Katalog

DOĞAK AVCIOĞLÜ TÜRKİYE'NİN DÜZENİ (2. Baskı) Yılın kitabı. Birinci baskısı 25 günde tükenen dev eser. Büyük boy 550 sayfa, 30 lira BtLGİ YATINEVt, TenlşehirAnkara Cumhuriyet 3394 umhuri 45. yıl, sayı: 16046 YABUK'TA YEHİLIK 36 ıncı yayın yılında hâlâ ükir ve sanat dergilerimizin en çok okunanı olmakta devam eden VARLIK. yeni çıkan 1 Nisan sayısı ile güçlü bir hamle yapmıştır. Dünya kültür hareketlerine açılmis bir pencere olan «Cep Dergisi» ni de içine alan Varlık. 36 büyük sayfa içinde Türk ve dünya edebiyatımn en canlı ve hareketli yazılannı sunmakta devam edecek size. Fiatı: 2,5 liradır. Üâncıhk: 2011/3431 KURUCUSlh rUNUS NADİ Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet istanbul Posta Kutusu: îstanbul No. 246 Teleîonlar: 22 42 00 22 42 M 22 42 97 22 42 98 22 42 Salı 1 Depremden kaçan Arap kızlannı, gösteri yapıyorlar zanneden İsrail tarail Polisi ve bir kn ögrenei 80 milyon dolarlık Dış Finansman için anlaşmaya varıldı Polisi kıyasıya döğdü; 27 öğrenci yaralandı Haberler ServisiV TELAVtV Ortadoğu'da dün özellikle Mısır ve Israil işgali altmda bulunan Arap topraklannda hissedilen deprem, Gazze'de garip bir claya yol açmış. sarsıntının korku ve etkisi alünda, kız lisesindeki bin Arap öğrenci sokağa fırlayınca, İsrail askeri polisi gösteri yapıyorlar rsnarak kızlann üstüne hücum etmiştir. TelAviv'de yapılan açıklamaya göre. «Bit yanhş anlama» yüzünden çıkan olay şöyle geçmiştir: İsgal altındaki kentlerinin Usesiııde okuyan bin kadar Arap kızı. dün sahahki ilk ders sırasuıda, depremden ileri gelen sarsıtıtıyı. bir infilâk sonucu sanarak, tnplııca sokağa firlamıslardır. Bu sırada. orada bulunan İsrail askeri polisleri de, gösteri yapıyorlar sanarak. üstlerinc saldırtnca. kiıılca kıyamet kopmus ve kızlarla polfcler kıyasıya birbirlerine girismlîlerdir. Bir saat kadar süren polisk» kavpasında. 27 öğrenci yaralannıış tır. Bu arada kızlar. iki polîs otnbü sünü taslamı»I«r. b«« otomofaillc rin de raralannı kırtnışlardır. Bir tek kız Öğrencinin kışkırtıcı lık yaptıjı iddinsıvla turuklandıjb olayın içyüzü anlaşılınca, poli» ge ri rekilmis, ancak okul. kızlann einirleriııin gerginliği sebebiyle tâ til edilmişıir.. m AN'KARA (Cumhuriyet Bürora) Millet Meclisinin dünkü toplantısında; Şeker ve Kurban Bayramlannm, arife gürüerinde bğleden sonra başlamak üzere, Şeker Bayraını tatüirtin 3 günden 3,5; Kurban Bayramı tati'anin de 4 günden 4,5 güne çıkanlması hakInndaki kanun tekliîi ele alınmıştır. AP'li Fahri Ufrasızoğlu taradnlYurt Haberleri Servisi) dan verilen bu teklif, daha önce Arahklı devam eden yersarsın Meclis'çe kabul edilmiş, fakat Setıların'^n sonra Alaşehir ve De nato'da Devlet Bakanı Seyfi Özmircililer, şimdi de yağmur ve türktin muhalefetiyle, redd.edusoğukla mücadeleye baslamışlar mişti. Teklif, yeniden Meclise dır. önceki gece ve cfün sabah dönmüş ve Içişleri Komisyonu. ki rtepremlerden sonra yağmur Meclis tarafmdan kabul edilen la birlikte çevre tepeler karla metin üzerinde israr etmiştir. örtülmiistür. «Tcmhelliğe prim» özellikle çadır bulamayıp, Söz alan AP'li Milletveüili kenHi