetieilerin deger takdirleri konusunda ban ada'.et eörevlilerinden de şikâyetçi olmaları üzerine meseley9 Yiik<:ek Hâkimler Kurulu ve Adalet BakanlıSı elkoymuş ve kendi açılanndan gsrekli soruşturmaya başlamışlardır. 59 köy ve 26 mer'anın sular altUıda kalacagi Keban Baraj bölgesine bugüıie kadar 3 milvar 525 milyon liralık hareama vapılmıştır. Hflbuki inşaat basîamadaı. önce Devlet Planlama Teş kilâtı yaptıeı hesaplarda, kamulaştırma bedelleri dahil barnim 1 milyar 765 milyon liraya çıkar»<hnı hessniamışrl. Dünyada bngün (Bastarafı S üncü sayfada) çeşitli merkezlerirün yaratılması da öngörülmüştür. örneğin, «Safeguard» Sistem Ku manda Merkezi ile «Sefaguard» Lojistik Kumanda Merkezi şimdiye kadar ayrı ayrı ünileler halinde çalışmaktayken, reorganizas yona göre bunlar, birleşmektedir. Aynca, .Safeguard. merkezî eğitim tesisi de kapatılmaktadır. Amerikan ordusunun içine girdiği bu hareketin bir benzeri, şu anda Batı Almanya'da da hazırlık dönemini yaşamaktadır. Geçen yılın son aylannda kurulan bir karma komite, Batı Alman ordusunun sayısmda kısmtı yollan aramış ve hükümete bir ranor hazırlamıstı. Diğer NATO ordulan yanmda, uluslarsrası yumuşamanın karşı tarafı olan Varsova Paktı ülkeleri ordulannın da, yeni döneme ayak uydurma çabası içinde bulunduklan görülmektedir. Ancak bu ve bütün çahalarda, unutulmaması gereken nokta şudur: Askeri reorganizasyon hareketleri, ordunun gücünü azaltmayı amaçlamamaktadır. Tersine, personel sayısında yapılan tasarruflarla hareket kabiliyetine daha büyük katkılar hedeflenmektedir. Ve, çagdas orduların gücünün, insan sayısından çok teknik imkânlara dayandığı anlayışı pratiğe uy gulanmak istenmektedir. 250 kişi (Bastarafı 1. Sayfada) linmeyen nedenle çıtan yangm sonucu yanarak ölmüşlerdir. Saat 0,1 de çıkan yangını söndüren itfaiye, baba ile oğlunun cesedini bulmuştur. Yangının sobarian sıçrayan kıvılcımdan çıktıgı belirtilmlştir. Bayern şampiyonn (Bastarafı Spor savfasında) tarken son olarak PSV kulübü boks takiınının horoz sıkletinde başanlı maçlar çıkaran Etem özakalın da Almanlann en sevdigi sporcular arasına giriverdi. Son olarak Schöneberger salonunda 200 Türkün tezahüratı arasmda Bayern Şampiyonu Ger hard Hof'u fec! şeküde döven Etem Özakalın bir avuç TUrkün iftihan oldu. Bu gidişle Etem'e yeni yeni rakipler cıkaracaklar. «Sport Der Abend» gazetesi özakahndan sitayisle bahsetmekte ve Türk boksörünü övmektpdir. özakalın ise. «Burada işçi olarak çalışıyorum. Ve sporu spor için yapıyorum. Profesyonel olmak akhmdan geçmiyor» şeklinde beyanat veriy c . Bakalım bu işin sonu nereye bağlanacak. Silâhlı soygun Selimiye Tayakadın sokakta bakkallık vapan tbrahim Ekşi, polise yaptığı ihbarda silâhlı iki kişi tarafından soyulduğunu söylemiştir. İbrahim Ekşi. «Saat 20,30 sıralannda yanımda karrleşim Yusuf Ekşi ile oturuyorduk. tçeri silâhlı İki kişi girdi. Çekmecedeki paralan istediler Karşı koymak lstedik. öldüreceklerinl söylediler Cekmecede bulunan 640 lirayı alıp gittiler» demiştir. Polis. soveun olayının faillerini verilen eşkal üıerine aramağa başlamıştır. CHP'nin durumu Cabiriler (Bastarafı 1. sayfada) özellikle Meylâ Cabiri'nin bazı kanundışı işler yapan şahıslarla arkadaghğı olduğunu saptamıjlardır. Meylâ Cabiri'nin uyuşturucu madde kaçakçılığı yaptığı sanılan bazı kişilerle Uişkisi olduğunu be lirten polis ilgüileri, soruşturmalarını bu yönde derinleşürmeye başlamı;lardır. Meylâ'run kaçakçılık konusunda çeşitli bilgiler sa hibi olabileceği