Katalog

SAYFA DÖRT r = ^CUMHURÎTET 17 Mart 1973 flluslDiarosı PoUHKflDin vHasırlayaR t C.İ.A.'ya başkanhk eden uç Helms ve Raborn yakarıdaki Amerikalı: A. DuIIes, R. fotoğTafta görülüyoriar , •mn Amerikan çıkarlaraıı sağlayaf^ak durumlan yarafmak için başardîğı işier biiyiik İÜT. Ancak, artık C.ÎJİ.'yı öîdılftmdan daha da öncmli görmeELİn zam&m geçmiştir, Çıinki}, en en?mîisf, c î A 'nm Re b'çim hir ör^Üt Oİdllgu iyıcs nıhnıyor şimdi. «GSrİİrtmeypn HiıkıımH» efşanesi artık bitmiç, C t A "ran görevlerî ve bunlars Uygun nlamk gerçekleştirdiği plânl&r iyıce riğrpnilmiştir, 1953 yılma kadar, C.Î.A.'nra merkezi Washington şehri içindekı snkaklordRîî birindeydi ve kapısmda *Amcjrik«n Devlet Matbaası» levhası vardl. Buranın C İ A, merkesi oldugunu bümejçn yoktu; o kadar ki, turist rehberîeri büe kafilelerl gezdirirken C.I.A. bu binanın önünden geçirirler v« koüannı uzatarak «îşte CJJİ. binası» diye gösterirîerdi. Şimdi bu merkez, Langley teorusu içindedir. Teîefon numa^ası görürsünüss. ise, 35İ1100 dür. İlgi çekjcı bir orne.fc oldugu Sonra, C.Î.A. içine sızılması imiçın kısata verehm. Çünkü C.Î.A. kânsız bir kale olmaktan da çıkfafthypflerini ytlrütürken her çemıştır. îngiliz karşıcasusluk örgtttü MM ancıhğı ile C.Î.A.'nm şif yola başvurur. Yardımı Bmaç "jırlanm da öfrenen Sovyet Aja priinmış vakıflar perdpsı aîtmda, m Ktm PhHby, pek çok noktayı ajanîarıjiin masraflarım sağlayacak fonlan şckılîendırir, dünya kamunyuna İşts, Afrika'ya ve diğer kıtalara yardım içm geldifini soyleyen. ashnda C.Î.A. paralanru sakla"an vakıflardan birkaç tanesi: ESELA «CÎ.A.'nın, Afrika Prıcp va'tfı, Fdspl vakfı, Hamildaki çahşmalan hangi fonlar tnn vakfı, M T) Andersen vakfı, aracıhfı ile finansc edilir?» Hoblıtzellp \akfı, .1, M. Kapîan diye bir soru sordukları zaman, *.nkfı, .1, F. Rrown vakfı, MârSbunu herkes bilir. «AfricaAsfa» hail vakfı. Bunlar da, C î A. fonlan ile dergisinin 27 Ekim 1969 tanhîi nüshasıru açarsınız ve bu örgü çahşan sozde bihmsel kımıluştün Afrika çapmdaki kuruluşunu lar Afrika Amerika Enstitüsü, aradaki mesafeyi Afrika Kültiirü fizerinde Amerikan Cemiyeti, Kâmn îdaresi Enstüıisii, Ulusal Öğrenciler örgütü. Listenın tamamım vermiyoruz; çünkıî çok geniş bir liste bu. CÎ,A. t^ırafından çahştırılan radyo istasyonîan da iyice bthmyor şımdi MesplS Munıh'ten Dngu Avnıpa'ya yayıri yapan «Hur Avrııpa Radvosu» v? «Kıirtııluş Radvnsıı»nun, C.î A. organlan nîduj^u açıklanmıştır ve A B D. Konf?resi bunlarm orgamzfisyomı ıçin çahşmalar yapmaktadır. (1) da çalışanlann kimiikleri de bıli evletier ıle ke?meye başladik. Sonunda çok az bir ekonomık yardım kalmıştı ki. ihtilâl oldu .» Demck ki. vardtmları kespn A.B.D. Mondcres'in duşecpçinı tahmin cdiyordu, Ct.A. isp ihtılâl bckîiyordıı. Mumkundur kı Washingrton «duşeceftme 1nandı&ı eski dost Menderes'e» sığınma hakkı tamma\ı îsptmiş olsun...» s O N Yardım foniarı M Meselâ 29 Kasım Î961'den 1965 Kisanına kadar C.