Katalog

SAHİFE DÖRT tçtn, unsuru yönünden etküemek imkâru vardır. Partili seçmenlerin sayısı ise, seçmen vatandaşlann; hattâ parti Uyelerinin sayısına oranla çok nmrü kalmaktadır. 29 Ekim 1969 CUMHüRÎYET OY HAKKI ÜZERİNE BIR INCELEME lardan anlaçüacagı glbl, parti adaylarının °;i 96'i ve bunların llstelerdekt sırası, esas itibariyle «önseçim »onucunda» belirlenmektedir. Hemen soyleyelim kl, burada gerçek anlamda bir önseçim yoktur. Gerçek tıir önseçimden söz edebilmek için, bunun bütün parti uyelerinin, Siyasî Partiler Kanununun uygulanmayan bir maddesindeki ifadeyle «Parti seçmen kiitüğüne kayıtlı bulunan biitün parti üyelerinin katılabilecekleri bir önseçim» olması şarttır (m. 29). Oysa aynı kamınun halen yürürliücteki maddesi, partilerin «Kendi tüzük ve yönetmeliklerine göre tespit edecekleri üyelerinin katılmasıyla... yapılacak bir önseçim» öngörmektedir (m. 30). Her ikl madde metninde «önseçim» kelimesl geçmekle beraber, anlamlan farklıdır. llk anılan maddenln kenar başlığında «önseçim», ikinci anılan maddenin kenar başlığında ise «Ü yoklamalan» teriminin kullanılması da DU farka işaret etmektir. llkine «Geniş önseçim», ikincisine «Dar önseçim» diyebiliriz. Gerçek önseçim, geniş önseçımdir. Bugün uygulanan önseçim usulü ise, eski deneme veya yoklama usulünün adli denetim aitında sürmesinden baar ka bir sey değildir. Gerçi il yoklamalanna hangl tlyelerin katılacağı «Parti tüzük ve yönetmeliklerine» bırakıldığı içtn, genis önseçim imkânı bugün de vardır. Nitekim Türkiye Işçl Partisi, Milletvekili Adaylan Seçim Yönetmeliğinde bu imkândan yararlanmıştır: «Partiye kayıtlı asıl üyeler, ... önseçim seçmeni olarak görev Udlr» (m. 10). Ancak, Siyasi Partiler Kanunu, konunun aynntılanru düzenleyen hükümlerinde dar önseçüni gözönünde tutmuştur. Bu hükümler, üye sayılan çok fazla olan partilerin genis önseçim yapmalarma elveri'şli değildir. Meselâ yalnız ilçelerde ve her parti için yalnız «Bir sandık ve kapalı hücre» bulundurulur (m. 35/11). Büyük partiler yönünden bütün üyelerin ayru gunde ilçedeki tek bir yere gelerek oy kullanmalannın güçlüğü ortadadır. Bu durum, özeliikle Adalet Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi için söz konusudur. Arr.a Ttirkiye îşçi Partisi istisnasıyla diger partilerden biçbiri de daha demokratik olan geniş öns«çimi kabule vanaşmamıştır. Dar ve geniş önseçim kadın ve gençlik koll&n yönetim kurulu başkan ve üyeleri (AP, CHP, GP); U ve ilçe yönetim kurulu eski başkan ve üyeleri, eskt ve yeni il ve ilçe denetçileri (CHP, GP); ü haysiyet divanı başkan ve üyeleri (AP, CHP, GP); U ve ilçe danışma kurulu başkarjan (CHP, GP) ve üyeleri (CHP); köy ve mahalle parti görevlilert (AP, GP) ve birer yedekleri (GP). & Parrill milletyekill ve senatörler (AP); partili belediye başkanı ve belediye meclisi U yeleri, il genel meclisi üyeleri (AP, CHP, GP); partili eski belediye başkanlan (CHP); par tili köy ve mahalle muhtarlan (AP, CHP, GP); mesleki kunıluslann partili başkanlan (CHP, GP). 