Katalog

İNGİLİZCETÜRKÇE SÖZLÜĞÜ REŞAD GÖNDEM Yazanlar: OKUL Yayımlayan: ı RUŞEN I ALAYLIOĞLU GÜVEN BASIM ve YAYINEVİ Toptan Satış Yerleri: Ocak Kitap Dağıtım ve BATEŞ ^ İstanbul • » umhuriyet FEN SINIFİ ÜNİVERSİTEYE GİRİŞ ı s BİR ÖĞRETİM YILI SÜREU 20 EklmlHa»ıFan 13 K»»ım1 Hamlran • 4 AralıkSınav run «4 AralıklHuiran 52 İSf m ?ff l w .f0" K»«mSın«v giin • Kurucusu: YTJNUS NADt DERSANESI 49. yıl, sayı: 17335 Telgraf ve tnektup adresl: Cumhurıyet İstanbul Posta Kutusu: tstanbul No. 24« T e 1 e ( o n I a r : 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 224299 11 Kasım Cumartesi 1972 Siyasî partiler, önümüzdeki hafta içinde karara varacak Melen: «Destek göreceğimize inanırsak göreve devam ederizi Aksi halde herkes tarih ve millet önünde sorumluluk yüklenir..» CHP: «İmâ ve tehditlerle asıl sayın Melen, tarih ve millet önünde sorumlu duruma d üş me k t e d i r..» SİY ASÎ TARTIŞMA *• • SURUYOR Bir Gün Sonra , . tamızın ölüm yıldönümü / A \ bn'.vıl Şeker Bayramının y ^ ^ \ üçüncü günürie rastladı. • " • " Birinci gününe de rastlayabilirdi. Arap ve Frenk takvimleri arasındaki on günlük fark ortadan kaldırılamayacağına göre, arada bir böylesi rastlantılarla kaTşılaşmamız, tıpkı Günes tutulması, Ay tutulması gibi dogal savılmalıdır. Doğal sayılmalıdır ama bir nlusnn aynı fün hem bayram yapıp hem yas tutmssı olacak şeymidir? Bu olmazlıgj dikkate aldığımız taman, Atatürk'ün ölümü üzerine o günlerin acısı içinde her yıl uygulanmak kaydı ile vardıgımız kararın yanlış ve acele verilmiş bir karar olduğunu bugün daha iyi anlayacak durumdayız sanınm. Akümızdan çok duygularımıza baglı kimseleriz. Bu yüzden sık sık akla ters düşen işler yapar, eonra da doğru yolu nasıl bulacajfrmızı düşünür dururuz. Ne dinimizde, ne de ulusal geleneklerimizde yas tutmak diye bir şey yoktur. ölmüs büynklerimizl anmayı «lbet görev biliriz. Büyüklerimizin büyüğü olan Atatürkümüzü ölüm yıldönümlerinde ulusca sayjp ile. anmak da baş görevlerimirden biri sayılmak gerekir. Ama rica ederim, Ata'yı anmak, her 10 Kasım'da bayraklan yanya indirmek, gazete başlıklarını kara'harflerle basmak, tiyalroları, eğlence yerlerini fcapatmak, içki yasağı koyarak ülkeyi baştan başa biçimsel bir yas havasına sokmak mı demekjir? teimizde Atatürk'ü her gün ananlar, O'nun eserinden sapmış olmaoyzın acısı ile her an yürefci burkalaırfar var. Yılda bir kez, 34 yıl öncesinin duyşosal heyecanı içinde yurdumuzda uygulanmasına karar verilen ulusal yas gür.