Î.A.'nm başmda bulunan John Mc Cone, az yatınmla çok kâr snflamayı pek iyi b;len bir Hiccardı. Tâymi ıçm A.B.D. Spnato'iında soruşfrurma j'apıhrken, Mc Cone ve ortaklarının sahip oldııgu California pomi tezçrâhlarmm 100 bin dolar vat'np, 44 mih'on dolar kanandıgı eçıklanmjşrı Işte bu adarnm teşkJâtı, uzun bir süredir, A B D dış pohtıkasımn sınp varriım Pfl'vor CIA bpnzrrî gı/lı p fiariece A m c k a n Hukumetı hr»snbına çalıştı^ını sovlemck gıı lunçtur. öov\etipr Bnlığmm de benzerı gııvenhk or^ııt'i \ardır ve toı K G B . diye bılmır. Önemlı olan, bir ıılkenm ba fırrsızlıgını knrurk^n, bımık rie^ÎPÜpre ka^îjî mesafevi de ko ıiimakte hassas davrnnabılmesıdır Çünktı bu orgutler dana çok, rufuz bolgeleri ıçıne gırmiş, ya da benuz ortada bulunan uîkelpr dp pfkılı çalısıriar. BıZim sadere Macar ayaklanması dıy? bildiöimız 1956 olavlarında C.Î.A. parmaÇınm varlı^ı kesındır. O \allarda C İ A planla ma bd'iimunun soflı3;ınrip bulunan Frank Gardıner W]sner, olayları Vıyana'dan îzlemış ve başarısızlık uzerıne sınır krizleri gpçirerek Amenka'ya donmüştür. (2) Aynı şpkıld«» 1> Gaulle'iın bagimsız Fransa polirikasmı izledıÜi sıralarda. C I A.'nın bu ülkede olağanüstü çabalar harcadığı da kesındır. York Times 8 Mart (1) ı\ew bHki de O.İ.A. araoıh.gı ile o&renmiştl. Menderes'in bu 1S71. fotosrafı bir tlış geziden önre Yeşilkoy Hava Alanmda (2) S. Alsop, a.ge., S. 216, çekilmişti. (3) nevrim lfi Şubat 1R71. nıııaııııııııiH"' ıiKiııınıııııı»Biıı»ııı»tiiııııiHiıiiiifiMnıııiffimnMiıııuıı Amerikr». Hirleşik Devletleri, Meı.dercs'in devrileceçini müdürîerin mıştır. niyor. Hele bazı şöhreti ayyuka çık I Malltoçaglit EFSANESİ «Halil, Halil. Haliiil!» Surlar yankılanıvor, «Haliiil, Ilaliiüî.» «\e güzel Büvük, ak sıvah konak. Elini ıbktan soSuâa vnrmrxvaoak, böi 1P val>nayak, bası kabak surunmeycceksin aç susu/, kir ıçınde. va«mur altmdd. Bes çocuğum oldu, besi de üsütmeden, va^murdan öldü. Çncukların olmeyccek, çocukların ölmeyecek. Kapında otomobillpr, vanında hizmetcHer, traklörler. topraklar, tarlalar. ısıklı büvük kcntler senin olaeak. Varıp da. vanından çeçip dc hiçbir vakıt içine çiremedisimiz, çîınps çihi savkının, ısı&mın a l tında duramadıüpmız.» Bır çünes oturtmuslar ovanin ortasında, ısıÇı buçulanır. ı«ıg:ı kavnar bütün gece. bir ı^ık ormanı tüter bütün ?ece, sabablara dek. Tanına varamadığımi7,. «Kıl cadır, kıl çadır batsın. Dün\ada np kadar ^ pl eserse, ne kadar vaÇmıır va&arsa içinde. Bir tcpak sekeri bulamadı^ımı/. Cercn, Ceren, Ceren çocukların ölme\prok. Ne dofcururS3n vanında