4) Partili üniversite ögrettm Üyeleri, partili gazeted ve yazarlar (CHP). Görülüyor ki partiler, il yoklamalannda oy kullanma hakkını üyelerinden, ya parti içerisinde belirli btr görev, ya karau hayatmda beürli bir sıfat, ya da belirli bir meslek sahibi olanlara tammışlardır. Bu durum, partilerin «tç çalışmalan, faaliyetleri» itibariyle «Demokrasi esaslann*. urjiın» bir iç Dr.HikmetSoin.Turk KÖYLER ÜZERİNDEKİ SİYASÎ VESAYET 2C te yandan köylU vatandaşI I lar, TUrkiye nüfusu içeri" sindeki büyük agırlıklanna rağmen il yoklamalannda çok zayıf bir yer alabilmektedir. Hsr ne kadar baza partiler, ilçe kongresine delege seçilmiş köylülere, köy parti görevlilerine veya köy muhtarlanna 1 1 yoklamalanna katılma hakkı tanımışlarsa da, bunlann sayısı hiçbir zaman köy nüfusumuza uygun bir orana ulaşmaz. PARTİLÎ SEÇMENLER caba partiler hangl Uyelerine dar önseçime katılma hakkı veriyor? Son seçiralerde en fazla oy alan Adalet Partisi, Cumhuriyet Hak Partisi ve Güven Partisinin konuyla ilgili yönetmeliklerinde, bulunduklan merkez ilçe veya ilçelerdekt parti seçmen kütüklerine kaydı öngörülen üyelerl üç grupta toplanabilir (1). ^ Merkez Temsilciler Mecllsi üyeleri (AP); Parti Meclisi üyelerl, Kurultay delegeleri, il kongresl delegeferi (CHP); ilçe kongresi delegeleri (AP, CHP); il ve ilçe yönetim kurulu başkaa ve üyeleri, il ve ilçe A ıııınııııııııınıınııııııııııunHiıııııııııiH ••••••••••«••••••••» •••••••••• ••••••••• • ^ '•••••••••••••••••••••••«••••••••••••• [MODESn BLAISE #••••••«•••••••* •••••••••••••••• ••••••••••••••••••••••••••••••••••• ı a « a a a a a a a a a a « a a ••••••••»••••ıım «••••••••>•••••••• • • C*İ Tiffcıny Jones TIFFANY JONES ••••••••«•••«••a ••••••••••••a M a l l c o ç o ğ i u ! K nv r , A Y H A N BAşoGL,u o U e«m düzende bulunmalan şeklindeki Anayasa ükesine ayfcın düşBunun başhca nedeni, 27 Mamektedir (m. 57/111). îl yoklamalannda oy kuîlananlar hakyıs Devriminden sonra 4.7.1960 kında günlük konuşma v« ya tarih ve 8 sayılı «Geçici» Kazı dilinde geçen «Delege» sözü nunla, siyasî partiler için «îl ve de yanıltıcıdır. Çünkü bu kim İlçe Merkezleri dışında» örgütseler meselâ Batı Almanya lenme yasağının konıılmasıdır Öncekl yıllarda yapılan seçimlerden birinde bir genç kız sandık başında oynnu kullanıyor Seçim Kanununda görüldüğü (m. 1,3). Temelde aynı yasağı gibi (m. 22/1) partilüerce Tasarısı Gerekçe, B 7); Siyasî Partilerin tç Düzeni . benimseyen Siyasî Partiler Kave önseçim Yönetmeliği m. ve Yasaklanması Rejimi, An aday yoklamalarında kendilerini a.g.e., C. 37, 1965, s. 370 (Nununu, sadece «Köy ve mahalle 67. Krş. Yeni Türkiye Partemsil etmek üzere seçilmiş dekara 1968, s. 74. rettin Ardıçoglu), s. 374 (Şetisi Önseçim Yönetmeliği m. muhtarhk bölgelerinde partiye gildirler. Nitekim Siyasl Partifik İnan); C. 38,,1965, s. 218, 45; MHP Milliyetçi HarekayıtU bulunan parti üyeleri» ler Kanunu, il yoklamalanna 225 (Sadrettin Çanga); Cum YARIN. ket Partisi C. Senatosu t'yetarafmdan bırer parti görevlisi katılan parti üyelerini sadece huriyet Senatosu Tutanak li|i ve TVIilletvekili Aday Yok ve yedeği ile ilçe kongresine de«Partili seçmen» veya «Parti Dergisi, C. 29, 1965, s. 39 lama Yönetmelifi m. 3. lege seçilmesine izin vermiştir. Yoklama seçmeni» olarak adlandırmıştır (Ahmet Yıldız). 