Katalog

Yakın tanhımızı a\dırlatan ve gumımuze 15Ü5 tutan dcgerlı >azar, ŞEVKET SÜREYYA AYDEMİR'ın dev • • • • • eserlerini hararetle Uvsije ederiı: TEK ADAM: 3 Cılt 45 TL. İKtNCİ ADAM: 3 Cılt 50 TL. TOPRAK UYANTRSA 12,5 TL SÜYV ARAYAN ADAM: 15 TL MENDERESIN DKAMI: 20 TL Remzi Kitabe\i lİlâncılık 4560 ı 13041 umhuri Kurucusu: rDNUS NADI 46. yıl, sayı: 16257 Telgraf ve mektup adresi: Cumhunyet Istanbul Posta Eutusu: tstanbul No 246 Telefonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 29 Ekim Çarşamba 1969 NECATİ CIMALI O Y UN LA R : 1 BOŞ BEŞİK, EZİK OTLAR, VUR EMRt: 152 S , 600 Krş 1 SISLZ YAZ, TtHLlKELİ GÜ**. VERCtN, YENt ÇIKAN ŞARKILAR: 184 S , 7M) Krs 3 NALINLAR, MAS^LLAR, KAYNAN\ CtGERt: 224 S,750Kr~ 4 DERYV GÜLÜ ASK DU\ 4RI ZORLA İSPANTOL: 192 S , 7iO Krr A Luks kanak Dıkısll I'efıs baskı ' Kıtapçılardan arayınu. tMBAT YAYINLARI P. K. 17 Tesvikhe İSTANBCL. Dağıtım: G E D \ C Cumhuriyetin 46. Kabine Cuma günü yıldönümü kutlanıyor açıklanacak REKTÖR SEÇİMLERİ YAPILDI Demirel, "Siyasî Hak,, için konuştu : Başbakan, Parti organlarıyla görüştü Anıtkabir'de bugün tören yapılacak "Mevıuubahis tarlâmenfonun .NKARA, (Ctımhuriyet Bürosn) Başbakan Sulevman Demırel, Dun AP genel ıdare kurulu toplantısından once, gazetecılerın 5orularım cevaplancfırmış, «KnaM affın Senato'dan (ceçrne«i içın shasi ortam raüsait midir?» şeıdınrîekı bır soruva karçı verriıeı cevapta sıvasî affın «mnavven bir grnba» sıva«i hak vermesının oteMrde parlâmento'nun itıban içın onemli oldugunu söylemistir. PROF NAZIM TERZİOGLU (tstanbnl Cniversitesi Rektörü) PROF KÂZIM ERGİN (Ist. Teknik Ünirersltesi Rektöru) Barış ortami Basbakan, yukardakı soru «orulduktan sonra «bn sorayu kapı basında cevaplandınnmk dnrumnnda detilım» demıs ve soylerir>\am etmutır«*ncak şnnu söyliyerim H li\Kİ hakların iadesı zaruretine seçim beyannamesinde işıret ettik. Rn mevznda bevanlarda balnndnk. Seçimlerden sonra da zarureti üzerine bevanatlar verdim. Sıvasî haklann isdfii mnaTTtn bİT rnıba tanınaeak haklann otesindedir. Parlâmento'nun itıbarı mevnınbahistir. Bövlece veni bir de\reve baslnoruz. Bn devreye temiz defterlerie, geçen devrenın varalarını tüm sararak, yeni emellerle \t m nıyetlerle baslamamız, vatanımız, memleketimiz için fa\dalıdır. Bam ortamını ba5latmakta herkesln favdası vardır. Siva«î haklann iade edilmemtsinde hiç kimseve favda | voktnr. tade edilmesi ise parlâmento'nnn itiban bakıtnından da favdalıdır..» tstanbul Ünıversıtesı Rektorlugune Fen Fakultesinden Prof. Nazım Terzioğln, Istanbul Teknık Ünıversıtesı Rektorluğune de Maden Fakultesinden Pr«f. Dr. Kiıım Er(in leçılmışlerdir. Istanbul ünıversitesınde seçım sonuçları, ancak ikınci tur ovlamadan sonra »hnabılmış ve bırıncı turda. o\lamava katılan 42S oğretım uyesınden 175'ının o\larını alan