Katalog

(Teniden gözden geçirilmij 3. BASKI) Koroğlunun Meydana. Çıkışı Karacaoğlan Alageyik Çok güzel bir kapak içınde, Ferruh resimlerıvle (Fiatı 10 lira» Üç Anadolu Efsanesi Cem Yayınevi sunar: YAŞAR KEMAL umhuriVet Rurucusu: FÜNUS NADt 4 7 vii M v i ' 1*4711 <*/. y ı l s a y ı . 1Ö47U Telgraf »a mpktup adresl: cumhuriyet tstanbui Posta Kutusir Utanbul No 248 Telefonlar: 22 42 » 0 2 2 «2 9 6 2 2 42 97 22 42 98 22 42 »9 4 : HlBM lSTRATı'NİN f JLPOMANLARI 1 ;, . Ha7İran P e r s e m b e 1 9 7 0 « a z ı r a n r e r ş e m o e ı^/u JBrkadaj 4 TL. JİAkdeniz 4 TL. Kira Kıralina 4 TL. Uşak * TL. tş Bulma Kurumu 4 TL. Kodin * TL. Angel Dayı 4 TL. Sokak Kızı 4 TL. Perlmutter Ailesi 4 TL. Varlık Yaymeri Cağaloğln Yokusu, « Istanbul (ttâncıhk: 8143) 5583 inönü; "Hükumet buhranı var,, BÜYÜK BİR SANATÇIYIKAYBETTIK ÖÜ ÖLÜM BİRŞEY YAPAMAZ ONA OKTAY AKBAL Heme.. fırladım sokafa. Bir boy Nnrnosmaniye caddesina kostnm. Orada kocaman bir kahve vardı eskiden. adı da tk. bal Kıraathanesi. Şimdi halı satıyorlar tnristlere. Kapısı 6nunde, Fransızca tntilizce, Almanca lâflar. Armağanlık esva uzatanlar. Bir kansıklık, bir cörültü . Kaunamıs rsH günler> den bir çey. Anı kınntılanm blle yok etmişler acımasızca. t'o bes yıl öncenin o loş. serin kahvesi düslere kansmıs artık. Durdum kdse bastnda. içimde bir yerde bnldnm o esld gîin. ler kahvesini. Orhan Kemali bir tavla basmda zar sallarken. ar* kadasiariyle şakalaşırken, tatlı tath kahkahalar atarken, bir se» viden, bir roman kişisinden. bir anıdan, bir dostluktan söı ederken. hattâ hatta o sırada kizdıfı ı m ı bir İM gün sonra o kızgmlıginı bemen unutuvereceği bir vazann sözlerini sinirli sinirl! tekrarlarken.» Daha sonra Cağaloğlumın yan sokaklannı dolastım, onunla sık sık karsılastıfım köseleri. virrin önlerini, ldtapçılan, dergi odalannı.. Demirel,"Güvenilmezsem bir gün dahi kalmam.. dedi CHP yöneticileri parti liderinin evinde topJandı CUMHURİYET BÜROSU ANKARA CHP Genel Başkanı tnönü, dün evinde partisinin Ueri gelenleriyle önemli bir toplantı yapmıştır. Top lantıdan sızan habcrlere göre İnönü önümiizdeki günlerde bir Hükumct buhranının olacağını yöneticilere bildirmiş ve bu konudaki görüşlerini açıklamıştır. înonu'nün evinde yapılan top lantıya Genel Sekreter Ecevit, yardımciları Prof. Üstünel, Prof. Güneş, Senato Grup Baskanvekilleri Bekata, Gündoğan ile Meclis Grup Başkanvekillerl TJgur ve Dr. Satır katılmışlardır ÖğremldijHne göre İnönü, üç gün once Cumhurbaşkanı Sunay ıle yaptığı görüşme ile ılgilı bılgı vermiştir. İnönü daha sonra ıktidarın durumunu ele almıs ve halen bir hÜKÛmet buhranının olduğunu belirtmiştır Bu arad'a diğer yöneticiler de kendı bolümlerıyle ilgıli bıl(Arkası Sa. ?, Sü. 2 de) ANKARA (Cumhurivet Bürosu) AP Ortak Grupunda dün Aydın Yalçın üe Başbakan Demirel son sıyasi durumları sert bir şekilde tartışmışlardır. Aydın Yalçın, Başbakana ağır tenkitier yoneltmış, Demirel ise; «Güvcne mazhar değilsem, bir gün dahi kalmam» demiştir. Dünku toplantıda Demirel ve Yalçın ikişer defa söz almışlardır. Başka bir grup üyesi sdz almak imkânını bulamamıştır. Görüşmeler bugun de devam edecektır. O. KEMAL Sanat çilesi yetmezmis gibi bir de mahkeme kapısı. Yalçı.