Katalog

CUMHURÎYET 25 Evlül 1972 0HÜH 0U>U6Û YtRPE "HMSAH oîuP, "o" ) 'OLO \°oO T < ° o 0^P = O Izmir'in içinde Han'dan bulvara çıktığımda yüzüme serin, sonbaharm rüzgârı çarptı. Ortalık iyice kararmıştı. Yazıhanede üstüme bir cigara kokusunun sindiğini hissettim. Tuhaf bir ruh hali içindeydim. Düşünüyordum: Demek beni ilk gören bir meraklı nasil «Vay bu mu şampiyon?» diyorsa, ben de içimden, «Vay iste ünlü yazar buymuş!» diyordum. Çok ilginç bir adamdı doğrusu. Babamla biraraya geldiklerinde konuştuklarını dinlemek isterdim. II önümde bir yığın dosya, kambiyo ile iîgili kâğıtlar: Şirke'e aktarıimış dış tiikelerden gelen, dış ülkelere gidecek para islcmleri. Yerli yerine koyuyorum bunlan, sırahyorum gerektiği gibi. Hasip Beye verilecekler, bankaîara gidecekler, kambiyo dairesinde işîem görecekler... Hani biraz zorlasalar; Fransızca, İngiîizce, Almanca biliyorum diyebilirim. Bu ülkelerle ve daha başka ülkelerle yaptığımız alış verişlerde kullanıîan bu dıîlerin basma kalıp işlem deyişlerini su gibi öğrendim. Şefim Demiroğlu beniml'j alay ediyor; «Sen ne diyorsun oğlum? Bcn Fince, Japonca, İspanyolca, ttaîyanca'yı da bilirim!» diyor. «Aman Hasip Beyciğim, bu listeden Japonlan silelim hiç olmazsa, onlar ticaret ilişkiîerini îngilizce yürütürler...» Karşılıeım veriyorum. Hasip Bey, kahkahayı atarak şakada daha da ıleriye gldiyor: «Japonlar îkinci Dünya Savaşı sırasmda İngıîizlere öylesine kızdılar ki, iş mektuplarını da bize Japonca yazdılar. Biz de Türkçe karşıhk verdik...» Pes doğrusu diye çıkişiyor: «Bize ne yahu! mektuplan çeviri bürosuna havale et. Biz, para işlerine bakarız...» diyor. Masasinda Hasip Bey, her günkü gibi dikkatli, sessizee çalışr or Yandaki bölmeden Patma Hanımın makinesinin sesi geln or Bır sure böyle sessizce çalışıyoruz. Hasip Demiroğlu, her zaman saat on bir buçuğa doğnı bir mola verir; bir cigara yakar. Oğleden sonra gideeeğim bankalar, daireler için bana îş verir, İş yoksa, cîgarasım bitirene dek, havadan sudan konuşur Bugun, cigarafiim yakarken birdenbire sordu: «Sen, hıç Aîyoti'ler diye îzmir'li bir aıle adı duydun mu?» SAMİM KOCAGÖZ'ÜN ROMAN! 51 «Duymaz olur muyum? Vaktiyle îzmir'de ticaret yapan zengin, levanten bir aile. Hâîâ Jirolar da var...» «Tarnam. eskiden Gifre'Ier, Vitel'ler de vardı. îtalyam, îngilizi, Fransızı.. îskoçlar biie vardı: Forbes'ler. Sonra bunlar, bırbirlerinden kız alavere, karmakarışık oldular. Osmanlı Devletinin Ege bölgesi ticareti bunlarm elindeydi. Ne bileyim, Sultan Aziz Devrinde gelmiş yerleşmişler İzmir'e. Yine Osmanh Devletinin ticarete el atamaması yüzünden, Batılılara verdiği kapitüîasyonlar nedeniyle herifler karun gibi zengin olmuşlar. Bunlarm en parlak çağı, öyie sanıyorum ki, Hamit'in padişahlığmdan mütareke yıllarına dek uzanır. Bırinci Dünya Savaşmda askere giderken, tzmir Kordonuna bir baktım