Prof. Terzıoğlu; İkıncı turda 193 ONİa Rektor seçılmıstır. Ötekı adaylardan, Fen Fakultesı Dekanı ve Rektor ı e kılı Profesor Lutfu Bıran 147 oy, bırınci turtfa 53 oy alan Astronomı Profesorlerınden Nuzhet (Arkası Sa. 7 Su. 1 de) SBF Oğrenci Derneğiiie OD7Ü Oğrenci Biriiği kapatıldı MEGLİS BAŞKANLIK Mahkeme karartna göre, «Her 2 örgüt, siyasetle ıığrasıyoryy ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Orta Doğu Teknik Ünnersıtpsi öğrencı Bırhğı ile Sıja^al Bılgıler Fakultesl Oğrenci Dernegı, «Siya»etle iştigal rttıği» gerekçesıyle dun mahkeme karanyla kapatılmıştır. unün Hem siyasî, notları hem sosyal Cumlıurıjet, Turkı>enın sı>asi tarıhinde sadece bir duren değıjıklığı değıldir. Aslında Mılli Kurtuluş Sa\a;ımızla birlikte başlnyan jrni bır de\letın kuruluşu onunla tamamlanmıştır. Kurtuluş Sa\aşında bir jandan dış duşmana kaışı direnir, son dayanağımız rnisaki millî sınırlarını elde tutmak için boğazlaşılırken, ote jandan Tanzimattan, hattâ 2 nci Mahmut'taıı berı suregelen sı>asî duzenletne, de^leti >epjeni biçime sokma konusundaki çabalar birlikte yurutıüdu. Bu çabalar once Turkiye B. Mıllet Meclisi Jonetımine oturluldu. daha sonra Cumhuriyetin ilânı ve 1921 Anayasasmdaki değişlklikle kuruluş (amamlanmış oldu. Sı\asî aıılamiyle kurulan >eni de\Iet halifesiz, sultansız bir halk de\lelijdi. Çelişkili sınıf ve\a zumrelerın dış duşrnan'ın somurucu saldırıları karşısında, yıkıntıdan knrtulabilmek için kaynaştıkları bir halk de\leti. Bu devlet bicimsel kuruluşuyla birlikte sosjal değişmelere de gıdecek. sosval donuşumunıi hızla japacaktı. Nitekim tekke \e zavivelerin kapanmasından, medeni nikahtan başlajarak. şimdi bazılarunıza çok şekilci çibı gelen gerçekte ise cağdaş u\garlığa gidebilmek için şart olan, devrimler birer birer bu anla>ışla ele alındı. Arkasından lıberal ekoııomi sroruşu bir >ana itilip milli>etcı ekononıik çizgiyle ifade edilen de\let te;ehbusçuluğu hamlelerıne girişildı. Bugun bulunduğumuz noktadan ve bugunku anla>ış icinde geri>e baktığımız zaman. şunun şb>le, buııun bojle olması gerektiğini sojlemek kola%dır. Hele siyasî >apının hızla değiştirilmesinden ote sosyal \e ekonomik oluşutnların a\nı tempoyu koruyamadığını ileri surmek daha da kola^dır. Ancak bu kolay jorumların gercekle celişrnesi de kaçınılma^dır. Zira, her sosyal hareket \e değişme ancak keııdi şartlan İcinde ele alımrsa doğru değerlendirme cizgisine oturur ve her hareket ancak kendı imkânlariyle smırlı olabilir. >0 jıl once Turki>e. Millî Kurtuluş Saiaşına juz milvondan çok ek<ik bir butçe ile girmıştir. Bu butce. Cumhurivetin Uk jıllannda 300. hemen sortra 300 milyon lirava çıkartılmıştır. 