Katalog

SAYFA SEKİZ: 9 Temmuz 1972 Istanbul'un çevre kirlenmesı ve Boğaziçi'nin sorunları Bogaa yolanda doldurolaa sahil bölgderiaa Istanbul bugün modern koşullardan çıkmaya yoksun bir anlayışm içinden çalışmaktadır nk sk rftstUnabOtr. Arnavutköy'deU sonî bonın da banlardjtn blridİT. (Fotoğraflar: Tulay DtVtTÇtOĞLU) Boğazın geleceği için tedbir alınmalıdır Yük. Müh. Dr. F. ŞENTÜRK Boğaziçi Ünivtrsitesi Ötretim Görevllal Boğaziçi, bütün Türklerin kalbinde yer etmiş bir vatan köşesidir, îstanbul ile birlikte düşünülür, onun bir parçası, tamamlayıcısıdır. öylesine güzel, öylesine alımlıdır ki asırlar boyunca şairlerin, yazarlann ilham kaynağı olmuştur. tmparatorluğun serveti kıyüanna dökülmüş, musikimizin en içten nağraeleri «dağ, dağ» onun üzerinde dolaşmıştır. Günümüzde çok özel bir su yolu niteliğini de kazanan bu geçit ikl kıtayı birbirinden ayınnası nedeniyle önem kazanmıştır. Türk sosyal nayatını ilgilendiren bir çok olaylan n Boğaziçinde buluştuğu bir gerçektir. İmzalanan paktlar, inşâ olunan saraylar, yanan yalılar, gemiler, yine bu gemilerin çarpmasiyle sönen ocaklar hep buradadır. Türkiye"nin kalbi 1453 ten beri bu «eşi, menendi» bulunmayan mavi yeşilliğe takıh kalmıştır, bundan sonra da böyle olacaktır. Böylesine içimizde olan, günlük yaşantımıza bu kadar kanşrtuş bulunan Boğaziçini, onun özelliklerini tanımak için, bilimsel açıdan inceleyen pek çıkmamıştır. Bilimsel merakın estetik ile yarıştığı zaman yaya kalmaya mahkum olduğu gibi bir sonuca varmak kimsenin aklından geçmemekle beraber günümüzde durum budur. Devlet Kurumları ancak kendilerini ilgilendiren sorunlar konusunda münferit çalışmalar yapmışlardır. örnek olarak hidrobijoloji enstitüsü, Devlet Su îşleri, limanlar vb. idareler sayılabilir. Halbuki Boğaz kıyılannda yerleşme yoğunlaşmakta, endüstri artmakta, deniz nakliyatı gelişmektedir. Bu kıyılarda kömür depoları, akaryakıt depoları vardır. Yeniden plânlanmakta olan kanalizasyon şebekesi lâğım sulannı yoğun olarak bu tnecraya aktaracaktır. Boğaz suları tam olarak bilinmelidir ki. ağırlaşan şartlar karşısında gelecek hakkında açık bir fikir edinmek mümkün olabilsin. bir de alt akıntı vardır. Bu akıntı da Marmara'nın nispeten ağır sulannı Karadenize taşır. Alt akıntı hakkında bilgi pek azdır. Bunun da yuzey akmtısı gibi bir sahilden öteki sahile geçtiği geri döndüğü bazı yerlerde derine daldığı bazı yerlerde de yüzeye çıktığı bilinmektedir. Alt akmtmın yüzeye çıktığı noktalarda geniş anaforlar meydana gelir, bu noktalar da sabit olmayıp gezicidir. Alt akintılann yüzey akıntısına nazaran daha şiddetli olduğunu, bir sandala uygun bir salma bağlanması halinde, bu sandahn, yüzey akıntısma karşı kendi kendine çıkabileceğini tatlı, tatlı hikftye edenleri «kulaklanmizı geren bir tebessümle» dinleyip durmuşuzdur. Fakat bu hayret uyandıran alt akıntıyı mühendislerin anlıyacagı anlamda ölçen de çıkmamıştır. Bu akıntınm hızı, "ana yönü, geçirdiği stı oflinmez. Alt akıntının karakteristiklerinin ölçülmesi gerçekten güçtür. Buna mukabil yüzey