Katalog

4 Eylul 1970 CUMHÜRÎYET SATFA ÜÇ ABD, Mısır'm ateşkes'i bozduğunu öne sürdü Uzaya iki fare ile bir Ya kazamrsa ? ili, bakır. demir ve azot bakımından zengin olan 10 milyon nüfuslu bir Lâtin Amerika ülkesidir. Şıli'yi diğer Lâtin Amerikah komşularından ayıran özelliği, demokratik geleneğe sahip bulunması ve 1932 den bu yana yöneticilerinin seçilerek başa gelmiş olmasıdır. Deraokratik uygulamanın askerî darbelerle kesilmeraesi, bazılanna göre Şili seçmeninin bilincine bağlıdır. Çünkii Şili'de oy hakkı ancak okur • yazar vatandaşlara tanınmıştır. Amerika Birleşik Devletlerindeki gibi başkanlık sistemini seçen 21 yaşını geçkin Şilililer, lıer altı yilda bir sandık başına giderek oy kullanırlar. Başkanlığı kazanan adav ise, ikinci bir devre için adaylığını koyamaz. 1964 Eylulünde yapılan bundan öııceki seçimin Ka'ibi, orlanın solu eğilimli Hristivan Demokrat Eduardo Frei'ydi... Frei, rn kuvvetli rakibi olan Radikal Sosyalist Allende'yi pek az farkla yenmişti. «Aşm soi» denilebilecek bu örgütün rekabeti yüzünden de, altı jılbk iktidarı süresince sosyal refonnlara daha fazla eğilmek zorunda kaldı. Mesclâ 1965 yılında başlatılan toprak reformu ile 200 bin akr toprak devletleştirildi. 1967 tarihli bir kanunla da 90 bin aileve toprak dağıtıldı. Ayrıca, 196769 arasında, ülkedeki bütün Amerikan bakır şirkptlerinin yüzde 51 sermayeleri millîlestiriidi. Bu arada, mesken prosramı uvgulanmaya başlandı. Şimdi her 13 dakikada bir, Sili'de bir mesken tamamlanmaktadır. Ancak, Frei'nin altı vüük eörev süresi bu Pazar günü yapılacak seçimlerle sona ermektedir. Ve adaylar arasında en kuvvetli görüneni de, 1964 yılında oylann yüzde 39'unu alan Dr. Salvador Allende'dir. Bir Marksist otduğunu çizlemeyen, bakırın tümünü, bankacılığı, dış ticareti mülüeştireceğini söyleyen AUende. kıtanın patronu Washinjrton için, Fidel Castro kadar tehlikeli bir adamdır. Enflâsyonun öniine geçilememesi ise, halkın ovlarını toplamak konusunda, AHende'nin imkânlannı arttırmaktadrr. lste bu sebeple Pazar günkü 6eçimler, SUi için havati önem t:vsın»aktadır. O kadar ki, Amerikan dergisi Tiaıe. «AUende Cİbi komünistlerin d»s*ektediei bir adau'koltuğa oümıtsa, Şili ordusu da şansını deneyebilir» şeklinde yorumlarda bulunuvor. Bu yorumun, Washington"un dileğini de aksettirdiği şüphe götürmez bir gerçektir. $ gönderildi ve geri döndürüldü WAIXOPS (VİRGİNİAU (aaV merikan Ulusal Havacılık v e U z a y Dairesi * tNASA). geçen ay uzaya, küçnk .Arcas» fuzeleri ile iki fare üe bir pılıç ayrı ayrı frrlatmıştır. 36.000 metreye kadar ulaşan bu denemeler sırasında hayyanların. içinde bulunduğu araç, yöriıngeye oturtulmamış ve uçuşlar 2025 er dakika sürmüştur. Helikopter ler, farelerle pilici, dönüşte Atlantik Okyaıvusu sularmdan kurtarmışlardır. Her üçünün de sağlık durutnları mükemmeldir. 