2) Krş. Millet Meclisi Tutanak (m. 17/1, 16/1). Ama bu parti yolsuzluklan (m. 40, 47). Dergisi, C. 26, 1964, S. Sayısı 3) Bu görüs için ayrıca bk. görevlileri ve delegeler ger527 (Siyasî Partileri Kanunu Dogu Perinçek, Türkiye de çekte çogu kez ilçe başkanı velşte parlâmento seçimlerinde ya yönetim kurullannca atavatandaşlann oy verdiği partinır. Söz konusu yasak, 195060 lerin aday listeleri ve adaylarm listelerdeki sıralan, bu partili aras:nda köylülerin particilik seçmenlerin katıldığı bir dar yüzünden düşman kamplara önseçim sonucunda düzenlenbölür.dükleri gerekçesine dayamektedir. Demek k!, seçmen nır. (2). Sanki o devirde kutup vatandaşm parlâmento seçimlelaşma yalnız köylerdeymis gibil rinde kullandığı oyda parti ve 27 Ma\ıs Devriminin ilk aylakişl seçimi unsurları bir arada rında bir süre için milli birlibulunuyor. O sadece belirli gi zedeleyebilecek her şeyden kimselerce düzenlenmiş bir lis kaçınma ihîiyatlılığmın itadesi teyi ve oradaki sırayı olduÇu KARAMAĞARAU olan bir yasak. aradan o kadar gibi kabul veya ret durumundayıl geçtikten sonra haklı görildır. Yalnız aynı zamanda pargetirecek. çare yok. Ama sen büerek pır pır ettiğilemez. Kaldı ki bu, siyasî par 83 till seçmen sıfatını da taşıyan n: yapraklarının benimsedindi karakavağı. Yannı tiierin «serbestçe faaliyette» parsiyonunla da olsa benimsedindi. Hif güvenme öy!e ya, dedi Selim. bulunmalarmı öngören Anayadindi bir yönünle ama benimsedindi. Her zamaa Kader sen misin, Selim... Geç, orur kar?ıma sa ilkesine de aykındır (m. 56/ tetikteydin bana karşı. Aslmda ben, seni aldatmada rahatça konuşalım. II). Bu yasakla köyün uyanışı dım, Nilüfer. Önce şöyleydim de sonra boyle olmaBoyun eğmemek olanaksız bu sese. Selim çeküdurdurulmuş, köyler yeniden dım. Bir gün bir rüzgâr esti, kapıldım rüzgâra... Sab di, oturdu kanepeye. Sigara paketini arandı. Elleri kasaba ve şehirlerin siyasî verim yoktu yıüarın ardından yıllan yoksullukla sühafifçe titriyordu. Kibrit alevi sallandı. sayeti altına sokulmuştur. Ülrüklemeğe... Gireyim mi o konuya da? Cumartesi gecesiydi. O buhranlı gece, diy« ke sorunlarınm çözümü İçin Hayır. Sak:n. sakın, dedi Nilüfer. gözlerini kaçırarak söze başladı. Elden gelen her partiler içerisinde örgütlenmek, Yavaşça kalktı koltuktan. Kitaplığmm bir dola şey yapılmıs ve yapılmakta. Belki yiüreceğiz seni. kasaba ve şehirlilerin tekelinbmdaki içki çişeleri arasından konyak şişesini bul Bir ara yatağınm baş ucunda oturuyorom. Gerçekdedir Buysa Anayasanın «hiç du. Selim'e gösterdi: ten Suad'ın dediği gibi sırat köprüsündesin. Düştün bir kişiye. aileye, zümreye veya Içer misin? düşecek. Açıyorsun gözlerini beni görüyorsun, teksınıfa imtiyaz» tanınamıyacağı il Sorulur mu? rar yumuyorsun. Rüyada sanıyorsun