Katalog

CUMHURİYET 29 Nisan 1969 SAHİFE ÜÇ Övmeli mi yoksa... u aoda kesin olarak söylenecek tek şey, General De Gaulle'ü , C.İ.A. nin düşürmediğidir. Sayın Başkan, bir referandumu plebisit haline getirmiş ve Fransız halkına zorla «Hayır» dedirtmiştir. Şimdi, yıllardır beklenen ihtimalin gerçekleştiğinl göriiyoruz: «Benden sonra tufan» ilkesini pek fazla benimseyen yaşh General, Colombey Les Deuı Eglises'deki köyune çekilmiştir. Ustelik, Fransada değil tufan, hafif bir yafmur hile yoktur. Koltuğu terkettikten sonra arkasından övgıi yazılması gerekes adamların başında De Gaulle gelir belki .. Fakat bu övguyü yazarken, kaleminizin bnruklaştığım ve GeneraUn kuvvetli kişUiğinden doğan hatâlann satırlara sıkıştığını görürsünüz .. De Ganlle 1958 den bu yana, yönettiği ülkenin adraı ikinci plina düşüren bir gösterinin yaratıcısı ol muştur. Ingüterenin Ortak Pazara girmesine iki defa «Havır» demiş, NATO'nun askeri yapısını terketmiş, Orta Doğuda Israili karsısına almış, Vietnam yüzünden Amerikayı takbıh etmiş, yapılması şart olan bir Frank devaluasyonunu kenara itmiştir Tarafsıslık ve bağımsızlık, De Gaulle'un milliyetçiliği içinde erimiş ve bir kitle haline gelmiştir. Ancak, saydığunız butun bu gelişmeler, De Gaulle'un kişisel yapısına bağlı kalmıştır. Geride kalan yülara, Fransa değil De Gaulle vunnuştnr damgasını.. Meselâ Amerika ile Fransa karsı karsıya gelmemiştir; Amerika ile De Ganlle'dür karsı karsıya gelenler . Ingiltereyi Ortak Pazar kapısında tökezleten De GauHe'dür; Fransa değü... Koyüoe çekilen Başkanm hatâsı, sadece evleme dayanmıs olmasıdır. Aldığı kararlann çoğa olumludor; fakat bu kararlann hemen hepsi, kamn oyunca sürpriz şeklinde karşılanmıştır. De Gaulle attıgı her adımla bir devrim yaratmıştır; ne var ki De Gaulle bir devrimci değildir... Eski Başkan, sadece aklın yolnnda gitmiştir; ancak bilimsel değil de muhafazakir bir aküdır bu . Doğrıısu bol, fakat geleceği belirsiz bir akıl.. Buyuk haksızlıklara, Orta Doğuya, Avrupadakl Amerikaya, Vietnam» karşı cıkarken, kendi ülkesindeki haksızlıklan bir »ile meselesı gibi kabul ermiştir. NATO'yu terketmesi iyidir; ne var ki milli ordu ile birlikte Fransız kapitalizmine de kuvvet vermiş, silâh sanavünin beslediği bir özel teşebbüs yaratmıştır. Doğu Avrupa ile dostluk kunnuş, u n Fransız sendlkalan ve Fransız gençliğine kucak açmamıştır. Yeni referandnmlann arifesinde vaptığı her dramatik konuşmada, Fransız milletine birlik çağrısında bulnnmustur. Fakat millet, daima orta sınıf ve yaşlılar ohnuştur. 