Katalog

TÜRK ANSİKLOPEDİSİ Fasikül: 150 Bakanhğımızca basılmakta olan «Turk Ansiklopedisinin» (HOFFMANN) dan (HUN'LAR) a kadar maddelennı ıhtiva eden 150. fasıkül çıkrmştır. Bakanlık Yayınevleriyle bütün ö tapçılarda 10. lira fiatla satılmaktadır (Basın: 13937 ı 35gs umhuriye Kurucusu: 5TUNTJS NADİ 47. yıl, sayı: 16788 Telgraf ve mektup adresi: cumhurıyet İstanbul Posta Kutusu: İstanbul No. 346 Telefonlar: 22 42 80 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 rııma 1971 OUITia 13/1 Erim, anarşistlere çattı N BAKANLAR TUBT GEZİSİNE BAŞLASI Asayiş için Anay asa değişecek Atanm Mirası örünüse aldanmamalı derI ler, şimdiki parlamento) mnzla karşılaştırdığımız zaman Birinci Büyük Millet Meclisinin toplandığı yapıvı hir eecekondudan ayırdetmekte güçlük çekebiliriz. Ittihat v e Tcrakki Kulübünden bozma bu tek katlı vapı bnsün bir müzedir. 23 Nisan 1920'deki haliyle zivarete açık bnlunan Birinci Büyük Millet Meclisi'ni Ankara' >a uğrayan hcr Türk genci m u t . İaka çidip çörmeli. Kurtuluş Savası yıllarının heyecanlarla d o . In havasını ciğerlerine sindinnelidir. O çünleri hayal meval ansıyan hir vurttas olarak ben, rıllardır, l'lus Alanından her eeçisimdt yüreğimin tatlı bir ürpertiyle çarptıŞını, en kötümser anlarımda bile bir unıut dalsasının var. Iıgımı sardığmı du>arım. Nt vardı Birinci Büvük Millet Meclisinde kisiyi bövlesine costuracak, kendinden eeçirtecek? Bir bakıma pek bir sevler y o k . tu. 200 kadar milleU ekilinin ortaokul sıralarına ikiser iiçer sıkısarak tıklım tıklım doldurdu. ğn daracık salon bir acavip kıyafctler sergisiııi andırırdı. Kalpaklı poturlu adamlar, üniformalı snbavlar, sarıklı cüppeli hocalar. tstanbul efendisi giysiIrri ieinde kra\atlı beyler. ilk hakısta insanı hayretr düsürebilir, «Bunlar acaba hirhirlerinin dilinden anlı\orlar mı?> sorusu akla telebilirdi. Tersiz de sayılmazdı hani böyle bir soru. Ne \ar ki, Mustafa Kemal'in tnparlavıcı, birlfstirici eücü egemendi o Mecliste. Anafartalar Kahramanı di\e. yurt ölçüsünde iiıı salan çenç Komqtan. sırtındaki üniformarı atmıs. rüthelerini kendi eli>le sılip \oketmis. hugünkü anlamıvla sandıktan da rıkmıyarak ulusal eçemenliün Ankara'da hatrağım açmıstı. O'nun. Türkive B ^ ü k Millet .Meclisi baskanlık kürsusüııiin arkasma yazriırdi!>ı «Esemenlik kavıtsız sartsız ulusundur» sözü o günlcrin serceijini değil. ^arının ülküsünü \ ansıtıvordu daha cok. Yurdumuzun varısına \akın bir parcasını cmpervalist düsmanlarımız \e onların usakları îorla ele eeçirmislerdi. 