Katalog

Bir Teertba Klöiir, Peter Ryan IMJ\ •m AY'da İLK ADIMLAft lo I I ve Sonrası ŞlKTI lüks kapak içinde bol re!cto|fefla 248 sayfa 12.50 lira K u r u c u s u : YUNUS NADÎ BEYOGLU « Â/ Avrupıda re Tarki»»'de binierce injan AK 'YOK . ı»ç trîksiyoou kullanıyor Saçlarınuı tabii rtngine çevırır; kJjıntı ve kepegi yok eder; saçlarınııı besltr, ço^altır. JCo»*tik Sân.TtI:371Ol. İstanbul Reklâm: 5591/11784 46.yil.sayi: 16228 Telgraf ve njektup adresi: Telefonlar: 22 42 90 Cumhuriyet istanbul Posta Kutusu: îstanbul No. 246 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 30 Eylül Salı 1969 İlâncılık: 4170/11782 Alman Markı'nın altııı değeri değişmiyor çoğunluğu büyük parti ile koalisyon Hükumet kuracak sağlayamayan iki Hür Demokratlar pazarlığı yapıyor Dış Haberler Servisi BONN, Batı Alman hükumetinin dün aldıfı ve Alman markmın değerinin «fiilen» yükseltümesi anlamına gelen ! tedbirden sonra, Bonn Hü [ kumet çevreleri. bunun markın paritesinde bir değişiklik demek olmadığını, aynca, bu tedbirin sadece bir süre için alınmış olduğunu hatırlatmaktadırlar. Dün alınan ve dolar kurunun 3.97 marklık tabandan daha aşağı düşmesini şimdiye kadar önlemiş olan Alman bankası desrek alımlarmın durdurulduğunu bildiren karardan sonra, bugün Alman döviz borsaları açıldığı zaman, markın müdahalesiz değerinin ne olacağı anlaşılacaktır. Böylece, Alman markının resmi paritesi bir mark için 0,222,168 gram altın olarak kalmaktadır. Ereğli de grev tekrar başladı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye İşci Sendikalan Konfederasyonunun Ereğli Derair Çelik İşletmcleri işverenine tanıdığı son beş günlük mühlet dün gece sona ermiş; fabrikalarda çalışan 4.400 işçi, gece saat 23'den itibaren greve başlamışlardır. Hükumetin Ereğli grevini erteleyen kararının Daruştay tarafından durdurulmasmdan sonra bir iyi niyet gösterisi olarak işverene yeni müzakere imkânı ta» nıyan Türk Iş ve işçilerin bağlı oldukları Metal İş Federasyonu önceki güne kadar devam eden görüşmelerde anlaşmaya varılamayınca dün mahalli sendikaya grevi başlatma emri vermiştir. Daha önce verilen talimat üzerine bütün hazırlıklarım tamamlamış olan Ereğli'deki Metal İş Sendikası grevi başlatma emrinin gelmesi üzerine harekete geçmiş ve işletmede gerekli tedbirleri alarak her türlü çalışmaya son vermişlerdir. Bu arada fabrikadaki iki yüksek fırın da, durdurulmuştur. llgililer, grev süresince işletmenin her gün 2 3 mily.on lira zarara gireceğini, ayrıca yurt çapında demir ve çelik fiatlarını etkileyeceğini söylemişlerdir. Hatırlanacağı gibi, Ereğli Demir ve Çelik Işletmesiyle toplu sözleşme görüşmeleri başladı gında, sendika işçileri için toplamı 50 milyon lirayı bulan yeni haklar istemiş. işveren bunun 50 değil, 126 milyon lira tutacağuu öne sürerek kabul etmemişti. Anlaşmazlığın uzaması ve Türk Iş'in bu işyerinde grev kararı alması üzerine hükumet, önce 30 gün grevi ertelemiş; Danıştay, karann durdurulması için yapılan teklifi yerinde bulmamıştı. Bu sürenin bitimindep sonra sendika greve tekrar başlamış, hükumet de tekrar 60 gün