ünden onlara ne? Onlann zaten her gün içi kan ağlıyor, her gün Atatürk'ü yitirmiş olmanm ezikli|i ile gözleri nemli. Bize düşen ölüm yıldönümlerinde Atatürk'ün yasını tutmak degil, o büyük eseri her gün daha ileriye doğru geliştirmis oltnanın kıvaneı içinde, çSğRÜmiiz gurnrla kabarmıs, O'nu saygı ve sevşfyle anmak olma. lıydı. diyoroz. BuTidan h5yle de amacımız bu olmahdır inancındayız. B:rakalım Atatürk düşmanlanm kıs kıs güldüren ve zamanla anUmını büsbütün yitirecek olfn yas törenlerini. • ölüm yıldönümlerinde Atamı7> yine analım. Anıtkabre eidip önünde savgı dnrıışunda hulnnalım, Okulterda, üniversitelerde, çeşitli demeklerde trenç knşaklaT3. O'nun büyükliiiünden, bize bıraktıeı emanetin kntsaliığından söî edelim. Atatürk'e lâyık yurttaşlar olarak yetişmek icin yılda bir fün O'nun manevî hüzurunda egilmenin yetmerliifine inandıralım çevremizi. Ama bayraklar ysrıva indirîlmesin. Sembolik olarak indirilseler bile derhal Tenfden söndcre çekilsinler. Her razete, baslı6;ını diledigi renee bovasın, tiyatrolar. sinemalar, eŞlcnce yerleri kanatılmasın, içki vasa£ı konmasın S4 yıldır görüyornz. hiç bir yararı yok bun'arın AtatürkçülüSü yasatmay3. AtatürkçüHik biçim*r\ törenlerle deSil. O'nun kendinden ^onrakilere cmanet ettigi uln^ai balrımsızlık ve ca&d?,s uvgzrlik rikiî^üne vnrelıtprı haSlı (tfnc kusakların vorulmak bilmez, sonu eelmer siîrekli çabaTnrdnnni7 bn cabalar sayesin«1», öni'mdeki criicliik'eri venecek. bu rabalar savesinde vükseliş yolonu bulacaktır. ANKARA, (Cumburiyet Bürosu) ' CHP Parti Meclisinin Hukümetle ilişiği kesme kara.rı üzerinde Bayram günlerinde siyasi gelişmeler olmuş, Başbakan Ferit Melen düaenlediği basın toplantısmda «Gereklı desteği göreceğimızie inanırsak göreve devam ederiz. Aksi halde herkes tarih ve millet önünde sorunaluluğunu yüklenir» demiştir. Başbakan ve parti liderleri,, Atatürkçülük konusunda görüşlerini açıkladılar Melen, «Türk MUleti Atatürk'ün ruhunu şadedecek doğru voldadır» dedi.. ANKAHA, (Cumhuriyet Büromı) Siyasi parti liderleri, Anadolu Ajansınm «Atatürkçülükten ne anlıyorsunuz?» sorusunu cevaplan dırmışlardır. < Atatürk'ü andık ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Vatanırnızm kurtancısı ve Cumhuriyetimizin kurucusu Büyük Atatürk dün, ölumünün 34. yüdönümünde, bütün yurtta özlem le bir kez daha anılmıştır. Büyük Atatürk'ün gözleri ni yaşama kapâttığı an olan saat 03.05 de, bütün yurt onun aziz anısı önünde saygı duruşu yapmış, fabrika ve ulaştırma araçlannm sirenleri, saygı duruşu süresince çairmştır. Aynı anda Ankara'da «Anıtkabir» de 13 başta Cumhurbaşkanı ol>. mak üzere Cumhuriyet Senatosu ve Millet Meclisi Baş kanları ile Başbakan, Anaya sa Mahkemesi Başkanı, Ge . (Devamt Sa 7 Sfı 7 rtp) i Melen SOLMAZEKLE İLGtLt CHP BİLDİRİSİNE tÇİŞLERÎ BAKAıSHĞI CEVAP VERDİ ANKARA, (Cumhuriyet bürosu) CHP Merkeç Yönetim KuruJunun MGP"nin üst kademelerin de gö^evli "eski bir millfctvekili' ne usulsüz pasaport verilmesi yolundaki iddiasını cevaplsndıran Içişleri Bakanhğı, «Irfan Solmazer'e pasaport verildifei tarihe kadar, yetkili adii makam, larca alınmış ve pasaport verecek makamlara intikal ettirilmiş herhangi bir tahdit kararının mevcut olmadığmı» bildirmiştir. CHP Merkez Yönetim Kurulü. Şeker Bayramının ikinci günü bir açıklama yaparak, MGP'H eski milletvekiline Melen zam.