4ncak bunlar da bıkmıştır De Gaulle'den .. Çünkü De Gaulle ne kadar De Gaulle'se, Fransa da o kadar Fransadır De Gaulle bir sosyalist olsaydı, durum ayni şekilde mi sonuçlanırdı gorusu var önümüzde Daha doğrusu De Gaulle'cu bir eylem, sol bir ideolojinin silâhı olabilir miydi?.. Gecmişte De Gaulle'e gösterilen tepkiler hesaba alınırsa, yaslı generalin uluslarsrası alanda en büvük desteğinin soldan geldigı gonilür. En aşrı soldan orla\a kadar uzanan yanm yelpaze, De Gaulle'ü istifasına kadar alkışlamıştır. Moskovanın sustoğu konularda bile sesmi \ ukseltirken. bağımsızlık hareketleri, O'nu ilâhlaştırmıştır. De Gaulle'un dramı buradadır işte .. tdeolojik yoksunluğun doğurduğu sonuç, De Gaulle'cülerin De Gaulle'e karşı olmasına yol açmıştır. Bugün De Gaulle'un yerine geçecek kişi tarttşılırken, Fransıı dış politikasmın artık eskisi gibi olmıyacağı da belirtihnektedir. De Gaulle'un ikili ldşiliği, kendisinden sonra gelecek De Gaulle'cude tekleşecek ve iç politika, dış politikayı yanın» çekecektir. Artık Fransız emekçisinin karşısında muhafazakâr De Gaulle gücündp biri voktUT. Fakat mazlum mUletler, emperyalizme karsı savaşırken, De Gaulle'ün ağırlığını bulamıyacaklardır şimdi . Yaslı General, köyünde inzivava çekilSrken, Fransız haritas*. nin üstune kocaman bir soru işareti koymuştur. Bu işaretin, kendisine karşı kullanılan «Hayır» lardan daha önemli olduğunn söylemeliyiz. 194O'ta, Âlman îşgalîne karşı savaşı başlattığı zaman tarihe geçajüşti. Ve böylece yola çıktı En büyük fiuKramnı, 1968 Mayıs'ında, Fransa'yı kızıl ve kara bayraklar sarmışken sredrdi... Fransız Tarihinde başkanlık rekoru De Gou//e'e ait G PABİS (HA) eneral De Gaulle, Fransanm onsekızinci Cumhurbaşkanı ol muştur. Kendısi 10 yıl 6 ay ış başında kalarak Fransanın en uzun sure gdrev gören Cumhurbas kanı rekoruna da sahıp bulunmak tadır. De Gaulle, Zl aralık 1958 tarıhınde Başkanlık gorevine başlamıştır îlk Cumhurbaşkanı ıse 10 aralık 1848 vılında ış başına gelen Louıs Napoleon Bonaparte ol muştur. tkınci Fransa împaratorluğunun du^mesınden sonra, Cumhubaşkanları Mıllî Meclıs uyelerı tarafmdan seçılmiştır. De Gaulle'dan oncekı Başkanlarm lıstesı şojleaı r • Adolphe Thiers (18711873) • Mareşal De MacMahon (18731879) • Jules Grevy (187918S7) • Sadı Carnot (188718941 • Camısır Perier (18941895> • Feluc Faure a8951899ı • Emile Loubet (18991906) • Armand Fallıeres (19061913) • Raymond Poincare (19131520) • Paul Deschanel (1920) • Alexandre Millerand (19201924> • Garton Doumergue (19241931) • Paul Doumer (19311932) • Albert Lebrun (19321940) • Vincent Auriol (19471954) • Rene Coty (19541958) harles De Gaulle, son 30 yıldanberi, bunalım, dram ve zafer anlanna, davranışları, sozlerl ya da kalemiyle bizzat şekil vermıştır 17 Haziran 1940 da istilây» uğrıyan Fransayı terkederek nçakla Londraya gitmiş. 