12 milyon olan nüfusumuzun helki 7 8 milyonu yabancı cızmesi altında kan ağlıvordu. Baskanlık kürsüsü arkasında asılı duran sözün anlamı bir bakıma eksikti. Do£rusu «Egemenlik kaMtsız sartsız ulusun olacaktır» buimmue «olacaktır» çekimivle dile getirilmeli>di. Ve Mustaia Kemal'e inanan herkes o sözün sercek anlamını yüreğinin ta derinlerinde bövle duyuyordu. Birinci Büvük Millet .Meclisinde Mustafa Kemal çoğuııluğu elinde tutuvor nıuvdu? Havır. O'na gü\enenlerin, bütün varlığı ile O'na bağlananların >anısıra, O'na cekemivenler. düsünceleri vüzünden bas belâsı sayanlar. bir fırsatını hulup O'ndan kurtnlmava can atanlar da \ardı. Mustafa Kemal'i yurttaslık hakkından voksun bırakmak îcin önerge hazırlavanlar bile olmuşiur. Ama O. üstün kisiliğinin venilmez gücü ile önüne dikilen bütün engellerı asmasını bilmis ve «Eeemenlik kayıtsız sartsız ulusun olacaktır» sarsılmaz inancı yolunda, hiç bir zaferi yeterli bulmaksızın ölünceye değin çaba harcamaktan yılmamıştır. Türk Eencligine bıraktığı etnanet, rahatça olnrnlnp yenilecek hir miras samlmamalıdır. Ata. türk'ün miraçı. hitmez tükenmez bir jörcvdir. Eeemenlik kayıtsız sartsız ulusun olacaktır ve Türk Kencliip. nlnsu, daha mutln sünlere ka\ustnrmak uiruna hiç bir rayretten vılmavacak, bıkmsya. cak, ntanmayacaktır. Koçaş: "Karnına karşı bugünden itibaren savaş açıyorıız,, (YLRT H A B t R L t K İ SERVİSt; «Reform Kabinesi» ııin yenı üyelerınden bazılannın yurt ıçi gezileri dün başlatmştır. Dün sabah Erzurum'a gelen Başbakan Siyasi ve Idari lşler Yardımcısı Sadi Koçaş, asayiş konusunda yaptığı konuşmasında, «Kanuna karşı telenlere re kanunu tanımayanlara karşı bujünden itibaren »avaş açiTortız» derruştır. gelenlere Demirerin tutumu tartışılacak 32 AP'LİNİN GRUPTA GENEL GÖRÜŞME AÇILMASINI İSTEYEN ÖNERGESİ, BASINA AÇIKLANDİ ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) ANKARA (Cumhurirct Bürosu)^ Başbakan Nıhat £ n m , 23 Nısan Ulusal Ege t menlık Bayramı nedeniyle yaptığı radyo ve teıevizyon konuşmasında özellikle asayiş konusu uzerınde durmuş ve «Olağanüstü davranıslar karsı. sındayız. Bu davranışları olağanüstü tedbirlerle yokedeceğiz» demiştır. Banka soyma, adam ka. çırma ve bomba atma gıbı olayları düzenleyenlere çok sert bir dille çatan Başbakan Nihat Erim, «Bunlar buçünkü son azgınlıklanıun içinde bo. Julacaklardır. Alınacak tedbirler balyaz gibi k a . (alarına hemen inecektir» şeklinde konuşraasına devam etmiş ve hükümeü daha genis yetkilerle güç. lendırecek Anayasa değişiklığinin "Hükümet kadar sorumluluk ta^ıyan TBMM tarafından («rceklegti* rileceğini» belirtmıştir. Nıhat Erım'in konuşması ay« nen şöyledir : «Sevgili vatandaslarım, ların, yeni Türk Devletinin temellerinin atıldıfı fünün yıU dönümüdür. Bu mutln s^inün eşiğinde sizlere «eslenmek isti. yorum. Önce, genç vaslı. kadın . e r . kek, kövlü . kentli bütün sevjçili \atandaslarıma hu mntln yıldbnümünü saygılarla kutlu. yorum. Bizlere bu günü yaşatan aziz sehitlerimizi \ e milli e t e . meıılik ve tam bağımsızlık fikrinin Türkiye'de tjerçek öııcü'ü Atatürk'ü icten duygularla, nıin netle anıvorum. Türkiye'de 51 yıldır milleti daha mutlu kılmak. milletııı