kendini. Bir kesi !Ie çelişmektedir. (m. 12/ Yaklaştı Selim. araII) (3). Kendi içlerinden çıkaDoldurdu kadehleri Nilüfer. Kendi kadehinl du Evet, rüyadaydım, dedl Nilüfer. Rüyaydı. racakları temsilcileri parlâmendakîarma götürürken duraladı. Daha doğrusu yaralanmamın sonucu kafamda bir toya göndermek imkânından Peki ama bütün bunlan bana neden anlatltepreşme. yorsun. Selim? yoksun köylü'crin yer yer şeSelim işitmemiş gibi davrandı. Devam etti: Neden mi? hirli politikacılara kapılarını Bir ara yanağımı yanağına dayamıştım. Kokapamalanna veya seçim sanBir solukta dikti Selim kadehi. Bıraktı rafa. lunu boynuma sarmak istedin. Gücün yetmedi. Yadıklannı boykot etmelerine şaş Neden mi? diye tekrarladı. Ellerini Nilüfer'in nağımı dudakiarına yaklaştırdım öptün beni. «Sanki mamalı. omuzlanna koydu. Yüzünü yüzüne yaklaştırdl. hiç ayrılmadım seninle» diye fısıldadm kulağıma. Beni hâlâ sevdiğini inkâr edebilir misin? Bastırdı yeni yaktığı sigarayı tablaya, kalktı yerin Nilüfer, elinde kadehi döndü, koltuğuna oturdu! den. Elleri pantolonunun ceplerinde, salonda gidıp Bir yönümle evet, bir yönümle hayır. 1) Ayrınrrlar için bk. Adalet geliyor: Ne demekmiş o? " Partisi 1969 Aday Tespit Yö Aynlmadık elbette.. Ben senden hiç ayrıln» netmeüçi m. 5; CHP Oumhu dım. Arüadım ki sen de öyle. Araya kim. kimler han Seni sevmiyorum, S*Iim. Insanlar kehdilerin» rivet Senatosu Üyeliğl ve gi unsurlar girerse girsin, bir bakıma biz bunca yıl lulüm etfenleri asla sevmezler. Aksine nefret ederMilletvpkilliği Adaylık Töbir anlamda beraber yaşadık. Tuhaf bir duygu bu... ler. Gerçi ben senden nefret etmiyorum. Ama seni yi netmeliçi m. 23: r.üven Par Ben seni asla kendimden •uzaklaştırmadım. Sen ben tirdikten sonra asla sevmedim seni.. Sevmedim. Bir tisi TB"WM tyeliği Adaylık deydin. Gerçekte benimle olanlar, benim hayatımı garip duygu bu. Alışık değilim bu türlü konuşmapaylaşanlar dış etkilerdi. Sıcağın soğuğun, rüzgânn lara. Özür dilsrim, çapraşık konuşuyorum. Ben yıl etkisi türünden... Kısacası ben de kendiıni senden larca, fakülte Kralarmdan beri arkadaşhk ettişirtı kurtaramadım. Daha doğrusu kurtermak istemedim. Selim'i, kafamın içindeki Selim'i sevdim. Daha doğÖyle olacak. Çünkü böyle bir zorlarnaya girişmerusu. o incecik sarışuı kızla arkadaşhk eden o incedim. cik genci, o zaman zaman çok uysal ve zaman zaman çok hırçmlsşan o genci, nasıl anlatayım bilAğır ağır, her kelimenin üzerinde durarak yfik mem ki, onlarm ikisini bir arada, onlann arkadaçsek sesle düşünür gibi rahat konuşuyordu. NUüIıklannı sevdim. Tıpkı bir romanm ya da bir filmin fer'in karşısmda durdu: kahramanlar'nı sever eibi. O celişmeler içindeki fa Sen de, sen de Öylesin ki böyle bir zorlayışa kat hayata umudla bakan birlikte hayal kuran o iki girişmemişsin. Benden nefret etmişsin. Beni kengenci... Içim «nzlayarak sevdim. Hâlâ sevmekteyim. dinde yaşatmışsm. Onlann anılannı kafamda yaşatmaktayım. Nilüfer, kendi kendine itiraf etti: Sesi katılasıverdi: « Bir bakıma yalan değil. Sevişen o öd gencln anılarmı hiç unutmak istemedim. Aksine unut Seni... Şimdiki seni, asla... Kusura bakma asla mamak için. kafamda bütün ayrıntüanyla yaşattıra sevmiyorum. anılarmı. Silikleşti mi bir anı, bilinçaltıma yalvaSelim yaklaşmıştı. Parmaklan Nilüfer'in omra yalvara: Geri ver bana, geri ver bana...