Katalog

Cumhuriyet BAöiN AHLAK TJYMAYI TAAHHUT EDEB • Sahibit Cumhurlytt Matbaacılık T» Gaıetecilik T.A.Ş. adına NAZtME NADÎ • Sorumlu Yazı Uleri Mütfürü: OKTAY KURTBÖKE • Basan ve Yayan: CUMHURİÎET MATBAACILIK T* GAZETECtLlK T.A.Ş. Cajaloglu Halkevı Sk. No. 3941 ^ ^ a . . ^ . . . , , BÜROLAR: AMXARA.AtaWrk Yenlıchlr TeL 120930 129544 Bulvan Tener Apt ABONE ve İLÂN Znrt lct TBit D ı r Senellk 6 Aylık S Ayhk 1 Aylık 150 M 44 \i 270 135 67.50 2250 t t : FevzipagB Bulvarı Alsaroglu lfhanı 101. Tel: 312302470» OOMZT İLLCRt : Kuruköprü 34. Sokak No. 40 ADANA TU: 48» . 1434 Baflık (Maktu) 3 ÜECÜ sayfa (Santiml) J. ve 7 ncl tayfa (9*tnuml) 4. 5. a ncı sayfa (Santlml) Nişan, Nikâh, Evletunf. Dogura Ölüm. Mevlid Teşekküı (5 Cm.) Ölüm. Mevlid. TejakkÜT î 3 UneO (3 Cm.) 379 Llr» 75 » 89 • 60 » U • 100 150 • SAYIS1 50 KURUŞ ATATÜRK ÜNIVERSITESİ (Bastnrarı I inct tavfada) canla Ziraat Fakültesine yönelerek Dekanı ve hocalan protesto ya başlamıştır. «Dekanı isteriz..» çafrışmalan 5'ankısız kalmıs, ög reneiler dekanı bulamayınca tabelâsmı kırmışlar, gençliğtn heyecan damgasını basmışlardır. Dekanı bulamayan Sğrenciler bu sefer, Dekanm sık sık vekil olarak bıraktığj Prof. Fahrettin Tosun'un odasının kapısuıı tekmelerle kınp camları yere indirmişler ama heyecanlannı söndtfrememişler. veniden dekanlığa yönelip masasını kınp koltuğu da yakmışlar.. Tabü odada degU dısarda öfrrenciler. altı yedl dakika ötedeki lolmanlara vürüyüp «Kaatll hocalar» bağnşmalanyla üniversitp hocalannı protesto edıyor. yürek soğutuyordu.. çıkıyordu. Sanınm yarbay. (gerekirse de\Timci ögrencilerle kol kola dışarı çıkar ve nurculara birlikte karşı koyanz) gibi sözler Eöyliiyordu. lçimiz soğudu.j> «Kaç kişi vardı saldında bulunanlar?» «Bllmem, ama tkibin, flç bln, beş bin dendi »onralan.j» «Biz de liseye sığındık efendım, nıiidür almak istemedi, arkada^.lar (buna nasıl razı olursunuz, dışanya atarsanız bizi öldüreceklcr) diye dlreniyorlardı, ama mü diir de almam diye direniyorciu. o rta korkmuştu bizl içeri alırsa kendine birşey olacak diye, sanınm.. Üstelik biz o sırada sinemadan çıkmıstık.. Bir öğrelmen hızi başka bir yerden kaçırdı. sakladı, canımızı bttylece kurtardık» Kalabalık. öğrencılerin devam ettıgi bir kJübün de camlarını inlırmiçti bu arada!.. te Asbtanlan Sendikası) olaylan ve üniversite yönetimini kınayaB bir bildiri dağıtmıştır. «Faşist knvvetlerden beslene» kaba kuvvet ve zorbalıjbn flklr ve vicdan hürriyetintn karşmna pervaraca dikilişin bir örneflnl daha, son günlerde Atatürk Ünivcrsitesl olaylan ile müşahede et miş bulunuyoruz» diye baalayan ÜNAS büdirisi özetle |öyle devam ediyor: •Türkiye Cumhuriyetinin kanun lan ortada iken öğrendlerln davranışlannın suç sayıldığmı karan oruna açiklayan, ancak bn «uç» i;Icyenlerin kimler oldutunu, hak larında nasıl bir tâkibata peçlldiğini Bcıklamayan ve bu tutumlarıyla üniversiteye saldinlar düzen lpnmeslne sebep olan ünivenite idnrecilerini kınıyonız. İlim adamlıçı şeref ve haysiyetiyle hiç bağdasmayan bir şekilde öjrrencileri ve tııtucu cevrelerdekl adamları kanalıyla halkı tahrlk ederek üniversiteye taflı «opalı «al dınlar tertipleten sözde ilim adan larını kınıyonız.. Gerici kurvetlerin. muhteris ve politika esiri llim adamlannın ünl versite ve ilim özerkliğbıe karsı giriştlklcri bu soramsuz davranıj Inrla sonuna kadar mücadeleye aîimli olduğumuza ve Tfirklye Cum hnriyetiııe her yönden relecek ıaldırılan büttin (riicümözle kar^ıla yacajımızı açıklıyor. «Izleri bn ueiırda fairlesmeye çagirıyoruz.» ÜNAS'ın Erzunım şubesinin bu bildirisi hakkında ertesi günü Üni versite Rektörlöğü idari soruşturma açıyor, aynca savcılığa ba|vuruluvor.. 9 î. D. Teşekkülünün (BajUrafı 1 Incl Sahifede) Sermayeai artan bu kuruluşlar İle eski ve yeni sermayeleri şöyledir: Kumluşan adı DenizciUk Bankası Etibank Toprak Mah. Ofisl Makine Kimya D. D. Yolları P. T. T. Demir ve ÇeUk islet. SEKA T. Ziraat Donatım T o p 1a m Eski sernaye 0,5 04 0,4 2,5 0,3 0,4 0,2 0,1 5.5 0,6 Yeni sermaye 1,5 milyar 2 > 1,4 8 milyar >I 1 Time yapan Sigorta hekimleri, Sajslık Bakanından açıklama bekliyor FHII ı .» • ı .» » ı • » p 1 1 1 0,5 » > » 17,4 Gelisen iktisadl şartlara, bu kuruluşlann ayak uydurabilmelerlnl saglamak, malî güçlerini arttırmak, yatırım olanaklannı genlsletmek amacıyla, yapılan bu sermaye artışı ile ilgili kanun önUmüzdeki günlerde Meclis Plân Komisyonunda görüsülecektir. Bu kurumlann, kuruluş