1S Ağustos'ta yapılan bu biyolojık denemelerde, hayvanlann kalb atışları ve özellikle biiyük yükseltilerde ve denize iniş sırasında vücutlannın ısısı tesbit edılmiştir. Amerıka'nın dört bir yanından bu denemeler için Wallops"a gelen bılgınler, uzay biyolojisi konusunda bılgilerini genışletmişler dir. 18 Ağustos'ta uzaya flk olarak bir fare fırlatılmıştır. Vücut ısısı artı 5 dereceye kadar indirilerek hareket kabilıyeti azaltılan farenin yanına bazı bakteriler ve sun ger hücreleri de konmuştur. tkinci olarak yine bir fare fırla tılmış ve bu kez yanına buğday taneleri ile turp tohumlan konmuştur. Gunün programı piliçle son bul muştur. Pilice ise. •kültür» halinde protozoer'ler eşhk etmiştır. Amenka Dısısleri Bakanlığı, duh Mısır ve Rusya'nın bır aydanberi uygulanmakta olan Suveyş Kanah kesımindeki ateşkes anlaşmasını ıhlâl ettiklerıni ve bunlarm durdurulmasını istedığıni açıklamıstır. Bu arada Irak'tan sonra Suriye de, Fılis1in gerillalarım Ürdun Ordusuna karşı savunmak ıçm askeri mudahale tehdıdinde bulunurken, Israil kabinesınde de barıs göruşrnelerir.e devam eöTıp et meme konusunda çıkan tartıştnalaf şıddetlenmiştir. DUn de Suriye Urdün'ü fehdif etli Belgıad'a göre "fi.B.D. Sovyet ottak banş gücü fikri,, dünyayı bölen bir anlayışta BELGRAD, Servan Schreiber ve Fransız solu Ergun BALCI 0 1 Eylülde Bord«aux'da yapılacak olan ara seçimlerinde, Ra"dikal Sosyalist Partisi Genel Sekreteri ve Nancy milletvekUi Jean Jacques Servan Schreiber'in, Başbakan Cbaban Daimasa karşı adaylifinı koyması Fransız politika sahnesinde geni? yankjlara sebep olmuştur. Fransız seçim kanunu bir bölgreden Parlâmentoya seçilen milletveküinin başka bölgeden ada>lığını koymasına engel değildir. Bununla birlikte. aday seçimi kazandıfı takdirde, iki bölgeden birisinden istifa etmesi çerekir. Servan Schreiber 21 Eylüldeki se. çimleri kazansa bile, Parlâmentoda iki bölgeyi birden temsil ede. miyeceğinden Bordeauz temsilciliçinden istifa edeceğini açıklamıstır. Öte yandan, Cbaban Dalmas da 5 inci Cumhuriyet Anayasasina Köıe Başbakan olduğu için, Bordeanz seçbnlerini kazansa da Par ' lâmentoya giremiyecektir. Bu bakımdan Bordeaux ara seçimleri şimdilik «Amerika meydan okuyor» kitabının ünlü yazarı île Fransa Başbakanı arasmda bir knvvet jrösterisi niteliğinde görünmektedir. Asluıda Schreiber'in Fransamn siyasî yaşantısında oynıyacağı rolü, ya da Bordeauı seçimlerine katılmasının doğnracağı sonuçlan hesaplamak için vakit henüz erkendir. Ama 45 yaşındaki Nancr milletvekilir.in Bordeaux'dan adayhğını koymasınm şimdilik ilprinç yönü, dikkatleri hâlâ tam istikrara kavuşamamış bulunan Fransa soluna (komunist olmıyan) çevirmiş olmasıdır. B ABD'nin protestosu ABD Dışisleri Bakanlığı sözcusu Amerikan hükumetinin kanal bolgesinde ateşkes'in ihlâl edılmemesini istediğıni ıfade etmistır. Sözcu. îsraıl devletinin variığımn tehhkeve duşmesine Amerıka'nın hiçbir şekilde müsamaha gösteremiyeceğir.i de sozlerine eklemiştir. Sözcu, Ame rika'nın