varsayımına dayanan polıs, genç kadının para sıkıntısı içinde olduğu gerçeğini de dikkate alarak, bu kanılarım destekleyecek deliller aramaktadırlar. Polisin geliştirmeye çalıştığı ' varsayıma göre, Meylâ Cabiri, uyusturucu madde kaçakçılığı konusundaki bilgilerini, parasızlığını giderici bir çare olarak görmüş ve bunu kullanmaya çalışmış tır. Ancak temelinde Mafia gibi korku verici örgütün bulunduğu bir olaya bulaşmak, genç kadının başını belâya sokmuş ve annesi ile birlikte, büyük bir ihtimalle sonlarına sebep olmuştur. Mafia mı?.. Yunanistan Şüpheli ölüm Beyoğlu Şato Otelinde yatan Metia Vardar, 26 numaralı odasında ölü olarak bulunmuştur. 32 yaşmda olduğu söylenen Metin Vardar'm otele ne zaman geldiği kesinlikle öğrenilememiştir. ölümü ştipheli görülen gencin cesedi morga kaldınlmıştır. MEHMET BARLAS Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Idare Merkezinden tdare Merke*imimia yeni ftizmet binasına ait mimari proje, asağıdaki şartlarla yansmaya çıkarılnuştır. 1 Yarışmaya TM.M.O.B. üyesi mimar ve ve mühendisler katılabülr II Yanşma ulusal ve tek kademeüdir. III Yanşma 21 Mayıs 1973 Pazartesi günü sona erecektir. IV Yanşma ile ilgili şartnameler. Ankarada îdare Merkezimiz tnsaat MUdürlüğünden 22 Ocak 1973 Pasartesi gününden iübaren, TL. 100, bedel mukabilinde temin edilebiur. v ödüUer: 1 ödtil TL. 50.000, 2 » TL 40.000. 3 » TL. 30 000,6 adet mansiyon beheri TL. 20U00 Aynca jüri uygun bulduğu projeleri satın ala. bilir. VI Jüri Üyeleri : 1) Danışman jüri üyelen Memdub Güpgüpoglu T.C. Merkez Bankası Başkanı Turan Çahin » » » Banka MecUsi Oyesl Berin Beydagı » » » » » » Numan Aksoy » » » Başkan Yaroımcısı DUndar Muradoğlu • » » Teftls Kurulu Başkanı Turgut Tuncay Ankara Belediyesi îmar Müdürü 5ükrü öztürk Banka Elemanı Makina MUhendisl 2) Ash jüri Üyeleri MukbU Gökdoğan Prot Mimar Vedat özsan Mimar. l.T.Ü. Mustafa Aslan Aslaner Mimar. D.G.S.A. Enis Kortan Mlmar. 1 T Ü . Necn»t«n Hilâv Mimar, l.T.O. Kayhan Karaer Mimar. D.G.S.A. Hikmet Anı) tnş. Müh. Stuttgart T.A. 3) Yedek 1ün üyelen Yılmaz Çakılcı Mimar, D.G.S.A. GUner özduman Mimar. Î.T.Ü. 4) Raportörler RUçnan Erkan Mimar, D.G.S.A. Fahri Aydağ Mimar, l.T.O Ctnar Güner Mimar. D.G.S.A. Yanşma BayındırUk Balanlığının Münendisük ve Yönetmellk esaslanna uygun olacaktır Mimarlık Projo Yanşmalanna ait Ve bir sır.. Polisin üstünde durduğu bübaşka varsayım da, Nuriye Ismet Cabiri ile kızınm, bildikleri bir sırn açıklamalannın önlenme si için öldürülmüş olabilecekleridir. Her iki ihtimalde de, olayı profesyonellerin planlayıp uygu ladıkları sanılmaktadır. Tahminlere göre, anakız Cabi riler, birbirleriyle tartıştıkları Ayazpaşa'daki çiçekçi dükkânı önünde son defa görüldükten sonra, birlikte otomobilleriyle Boğaz'a gitmişler ve burada bazı kişilerle buluşmuşlardır. Daha sonra bir motorla denize açılan Cabiriler, büyük bir ihtimalle katü leri tarafmdan öldürülmüşlerdir. Esrarengiz cinayetin tek delili, Nuriye Ismet Cabiri'nin konulduğu ve ucuna taş bağlanarak atıldığı şeker çuvalıdır. llgililer, Meylâ'nın hayıtta* olması halinde, bilinmeyen bir yerde hapsedilmiş olmasının sözkonusu olduğunu d« bildirmişlerdir. Soruşturma sürüyor.. Dört gün bayram süresince «rahksız çahşmalarını sürdüren ilgililer, yedi kişinin sorgusunu yapmışlardır. Cabiri'lerin çok yakın arkadaşı olan Muaz,zez îpar'rfan başka, ikisi kadın besi erkek 7 kisi bilgl vermistir. Ifadeleri almanlann klmlikleri İse açıklanmamıgtır. (Basın: A 5231 . 10487) 355