18 Haziranda Londradan tarihi çağrısını yapmıştı. * 50 yaşmda, modern savaşuı bir savunma değü, hareket sa g vası olduğuna bir türlü ikna edemedıği kunseler taraiından, lsyan etmekle suçlanarak: idaına mahkum edilecekti. Artık Londradakl ftsiler içm, müttefık çıkarmasında ztrresine ulasan bir sıyasl ve askeri destan başlıyordu. 26 Ağustos 1944 de yüzbinlerce Parisli, ünlfi Champs • Elysees' ye hücum etmişti. Bütün istekleri, çevresinde Leclerc, Koenig, Juin, Bidault ve Parodi olduğu halde Champs Elysees'den ve muazzam bir Fransız bayrağının dalgalandırdığı «Arc de Triomphe» un altmdan muzaffer bir şekilde geçen General De Gaulle'ü görmekti. Geçici hukümetm başında 17 ay kadar ancak kalmıştı ki, «Partiler rejimi» dedıği rejimin hucumlan karşısında «Kimse için kötü bir düşünce beslemeksizin» gorevlerinden syrıldı. H&tıralannda şoyle dıyoTdu: »Susuşum her şeyden daha ağır basacağı ve düşünenlerin neden gittiğimi anlıyacaklan, ötekilerin ise olaylaria ergeç aydmlanacağı kanısındayım.» General De Gaulle Colombey'de hâtıralannı yazmaya ve Pransa da meydana gelecek siyasl sarsıntıları dilsiz ve merhametsı» bir gozlemci olarak beklemeye başladı O'nu olaylar yaratmadı; olayları yaratan adamdı Rüıgâr gibi geçti C Diğer olaylar Pransa ancak 5 yıl sonra «kaygıyla irldldi». 13 Mayıs 1958 de Cezayır ayaKlanması De Gaulle'ü doğrudan doğruya ıktıdara getirdi. 2 Haziranda Başbakan atandıktan sonra Anavasada reform yaptı \e Cumhunyetçı rejımm esası olması gerektı^ını soyletiıği şu üç ılkeyı ortaya attı: Butun ıktıdarın kaynağı tek derecelı seçımdır Yasama ve yurütme guçleri birbirlerınden tamamen ayn olmalıdır Hukumet, Parlâmentoya karşı sorumlu olmalıdır. Bır kaç ay sonra «V. Cumhurıyet» in anaya<:asiTiı kabul ettirdi. Bu anayasamn kılıt taşı, «Fransayj vönetmek icin, Fransızlann akıl ve duygularla tâyin olunacak bir Cumhurbaşkanı» idı 20 ^ylul 1958 deki basın toplantısında, «\nayasa, demişti, Devlet Başkanına Fransanm kaderi gibi çok önemli bir görev TBTmektedir.» De Gaulle, bu anayasayı 28 Ekım 1962 de bir referandumla tamladı ve Cumhurbaşkanının tek derecell seçimle seçilmesi ilkesini anayasaya koydu. General Charles De Gaulle, bu arada Cezayir savaşını sona erdırmıştı 1965 Aralıpında, Cezavir savaşı üe mucizevî şekilde kurtulduğu suikastler donemini kapayan De Gaulle, 75 yaşmda yeniden Cumhurbaşkanı seçilmek için mücadeleve girdi. Fakat bu kez, François Mitterand'ı yenmekte oldukça güçlük çekti. 19 Aralıkta o\larm »o 55 2 sini aiarak seçimi kazandı. MEHMET BARLAS Mayıs devrimi Rejırn teyıt edılmışti. Fakat Pransada sıyasl, ıktısadl ve toplumsal etkenler, yedı yıllık bu yeni donemın bırınci yansı sona ermeden yeni bır tıunalıma yol açtı. 1968 Mayısmda Parısın bütün mahallelerınde kara ve kızıl bayraklar goründü. Devlet sallantı daydı. De Gaulle sarsılraışa benzıyordu. Fakat 48 saat içinde raklplenni