Katalog

«4 Mart 1972 sCTJMHUBİYET .SATFA ÜÇ Yunanistan'da krallığa son verileceği OtAYiaR, iddia ediliyor Euslaştırma • Prof. Dr. Yılraaz ALTUĞ MarrU SSCB Komünist Partisi Merkez Komitesi Tiblis şehri Komünist Partisi Komitesini şiddctle yermiştir. Gürcistanın başkentinin komünist jöneticileri üretimi orgütliyememek, suiistimallcri önliyememek, gençligi eğitememek \e mllliyetçiliğin tekrar bclirmesine sebep olmakla itham edilmişlerdir. SSCB Merkez Komitesi 30 Aralık 1971'de gizli bir karar almıştır. Buna gotc Rusyadaki tnsan Haklan hareketi ve bilhassa Günliık Olajlar Havadisi ismi ile yayınlanan gizli gazete ve diğerleri susturulacaktır. Günliik Olaylar Havadisi gazetesi 1968'den beri yaymlanmaktadır. Kı tım Türkleri, Müslüman Mekhtiler \e Yahudilerle diğer Ras olmıyan uluslann yaşamak, yok olmamak çabalarma sütunlannda sık sık yet vermektedir. Diger taraftan Ukranyada ve Litvanyada birçok tutuklamalar yapümıştır. Bu, Rus o\ mıyan Cumhuriyeüerde bir fcaynasma olduğunu göstermektedir. nioskovada insan haklannı savunanlar çok az kalabalık bir aydm grubudur. Bnnların SSCB yönoticileri iein tehlikeleri sadece hâlâ Rusyada bir muhalefct grubunuıı bulnnduğunu göstermekten ibarettir. Halbuki Cumhuriyetlerdeki memnuniyetsizlik ise daha önemlidir. Ukranya aydınlan şündiye fcadar SSCB'deki samizdat denılcn gtali yaymlan en çok yayınlajan grnptur. Sovyet polisi 11 ve 12 Ocakta Kiev ve Lvovda 21 aydını tutuklarçış. bunlardan 5'ini bıraKımştır. Dlğer 16'sı herhalde 196368'da 20 Ukranyalı aydının gizli bir şekilde Sovyet aleyhtan belgeleri cllerinde bulundurmak suçundan yargılanıp mahkum edilmeleri gibi bir muameleye tâbi tutulacaklardır. Aydmlar arasmda Vyacheslav Chornovil, İvan Svilychny, İvan Driouba ve Tevgen Sverstyuk gibi mllletlerarası ün yapmışlan da vardır. Chomovil 1967'de yabancı komünistlere bir mektnp yazarak L'kranyanın Ruslaştmlmasını elestirmiş ve KBG taraündan 1%3OJ'da llkranyada yapılan ihrilâllcri bir bir yaztnış ve bundan ötünı iiç yd hapse mahkum olmuştu. Edc biyatçı Sverstyuk, Ukranya geçmisini öven denemeler yazdığı için tu tuklanmıştır. Diğer bir edebi eleştirici olan Svitlychny, memleket dı»ına şiirler yotladızindan kbtii ki|i olmuştur. Dziouba ise milliyetçi fi kirleri var diye dokuz yıl hapse mahkum olan tarihçi Morra'n savunduğundan yakalanmıştır. Ukranyada Ukranya Öncüsii adh bir gizli gazete basılmaktadır. 1976'den fimdiye dek bes sayısı çıkabilmiştir. Bu Moskovada basılan «Günhık Olaylar HavadisUne çok benzemektedir. Öncii «Söz hürriyetinia ve Anayasaca tanınan diğer demokra tik hürriyetlerin ihlâllerine ve Ukranyada adalet dışı tenkillere, milli egemenliğin ihlâllerine Vkranyalı siyasi mahkumların haplshanelerde ve kamplardaki durumlanna dair bilgi» vereceğini açıklamaktadır. Öncii aynı zamanda «Sovyet ve komünist aleyhtan bir yaym organı olmadığını» da bildirmektedir. Öncüye g8re iç siyasi meselelerin çözülmesinde ha ta yapan kişilerin. organlann ve müesseselerin eleştirilmesi bir Sovyet aleyhtan faaliyet değildir. Öncu: gayrikanani tatuklama ve cczalandırmalann bir listesini vermistir 200 Ukranyalı aydın tarafından imzalanan ve Ukranya dili \e kültüriinün yıkılması için yapılan faaliveti protesto eden bir bildiri de Öncü'de yaymlanımşür. 