ırında pasaport verilerek yurt dışına çıkmasının Ve böylece koğuşturmadan kurtulmasmın saglandıgını iddia etrrriştH. . CHP bildirisinde, bu kimse hakkında tedhiş olaylarından bazılaımı yürüttügü ve ?ençleri suça teşvik ettiği gerekçesiy!.e kovuşturma yapıldigı iddiası ileri süriildükten sonra, şöyle denilmektedir: (Devamı Sa. 7, Sö. 1 de) Başbakan Ferit Melen, Atatürk'üa 34. ölüm yıldönümü mü!.• na^erjetiyle bir mesaj yayımlaya', rak." • Atatürk'ün örü ve sözü, hiçbir sahte yorumla tahrif ediCHP Merkez Yönetim Kuru lemeyecek kadar açıktır» demişlu da buna «Bu tür ıma ve teh tir. riitlerde bulunmakla, asıl Sayın. Melen, mesajında özetle şunla Ferit Meien ta,rih ve millet ö 'rı söylemiştir: nünde sorumlu duruma düşmek «Bazı dış etkenler altıocja yur tecîir» cevabını vermistir. dumuzu ve büyük milletimizi DP GAel Başkanı da verJiği (Dçvamı ha. 1, Sü. Z de) demeçte, «Şımdiki hükümetin siyasi istikrarı sağlayamıyacağ;nı» "söylemiştir. MELEN, Öte yandan Hükümetin duruKAYACAN'I mu ile ilgili olarak Başbakana verilecek cevapları görüşmek • ZİYARET ETTİ üzere AP ve MGP'nin yetkili • kuru'Jarı hafta bâşjnda topla' ANKARA Eaşbakan Ferit nacaklardır. Melen dün saat 15.00'de Deniz AP Gerel Idare Kurulunurı Kuvvetleri Komutanı Oramiral hükümet konusunda alacağı ka Kemal Kayacan'ı, ziyaret ederek rarın AP gruplarında da görü j yarım saat kadar görüşmüştür. şülmesi ihtimali belifmiş'tir. : Bunun bir bavTam ziyareü olduğunu belirten Başbakan .MeMelen'in basırt len, Hükümetin dıırumu ile ilgili olarak herhangi bir teması toplantısı olup olmayacağı yolundaki soruya karşıhk, «özel bayram zıBaşbakan Melen, Bayrarrun birinei güıiü, MBG Başkanı Fuhıi yaretleri yapıyorum» demiştir. Özdilekle d e görüşcrek liderlcrle temasını tamamladıktan ;onra Meclls'teki çalışma odasmda bir SUNAYT basın toplantısı düzenlemiştir. Melen,' hükümet programında YALOVA'DA ve bakanlar kadrosunda hiç bir değişiklik yapmayacağını, göreve DİNLENİYOR devam ederse a>nı kadro ve prog' YALOVA Cımıhurbaşkanı ramla devam edeceğini basırctoplantımda özellikle belirtmiş, Cevdet Sunay, Termal'deki Cum CHP'nia ajTilmasının «Bir hü hurbaşkanhğı Köşkünde bir sübümet 'buhranı sayılmayabiloce re istirahat etmek üzere, dün ğini» pne sürmüş. koalisyon fik Ankara'dan Yalova'ya gelmiştir. rinin korşısında olduğunu söyle•Sunay, askeri bir uçakla Kamiştir. Koalisyon'.arm parti pa ramürsel'e gelmiş, 