Katalog

f SATFA ÎKÎ: CTJMHTJRİYET: 23 Nisan 1971 ukuk reformunun büynk bir üıelliği \ardır. Hukuk Reformu Anayasanın gerejtdirv Anayasamız yürürlfifp girdiği zaman mevcut 'Kannnlarla çeligmeli idi, bu kanunların bir kısmı Anayasa' Mahkemesince iptal edildi. Fakat bizim Anayasamız bazı nususIarın yapılmasuU't 'emırden Anayasadjr. Bu nitelikteki kanâiılar yapılmamıştır. Anayasa' hın sadece icrai tasarruflarla ihlâl edilecejji zan edilmemelidir. Anayasanın yapılmasını istediğini yapmamak da Anayasayı ihlâldır. O halde Anayasanın emrettiği hukukî düzeni kurmamakta jösterilecek ihmal Vıhim sonuçlar verebilir. H ADAIET REFORMU ••• Faruk EREM • • • TÜRKÎYE BAROLAR BÎRLİĞİ BAŞKANI ^ u ür'ati sağlamak biç de güç değildır. * • Maddi araçlar bakımından adli>e tama. miyle ihmal görmüştür. Esasen Cumhuriyet Adlhesi, kuruluşunda kendisine gösterilen ihtimamdan her Reçen yıl biraz daha mahrura bırakılmıştır. Hiç bir siyasî yatınm sağlayaraadığından olacak adliye daima ihmal edilmiştir. Sivaset adamları «mülkün temelinin adalet olduğu» ndan sık sık bahsederler. Fakat hu temclin nelere ihtiyacı olduğunu kimse düşünmez. Memleketimizde birkaç il hariç diğerlerindeki adalet binaları utanç verecek durumdadır. Orada çalısan insanların havadan, ışıktan yoksun bir haJde, miadı çoktan dolmuş \azı makineleri ve en ilkel araçlarla çalısmata terk edilmis olmaşını nasıl izab edeceğiz? Adalet personelinden, saicısından, hâkimine kadar memleketimizin pek çok yerinde her türlu medeni ihtijaçlarını gidermekten yoksun kişilerin ıstırabını anlamamazhktan gelmekte içdenlik voktur. Bu kadar büyük bir jöreve memur edilmiş kişilerin bu kadar terk edilmis ölmalarının onlarda yarattıgı hüsranı, ruhsal çökıintüvü rautlaka nazara almak lâzimdır. evvelâ devletin kurulması lâzımdır. Adalet reformunun önceliği değil, ozelliği bundan çelir. Kan davası kadar vahlm olanından daha az onemli olanlarına kadar kendiliğinden hak alma olavları artmaktadır. Adaletten beklenenler sür'atle elde edilemezse bu olayların artmasını dnlemek kabil olamıyacaktır. Adalete başvurmayı lüzumsuz sayanlann tutumunda düşündürücü bir yön vardjr. Bu yön devletin gerçekten mevcut olup olmadığında kamu vicdanında tereddStler varatabilir. Adalet reformu, diğerlerinın ön şartidır. Meselâ huzuru sağlamak isteçi ile adalet reformunu birbirinden ayırroak mümkün müdür? Diğer reformlann düzenlenmesinde daima aynı sonuç ile, adalet reformuna olan ihtiyaç ile karşılaşmak jerekecektir. 10. maddeye göre nayasanın 10. maddesine *8re «Devlet kışınin sosyal hak ve hurnyetlerını sosyal adalet ve hukuk devleti ilkelen ıle bağdaşmayacak surette sınırlayan .. iktisadi ve sosyal bütün engelieri kaldınr» hükmü yer almaktadır. Simdiye kadar sosyal adaleti sağlftvacak biç bir şey yapümamışUr. Bunlan yapmamakta ısrarlı bir direnişin sonucları küçümsenmemelidir. Yine aynı maddeye KÖre devlet «insanın maddi ve manevî varlıKinın Reüsınesi için gerekli şartlsrı hazırlar.» tnsanca yasamanm asgari kosulları tesbit edilmeh" ve memleketimran her köşesinde bu koşullar sağlanmalıdır. Esasında uygarlık bu demektir, uyg*r toplnm baska tttrlö olamaı. A biçimsel kurallar vüzunden adalet mensuplannın emekleri boşa gitmektedir. 