imkânları ile kurdugu naylon tente ve carriaklar a!t:n Ömer Usta, Şadi Binay. Muslihıttin Gürer; teklif lehinde konuşda bannmaca çalışan felâketzemuşlardır. CHP'li Türkân Seçkin deler çnk eüç durumda kalmıştır Grip ve ki7.amık salaın ha ise, teklifin tatil günlerini artt:rlini almıçtır. Dün okulların ÖS mak suretiyle «Tembelliçe priın renime açılması ile ilsili Mani verdiğini» öne sürmüştür. Bu Fa Millî Esitim MüdürHiğünün arada bir AP'li «27 Mayıs Tatilini telefon emrine rağmen veliler, de kaldır!» diye bağırmıştır. Seççocuklarmı okullara £Önderrr.e kin. devamla, kaiun teklifinin kamislerriir. Ala^ehir'e. ihtiyaç du bulü halinde Devlet Bakanı Sevfi Öztürk'ün Senato'da belirttiji yulan 45 bin çaciıra karçılık buciine kadar anrak 1fi35 çadır gibi, memleket ekonomisine 100 milyon lira zarar vereceğini öae ulasmıstır sürmüş. «Burada Müslümanlık Şiddetli deprem yarışı yapmaya kimsenin bakkı yoktur» Ö2yince AP'li Mevlut Y\lOte yandan rfün saat 9'u 19 maz, «Sen. ağzına alma Müsliirtakika geçe. merkez ü??ü ls manlifi!» diye bağırmıştır. CHP'ii tanhul'dan tahminen 1200 ilâ Reşit Ülker. Türkiye'de \Ts\ Bay130(1 kilometre U7akta olan sıd(Arkası Sa. 7. Sü. 3 de) detlı bir deprem kayderiilmistir. Yetkîl'.ler. deprfmin muhtemelen Türk • îran sınır bolsesinde olahilecefiini bplirtmişlerdir. nün yspımı için dış finansmam sağlayacaklarla Türk temsilcileri arasında Brüksel'de varılan anlasmada sendikanın 60, Avrup» Tatırımlar Bankasının da 2t milyon dolar vermeleri geriye kalan 80 milyon doların da Türkiyece karşılanması kararlastırümıştır. Köprü 28 haziranda ihale edilecek ve temrauz baslannda temeli atılacaktır. A«ra ile Avnıpayı birbirine bağüyacak fstaubul Moşaz Kcprüsünün yapimı koııusunca hazırlanan anlaşmalar tamBn.'ianma saihasına çelraiş, Köprü Boğaz Köprüsü Haziran'da ihale edilecek Memur maaşlarmı arttıracak bir tasarı hazırlanıvor ÖZOEN ACAR ANKARA Birinci derece memurlara 10 bin ve en düşiik ücretli hizmetlilere 700 lira ayluc ödenmesini öngören bir kanun ^a sarısının hazırlıklan Maliye 3akanlığında ilerlemektedir. Bu tasarı. 657 sayılı Devlet Memurlan Kanununun ertelenen mall hUkümlerini değiştirmekte ve 1 Haziran 1969 tarihinden itibaren yürürlüğe konulmasını hedef olarak kabul etmektedir. Tasarı üzerinde yapılan çalısmalar hakkında Maliye Bakanlığmdan bir yetkili şunları söylemistir : «Devlet Metnurları Kanunnnnn ertelenen raalî hakümlerinin nyçnlanabilecek değisik bir seklinin yeni bir kanun ta«ansı halinde hazırlanraası Hükâmet tarafından bize emredilmiştir. tlınn bîr «üredir bn konnda y»P tıiımız çalışmalar sonucnnda tasarının iskeletini ort»y» çıkarmı* bnlnnuyoruz. Bu iskelete jîöre birinci derece bir memurnn maası 10 bin, en düşiik ücretli hiımetlilere ise "90 lira »ylık ödenmesi mütnkün olacak(Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) Türkiye'de 200 bin kanserli var ü/kemızde en çok mide, akciğer, cift ve göğüs kanserine rast/anıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) ugün başlıyan Kanser Haftası hakkuıda dün bir basın toplaıv tısı düzenliyen Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu Genel Başkanı Prof. Dr. Muhittin Ülker, bütün dünyada her yüg bin klşiden ortalama 150 sinin kanser olduğunu açıklarruştır. Prof. Ülker, bu konuda resmi bir istatistik olmamasına rağmen Türkiyede de 200 binden fazla kanserli hastanın bulunduğtınu sözlerins eklemiştir. Türkiyede kanserle mücadels çalışmalan hakkında Prof. Ülker özetle şunları söylemiştir: «Bizim en büyük gayemiz kanser konusunda halk eğitimini ve hekim eğitimini sağlarnaktır. Yur dumuzda kanser mütehassısı hemen hemen yok denecek kadar azdır. Punlarm sayısı 20 yi geçmez. Bir sene evveline kadar Kurumumuzca kurulan ancak hir kanser hastahanesi vardı. Şimdi bunların sayısı ikiye çıkmıştır. Ama gerçek bir kanser savaşı U çin bu sayı yeterli değiltlİT.» İç finansman Brüksel toplantısında varılan prensip anlaşmasına göre. dış finansmam karşılıyacak beş Avrupa ülkesi ile Japonyadan kurulu sendika ve Avrupa Yatırımlar Ban kasının vereceği 80 milyon dolârlık kredi. köprü için gerekli makine ve teçhizatı ile yabancı firmalann masraflarmın karşılanma. sında kullanılacak. 80 milyon dolâr tutarındaki iç finansman da, gerekli istimlâkler, Türkiyede alı nacak malzeme ve işçi giderlerin« sarfedüecektir. ŞEKER VE KURBAN BAYRAMLARI TATİLLERİNİ UZATAN TEKLİFİ MEGLİS, TEKRAR ELE ALDI Sigara içenlcr.. Prof. Ülker daha sonra kanser hastalığının nedenleri hakkında açıklamalarda bulunmuş ve hastalığın en önemli sebeplerinden birinin sürekli tahriş oldugunu belirttikten sonra, «Kanser vak'alannda ârâzlar °t 30 ora'> nında sigara içenlerde görülür. Nikotinin yaptığı tahris kansere yol açar» demiştir. Devamlı ayni gıdalarla bcslenmenin ve alkolun de mideyi tahriş ederek kansere yol açabilsceğini belirten Prof. Ülker, aynl zamanda asfalt yolların çıkardılt lan bazı gazların da kansere sebep olduğunu söylemiştir. Bugün elimizde kanser konusunda yeteri kadar bilgi olmamasının dogurduğu olumsuz s o nuçlan anlatan Prof. Ülksr, «Kanser lokal başlıyan ve genellesen bir hastalıktır. Erken tedxvi hastalığı iyi edcbilir» demiştir. Türkiyede en fazla mide, a«ciğer, cilt ve gbğüs kanseri olaylarına rastlandığını belirten Prof. Ülker, göğüs kanserine östrojen adı verilen maddenin yol açtığını söylemiş ve içinde bu madde bulunan doğum kontTol haplannm gögüs kanserine yol açabileceği ihtimalüıin bulunduğunu ifade etmiştir. Vâde Brüksel toplantısında. krediler üstündeki görüşmeler sırasmda, Türk tarafı. ayrıca dıs finansman kredi f&izlerinin yüzde dört civarında. vâdenin de en azından 20 yıl olacağını ümit ettiklerini beiirtmişlerdir. Sendika. Nisan ayı içinde bir toplantı daha yapacak ve üyelerin dış finansman kredisine katılma oranlannı tesbit edecektir. EtSENHOWER'lN TABUTU CAPtTOL TOLUNDA (AP RADYOFOTO) DEPREM BÖIGESIHE K&R YA6DI Nisan sonunda Ecevit: "Türkiye, gazozla kalkınmaz,, ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) CHP Genel Sekreteri Bülent Ecevit, önceki gece Konya'da dü zenlenen bir toplantıda yaptığı konuşmada, CHP nin son iktidan zamanmda Konya jolgesindeki sel felâketlerini önlemek için 3,5 mılyar liralık bir proje