şaşırtan, taraftarlarını hejtan bırakan bır güçle duruma hâkım oldu 30 Mayısta radvoda, tnsak kadar keskin şu bir kaç. şq7îi soyledı: «Çekilmiyeceğim. Halkın verdiği bir görevim var. Bu göre vi yerine getireceğim. Ba.sbakanı değiştirmiyecefım. Ousal Meclisi bugün feshediyorum. Referandum tarihini geri bırakıyorumj» De Gaulle ve hükumetı meşru gucuyle grevlerın ve gosterile rın de ustesınden gelraıştı Düzen sağlanmış, seçımler kazanılımştı. Başbakanı değıştiren De Gaulle'un buyuk gemısı bu kez mali bır fırtınaya tutuldu. 23 kasım cumartesı gunu butun dunya ve Fransa. Fransız frangınm değerının duşurulmesını beklıyordu. Oysa De Gaulle karannı ver mıştr «Havır». General De Gaulle, anayasanın emrettığı reorganızasyon lşine devam etmek nıjetındeydı. Senato ve ıdari bolgeler reformunun başansını kendı kadenne bağlıyarak referanduma gıttl. (SJU) Lin.Piao, kültür BALTIK DENİZİ TURISTIK ihtilâlini SERG GEZISI tanımladı K ^ibi ile mücadele) ve 1964'tt, Mao Çe Tung, burjuva ve revızyonıst bir akımla mücadele etmek zorunda kalmıştır. Şeklen solcu, fakat aslında sağcı bu akımı, butun bu yıllar boyunca Lıu Şao Şı temsıl etmıstı. Lin Pıao bu vesıleyle Mao Çe Tung'un 196T'de soyledığı *u 2361969/2971969 sozlert zıkretmektedır : «GeçPEKİN, ( u . ) miste, köylerde, fabrıkalarda omunıst Çın Baskan Yarve kültür alanında verdiğimiz dımcısı Lın Pıao'nun, metnı mücadeleler başansızhkla soYem Çın Ajansı tarafmdan nuçlanmıştır. Zira büyük kütyayınlanan raporunda, kultur Gsmide çeşııIi leleri ayaklandıracak metoda ihtılâhne ayrılan bolumun esas•ğlenceler, balamamıştık, bngün aradığıJı noktaları şunlardır : balolar, mız sekli buldak. Bu, büyük d«fi leler, A Kültür İhtilâlini banrlayan kfîltür ihtilâlidir.» kokteyIler, »artlar : A Kültür ihtilâlinin gelişmeyüzna havuzu, c Çm Komunıst Partisınin ai : Sandıkburnu 1950 yıllaTindan ben tarıhı ın« Kültür ihtilâlinin başlama meyhanesi celendiğı zaman, ıhtılâlcınin ısişaretı, bızzat Mao Çe Tung taLimanlarda tırakıyle yapılan buyuk prolegundııı rafından verilmıştır. Mao Çe tarva ıhtilâlının, tesaJüfi bır gezıler i, Tung büyuk puntolu harflerle olay değil, sosjalist toplum ıçıngec« ılk duvar gazetesım yazmış ve de mevcut ıkı yol ve ıkı hat a bunda halkı, «Litt Şao Şi'nın kulupleri. rasındakı çetın bır mucadelenm bnrjuva ynvalannı bombalamakaçınılmaz bır sonucu olduğu ya» davet etmıştır. İstanbul,Napoli,Barcelona,Ceb«li tarık, anlaşıhr. Partı tarıhımn butun La Corura,Le Havre,Hamburg,StokhoIm, f ) Mncadele, elestirme ve döonemlı safhalannda, ozelhk.e Kopenhag,Amsterdam,Londra,Brest,Lızbon, nüsum hareketi : 1939, 1942, 1949, 1957, 1959 (Peng Pa Ima,Messina,Izmirxİstanbul. « Kultur ihtilâlinin savaşçıTan Huak'ın parti aleyhtan hı lan, Mao Çe Tung'un yukarıdaMURACA*T:(Herqun öğleden sonra l kı parolasır.a u\arak, ıhtılâlcı Gazeteciler Cemiyoti Binast kadrolardan, ordu temsılcılennCagaloğluİstanbul Tel:225408 den ve ihtılâlcı kutleler temsılcılerınden (Kızıl Mnhafızlar) kurulu ıhtilâl komitelerını meyCumhurıyet 5016 dana getırmışlerdır. • GREV Çok az ucret al.»