8.100 km. lık anayolla işe başlamıştır Cnmhnrivet. Oğretmensizdir. memursuzdur. muhendissizdir, doktorsuzdur. \e de gırtlağına kadar borçludur. Lstclik yonetici kadro tozlu çizmelerirle savaş mevdanlanndan gelen bir avuç insandır. Ama Cumhuri\etin ilâııınından dort yıl sonra yol uzunluğu bir katına çıkahılmış, oğretmen kadrosu 23 kat artmış, teknik adam yetişme hrzı bugun bıle erişilemiyecek bir oranı bulmuştur. Bu artış bir yandan imkanlar zoılanarak devam ederken. ote yandan şimdi sadece bicimsel goruııpn hukukî de\ rimlere, mali idarî reformasj on hareketlerme girigilmiştir. Kıjafette devrim, >azıda devrim ve diğerleri birbirini kovalamıştır Ve butun bunların yanında genc devlet. "\Ii?lî Kurtuluş Savaşının ka\naşmış zumreleri arasındaki çelişkıler >uzundcn orta>a çıkan a>aklanmalarla da uğraşmak zorunda kalmıştır. Bu hakımdan dı>oruz ki Cumhurivet. sijasi anlamda bir değişiklik olducu kadar. sos>al muhtevâlı bir donuşumdur. \e Kurtuluş Savaşının dınami7mınden hı? alarak dar imkânlar ıçinde çağdaş u>garlığa açık >enı Tıırkue onunla kuruimustıır. Bueun asıl uzerinde durulması ı c Incelenmesı Eereken. hu donıısum \e tempoıu de\am ettiren >ıllar deırıl. <n«\al mııhte\anın bır jana itildiği, Atatıırkçu çızgiöen uzaklaşıldığı donemlerdir. Savcıhğın isteği O.D.T.Ü. oğrenci Bırlıgi ve S B.F. öğrend Derneğının çeşıtlı eylemlermi siyasî mahıvette bulan Ankara Savcalığının kapatma Istefıyle açtığı dâvaya dun 4 Aslıye Huicuk Mahkemesınce bakılmış re Savcılıgın isteğıne uyularak her ıld oğrenci orgutunun de kapatılmasma karar verümiştır. Osmanağaoğlu, Oda ve Borsalara HiıııııııııııııııııııııııımııııııııııiMiımıiMMiı bildiri gönderdi Bu^un saat 9 da Taksim Anıtı Harbıye Ataturk: Arutı, tnkılâp Muzesi. Istanbul Unıversitesi Atattırk Anıtı ve Edırnekapı Şehıtlığinde torenler yapılaBaşbakan Suleyman Decak saat 9 45'de Vüâvette Vali, rrurel, kabine konusunda dun, teonklerl kabul edecektır Saat A P. nın yuksek organlanyle | 1(1 30'da ise, Vatan Caddesmde resmî temaslannı japm:ş ve , bu\iık bır geçıt torenı duzenlenyeni karjlne konusunda prennııştır. sıpler bakımından bu organGece, fener alaylan japılacak, lann gorüşlennı almıştır. Sabuyuk alanlarda askerl ve sml at 11 de toplanan A.P. Genel ldare Kurulu toplantısına Sa bandolar marşlar çalacak Çamlıca Tepesınde «Türkun Sönme* dettın Bilgiç ile Fanık Sü\teşi» yakılacak^ır kan katümamıştır. Demırel Fatıh Halke\mde saat 10 da dun Genel ldare Kurulu topvapılacak torende. Ataturk'ün lantısına gelırken kabine kose«ı dınletılecek, 20.30 da duzennusunda «bır on fikri olmalenen toplantıda ise devrımler dığını» sovlemıştır. anlatılacak, şurler okunsrak Cıımhunvetm geçen vıllarına Temaslar aıt anılar nasledılecektT (Arkası 8a. 7, Su. 6 da) Demirel, A P. tuzügunün emretüğı istışarî temaslarına AP. Genel îdare Kurulundan başlamıştır. Genel ldare Kurulu toplantısı saat 11 de başlanuştır. Başbakan toplantıya gelırken ba sın mensuplannm kabine ile ılgüi sorularını «onemıne binaen» hoş karşıladjğını soylemıs, «Bir meralekette kabine merak edilmezse neye merak edilîr? Kabine hıkkındaki sornlannızı eaypt anlayışla kar?