0 Türütmenin yargıva sızması belli kanuni kurallarla olmaktadır. Bunlar mutlaka tıkanmalıdır. 0 Savcıların teminatı şartır. Bu teminatın sağlanması çabalannı shasi oyunlarla engellemek eğilimi işi uzattı \e adliyenin bünyesinde vahim manevî çöküntülere sebep oldu. 0 yürütme ile >argı dah» bastan ayrılmazsa başarı saflanamaz. tdarî zabıta ile adli zabltayı ayırmakla ise başlamak lâzımdır. Soruşturmaların idari zabıta âmirleri tarafından yapılması toplumda inanç kırıcı olmakta. doğru vapılsa dahi itimat uyandırmamak tadır. Adîi idarî zabıtavı avırmak için hiç bir güçlük yoktur. îeterli persoııel vardır Usul ksnunianmıza adli zabıtanın islemesine ilişkin bazı hiikümlerin ilâvesi ile bu is basanlabilir. Simdiye kadar bunun vapılmaması için ortaya atılan fikirlerin hepsi bir bahaneden ibarettir. Vürütme. adli zabıtaM elinde tutmakla daha eüçlü olacaği vehmi içinde idi. Siyasî nedenlerle soruşturmaları ayarlam» isteği de zaman zaman etkili olrouştur. 0 Adliye reformuna bir hukuk reformunun takaddüm ermesi şarttır. Türkive Baroiar Birliğinin bütün Türk hukukçularının katılması ile toplamaya karar verdiği «büyük hukuk fconçresi» nin hazırlıklarına başlamlmıstır. Cumhuriyetten bu yana Türk hukukunun naeıl bir Eelişmr gösterdiği. ne sonuç alındığı incelenecek, bukuk reformunun prensipleri, siyasal etkilerin dışında, bütün Türk hukukçularınca tâyin ve tesbit edilecektir. 0 Türkiye Barolar Birliğinin ortava attığı «hukukun üstünlüğü» kavramı bcnimsenmiştir. Gün feçtikçe berrakla.şan bu kavram, yabancı unsurların \e hu arada shasal çıkarpı kuralların, kanunlarımıza sızmasını önlevehilecek giıcü kazanmaktadır. Toplıım ve yasama organı «kanunlan idare eden kanunların varlığı» na inanmahdır. Kendini belli kurallara bağlı savmayan bir yasama organı adalet reformunun gerçekleşmesine engel olur.. akMne daralan mötemadiyen ozattrlar. Bu Meclis... 16 Mart 1920de düsman kuv\etleri tstanbol'n işçal ettiler. 18 Mart günü, Osmanlı Mebosan Meclisi, parlamentonun «aldırıya uğradığı gerekçesiyle çalısmalara ara verdi: ve 11 Niıan 1920 günü, Padisahın iradesiyle; en geç 4 ay içinde yeni seçimlerin yapılması kaydıyla feshedildi. Ama yeni seçim vapılamadı. O sırada Ankara'da durtımn gözleven Mustafa Kemal Pasa bir Kurneu Meclis gereğini Kolordu Kumandanlıklarına \e \alilere bildirdi. Gazi. Kurucu Meclisin 15 gün içinde toplanmasını istiyordu. Eski Seçim Kanunu bır A ana bırakılmalı, kestirrae ve gerçekçi bir voldan Kurucu Meclis mevdana gelmeliydi. Kolordn Kumandanlarından Kâzım Karabekir Pasa ile Albay Selâhattin, Korucu Meclisten >ana olmadıklarını bildirdiler. Mnstafa Kemal ile iki eün bovunca telgraf basında konuvn tartıstılar. Karabekir'e çöre. halk Mebusan Meclisini bilirdi. Teni bir düzen \e seçimle Kurucu Meclise gitmek doeru değildi. Hem bövle Meclise katılaeak kisileri bulmak \e bö>le bir Meclisin alaeaeı kararları vurtta u\eulamak zordu. Mustafa Kemal Pasa sdvle düsünüvordu : Âyan ve Mebusan Meclisinin tekrar eski asullerle toplanması gereksizdir. Çfinkü Atatürk devrimciydi. 