Emre, yığm yığın üzüm, incir, tütün, meyan kökü, gemilere yükleniyor. Hep bu kefere milleti alıp satıyor. En imtiyrzlı kışiler bunlar. Izmir'in en zenginleri bunlar. İzmir'in en güzel, havah yerlerinde, Buca, Bornova gibi yerîerinde, yeşiihkler içinde konaklar kurmuşîar. Adamlan, sabah, öğle, akşam, bu yerlere < zeî trenler getirip götürüyor. Yine Birinci Dünya Savaşı içinde, askere gitmeden önce, Buca'da Viîlâ Alyoti'yi gezmek fırsatmı buldu.n Emre oğlum, sana şu örneği vereyim yeter: Osmanlı Devletinin hiç bir yerinde kurulamamış hayvanat bahçesi, bu villânın parkiiın ıçindeydi; devekuşuna dek... Şaşmış kalmıştım. Adamların özet av korulukları vardı. Keyflerince at yarışîarı düzenlerlerdi. O zamanlar zengin Türk aileleri de yok muydu? Vardı elbette: Uşâki Zadeler, Evliya Zadeler, Osman Zadeler; ama bu aileler, dış ticarete el atmazlardı. Anahtar sahibiydiler genellikle... Ne demek diye soracaksın anahtar sahibi olmak? Han, hamam, dükkân sahibi olmak. Bu gibi aileler, iç ticaret ve de develerle, arababrîa yaptıkları nakliyecilikten kazandıklarmı binalara yatırırlardı Birkaç yabancı banka, levantenlerin tekelindeydi. Osmanlı Devletınin bu ticareı iktisat duzeni uzerıne Suphi Beyın geınş bilgisi vardır; bir gün sor, sana anlatsın. Bu konuda bır de sana bır anımı anlatayım...» Nasip Bey, küçülen cigarasmdan bir nefes daha çekti. Söyle bir anlatacağı anısım toparlamaya çalıştı; sonra sÖ7Üne devam etti: cSultan Hamit'in saltanatı sırasmda Osman Zade Hacu Hasan Bey, nasıl paşa oldu bilir misin? Çakırcalı'yı padişah fermaniyle istiman ettirdiği için. Çünkü Efeyle zaptiye, asker başedemiyor...» (Arkası var) RADYO İSTANBUL 05 55 07.00 07.05 07 30 07.45 08.00 08.05 08.10 08 30 08.45 09.00 09 20 09.40 10.00 10 05 10.30 11.30 12.00 . 12.10 12 25 12.40 13 00 13.15 14.00 14 15 14 30 14 45 15.00 ^5.05 16 05 16 20 16 45 17.00 17.05 17.25 17.50 19.00 19.30 19 40 19.55 20 00 20y20 20*40 21.00 21.10 21.40 22.00 22.45 23.00 23.45 23.55 24.00 Açüış, p r o g r a m Köye haberler Türküler Haberler Bu sabahm melodileri tstanbui'da bugün Reklâmlar Beraber şarkılar Keman soloları Türküler Ev için F. Tunceli'den şarkılar Arkası yarın Haberler Sabah konseri Okul radyosu Şarkılar Haberler Türküler Hafif müzik orkestrası Şarkılar Haberler, Resmî Gazete Dans müziği Hafif batı müziği Şarkılar Şan soloları Oyun havaîan Haberler Okul radyosu * Çocuk bahçesi Solıstler geçidi P Kövenç'ten şarkılar Haberler Köy odası K a r m a faslı Reklâm programları Haberler, hava d u r u m u Hafif müzîk N Ersöz'den şarkılar Bir varmış b i r yokmuş Türk yorumcuları Geçen hafta .Türküler geçidi 24 Saatin Olayları Klâsik Koro Parlâmentoda geçen hafta Reklâm programları Haberler Çağlar Boyunca Müzik Gece müziği Günün önemli haberleri Kapanış. yıl önce Cumhuriyet lman felekiyat âhmierüı den Dr. Antor* tfeber, 3 Ağustos