194t'da SSCB tarafından zorla ilhak edilen ve yabancilann girmesi yasaklanan Baltık devletlerinde de bir kaynaşma vardır. Litvanyalı 17 komünistm yazdığı bir mektup hatılı komünistlere ulaşmıs veya vayınlanmıştır. 3540 yıldır komünizm için çalıstıklannı ve Bnrjuva rejiminin hapishanelerine atıldıklarını Eo'yiiyen bn yazarlar hâlen iimitlcrini kaybettiklerini zira Leninizmin çoven Rus milliyetçiliijinm paraMınası olarak kullamldığinı ve SSCB'deki fcüçük uluslarm zorla Ruslaştinidığını açıklamaktadırîar. Lenın Bolşeviklerin «bir uluslar hapishanesi» olmuş olan Rus Çarlığma karşı olduklarını söylemişli. Fakat ölümünden kısa bir süre önce nullivetler politikasının başarıstz olduğunn gürmüştü. Bu partiye ka bul ettirdiği aşırı merkeziyetçilijrin bir sonucu idi 6 Ekim 1932'de Sh asi Büroya şöyle yazıyordu: «Seven Rus milliyetçiliğine bir ölüm savasj ilân ediyorum.» Fakat 30 Aralıkta Sekreterliğine yazdırdığı bir notta ise: «Gallba meşru özerklik, muhtariyet racselesinde yeter derece enerji ve sertlik göstermediğhn için suçluyum. demekteydi. Simdiki rejira de T^ninin son anda düzejtmek istediçi fakat vakti ve kuvveti kalmadığı için düzeltemediği hatayı islemeye devam etmekte ve Ruslaştırma politikasını şiddetle gütmektedir. DIS HAB ERLER Allende Şılı'de parlamento çalışmalarını bir hafta durdurdu SANTİAGO, (a a) Başkan Salvador Allende, hükürnet ile parlâmentodaki muhafazakâr çoğunluğu karşı karşıya getıren bir uyuşmazliğın acele olarak sonuca bağlanmasını önlemek üzere, parlamento çalışmalarını bir hafta için durdurmuştur. Anayasaya uygun olarak alınan bu karar, hükumeün dayandığı «Halkçı birlik» ile muhalefetteki «Hıristiyan Demokrat Parti» arasında çetin müzakerelere konu olan yeni bir «L'lusal sanayi sektörfl» kurulması tasansı uzerinde anlaşmaya vanlabilmesi ıçın zaman kazandıracaktır. Çalışmal a n durdurma karan, aynı zamanda, Hıristiyan Demokratlan n parlamentoya her devletleştirme için hükümetın ayrı bir kanun teklifi getirmesi yolunda bir kanun tasansı sunmalarından hemen sonra alınmıştır. Böyle bir tasarı, hukümetin programmda öngordüğü ihtüalcd reformlan uy gularken her ayn girişımi için parlamentodan yetki alması anlamına gelmektedir. Erim Amerika da Türk Başbakanı Nıhat Erim'in Amerika ziyareti, Doğu Akdenizde bazı önemli gelişmelerin olduğu bir zamana rastlamış bulunuyor. Bilindiği gibi, Amerika Birleşık Devletleri bölgedeki faaliyetlerini arttırmış ve Yunanistan'da bir üs kurmak üzere teşebbüse girişmişür. Amerika'nın Türkiye ile Yunanistan'a yaptığı silâh yardımı ile Türkiye'ye yaptığı iktisad! yardımın miktarı ise 100 milyon sterlini geçmektedır. Sovyetler Birliğı ise Doğu Akdenizdeki varlığını güçlendirme konusunda gayret harcamağa devam etmektedir. Hâlen Sovyetler Birliğinin Akdenizdeki donanmasının gücü hızla Amerikan Altıncı FUosununkine yaklaşmak ta, Sovyet savaş gemilerinde bulunan füzelerin menzilleri ise Amerikan savaş gemilerinde bulunan füzelerin menzillerini geç mektedir. Bu arada Sovyetler