19 .Mart 1920de seçimlerin vapılması bıldırildi. Milletin tem«ilcilerini. ikinci secmenlerden baska. beledive meclisleri, Mİâvet ve liva idare meclisleri ve Müdafaai Huknk üyeleri seçeAklerdi. Her sev hızla gerceklesmelivdi. Ancak seçimler coen verde ciddiye alınmadı. Bazı verlerde büvük güçlüklerle karsılasıldı. Ortalığı vatıstırmak için : Seçilen üyelerden kurulu Meclisin. lstanbol Meclısı ile bir ilgisi yoktur. vasama vetkısı de bulunmamaktadır.. dendı. Trabıan Valiti H«mit bev Mustafa KemaPe çektiği telgrafta: Pek heyecanlı olan sahillerde seçıme elverişlı bir ortam voktur. diyordn. Ankara'nın nvarması özerine. Kâzım Karabekir. Trahzon' daki Tümen Knmandanına emir verdi: Kumandan, Valiye baskı yaparak seçimleri vaptırdı. Fakat seçimler 23 Nisan'a kadar tamamlanamadl. 23 Nisan'da Meclis 120 kishle toplandı. Ovsa sadece AnadoIn'dan 169 kisinin gelmesi çerekiyordu. Istanbul Meclisindeıı Ankara'va katılacaklar tabiî Sve sayılıyordn. tlk aylar bir kesmekes irindc geçti. Bir vandan \en\ mebnslar gelivor. bir vandan istifalar olnvordu. tstanhul'daki Meclisin adı Milli Meclis idi. Milli Meclis Âvan ve Mebusan Meclislerinden mevdana gelivordo. Ankara'daki kurulusnn hununla bir ilgisi olmadığını belirtmek ve direnmelere engel olmak için Millet Meclisi adı uygnn görüldü tste milli irade bövle biçimlenmıstir. Tntnra çevreler, her seve ragmen fstanbul'a, ve düzenın simges) olan parlamentova bağlndılar. Mnstafa Kemal Pasa ve arkadaslarının hareketinde bir sevler sezinlivorlar, rahatsız oluyorlardı. Atatürk hnnu bilivordn. övleifne ki. Millet Meclisinin «eçtifi hükümet üvelerine hile «nazır» değil, «vekil» denmesı öngörülmüstü Vazır. ancak Padisahın kabinesinde bulunabiHrdi. Bövlr kurulan Büvük Millet Meclisinin Birinci Dönemıni ise Atatfirk sn gerekçevle kapamıstı : Sonuç iğer reformlann adliyere etkili olmayacağını 1leri sürtnek istemeyiz. Her alandaki reformun adliyeye etkili olacağı bellidir. Suçluluğu azaltma çabalan suçları cezalandırmak kadar önemlidir. idarede reform sonunda, idare kendisine düşenler] yapacak hale gelirse Idşiler arasındaki çekişmeler, davalar azalacaktır. Bugün adliyeden beklenen, onun ta^ıyabileceğinin çok ü.stündedir. Davaları azaltmak çarelerinin arastınlmMi. bulunması lâzımdır. Bu çabaya katüacak difer reformları zaruri sönnekteyiz. 0 Adliye reformuna adliyemizin yenlden trnrulması ile başlamak zorunluğu vardır. Ksnnnlanmızda öyle batıdan kopye hükümler mevcuttnr ki, hiç bir fayda gağlayatnazlar ve Anayasa giizel bir okuma kitabı deşildir. Görev alanların kanunî ve ahlaki bir yöküra altında oiduklannı hiç unntmamalan lizımdır. Görülüyor ki, hukuk reformu Anayasa sçımndan zomnladnr. Türk toplumunun adüyenin islemesinden şikâyetçi olmadıfı iddia edilemez. Gecikmiş adalette. az çok adaletsizlik \ardır. Fakat gecikmelerin sebebini bu işde