ertelemişti. Ancak, bu defa Danıştay hükumetin erteleme kararım yerinde bulmamış ve bu dâvayı sonuçlayıncaya kadar erteleme kararmı durdurtmuştu. A. P. çoğunlukla iktidan alırsa Anayasayı değiştirecek. Ggzeteler ATIN ÖLÜMÜ ARPADAN... İnönü, "Siyasi hakların iadesi artık bir Ödevdir., dedi KtESİNGER BAŞARISIM KLTLLYOR Radyofoto: (AP) Suiistimal iddiası gerçekleşirse Verem Savaş Dernegi Bütçeden yardım alamayacak ANKARA, (HA) Amerika' daki bir tüberküloz kongTesine tahminlerin dışında kalabalık bir heyeüe katüan Verem Savaş Derneklerine şimdiye kadar Devlet bütçesinden yapılmakta olan mali yardımm 1970 yılından itiba ren kesilmesi ihtimali belirmiştir. Maliye Bakanllğı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, Ve ! rem Savaş Derneklerinin kalaba i lık bir heyetle Amerika'daki kon ; (Arkası Sa. 1. Sü. 1 de) i Tunceli olaylarında il yöneticileri sorumlu bulundu KURUMU bildiri yayımladı €t Koalisyon pazarlığı Şansölye Kurt Georg Kiesinger. Başbakanhk sandalyesinde gözü olduğunu saklamıyan Sosyal Demokratların lideri Willy Branrit'ı alt edebilmek için. harekete geçerek, dünkü genel seçimlerden zararlı çıkan. lakat kaderin cilvesi olarak Almanya'nın siyasi geleceğinde büyük rol oynayabilecek bir duruma erişen Hür Demokratlara koalisyon teklifinde bulunmuçtur. Kiesinger bir yanda Brandt'tan atik davranmaya çalışırken, diğer yanda d"a. Sosyal Demokratlardan olan Iktisat Bakanı Karl Schiller ile. mark üserindeki spekülâsyonlara son verecek tedbirler üzerinde tam bir mutabakata varmıştır. Kabine toplaırtısmdan sonra. Tederal Merkez Bankasın\n, dolar ve diğer para birimleri lehine destek alımını geçici olarak durdurduğu açıklanmıştır. Sosyal Demokratların liderl BranJt da. Kiesinger gibi Hür Demokratlarla (Liberaller) koalisyona gitmeyi tasarladığından kendileri ile temasa geçmiçtir, Siyasi çevrelerde tıâkim olan kanaate göre. 496 üyeli parlâmentoda sadece 30 üyeye sahip olan Hür Demokratların Brandtı tercih etmesi muhtemeldir. Özellikle parti başkanı Walter Scheel. Sosyal Demokratları Hıristiyan Demokratlara tercih ettigini gizlememiştir. "Tabîı Senatörlüğün lâğvına sebep yoktur KONUSMALARI Siyasi partilerin >etkilileri tarafından bu akşam Türkiye radvniarmdan yupılacak radyo konuşmalarının proğramları şöyledir. ANKAR\ (Cumhuriyet Bürosu) Genel Başkanı îsthöuu, dün aü. m e t çam radyoda yaotığı üçüncü konujmasında, ^ivasl h«klw nn iadesi, Anayasada yapılmak istenilen değişiklıkif:?. tabii senatörlük ve üniversıte özerkliği konulan üzerinde durmuş, siyasi hskların İadesi konusunda, «Geçmis yaralann, son hakların iadesini artık bir an önce neticelendinnek lânmdır, öderdir» demiştir. ANKARA (Chımhuriyet Bürosu) Tunceli Valisi Erol Yavuz, «Pir Sultan Abdal» adlı temsilin oynatılmamasından dolajı çıkan olaylar sebebiyle sorumlu bulunmuş ve merkez emrine alınmıştır. Aynı olaylardan sorumlu bulunan 11 Emniyet Müdürü Nail Bozkurt da görevinden almmış, Aydın Emniyet Müdür MuavinUğine, atanmıstır. Bir süre, önce Tunceli'de «Pir Sultan Abdal» adh temsili Tunceli Valisi Erol Yavuz İller