Birliğinin Yunanistan ve Türkiye'deki teşebbüslerine değinmek de yerinde olur. Sovyetler Yunanistan ve Türkiye arasmdaki ticaret hacmi genislemekte, Busya bir taraftan da Türkiye'ye uygun şartlarla krediler açmaktadır. Cumhurbaşkanı Podgomy* nin gelecek ay içinde TUrkiye'ye yapacağı ziyaret sırasında, iki tarafın yetkılilerinin smal krediler konusunda yeni anlaşmalara varmalan ve Türkiye'ye açılan Sovyet kredilerinin miktannda artış olması kuv\etle muhtemeldir. Daha şimdiden Ankara'dan sızan haberler Türk yetkililerinin bu konuda umutlu olduklarını gösterir niteliktedir. Bu arada Sovvet yetkililerinin Türkiye ile bir dostluk anlaşması imzalamak istediklerı, bu hedefe ulaşabilmek için de Türk yetkililere ısrarda bulunduklan bildirilmiş, ancak bu haberler daha sonra taraflarca yalanlanmıştır. bunlara ek olarak îtalya'daki siyasi durumun gösterdiği özellikler, Akdenizi bir barıs gölü haline getirme çabalarının hiç değilse şündilik sonuçsuz kalmağa mahkum olduğunu göstermektedir. Türk Başbakanı Nihat Erim'in bir süre önce Pransa'ya yaptığı resml ziyaret sırasında, Fransa'nm Türkiye'deki etkisınin artacağı söylentilerı çıkmıştı. Ancak bu söylentiler doğru çıkmayacak ve Fransa'mn Akdenizin silâhsızlandınlmasi yolundaki teklifinin Türkiye'yi fazla etkilemediğı göriilecekti. Turlc yetkililer Akdenizin silâhsızlandınlması teklifinin, Karadenizde Sovyetlerin daha fazla yığmak yapmasına, buna karşılık Akdenizde de Amerikan gücü zayıflıyacağı için dengenin bozulmasına yol açacağrna inanmaktadırlar. Bu, Tiirklerin yüzyıllardır besledikleri bir korkuyu ifade etmektedir gene. Türkler uzun yıllardır Ruslann Karadenizı kendi hâkimiyetleri altına aldıklarını görmüş ve onlann güçlennıelerini endişe ile seyretmişlerdir Bugün bile Türkiye'de pek çok kişi Sovyet yetkililerinin Büyük Katerina'nıc politikasını izlemekte olduklan inancı içindedirler. 1947 yılında Stalin'in Türkiye'ye karşı 1leri sürdüğü istekler Türklerin bu korkulannın daha da fcöklesmesine yol açmıştır. Hâlen Türkiye'de ordu tarafından desteklenmekte olan rejim Marksist Leninist gerillalarla uğraşmakta VP meselâ Doğu Almanya'yı bu gerillalann beslendikleri en büyük kaynaklardan biri olarak görmektedir. 0} dıs basında 7 süreyle ATtNA, ( a A ) Güvenfflr kaynaklann bUdirdiğine göre, Başbakan Yorgo Papadopuios'un Kral Naipliğini de üzerine alması ile sonuçlanan sürpriz iaıan Yunanistan tahtuun geleceği ile Ugili şüpheteri daha da arttırmıştır. 6 Yunanistan'daki askerî rejimin bazı muarızlan, Papadopuios'un bundan sonrakl hareketinin ne olacağını merakla sormakta, diğer bir kısmı ise, Papadopuios'un, devlet başkanlıgı görevini de uzerine almakla, krallığa son verme yönünde ilk köklu adımı attığına işaret etmektedirler. Yunan tarihinde, yakın çagda, Uçüncü defa olarak Başbakanlar, Devlet Başkanlıgı görevini de yüklenmektedir. Nitekıra 1935 ve 1945 yıllannda da iki görev aynı şaoısta toplanmıştı. Papadopulos, şıradt Yunanistan'daki bütün önemli görevleri üzerinde taşunaktadır: Kral naiplıği, Başbakankk, Dışişleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlıgı, Devlet Bakanlığı. Bunun dışında, kanun