kanunlan çıkıncaya kadar yürürlükte olacak olan bu kanun tasarısının bu yıl içinde çıkacafı ifade edilmektedir. Personel Kanunu Tasarısrnda tazminatlann kaldırılması, Sosyal Sigortalar hastanelerinde çaUşan hekimler arasmdaki tepkiyi de genişletmlştir. tstanbul, tz mlr ve Ankara'da yapılan forumlarda, tazminatlann kaldınl masının büyük blr baksızuk o lacagım ve fulltime'm devamı gerektigini belirten doktorlar parlâmenterlere ve İlgili kuru luslara da telpraflarla başvurmuslardır. Bütün bunlara rağ men. Sağlık Bakanı Dr. öskan' ın, hekimlerin haklarmı koru yan bir açıklama yapmaması, hayret ve üzüntUyü arttırmıstır. REKTÖR BEYİN KOLTUĞU... Atatdrk Üniversitesi RektörU Prof Keraâl BıvıkoSlu benl odasında kabul etti.. Bu odays beş altı yıl içinde bir o kadar girip eıkmıştım . Sayın Rektör blr kol tukta oturuvordu.. Koltuktan kırmızi bevaz. ?eniş kordelâlar sarktvordu. çaprazlamasına ve üzerinde Erzurum halkından Rön derüdisini belirten vazılar vardı.. Mu&7zam bir koltuktu.. Kahverenjri blr koltuk.. Poruma katılan ve oradan hastahaneve piden Ziraat F&kültesl öğretim eörevllsi tnayet Berkman. forum ve vanan BSrendnin durumu hakkında Dekan» bllgi rermek iein Dekanı aramış, bulaniavınca Rektör vekiline basvurmuş. rivayet olunur kl kendlslne: Biz simdl hasar tesblt edlyoruz ve olavlara sebebiyet verenleri araştmyoruz. cevabı verümiştlr!. GECE.. Kalabahk, saat yirml sulannda kii ogrencilerin de bulunduğu yurda saldınya geçer, öğrencılerin bâykınşları. kız öğrenoilerin çığhkları ortfilığı inletir. «Biz çiflıklan taa lojmanlardan dayuyorduk..» Böyle diyordu bir öğretim göıevlisi. Polis saıdı ncılara dokunmuyor, tam aksl onlara karşı koyanlan yaka paça edlyor^ 70 bin işçi (Bastararı 1. sahifede) ŞaMr Zümre, Auer, Çellk Endustri. Bu fabrikalarm bir kısmında. ka zanlarda «donma» meydana geldiği takdirde, bir günlük zarann mil yonlarca lira olacağı bildirilmiştir. tjçi tetnsilcileri, fabrikalarda ku rulan .Anayasa Direni; Komitcle rince» yürütülen direniş hareketle ri ; le ilgili olarak yaptıkları açıklamalarda; çalışmama, oturma gre vi, yürüyualer ve diğer çesitli eylemlerin, kanunlar Mecllsten geri alınıncaya kadar dsvam edecegini söylemislerdir. polisle karşılaşmış, tru arada gözaltına alınan bazı işçiler daha sonra sahverılmışlerdir. DÎSK'ten verilen bilglye göre, Tiirktş'e bağlı EAS, Mutlu, Koruma tlâçları, Chrysler ve Ma> klne Tanm Fabrikası lşçileri de dlrenlse geçmlsür. Ciball Tekel Kutu Fabrikası işçüennin de gece işi bıraktıklan bildırümiştir. GÜNLÜK.. Oıayları bir nottan tzleyellm: «Saldın kanlı oldu. Polis aeyirci.. Bir öğrenci pencereden dflfmü». ayafı kınlmış. Fakat pencereden düaerken selâvat getirmıs, bunuo üzerine saldıncılar (bu bizdenmiş) deyip hastanrje kaldırmıslar. Biitün bu asldınlar sırasında Ziraat Fakültesi son sınıf öjrencilerinden Ahmet Elbek. henjameden kortulup Ziraat Fakültesi Dekanı Şaban Karatas ile finlrersite lojmanlanndaki evinde konuşmuştur. Öçrenci, yurtta kan döküldüğünü, öjrencilerln saldınya karaı koyma halinde çok kö tü «onuçlar çıkacağını, polise te lefon edip saldınyı durdurtmala nm iıtemiı, Dekan bnnlara ıu cevabı vermis: (Bunlan beklemlyor muydumız? Halk bızden yanadır, hangi taş büyukse kafanızı oraya vurun. sıze hiç bir şey yapamam..) Ünlvertlte yönetiml JurnaUere dayanarak öfrencileri kıslarttı diye bacı asistan TC öjretim görevlilerini savcılığa verdi. Bayan tnayet Berkman 7 suçlamadan dolayi ifade verdi ve takipsizlik le lOnuçlandı. Mfiallm Seval'm annesi Elazığdan geldl, kimse ilfüenmlyor. bunun üzerine tnayet hanım Sğrencislnln anasına sahip çjktı. Rektörün eşi bundan meıniTup deçiL tnayet hanıma «İnayet hanım, lütfen, yanan çocugun anaaı ve babası İle artık alâkadar olmayın, o raten budistmls, komunlstmi?. Allfthsı*mış» dedifl sfiyleniyor.. Hocalar ylne saldırılar karsısında arabalarını kacırdılar oraya, buraya. Ortalıkta sadece tnayet hanımtn arabası var.. üni versiteye bir saldınnın olacafı söylendifl halde ne Rtktörlük, ne VlMyetçe tedbir aluunadj. özel arabalardan baaka reami arabalar da Oniverslte alanından uzaklaatırıldı. KOCAELİ'NDE Kocaell bölgeslndekl 10 lsyerinde çalısan isçller de, dlrenişe geçerek lstanbul'a doğru yUrümüşlerdir. YUrtivuse Yarımca1 daki Aygas, Köseköy'dekl Çelik Halat, Rabak, Türk Kablo ve Philips işçileri de katılmıştır. Işçiler, yürüyüş sırasında zaman saman trafiği akaatmıslarclır. tzmit'te DlSK'e bağlı 20'den fazla