çalısanlarda aramak en büvük haksızlıktır. Adalet ucuz bir kamu hizmeti değildir. Toplumc» fedak&rlık ister. Diğer devlet dairelerindeki lüks yannv <U adlhe binalarının, mefruşatın, kırtasiye noksanının, kınk dökük masaların. sandahelerin Türk adaletine nasıl yakıştırılabildiğini anlamak imkânsızdır. D Ozelliği var önceliğini iddia etÇünku önceliktc, dijjerlerinin bir süre ihmali fikri vardır. Halhuki han?i reformu one alırsak alalım. bu reform Adalet reformu olmadan başarılamıracaktır. Bütün reformlar sonunda adalette birlesir. Diğer reformlardan söz edilebilmesi için rrformunun A dalet istenmoruz. mek Halk egemenlij Hayır derken... «Turkıye Bujrük Mıllet Merhsinın butun programlanmn um desı şu :kı esastır: İstıklâlı tam, ve kajıtsız şartsız hâkımıvetı rrulhye.» Mu^tafa Kemal Pa?a, Ocak 1921 de *öylüyordu bunu Mecii«iin ripŞışmez programını iki ana ilkeye bağlı\ordu böylece: Tam hağırasızlık ve her tfirlü kayıttan uzak bir halk egemenliği. Tam elli 'yıl sonra bakın çevrenize, bakın politika dünyamıza, partilerimize de araun bulıın o iki ana ilkeyi! Tam bağımsızlık ilkesi nlmazsa halk egemenliği diye hir sejdeo söz edilemez elbet! Ama hujun Mustafa Kemalin istediği anlamda tam bağımsız bir ülke sa\ahilir mi\iz kendimm? Dıs borçlar. ikili anlaşmalar. vanlıs bir politikanın izlenmesi sonucu Tfirkiyeyi bağla\an bağlar .. Sözde ulusal çıkarımızı dSsünerek katıldığımız. oysa bizi haska çıkarların aracı yaparak. *avas tehlikesinin tam ortaiına atan NATO'lar. CENTOIar bilmem neler!.. Elli yıl içinde tam bağımsızlık ilkesinin anlamını değistirmisiz, >itirmisiz sor.unda 2" Mavıslar, 12 Martlar hep hu >itirdiğimiz ^evleri aramak. bulmak çabasının ürünüdür. Toplumun bilinçli kesiti vazgeçilmez bir değeri yitirdiğini anlıyor. duyuyor, acısını vaşatıyor. bıçak kemiğe dayanır hale gelince şahlannor, acemi, çıkarcı »öneticileri deviriyor sırt ü^tü, ama gene öncekiler (tibi kimseler gelivor is başına! Bir kısır döngü. r.a«ıl önlenebilecefci, kırılabileceği billnmiven bu çıkmazdan kurtulmanın çaresi ne? Tereddütler, çekimserlikler. arada bir »iirekli davranıslar içinde hep arıyoruz onu. BuVacağız sonunda elbet. Kafamızı taşlara vura Tura çıkar yolun nerede olduğunu anlıyacağız. Mustafa Kemalin iki ana ilkesinden biri halk egemenliği direceksiniz. Bazıları bmk altından gülecek, hazıları dis gıcırdataoak Halk egpmenliği sözönu en çok politikacılar se\er. Halk, bir anlanı rıkaramaz da ondan. Halk dediğin kim. kö>lüsü. esnafı, isçisi. öğrencisi. emekli^i. kadını. erkeği. avdını. okumnşu okumamısı. siz ben o Bizim kendimizi egemen duvduğumuz hiç oldu mn" Siz duvdunuz mu bunu? HaJk olarak nerede bulduk o egemenliği? 