îsrail'e askerî yardım sevkiyatının devam ettiğini söv lemış, bu arada Israıl Arap barıs gönişmelerine BM'de ö"erhal başlanılmasmı istemistir. Bu arada tsraıl kabinesi. Arap ulkeleriyle yapılacak gorusmelerin devam etmesi konusunda bir karar alamadan dağılmıştır. Bakanlar arasında, Mısır ve Rusya'nın ateşkesi tehdıti dolayısiyle ortaya çıkan durumdan, sonra anlaşmazlık çıkmıstı. Bunlardan Savunma Bakanı Moşe Dayan'ın gorevinden avrılacağı soylentileri yaygınlanmıstı. Ancak dün aksam radyoda bir açıklama yapan Moşe Dayan, «Görevinden ayrılmayacağını» bıldirmıştir. Karar alamadı elgrad'da yayınlanan «Komünist» dergısı, Başkan Nıxon'un yakın çevresinde geçenlerde söS zu edılen ve Ortadoğu'ya, buşf bblgede varılaeak muhtemel bir ~\ barışçı çözumiın bozulmamasına ^ nezaret için Amerikan ve Sovye**! birlikleri gönderilmesini öngoren • * fikri, «kabul edilmesi imkânsız. İ olarak nitelemektedir. Ş Dergi. böyle bir ihtimalin, «Dün »* yanın çıkar bölgelerme aynlmasıg eörüsünün devamlı bir meşruluk \\ kazanmasma ve tasdik edllmesineiÇ doğru bir adım» teşkil edeceğini^ bebrtmekte, barısm korunmasın ^ f da Amerika ile Sovye lere düsen^ özel sorumluluğu kabul etaıekley birlikte «böyle bir görevin »oonM na kadar iyiye knllanılacagından» g çuphe edüebileceğini yazmakta , dir. f; «KomünisUin makalesi îöyle de % edıyor: « • Ortadoğn'da devamlı Te is*, tikrarlı bir barış formülü, flgilijj halkların haklarmın çiğnenmeâ sinde deffl, bütün aşın amaçla p nn tasfiyesinde aramnahdır. Bu 1% aşın amaclardır ki, 29 yıldır, sal dınlara kaynak teşkil etmiş ve s.' Israil ile Arap halklannın maddi varlıklarmı tehlikeye sokmuş! tur.» I* Schreiber'in iddiaları C ervan Schreiber bu yıhn Subat ayında, 487 sandalyelik FransT* *^ Parlâmentosunda 13 milletvekiline sahip olan Radikal Sosyalist Partinin Genel Sekreterliğine biiyük iddialarla çelmiştir. 43 yaşındaki Nancy milletvekili, Radikal Sosyalistlerin kongresinde okonan «Manifestosunda», «kadroîarın yenileştirilmesini, Fransadaki ybneticl sınıfın uluslararası kapitalizmin kaybettirdiği fırsatlan yeniden yakalamasmı» sahk veriyor. Rekabet temellerine dayanan ekonomik sisteme inanan ve teknokratlan kendi safma çekmeye çabalıyan Schreiber'e göre; «Kurumlann müdürleri, patron ile sendıkalar arasmda hakem rolü oynıyabılecek duruma getirilmeli ve işçi ile çiftçl çocuklanna eşit olanaklar tanınmalı.» Komunist Partisine «hayır» diyen ve komunist olmıyan solculan kanalize etmek amacını taşıyan Schreiber, Sosyalistlerin Merkezto ittifak vapmalan jrerektiğine inanıyor. Yani özetlersek, ünlü yazara Itore sosvalist bedeflere (tidilecek ama, bu hedeflere doğru yol alır» krn kapitalist sistem değişmiyecek. sermaye sahipleri ile patronlar KÜcendirUmiyecek. Schreiber, komunist olmıyan solun birleşmesini ı t De Gaulle'cü rejime karşı gfiçhi bir muhalefet kurtümasını dih'. liyor. Ürdün'ü tehdit Irak'tan sonra Suriye de