> 1 Kurumumuz Genel zunda kenetleniverdi. Sıktı acıttı omzunu parmakSusuyor, bakıyor Selim'e. Müdürlük binası ihtijacı için Ur. Sahne. gecelerdir hayalinde oynattığı fislupta 300 dabili 30 harici hatlı te Yine hırçınlaşma Selim. Bırak, omzum acıdı, ancak ufak tefek değişikliklerle devam ediyor. lefon santralı satın alınadedi Nilüfer. Selim, yine ağır ağır konuşmakta: caktır. Affedersin. Bugün onüç, ondort yıl öncesine dönebilsem, Eğildi yüzüne" 2 Bu ihâleye ait Teknik yine a\nı virajlardan k:\Tilir mıydım? Bu soruyu ve Idari Şartnameler Anka Aklınla konuşuyorsun sen. çok sordum kendime, cevaplandıramadım. Büyük ra'da Genel Müdürlük Mal Aksine.. Duygularımla. Akhmm rolü yok bu bir ihtimalle kıvrılırdım. Üzerinde durmayalım, geç zeme Müdürlügünden, Istankonuda. Olamaz da. Hem aklırm karıştırmak istemişin. Sen, beni benim kadar tanıyorsun. Belki beni bul'da Beşiktaş'ta Balıkçıhk mem bu konuya. Âdetindir Selim kıvılcımları eşebenden de fazla tanıyorsun. Bundan ötürü ne deMüessesesi Müdürlügünden lemek... Boşuna uğrasma. sem bo?. Dizlerine kapansam af dilesem de boş. Za bedelsiz olarak alınabllir. Boynuma sarılmıştm, yanağmıı öpmüştün, ten af fstenecek. affedüecek yönü de yok bunun. dedi Selim. Hem af ne demek? Kazınrnış olanı kafaya bir kelime 3 Üzerinde «Santral O yaralı kafacığımm içindeki Selim'e sanlsiler mi? Amneziye yakalanmak gerekir. Nesi af?.. lhâîesi» kaydı bulunan kamak istemişim. Onun yanağuıı öpmüşüm. Yaradıhş meselesi. irade meselesi... «Sen neden böy palı teklif mektuplannın en Yürücîü Seliır. tekrar kanepeye oturdu: lesin?» cevabı: «Ben ben olduğum için böyleyim geç 14.11.1969 günü saat Biliyordum seni tekrar kazanmanm zor ola» Sen karşmda başka adam görmek istiyorsan o adamı 15.00 e kadar Ankara'da Gecağını. dedi. bul», Sen. benim ben olduğumu tâ fakültede arkanel Müdürlük Yazı Işleri Nilüfer'in vereceği cevabı bir el harekeüvle öndaşhğımız başladığı devirlerde biliyordun. öyle deŞefliğine verilmesi veya aynı ledi: ği: mi? Benden her zaman kuşkudaydm, değil mi? şekılde ele geçecek şekilde Dinle. sabırla dinle... Sana hayat hikâyemia Her zaman eleştirdin beni. Hatırlatayım mıı cümpostalanması şarttır. Postasensiz şeçen bölümünü anlatacağım. lelerini? d3 vaki olacak gecikmeler İstemiyorum... Asla öğrenmek istemiyorum, dikkat nazarına alınmaz. Nilüfer, eliyle «geç. der gib: bir işaret yaptı. dedi Nilüfer. Yersiz... Kapanmış dosj'alan açmak, versiz . < Kurumumuz Uıâlenln Selim kalktı yerinden. Balkon kapısına yakın dedi. amamını veya btr kısmını koltuğun önündeki tabureyi gcirdü. İterek yaklaşSelim, güldü: yapıp yapmamakta veya ditırdı. Nilüfer'in dizi dibine oturdu. Tıpkı eski eiin Kapatmamışız ki doFyalar:.. Açık