14 Mavıslar D.P. ler. *.P. ler. Menderesler. Ba^arlar, Demireller halk egemenliği di>e di\e halkın yaranna ne kadar devrim varsa hepsini köstekledi. durdurdu. Halkı uvutmak için ne kadar çare. vol varsa hepsi kullamlriı. «Bu dıinya» hir vana bırakılıp «öteki dün\a» afyonları viğinlara bol bol sunuldu. Halk egemenliği ilkesi, halkın sırtından geçinmenin tek çıkar volu savıldı. «Milletin kavıtsız şartsız egemenliği. demokratik »ollar» demi»orlar mı gözümün önüne geçmisin esir tüccarlan gelivor. Bir elinde kamçı in*anları esir pazarlarına süriikleven. bulabildiği fıiata satan adam! Milletin egemenliü. bu vurdu, bu ulusu kendisinin vönetmesivmis! Demokratik vollar da öc dört vılda hir eline tutusturulan. üstünde ne yazılı olduğunu bilmedieı. va da znrlukla söktüğü bir kâğıdı bir tahta sandığa atmasnmış! Türki\ede uç bes bin parti esnafı kendi aralannda milvonlar harcayarak çekisecekler. sonunda bir pazarlığa varacaklar. listeler düzenleverek halkın önüne getirecekler. «Bunu, su sandığa at hakalım» divecekler Liste basında kimler varsa kendini ör.ceden seçilmis bilecek İki senden üç bendenî Ne kadar çok para vatırırsan o kadar çok seçilme olanağın olur! Sonra «seçilenler» toplanıp halk egemenliği. dsmokrasi söylevleri çekecekler!.. Bu güldürüve de «kavıtsız şartsız hâkimiyeti millive» adı verilecek .. Herkes görüvor bo gühînç nvunu. Halkın bir etkisi vok, bir gıicii \ok! Yalnızca bir ov lerrae aracı! Yfizde altınışı okumasız vazmasız Alfabe>i sökenler de kısa zamanda unutuvor zaten. Acalar. esraf. çıkareı çevreler. vobaz takımı halkı uvutmakla kandırmakla görevli. PolitikacıH»r bu düzenden vana. l ç beş akh basında insanın sözü de kavnarıp gidivor arada . Nevmiş demokrasicilik ovur.u başanyla otnansınmış.! Kimse bu eiıldürunün gerçek vanını ortaya kovmasınmış! Yoksa demokrasi düsmanı sayılırmış: Halk egemenliğîne karsı çıkmıs olurmus 1 Halkla Ö7des olmak için devrimciler de bu yolu tutmalıymış: Sandıktan çıkma\ı öğrenmeli>mişler!. Koro halinde sövlenen masal, bu .. «Yenı Turkıve :1e eskl Turkıve» ıle biçtaralâkası yoktur. Şımdı venı bir Turkıve dogmuştur Bizim hukumet şekhmız tam bir demokrat hukümettir. Ve lisanmıızda bu hükümet «halk hukumetı» dıve j'âdedilır» diyordo Mustafa Kemal 1922 de. Sandıktan çıkmamıştı Mustafa Kemal iktidarı. ama halkın egemenliği için çalışıyordu, dış düşmanla. H düsmanla çarpısarak Halka. egemen olmasının yollarını ötretryordu. koşullan, olaı>aklan safli.iordu. Kandırmadan. «öteki dünya» ile nyutmadan, gerçekleri anlatarak, çağdoş uygarhğa vetişmenin erdemlerini açıklayarak .. Simdi Mustafa Kemalden sonra büsbütnn unutulan o «yeni Türki\e» vi >aratmak, kurmak sa\aşınt veriyomz. Halkı gerçekten egemen kılmak. bilinçli kılmak savası bu. Halk adına halka en bü\ük kötülüğü vapanlarla Halk düsmanlarhle vapılan bir sa\aş bu .. Ergeç kazanılacak bir sa\aş .. ürkiye Cıunhuriyetinin ekonomik ve sosyal amaçlannı, bu amaçlara ulaşmak için yapılması gereken reformları gösteren ilk ve temel belgeııin Anayasa olduğunu biliyoruz. Siyasal tercih organlarınm farkb göriiş ve düşüncelerüıden soyut olarak hazırlanması gereken Kalkınma Plânlan ise, bu amaçlara varmak için kullanılacak stratejileri ve yapılacak reformları ayrıntılı biçimde ortaya koyarlar; yıllık programlarda da bunun uygulanması gösterilir. Bu bakımtfan kalkınma planları ve cmlara bağh vıllık prog. ranılar, anayasal amaçlara n ; olçude ve hangı metotlarla ula?