İdaresi Kanununun 11. maddesinin A ve C bendlerine dayanarak. oynatmak ıstememiş ve bu sebeple çıkan olaylar sırasında bir vatandas ölmüş. birçok kişi ya(Arkası Sa 7, Sü. 2 de) TÜRKHUKUK tini çekebilmek, hafızalarda yer edehilmek için tüılü sloganlar bulmuşlar. bunları allı morlu bastırıp asıyorlar. Meselâ şu >Kır at Murattır» sloganına hayran olmamak imkânsu. Ne guzel buluştur o: Köyüne su mu diliyorsun? Ver oyunu kır afa isteğin yerine gelsin. Yol, mektep. mesken. para mı, hattâ hayatın bir günde ucuzlatılması mı istediğin? Alacaksın kıratlı pusulayı, atacaksın sandığa, ertesi gün kekâh. Mübarek parti amblemi değil de sanki Hızırın ta kendisi. . Slojranlar. afişler gibi koııuşmalarda da bir değişik hava var bu seçimlerde. Helc B.P. sözcüsii Şemsi Bellinin geçen akşamki konuşması doğrusu pck değişik bir şeydi, ilginç bir atraksiyondu. Arkadaş, politika bir çirkeftir.le girdi konu;masma, politikacıların adayların hepsini, kendisi de dahil. yukardan aşağı sıvadı ve «Size her soyIediğim yalandır. Ama çirkef köprüsünü geçene kadar hepinize yalan söyleyeccğim, ayıya dayı, emnıi diyeceğim, ve sahtekarhk yapacağım diy e bağladı. Biz Tiirkler erkekçe lâflardan, dobra dobra konusmalardan pek hoşlanırız. Ve eğer lâf erkekçe görünüyorsa gerisini eşelemez, onun altında yatan hinoğlu hinliği düşünmek de istemeyiz. Siyası tarihimizde bövle örnekler bolcadır. Meselâ bir Refik Saydam çıkıp «Bu memlekette her şey A'dan Z'ye kadar bozuktur» dediği için ünii köylere kadar yayılmıştır. Merhum Başbakanın itirafını erkekçe, mertçe çörmüsüzdür, hâlâ da öyle görürüz. Ama yin e onun zamanında ne A, ne de B, düzelmediği halde aldırmamışızdır. Üstelik rahmetli zamanında Mecliste yapılan bir sürü yolsuzluk ihharlarına ve ihbarı yapanların parlâmentodan atılışına da gülüp geçmişizdir. Sayın B.P. Genel Sekreterinin konusması da, öyle sanıyorum ki, ona büyük ün sağlayacak. Meclise girdikten sonra türld marifetlerine de şahit olsak, herbalde «Hadi canım, mert adam, daha işin başında. Söylemişti ya! Ne yapsın. köprüyü geçinceye kadar...» diyecek ve alkışlamaya devam edecejiz. Prof. Necmettin Erbakan'ın konuşmasını her halde okuyorsunuz. Adam için taknnyalıların lideri deniliyor, hocalıktan hacılıktan sözcdiliyor. Gerçekten bir yamyla Erbakan dinci akımın öncüsiı pozunda. öteki yamyla da, yeni deyinUe, sol'nn asırısında. Söylediklerini Bülent Ecevit tekrarlarsa, dinleyiciler «Komünist» diye üzerine çallanabilirler ve en azından kendi partisinde çıngar çıkar. Mebmet Ali Aybar aynı şeylerin üzerinde onnn gibi dursa ne Moskova ajanlığı kalır, ne «Bizim Radyo» hopariörlüğü. Kısacası, cici demokrasimizin bir yeni tipi bu Prof. Erbakan. Bir ayagı 163 iincü maddeyi eşelerken, öbür ayağı 111 142 nci madde üzerine dayanan bir garip tip. Eger seçilir de parlâmentoya girerse herhalde pek eğlenceli sahneler yaratacaktır önümüzdeki dönem içinde... Ozgur un ölümünden öncesinden CİilÜri Polis izlenimler Her alanda olduğu gibi seçim pıopagandalarında ve konuşmala sorumludur,, rında da' Allaha şükür ilerliyoruz. Afişlere