ana hak \c hürriyetlerini çesitli asamalarda daha ileri. daha saglam temellere otartmak icin çalısılmaktadır. Her avama. >o. nunda bir öncesinden parlak. (Arkası Sa. ~, Sü. 1 de) Koçaş'ın konuşması 2 3 Nisan CUMHURİYET HABER SERVİSt Koı,as, şunian söylemi^tır: «Bütün kanunî Te hukukî imkânları kullanarak Türkiyeyi a^ayi^sizlik ülkesi olmaktan (Arkası Sa. 7. Sü. 6 da) Ulusal Egemenlik Bayramı kutlanıyor Bildirilerde egemenlik anlayışı belirtildi ?S Nisan l'lusal Egemenlik \e Çocuk Bayramı ve TBMM'nin knruluşunun 31. Mİdonümu. bütün yurtta olduğu gibi. İstanbul'da da dün saal l:'.den itibaren kutlanmaya başlanmıştır. Bayram dolayı«riyle okullar süslenmi;. resınî \e ozel binalar bayraklarla donatılmı$tır. Cami. kule \e surlar da ı^ıklanduılmıştır. Bugün saat 10da Taksim ve Hürriyet alanlarmda. Vatan Caddesi'nde, Seref ve Ali Sami Yen stadlarında törenler yapılacak, günün önem ve anlamı belirtilecektir. Bu arada öğrenciler. çeşitli gösteıılerde bulunacaklardır. Ankara'daki töıen. bugün «aat 8^0'da. bir gıup ilkokul öğrencisinin AnıtKabre çelenk koymalariyle başlıyacak. 19 Ma yıs stad\Timunda saat 9dan itibaren düzenlenecek gösterileıle devam edecektir. Oğleden sonra da bir grup öğrenci Cumhurbaşkanı, Cumhuriyet Senatosu Baskanı, Millet Meclisi Başkanı ve Basoakanı makamlannda ziyaret ederek kendilerini kutlayacaklardır. (Arkası Sa. 7. Sü. 7 de) İnönü, «Halk asayise sahip çıkmalı» dedi CHP Genel Başkanı îsmet Inonü, dün Taşlık'taki evinde TRT muhabirine, asayiş konusundaki görüşlermi açıklamıştır. İnonü'nun sorulara verdigi cevaplar. bzetle şöyledır: "VI • • • ! • ! • ! • • !••• I •* . . t l l l AP Mület Meclisi Grubu içinde Genel Başkana muhalif olarak bllinen milletvekillerınce hazırlanan ve 12 Mart Muhürasından sonraki ortam iıe bu ortam içinde partinin yerinin saptanması amacıyla grupla bir genpl gcrüşriif acılmasını öneren önerge, dün AP Ankara MUletvekıli Ajdın Yalçın tarafından basına açıklanmışür. 32 AP milletvekili tarafından im zalanan önergede 12 Mart Muhtırasına «Niçin ve nasıl selindiğinin enine boyuna tahlil edilmesi» gerektiği belirtilerek, «Türk demok rasisini tehdit eden unsurları sıhhatle teşhis edebilmek, beliren ve gelişroe istidadı gösteren tehlikelere karşı. hürriyeti ve açık duzeni koruyabilmek için. bütün hürriyetperverleri yeniden etrafımıza toparlayabilınek, kaybolmaya yÜ7. tutaıı ümidi ayakta tutabilmek irin, grup olarak üzerimize düseo görevlerl tesbit etmek üzere, son siyasi gellşmeler ve tutacağunıı TOI üzerinde, grubumuzda bir t e nel göriisme acılmasını a n ve teklif ederiz» denilmektedir. Demirel'in konuşmaları ele alınacak inönü'ye, Genel Sekreteri kendisinin seçmesi teklif ediidi • OTEL TOPLANTISINI YONETEN KANGAL, AÇnCLAMA YAPAKAK, «ORTANIN SOLTmtTN SAHIBt ÎNONÜ VE TUM CHPT>tR» DEDt. Genel görüşme önergesinde, 12 Marttan