sendlka, Çocuk Parkında bir miting düzenleyerek, Türkts'in «Sarı sendikan oldugunu öne sürmüşlerdir. Olaysız geçen miting ve yüruyüşe, DtSK'e baglı PireUİ ve Good Year Lâstik Fabrikalannın katümayışları, dlkkati çekmistir. Gebze'ye hem tstanbul'dan, hem lzmit'ten yürüyen isçileri, jandarma ve polis birUkleri karadan, keşif uçaklan da havadan izlemiştir. II. Zırhlı Tümenden gelen bir tank taburu, tstanbul • Ankara yolunda yer almıştır. ANKARA. (Cumhuriyet Bürosn) BUtçe Komisyonuncla kabul edilen Personel Kanun Tasarısı raporu henüz yazılamamıstır. Rapor blr ikl gün içinde tanzim edildıkten sonra tasan Meclis Basımevine baskıya gönderilecektir. Tasarmm bu hafta içinde Mecliste görüşülmeye başlanması mümkündür. Personel Tasarısı Meclis'te bu hafta söriisülecek YA R I N : KORKUNÇ İDDtALAR DİRENİS BAŞLIYOR tşçilerin direnişi, sabah fabrika ların çalışmaya geçişinden 12 saat sonra sessiz bir şekilde başlamııtır. Işçiler çalışma yerlerinden aynlmadıklan için, direnise geçtik leri başlangıçta dışardan anlaşılma mış, ancak bir süre sonra içerde birzat ifçilerin hazırladıkları afi; lerin kapüara asılmaya baslanması ile durum meydana çıkmıştır. •Anayasaya aykırı kanun çıkaranlar i«i düsmanıdır», «Anayasa ve Sendlka özgürlügünü alanlara derslerlni vereceğiz., «Kanunlar Medisten alınıncaya kadar dlrenecefiz» yazılı dövizler kısa zamanda is yerlerinin duvarlannı doldurmus ve direnise geçen fab rika sayısı saatler ilerledikçe artmıstır. Ankara yolunda bulunan Oto san Fabrlkasının bütün lşçilerinin başlattığı direnise Singer, DMO, Simso, Börosan. Aksan, Esas ve Türkeli işçileri de katılmıstır. Ellerinde yeni Sendikalar Kanun Tasansını protesto eden pankartlar bulunan işçiler, Ankara yolunu kapamış, trafigi aksatmıslardır. Yürüyüs sırasında yöredeki fabrika işçüerinl de kendilerine katan DlSK'li isçiler, Maltepe1 deki Tekel Fabrikasına gitmişlerdir. Burada dırenişçiler, fabrika kapısını zorla açtırınca, 2 grup işçi arasmda çatışma olmuştur. Fabrikanın kutu imalâthanesinin 3 camı kırılmıştır. Bina değerinin (BaaUrmfı 1 tnel aaytada) ruhsatname için 5 bln üra harç almacaktır. Petrol arama ruhsatnameleri harcı 600 llradan bln ıkı yüz liraya. ışletme runsatnameleri de 5 bin liradan 10 bin liraya çıkanlmıştır. Maden işletme ruhsatnamelerl harcı 500 liradan 1500 liraya yUkseltilmiştlr. Org. Tağmaç'ın denetlemeleri devam ediyor tZMİR Genelkurmay Başkanı Orgeneral Tagmaç ve Kuvvet komutanlan, dlln Izmir'dekl bir. likleri denetledikten sonra, özel blr askeri uçakla, Konya*ya gltmişlerdir. Tağtnaç, bugun Konya'dakl birllkleri denetleyecektir. KOLTUK.. KOLTUK.. KOLTUK.. Bu arada hademeler telâştadır. «Koltuklan yakanlan bta jtördiik. biz blliyornz, resimlerini görsek tanırıı.» yansı içindedir.. Genel Sekreter bu haberl a. lır almaz. öğrenci işlerine gider ve bir memurdan ögrencilerin resimlerin' ister. memur vermez, bu sefer ÖŞrenci tşleri Müdürüne başvurur. «ÖJrenciIere ait dosyalan gö»teremem. Bıınlar birer gicil va. rakası niteliti taaımaktadır, sj. «e hiç bir belse veremem.» Ve Öğrenci îslerl Müdürü bu kanunsuz davranışa ortak ol 'Baştarafı 1. sahifede) esemenligi ve devamlılıfı Anayasa'ya göre yetkill orgsnlarca sağlanır. Cumhnrbaşkanlığı bn organlsıdan birldir. Buna töre Cmnhnrbaşkanı, devletin bagımsıziıgına, vatanın ve milletin bütanlOpne vönelebilecek tehlikeleri karsılayacak ber türlü tasarrnflarda bulunmays yetkilidir. Bn tasarmflarda siyasal organlann denetimine tâbi olmayışı Devlet Başkanının bnnlara karsı «orurrunzlufunn ortaya koyar. Eger Cumhnrbaşkanı bu orgranlara kar»ı sorumlu durama soknlsaydı, siyaıî iktidarın gfivenslzllk ovo ile bn görevlerin] yapamaı dnmma getirilebilirdi. Bn noktadan hareket eden Cumhnrbaşkanı*nın bonalıma, «Anayasa düzenı ıçinde ve demokratik rejim kosullarını esas alarak» bir çttzüm getirmek üıere yoğnn temaslarda bnlnndnfa anlaşılmaktadır. Bn anlam içindeki temasların etkill olması beklenebilir. Sayın Oevlet Baskam'nın, açıklıŞa kavnstnrdujhı sisli konnlardan biri de, rejimin sekli ile ilgili îahya Han formnlü söylentileridir. Millî Güvenlik Knrulo'nnn yetkilerinin arttırılarak vönetimin bn Kurnl'a devri fantezis! de Snnay'ın açıklamalariyle boslu&a vuvarlanmıs sayılır. Devlet Başkanı her iki konunnn da yeri bolanmadığını kesin bir ifade ile bildirtnistir. Devlet Baskam'nın bn konudaki su sözlerinin başka anlaroı olmamak gerekir: «Yapmıj oldugum görüsmeler Anayasa tfüzenlnin korunması ve bekası ile ilgili ve bu çerçeve ile sınırlıdır. Anavasa düzenimizin korunması ve devamı dışında herhangi br niyet ve tasayvurum olmadığı, bılinmesı gereken bir gerçek olduğuna göre. görüsmelerim «ırasında bu konuların tartı?