Ürdun'u tehdıte başlamıştır. Suriye Sosyalist Baas Partısi adına Şam Radyosundan bır bıldıri yavımlanarak, «Suriyenin bütün füçleri. Amman'daki cerilla liderliğinin emrine tahsis edildiği» bıldırümistır. Amman'da son gerilla ordu çatısmasınd'an sonra sessızlık gorulmektedır. Ürdun Kıralı Hu, jüriyi lehdit elti Onassis'Ie aralarında anlaşmazlık olduğu yolunda söylentiler dolaşan Jacqueline: onreki sun greldiği Londra'da, kardeşi Lee Radziwill ile görülüyor. seyin dun akşam radyoda yaptığı konuşmada, hükumetin. halkın işiyle gucuyle meşgul olması ve sakin hayatmı devam eUırmesi ijın gerekh güce sahip olduğunu bildırraiştır. Hüsejin, son gunlerde meydana gelen ve buçok insanm ölumune j'olaçan olaylardan uzuntü duyduğunu ifade etmiştir. LOS |fj Sosyalistlerin durumu ANGEtES, (THA) | S haron Tata cinayeti sanıkla !J nndan Susan Atkins Çarşamp ba günkü duruşması sırasın ^ da, mahkeme salonundan çıkap rılmadığı takdirde y başlayacagmı söyleyerek tehdit etmiştir. ADDtS ABABA • ZİRVE «Mrika Birliği Örgüttt» nün (ABO) «Zirve» toplantısına katılan Devlet Başkanlan, «ABD» Bakanlar Konseyi' nin geçen haftaki toplantısınria teklif ettiği bütün tavsiyeleri de ğişiklik yapmadan kabul etmiştir. DRESDEN • TOPLANTI Doğu Alman ya Haber Ajansı «ADN» Varşova Paktı ordularında siyasî yöneüm den sorumlu generallerin, 31 Ağystos İle 2 Eylül tarihlerl ara BONN, (a.a 1 Batı Almanya Hukumeti. Tiirkiye'de haşhaş ekiminin azaltılması amacı> Ia Turk Hükunıetine iktisadî yardım teklif etmiştir. Bu konudaki teklif, Batı Almanya Iktisadi Işbirliği Bakanı Dr. Erhard Appler tarafından Turk Tarım Baka Haşhaş ekimini önlemek için Bonn gübre yardımı teklif etti nı İlhami Ertem'e yapümıştır. Dr. Appler, İlharai Ertem'» haşhaş yerine aym verimi sağlıyacak başka tanm ürünleri eknıeyi kabul edecek Turk koylülerine dağıtümak üzere, ilk partide l . O toa gubre vermeyi OO t teklif etmiştir. Susan Atkins çok hasta olduj ğımu ve vücudundaki sancılaraj daha fazla dayanamayacağmı söyl leyerek; duruşmadan affını iste| tniştir. i Mehmet BARLAS SAYGON • İNFİLAK Da Nanç bava fissünde bir Amerikan F4 bombardıman uçaçı yakıt ikmâli yap tığı strada tutuşarak infilâk etmiş, üç Amerikalı asker ölmiiş 14'ü de yaralannuştır. ASIRLIK TASARRUF BANKASI r bir defada i EMNİYET SANDIQI 28/8/1970 tarüıinde çeküen i YARIM MÎLYON Lıralık İkramiye Keşidesi TALİHLİLERİ 100.000 LİRAYI Kadıköy şubesinden vâdeli: 100147 , Göztepe'deki Apartman Dairelerini Merkez Müdürlüğünden vadeli: 147467 Yenışehir Şubesinden vadeli Öğ. 131 Bunun Ü7erlne Jiiri duruşmayıf tâtil etmiştir. Öte yandan l Aneeles Bolge Savcı Yardnncısi': Bayan Atkins'in hasta olduğonuİ kabul etmekle blrlikte durumu1 nu mübalağa ettiginl söylemiş| tir. Savcı genç kadının Sarahl Bemhardt'a yakışır bir tarzdal rol yaptığını söylemiştir. Daha! önce hastahanede muayeneden! çeçen bayan Atkins'm rahmindel kist oMnğu ve bu netiente