1. Ordu ve Sı zarlıkları yüzünden başarı sağla •kıyönetim •'Komutanı Orgeneral yarpayacağını oysa ' partilerüstü Türtia, Vaîi Poyraz ve ilgjliler ta hükümetin tem bir başarı ile ça rafından karşılanmıştır. Cnmhur lışmakta olduğunu, söyleyen Mebaşkanına eşük eden Hava Kuvlen, 12 Mart'ın istekleri pazarlı vetleri Komutaru Orgeneral B'ağa gelmez» demiştir. '• tur ise, ayrjl uçakla Ankara'ya \ (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) dönmüştür. ANITTEPE'DE DOLAŞAN BİRİ GÖZLERİNİ YVMMüŞ BAKAR ORALARDA BtRÎ. DAĞBAŞLARINDAN GÖRÜNÜR ÖZGÜRLÜGÜN YALAZINI YAKAR ORALARDA BÎRÎ. BENDE SENDE ONDA... BÜTÜN KURTULUŞLARDA SIMSICAK, BİR KANDIR SONSUZLUKLARDAN SONSUZLÜKLARA UZANMIŞ, AKAR ORALARDA BÎRÎ. İŞTE 10 KASIM OLDU MU GETİRİRİM KIRK BtN KÖYDEN, GÖKYÜZÜ İRt 3İR ÇİÇEK, ^YÜREĞİNtN ÜZERİNE TAKAR ORALARDA BİRİ. Saat 9.05'de bütün Türkiye, Büyük Atası için saygt duruşunda bnlunmuştur. arada siren ve klâkson sesleri yflkselirken bayraklar yanya iadirilmiştır. Bu Fazd Hüsnü DAĞLARCA Maden Tasarısı, Plan'a göre değîştîrî/ecek ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Uzun bir süredir Geçici Komisyon gündeminde bekleyen Madencilik Reformu Kanun Tasansı, yeniden görüşülmeye başlanacak ve planda yapılan • değişikliklere uygun düzeltmelerin gerçekleştirilraesüıe çalışılacaktır. 7 Temmuz tarihinde Geçici Komisyonda 'ele alınan tasan, AP ve DP tarafından şiddetle eleştirilmiş ve bu iki partiye bağlı senatörler, yenj bir kanun teklifi hazırlayarak, tasarının, maden alanını yabancı sermayeye ve bazı yönleriyle özel sektöre kapatan hüfcümlerinın değiştirilmesini istemişlerdir. Hükümet tasansı 6309 sayılı eski Maden Kanununun bazı mad delerinin değiştirilmeslni öngörmektedir. Tasarı gerekçesinde, »«Getirilmek istenen değişikliltle, maden sahalarının süratle aranması ve değerlendirilmesi için gerekli ilk tedbirler almmakta, doğal kaynaklarımızm bir spekülâsyon konusu olması ve bu gaye ile yıllarca bekletilmesi önlenmektedir» denilmektedir. Tasarı, maden arama ruhsatlarının iKi yıl süre ile verilmesini, işletme imtiyazı süresinin ise 25 yıl olarak saptanmasını öngörmekte, belli koşullara ujrulması halinde bu sürelerin uzatılabileceğini hükme bağîamaktadır. Yeni tasan ile, halen yürürlükteki maden kanununun 13. maddesi de değiştirilmekte ve dogal kaynaklarla ilgili her türlü arama hakkuun ancak Türk vatandaşlarına ve onlann suracaklan şirketlere verilmesi kabul edilmektedir. Ayni biçımde, stratejik madenlerın aranması ve işletilmesinin ise ancak devlet eliyle yapılacagı hükmü getirilmektedir. (Devamı Sa. 7, Sü. S de) Makarios'ü öldürmeyi amaçlayan bir komplo daha ortaya çıkarıldı LEFKOŞE Hükümet taraftan cApoyevmatini» gazetesine göre, önceki gece Başpiskopos Makarios'ü öldürmek amacıyle hazırlanan bir komplo ortaya çıkarıldığı için Ada'daki polis kuvvetleri. alarm durumuna geçirilmiştir. Genellikle Makarios'un görüşlerini yansıtân bu gazeteye bakilırşa polis. Başpiskoposlulc yakınındaki bir evin balkonunda çok miktarda makinalı tüfek mermisi bulmuş ve Lefkoşe'nin merkezinde geniş çapta bir aramaya girişmiştir. 