ı'm konuşması Aydın Yalçın konuşmasının basında Başbakanın son olayları «Anavasa uygulamasından ileri gelmektedir* şeklinde yorumlamasını ele almış, «Bu tarz izah endişeyi azaltmıs değil. bilâkis arttınvor, ben endiseliyim, halk Rokaklara dökülüyor. Topçu Okulunda tayinler pluvor, Sunay • İnönü |6rüsmesinde Güvenlik Kurulunun yetkilerini arttınlması istendiği, Cumhurbaskantnın yapısal değişiklik çahşmalarına devam edeceği söyleniyor» demiş ve özetle şdyle devam etmiştir: (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) Arjantin'de iç savaş tehlikesi Arjanun Hükumeü. Cumhurba?kam Ongonia (Fotoğrafta ortada> başkanhğında toplantılar yaparken, eski Başkan Aramburu'yu kaçıranlar dun •Dört nnmaralı bir bildirl» yaymüıyarak Aramburu'nun bugun ıdam edileceğini ve 8 Hazıran'da Eva Peron'un cesedinin kalıntılanyla değıstirileceğıni ilân etmişlerdir. Peroncu gerillalar, •Oört numaralı bu bildirinin gerçek». Aramburu'nun olduruldüğü yolunda yayımlanan bıldırının ise «Sahte» olduğunu ilen surmüşlerdır. Öte yandaa. •Laprensa» gazctesi, dünkü sayıstnda Arjantin Emnıyet Genel Mıidürü General Mario Fonspca'ntn, General Aramburu'nun şımdıye dek bulunamaması üzerine istifa ettiğıni bıldirmektedir. Pedro Eugenio Aramburu, 29 Ma(Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) Gazeteciler Gemiyeti de kânıt zammına karşı çıktı Gazete kâğıdına bir yıl lçinde yapılan ve yıizde 50 orarurun üstunde bir maJî külfet yükleyen ikıncı zammın tepkileri devam etmektedir. Dün de gazeta sahipleri ıle gazetecileri temsil eden Gaztecıler Cemlyeti bir büdirı yayınlamıs ve hükümetl uyarmıştır. Bıldırıde şöyle denılmektedir: «Gazete kâğıdı fiatlanna yapılan son zam, Türk basını için yeni \e ağır bir yük teskil etmiştir. Bundan kısa bir süre önce kâğıt fiatlanna yapılan zam da gozönünde tutulnrsa, bir yıl içinde yüzde elli civannda bir artıs meydana gelmiş otmaktadır. Esa sen bundan öncetri zam dahl basırumıza ağır bir külfet yüklemiş iken, son arttırma, bütün ba&ın müesseselerini ekonomik bir kriz tebükesi Ue karşı karşıya getinniş bolıınmaktadır. Bu bekJenmeyen ™»""", bagın müesseselerinde çalışanlan geniş ölçüde zarara uğratacağı gi bi, basının kültür hizmetini lâyikiyle ifa etmesini de engeUeyecek tir. Gazetelerin tirajlanna ve gelişmlerine önemli ölçüde etki ya parağı muhakkak olan bn zamlarm yeniden gözden geçirilmeri ve basının karşılastığı ağır krizin önlenmesi hususunda, Hü knmetimizin gereken ilgiyi göstermesini bütün basın câmiası sdına beklediğimizi ilgililere ve kamu oyuna