bakıyorum, halkın dikkaANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) j Türk Hukuk Kurumu, Istanbul'daki son kanlı ögrenci olaylan ve özellikle Mustafa Taylan Ozgür'ün öldürülmesiyle ilgili olarak dün sert bir bildiri yayın lamış ve «Gizli polisin Ortaçağ zihniyetini yansıtan ve terör rejimlerini andıran bir düşflnüş içinde, kendiliçinden veya aldığı gizli emirlere uyarak, görüşleri hakim çevrelerce beğenilmeyen kişileri öldürmeye yellenmesi, memleketi karanlık günJere ve p«k tehlikeli mâceralara sflrükler» demiştir. % # £ 0 # 0 # ^ TİP: Fevzî Kavuk» YTP:, Ali Kıhç AP: Sülcyman Demirel CHP: Bülent Ecevit GP: Orhan Öztrak MP: Osman Bölükbaşı MHP: S. Somuncuoğlu BP: Şemsi Belli 17.0517.15 17.2017.30 17.3517.45 19.5020.00 20.0520.15 20.2020.30 20.3520.45 20.5021.00 cevap verdi Ecevit ve Aybar, Başbakana Kazançlı tek parti Hıristiyan Demokratlar oylann Db46,l'ini ve 496 üyelik ] ten 242 sini sağlayarak en büANKARA. ICumhuriyet Bürosu) CHP Genel Sekreteri Bülent yük parti niteliğini devam ettirEcevit, dün Sammn, Tokat ve Amasya'da, Başbakan Demirel'in iki mekle oirlikte, 1965 de topladıgı | günden beri radyoda yaptığı konuşmalan cevaplandırmış, «Sürekli oyların »3 1,5 ini ve parlâmen ; hamleler yapmak. hızla gelişmekte olan bir demokratik ülkede bir todaki üç koltuğu kaybermiş j hükunıctin. iktidar süresini selâmetle doidurahilmiş olmayı zor bir lerdir. hizmete basamak gibi göstermesi, acınacak bir durumdur» demistir. (Arkası .Sa. 7, Sü. 2 de) (Arkası Sa. *. Sü. 3 de) "Demirel hiç sıkılmadan memleketi huzura kavuşfurmakla övünüyor,, Koalisyon hükümetleri zamanın da da «açılmış yaralann sanlma sı için çalıştıklannı» ve iktidardan çekildikleri zaman tutukiu kimse kalmadığını belirten İnönü, siyasî haklann iadesini istiyenlerden bir kanadın konuyu «Siyaset avı olarak kullanmak istediklerini» öne sürmüş, kendisinin ve partisinin bu sonudaki çabalannı kınayanlann îıak lı olmadıklannı iddia etmiş, sıyasî haklann iadesini mahzurlu görerek kanun teklifinin geri alınması konusunda şunları soylemiştir: «Şimdi. bu münakaşalann yapılmasından 3,5 ay sonra, bu mahzur kaltnadı da, tabiî senatörlüğü lâpvetmek suretiyle 27 Mayıs ihtilâline açıktan meydan okumak derri mi geldi? Tabiî senatörlüğün lâğvına hiç bir sebep yoktur. Kesin kanaatimiz budur. Bir mesele olarak ele ahnntastnda manevî bütün mahzurlar vardır, manevî hiç bir tamir ve fayda yoktur. (Arkası Sa. ^, a'ii. 2 de) Kıral hariç, bütün Libyalı yöneliciler yargılanacaklar ŞAM, (AP) Irak Haber Ajansına göre. Libya'nın askeri yöneticileri. eski Velıaht Prens Hasan El Rida nın. ihanet ve yolsuzluk suçlarmdan yargılanacağını söylemişlerd'ir. Yayına göre, Libya Içışleri Bakanı Yarbay Ahmet Mu«a, devrilen Kırallık reıiminin diğer bütün kalburüstü yöneticilerinin de aynı suçlardan mahkemeye verileceklerıni ıfade etmiş. bununla beraber. hâlen Yunanist?.nda bulunan devrik Kıral Idris hakkında takibata girişilmiyeceğini belirtmiştir. Taraflar olaylan anlattı «Kaatili bulun» îstanbul'daki öğrencl hareketleri sırasında polis kurşunu ile öldürüldügü