ılma«ı bahse konu olamazdı . » Zihinlerl oınn süredir bnlandıran Yahya Han modeli ve Gfivenlik Kurolnna genis vetkl tanınması «ibl formnller böylece •iyast tartısmalar plâtformundaki yerlerinden düştükten sonra feriye, bnnalıma nasıl bir ç5züm voln bulnnacağı meselesi kalıyor. Kusknsnz konnnnn en önemli vönü de borasıdır. Cnmhnrbaskanı hn çözümnn eenel hatlarını sövle çizmistir: • Bunalımın. demokratik rejimin öogÖrdüğü usullerle cSzülmesı zorunludur. Bu usullere riayeU ve «ahsî endiselerden sıynlmak anlavışını ilaililer eöstermek durumundadırlar...» Bu sözler deterlendirildltinde, Cnmhurbaskanmın, bunalını» çare olarak. demokratik nsnller dısında siyasî iktidara son verebilecek, örnetin. sil&hlı hareket halinde belirecek bir darbenln karsııında bnlanduğn ortaya çıkmaktadır. Açık anlamı Snnay, ihtilâl rBrü«lerinin vanında deiildir. Devlet Başkanı. cOzflmfi. Basbakanın ve partl grnpunnn gBstereceff dikkate baftlamıstır. Bn konndaki sözleri aynca, Basbakan hakkındaki dnygnlannın. sanıldıtı «>bi pek olnmln bnlnnmadıtı seklinde de vommlanabilir. «Demokratik düzende Başbakanlar, şartların gerektirmesl halinde çekilirler Bu geregi veya »orunu takdir etmek hem Başbakanın. hem de iktidar partısinin görevldir Başbakan ve başkanı bulundugu partinın bu durumu eeregi eihl ffegerlendirerek bir karara ulasmalan icabeder. sSsleri meseleye ışık tntan reterll acıklıkta «Svlenmis savılamaı mı? Zannımıtca. bnndan «onraki jelismeler bn sözlerin anlamlandırdıtı hlr vfin dflzevlnde sürecektir. Ankara Notları Emlâk vergisl Geçici Komisyonun bugün görüşecefi emlâk vergisi tasansında bina, arazi ve arsa vergilerl yeni esaslara bağlanmakta ve vergilendirmede esas olarak rftyiç bedel temel alınmaktadır. Arsalardan alınacak emlak vergisi binde 15 olarak öngörülmüştür. Aynca bu vergi oranını yüzde 50 arttırabilmek lçln Bakanlar Kuruluna yetki tarunmaktadır. SENDİKA KARIŞMIYOR DtSK ve DlSK'e bağlı Sendika lar yöneticileri, kendilerinin direnise geçmediğinl, tabanda bulunan işçinin bizzat hareketi yaptığını soylemişlerdir. Direnif Komitesince yapılan bir açıklamaya 0te, ilgili makamlara şimdiye kadar 10 bine yakm protes to telgrafı çekilmişür. Bu arada Anayasal Direnij Komitesi adına Cumhurbaşkanı, Başbakan. Güvenlik Kurulu, Çalışma Bakanlığı, tabü senatörler ve Meclis grup başkanlarına çekilen telgraflarda, •27 Slayıs Anayasasının temel espi risi olan direnme hakkımızı tasanlar Mecllslerden alınıncaya kadar kullanmaya kararlıyız. Sizl uyarmayı tarihsel ve ulusal ödev sayarız» denilmektedir. TBM. Mecllsi'nin »çılışının 50. yıldönümü nedenlyle basılan 25 liralık gUmüş paralar. dün tedavüle çıkanlmıştır. Yeni gümUs 25 liralıklann bir tarafında Atatürk'ün kalpakh, öbur yüzde ise ilk TBMM*nln kabartması bulunmaktadır. Gümüş 25 liralar ledaviile çıklı Denizlerimizde (BasUrnfı 1 Incl vavfsda) tir. Halen 2100 metre derinlikte «Payas 1» mevkiinde sondajlara baslanmıstır. «Çınar 1» sondajı da 3900 metreye ulasmışUr. «Karataş 1» sondajı ise Ağusto^ sonunda tamamlanacaktır. (î> tkinci arama yine TPAO ile Caiifornia Wcst • Stete tarafından tstanbul Boğazının Kuzeyl olmak ttzere Batı ve Doğnya do|nı uzanan karasulan şeridl İçinde yapılmaktıdır. (3) înternatıonal Resources. bu yıl Mersm açıklarında sondajlaja baslayacaktır. (3) Peyto Oil İse. gerekli ruhsatı alarak Rize açıklarında çalışmalara başlamıştır. (S) A\'ustralya'nın Beach Oıl adlı firması da Izmir'in Batısında karasularda arama ruhsatı almak ıçin teşebbüse geçmlstlr. llk arama safhasmda. kalıntılar ve kayalar, incelenmekte, ikinci safhada csismik» adı verilen bir yolla yerin altında patlatılan bir dinamitten yeryüzün» yanzıyan seslerden yerin altının röntgeni çekilmekte v« bu röntgenden yararlanarak yeraltı tabakalarının haritası çıkarılmaktadır. Bu haritanın yorumu yapıldık tan sonra, sondaj gafhasına geçil mektedir. Bugün bu çahjmaların denizde, daha kolay, daha rahat ve daha süratli olduğu, ancak, karaya kl yasla daha pahalıya malolduğu yet kililerce ifade edilmektedir. Bu yıl sonuna doğru Türk karasularında yapılan sondajlardan olumlu sonuçlar aluıacağı tahmln edilmektedir. maz.. Rektörün koltugu, gUntln ko. nusu olmustur. Rektör