bildiririx.» Türk Persen Başkanı, Başbakan'a sert cevop • • O^t PP ^^B • ••••• • • • •F l ^ p • •Ll • w ~ ^ ^ ™ ~ "Tasarıyı geri almak, geçmezliği sabit oJan senet cinsinden yeni bir oyundur. Hava Kuvvellerine yardım çağrısını Diyanef İşleri desteklivor ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Diyanet îşlen Başkanı Lutfı Doğan. Türk Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Muhsin Batur'un Hac ve dış seyahat dö. vizlerinin Türk Hava Kuvvetlerine yardım için tahsis edilmesi yolundaki çağnsını cevaplandırmış ve herkesin bu tür çagnya katılmasının verinde olacağını bildinniştir. Dün Diyanet îslert Başkanlıgında kontıştuğumt^ Başkan Lutfl Dogan, «Vatan sevgisi imandandır. düsturunu milletimirin her ferdi bilir ve buna yürekten baglıdır. Milletimizin gözbebeği mesabesinde olan ordnmnz ne kadar göçlü olursa. milletimiz o kadar mesuttur. (Arkası Sa, 7. Sü. 3 de) ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türk Persen Genel Başkanı Kâmil Başaran dün bır bildm yayınlayaralc, Başbakan Süieyrnan Demirel'ın «Personel Kanunu Tasuisuun serekirse geri alınabileceği» yolundaki sözlerini cevaplandınnıs ve buna karşı olduklannı açıklamıştır. Personel reformunun gerçek sahibinin ve savunucusunun kamu personeli olduğıuıu belirten Caşaran, tasandaki aksaklıklann par lâmento raüzakerelerı sırasmda M a ^ ^ M ^^B H düzeltilebileceğini öne sürmus, Cumhuriyet maya kalkmak geçmezliği sabit olan senet cinsinden yeni bir oyundur» demiştır. Başaran devamla çunlan soylemiştir: «Sayın Demirel. hiçbir zaman sabip çıkmadığı kanunu yüce par lâmentodan çekmekten söz edcceğine, kanunun asıl sahibi olan kamu personeli ve onun en üst knrnlnşa olan Türk Persen'e bırakıp kendisi çekilmelidir.» (Arkası Sa. ?, Sü. 3 de) «Bu anlamdaki davranışlara kulak tıkayıp kendi büdiğini okumak sonra da tasarıyı geri al Ekmek sıkıntısı dün de devam etti Istanbullular dün de ekmek sıkıntısı çekmiştir. Fırınlarda kuyruklar meydana gelmesine rağmen. «Şehrin ihtiyacına yetecek kadar ekmek yapıldığını» söyleyen Belediye Başkanı Fahri Atabey. tedbir alınacağrnı söylemiş, «tstanbuliular huzur icinde olsunlar. Hlçblr zaman ekmek sıkıntısı çekmeyeceklerdir» demiştir. Öte yandan ekmek çıkarmamakta ısrar eden 13 fınn hakkında kapatma, eksik gramajlı (Arkası Sa, 7, Sü. 8 de) Yok Orhan Kemal dunyamııda.. Bnna alısmak güç. Orhan Kemal de yitikler evrenine katılmj», ardında sayısız roman. hikâye bırakarak.. Bfiyflk bir vazar kişiliğivle edebiyat tarihJmizde en sağlam yerlerden birinl alarnk... Kolay değil bu vok> luğn içe sindirmek. kamıllenmek. tnanarnıvonnn onun 51düİrüne. büsbfitün rok oidujhına. ANKARA (Cumlınriyet Bfirara) Bir daha eSremrmek. karsılasa» Ünlü roman1 ve hlkâve yaean Orhan Kemal, tedavı görmekt« mamak. konusamatnak. naml ooldufu Sofyada önceki gün hayata gözlerinl yummuştur. lur nasıl? Hikârelprinde. romanÜç