1971'de de kentin aynı kesimin d'e Makarios'un helikopterine, . Başpiskoposluğun avlusundan havalanmak üzereyken. makinalı tüfek ateşi açılmışlı. • Gazeteye göre. önceki gece ele geçirilen mermilerin yanında Makarİ05 aleyhtarı kanun d; = ı bir örgüte ait belgeler de bulunmuştur. Polis, olayla ilgili olarak iki kişinin tutuklandığını açıklamış • tır. Gazeteye^ göre tutuklanarılar, genellikle EOKA gerillalarlnın esJci lideri Generai Grivas'ı ve ENOSİS k^mpanypsTnı 'df>stekleyen TJİUS3İ ^Tu>>pfız Bir liğinde gÖrevli subaylardır. Tnönü, .vV.v'... Abant'tan Ankara'ya erken döndü ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Bayramı Abant'da geçirmek üzere arefe günü Bolu'ya giden Inönü'ler, cncski akşam ani bir kararla Ankara'ya dönmüşlerdir. İnönü'lerin ani Ankara'ya dönüşleri, başkent siyasi çevrelerinde çeşitli biçimlerde yorumlanmış ve çeşitli söylentilere yol açmıştır. Ancak, İnönü'ye yakın çevre'.er Bayan İnönü'nün h talığı sebebiyle Ankara'ya dönüldüğünu, zira Mevhibe Hanımın hem tansiyon yüksekliğinden ve hem de safra kesesinden rahatsız olduğıınu, bu nedenle da tatili tarnamlamadan Ankara,'ya dönmek zorunda kaldıkla rını belirtmişlerdir. f VZUNER'E GÖRE , İŞSİZLİK ORAMNDA AZALMA VÂR A N K A R A Çalışma Bakanı Ali Rıza Uzuner, Türkiye'dekı sosyo ekonomık gelışmeler konusunda bilgı vermiş, 1972 yılında, bir önceki yıla oranla tstihdamda artış, işsızlik oranında ise azalma kaydedildiğinı açıklamiftır. Anadolu Ajansı muhabirlnin, Bakanlığın çalışmalarına, istihdam hacmı ve işslzlik konulanna ilişktn sorularını cevaplandıran Çalışma Bakanı Uzuner, aseari ücretlerdeki artışın. istihdamdaki artış ve işsizlikteki azalma ile özdeş bulunrfuğuna işaret etmiş, «Sosyal politika tarihimizde ilk kez işçi ve işverenlerin uyuşum dengesi üzerinde saptanan, asgari ücretler, gene ilk kez çalışma verimliliği gibi sosyoekonomik bir temel göstergeye dayandırılmıştır» demiştir. Kayınpederinin cenaze törenînde Ecevit; Melen ve Satır'ia görüştü ANKARA CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'in kaympe^ deri eski Maliye Müfettişi ve Merkez Bankası Mali Müşaviri. vazar Namık Zeki Aral, önceki îün vefat etmiş ve cenazesi, tîün Hacıbayram Camiinde kıîınan öğle namazmdan ?onra, Ye r.imahalle Asri Mezarlığında toprağa verilmiştir. Aral'ın cenazesi. Başbakan Melen ve Ecevit ara'smda da bir görüşme ve silesi