aancı; *"' Sonuç * >• çeMîği bUdîrilmiştir. Ancak dokî torlar genç kadının duruşmayal portünist bir politikacı olan Schreiber, Bordeaux'da Chaban devam edemeyecek kadar hasta; DHmas'ı yenilgiye uğratabildiği takdirde hem kendi prestijini olmadığıru da bildirmişlerdlr. yükselteceğini, hem de De Gaulle'cü rejünin ağır hir darbe yiye. ceğini payet iyi bilmektedir. Schreiber, komunist olmıyan sol'un Merkezle ittifak yapmasını (Jean Lecanuet'in Demokratik Merkez Partisi) ve De Gaulle'cü rejime karsı mücadeleyi bu şekilde yürütmeLONDRA. (TH*) j sini dilemektedir. Böylece hem iktidar yıpratılacak, hem kendisinin propagandası yapılacak, hem de Fransa sola kaymıyacaktır. ngilters Kravat îmalâtçilan öte vandan Alain Sa\arv ise merkezle ittifakı reddetmekte ve Cemiyetinin yaptıgı bır açık| komünistlerin desteğini tercih etmektedir. Böylece mücadeleyi nrag. lamava göre, parlak renklii matik açıdan gören Schreiber merkeze, smıf açısmdan gören Save göz alıcı kravat takan erkeki vary ise komünistlere yeşil ışık yakmaktadırlar. Ne \ar ki uzaktan lerin gerçek amacı, kavalyesizj göz kırpmak, saelam ittifak kurmak demek değildir ve Fransız Sos. kızlan aglanna döşÜTmektir. yalistlerinin bu ittifakı kuramadıklan sürece, güçlü bir muhalefet Cemiyetin bir araştırma beye| niteliğine bürünmeleri beklenemez. tl, 50 erkek arasmda anket yap*i mış ve sonuçlarını açüdamıştır. 18 den 30 yasma kadar olan 25 kişilik bir grup, bir partiye Riderken parlak renkll kravat tak malarmm nedeninin kavalyesiz WASHÎNGTON, (THA) Denızaıtılanna benzejen Sovyet kadınlann dikkatini çekmek ol g denizaltılarının Karaibler denimerikan Savunma Bakam duŞunu söylemişlerdir. zınde yapmakta olduklan hareko Melvin Laird, beş gemilik bır Bu arada iki genç kızın da ba Sovyet fılosunun Finlandiya* tin 1962 yılmda çıkan Küba krıkonuda fikrini alan heyet, kız nın Kuzeyindeki üssünden çıka zıni andırdığmı ilerl sürmüştür. ların «Tabii erkekler parlak rak Karaiblere yöneldiğini açık Laırd 1974 yılının ortalanna karenkli kravatlan kadınların dikdar Sovyetlerin elinde bu tıp lamıştır. katini çekmek için takarlar. Biz fuze atar denizaltılardan AmenSavunma Bakanına göre, Sov ka'nın Polaris denizaltüarına ede bunu bilirhı» sözleriyle «arşıyet Deniz Fılosunda füze atabılajmışlardır. şıt sayıda gemi bulunacağını da len iki kruvazor, bir çıkarma söylemiş, ve bu durumun Amerl Ankete tabi tutulan erkekler gemisı vardır. ka'da endışe yarattığını açıkladen 40 ı eşlerinin yada yakın Melvin Laırd, Sovyet genüleri mıstır. Laird, «Küba krizinden genç kız arkadaşlannuı kravatlarıru düzeltmelerinden hoşlan nin Karaibler denizınde sık sık sözetmenin nedeni, bu denizaltıdıklannı ve bunun bir nevî sek gorünmesinin Sovyetlerin bütün lann tıpkı Küba'da 1963'de oldusüel bağlatıya kanıtlık ettiğini Okyanuslara hâkitn bir donan ğu gibi Sovyetlerin Sovyet toprakları dışmdaki bölçelerden Asöyledikleri halde