geCoi Berlin ra^athanesinden y aptığı tetkıkat sırasmda Züha» yıldızmın ÜZC rinde oldukça büyük bir lekenin vücude geldiğini söylemiş *ve bu lekenin büyüklüğü hp.kkında şu bilgiyi vermiştir. « Bu leke, bes saat bir çeyrek zarfmda sağdan sola Zü hal'in etçafmdaki parçanm bir ta/afmdan öbür tarafına * sçit mektedir. Büyüklüğü ise arzımızı birkaç 4 25 91933 A ZÜHAL YILDIZI ÖLÜYOR MU? kere içine aîabilecek kadar geniştir». Aynı zamanda D'r., Zühal yıldızınm fazla hareket dolayısıyla kendini yıyip bıtır , mekte ve erıtmekte olduğ'inu da îddia etmektedir Doktnnm bu iddiası. bütün dünyada ugi ve endişe ile karşılanmsştır Zonguldakta kuduz vak'alarma sık rastİanmaktn ol tfuğu ve dörJ. kişinin de kudurduğu bildırilmekie.îir. Yirmi. otuz kişi de tedavi altına ahnmıştır. Kudur ıl: olen vatandaşlarm yaraîarı ellerinde ve yüzlrrıde imîş. Bukreş'te toplanan Küçuk ttilâf Devletlen Konit ransında' bulunmak üzere Yugoslavya Kral ve Kr,ihvesi dün "Bükreşe gitmiştir. MALKOCOĞLU yazan veçızen.Ayhan BAŞOGLU Ç HANÇER Doktor Cemil Ayfer bu düşü nasıl yorumlıyacağmı bilemiyordu. Hasan'm kendisini Hüsnü'nün aracılığı ile istettiğini duymuştu. Kimse de pek saklanııyordu aslmda, Umurunda değildi Ayfer'in Hasan fılân. As'rına gtden nokta Hüsnü'nün bu igte araya girmesiydi; eğer HÜSnu'nun Ayfer'de gönlü olaydı, başkalarma çöpçatanlık yapar mıydı?,. Ama, her gördüğü yerde öyle bir garip bakmasının anlamı ncvdi, pekiy?,. HasiVı'la evlenemezdi. Hiç bir şekilde, hiç bir zaman. Onuula •vlensceğme gider okurdu, daha iyiydi. Ne gereği vardı öyle bir adamla evJenmenin. Hüsnü gibi biriyle evlenmeliydi evlenince ki değsin! Yakışıklıydı, uzun boyluydu. tnsana baktığmda içi kalkardı heîkesin. Bu bilinen bir şeydi. Sınıftaki bütün kızlar Hüsnu'yu konuşurlardı; Ayfer'in tanış olması öteki kızları bayağı kıskandtfiıdı Ayrıca, biliyordu ki Hüsnü îstanbul'a gidecek! Yalnızca Istanbul'a gıtmck içm bile Husnü'yle evlenecek kaç kız vardı sınıfk'rırvda. Ama Ayfer'in en anlıyamadığı nokta Hüsnü'yü gördükçe nasıl bır koU olup sözünü, bakacağı yeri şaşırdığı idi. Sevgi miydi bu? Kılciplara göre böyle olmamalıydı; Yazarlar daha başka anlatıyoılnrdı. Daha güçlü bir şeyden söz ediyorlardı okuduğu ronıanlarda: kız verem olur ölür, adamın peşine düşer, adam katil olur, ömrünce unutamaz fılân. Geçen yılbaşı Ankara'da gördüğü bir fılmde ise â^ık oluyorlardı ama hiç bir şey olmuyordu. Sonra birbırlerini bırakıp yeniden başka birilerini seviyorlardı. Hem de bir cvde uzun süre birlikte oturmalannakarşm!.. Demek ki aşaktan sonra unutr.