hazırladığını, ancak AP nin iktidara geldikten sonra bu pro.ieyi rafa kaldırarak yerine 3,5 milyarlık Boğaz köprüsü projesini getirdiğini söylemiştir. Büıent Ecevit, sözlerine devam la, bugünkü düzende, özel sektörün adalete ve plâna uygun çaluşmasınm sağlanamadığını belir terek CHP nin her şeyi devietleştirme düşüncesinde olmadığını ifade etmiş ve «Bütün işletmelerîn ve ticaretin devlet eline geçmesivle demokrasi vürümeı» demiştir. «Türkiye gazozla değil. nıotorla kalkınır» diyen CHP Genel Sekreteri, bugünkü düzende yabancı sermayenin Türkiyeyi sömürdüğünü, genellikle, yararlı yatırım yapmadığım da öne sürmüştür. Yahya Han Cumhurbaşkanı ilân edîfdi RAWALPİNDt Bir hafta önce Pakistan yöneümini Eyüp Han'dan devralarak ülkede sı'sı yönetim uygulayan General Yatıya Han, dün Cumhurbaşkanı ilân edilmiştir. WASHİNGTON Aralarınd» Süleyman Demirel ve thsan Sabri Çağlayangil'in de bulunduğu bir topluluk tarafından saygı duruîu yapılan eski Başkan Eisenhower, son yolculuğuna çıkmıştır. Eski Başkanın naaşı, dün gece toprağa verilcılî Abilen'e özel bir trenle gönderilmiştir. De Gaulle, Eisenhower i üniforma ile selâmladı Dış Haberler Servisi y \Vashington"a dün akşam gelmiş bulunan Fransa Devlet Başkanı ve müteveffa ABD Cumhurbaşka nı E:senhower'in eski silâh arkadaşı General De Gaulle, Washington'da kongre binasında yapılan törende Başkan Eisenhower'e saygı duruşunda bulunmuştur. Amerika'nın Dulles hava alanına sivil olarak gelmiş olmasma ragmen 1 saat sonra generalin, ta butun nakli törenine resmî üniformasını giymiş olarak katıldığı gözden kaçmamıştır. Fransa Devlet Başkanının, ABD nin 34 üncü Cumhurbaşkanı önünde yaptığı saygı dunışu kısa oldugu kadar merasimden de uzak kalmıştır. Amerikan bayrağına sarılmış olarak katafalka konulmuş olan tabutun önüne gelen De Gaulle. cenazeye selâm verdik ten sonra birkaç saniye o şekilde kalmıştır. Ankara'da 20 bin öğrenci boykotta.. | İSTANBIJL'DA 4 ASİSTAN İSTİFA ETTt ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Iktisadi ve Ticarî İlimler Akademisinden sonra, 9 bîn öğrencisi olan Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi de dün boykot kararı al» m;ş, öğrencilerin •Fğitim Düzeni, Anayasa Nizamını Koruma Kanunu ve TRT Kanunu Tasansını protesto» amacıyla yapmak istedikleri yürü^şe, Atatürk Bulvarında Polis engel olmuştur. Gençler adma bir grup, Millî Eğitim Bakanlığınm kapısına siyah çelenk koymuştur. Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın Yayın Yüksek Okulu Boykot Komitesi de. dünden itibaren TRT Genel Müdürlüğü önünde Özerklik Bekçiliği» nöbeti tutmaya başlamışlardır. Bir iîgili. Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesintn katılmasıyla Ankara'da boykot kararı alan öğ(Arkası Sa. ?, Sü. 5 de) ANKARA Cumhurbaşkam Sunay. dün Pakistan Cumhurbaşkanı Yahya Han'a bir mesaj yollayarak, Türkiye'nin Pakistan'ı desteklemeye devam edeccğini be. | lirtmiş ve başarılar dilemiştir. Sunay, Eyüp Han'a da bir me s;;j yollamıs. hizmetlerini ovmüşv.