Katalog

Şubat 1970 CUMHURİYET Oyundan yanf. Saçlan lylee ozamış bir oğlanla bir kız çocuğu. Analannın adı Fadik. «Kondn» nun tek odasına girdigimizde: «Kız, Fadik; bbe çay yap, misafirimiz var» demişti ömer. O zaman anladım ben da nTn»ı<tnmn adjnın Fadik olduğunu. Geçiminizbı daha kolay yürüyebilmesi için hanımını da bir işte çalıştmnayı düşünmez misin ömer? Bizde fidet değU, »bi. Aç kalsak da kadınlarımızı çalıştırmayız el işinde. Bak, kendi işimizde olur, o başka. Söziin gelişi ben böyle bi şey yapsam, bi de duyulsa bizinı orlarda «ün olurur el âleme» abi. «ün oiuruı..» Köye bile adımınu atamam ondan kelli. MAHMUT ALPTEKIN Bir şehrin yirmidört saati İR umutla geliyor îstanSANA GELDİM, ÎÇtM UMİTLERLE DOLTJ bul'a insanlar. Umut kapıBENİ SARHOŞ ETME İSTANBUL, NE OLUR sı hanL Kirrü ekmek. parası BİR GÜN BEN DE ERİRÎM CADDELERİNDE için, kimi okurnak; kimi ticaret, kimi de bir nedene dayanÇÜRÜR KEMİKLERÎM, ADIM TJNUTULUR..» madan geliyor. Bir neden var Ümit YAŞAR belki ortada ama tanımı güç. 13 Arahk 1969 Cumartesi. Ve de şeker bayramının üçüncü gii siz herif, döndü geldl gene.» mer. Bir hemşehrisi salık vernü. Pendik'te istasyonun yukader sonra. Der de öteye biiem nsındaki inşaatlarda işçi ola miş.. «Git Istanbul'a» demiş. geçer. öyle bi der ki hem. Ge lyi anlatmış buraları. rak çalışan Ömer Aksaz'la koçen yıl Zonguldak'ta kömürde " Nîye geldin buralara, önuşuyoruz, öğleye doğru. Az çalıştım ben. Bi yü olmadan mer? önce mola verdüer. öğle yemedönüp geldim. Demediğini koÖmer Aksaz ondokuz yaşınği için. Ömer'in görevi taş tamadı bubam. Irezil etti beni da. Daha askerliğini yapmamış. şımak. Ömer, Kurşunlu'nun ele güne karşı. Yaaa, böle işte Gelirken kansını, iki çocuğunu (Çankırı) uzak bir köyünden. »bi. da getirmiş üstelik. GetirdiğiOnun taşla uğra^masına baktıkne b'<n pişman. Umduğunu buça Kemal Tahir'in Sağırdere, Eski Hamam, lamanuş. Bulamanuş aroa yüzüKcrduman romanlannda anlatnii de dönememiş «menüeketitığı taş ustası Mustala geliyor ne.» aklıma. Kurşunlu'nun Yamöeski tas ren köyünden Mustafa. Ar olur, abi, diyor ömer. Yamören köyünü bilir miKonu komşuya ne derim, nasıl ÖMÜR işçisi Ömer, taş iş8ln diye soruyorum ömer'e. bakanm yüzlerine? Hele anaçiligtne başlayınca hiçbir Hiç duynudım, abi. mın, babamın yüzüne? Babam. şey değlşmemiş. Onbeş liBu yaz gelmiş Istanbul'a ö«Hiçbir şey yapamadı, becerikra kazatuyor günde. «Eski ha B K mam, eski tas» diyor. Akşamleyin evine çay içmeye çağırdı beni. İstasyonun oralardan Devlet yoluna dogru çıkıyoruz. îstanbul Izmit yonınun hemen üstündeki Sapanbaglan'nda ömer'in evi. Buralan geçen yıllarda da görmüştüm. Tam bir gecekondu semti. Yukanlara, tepelere doğru çoğalmış tek odalı, iki odalı •kondu» lar. Bu yokuş, bu tek tastan ibaret oldukça dik merdivenler insamn soluğunu kesiyor. Yerler de iyice çamur hani. Dünden beri süreli olarak yağan yağmurdan