hazırlama ve kanunlan onaylama yetkisi de vardır. Gözlemciler, Papadopulos"un, tahtın geleceği konusunda haüc oyuna başvurmayı düşündüğünü ifade etmektedirler. Aüna bası nında son zamanlarda yer alan bazı yokiamalara göre, Yunan halkınm çoğunluğu Cumhuriyet yonetımine taraftardır. Böyle bir ybnetimde, Papadopulos Cumhur başkanlıgı için tabii adaydır. Bugünkü duruma göre, ülkede teşkılâtlanmış muhalelet bulunmadığından, Papadopulos iktidan, Ispanya'da Franco iktidarı kadar uzun sürebüir. ABD Malta'nın yardım isteğioi reddetti LONDRA, (ajı.) Nixon yönetimi, Malta Hükumetinin, Ingıltere ile bir savunma anlaşması imzalamasından önce özel Amerikan yardınu ısteğini reddetmiştir. lyi haber alan diplomatik kay naklara gbre, Amerilcan Hükümeti Malta Başbakanı Dom Mıntoff'a, iktısadi yardım konusunun düşünülebileceğini, ancak, bunun üslerle ilgılı anlaşmaya varıl masından sonra olabileceğini bildirmıştir. Bu durumda, Malta Başbakanının, lislenn kırası ile ilgıli NATO ve Ingütere teklifmi kabul etmesl veya reddetmesa için sekiz gün kalmıştır. Ingüiz bırlıkleri Ada'dan çekılmeye devam etmekte olup çekılme işlemı 31 Mart tarihinde tamamlanacaktır. RAMRA DURDALake City Hava Alanı OAHIIILAK nen Salt e t t e n şüpheled l t l pak yetkilileri: paketi açtıklan zaman bomba yerine ba oyuncak lokoraotifi buldular. Micbelle ise elinden alınacaginı sanmış; lokomotifine sıkı sıkı sanlmıştı. 9AMIIIIAR K ü ç ü k Amerika, Paris Barış Görüşmelerini boykot etti PARtS, (THA) Paris Barıs Gorüşmelerindeki Amerikan Heyeti Kuzey Vıetnam ve VietKong heyetıne, «Ciddi jörüşmelere otannsya niyetli olduklsn takdirde» otummlara devam edebileceğini bıldirmiş ve gelecek haftaki oturumu boykot edbceklerinı açıklamıştır. Amerikan temsilcisi Wilüam Porter'in bu açıklamasının üç yıldır devam eden Paris Barıs Gorusmelerinin suresiz olarak çıkmaza gıreceği anlamına geldıği belirtilmıştır. Konferans'a yakın kajTiaklar Guney Vietnam heyetinin de Amerika'nır» bu kararını destek ledığini bildirmişlerdSr. Kuzey Vietnam ve Vietkong delegelerinin bir barış anlaşma. sına varılana kadar savaş tutsaklarının geri verılmesi konusunda Amerıka'nın yaptığı teklıfi geri çevirmeleri üstüne Por ter oturumları boykot etmeye karar verdiklerini açıklamıştır. Visamiral Pighini, Nato GüneyAvrupa Deniz Kuvvetleri Komutanı oldu BRÜKSEL, (».».) NATO Genel Karargâhından dun açıklandığına gore, Italyan donanmasmdan Visamiral Guıseppe Pıghını, NATO Güney Avru. pa Deniz Kuvvetleri Komutanlığına atanmıştır. Amiral Pıghıni, gorevine bugün başlayacak tır. Hürriyet ve Hür Avrupa radyolarının Batı Almanya'dan çıkarılması istendi BONN, ( 1 4 . ) Batı Alman. ya Sosyal Demokrat Partisinden bir grup milletvekıli Birleşık Amerika Cumhurbaşkanı Nıxon ile Batı Almanya Başbakanı Wılly Brand't'a dun birer telgraf göndererek, Münih'te kurulan \e Doğu Avrupa ulkelenne yayın yapan «Hür A v m pa Radyoso» ile «Hürriyet Radyosu» adh Amenkan radyo istasyonlarının kaldırılmasını istemişlerdir. Suriye'de hiikiimete Baas Parlisinden olmayanlar da alındı ŞAM, (a a) Cumhurbaşkanı Hafız El Esad, Kabınesinde dun önemli değışıklikler