sonraki ortam içinde par. tınüı durıımu ve izleyeceğj yolun saptanması istenmekteyse de, genel .görüşınede. asıl Genel Başkan «.miHlKJIllUI rll vmBKr pım Demirerin muhtıraya yolaçan uyba4 ihtİTacı, asayiş meselesidir. gulamalarınuı ve muhtıradan sonTürkive, a«arişe tecaviiz edenra gruplarda yaptığı konuşmaların lerin bu kadar pervasız oldağn tartışılacağı ifade edilmiştir. bir devri Derde ciirdü? Erim Nitekim. bu amaç, önergede de Hükümeti, bufünkü asayissizçu cümleyle hissettirilmektedir: lik vazivrtinden hiç bir sarette • Basın ve TRT'.ve verileu demec bir vebal taşımıyor. Bulduğu lerle, gruplarımızda yapılan suvaziyeti, bir tareye bağlamak nu^lar hakkında, Parlamento üyeistİTOr. Asayiş meselrsinde bulerimizin \orıım ve değerlendirme gün memleketin bulunduğu bulerinin ne oldugunu acıklıkla ornalıma çare olac»k temel tedtaja koymak ihınal edilemiyecek bir halkın asayişe sahip cıkbir görevdir.» masıdır. Genel göruşme önergesinde. 12 (Arkaaı Sa. 7, Sü. 2 de) Marttan sonra Türk iç politika(Arkası Sa. ?. Sü. 3 de) ANKARA'DA Bilim ve teknik her Toprak dönemde politikanın gölgesinde kalıyor Orhan ERİNÇ oprak reformunun devlete «kaçınılmaz bir görev» oiarak juklenmesınden sonra bir:, Ikincı Gursel hükümeti tarafından dığeri de kısa bir süre önce Demirel hükümeti tarafın CHP. Genel Başkanı Ismrt Inonü dün l l Genel ve B«ledıye Meclisi yöneticilerı ile görüşmü$Hlr. înonü, İstanbulun s o runlan hakkında bilgi almıştır. Bır saat yırml dakika devam eden bu görüşmede bazı İstanbul milletvekılleri de bulunmuşlardır. İnönü. daha sonra tl Başkanı Ali Topuz'u kabul etmıştır. Bu göriışme de yınru dakıka sürmüştür. tnönü daha sonra kaldığı Ta.<lıStaki evinin balkonunda yuruyüş yapmış, bu arada Ankara milletvekili ve Millet Meclisi C. H.P. Grup Yönetim Kurulu Sekreteri Yusuf Ziya Tağcı ile kr>nuşmuştur. Yağcı'nın koluna giren İnönü. Meclıs çahsmaları haKkında bilgı almıştır. Bu arada Yağcı parti içı konulara değmmiş. tüzükte değışikhk vapılarak. Genel Sekreter ve yardımcılanmn Genel Başkan tara(Arkası Sa. 7. Sü. 5 de) Ozel Yüksek Okul sorunu Î Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU BlGÜlSDEiS İTİBARE* DÖRDVyCÜ SAYFAM1ZDA 2,Sayakadat çazülecek ADA.NA, (Cumhuriyet Bürosu) j Akademılerara~ı Ger.el Kurul toplantuı ıçın sehrımıze »elen Mı'.ü E^ttım Bakar.ı Şina^i Orri «Ozel Yüksek okul sorununuıı S Temmuz'a kadar çözümlenecesini» \e «özel >üksek okul öğrencilerinin açıkta bırakılmavacasını» soylemıstu. Orel. çözum \uıu olaıak. «Anavasa'nın değiştirilmesi» ya da «Ozel jüksek okulların devletleştirilmesi» tiibı £f)ru>ler uzerınde ıncelemeler yapıldıgını «ozleı:ne eklemi«tır. (Arkası Sa. 7. Sü. 6 d.