yıldan ben tüberküloz, kist derrnoid ve kalbınden rahatsız larında bunca öUnez kisiler bıolan Orhan Kemal, tstanbul ve Ankarada çeşitli sağlık evlerınde te rakan bir vazar nasıl ölür gi> davi gcrmü*, geoen yaz Sovyet Yazarlar Birliğinin dâvetlisi olarak der? Şimdi ne olarak Murtaza. ılk. deta yurt dışına çıkabılmce, Moskovada Kremlin Hastahane ne olacak. o küçücük yosmalar, sindt de bir sıire yatmış, ancak memleket hasretıne dayanamıya(Arkası Sa. 7. Sü. 1 de) rak tedavısıni yarım bırakıp yurda dönmüştü. Bu yıl da Bulgaristan ve Ro r «^ •"• manya Yazarlar Birliğinin çağ | rılısı olarak ıkınci kez yurt dışına çıkan Orhan Kemal, Sofyada, yanm kalan tedavısi ıçın Yurdumuzun ünlü hikâyeci, romancı ve oyun yazarı Orhan Kekontrola almmış. ancak çeşitli mal'in yurt dışında ansızm ölümü, Türk sanat ve edebiyatçüarı ara I hastalıklara eklenen kalb yesında derin bir üzüntü yaratmıştır. Yazılannda toplumumuzu güzel | tersizliği sonucu önceki gün Türkçesiyle işliyerek, çileli emekçüeri ölümsüzleştiren Orhan Keolmüştür. mal için, dün kendileriyle konuştuğumuz edebiyatçılannuzın anı I 1914 yılında Ceyhan ılçesinları şöyledir: I de doğan, eski Adliye Bakanlarından Abdülkadir Kemall Beyin oğlu Orhan Kemal, babasının yurt dışına gitmesiyle tah Orhan Kemal. kendisinl ve Türk edebiyatındaki yerinl, eşlsiline ara venrus, Lübnan döne az raslanır bir sabır ve eabayla yapmış değerli bü insanunızdı. I nüşü Adanada fabrikalarda işEmeği ile yasryan ve «ilen msanlann cömert bbr sözcüsüydü. Erken | çilik, kâtiplık yapmış, yarım olümünün tek avnnrusn, kadere inat, bol bol anlattığı acı gerçek . kalan tahsilini kendi kendıni lerimiı ve yarartıği umatlarcmn olacak.» I yetiştirerek tamamlamıştır. Görüşleri yüzünden beş yıl hapiste yatan Orhan Kemal, Bursa Cezaevinde Nazım Hikmetle ta Orhan Kemal. son Dünya Savası yülannda şiirler yazarak gir | nışmış ve şairliği bırakıp himlşti edebiyat dünyamıza. Amatör dergilerinde takma adlarla yakâye ve roman yazmaya başlayınlanan bu şiirler pek ilgi çekmeden kaldı dergi sayfalarında. Ama I mıştır. Kısa zamanda ün sahlsavaş sonrasında hikâyeleri rıkmaya başlayınca iş değişti. * bı olan Orhan Kemal'in piyesle Artık Orhan Kemal imzasım kullanıyor, kendi çocukluğunan rı, romanları ve hikâyeleri yurt seriivenlerinden ya da çevresindeki kücük insanlann yaşamasındsn içınde olduğu kadar yurt dıalıyordu gncünü. Kı.<a ramanda ustalaşan yazılan adının çevTesinde şında da aranır olmuştur. uyanan merak ve iljriy) arttırdı. Varlıkta çıkan hikâyeleri aynı (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) Orhan Kemal evli 6 çocuk v» iki torun sahibi idi. Orhan Kemal'in ölüm habert Dışişlerine gelen bir haberle « Sarsıldım. Sevdiğim bir yazar, bir dost yitirdün. Ağlamadan, süratle yayılmış ve bütün yurtduygululuktan sıynlarak, saygı ile konuşmaya çalısacaftm arkasınta büyük tizünttl