akıntısınm özellikleri ölçülebilmiş midir? Bu soruya verilecek cevap da «hayır» olacaktır. Günümüzde bilinen, yüzeysel akintılann yönleri ve şiddetleridir. Fakat bu siddetin zamanla değişimi bilinememektedir. Yüzeysel akıntının ulaşabileeeği en büyük şiddet de ölçülememiştir. tirilerek şehir hizmetlerinde kul lanılması hususu da karşımıza çıkmaktadır. Bir başka ve pek önemli sorun da iki yakanın iskânı ve birbirleri ile ilişkileridir. Görülüyor ki, Boğaziçi bütün doğal guzelliğine rağmen îstanbullunun günlük hayatını etkileyen bir heybetli sorundur. Boğazın içinden yalruz şairlere ilham veren serin suîar ve yıldız yıldız ışıklar değil, fakat bu scrunlar ordusu da akmaktadır. misyonu» ismi altında bir 'yeni organizasyona gidilmesi bir çözüm kabul edilebiUr. Boğaz Komisyonu Başkanı, Bayındırlık Bakanı veya tevkil edeceği bir kişi olabilir. Bu komisyonda Enerjl ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı, tmar Iskân Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı ve Üniversiteler temsil edilmelidir. Komisyon da Milli Savunma Bakanlığının, Sağlık Bakanlığınm, Içişleri Bakanlığının temsilcileri de bulunacaktır. Komisyon, Boğaziçi sorunları ile ilgili işleri mütehassıs idarelere resen verecek ve sonuçlan kıymetlendirecek yetenekte olacaktır. Boğaz kıyısında yerleşmiş bulunan Boğaziçi Üniversitesi gibi kurumlar araştırma tşleri ile yükümlü kılınabilirler. Seyir ve Hidrografi Dairesinin, Hidrobiyoloji Dairesinin işbirliği temin edilebilir. Bütün bu güçlerin bir araya gelmesi ve uzun zaman alacak çalışmalar sonucu: 9 Boğazın kirlenmesi sorununa, • Boğazın deniz tratiği sorununa, • Boğazın balık hayatı sorununa, • Boğazın akıntılannın şehir hizmetlerinde kullanılması sorununa, • Boğazın dibindeki bonılar, kablolar vb. tesisler sorununa, • Boğazın kıyılarının iskânı sorununa çare bulunabilecektir. Boğaziçinin klrlenmeslnde bajlıca nedenlerden biri de derelerin sürüklediği pisliklerdir. Fotoğrafta, Balialimanındaki dete görülüyor. Bilinenler İlk bakışta Boğazın suları Karadenizden Marmara denizine akıyormuş gibi gözükür. Suların, orkoa olmadığ? .gunierde, akıntı yönü budur. Ama akıntı sahillere çarptıkça geri döner ve karşıt yönde yan akımlar dbğurur. Böylece birbirine farklı doğrultularda hareket eden akıntılar arasında düşey eksenli anaforlar teşekkül etmektedir. Bunların en çok bilinenleri Beylerbeyi, Arnavutköy, Vaniköy, Kandilli, Rumeli Hisarı, Meşrute yalı, Şeytan Burnu, Kanlıca, Kefeliköy, Yeniköy, Beykoz ve yukan Boğazdaki akıntılardır. Aynca yine bilindiği gibi Boğaziçinde Sahil kesimindeki kaldırunlar artık birer açıkhava kahvehanesi haline getirilmektedir.. Boğaziçi'nin sorunları Boğaziçinin sorunu çevre sorunlan ile aynı paralelde incelenebilir. Bugün Istanbul'un çev re sorunu kirlenme sorunudur, dolayısiyle Boğaziçinin soıunu da budur. Akıntı rejiminin tam olarak büinmesi de bu sorunun çözümlenmesi bakımından şarttır. İstanbul şehri yeni bir kalkın ma hamlesinin eşiğindedir. Bir taraftan asma köprü ve Haliç köprüsü kurulmakta, bir