kalacak. Ceren, Ceren » «Kendimi öldürüriim,» dedi Ceren. «Hicbır şev istemivorum.» Hiç kimse konnsmnyor Cerenle. Çncuklar, kardesleri, tekmil oba . Kovunlar, knpekler, nazlı develer bile düsman kesilmisler Cerene. Kimse yüzüne bakmıvnr. «Çocu&umu sen öldürdiin Ceren.» «Ben öldürmedim aba. Vllah nldürdü.» «411ah hldürmedı, sen öldıirdiîn. Yetii Mldır sana kara spvdalı Oktav Bev. Varsavdin ona. biz de çitsek onnn çiftliÇine konsavdık çoou&um bövie ya^mıır altmda kalmazdı, bnyup da " 1 me7di. ÇocnÇumn sen ftldiirdün.» «Ben kimseyi öldürmedim. Siî benı öldür, diiniİ7.» «Halil de, Halil de öldıı. Halilı de sen 51dürdün. Sen vcdi vıl önce Oktav Beve varsavdın Halil de o kövü vakmazdı. hm le dp da&a cıkmazclı. vnrulup da ölmezdi. Kanlı çömleSi d<*, bövle bize çelme7di. Halili, Halilı, Halıli de sen öldürdiin.» «Halil ölmedi.» «Koeam Cnkurköprü dö&üsünde öldü.» «Oçlum Dnmlukale döfüsünde bir adam oldürdü.» «Kerem kaçtı gjitti.» «Kardasım basını aldı da gıttlj» «Senin yüzünden Ceren.» «Spnin vÜ7Ünden.» «Senin.» Soluk alamıvor Ceren. Nesi var Oktav Beyin. Dal çibi nznn, bıvıkh, iri, kara çÖ7İen var. Shvhı bir Türkmcn A£3sının oîlu. Yabancı de§il, bizden olurlar. Avnı hizim çibi konıısuyorlar. Daha veni verlesmisler. Çadırdnn kona£a çeceli dahaca virmi yıl bile olmamıs. KoMinlannı, radırlarını, altınlarını satmıslar. tnprak almıslar. Akıllılık etmısler. Huvları suvları bizim huvumıi7. Yürüvüslerı, ffülüsleri bi/ım çıbi. Töroleri hİ7İm töremiz. «Oktav Bev seni altına bo&acak. Atlasa, ı p e . fe, kııtnu kumasa, Lahuri şala bo^acak senj. de, Ceren.» «He demezsen bırak obavı, başını al da n e reye Ridersen ?it.» «Oktav Bev eitti, hazırhk için .. Divor ki, yedi davulln, vüz köçekli, nlu toylu düğün knraca^ım ki bıitün Çuknnın parmajı a£zmda kalacak. Ben Yörügiim, divor Oktav Bev, Adım Yoriik, sanım Yörük. Çaresizlikten verlesiik topra^a Sı>in çibi çaresiz kodular bizi de . Ama töremizi bozmadık. Yoluırnızu yol evledik. atalarımızı, Yörülvlıig:uiTiÜ7Ü inkâr etmedik. He de O r e n . » fKam cekmis. Kan kanı çeker. Bir verli, hir kövlü, bir Çnkurovalı böviesine vanar rnı bir Yörük kızına. Kan kanı ceker. Oktav Bey bızden. Hemî de Bev oâln Bev.» «Sen oldürdun hepimizi. srn söndürdün TQv a m m . ıssi7 kn\dıın nraçımi7i.» Sabah oldn. Sab.ih aeı haberlerle eeldi. G e re kövlüler sürüvii. çobanları ekinlerde vakalamıslar. Döâıis olmııs. Yüzlerce knylü sabaha kadar çobanl.ın, Fpthullahi dnçınıısler. Hıise\inin kolu kırılnııs. Dııran Mİrıi% emıvor, sürünüyormus. Fethnliah kan Jçinde bir tarlanin ortasında v a n eanlı vatıvor, dıırmadan aSzmdan bürmından kan bosanıvormu'!. Kövlüler. süriıv1P çobanları Toprakkale karakoltına çötürmıısler. «Ceren. Ceren. Ceren Olma7 nl Ceren! Sen ettin bu isî » Kırmızı, uznn, nziın dilli yılanlar. Toprakkalpnin kara, benrkli, yüksek suriarı ölüm çibi (li!