yaratmıştır. dan. Değerli sanatçımn başlıca eOrhan Kemal, «Telefoncn tsmall. adll hikâyesiyle Sabahattin serleri şunlardır: Ali'yi geliştiren bir aşama olarak girdi edebiyatımıza. Orhan Kemal, kendisine gelinceye kadar, toplumumuzun insanı tek yönlü, iyi ya . «Baba Evi», «Avare Yıllar», da kdtü ayıklanarak yansıtan edebiyatımıza, Türk insanını bürü .' «Murtaza» (sonradan pıyes hanüyle getirdi. Ezilen toplumnmnzun alın lerini paylaşan insanlannı • lıne de getirıldi), «Vuknat Var», (Arkası Sa. 7. Sü. 1 de) «Hanımın Çiftlifi», «Yetmiş I I kinci Koğuş», «Gurbet Kuşlan ORHAN KEMAL •• • • OLDU Orhan Kemal için ne dediler ? Sabahattin EYÜBOĞLU , Yaşar NABI Necati CUMALI Peru'da ölü sayısı 35 bini aştı D1Ş HABERLER SEBVtSİ LIMA, (Peru) Tarıhinın en büyuk deprem felâketme ugrayan Peru'da ölü sayısı 35 bini aşmıştır. Bir çok yer ıle haberleşme henüz sağlanamadıgı için, bılânçonun daha da kabarması ve ölü sayısının 50 bine ulasmasından korkulmaktadır. Peru hukumeti deprem felâke ti üzerine 8 günlüic yas ılân etmiştir Maliyecilerm açıklaması Ankara'da dun 4 Fokülte kapalıldı Ankara Fen Fakültesinde dün silâhlar konuşmuş, «Can güvenlifi kalmadığı» gerekçesı ile Fen, Ziraat, Tıp ve tlâhiyat Fakülteleri kapatılmıştır. Şişli Özel Iktisadl ve Ticari Ilimler Yüksek Okulu öğrencileri de okullarını satın alıp devletleştirmeye karar vermişlerdir. «2,5 milyardan memura 308 milyon döşecek» Haritadan silindi Kuzey bölgesınde bir dağ fcasabtsı olan Yungay tamamen heyelâna maruz kalmış ve haritadan sılinmiştır. Ote yandan And dağlannda bir su bendınin çokmesı sonunda 20 bın nüfuslu Caras kasabası da sular altında kalmıştır Bu ı kasabanın da haritadan sılındi1 tahmın edilmektedin EDEBIYÜT EKI Bugün ve her ayın ilk Perşenıh<j günü istemeyi unutmayınız ayhkSAÜIAT Maüye Bakanhğı Teşkilâtı Memurları Sendikası dün yayımladığı bildiride, personel tas a r ı s ı n d a n , devlet personeli m e s 1 e k gruplarına göre ayrılacak paranın dağıtımiyle ılgih açıklamada bulunarak subay ve parlâmenterler dışında, memurlara ancak 308,2 milyon lira aynlabileceğini bildirraiştir. Bu konuda Maliyecilerin yaptığı hesap şöyledir: «2.5 milyardan geçen yıl »vans olarak ödenen 400 milyon lirayi düşmek gerekli. Bn halde bu vılki hriit artıs 2 milvar 109 milyon Ifradır Bnnnn 1 milyar (Arkası Sa. 7. Sü. 8 de) 4 fakülte kapatıldı \NK\RA Fen Fakültesinda Ali Paşa Aydın adlı bir öğrencinin karşı grup tarafından tabanca ile bacağından yaralanmasından sonra toplanan Ankara Universıtesi Yönetim Kurulu, Fen, Tıp, Ziraat ve İlâhiyat Fakültelerinın süresiz kapatılmasma karar vermiştir. «Can güvenliği kalmadığı» gerekçesiyle alınan karar, «Çok gizli» olarak fakülte dekanlık&nna gönderilmişur. Fen Fakültesindeki çatışma sağ ve devrirnci oğrenciler arasmda olmuş, karşılıklı açılan ateş sı(Arkası Sa. 1, Sü. 3 de) SÜLEYMAN BEYİN AĞIRLIĞI VE HAFİFLİĞt.. \