Bıyıkoğlu koltuk konusunda baaft çunİBn söylüyordu: " " * «Ben koltuğun ne şekilde aIındığını. kimlerin para katarak para toplivarak böyle blr koltuk sstın aldıklannı ara^tırmadım. Erîurum Beiedive Meclisl Reisi. şphir adına koltnğn Rcktörlüge hedive etmlştir. Doiayı. •irle. hıı koltuk Belediye Rel»l nin degil Errtırum sehri adına teslim edildiŞine tBre. Errnnnn haikinın knltufndur.» Rpktfirün koltuSunun yakılma8i Ü2erine Rektöre bir koltuk alınır, peniş gUvenlik ted'birleri arasmda törenle. davul mmayla getirilir Üniverslteye... Kalabaük bir haylidlr... Bir Erzurumlu koituk konusun da störüşlerini söyle açıkladı: •Olaylan tezpihlıvanlar koltnk meselesini ön plâna atdılar. Sorun Rektöre. knltuinı kimler alrnış, Ziraat Fakültesi Dekanı, Komünizmle Mücadele Derne|:i eski Başkanı kl şirnrii Cniversltede asistandır. Komünizmle Mü cadele Dcrneği Başkanı, Belediye Başkanı. eşraftan hilinen bir kişi. Sonra Rektör (Bir takım soloular, anarsistler koltuk yaksalar da Erzıırum halkı çok kadirsinastır. eelirinden üç beş kuruş fedakârhk edip Üniversitemize iki adet koltuk almıstır. bu da Üniversite ile halk arasında bağlann ne kadar sağlam oldugunu trösterir. bundan sonra halk ile Üniversite arasma hiç bir utanç duvan Rirmiyeeektlr'» diye denıecler verir radyoya. Üç bef Wsi Ernırum mudur? Enurum halkı mıdır?» Sayın Rektöre sordum, klmin aldığını. bilemiyeceğini söyledi.. Koltuğu yerinde bırakıp olaylann gelısmesine göz atmaya devam edelim.. Bina vergisi Rayiç bedeli 30 bln llranın üzerinde bulunan bütün binalardan binde 10 oranmda verRi »lınacaktır. Köylerdekl binalann deiferlerinln 50 bin Uraii vergiden muaf tutulmaktadır. Araz) vergist Arazilenn llk 50 bln llraiık de , ğerlnden binde 5. ond«n sonrt t (telen 75 bin lirasmdan binde 6 daha sonraki 100 bin lirasından binde 8 oranınd» arazl »entlal alınacaktır. 225 bln lirtnın U««rinde değerl olan araaflerden •lınacak vergl oranı btnde 10 olarak tesbit edilmistir KUcük çiftçllerin 25 bin lira deBerlndtkl arazlleri vergi dısındt tutuU muştur. Aynca Î5 bln llr» defterlndekl bir areainln 25 bin Urasından »erifl ahnmıvacaktır. TAHRİBAT Demirel'in kardeşinln hissedar olduğu söylenen Kartal'dakl Hayraak Fabrikasmda olaylar çıkmış, bir işçi yaralanmıştır. Burada. Türklş'e bağlı işçller, DÎSK'çilere karşı çıkmıştır. Olaylar sırasında fabrikanın yazıhane bölümü tahrip edilmistir. (Baştarafı 1. sahifede > rasmda, Anayasa düzentnin Atatürk devrimlerlnin dısına Itildlgi bildirilmekte ve çöyle devam edilmektedir «Anayasa hükümlerlnln f^rektirdlkleri ile. ekonomik. sosyal ve siyasal hayatin gerçek isleylşi •rasmda hiîvtlk blr uçurum vardır. Ozellikle (lftlk devlett (sosyal devlet•) ve (hukuk devleti) Ilkeleri durmadan savsaklanmakta, vatandasın tiilen İçinde yasamakta olduğu devlet, Anayasa'nın öngördüğü devlet olmaktan çok uzak bulunmaktadır. Bnnalım, Anayasa düzenlni tehdit etmektedlr. Yapılan ikazlar. hiç fayda getirmemiştir. Calışmaları ve genei tntumlan Anayasa'nın ilkeleriyle tam bir çelistne durnmnnda bulunan iktidar partisi ile başka bazı siyasal partilere karsı. sorumlu organların ve Cumhuriyet Başsavcılıftımn iıletmeleri cereken denetleme mekanizması işletilmemektedir. Anayasa düzeni, Atatürk devrim. leri dışına itilmiştir.» «Türkiye'deki bonalınun gercek nedeninin iktidar partısinin ve Uderinin Anayasamn gereklerini yerine getirmemesi olduğunu» belirten profesörlerin muhtırasaıda, şöyle denilmektedir: «Anayasa düzenlni gerçekleştirmek istemeyenler, suçu kendilerinde değil. Anayasa'da görmektedirler. Bu anlayış, Anayasanuı ilerici ve dinamik niteliçini inkârla onu tutucu ve dönük maksatlara âlet kılmaktadır. Anayasa dUzeni asırı serbestlikten dolayı tehlikedeymis gib) gös terilmekte ve Anavasa'nın »lerici ve önrürlükçü temel niteliflne ters düsecek tedbirlertn alınmaıı istenmektedir.» 