taraftan «Büyük İstanbul» mefhumu zihinlerde yaratılmakta, bir taraftan da lstanbul*un temiz ve pis su işleri ele alınmaktadır. Bütün bu sayılanlar yeni bir töparlanmanın öncüsüdür. Işte yeni sorunlann kaynağı da bu harekettir. Şehrimiz bugün modern koşullardan yoksun bir anlayışm içinden çıkmaya çalışmaktadır. Çöp sorunu, kanalizasyon sorunu, çevre temizliği sorunu, yağmur suları sorunu çözüm beklemektedir. Dolayısiyle şehirli çöpünü nhtımdan Boğaz sularına bosaltabümekte, yalı sahibi kanalizasyonunu denize verebilmekte, yan dereler sel sulannı ve yüzen pislikleri yine aynı mecraya akıtmaktadır. Bütün bu sayılanlar gerek yüzeysel, gerekse dip akıntüann etkisiyIe «akıntı altı» tâbir edilen kuytu yerlerde toplanmakta ve şehirlinin hayatını tehdit etmektedir. Büyükdere körfezi, Çubuk lu körfezi, Pasabahçe önleri, Ortaköy akmtı altı bu dunımdadır. Asma köprünün ayaklannın Uzerine çıkıldığı zaman durum açıkça görülmektedir. Arnavutköy akmtı alü aynı durum dadır. Yeni yapümakta olan yol durumu biraz daha kötüye götürebilecektir. Anadolu Hisan önü ise bir lâğım manzarası göstermektedir. Ne yapmalı? Boğaziçinin sorunu tek bir devlet kurumu tarafından çözülemeyecek kadar karmaşıktır. Bu sebeple dolayısiyle Bayindırlık Bakanlığına bağlı «Boğaz Ko Kuroçeştne'deki kömür depoları, Boğaziçini kirleten yerlerden biridir. ÇejMl iskeleler de kıyüan Işgal etmektedir.. Ozel Işık Lisesi ile Kültür Koleji sınavını kazananlar Şişli Özel Işık Lisesi ile Bakırköy Kültür Kolejinin giriş sınavını kazanan öğrenciler belli olmuştur. Suıav sonunda başarılı olan öğrenciler şunlardır: Erhan Ümit Sertkaya, Ahmet Aral, Pınar Türker, Samih Emre Mutluay. Niso Murat Morhayım, Salim Cevdet Yanardağ, Mehmet Suavi Gürel, Ali Ahmet Alaçamoğlu, Engiz Poyrazlar, Ayşe Neslihan. Yanardağ, Mehmet Bülent Göksel, Ahmet Doğan Peker, Mustafa Kemal Ceyhun Cemal, Mustafa Naim Üresin, Cem Ali Gürgân, Şenay Has, Ahmet Rahmi Görkey, Tekin Eneren, Sakin Sinan Sar.hman, Berran Dinç, Metin Levi, Sinan Tannsever, Cem Karavan, Ahmet Sinan Dagıstanlı, Aydın Bayrak, Suzan Akmen, Bedia Leylâ Yaşar, Engin Öner, Eray Üngeldi, Sıdıka Nilgün Gücüm, Tamer Ayasur, Sedat Çuhacı, Sara Ovadya, Hüseyin Şenol Çak, Ali Rıza Yeğenağa. Saffet Eczacıbaşı, Ümit Gencay Üstünel. İsmail Murat Kafescioğlu, Ahmet Erürker, Davut Habib, Nejat Lütfi Tüzünataç, Yonca Ateşdağh, Şükriye Seyhan Gültan, Eddi Anter, Cey hun Üstüner, Marko Kordova. îzi Morhayım, Arzu Nazan Koçak, Orhan Necati Çakmak Ahmet îlerigelen, Ahmet Ender Aral, Sibel Geriç. Levent Kayaâlp, Mehmet Ali Burduroğlu, Şef ki Korkmaz, Abdullah Hiüni Lâv, Ömer Hakan Tuna, Betül Sevi, Hatice Oya Abacı, Tancan Paylı, Ahmet Nezihi Dlus, Cemil Selçuk Akar, Ayşe Belkıs Savguç, Albert Kerim Henri Başoğlu, Osman Ercan Yenen. Mehmet Ceırı Bodur. Mustafa Melih Çulha. Aziz Halit Hatman, Mehmet Şerif Güvenç, Ahmet Behçet Gök çen, Yavuz Demirci, Hayâl Büyükgüre, Enis Sevil, Mustafa Fu at Tatari, Niso Sanparto, Ahmet Kızılkaya, Hüseyin Cahit Erbey. Leylâ Nomanoğlu, Fatma MUge