ılacağını go«teren bırer belse nıtelıgındedir Bu nedenle ka";kmma pianlarırın gerçeklesme5i ana\asal amaçlara \e bu vol» !a anava^al haklara «ahıp olahümek acısından bu\uk onem tasır Çunku Ana\a«a, S3 ııncı nıaddP'ivle lktfsadî ve sosval amaçlara ulasme'da devlete dusen odevleri, «ıkti'adl gelışme» ıle • mali ka>naklann yeterlılıEi» ölçusune davandırmıstır Difipr bir devımle. devletten. ıktı^adi selı^rne v e nıali kavnakları aşan bir kalk:nma beklenemi\ec k : bu mevcut olanaklarla iktısadi v e sosyal amaçlara ne kadar ula*ılabih\or=a onunla >e•;rılrre«ı cerekecektir Soz konusu 53 maridenın baska bir açıdan yapılacak \orumuna gore iktısadî gelısme, kalkınma planının gerçekle^ti'ilenıeme1:! nedenıvle gereklı hı?m altmda kahvor«a ve\a malî ka\ paklardan rasvonel şekılde vararlamlamıvor^a devletı vonetenler. 53. maddeyı bir maz". r»t olarak kullanamazlar ve Anavasanın ongordüğu ikti=ad1 ve «o«val amaçlara ula^ılamama^ı karsıs'.nda 53 maddeve sığınama/lar Bız bu vazımızda. ciktısadi g». lı«me hızının> plan hedeflerıne >ı\ gun olup olmadıgını bir tara. fa bırakıp. lkinci ölçıı oian «maH kavnaklarm veferlılıği> konutıırnı ele almak i=tivoru7 Soru <=ud\ır: Devlet. Anava=adakı ıktı^adi ve sosval amaçlara ulasma hususundaki odevlerını vap mak için memleketin mali kavnaklarını veterli ölçüde kullanabılivor mu? I 1 PROGRAM REFORMLAR Malî reform YAZAN: Zeki KURUCA Baş Hesap Uzmanı naklann ba«ında ycr alan vergı u\ gulamd^ıvle Ana\asanın bu maddesi hukmunu gerçekleştırebılıyorsa, vanı. herkesten mali gucune uygun vergı alınabıliyorpa, Devlet, malî ka\ naklann baslıcasını veterli olçude kulianıvor demektir Eğer, planlanmıs kamu gıderlerını kar«ılıvacak mıktarda vergı alınamıvorsa ve bu gıderlerı karsılamak uzere herkesten mali gucune Kore versı alınamıvor<:a, Ana. ya=anın 61 marfdesı ıslemıvor demektir Bu madde hukmu. uIa«ılamıvacak bir ıdeal olarak dusümılemez Çunkü, Anavasanın 53 maddesınde sbzu edı'en «mali kavnaklarm veterl'lieı» ancak bl madderln gereâıne uvgun hir u\gulama\la saplanabılır ve Anava^ada öngdrulen iktisadi ve =os\al amaçlara i f terli olçurie ancak bu takdırtfe ulaşılabılır Bu nokta\a gelınce. memleke'ımı/riekı \rrgı uvg'ilamasın bır goz atahılıri7 Elimızde 1 :] son vergi i<=tati«tiklerı ve mil'i gelir rakamlarma gore 1968 vılındpki uvgtılama sonuçlarını bır oınek olarak alabılırız nomlnal mıktarlan. orantılar o larak değerlendırırsek. 1968'de 88^93 5 mılvar tutarındakl vurt ıçl gehrlerinin " 7 4 oranınrfi tahsil edılebılen gelır ve kururi İar vergisının, yuriırlükteki hükumlere gore, "ol2.8 olması g e rekır. Diğer taraftan. gelır ve kuruınlar vergısi roukelleflerının. gehrlerinin ancak o o416'«ını bevan ettiklerı ve no58 4'unu de gi/:ledıklerı aniasılmaktadır. Denetim B 10 milyar vergi kaybı | d'lıca vergı der.etım organı I Malıye hesap uzmanlaıınca 1°68 \ılmda vapılan rienetım ler sonunda 750 mıhon kad,ır bır fark tesbit edılıp ılave vergı alınması lçın gereklı ıslerr.» tâbı tutulmussa da vergılenn