ıa da olabiliyordu. Öyleyse çok da önemli değildi. Simdilık kendinde Hüsnü için öyle ölecek denli sevgi yoktu doğru.'u. Unutabilir miydi onu da kestiremiyordu kuşkusuz. Yalnız bunlar ayrı şeylerdi, Hasan yerine Husnü'yle evlenmek ayrı şcy YILDIZ İNCESU'NUN ROMANI 51 di! Akşamları işten gelince Hüsnü'ye kapı açmanın, kolunda sinemaya gitmenin, araba kullanırken (İstanbul'da alırdı bir araba artık canım) yanmda oturmanın çok hoş olacağını seziyordu. Yalmz çok dikkatli durmak gerekirdi bu Hüsnü'ye karşı! Hinoğlu hindi .. Ayfer Hüsnü'nün muayenehanesine giren ve de sonra da uzun sure çıkmayan birkaç kişi (?) biliyordu! Gözlemişti okulun bahyesinden. Özellikle boş olan son derslerde, hava alaca karanlık oıduğu sıralar... Bunlar geçen kışa ait izlenimlerdi, doğrusu bu yıl durumun ne olduğunu bilmiyordu. Ayfer. düşün sıkmtısını atmış, Hüsnü'yü böyîe îîçe'de suç üstü yakalayan tek kişi olmanm verdiği sevinçle kendi kendine ı?ulüvordu kı anneannesi ile goz göze geldi. « Ayfer,» dedi, «ne var, öyle sabah sabah sırıtıyorsun? Hasan'ı mı düşledin yoksa?» Altm Hanım kızı sırıtırken yakalayınca kaç gündür usunu kurcalıyan konuyu açmak için ne güzel bir fırsat çıktığma sevinmişti. « Aman sen de, anneanne,» diye karşılık verdi Ayfer «Eiin adamını ne diye düşleyim durup dururken?» « Hasan'ın seni istettiğini biliyörsun yabu yeter, ıki düşündü mü âşık olur kız kısmı!» • Tanrı korusun, yazdıysa bozsun be anneanne!.. Ben okuyacağım. Ankara'ya gideceğim gelecelt yıl!» Altm Hanım kızın gerçekten mi yoksa utaridığtnflan mı bu türlü konuştuğunu anhyamadı. Yatağını toplarken bır yandan da Ayfer'e bakıyordu. « Kızım» dedl, «iyi kısmet Hasan çocuk! Okuyup da ne yapacaksın? Hem evlendikten sonra da bir yığın okula gıden insan var. Çiğdem yengen, nasıl avukat oldu evlendikten sonra!» • (Arkası var) İSTANBUL İL 16.55 <Açıhş ve p r o g r a m 17.00 Diskoteğimizden 17 30 Küçük Konser 18.00 Gençlere müzik 18.30 Senfonik müzik 19.00 Pop Dünyasmdan 20.15 Akşam Konseri 21 00 Sevilen Sesler 21.30 Ulkeler ve Melodileri 21.50 James B r o w n söylüyor 22.15 Gece Konseri 23 00 Caz müziği 23 30 Gece 4 ve müzik 00.30 ' Hafif Batı müziği 01.00 Program ve kapanış. ANKARA 05.55 07.00 07.05 07.30 07.45 08.00 08.08 0&.38 09.00 09.20 09.40 10.00 10.05 10.30 11.30 12.00 12.05 12.30 13.00 13.15 14.00 14.15 14.35 15.00 15.05 16.05 16.20 16.40 17.00 17.05 17.30 17.50 19.00 19.30 19.35 19.50 19.55 20.20 20.40 21.00 21.05 22.05 22.45 23.45 23.55 24.00 Açılış, p r o g r a m Köye haberler Sabah türküleri Haberler, hava d u r u m u Sabah müziği Ankara'da bugün Uç sesten şarkılar Çeşitlı müzik Ev için Türküler Arkası y a n n Haberler Şarkılar • » Okul radyosu Konser saati ' Haberler Türküler Solo şarkılar Haberler, Resmî Gazete Hafif müzik Öğle konseri Şarkılar Plâklar arasmda Haberler Okul radyosu Çocuk bahçesi Şarkılar Albümlerden seçmeler Haberler Yurttan seslef** ' '•* Köy odası Reklâmlar Haberler, hava d u r u m u Reklâmlar Çigan müziği Bir varmış Şarkılar Geçen hafta Iki solistten türküler 24 saatin olaylan Radyq tiyatrosu T.B.M. *leclisi Opera albümünden Gece müziği Önemli haberler Kapanış DİŞİ BOND Sİ CESSAM VE BAÖÜLBJOÜMO Lüyot2. TİFFANY JONES SÇOTLAND BULMACA 1 DEMİRYOUJ fDAPESİKİI BULUM BANA DÜN SECE HOEM Ü KIIKI <S!TTI'<LE:£( y e VEPEN. BfR*54 MA DÜPEOUZ İ4EB NEYSE BUKİPOLfS , SOLDAJM SAGA: 1 Zihnin bir şey için var veya yok diyemeyip kalakalması tereddüte düşmesi, hali veya hissî, düşünce saplantısı Kadmların iğne ile ince işleri. 