ır Sunay. Eyüp Han'ı bir mosajla övdü Uzak Doğu'ya Sandık başı Eİemcileri OLAYLARIN ARDINDAKİ "Aygaz,, için bugün karar veıecek B lııı;ı)rint]er yapan (itrıul Aliidür, dım Islatılıul'a döndü Yunanıstan sulannda batarı «Ayyaz» tankerinin son durumu nu yerinde inceleyen Aygaz Şir keti Genel Müdürü Yüksel Pulş* dün akşam uçakla Atina'dan İstanbul'a dönmüş, Pilos'taki bugünkü duruşmada teknenin durumunun belli olacağmı söylemiştir. Bu arada. Türk Balık adamlan. «Aygaz»a dalış yapmak istedikle rini bildirmişlerdir. Gerçek sebep PuUt, incelemeleri hakkında, özetle şu bilgiyi vermlştir: «Yaptığım soruşturmad», facta KÜnü denizde 8 10 kurretinde hir rırtmanın huküm sürdüfünü öğrendim. Buna rağmen, kazanın hakiki sebehi henflr tespit edilemedi. Oanimark» şilebinin m\3riri, tekneyf alabnrm otduktan (Arka<n Sa. ?, Sü. 3 de) rindeki oy düşüklüğü sadece iktidar partİMnin baskısmdan değil. tcşkilatının zayıflığından gel miştir. Büyük şehirlerde isim yaprnış bağımsız adaylann oy toplayama masında da aynı nedenleri aramak gcrektir. Nitekim Istanbulda seçime giren Korgl, Cemal MadaDoğlıınun. taraftarlarının olağaniistü çahalarına rajjınen ve kijiliğine rajmen az oy aldığı bilinmektedir. Bu bakımdan tnönünün pazaı lünü yaptıeı nyarma yeriniedir Geıçekten CHP oyları, geçen yıl yapılan seçimlerde her yerde değil. Seçim öncesi görevlerdcn ba;k fakat kuvvetli olduğu tahmin edi»eçim pünü görevleri de çok ö len bazı illerde teşkilâtın sandık nemli. Son ?S yillık uyjrulamada bajl konusuna önem vermemesi görülmüştür ki seçim sandıklan ya da çalısnıaması yüzünden tahnın başinda çÖTİemci hulunıjuı» minlerden daha düsük olmustur mayan partılerin oylan «eçim Ran yerlerde ise tcşkilâtça Belcönco^i propaeandasi ne kadar diye Ba;kanlığı senato seçimlerieüçlii olursa olsun dü<mekte<)ir. nin bir baska partiyle bölüsülmeMeselâ CHP bunu 1950 ve özellik M ve (tözlemci olarak oriak parle 1954 secimlerinde görmöîtür. tiye srÜTeniimesl oy oranmı yinr Sandık ba;1nrma gözlemci bnla düşürmüştür. mamak yüziinden parti en koTAslmda sandıkbajı Rorlemcilivetll sanıldıjh yerde dnhl hekl» ği. oneml yanında, partiler için nenden çok daha az oy almiftK. hir hüyiik problemdir de. MeseHürriyet PnrfMnîn 1 » 7 «ecbni». lâ fctanhuida tiç binden farla <S Konuşmalac, mcydaıı toplaııtıları. sösteriler seçimlerde elbetle etkilidirler. Ne var ki nutukla, demeçle seçim kazanılmaz. Seçimlcrdo iyi sonuç alabilmek için başka tahaların bir araya toplanması gereklidir. Bunlardan en öneınlisi teşkilâtın nöstereceği <;abadır. Partılerin il ve ilçe te$kilâtlan köylere kadar yayılacak lar, nutuk yerine sohbet yoluyla prnpagandayı en ücra ünitelere kadar KÖtüreceklerdir. Yine partiler köyde kentte kamu oyu ön cülevi eliyle tarafsıı se<;nıenleTİ kendi partileri yönüne vekmeğe çalısacakiardır. sandık vardır. Ankaradaki sayı iki bin kadardır. Adalet Partisiyle, CHP en küçük ünitelere kadar girdikleri halde bu sayıda gözlemciyi bulmakta zorluk çekiyorlar. Küciik partilerin durumu ise büsbütün kötüdür. Çoğa dbrtte birine bile jrüçlükle %ötlemci koyabiliyor. Problemin bit başka tarafı daha, gözlcmci bulunsa bile, bunların çalışmalannm sağlanmasıdır. Nitekim 1M8 secimlerinde CHP'nin