randımanı. e=as ıtıbanyle versı %ukumlusunun gehrlennl doğnı bevan etmelerıne bağhdır Bu nedenle ana sorun. vercı mükplleflerının rfoğru beyanda bulunmalarını sağlıyacak ıdari ve k i nuni 'edbirlerı almaktır Bur3 rağmen vergı suçu isleycnier bulunursa, onlar da vergi denetımıvle mevdana çıkarılarak etkıiı bır pro=edur içinde vergllerını tamamlatma ve gereklı cezava çarptırılarak da onleyıci olma yoluna gidılmelıdır. « Bırıncl Büvuk Millet Merlnının gösterdigı muşevves lı veya muhtelıf komı«von ruh haletı cıdden teemmule savan bır rtıahlvet :;ebetmı=tı Buİar yenne adli kazadakı tun millette. Meclisin varıfe ıfa ecfemıvecek bır hale celdığı engıbı daha kısa bır prosedışesı hıssolunmava basladı Meclıste v^ızıvetl ıtırial \e ba<:ıret dur uvgulanmahd'r. ile mütatâa ve muhakeme eden âza dahl ı^tıraplanrı ızhardan Özel bir mali delil «istenefıslerinı meneriemıvorlardı Artık tereddude mahal kalmamısmı gelistirilmelidir. tı ki. Meclis tecdıt olunmadıkca millet ve memleketin ağır ve Vergı ıdaresı. bilgi, per. mesuliyetli ıslerıni ıdareve ımkîn voktur.» «onel ve vetkı ıtibariyle Ve bSvlece Birinci Dönem Meclisi noktalandı. kuYvetlendiri!melı<Tİr Bundan sanrakı Meclis. Atatürkün saptadığı hiçimde me»> Dijer idare ve özel knrn. dana gelmiı: Cumhnrivet de\rimlerinde bu veni Meclis ile vüluslarla isbirliji rapılarak rünmüstür mükellef ve mükellefivrt Sorası açıktır kl. elma atarından armııt armut afacından da tam tesbit edilmelidir. elma vermesi beklenmez. Her bir Meclisin vapısı. vapacağı ısı Yoklama kontrol ve delerin endazesidir. Totucu bır Meclisten devrimcilik beklemek netim etkili hale getırılolmıvacak doaya âmin demektir. Kger ülke büvük değisimlenn meiı ve vuk«ek denetim ve atılımların gereğini duvuvorsa \r eijer hu atılımların öznporları daha kı«a vOİdan lemleri toplumda birikmisse, buna ce^ap \erecek olan her halKarara bağlanmalldır l <AnMıaları vaifacîk. vtrzf" vnfMnııı \e ver»i dnjnran olavları izlivecrk poli« % etkili bır mali komiierlik mesleŞı ihdas edilmelı MMmtıtmMtmmı"""'"" • •• • • ve\a inceleme elemanlan * • « • • na hövle bir yetki verilmelidir. I Vorcı ıdarc=i ıle mükellef ıli>;kilerı hılım=el açıdan ele alınarak vergi ranrfımanının artmasını «aîhva cak venı p^a' ve eorıi«lfr» uvstur biçımde vürutııl t IŞÇİ SINIFI PARTİSİ NEDİR ? VATAN PARTİSİ PROGRAMI ve TÜZÜĞÜ Dr. Hıkmet Kıvılcımlı'nın önsözü ıle çıktı. Isteme adresi: Tarihsel .Vladdecilik Vayınlan Lâlelı Cad. Çelık Palas Apt. 1/3 Istanbuı A SONUÇ nrak bırkaçına değındığımı? rpform tedbırlerı. mevcıt malı\e ıdaresı. hukumet parlamento ve halk tarafından h"nım'=enıp hevecanla uvgulaia cak olursa «mali kavnaklari" veterüliği» buvük ölçüde sasla. nacak. bu olanaklarla da Anava^anın 5nenrduğü pkonnmık v« =o«val amaçlar. ve tumüvle kat. kınma daha hızlı hir fempo jleerçpklefehilpcektir (Cumhunyet: 3583) Fakir Baykurt TEŞEKKÜR İ Hastalığımda vakm alâka ! lanyle bızlen mınnettar kı ; lan örnek msan II Sağlık • Müdüru Sayın J TIRPAN » Baskısı çıktı. REMZİ KİTABEVİ ISTANBUL Cemal Hüsnü Taray TRT