olmuştur. (Devamı Sa. 7, Sü. 5 de) Sayıları gittikçe azalan bayram yerlerinde kiiçükler, Bayramın tadını çıkarmışlardır. Bu arada, Şeker Bayramı süresince, çoğu yankesici 45 kişi gözaltına alınmış. öliimlü iki olay meydana gelmiştir. Fatih'te kirahk bir atın ürkmesi sonucu altında kalan 19 yaşmdaki Kadriye Irak'la, Pendik'de 7 yaşındaki Erol Kendirligil, evinin bahçesindeki kuyuya düşerek can vermişlerdir. [Yukarda; Bayram'da güneşli havadan yararlanarak eğ'.enen küçükler göriilüyor...] f n r i ll/l AD T A n i M I r^ll/ADni Istanbul'da Şeker Bayramı süresince havanın güU U U U K L A H I A U İ N I U I K A H U l n c ş I İ g e ç m e s i ö z e m k l e Çocukları sevindirmistir. «Toplurn» suresız kapatıldı ANKARA Haftahk Top' lum» dergisi, Ankara Sıkıyönetinv Komutanlığı tarafından, süfesiz olarak kapatılmıştır. Toplum dergisinin yöneticilerine kapatma krrarı, dün ileul i miştir. • j (THA) i •İŞspanya Türkiye göriişraelcrinde Kıbrıs sorununa da değinildi Türkiye'yi resmen ziyaret edajı îspanya Dışişlerf Bakanı Lopez Bravo ile Türkiye Dışişleri Baka'nı Haluk Bayülken arasındaki pörüşmelerin sona ermesi üzerine yayımîanan ortak bildiride. Kıbrıs konusur.a da değinilmiştir.'Bildirid'e. «Her iki Dışişleri Bakanı da. ilgili tarafların meşrü hak ve menfaatlerini teminat altına alacak bir çrizüme barişçı yoüardan varılabil mesi ümifiini izhar etmişlerdîr» denmektedir. Prot. Dr. Gördüren'in eşi ve kızı damadı tarafından öldürüldü ANKARA Merhum Prof. Dr. Süreyya Gördüren'in kızı ve eşı, damadı tarafmdan bıçakla öldürülmüştür. Olay, Meneviş Sokak 25 r.umaralı evde meydana gelmiştir. Ankarada bir pastahane işleten ve a>nı zamanda merhum Prof. Dr. Gördüren'in damarîı olan 50 yaşıniaki Doğan Oklar, ayrı yaşadığı eşi Ülker Oklar'ı Bayram nedeniyle ziyarete gelince, evde kayınvalidesiyle karşılaşmıştır. Prof. Gördüren'in eşi Melâhat Gör düren ile damadı Doğan Oklar ve Ülkü Oklar arasında henüz nedeni Enlaşılamayan bir tartışma geçmiştir.: Bu sırad'a Doğan Oklar, hem Ülkü Oklar'ı, hem de kayınvalidesini bıçakla adeta delikdeşik etmiştir. Bıçaklanan kayınvalide balkona kadar çıkmış v e imdat isterken ölmüştür. Ülker Oklaı ise, evin salonunda yığılmış kalmıçtır. Ayrılmak üzere olduğu eşi ile kaymvalidesini bıçakladıktan son ra evden aynlan Doğan Oklar, hiçbir şey olmamıs gibi kaçmak (Devamı Sa. 7, Sü. < da) i İstihdamda artış Çalışma Bakanı Uzuner, yurt ölçüsünde kaydedilen istihdamdaki artış oranının işsizliği ve sosyal refahı olumlu yönden etkilediğine temasla, 1972 yılının ilk 9 ayında tş ve îşçi Bulma Kurumu kanaliyle 329.093 işçj ısteminde bulunulduğunu ve bu boş işlerin 311.199'una uygun vasıfta işçiler yerleştirildiğini söylemiştir. (Devamı Sa. 7, Sü 2 de) NADİR NADt