%ilhor. «Ceıen, Ceren » çpltık tarlaları. Çeltlkler sarı bavnk"Iarıni dolıı verimli saraklamı«lar. frgatlar bfllprirıp kadar çeınrrk tarlalann ortasında, birlorce Kıml çeitık biçivor, kırrı bvılnnlprı sırtlanarak harman vrrine göturuvor Ircaflar camura hatmı» hir knnnca kstarı sıhl harmanverinden tarlaya, tarlnd IM har manvenne çrkıliyorlar. Tiılalarda traktrirler, batoslar. Ratnslar bır v a n . dan tane. bir vandan sap kusuvorlnr. Kerem once merakla bu »arlalnrı dn la>;!ı Bir kecfı morakıvla hato^u »raktnrü. kamvonları, harmanı. ırtj.ıt'an yokladı ÖÇle oldu. *ıcak kı?dırdı Sonra Krrem acıktı Bır arkın grfleî?ınd*î, Rnlegi cepeçevre sarmiî salkim soâutlerin altınria çocuklar ovnuvnrlardı. Kerem püvenlı bir ıçguduyle çorukların yanına gıtti. He Ve Tiirkiye İZIM Turkıye olarak C.Î.A.nm çalışma alanı dısmda bulunduÇumuzu düşunmpk ?adece komik olur. Gerek kıraladığı adamlan, gerekse doğrudan faaliyet gösteren ajanları ıle, C.I.A. Türkıye'de de vardır. Bazı olaylan onceden haber almakta, bazen de olayların akışını değiştirmeye çahşmaktadır. Topraklarımız u^erındekı Amerikan uslerı de, C I A . faalıyetınde kullanılmaktadır l T nîu U 2 casus uçap;ı da Adana'dakı Inrırhk ussunden kalkiTiştı \e bu bir C I.A. ıstıhbarat aracıydı. Daha onceki vazılarda, Kıbns ola^ları ıçmdekı C I A . rolune değındık. B ** DİŞ! BOND TİFFANY JONES GARTH AYLÂK MUSA YRICA, geçenlerde bir dergıde yayınlanan belge aracıhğı ıle, Washıngton'un 27 Mayıs Devrımıne dayanan gunlerı hazırlıklı karşıladıgmı ogrendık. <3) Bu belgeye gorp, VVashmgton'dakı Dışışlerı Bakanlığı, Ankara Buyukeiçıhgme 78200 5 160 sayılı bir telgraf gondermıştı. Bu belge ıle ılgılı yorumu aynen verelım: «A.B.D. Dışişlerı Bakanlığının Karakol kovün dısmda tek hasına kalmış 1968 Şubatında serbe.st bırakılan vavvan. han çihi bir toprak damdır. Onunde, 8350 savıh yajınlardan oğreniyoıçınde valnıı kadife çiçeklen d.k.li, o da tot ruz kı, 2 Majıs 19bü jîunü Dışi^.H'inde kahp vanvarıva kurumus bir bahıesi leri Bakanlığı A.B.D. Ankara Buvardır. Bayrak ffönderinde ivice solııp hnzarmı< yukelçilısine 782.ÜÜ 5 160 nuavı vıldızı belıısi7lpmis bir bavrak dalcalan.n marasıyla arşive geyen bir teldurur. Anayol kövle karakol arasından çpçrr. graf Romlormış. Telgrafta A.B.D. î o l , karakola ell, adımdır. Yolun kıy.sında tek nin çelenckspl politikasmın, dıpt»k nlpırti çahları namlsa kalmıstır. Cılpırtı lonıatık sıgmma hakkı Unımakçalısı toplnluklannı bhçurtlenler. yabanıl otlar tan kaçınnıak oldıı^u helırtılijor. sarmıştır. Bununla birlikte, «sıgmmak ıstejen şahsın kesın tehlıkede bulun ""•••••"•••••••••••••••••••••••••••••••••»••••••••••••••••••••••a (Arkası var) duğu olağanustu durumlarda ınsaıu anıaçlaıla ve geçıcı oiarak» sıâınma hakkı tdnınabiicceği yazıüyor. Telgrat, bu politikaıun «oır grup kışıyle değıl, yalnızca bıreyle» ilglli bulundugunu ozelIıklc lıatırlatıyor. 