ıddia edilen • Mustafa Taylan özgür'ün babası dün, avukatları vasıtasile müdahil sıfatilft adalete müracaat ederek oğlunun kaatilinin bulunmasını istemiştir. Eğitim Vakfına bağışlar 70 milyona ulaştı Adanalı Hacı Öm^r Sabancı allesi. Adana'da Teknik öğrenim gö ren öğrenciler için bir eğitim sitesi inga edilmek üzere, Türk Eği tim Vakfına bir milyon lira bağışta bulunmuştur. Türk Eğitim Vakfı adına konuşan Vehbi Koç ise 4 mayıs 19fi7'de kurulan Vakfa. şimdiye kadar •Ölüme bağlı olarak vasiret yolu ile vakfr mirasçı tayin eden 21 ha miyetli vatanda; tarafından 7 mil A von lirayı Borcn ba(i}> yjpıidığını soylemiştır. ECVET GURESLN Soruşturma Savcılığında ö^renci. ifade veren gorgü sjahidi dört (Foto: HA) AP Genel Başkanı ve Başbakan Süleyman Demirel, dün akşam radyo konuşmasında ikticıarı devrinde yapılan eğitim, köy ve gecekondu hizmetleri hakkında bilgi vermiş, «Dört seneye ne sıgarsa onu yaptık» demiştir. 196970 ders yıhnda 5 milyon okul çağındaki çocuğun 4,5 milyonunun okul ve öğretmene kavuştuğunu, ilkokul meselesinin Şükran SONER halledildigini öne süren Demirel, orta öğretim dalmda yapılan çalısmalar hakkında da bilgi vermiş, daha sonra köy konusunda yaptıkları çalışmalan a«Caddeyi ikıye ayıran demır hattın önünde birkaç kişi ara çıklamıştır. Dengelı bir kalkınmayı sasında bir boğuşma oluyordu. Sonra üzerinde kırmızı atlcte . vunduklarını, köye inmemiş bir benzer bir gömlek olan sahıs! kalkınmada dengenin bahis kobu kalabalıktan knrtularak j nusu olamıyacağını belirten Demirel, bu arada esnaf kredilerikaçmaya başladı. Onu, kiil renşi kıyafetli hirı kovaladı. nin de arttığını. gecekonduların (Arkası Sa. 7. Sü. 2 ii) Belinden silâhını çekti ve nişan alarak ateşledi. önden kaçanın elini böğrüne eötürerek dolmuşların bulunduğu sokağa doğru koştuğu eörüldü. AAVK.4RA (H*.) Türkiye teş eden ise yoluna devam efşçi Partisi Genel Sekreteri ve derek, biraz ilerde duran polis Diyarbp.kır milletvekili Tarık Zicipine doğru koştu..» ya Ekinci hakkında önceki akHürrîyet Meydanından geçîişamki radyo konuşmasında emcimiz salı günü öglen saatlerinniyet kuvvetlerini âlenen tahkir "Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) ve tezyif ettigi iddiasiyle soruşturma açümışUr. "KESİN Demirel "4 yıla ne sığarsa onu yaptık,, dedi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) DELİL YOK,, Yunanistan'ın eski Ankara alaşemiliteri tutuklandı ATtNA. (a.a.) Güvenılir kaynaklardan öğrenildiğine zore, son günlerde Yunanistan'da yeni tutuklamalar olnıuştur. Bunter arasmda en önemli^i Yunanistan'ın NATO nezdindeki eski temsilcisi ve eski Ankara ataşemiliteri emekli General Yorgo Yordanidis'in tutuklanmasıdır. ÇağlayangiL Kıbrıs ışını goruştu .% BİRLEŞMÎŞ ıMİLLETLER, (H.A) Birleşmiş Milletler çalışmalarma katılmak üzeve New YoVk'ta bulunan Dışişleri Bakanı Ihsan Sabri Çaglayangil, Yunan heyeti başkanı Tsistopulos ve Yunan heyeti ileri gelenleri ile görüşmüştür. D.şişleri Bakanhğından verilen bilgiye qöre Çaclayangil, 'unan he'.cti ileri sclenleriyle öâle yemeğini b^raber yemiç Soruşturma açıldı