•••••»•»••••••••••••••••••••»•••»•••»»•••••••••••»»•»••••»•••• dıklarından ve «paslanmış burokratik mekanizmanın» geliştirılmesi yolundaki tavsiyelerine hukumetm aldırmadıeından iakınan ileri kademelerdeki devlet memurları, dun yeniden gre\e başlamışlardır. 1,3 nıilyon memur, dğTetmen ve demiryolu îsçisine âmirlik eden 30 bin devlet memuru yanna kadar surpcek olan 72 saatlik bir greve gitnı.ştir. TOKYO. • TAŞLANDI. Başbakan Eisaku Sato'nun evüıe dun sabah taşlarla saldıran lM'den fazla oğrencivı dağttmak icin polis, goryaşar • • » » • • • • • • • • » • • • • • • • • • • • • • • • » » » • • • ••• • • • • • • » •• • • • » • • • • • • • « » » »»•» • tıçı bombalarla su hortumları kul (Basın: 14431 50101 lanmak zorunda kalmıştır. Dunıı «Okinavıa gunu» ilâıı edcn oRten cileri butun solcu partiler de desteklemektedir. karikatür sanatı eskisi kadar zengin değil çüoki De Gaulle çekildi Irük PROGRAM Altın fiyatları en yüksek seviyesinde.. P\RIS Cumhurbaşkanı Char les de Gaulle un ıstıfası ile Pans borsasında altın fıyatlan 21 yıldanberı en yuksek dereceye ya\ selmış ve 12 5 kıloluk kulçe altın, dun 73 sentliK bır artışla onsu 48,84 dolara satılrr.ıştır. Bununia biTİıkte, Is\ıçre ve Amerıkan malî çevrelenne gore, De Gaulle'un yenılgısı, Frang':n değerının duşurulmesı tehlıkesıne yol açmayacaktır Bu çevrelerde, genelhKe Frangırt baskıva dayanabıleceğı soylenmektedır. Öte yandan, Tokyo'da, De Gaulle'un ıstıfasınm, uluslararası para pıyasasında yeni bır buhrana yol açmasından korkulmaktadır. Japon bankacılanna gore, Fran sanın onemlı dış rezervlen bulunması sebebıyle, sıyasl buhran, Fransız Frangını hemen etkllemeyebılır Fakat uzun vâdede Frangın değerinın duşurulmesı gereklı olabilir. De Gaulle'un geçici halefi Poher Maden Muhendı^ı olan Alain Poher, 17 nısan 1909'da Ablon Sur Seıne'de doğmustur. Hukuk Fakultesı ile «Siyasal Bilgiler Okuln» ndan da dıploma almıstır. Malıye Bakanlığında çesı "!! gorevlerde bulunduktan sonra SeıneetOıse'dan senator seçılmiştır. Alaın Poher 1948'de Almanya ve Avusturya sorunları genel komıserlığme atanmış, 1950 de Ruhr havzası uluslararası yonetımınde once Fransa temsılcısı sonra \onetım başkanı olarak gorev alırnstır 1 Kuıey irlanda Başbakanı diün istifa etti MÎLLî PİYANGO Yarın çekiliyor ve yine servet yağdırıyor. Bugün cebinize atacağınız bir biletle, yarın yüzbinlerin sahibi olabilirsiniz. Ro! sanslar dileriz. TEŞEKKÜR Eşırmn doğumunda yakın ilgılennı esırgenuyen Hacettepe Tıp Fakultesı Kadm Doğum departmanı uzman doktor Sakip PEKİN • | • OURIN KAVALOĞLD ile Bjoloâ KENAN KORKMAZ Nışanlandılaı. Kervansaray 2841960 Asıstan Dr Mıne Ehlıs, Anestesızt Asıstan Dr. Dınçer Demır'e, hemşıre Şukran Eren'e dığer hernşıre ve personele sonsuz şükranlarunı sunanm. Şenol ONGtîNEK !