27 Majıs'tan birkaç hafta once A.B.D. Dışişleri Bakanlığı acaba Ne tuhaf deŞil ml?.. O günneden Ankara'ja böyle bir telkti tavsıyelermı zoraki bir negraf gonderme ıhtiyacını duyzaketle dinledığım hapıshane muştu? Sığınma haltkı tanınamudlırıine şu anda gerçekten cak kişi kimdi? C.I.A., bir askerî ihtıyacım vardı... Telefon ethareketin olacağını önccden (»gmek ıçm dayanılmaz bır zoortadan kaldıımış oluyorlardl. renmiştı. Fakal Menderes hıikuran'uk duyuyordum kendimde.. kı sanıklarm serüvenlerl. Kulağıma çalınmış ufak tefek Hattâ telefon etmek değıl, en metım hpberdar etmekten kaçmBen, kendı hesabıma, televızbılgiler de yok değıldı .. Bu çekestirme yoldan hapıshaneya nu' ; tı. A.B.D. Dışişleri Bakanlığı, yon programları dışında, fırar gıtmek, Pıllion'un karşısına oşıt sanıklarm kalabahğa karışacaba Menderes'e mı sıgmma halındekı sanıklarm ruh dunıturınak, olup bıteni baştan sotığını, buyuk şehırlerin goz hakkı tanımaj ı du>?unu> ordu? munu mceleyen çok dıkkate denuna kadar bütun ayrıntılan kama^tırıcı ışıklarına ve kuvYoksa bajjka birinc mı? Belli dcgor kıtaplar da okumuştum ıle anlatmak ıstıyordum. vetlı polıs teskılâtım umursaButun Amerıka'da orta rabi maksızin yıne de tam sıpere kanın gerçekleşmış rujasını tem Yakm geçmışteki kanlı olayÜnJü C.t.A. Ajanı A.B.D, Büjük vatmaca muvaffak olduklannı sıl eden hayalî bır tıp var: Kımb dan gereği kadar ders almaElçisi Komer, 5 Aralık 1970 tarıhduvmuştum... Ama her türlü le. Masum oldugu halde durup mış, aynı cmayeti ikınd defa li Milliyet'te çıkan bir konuşmatedbire ve gızhhge ragmen edınlenmeksjzin kaçmak, gızienişlemış, katmerli bir belâya sında, jardımları kısarak A.B.D. nınde sonunda vme de yakalamek zorunda Polıs kuvvetierl daha sokmuştum başımı. Bu nin Mendercsin dusuşunde donıyorlar, dehği boyluyorlardı. de pesınde Kıyasıva bır ınat> sefer kurtuluş umidinin zerresi lajlı bir rol ovnaılıp;ını kabul etKurtuluşun tek çaresı s m m gela . Fakat Kımble yaman adam.. bile yoktu artık .. mıştır. Komerin ıifti çekici sbzü çıp baska bir ülkeye yerleşmek Izını derhal kaybetnıek konu.sun tki aspınn daha yutarak daişojle: «Menderesın ekonomık tuolsa gerekti. da da tasavvur edılemeyecek ka renın içınde oradan oraya dotunıu, bızı derın derın duşundurdar becerıklı . Ele avuca sığSınır meselesini şımdılık bır la^maya başladım .. meye başlamışlı. Gerçekten çok maz bır yaradılış .. Cesur atılyana bırakıp şehır değıstirsem aşın harcamalar yapıyordu. KenBeraberımde götürmek için gan, çevık