2 Ünlü bir halk ^airimiz Şube, kol anlamma veya ağacın kolları. 3 TERSİ bahçelerde çiçek ekmeye aynlmış, hazırlanmış yerler Tann'nın bir adı. 4 Italya Cumhuriyeti hudutları içinde San Marino gibi baş ka bir küçük cumhuriyet. 5 TERSÎ bazı madenî eşya veya süs parçalan rozet gibi şeyler üzerindeki renkli sırlı cam tabakası TERSÎ isim. 6 Bu divan şairimiz. 7 Bir şeyi ben zerlerinden ayırdetmeye yarar ayıncı işaretler. 8 Erkek se sinde bir perde Bir îrk. 9 Sosyolojide bir baş altmda toplanmıs ayıu soydan ve aileden GARTH HIN BUM/Û IMTl'TÜ , CTINJ TAKVIM 25 Eylül Şaban 16 Rumî 1388 Eylül l 12 Hicrî 1392 Güneş Öğle Ikindi Akşam 5.48 12.06 15.29 18.03 19.34 4.11 11.43 6.01 9.25 12.00 1.31 10.06 kalabahk topluluk TERSt ipucu. YUKARDAN AŞAGlYA: 1 Erkek ve dişinin birbirine karşı duyduğu istek Kimyada baryumun simgesi. 2 Ba yındırma mamur hale getirmek bır yerin gelişip güzelleşmesine hayat şartlarına uygun hale getirilmesine çahşmak Birine dokunsun diye ortaya atılan söz. 3 Nazariyesi yapılmış bir işin fikir alarimdan tatbik alanına geçişi veya . kullamlması uygun halde olması Kimyada silisyumun simgesi. 4 Kurân'ı baştan sona okumak 5 TERSİ kimyada helyumun simgesi Müzik eşliğinde bir ta kım ritmik hareketlerle danslarla ifade edilen sözsüz sahne eseri. 6 Çahşkan ve becerikli ev kadını 7 Yakacak ol mak üzere hazırlanmış kesilmiş ağaçlar veya kavrayışsız kaba kişi. TERSÎ ikidebirde gayrı iradî kaş göz oynatmak. 8 An • mak Göz, gözetlemek (Ar goda). 9 îlgi Birdenbire ÖNCEKÎ GÜNKU BULMACANIN ÇÖZIİMÜ: SOLDAN SAGA: 1 Torpil, îs. 2 Irtı, ArsB 3 Rk, R^ömork. 4 Piyaz Ba. 5 Idaş, Kore. 6 Teba Ot. 7 bP, Be 8 Nane U ful. 9 Fişak, Ti. YUKARDAN AŞAGlYA: 1 Tirpitin. 2 Orkide Ai 3 Rt, Yabani. 4 Pırasa, Eş 5 öz. 6 Lam, Kopuk. 7 Robot. 8 Israr, But. 9 Sak Ezelî. KOTA 248 ile alâkadarız. 22 30 25 27 49 56 • • • • • • ff İ • • • • • •t Cumhuriyet 6 GAYRİMENKÜL SAT1Ş ÎLAN1NIN TAVZIH tLANl İSTANBUL DÜKU/LNCl) ICRA MEMURLUGllNDAN »72/19 Emınönü Kemaıpaşa M Î nallesı eskj Reşitpaça, yer Ahmet Selâhatdın ve Gen< türk Sokağında Kaın 1 8 Pafta 925 Ada 18 Parse) &ay lı gaynmenkulün satışı tıoi kında Cumhuriyet gazetes' nın 2.9.972 tarıh 1727ü sayı nüshasındakı 10.10.972 ve 2( 10.1972 tarihlı satış uânını ıkıncı paragratındakj I a p kaydında Türkıye Iş BankE sı iehıne 1.2.970 ten ıtıbare aylığı üç oın uradan îk) yı Uk kıra şerhının oeş sen müddetle kiraya venlrmş o duğunun bilinmesı ılân olunur 21 9 972 U ncu Icra Memuru Cclâl VuraJ (Basm 6223) • 68 (222 Yatsı Imaak