4 Anayasa Profesörü POLİS BEKLİYOR Öte yandan, direnise geçilen yer lerde işverenler tarafından polis ve jandarmaya dün herhangi bir müracaat yapılmadığmdsn, Güven lik Kuvvetleri olaylan sadece izle mekle yetinmiştir. Olaylann. çe?lt li yerlerde birden patlak vermeai karşınnda Istanbul polisi alârma geçmişlir. REKTÖR VEKİLİ GİDİYOR.. Dekan Şaban Karata$'ın tuturau ilzerine Rektör Vekili ile te maı laftlayablten öğrenci Ahmet Elbek. Rektör Vekili Prof. Turhan Tnfan Yüce'yi olay yerlne )(8 tiirmek Istiyor ama. Rektör Vekili faraba yok ki. nasıl gidebiliriz?) diyor, Elbek de (tnayet hocamızm arabası burada, müsaade iste yeyim, o arabayı kullanabiliriz> cevabını veriyor. Pakat Rektör V'ektll de ancak polis barikatının önüne kadar (ridcblliyor. Kalabahk, üniversiteye hiç de iç acıcı olmayan sözler tarfederek ayrılıyor. polis, nihayet olayın so nuna do£ru harekete geçiyor. gtçi>or ama nurcular ellerinl kollarını sallayarak uzakla^ıyor...» EYÜP'TE OLAYLAR Sunguriar, Elektro • Metal ve Demlr • Döküm lşçileri Topkapı'ya doğru yürtiyüşe geçtiklen sırada Kâğıthane'de polisle karşılaşmışlardır. Tartısmalar arasında arkadaşlarından ikisinia gczaltına alındıgını duyan işçiler, Eyüp Karakolunu doldurınuşlardır. Olay, daha sonra bir lnzibat yarbayının müdahalesiyle yatısmıs, gözaltına alınanlar, serbest bırakılarak işçilerin dagılması sağlanmıstır. Bu arada Gıslavet isçılen, Eyüp yolunu bir silre kapatmışlardır. Derby Lâstik işçileri Bakırköye, Profilo ve Grunding işçileri de Gümüşsuyu'na. Rabak isçileri de Şişli'ye yürümüşlertür. Direnişçiler, yürüyüşlerinde yer.lerln de. herseyden önce ba nokUyı düşünerek, degişiklıte açık bir tutum içinde bulunmalan ve sorumlulugu yine Anayasal dtlzenln kurallanna uygun olarak. cojfunluk oartisi icindo değışik kisilere devredebllmeleri, Anayasa kurallan için duyulması gereken güvenl yeniden kazanman:n asgart koşuludur Deylet Başkanının etkileme ve uyarma olanaklannı bu yönde krullan. ması. Anavasa'yı savunma görevirin eereğidir. Q Olaylann huznrsuzlnfn dojftırtnakta olup olmadıklannı teshiste temeldeki nedenlere inmek ve Anayasa'nın önçördüfcü düzeni istemeyenlerin vanlış görüşlerine kapılmadan Anayasayı zede» leyebilecek zoriama tedbirierlnden kaçınmak. şarttır. Anayasa'» nin çetiımek amacmda olduğu özçürlük ortamının. ne doğrndan doğruya. ne de dolaylı vol> lardan ve hele kaba kuvvetle ortadan kaldınlması söz konusu olamaz. Fiilen vürütülmekte bulunan düzendeki meşruluk dısına varan bozukluklan belirtmek, tartışmsk çfizüm vollan aramak bakımından. Devrimci bir taskançlıkia korunması zartırî tek ümit ısıftını Anayasa'da eörüvor ve millî. demokratik, lâik va sosyal hukuk devleti Ilkeleri ile insan hak ve özgürtGklerinin tam ve çerçek anlamda uygulanması ile bn Anavasa'nın kendi kendinl ayakta tutabileceğine ve Türk toplumunu ileri götürebilecegine lnanıyornı.» Profesörler. görüsmeden sonra. görüşme İle İlgili konularda Cumhurbaskanınm, lsterse açıklama vapabileceginl »öylemişlerdlr. Muafiyetler Değeri 30 bin liraya kadar olan yeni apartman daireleri ve dıfter konutlar 10 yıl vergiden muaf tutulacaktır. Bu gibt yeni bınalarda deSerleri 30 bini aşan ların da 30 bin lirası vergi dı«ı bırakılmıjtır. Turizm kuruluslan 5 yıl ver Cİden muaf tutulmaktadır. Orman ağaçlandırılması amacıyla kullanılan araziler 50 yıl îındıkhk, dutluk. çay. incirlik, meyva fidanhklan kurulması amacıyla kullanılan araziler 10 yıl. bahçelik haline getirilen ara tiler 6 yıl, aşılanarak zeytinlik haline getirilen araziler 10 yıl, kurutularak kazamlan araziler 5 yıl, turizm belgeli araziler S yıl vergi dışında bırakılmıştır. Emlâk vergisi 2 taksitle ödenecektır. Beledîye sınırları içinde alınan emlâk vergisinin yüzde 30'u özel idareye venlecektir. ANKARA'DA ULUSAL BASLMEVİ BİR SÜRE İŞGAL EDİLDİ Ankaro'da DlSK'e bağlı Basınts Ankara Şubesinin 118 üyesı. Ulusal Basımevi ve Ulus Matbaacüık ve Gazetecilık A.Ş. ni dün akşam 2,5 saat süreyle işgal etmişlerdir. tşgal üzerine gazetemizin Doğu Anadolu ve Ankara içı baskısı ile «Ulus» gazetesinin baskısı tehükeye girmistir. Ancak, CHP Genel Sekreteri Ecevit'in, işçllerin bir bıldirisinin «Ulus» un bugünkü sayı sında ve manşette yaymlanacağına dair söz vermesi üzerine işgal, kaldırü mıştır. İşçilerin, yayımlanmasını istedıkleri büdiride, «Meclls'tcn bir ekspres hızıyla geçen Sendikalar Kanunu Tasarısının, 1961 Anayasası'nın açıkça çiğnenmesi niteligi» taşıdığı belırtilmekte, bu kanunla özgür sendikacılıgın sarsılarak sarı ve faşist sendikacılığın jerleşecegi ifade edıV mektedir. Bildiride, «CHP'nin Senato'da tasarının reddi İçin bütün ağırlığını koymasını istiyoruz. Hareketimiz, CHP'ye ve Ortanın Soluna karşı değil, Anayasa'ya aykırı yasalara karşıdır» denilmektedir. Ortak anlayış Anayasa profesörlerl, «Ortak bir anlayış içinde olduklan noktalan» da. söyle sıralamışlardır: «O Yasama organının çalısmalarında ve vürütme organının davranıslarında Anayasa'nın 5•ellikle (Lâik devlet). (Sosyal devlet) ve (Hukuk devleti) ilkelerlne