bu. Ömer'in «kondu» su bir oda, bir de mutfağa benzer iki metre kadar bir yer. Elektrik, su yok. Suyu asağıdaki komşularm kuyusundan getiriyorlar. Bu «kondu» nun kirası yüzyirmibeş lira. ömer'in çaiıştığı iş (inşaat) bu ayın sonunda bitiyor. Şimdiden «Nerede, nasıl iş bulacağım?» diye kıvranmakta Ömer. Çaylanmızı içerken ömer'in iki çocuğu «Sokaktan» geliyor. EĞİTİM MClIICOÇOğllJ Knvrs : o ü ee î m BAŞOĞLU CEM SULTAN Süvan «avluda i'<încl(ralîml tnar <?dcswd ı. öpfüBa DIŞI BOND \ffluie G&NÇ lazjH BUJ METCS <A PAB ILBRİefNPE DufiUQ. V £ OTO/vlO&it DEU ÇJKAJZ&.Z tvaaM M AWA yoıDA a* cu 3 Bia F loiAAVOıM. AyV A.B£KİİM BA0I sw â ^1 Âv" 1 i 1 ••»•K««««^ '796 TİFFANY JONES NADOLU'dan gelip kadmlannı çaüştıranlann da çok olduğunu hatırlatayım, dedim. Alışmamışız bi kere, diye kesip atıyor. Bütün sorun eğitim yine. llkin yurttaşlanmm bu köhnemiş geleneklerden kurtarmamız gerekir. Yıllardır bir «eğitim» tutturmuşuz, yerimizde sa jıyoruz hâlâ. Tıpkı Mehter Marşı gibi. İki üeri, bir geri. Konuşmandan anladığuna go re, Ömer; geçim sıkıntısından şikâyetçisin. Sen ne diyorsun bu durumlara? Görüyorsun, ortalık ateş pahası. Sana göre nasıl düzelir bu işler? Haa, unuttum bak. Merak ediyorum hangi partiyi tuttuğunu? Benim ba işlcre pek ak Çepçerre denizdir Istanbul'un etr»fı... Sadece balıklar mı kurban gider tstanbul'a?.. Iım ermez abi. Geçitn durumuİstanbulun kendisi de denizi kadar tehlikelidir. İçindekini boğar... Lodosta kıyıya muzu düzeltmeyi baştaki biiyiıklorimir düşiinsün. Hiç bir parti vuran balıklar gibi vurur kişiyi. Resimde bir lodos fırtınası Te Kızkulesi pörülüyor. (Fotoğraf: Selçuk AYBATAR) ye de mej'lim yok. Ekmek partisindeniz bizler. Zaten oy. moy da şamcüar meyhanelerin yolunu yakınsa. saat 0,03 ya da 0.04 ise tüm nesnelerin. Bu güzellikler kulanmıyok daha, deyip sustu. Köprü'ye dogru, bir iki arabaya tutmuştur. Kimi ayak üzeri çarpar adamı. Kahreder. Deliye Az sonra: ancak rastlarsınız. Boşalmış giiçer tektekçllerde. Çiçek Pasadöndürür. Öldürür, belki Çi Askerlik de geldi çattı işte. bidjr Istanbul'un sokaklan. Köp jı'nın akşam müşterüeri. Yorçek yüzlü bir görünüşü vardır. Duyduğuma göre askerliği ktsairü'nün oralan, Yeni Cami öngo'da demlenen yorgun kişiler. Aldatır oysa ki,. Ölümdür bu. tıyolamış. Geçen gün bizim posleri bomboştur. Denize de vuGece saat 21.00'den sonra canBu öliim başka ölum. Hemen tabaçı dedi. Gazatada okumuş. rur bu ışıklar. îstanbul'un bu lanan renkli pavyorüar. Îstanmezara gbtürmez ama, yol; o Hemencecik muştuladı bana. Bi tenha halini bir bu saatlerda bul gurbetçilerinin pek giremeyoldur. sevindim ki o gadar olur gari. diği yerler yani. Floresan lâm pörebilirsinte, bir de sayım güa Öfle saatleri de bitmiştir. Va«Ejrallah» deyip ajrıhyorum leri. balanmn altını renkli reklâmkit akşama yakındır. AkşamlarOmer'in evinden. Merdivenlerde lar kaplamıştır. Sonra gittikçe daha