bu gibl hare ma kurmak konusunda kararlı ketlerin kalabalıkta yapılmasm olduklarmı gbsterdığini söyiemış merika'ya füze yöneltebilme güdan hoşlanmadıklannı da sozle tır. Amerikan Savunma Bakanı, cünü temsil etmeleridir» demişrine eklemişlerdir. aynca Amenkan Polans Puze tır. eeen yıIH seçimlerde ayır bir darbe yîyen ve oylarının çoğıjnu ^ komünistlere kaptıran Fransız Sosyalist Partisinin ise, tam istikrara kavuştuğu ileri sürülemez. Eski Başkan Guy Mollefin ko. münistlerle ortak aday çıkarmayı kabul etmemesi ve De Ferre'in sosyalistlerin adayı olarak ortaya atılması yüzünden oylan bölünen sol kanat, komünistlerin temsilcisi 3. Duclos'un parlak başarısına rağmen. 1969 seçimlerinde ikinci tura kalamanuştı. Bu acı tecrübeden sonra Guy Mollefi saflanndan uzaklaştıran Sosyalistler, Alain Savary'nin önderliğinde veniden canlanma çabasına girişmişlerdir. Yetenekli ve nzak görüslü bir politikacı niteliğinde görnnen Alain Savary. sohın birleşmesi gerektiğine inanmakta ve bu amaçla komünistlerin desteğini kabul edeceğini ifade etmektedir. Ne var ki komünistlerle kesin bir işbirliğine girişmemesi ve henüz kökJö re. form projeleri ile ortaya atılmaması yüzünden halk kitlelerinde yeteri kadar destek saçlıyamamaktadır. Ba arada solun diğer tanınnuş önderi François Mitterand ise, Başkanı bulunduğu Sol Federasvonunnn dağılmasından beri siyaset sahnesinde ikinci plâna düsmüştür. ' Komunist Partisine gelince: bu parti yoldaşı ttalyan Komunist Partisinin aksine, daha fazla liberalleşmeyi reddetmiş ve Moskovanın etkisinden kurtulamamıştır. ttalyan Komunist Partitine kıyasla daha EÜÇ8ÜI olan Fransız komünistleri, bir yandan De Gaulle'cü iktidarla mücadele ederken, öte yandan da «Yeni Sol» un devrimcileri tara. fından gölgede bıraküma!: kuşkusu içindedirler. Nitekim bu kanada bağlı küçük «Birleşik Sosyalist Partinin» (P.S.V.) önderi Michel Rocard'm, geçen yıl yapılan Parlâmento ara seçimlerinde Gaullisl aday Couve de Murvflle'i yenilçiye ağratması, komünistler için tehlike çanı olarak kabul edîlmîştî. ^ . J . B S ,...» .a»3s. . O Kravat ve seks!., İ Karaibler'de Rus filosu A 50.000. LİRAYI Mamsa şubesinden vadesiz: 1666 25.000, LİRAYI Beşıktaş Şubesinden vadeli: 9027 m Sayın doktor ve eczacılara uzun müddettir buiunamayan 31466, 29 4172 Adana şubesinden vadesiz: 1463 10.000. LİRAYI 5.000. er LİRALARI Merkez şubesinden Küçükpazar » Kocamustafapaşa » milyon lira tutannda ikramiyeler... Vadesiz Vadesiz Yuva Vadeli Karın ıçi organlarmın spazm ve koliklerinde tesirli HESAP NUMARALI MUDİLERİMİZ KAZANMIŞLARDIR. AYRICA 50 50 750 Mudimize » » 1.000. er lira 500 » » 100 » » kompoze Ampul ve Draje BOL MİKTARDA İkramiye isabet etmiştir. Emniyet Sandığı'mn zengin yıl sonu keşıdesine katJmak için siz de mutlaka hesap açtmnız. Her türlü mevduatmza azam! kanunî faiz BİR YILDAN FAZLA VADELİ MEVDUATINIZA % 8 FAİZ PİYASAYA VERİLMİSTİR DEVA HOLDING A. 5 1