bağhlıgın ve saygının mutUka saflanması gerekir. Bu alanda, yargi organınca vapılacak denetlm vanında, Anayasa' nin Cumhurbaşkanma tanıdıjh etkileme ve uyarma olanaklarınin en basta ( U i k devlet). (Sos j yal devlet), (Hukuk devleti) Ukelerine bağlılıgını safelamak | noktalannda vojhınlastınlması, gerektiçi inancındayız. & İktidar sorumlularının değiştirilmesinde Anayasa'nın kuralları ve Anayasa sistemlnin temel mekanizması dışına çıkmak, elbette düşünülemez. Ancak, demokratik rejimin kendi kendinl ayarlayıp koruma mekanizmasına karşı vatandaşlarda ve uyanık kamu oyunda bir takım şüpheler belirmesini ıste Feyzioğlu'na göre... GP Genel Başkanı Feyzioğlu, dun verdigi demeçte, Cumhurbaşkanı Sunay'ın temaslan hak' kında aşırı solcu çevreler tarafından hayal mahsulü söylenti ler çıkanldığını söylemiştir. BİLDİRİ .. VE SAVAŞI... Bir yandan da bildiri savajı baş lamışdr. Ülkü Ocaklan. halkı ve öğrenci yi kendi safına çekmeyi amaç edi nen sert bir bildiri yavınlamış, 23 Mart 1970'de ÜNAS (Üniversi Oloylorın ardındaki (BaıUrafı 1 lnci Sahifede vennektedir. GörUIUyor ki Türk ekonomlılnde flç yıldan beri tanmdan sanayl kesimine yayılan bir durgvnluk ve duraksama vardır. Ama hükumet çevreleri bu gerce&I görmezlikten gelmekte. «bajanlı Iktldar» propaeandasını yaymayı ve ekoııomiııin gerçek verilerine ?özlerinl kapamayi leçnaektedlrler. Günlük polltikanın ekonomik gercekleri de hice saydığı bir kesime giren toplumlarda iıe bugön Içine diiştüiümüz umatsuzl doğmasına şaşılmaz. Teknik Üniversite (Bajtarflfı 1 Incl Sah(fede) Ecevit (Ba$tarah 1 Incl Sahlfede) rında en büyük engel olarak yeni tutumu ile CHP'yi, ortanın so lunda CHP'yi görtiyorlar. CHP'deki bu demokratik halk hareketini durdurmak üzere, bo nu yapamadıkları takdirde de CHP'yi içinden çökertmek üzere gün (reçtikçe yeni ve ilginç tertiplere baş\ımılduğu ortaya çıkıyor. Son zamanlarda CHP'ye karşı, kapitalistlerle bazı komünistler bile bu amaçla el ele vermişlerdir. Bn el ele vermenin, bu iş blrliğinin sonucu olarak, bir takım sol fasistlerle CHP kongrelerinl basma tesebbüsleri büe eörülmektedir. Biz kurultayımııda bütün tertiplerin, oyunlann üstüne yürüyeceJHz. önce, oynanan oyunlar açıklanacak. bazı kurtların üstündekj kuzu postlan çıkanlacak, berkes CHP'ye ne tuzaklar hazırlandığlnı anlayacak. tşte o zaman CHP çok daha püçlü olacaktır. Halkçı ülküsü yolunda daha rahat yüriiyebilecektir. Ve insanca bir düzen kurmak üzere kısa lamanda iktidara gelecektir^ Komandolar bastı tZMİR (CnmhariTet Eçe Bfirosu) "Tlre Oni^rsitesi dün öğleden sonra 1 5 2 0 komando tarafından basılrnıştır. Sağa, sola 50 60 el ateş eden komandolar geldlkleri ikl araba İle flrar etmişlerdlr. Ünlversitenin camlannı kıran komandoların bindiklerl 35 AS 280 plâkah mlnibüs polis tarafından ele gecmis. 1958 model Ford araba ise henüz bulunamamıstır. ÜNİVERSİTE KAPATILIYOR.. Olaylar üzerlne. Onlversite Yönetim Kurulu Üniversiteyl üç gün kapatma, yıne Kimya anfisinde bir forum düzenliyen öğrenciler de süresiz boykot karan alır. Müslim Seval hastahanede acılar içindedır hocası tnayet Berkman'a bıraktığı mektupta, fakir babasına vardımcı olmasını dılemektedir. Banka soygunu ı'Baştarafı 1. sahifede) Anadolu'daki bir askeri birlıkten makineli tUfekle birlikte kaç tıgı sanılan Mustafa Tanyeli'nin şebekeye katılmasıyla soyguna gırişildiği de anlaşılmıştır. Iskenderun'da kımseyle görüştürülmeyen soyg^ıncuların Istanbul'da çeşitli sabıkalan bulunduğu, parmak izi fişlerinden or* taya çıkmıştır Şebekenın şefi olduğu belirtilen Mahmut Camuzcu'nun hırsızlık, silâh taşımak, yaralamak, soygun ve yankesicilik suçlarından 25 sabltosı ortaya çıkmıştır. Sanık Mehmet Gıran'ın ise, esrar satmak içmek ve yankesicilik suçlan tespit olunmuştur. Mustafa Tanyeli'nin de yankesicilik, çalmak ve tırnakçıhk suçlan bulundufu, Çetin Onur'un ise sabıkasız oldugu belirtilmıştir. Tstanbul'dan bir polis ekfblyle İskenderur.'a gıden Ziraat Bankası Unkapanı Şubesı Vezne Şefi M. AU Mısırlıoğlu, sanıklardan Çetin Onur ile Mehmet Giran'ı tanırrustır. Ankara Ticaret Odasi yeni vergilere karşı 21 MART 1970 öğleden sonra devrimcl gençler Atatürk Anıtına siyah bir çelenk koyarlar. fekat «sivü komandolar» çeler.gl parçalsr. Yaşlart 1017 arasmda degişen tmam Hatip ögrencilerı «Yasasın MUUyetçJ Türkiye . », «Yaçasın Mtts lüman TürUye» âvâzelenyle taala. sopayla saldırıya geçer, bu arada kâlabaUk buyür, onlar da «Kalıroİ5un