••••••••••< BELFAST, (AP) Kuzey Irlanda Başbakanı Terence O'neıll, dun. ıstıfa etmışür. Yedı vıldan ben Kuzey Irlandanm başbakanhğmı yapmakta olan O'neıll, ulkede uzun süreden beri devam eden karışıklıMarın had safhaya ulaşması ve reform teklıflerının kabul edılmemesi uzeruıe gorevmden çekılmek zorunda kalmıştır. Lübnan'da buhran devam ediyor tDIŞ HABERLER SERVtSt] BEYRUT Lubnan da 5 gun ıçın ılân edılen olağanustü hahn kaldmlmış olmasına rağmen, Beyrut'ta kısmî bır sokağa ;IKma yasağuım devam edeceğı açıklanmıştır Bu arada, Cumhurbaşkanı Charles Helou, henuz yeni kabıneyı kuracak Başbakan adayını seçememıstır. Lubnan, ulkedekı ıç olaylara ve dış mudahalelerın gozden geçınlmesı ıçın Arap Bırlığıni ozel bır toplantıya çağırmıştır Dığer taraftan, 100 kadar Lubnanlı hükumetın değısmesıne yol açan olayları protesto amacı üe, dun Parıs'tekı Lubnan temsılcllığını ışgal etmıştır. Cumhurıyet 501Î (Te Ra 500) 5025 VEFAT Muncıye Otaman'ın kıymetn eşı, Turan Ozcan, Tomrıs Lrkut \e Cankız tanal ın sevgılı babaları, Fıtnat Canık ve Kadrıye Kolçak m kardeşlerı, Namık Ozcan, Huseyın Erkut ve Sedat Şanal'uı kayınpederlerı, Bırsm, Omca ve Kaya Eıkut, Nejat \e Sema Özcan'ın dedelen, Manısa Mons Şınası Hastanesı eskı Sertabıp ve Operatorü ve esk' Manısa Mületvekılı Alaın Poher Avrupa ile ıleıli gorevlerde de bulunmuşıur. 1954 55'te komur çelık ortak asamblesı ulastırma komıs\onu başkanlığı, 195557'de de Ortak Pazar Komısyonu Başkanlığı yapmıştır Zl Niban 1969 Pazar günü Hakkın ralmıetıne kavuşmuştur Cenazesı 2tf ^ısan Salı günu oğle namazını muteak p Kadvkov Osmanaga Camıınden kaldırılarak Karacaah mettekı aıle kabrıstanına defnedılecektır AİLESİ fllancılık 2477) 50H MEMDUH NECDET OTAMAN Xaoi AJan»; 2110 • 5624 Fransa Beledıve Baskanları Derneğl eskı Genel Sekreter Yardımcısı olan Alaın Poher, kurtulustan bu >ana AblonsurSeıne ın Beledıve Baskanıdır ve VÎY\NA, (AP) CTK Haber her seçımde bır oncekınden fazAjansının bıldırdığine gore Çela oy almıştır. Belediye Ba";kankoslovakya Komunıst Partısilan Uluslararası Bırlığı'nın kunın eskı Başkanı Alesander Dubrucu uyesı olan Alaın Poher, çek, Federal Meclıs Başkjnlığına seçılmiştır 2 Ekim 1968'de oybırlığıyle SeBılındığı gıbi, geçen Ocak'ta, nato Başkanı seçılmıştır. Alaın bu mevkıye lıberal Joseph Smyrkovsky yerine Peter Colotka ge Poher, Fransa içinde ve dışında bırçok nısan almıstır. tınlnu»U. Dubçek, Federal Meclis Başkanı oldu