Gökçek, Cengiz Özkan, Kadriye Tiftikçi, Mehmet Tunç Turgut. ÖZEL IŞIK LİSESİ İLÂN İstanbul Sular İdaresi Genel Müdürlüğünden Teksif'in, Eğitim ve Dinlenme sitesi açıldı Mehmet Mithat Okay, Osman Yıl dırım Coşkun, Günhan Yüce, Ali Rıza Yardımoğlu, Yusuf Öztreves, Patma Rengin Yonat, Renan Akdağ, Mehmet Morahoğlu Ahmet Murat Cihan, Uğur Arpacı, Duran İzgi, Ahmet Volkan Eren, Nizami Hakan Tokol, Cemâl Eren Ataman, Ferda Bilge, Fevzi Yümaz, İhsan Sevgi Avlaç, Sema Aydın, Çelebon Meriç, Arif Engin Demirçalı, Yamtar Bugaçan Besen, Ceylân Zeynep Azizoğlu, Mustafa İrfan Kıroğlu, İffet Selva Bilen, Ahmet Nuri Şapçı, Ahmet Ertan înanç, Bertan Kalaci, Ahmet Kestek, Makbule Nilüfer üğurlu, Sabri Saydam, Gültekin üçar, Stefan Eken, Zeynep Esra Atabek, Nisso Benhason, Ayşe Alev Gerçeker, Kâmil Ertan Otağ, Hakan KarsIıoğlu, Hakan Atmaca. 550 TON KESİLMİŞ ODUN SATIN AUNACAKTIR Idaremiz Kadıköy anban için 100 ton, Terkos anban lçtn 8U ton, Kâğıthane anban için 12ı ton, Karaağaç anban İçin 250 ton olmak üzere toplam 550 ton fcesilmiş odun (şartnamesl dairesinde) feapalı teklif alınmak suretiyle satm aünacaktır. 1 2 3 4 Kadıköy Için Ton 100 8ü 120 250 Mubammen Muhammen Muhammen Muhammen bedei bedel bedei bedel 32.000. 26 600.38.400.80.000.TL. 1U TL. TL, Muvakkat Muvakkat Muvakkat Muvakkat temlnat temlnat teminat temlnat 2.400. 'TL. L.SH). XL 2.880. İ L 8.000. TL. temin edüe Terkos İÇSB Kâğıthane için Karaağaç için Sartnamelerl çalısma saatlen içinde bedelsi» olarak Tlcaret Müdürlüğümüzden billr. thalenin tümüne veya neı mahal ıçın ayn ayn ıstırafc •HJecefclerin sart.nameıere ertre nazırtayacaklan tcapalı tefcıU m^ftupıannı muvakkat temlnatlariyle nirliltte en eec 24 ' W i Kazar'esı eünü saat 14.00'e Kadar Beyoglu tstiklSI Caddesl 379 no.da tdaremls Zabıtlaı ve Kararlaı BUrosu MUdüriUgüne vermelerl gerefsmektedir. tdare thaleyi vapıp yapmamakta veva dtledigine vapmakta serbestttr (Rnsm: 1753> 4978 Türkiye Tekstil, Örme ve Giyim Sanayil Işçileri Sendikasının (TEKSİF) üye işçilerine biz met için Büyükçekmece'de Gürpınar Köyü sahilinde hazırladığı «Eğitim, Dinlenme ve Spor Tesisi» dün törenle açılmıştır. Tesisin açümasında bir konuşma yapan Teksif Genel Başkanı Şevket Yılraaz, «Sendikamıza gönül ve güç veren üyelerimizin Yeniden tanzim edilen kanalidayanışması ve işbirliği sayesinzasyon projesi lâğım sulannı de de Teksif'in gayrimenkullerinin j nize Tarabya, Pasabahçe Baltasabit kıyraetlerinin nuUiyet bc { limanı, Küçüksu ve Üsküdanlan deli 28 milyon 240 bin 231 liraya verecektir. Kabataş'ta bir kollektör ağzı tasarısı vardır. Bu yükseldiğini ifade etmekten gunoktalardan pis su derin akınrur dujTiyorum» demiçtir. tıya diffuzyon ve dispersıyon 130 metrekarelik sahada uzun olaylannın tam olarak oluşabivâdeli bir plâna göre yapılacak lecegi bir derinlikte pompaianainşaat sonucunda toplam 2500 caktır. Bundan sonra «poılüsyataklı bir tatil sitesi ve 300 yavon»un kendiliğinden önleneceği taklı bir eğitim tinitesi kurula1 tasarlanmaktadır. Görülüyoı ki, caktır. Türkiye'de