yaparak Baas Partisıne mensup olmayan bırçok polıtikacıyı sorumlu «nevkılere getırmiştır. Bu değişıklıklerden «onra 30 kişüik Surıye Kabinesinde, Baas Partisi ile bu partiye rnensup olmayanlar arasında tam bir denge sağlanmıştır. Kabinede hâlen 1S Baasçı ile 15 Baasçı olmayan politikacı bulunmaktadır. Şam'da yapılan açıklamaya gö re, Başb«*an AWtörnmmaîv X I « f favi, görevini muaaöıza ederken beş bakan kabine dışı kalmış ve yedi kişi de. dışandan kabineye girmiştır. Gepelkurmay Başkanı General Mustafa Tlas, Savunma Bakanlığının da başına getirilmiştir. Diğer taraftan son yirmi beş yıllık dönemde Türkiye ile Amerika arasında devamlı şekilde ilişkiler olmuş ve Amerika bu ülkenln savunma masraflannın büyük bir kısmını karşılaraıştır. Yaymlanan istatistiklere göre bu Bölgede meydana gelen ku dönem içinde Türkiye'nin Ameruplaşma, bu arada Malta ve rika'dan sağladığı askerî yardıKıbrıs'taki son gelişmeler ve mın miktan 12 milyar dolar seviyesindedir. Buna rağmen, son yıllarda Türkiye'de Amerikan aleyhtarlığı artmış ve iki ülke arasındaki ilişkiler gerginleşmiştir. Başbakan Nihat Erim ile Amerikalı yetkililer arasındaki görüşmeler şlmdi bu şartlan n gölgesi altında cereyan edecektir. Türk • Amerikan üışkilerinin hafif ölçüde de olsa bozulmasmda en önemli rolü Kıbns oynamıştır. Amerikan Altmcı Pilosunun 1964 yümda Türkiye'nin Kıbrıs'taki Türkleri korumak amacıyla adaya müdahale etmesini önlemesi, iki ülke arasına soğukluk girmesine yetmiştir. Daha sonra Başkan Johnsoniın bu konu ile ilgiU olarak yazdığı kaba mektup Türkiye'dekı Amerikan aleyhtarlığmı büsbütün körüklemiş ve iki ülke arasındaki ilişkileri bir gerginlık dönemine sokmuştur. Bunun üzerinedir ki Türkiye Ue Sovyetler Birliği ve diğer sosyalist Ulkeler arasındaki ilişkiler kuvvetlenmeğe başlamış, Amerika ise Türkiye'dekl varlığını azaltarak bu Ulkede göze batmamağa çalışmıştır. AmerUca'nın bu politlkasınm biraz geç kaldığını belirtmek yerinde olur. Bugün militan Amerikan aleyhtarlan etkisiz nale geldikleri halde, TÜTkiye'de bir Amerikan düşmanlığı vardır Akıllı bir politika izlendiği takdirde bu pürüzlerin de zamanla gıderilmesi zor olmayacaktır. Başbakan Nihat Erim'in ziyaretı sırasında hiç süpheslz bu sorunlar tekrar ele alınacak ve taraflar, bazı tavizler vermek pahasına da olsa, konulann çoğunda anlaşmaya varmağa çalışacaklardır. Uragoay'da genel grev hayatı felce oğtattı MONTEVtDEO, (Drnguay) (aa) Binlerce ışçlnin çarşamba günü başladığı genel grev hareketi, 1.5 milyon nüfuslu Montevideo'da hayatı felce uğratmıştır. Komünist eğillmli ülusal tşçi Konvansiyonunun Genel Sekreteri Pelix Diaz, 10 saatlık genel greve 400.000 memur ve işçinin katıldığını söylemistir. Sendika lideri, lşçi ücretlerine °b 40'a kadar çıkan bir zam istediklerini, ancak hukümetin °> 20 nisbetlnde bir zam a yanaşüğını belirtmiştir. Genel grev hâdisesiz geçmiş, fakat polis, her ıhtimale karşı şebirde sıkı güvenlik tedbirlen almıştır. Belgrat'ta herkes çiçek asısı olacak BELGRAD, (ajı.) Belgrad Radyosu dün Yugoslav başkentincîeki herkesin çiçek aşısı olacağını bıldirmiştir. Dün bütun başkentte aşılama merkezleri (aalıyete geçmiştir. Belgrad'ın bir numaralı ameliyat merkeziodeki karantinada çiçek hastalığına yakalanmasından şüphe edilen bazı kimseler bulunduğu doğrulanmıştır. Ancak yetkihler hastahane personelınden iki kişinin çiçekten olduğu yolundaki söylentilerı yalanlamışlardır. Yugoslavya'da kırk iki yıldan beri ilk kez geçen hafta çiçek olaylanna rastlanmıştır. Bu olaylar Guney Batıdaki Kosova bolgesind"e ortaya çıkmıştır. Çiçek hastalığının Şubat aymda Bağdat üzerinden karayoluyla Mekke'ye giden bir hacı tarafından getirıldigi sanılmaktadır. Hisse senedi ve tahvil konusunda ölçüleriniz nedir? Kıymetli tasarruflannızı en verimli ve emniyetli şekilde değerlendirmek için aldığmızveya sathğınız hisse senetleri ve tahvilleriniz konusunda ölçüleriniz nedir? Ekonomik hayattaki gelişmeleri, piyasa ve borsa hareket ve eğilimlerini bilimsel olarak değerlendirmek menfaatleriniz açısından önemlidir. Bu konuda sağlam, güvenilir ölçülere dayanmak için, Osmanlı Bankasmır geniş tecrübe ve bilgiye sahip teknik istihbarat kadrosundan yararlanınız. özel bilgi isteyen hisse senedi ve tahvil alımsahmında Osmanlı Bankası güvenilir rehberinizdir. The Financial Times PERSONEL ŞEFİ ALINACAKT1R Memur ve işçı sayın 400 kişi olan Fabrikamıza bütün personel muamelelpiıne hâkım, SSK Kurumu, Iş Kanunu Toplu Sözleşme ve Sendikalar Kanunu tatbikatlarında, işçi ücret ve maaş tahakkuk işlerinde tecrübe sanibi bir personel şefı alınacaktır. Aynı bilgı ve tecrübeye sahıp adaylar arasında Almanca veVa tngilizce lisanlarından birini konusan tercih edılecektir. Talıplerin PJC. 7 • GKBZE adresıne kısa nal tercümeleri ile bırlikte yazılı olarak müracaat etmelerini rica ederiz. (Uâncüık: 7064/2021) OSMANLI Modern bankacılık hizmeti Lütfen BROŞÜR ÎSTEYİNİZ. • SAKATLAB Sakatlaruı kul lanabüeceğı tekerleklı sandalyalann ithal ediknesüun yasaklanması Uzerine, Cumhurbaskanı Salvador Allende'ye şikâyet cıak sadiyle bir protesto yürüyüşü yapmaya kalkan sakatlarla polis arasında çatışma olmuştur. • RONTGENCI Kendlsini devamlı olarak ranatsu ve tâciz ettifi iddiasıyle dâvs ettiği fotoğrafçıyı, Jatqupline Kenn&ly Onassis'in avokatı «röntçenci kadm helâlanna gizüce sokulan tip» oiarafc vasıriandırmıstır. • VtETKONG Vietkong topçusu, çarşamba gecesı geç saatlerde, başkent Saygon'un 96 Km. Kuzeytodeki Tay Ninh Amerikan Vietnam ortak harekât üssünü yoğun bir roket ate^ıne tutmuştur. • SARHOŞ DIPM)MAT P*. ris'te Birleşik Amerika Ue Kuzey Vietnam re Vietkong arasındaki banş görüşmelerinde, Birleşik Amerika heyetinin baskanı olarak ülkesını temsil edeceği, Beyas Saray tarafındao bildirilen Paris Büyukeiçisi Arthur K. Watson'un, bu çörevden afredildiği açıklanmıstır. Heyet haskan!>~n • t.vin edlldikten sonra, 9 Mart tarHıinde Washington'a seyabat ederken, VVatson'un feci şekilde sarboş oldufu ve hosteslerl iıaç ettiği, ta. nımms çazeteci Jack Anderson tarafından. vuzden fazla gazetede yayımlanan yazısıyla kamuoyuna açıklanmıştı. Sayın Şişli Terakkili: 2t Mart 1972 Pazar saat 1030 da gelenekse! Talaf Kebabı gü. nunde bulusalım. Şişli Terakld Llserinden Yeüseııleı CtralyeU Fulmar: 4192002 Cumhuriyet 200S