önce söylediğini yineliyor dan bir akşam. Yine sokaklarYARIN: tenhalaşan sokaklarda sarhos Ömer: da, alanlarda sabahki gibi bir naraları. özellıkJe Beyoglu soiş dönüsü kalabalığı. KoşuşanHAYDARPAŞA Abi, bl yerde bi iş duyarsan kaklarmda. Artık gecenin ileri lar, taşıt bekleyenler. Agır ağır bana bi haber ulaştırıve n'olur. GARINDA yürüyenler. Her semti, her so saatleridir. Taşıtlar da azalmışSayende bi sevinelim biz de. Her tır yollarda. Hele zaman sababa kağı böyledir Îstanbul'un. Akne zahmetse artık. Bir kere daha utanıyorum kendimden bile. Hiç umudum olmadığı halde «Olur» diyorum. Sapanbağlarından iniyorum Ankara arfaltına doğru. Pendik, alacakaranlıkta bir yıldız böceği örneği ışıldamakta. Kıyı boyunca uzanan gazinolar pırıl pırıl. Palmiye ve Deniz gazinolarımn önü daha öğle olmadan özel otolarla dolmaya başlamıştı. Şimdi tıklım TALİP APAYDIN tıklımdır. Ankara asfaltından Dudu kadın tencereyi indirdi. Pendik'e inene dek bunları düşü Soğuyuncaya kadar ben ineği sağıverenüyorum. Ve Ömer Aksaz'ın yayim, dedi. Kerim, sen de sofrayı kur, hadi oğşamasıyla kıyı gazinolarının bu Seyit Ali kasketi çıkanp başını kaşıdı. Kalum. Cumartesi yaşamasmı bir daha ra saçlan sağa sola dağıldılar. Yüzü sıkıntı içinkıyaslamamak elde değil. Niyeymiş? Ben kan mıyım ana? O ku işl. deydi. Bi zenginin kızı olsaydın ya? Sıkıstıkça Ben sofra mufra kurmam. gidip para alsaydım bubandan? DEĞİŞİK Hıh ! Deli. Kurarsan kız mı oluverİrsiB lyi olurdu emme olamadık ne edelim? hemen? Üff... Götürüp katırı mı satmalı, ejeği mi STANBULUN bir ânı diğeri Olmam emme niye kurayım? Aha Fadik utmalı? rıı.. ne uymuyor. Her yönünün, Fadik daha küçük oflum. Oımn aklı erer mi? Dudu kadın dönüp gene baktı; her ssatinin değişik bir yaşa Erer ana. Her şeyi bilir bu Fadik. Sen onun Ne olacak o kadar para? Dükkâncı » t yışı, görünüşü var. Sabahın köbastıbacak olduğuna bakma. Kali kız, domuzun istedi? ründe işine koşan, dolmuşa, otodölü! Kur sofrayı! Istesin dursun. Onu düştinen kim? Ben büse, vapura yetişmek için koşuBabası bıyık altından güldü. Sonra dışan çıkgömü anyacağım kan, gömü! Onun İçin para şanlarla; yağmurda saatlerce bektı usulca. Düşünüyordu. Dilini oynatıp duruyordu lâzım. leyenlerin, taşıt bulamıyanların ağzının içinde. Bıyıklannı çekişüriyordu. Ne yapDudu kadın bir şey «öylemedl. Ne dese «6durumu ilginçtir. Bu beklemeler malıydı, nerden bulmalıydı bir yüz lira?^ Yarbay zünü geçinemezdi. Boşuna kızdırmış olurdu. çok uzun sürer. dayı" verir miydi acaba? Vermezse dükkâncı CeOcağa eğilip tencereyi kanştırdı. Oj'sa yeni bir gündür. Yeni gülâl'e mi gitmeliydi? «Yok canım, dedi kendi ken Oğlanm ayağı yahn, dedi usulca. Kızlann nün ışığı vurmuştur cümle yüzdine. Gitmem o dürzüye. Bir kalıp sab'jn bile verüstü başı eskidı Onlara bir şey almtyacan mı? lere. Hevesi kursağmda kalır inmemiş bugün. Sanki parası bizde kalacak. Uyu« Seyit