ilk defa kudip akmtılanrun büinmesi İsrulan bu tesis sayesinde, her yaz tanbul için hayatî önemi haiz20 bin sendikalı işçi 15'er gündir. lül devrelerle yaz tatili yapmak Boğaziçinin ikinci bir sorunu imkânına kavuşacaktır. eemi trafiğl ile ilgilidır. Konu Üye'.erin aidatlarından yapılan aynca üıcelenmesini haklt göstasarrufla meydana getirilen teterecek önemdedir. sisin ilk bölümünün açılışı doBoğazın balık hayatı ile ilgilayısiyle defile düzenlenmiş, milli başka büyük bir sorunu aaha 11 oyunlar oynanmıştır. vardır; nihayet akıntının ehlileş Yedekler İlk 25 yedek ise şunlardır. Mehmet Murat Armağan, Ahmet Hamdi Duyar, Süleyman Ge rici, îshak Budakman, Ali îkizkaya, Sinan Gökçe, Hüsnü Dömeke, Anna Benazra, Osman Numan Çavusoğlu, İsmet Kemal Sayınsöz, Hasan Fehmi Çayırlıoğlu, Yasemin Bali, Azra Babür, ügur Hakan Uğur, Kâzım Ümit Güçlüer, Hamdi Mahmut Kefeli, Uğur Demir Taşdernir, Raşel Behar, Barbaros Aşkm Efe, Cemâl Okan, tsmet Sungur Eker, Mehmet Caner Dalyan, Enver Hakan Dereli, Berna üztürk, Arif Sıtkı Sorguç. KÜLTÜR KOLEJİ Gencay Üstünel, Ali Tuğutlu, H. Emine Akınd, Nuray Kesti, H. Atanır Ünal, Ayşen Karapaşaoğlu, Orhan Biçkici, F. Tülin Atabay, M. Yalçın Ak, Yasemin Karagül. Erdem Algan. Emine Hayrioğlu, Emine Pınarbaşı, Cen giz özkan, A. Meral Gergerlioğlu, Ersan Akyürekli, Gürcan Günesen, Melda Güleç, Nurten Ersu, Çiğdem Açıksöz. F. Ninsan Erâzden, Avidis Ağdemir, Se za Durudoğan, M. Zafer Boduroğlu, Zeynep Özet, Ergin Akalın, Ayşegül Yürekli, Adnan Demirbaş, Neslihan Serel, Serpil Eren, A. Nazım Bucak, Insel Karaoğlan, Haluk Aydın, A. Melek Çubuk, A. Emin Doğrular, Haydar Keleş, Oğuzhan Össyılmaz, Oya Uysal, Arman Arslan, Ahmet Sezer, Şahinde Çağlayan, Sadık Elmalı, H. Özden Karagül, Gülşen Tunakan, Tuncay Encür, Sez gin Korlu, A. Aziz Tecimen, E. Talât Serin, A. îlhan Gümüşel, Oya Tuncel, Sema Ondur, Serpil Baygörü, Nilgün Cumalı, M. İnci Pamirtan, Nilgün üzcan, Mine Dikmen, Sevim Işcan, M. Rıdvan Abay, A. Rifat Özenç, M. Hakan Varlı, Ezel Pekiz, Tunç Özgülgeç, Kaya Koçer, Orhan Üçyürek, H. Erhan Arpıııar, Emine Çekirdekçi, Mehmet Erşahin, Tugay Yenidoğan, A. Hakan Göl, Nilgün Telger, Huma Orhan, Bülent Tarlan, Birgün Özger. Arif Reiz. Hasip Kınay, Berrin Yeltekin, Sedat Vaytaç, İlker Par, F. Yümaz Cümbüş, Ali Türkmen, O. Erol Meral, Harika Selçuk, Hülya Kurtsoy, İnci Nuryüz, A. Feray Altıoğlu, Bingül Saral, Benar Gençoğlu, Merih Nazlıay, Haluk Gîrgin, Metin Bakırcı, Zehra Kaymakoğlu, Oskay Uçak, N. Hale Akel, Mustafa Çaylak, M. Nafiz Türker, M. Hüs«yin Duran, Servet Yusufoğlu, Nuran Kondak, M. Necdet Tercan, Burhan Kurhan, F. Sevim Şahsuvar, M. Suat Bekyar, Renan Bakan, M. Talip Bak kalsaUhoğlu, Erol Kondak, M. Hayri Gücelioğlu. Mehmet Üstün, Gülşen Albayrak, E Güven Erbaşoğlu Sema Kılınç. Bülent Alemdar, Süha Konyılmaz, Gülây YalçınPr. M. Serdar Karataş. Yedekler Can Çeşit, Oktay Gerez, Olcay Akkıran, Çetın Karabay, Tayyar Kozan, M. Nejat Tercan, Hamdi Baybörü, Ercüment Çağman, Dilek Ardıç, Yıldız Kılıçlar, Jale Şakalak, Cavit özger.