kaldı. lediğine yapmakta serbestIerde oldıığu gibi. Elini tuttu Nilüfer'in yanacır.a Açık kaldı bunca yıl... Ne diyordum? Eleştirirdin tir. götiirdü. Bastırdı kendi eliyle, zorla yanağını sevdir beni, .Senin merhametin kıt, Selim. Insanlan se\ine mek ister gibi. Yalvaran gözleri Nilüfer'in gözleET ve BALIK KCRL VID yen gerçek bir sojyalist olamaz. Selim. Sen insanları rinde. GENEL MÜDtRLÜGÜ sevmezsin, Selim. Sen profesörlüğe değil. sayın'lığa Yüreğinde bir dalga kabardı Nilüfer'in. tşte bu tutkulusun, Selim. îhürasmı manevî yücelmene kadar yakmlaşmaŞa cesaret edememişti hayaiinde yöneltebilsen, işte o zaman gercekten saygı duyula (Basın : 24456 A 17616) 13037 hazırîadığı zaman sahneyi. Selim'i hep uzakta. kacak insan oîurdun, Selim. Sen karakavağa benzernepede tutmuştu. Ve daha sert davranışlar, sert ve sin, pır pır eder alaca yapraklann Selim.» kıncı cümleler hazırlamıştı. Selim'in böyle sokul•Pır pır eder alaca yapfaklann» derken eliyle bir masını önleyici... Nasıl o!du da sürüklendi bu aşk DOKTOR yaprağin titreyişini canlandırmıştı. Gülüm?edi Niiimanma duypnlarmm dalgasıyla? Se'im'in bu türlüfer.. Op. Orolof 'u sokulganlıçına karsı iste süâhsz kaldı. Ko'.larını îşte yine pır pır etmekte karakavağm alaca beline de dolayabslir Selim. Başm; göŞ=üne de yas yapraklan, demekten kendini alamadı. layabilir. Surer yüzünü aössfme. sonra kaldırır mui Dolasmağa başlamıştı Selim, durdu şöyle bir baktı. lulukla dolan göz'erini e^^lerine... Çenesinden baş. Taksim SıraselvlleT 105/4 Elbette, dedi. Karakavak kuruyuncaya dek lar öpmeğe. Dudaklan birleştiği an... pır pır edecek. Karakavaklığın gereklerini yerine rel : H n M (Arhası r a r ) ffl KOKSAIMIŞ flĞACLOR' Telefon Santralı Satın Alınacaktır CASUSU SÜREYYA AÎAMAL Mütehassıs Hekim ve Pratisyen Hekim alınacaktır EREĞLİ KÖMÜRLERİ İŞLETMESİ MÜESSESESİ MÜDÜRLÜGÜNDEN Müessesemiz istihsal bölgelerinden, Armutçuk Hastanesine bir dahüiye mütehassısı, Üzülmez Sağlık Odalanmıza iki pratisyen, Karadon Sağük odalanna üc pratisyen doktor almacaktır. Kendilerine, 7244 sayılı kanunun 5. nci maddesine göre barem derecesinin üç üst tutan ücret ve ücretinin % 10 nu tutarında madenyeri 1 tazminat . ile 708 sayılı kanunla tanınan 1000, lira ayJık tazminat ve yüda iki maas tutannda ikramiye ve aynca lojman ve yakıtlık kömür verüecektir. Taliplilerln, Zonguldaktakl Möessese MudOrlOğümüze müracaatlan llftn olunur. (BMin: 34252 13023) Isfanbul Gerrahpaşa Tıp Faküllesi Dekanlığından: 1 (19.500) lira (00) kuruş bedelli Prof. ler Kurulu Odası için 26 adet masa alımı işi açık eksiltme ile ihale olunacaktır 2 İhale 4/13/1969 tarihine tesaduf eden Salı günö saat 11.00 de Cerrahpaşa Tıp Faköltesı Merkez binasında toplanacak olan A.E.P Komisyonunda yapılacaktır. 3 Geçıci teminat akçesi (1.462) lira (50) kuruştur. 4 Bu işe ait keşif, şartname ve evrak Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dek. Kal. da görülebilır 5 Geçici teminat Üniversite Muhasebe " ' duridğöne yatınlacaktır. (Basın; 23944,13022/