ve yakışıklı Soluk nas1 ohırdu acaba?.. Bunun, ıliaine ^ahsen ben gıttım. Ankabana aıt bteden berıden neler kesıci maceraları sırasında hır parlak bır tasavvur olmadığı ra'da uzun bir toplantı yaptık ve almahydım?.. Fırar halindekı daha ılk bakısta anlasıhyordu.. surü genç ve guzel kadına rastaçıkça; «Eyer ekonomı polıtıkabır canı en çok nelerden favlıyor . Bunların sadece kalbıni Gazeteler fotoğraflarımı basasını değıştırmezse, yardımı kesecîalanabilir, neleri değerlendifethetmekle kalmıyor, yardım ve ca'c, avm fotograflar televızceğimızı» soyledım. Hıç aldırmarebilirdi?.. Hıç bilmediğim k o himaye yeteneklerınden de sonuyonda yayınlanacak, gıttiÇim dı ve biz de yavaş yavaş yardımı nıılardan bıri de buydu. na kadar faydalanıyor ver âe neresi olursa olsun derHer şeyden önce kaçmak mecKımble'ın televızvon progrnm hal kıstırılacaktım... Aksı ıhtibuhyetindeydim... Arkama bimaller üstünde durup boş y e lanm yıllar yılı muntazaman ız' le bakmaksızın kaçmak?.. Falemış, belkı bir tekını bile kaçır re ümide kapılmak abesti. kat neıeye 7 .. mamıştım Bu durumda fırar sa Yanıma hiçbir şev almaksıBir vakitler banka soygunnatmı bütün ayrıntılan ile öğ7in apartmandan çıktım... Çek culan, kasaları boşaltıp bankrendığım, benımsedigım kanısı Aramızdan ebedlyen ayrılan defteri bile almadığım şeyler notları kaldıranlar kaşla göz ana kapılan çıkabılır belkı de sevgılı annemız arasındavdı .. Ne yedek çamarasında sınm geçip solugu BreOysa hayır .. Sıfıra sıfır elde şır, ne gömlek, ne elbise. Hiç, zilva'da ahyorlardı .. Haydut SEHER sıfır .. ama hiçbir şev... çogunlugunun da sıkıştığı zaKımbie, bulunduğu şehirlerCaddpve indim ve vürümeğe man Mek<?ika'ya kaçtıgını bilide durmaksızın semt doğıştıriTAŞKÖPRİJtÜ'nün başladım yordum. Fakat çagd"aş kaatıller yor, ven) yenı hüvıyetlere bürükavbı ile uğradıgımız buyuk DORDÜNCÜ BOLÜM vakavı ele vermemek için n«* nuyor, parası? kaldıgı zaman ça acımızı pnylaşmak lutfunda buvapıyorlar, nereye sıgınıynrlunan, muhterem dost, arkadaş Hapıshanedekl mahkumlann bucak ış buluyor, üstune aldığı \ o akrabalarımıza rmnnet \e lardı? .. Ve nasıl?... Bu 1 cnuda tümü telev'izyon hastasıydı... her türlıi gorevı mukemmel başukranlanmızı arzcderlz. çok cahildim . Ben de öyle. Bayılıyorduk eğlenşarıyor, ışverenın ıtimadını kaEvlAtları: Belkı de şehirde kahvorlar, oenın hu türiine Salon komedı zanıyor, kendını zor durumdan Fethi, Nezlhe, Melfthat güvendikleri birtakım k'rnsfleri hariç sunulan gösterilerin kurtaracak bırılennl keşfetmckVecihe TBşköprtilii lerin evine gizleniyorlar, böylehepsi bize son derece cazip gete zorluğun zerresım bile çekCP de tovklf edılmek teh!ik«»sini Hvordu özellikle firar halindemiyordu. Cumhurlyet (Arkası var) Â L BLOCK TEŞEKKÜR