Ali tavanın ağaçlarına baktı. Sonra sanm. Bu yeni günü doyasıyca ya. it...» şamak için niyetlenmişken.. Sosedire oturdu. Kızıltepe'ye doğru baktı. Oradaki ağaçlar akkağa adımmı atar atmaz «herşeyto Alacagım. Hepsini alacaSım. Hele ju göşamır esmerliğinde belli belirsiz görünüyordu. ÇaA'dan Z'ye kadar bozuk olduğu müyü bulayım tfa. dır gibiydi uzaktan Kızü tepe. Eteklerdeki kayabn ülkede. bir aksilik, bir anla Olur mu herif, el adama ne derî Çocukhk dereler şimdiden kararmıştı. Okula baktı, Idyışsızhk yakasına yapışıverir inlar çıplak mı gezsin? ris öğretmenin penceresindfi ışık yanmıştı. sanın. Gezsinler şimdilik. Ne yapalım? Aha tüBoğazını temizleyip tükürdü. Bir iki gezindi Bu saatlerde sokaklara dağılan tün parası yanaştı. Elimize biraz fazladan geçerdamın üstünde. satıcılar görürsünüz. «Eyl muz, se alınz. Ne o la Deli ağa? diye seslendi tririsl. Ne eyiii...» diye yankılandınr soka Dükkâncı da bir şey vermez oldu. dikiîirsin öyle? ğı biri. Mahalleyi dolduran kalrn, Ona da Sderiz, korkmasın. Kimsenin paKomşulardan Dursun emminin sesiydi. tiz, satıcı sesleri. Yine bu saatrası kalmaz Seyit efede. (Sesi değişti) Dürzü Hiç emmi, dedi. Bakmıyoruz. Bir derdimi» lerde trenler gelmektedir Edirne ler! Hep namussuz bu köyün adamı. Paran var var da... yönünden. Anadolu'dan da... Mey mı, senden iyisi yok. Paran yok mu, dönüp yü Neymij o, hayrola? danlar kalabalıklaşmıştır. Bu sazüne bakmazlar. Alçaklar! Kaşın ucuna doğru yürüdü. atlerde ağlar atılmaktadır deni Orası öyle. Bize biraz para lâzım emmi. ze. Bir orkinos, bir çinçene pala Ama görür onlar. Hıı... Bulayım çu gö Neydecen parayı? mudu çırpınmaktadır. tstanbulun müyii, bak ne edecejim? Söylemek istemedi. dar gelirlisi gibi çırpmmaktadır. Kadın cevap vermedi. Bu konu açılınca hep Şey. lâzım işte. Sabahın gür ışığmda buğu bususaroY Başka bir şey gelmezdi ellnden. Ne de Hani senin için gömü buldu diyorlardı? ğudur denizin üstü. Bahkçılar se boşunaydı. Kafasını takmıştı bir kere. Kim Yok canım, bulmadık. Anyacağız daha. da vpni eiine baslamıstır artık. se yolundan döndüremezdi Coeukiarm üstünü Anyacaksm? Ohoo. Ben de senden par» Otobüslerle. dolmuşlarla dobaşmı düşünmüyor da onu düşünüyordu baksaistemeye gelecektim. ludur yollar. Fabrikaya giden nıza? «Deli herif... Sana mı kaldı gömü bulmak? Alay geçme emmi. Varsa sen bize ver. Sonişçiler. Dairelerine yollanan öyle bir şey olsa, şimdiye dek bulmazlar mı? ra fazlasiyle öderiz. memurlar ve diğerleri. Köprü Bırakırlar mı hiç? Deli herif...» Güldürme adamı. Bende para ne «ezer? üstünde oltasını atanlar. Bahk Yürüdü gitti. Söylesene, nerden buluruz bir yuz llra pazarınm, Haliç kıyılannın canSeyit Alî arkasvndan baktı. ha7 lı iş yerleri. Belki de çoğu ölü Yan bacağın kmla deyyus, dedi. Hiçbir Ayaliyle tekrar dürttü. dür satılmak için tayıda duran derde ilâç olmazsm. Ben ne bileyim herif? Bu zamanda kim