ÖDÜLÜ ilk baskısı 38 günde tükendi. Y nptıSımız hesar^ra zor", jurdıçı mıllî gelırın sektorler ltlbanvle daâılımı ve bu dağılımm \uzdesi ıle. bu sektorlerden tah«ı! edılen gelır ve kurumlar vergılerıyle. alınmadı gereken mıktarlar aşağıda gosterılmıştır: •. Oran 8 1 12.8 2«.9 31.3 47 8 Tedbirler 6 ecıkmeden alınmadı gerekei bu tedbırlerln hepsıne bırden malî reform dıvoruz Bu malî re f ormların blr an önce \apılması. Anavasanın 53 Alınan Vergı 1 200.0 1706 4 2.908.4 69 9 3 450,2 6.426.5 Alınması gereken 1 2IK1.Ü 1 706 4 • 2.906,4 1 3«4: 7 081 9 11.372,5 Dr. Nuri Ertürkoğlunaj amehvat ıle ülsenrru berta • raf eden Operatör • Sektörler Miktar Dr. Medih Egemen'ej Dr. Rasim Torun'a { t ) • i amelıyata katılan asıstanla. • ra, hemsire Vecihe Üçok'a. : Nedıme Sönmez ve butun : personele, ziyaret lutfunda 5 bulunan bütun dostlarımıza • minnet ve sükranlanmızı • arz edenz. ! Namık BUZTEPE ; Sevil OKAN ..? (Cumhunyet 3384i (Cumhurıjet 3579) ATATÜRK ILKELERI IŞlGlNDA Kamu Sek Ücret T351 II 11360 0 Özel • » Tarım Sektorü Diğer sektorler 18.711,0 29 684.0 39 898 5 88.293.5 Türkiye'de Demokrasi ve Sol flYATl 1U TL. KİTABEVLERİNÜE.N ARAÜIMZ. 61 inci maddenin geregine uygunluk ıoo.o i (Cumhuriyet 3581) I B OKTAYAKB/IL u sorııva karşılık bulab:lj mek için Anayasanın 61 'maddesine değinmek gerekır Bu maddeye gore, herke» kamu gıderlerını karsılamak ü^ere. malî gucüne göre vergi odemekle vukümlüdür. Devletin tasarrufunda bulunan mali kay Bu tabloda göriildüğü üzere. tarım sektorü ile bunun dışında kalan ticaret, sanayi, inşaat, ulastırma faaliyetlerinde Gelıı ve Kurumlar Vergisı olarak 4 946.0 milvar kadar vergı kavbı olduğu aniasılmaktadır DiğeT vergıler de nazara alınırsa mem leketımızdekı vergı kayıplaıı toplamının 10 mılyardan az olmadığı kolavlıkla ilerı sürulebılır. Yukarıdaki tabloda yer alan madcfesındekı «mali kavnaklann yeterlılığı» olçüsünün 61 madde uvarınca gerceklesmesı ıçın zorunludur Yenı vergıler kovmak verine, mevcut vergı kanunlannda vapılması gereken deŞısık lıkler seklınde uvgulanacak reformlar içinde su tedbirler rtp ver aimalıdır0 Vergilemede gelir unsuru vanında karine usulünr de ver \erilmelidir «asgarî vergi esası». Sf*r\et bevanı gellştlrılmelı ve gelır verıne gıcj<=ı leım vergılenriırılmesı ri<» mumkun olmalıdır Vergilemede tahakkak 7amanasımı kaldınlmalıdır E'kıl: mali ka?a kurulma V EF A T Merhum Mehmet Cemal bey ile merhume Zehra hanımefendinin ogulları. mönendıs Hayrı Asuğman'ın ağabeysı, merhum Şefık Anar. merhume Nadıde Kaoancı, Şevket Kadıoglu, Nahide Basmdcı Müfıde Komılı Süheyla Erdem'ın enışteıerı, Kemal Basmacı. Dr Faruk Komılı, Sinan Erdem'ın bacanaklan, Necmettın. A;şe ve Enis'ın dedeleri. Meral Alan'ın babası ve Naşıde Esen'ın eşı NİMBÜS 9 • 9 AFİF CENAL ESEN Hakkın rahmetıne karuşmuştur Cenazesi 23. Nısan 1971 Cuma günü (bugün Şışlı Camıınde kılmacak Cuma namazını takıben ebedî istırıhatgâhma defnedıl"cektır Allah rahmet eylesın. K'RALIK İMALÂTHANE Bomontıde 231 M2 Telefon 53 38 81 veya depo AİLESI .lilâncılık: 3219/3602;