ı) dan iki ön tasarı hazırîanmıştır. Gürsel hükümeti zamanında hazırlanan tasarınm adı «Toprak reformu,» Demirel hukümet! zamanında hazırlanan tasarmm a(Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) AP'li Fersoy'a göre Maliye Bakanı Bütçe'nin denk oldugunu söyledi ANKARA. (THA) Maliye Ba kanı S. Nacı Ergm, ButçePlân Kumısyonunda oır soru uzerıne, Başbakan Yarduncısı Karao^manoğlu'nun butçe açıgı ile ılgılı gortişlerinın Maliye Bakanlığından alınmıs bılgılere dayanmadığını ılen surmuştur Komısyon üyesı AP Istanbul Milletvekili Orhan Cemal Fersoy, konuyu şoyle açıklarmştır: «Onceki çün Knmisvonda emrk lilerle ıleiü tasarı sörüşülürken hükümetın ıstodıgi 357 mil>on lira fazlalığın hansı kayoaktaıı sağlandığını sayın Maliye Ba kanına soru nlarak vönelttim. Başbakan Yardımcısı Karansmanoshı 1971 bütçesinin cari harcamalarında I.K1.7 mihar açık bulunduğunu belirttiğine göre bu acık bütçenin neresinden 357 mil (Arkası Sa. 7. Sü. 6 da) ET FIYAUARI ESKİ SEVIYEYE IHOIRHECEK ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Nihat Erim, Et ve Balık Kurumu'nun mamullerine yaptığı 4570 oranındaki zammı, dün d.urdurınuştur. Buna gore, bırınci nevi kıyma 18.60 hradan tekrar 12.80 liraya, ıkmci nevi kıjma 17'den 10a, dana bonfıle 25'den 17'ye, dana kıyma da 16 hradan 10 liraya indırümıştır. Polis'ten hakaret gören asistan için Erim'e başvuruldu Üniversite Asistanlan Sendıkası îstanbul Subesi, Başbakan Nihat Erim'e telgrafla başviırarak bir afistanın polis tarafından gerekçe gosterilmeden sorguya çekilmesinı ve ağır hakaretlere mâruz bırakılmasmı protesto etmiş, sorumlu polis memurlarının cezalandırılma sını istemiştir. Telgıafta; asistan Dr. Ataman Tangdr'ün, hiç bır sebep yokken, sehit öğrenci Nijazi Tekin'ın cena zesınde meydana gelen bir olay bahane edilerek 1. Sube>e göturdl dugu ve hakarete burada ugradjjı ıfade edılmistır. Ankara Polisi. Soyguncuların kimlikleri tesbit ediidi diyor İNÖNÜBAYAR Eski Cumhurbaşkanı Celal Ba>ar. CHP Genel Başkanı İsmet Inonü'nün onceki gunkıı zijaretiııi, dun iade etmi^tir. İnonü'nun Taşlık'taki evine giden Bavar. tnönü ile 50 dakika eörüşmüş, herhanyi hir açıklama >apılmamıjtır. Bu arada tno KOLKOLA.. \NKAKA (t ıımhurıvet Bürosu) Genelge NADtR NADİ İçışlerı Bakanlıgı. dun vahlıklere telsızle ılett.ği bır genelgede, Et ve Balık Kurumu'yla baglantısı olmıyan kasaplann da fıyat artışı voluna sapüklannın tespıt edildıği behrtilerek, bunun nnlenmesi ıstenıruştır. (Arkaaı Sa. 7, Sü. 2 de) nü, gazetecilere, «Lütfettilrr. znaret ettiler lıahtiyar ettiler' demi'ştir. CHP Lideri. otomobiliyle evinden ayrılmakta olan Ba>arı. ^apka^ını »alla>arak da bir süre «clanılaınıştır. . 'Bu konudaki haberuniz, "ı. sayfadadır.) Fotograf: *s Öncekı ak«am OsmanJı Ban^asının Kavaklıdcre Şubesmi soyaniann aranrnasına devam edilmektedır. Dun kenaısı ne Konu.îtugumuz oır polis \etkılısı Usrnanlı B^nkasımn Ka\akl!derP subrsını sa. vanların bır ıtısmının kımlıki»rının tesön edılrtığırvı ancaic (Arkası S s . 1. 5o. 5 de)