Ankanıdaki gozlemcilerinden çoğanon san '•'; başlarında hazır bulunmadıkları tesbit edilmiştir. İstanhnlda <la buna benzer olaylann göriil'liiğü bilinmektedir. Kısaeası ne taraftan baküırsa hakılsın seçimler öncesinde ve seçim jrününde partilerin genel meTkezlerinden çok. te«kilâtlanna büyük görevler dü$mektedir. Bu görevler için ~eterli ve bas«nlı eleman lıulabilen partilerin «eçimlerde «anfi artaeaktır. Savcılar Tasarısı için Dinçer, Orta yol bulunmasına taraflarız dedi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Millet Meclisi'nde dün, Savcılar Teminat Kanunu Tasarısı üzerinde görüşmelere devam edilmiş; Sadrettin Çanga (CHP>, «Bu tasarı, tam anlamiyle politika knkmaktadır» demiştir. CHP'li Keşit Ülker ise, «Bu ka. nunlarla seçim k*zarulsa bile, ayakta durnlmaı» demi?, tasann hükumetln geri alm*amı istemiştir. l'zak Doğu'ya dogru yola çıktığı daha önce bildirilcn Sovjet filosu taedefine doğnı ilerlerken NATO'ya bağlı uçaklar tarafından yakından gözlenmektedir. Sovyet Çin gerçinliğri ile ilgili olarak Pasifik Okyanusuna ?ittiği belirtilen 2» savaş Remisi İzlânda'yı da geride birakarak. İngilterenin 30» mil kadar güncyinde yol almaktadır. Fotoğrafta, SverdIov sınıfı bir Sovyet savaş çemisi seyir halinde, bir Sovyet tankerinden yakıt ikmâli yaparken görülüyor ... [BBA/UPI] VERGİ YATIRMA SÜRESİ UZATILDI ANKARA. (a.a.) 19G9 bütçc yıhna ait vcrgisi ödeme süresi, 7 Nisan l'a/aıtesi günü mesai saatı sormııa kadar uzatılniiştır. öğrelmenlerinîn iayınıne uzulen ilkokul ögrencileri Bakanın sözleri Adalet Bakanı Dinçer, tenkldleri cevaplandırdıktan sonra, Savcıların Adalet Bakanhğı İle irtibatını kesmeden bir orts yol bulun, masma taraftar olduklannı söyl«mistir. Vakit eeciktifinrlon birleşim, bugüne bırakılmıştır. İZMİR. (HA> Karaburun ilçesinin Eğlencehoca Köyü Jlkokulu ögrencileri, öğretmenlerinin başka yere tayinini protesto için derslere boykot edip, önce Karaburun Kaymakamma, son Belediye Başkant Dr. Atsbey ra da îzmir Valisine başvurmuş ile dün Beledij'e Sarayında bir Bütçe açığı lardır. Öğrenciler ve velileri, toplantı yapan Schir Tiyatroladün Vilâyet önünde ellerinde dön Heyeti, toplu sözleçme konuANKARA 1968 mali yılı sovizlerle bir süre protestoda busunda kesin bir anlaçmaya valunduktan sonra, Valiye çıknu itibariyle gelir ve gider hersmadşp. rlaeılmısîardır. mıslardır. saplarınm sonucu. önürnüzdeki Zam konusuı\dk Belediye yetgünlerde almacak ve 1%8 büt Vali. durumun Vilâyet Encükilileri, nl tiyat.ro sanatçılannı. [ rnenincc görüşülerek en kısa zaçesinin açık miktarı, bu hafta 1prensip anık işçi kjbul ettlk | manda sonuca baSlanacağuıı, öğ(Artcası Sa. T, Sü. S 4e) 1 çinde belli olacaktır. renci velilerine bildirmijtir. Belediye ile Şehir Tîyatroları, dün de aniaşamadılar Maliye Bakanhğı, dün bu konuda yayımladığı tebliğde, birinci taksit bu süre içerisinde ödendiği takdirde, mükellefterin «gecikmc zammı»na tâbi tutulınıyacakları bildirihnişür. Tebliğde ayrıca. 500 den az vergi mükellefi olan ilçe vergi dairelerinin bu kararın kap famı dışında btrakıldığı belirtilmijtir. derslerl boykot elti