balıklann. Lodosta yüze vuran Dudu kadın elinde heîke, merdivenleri çıktı. kime para verir? balıklar da olabilir hani. Sade Ineğin sütü iyice azaldı. Şuna bak, dibinda Kardaşlarıntfa yok mu, bt gitsen? ce bahklar mı kurban gider îsaz bişey. Yavana kaldık hepten. Ne arar kardaşlanmda? Bilmez misin haltanbul'a?.. Çepeçevre denizdir Seyit Ali bakmadı. lannı? Mustafa ağam gilin unu bile tükenmiş tstanbul"un etrafı. tstanbul"un Git işine be, dedi. Buldun söyleyecek zamade Hslil ağalardan ödünç buğday aldılar. kendisi de denizi kadar tehlinı. Benim canım burnuma gelmiş zaü. lyi. Cıbır dürzü ! O akılla daha çok aç kelidir. tçindekini boğar. LodosElleri arkasında gezîndi. Bir çare anyor, bukalır o. ta kıyıya vuran balıklar gibi lamıyordu. «Yıkmalı şu dürzü köyünü. Adama Ne etsin garip? vurur kişiyi. Sünger avcısmın benzer bi adam yok! Mal sattıracaklar bana zorla. Yüzü dertliydi. Ağır ağv tencereyi karıştıKvurgunda» vurulduğu gibi vuHu, hıh! Yarın elime ayağıma düşerler emme, nyordu. rur. Istanbul'un içi dalgalıdır, ne çare?» Kapı açıldı, anaforlar güçlü. Bir kaptırdın Bubaa, hadi sofra hazır. Bubaa katıra ot verdim, diyerek Kerim mı yakayı, kurtaramazsm gay Oturun siz, geüyomm. pirdî içeri. Hadi ana, ineği sag? Buzağı asılıp Aş soguyor, çabuk! ri. Sür git, bitmez. Çamura sap durur. Ağır ağır içeri girdi. Kaşları çatıktı. Çocuklar landıkça saplamrsın. Her yer lyi bağlasaydın Kerim, kurtuluverir. yer sofraînnı kuşatmışlardı. Kedi kuyruğunu kalden, her gölgeden bir tehlike Bağladım korkma. dırmış miyavlayıp duruyordu. beklersin. Köşebaşlanra ne olYetişkin insan gibi davramşîan vardı. Ba Pist! diye azarladı onu. duğu belirsiz gölgeler tutmuskışlan, konuşması babasına benziyordu. tur. (Arkan var) Â i I Çarpıcı bir güzelliği vardır Sosyal Sigortalar Kurumu istanbul Satınalma Müdürlüğünden 1 Yeni açüacak Beyoğlu Hastanesi ibtiyacı 123 kalem tıbbl cihaz teklif alma Euretiyle satınalınacaktır. 2 Ihaleye iştirak etmek isteyen firmalann, şartnamesi esasları dahüinde hazırlıyacaklan teklif mektuplarım en geç 3/3/1970 günü mesaı saati sonuna kad'ar Müdürlüğümüze vermeleri veya aynı gün ve saatte bulunduruknak üzere posta ile göndermeleri gerekir. 3 Postada vaki gecikmeler kabul edilmez. 4 Bu lşe ait idari şartname ve listeler mesai saatleri dahllinde 1 No.iu Satınalma Komisyonundan bedelsiz olarak temin edilebilir. 5 Kurumumuz Artırma, Eksiltme ve Ihale Kanununa tâbi olmadığından, ihaleyi yapıp yapmamakta veya diledlğine Vacmakta serbesttir. II y Devlet Opera ve Ferit Tüzün İSTANBUL KÜLTÜn SARAYI MIDASIN KULAKLARI (Opera 2 Perde) % 50 TENZtLATLI ÜCUZ HALK TEIMSİLLEEİ: 34 5 Şubat Perşembc saat Z\ de 7 Şubat Cumartesi saat 21 de SON TEMSİLLER N'ot: YARASA Opereti temsillerı devam etmektedir 1 Gişeler her gün saat 1020, temsil günleri 1011 arası açoktır. DANIŞMA (Protokol Müdürü): Tel: 45 16 44 veya 45 51 00/18