komünistler» dıyerek bir başka kuşatma harekete giıer Öğrencıler paniğe kapılmış tır. kurtuluşu bir askeri blnay» gurnekte oulurlar.. «Giıdik agabey. başka çâre voktu. kışkırtılmış masum insan lar. hizlerin komünist oldujun» inandınlmış şartlandınlnuş blr kısım insanlar. öldüresiye saldınyordu.. Bir a>hay §okmak istemedi bınava. Allah razı nlsun blr Tarbav kar^ı kovdu alınmama isteğiue.. Heı kafadan biı »e» Ankara Tloaret Odası, «IB7İ Tilı biitçesi finansman kanun ta•arısı hakkında» görüşlerini dün açıklamıştır. Oda, getirilen ver Kapatıldı gileri tenkit etmekte ve bu ara Ege Üniversitesi Yönetim Kuda, finansman açığımn karsırulu, dün. ünlversiteyi bır gün lanması için •Askerlikte bedel esasının kabnl edllmesi»ni Istesüreyle kapatmıştır. Bu konu. mektedir. daki açıklamada. son günlerdeki Tüccar. sanayici ve esnafm gö { silâhlı çatışmalar yüzünden universitenin 16 Haziran Salı günü rüşü almmadan hazırlanan tasa. aksamına kadar kap^tıldığı bilnda, «Adalet kurallannın ve nlsdirilmiştir. pet ölçülerinin dısına çıkıldığı» belirtilerek, bunun enflâsyonist TRT önünde gösteri bir durum yaratacafı ve sosyal ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) smıflar arasmda büyük farklann ülkü Ocaklarına bağlı bir grup doğmasma sebebiyet verecefl genç, dün TRT binası önünde bir öne sürülmektedir. Oda, bu tabann toplantısı düzenleyerek isarıyla umulan faydanın sağlanacinde bulunduğumuz haftayı "TRT , mayacagını belirterek, Hükumet yl uyarma haftası> olarak ilân et J çe su tedblrlere başiurulmasını tiklerini bildirmişlerdir. TRT'yi aistemektedir: sın solcuların aracı olmakla suç , layan Ülkti Ocaklı gençler, tahta' A Büyük tanm isletraelerindan yaptıklan bir radyo maketini den alınan ver^lerin daha vede TRT binası önünde yakmışlar rimll ve ver;l adalttine ayrun dır. bir seviyeye çıkarılma». (5) Bütçe carl masraflarında normal kısınttlar yapılması, A Devlet bfltçeslnden yapılan dı? sevahat ödemelerinin asgari badde indirilmesi, Ankara Ticaret Odası, sadec» Spor • Toto'dan alınacak vergl ile veraset ve ıntikal vergislnde yapılan değıjiklikten yana olduklanru afiklamifUr, «ZORUNLU DEĞİL» tnşaat MUhendisleri Odası tstanbul Şubesi, dün yayırdadığı bir bildiride, «Vatandaşlarm AnayasaVa aykır kannnlara uymaya torunlu olmadıgını> bildirmıştir, Bildiride, özetle şöyle denilmektedir: «Çalısanlar için, serbestçe Sen dika ve Sendikalar Birliği kurmak devrimci atılımda, Anayasa ile elde edUmiş en önemli haktır. Bu hakkı kısıtlamak, Anayasayı ortadan kaldırmak te şebbüsâdür. Vatandaşlarm Anayasaya aykın kanunlara uymaları mecburiyeti yoktur. Parlâmentodaki tasarı bngünkü haliyle çıkarsa, uy culanamıvacaktır.» Bina kiralan (Bastararı l. sahifede) «Klracı oranı l»72'de yüzde 84'e çıkacaktrr. Bu dönemde yurttaslarımız yılda 4 milyar 600 milvon lira kira Odeyeceklerdir. lSCT'de tstanbnlda oturanların ancak yüzde 43'ü ev sahibidir. Yüzde 57'si kiracı durumundadır. 1969' da Erzurumda oturanlann rüzde 52'si, Diyarbakırda oturanlann yüzde 59'u kiracı durumundadır. 1960 mesken şartlan anketinin sonncuna göre memurlar aylıklannın yüzde 37 sini kiraya ödemekte idiler. Bugün bu oranın daha da yüksek olması olağandır.» Hatim Duası ve Mevlidi Nebevî Cennetmekân merhume esım Bn ufulunun bejlo. cl »ıldönümtinde azlz ruhuna 16 Haziran Saıı (runu ö41« naTzından son BEHtCE EREN'in Ayn Ustelerle ANKARA, (THA) CHP kurultayında ılk defa olarak, grup lann ayn listelerie seçıme katılmalan efilimi belirmiştir Kurultayda bu görüşü Ecevit'e yakın kanadm savunacagı söylenmektedlr. Bu slstem kabul edllirse tararar listelerini hazır. layacaklar ve dağıtacaklardır. Her grup listesine kendi görtlSünde olan kimseler olacağından. secim sonucunda tki gnıptan bıri kosin niarak seçıml kaaaomıa olacaktır. . Pasa Camn Serıfinde ve 18 Hızlran Persembe günü Iklndl namaıındııi «.nra 'saat 18 0 d») Maltepe Knkla duraftındt 47'13 numarnti Aytuna Apt. 4. Kaltakl dalremlıde Sn. B. Hafu Ni. bat Ulu ve B Hafız Nurettln tarefındsn ikunac»* Hatim doası ve Mevlldi Nebeviye bütün dip karde$]e.tmiTİn tesrlflerini nly»* ederiTi fE Nl«d« M. V.» Cumtuutjrat BOR KASABASI ANKARA'da KONFOR Akçay Tatil köyünde Teleion : 47 00 31 48 36 88 Cumhuriyet 6084 KALİTE Akçay Tatil köyünde T«lefon; 47 00 »1 48 36 88 Cumhuriyet Bejat HamH Alll Napolyon M Ayar külçe 111 1112» 3224M 2 2 4 147.00 12».(TO | Z 6 . 12500 1 2 1 UCUZLUK Akçay Tatil köyünde Telefon : 47 00 31 18 36 88