ılıyorum» demiştır. Demırel kabıneyı bır an evvel ANKARA, iCumhurıjet Bürosu) meydana getırmek için gajTet Camhnrbaskanı Ce\d«t gösterdığınl, tuzuğe uyarak, GeSunay, Cumhurivetımizin nel îdare Kurulu, Senato Grup 46. vılddnümü munasebetivYonetim Kurulu ve Meclıs Grup le dün akşam yavımladıçı Ybnetlm Kurulu ile goruşecegımesajında, cDemokrası hamni belırtmış «nasıl bır kabine olemızın butun nesıller taralacak?» sorusunu şoyle cevaplanfından şuurla jurutuleceğldtrmıstır: nı> bıldirmiş; Türk t'lusu«Hiç bir on fikrim yok. lıtinun iktidarla mnhalefet ara«arelerin siimulüne baçlı. Şimsındakı \ersız çekismelerden, diden bir şey söyliyemem.» asırı akımlardan, kaba Ku\Kabinenın ne zarnan açıklanabıleceği sorusuna ise «Zaman o\etten \e anarşıden hoslanlarak bir şey sövliyemem» dımadıtmı ifade ederek, basıyen Başbakan, başka b:r soruva nın da olavları gerçeklere cevaben kabınenin «Geçen dört gore değerlendirmesini isteyıldan alman ders ve Bnümüzmiştir. deki dört yılın icaplanna uygun Atatürk'e şükran olarak» kurulacağını söylemıştir. Sunav, me'ajında, Ataturk'u denn bır şukran du\gusu lçm Bilgiç ve Sükan Başbakan Demırel, Genel 1da de andıktan snrra. «\ziz Ataturk'un ifade ettiklerı gibi, re Kurulu toplantısma berabe(Arkan Sa. 7, Sü. 2 de) (Turkne Cumhurı\etı, ılelebed muvaffak \e muzaffer olacaktır)» demiştır. «CnmhurU etimiz, \eni 4nayasa'mızla demokratik rejimin oleunluk çaçına girmıs bulunmaktadır» dıyen Sunay, «nası partîlerın \e mKİetvekillerın millî menfaatlerı her^evden u«tun ve mılh huzuru daıma goz onünde tutacaklarına ınandığinı bel'rterek, şovle devam etmıştırANKARA, (HA) AP, CHP «Teniden teskiline çidilen Bave GP'nın Mıllet Mtclısı Başkanlar Knrulunnn âcil ihti^açkanlık Dıvanmda mevcut uç larımızı öncelikle karsılavacak Başkan vekılhğını aralar:nda \e câri olan onemli iç \i" clis tak^ım edemeraelen \uzunden, meselelerin \e nzun \adelı kobaşkanlık dnarı seçımlerımn nnların onıimuzdeki doneme ait (Arkası Sa. 7, Sii. 2 [ hedeflerinı \r polıtıkasını i«a(Arkası Sa. 7, Su. 4 de) I ANKARA |(Cumhuriyet Bürosu; Cumhuriyetimizin kuruluşunun 46. yüdönümü diinden itibaren bütün yurtta, Kıbns'ta ve dış temsilciliklerimizde kutlarunaya başlanmıştır. İSTANBUL'DA Sunay, Partilere ve Basına öğüt verdi Bugün müvezzıierden ısteyiniz Başbakanîık, «YETKİ KANUNU» iie ilgili bir genelge yayımladı « DİVANI TESKİLİNDE ANLAŞMA OLMADI ANKARA, (Cumhurıjet Burosu) Basbakan Sulejman Demırel, «Yetkı Kanur.u.nun bazı maddelcrinın Ana\asa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi üzerine dun bakanlıklara, bankalara, tıcaret ve sanayi odaları ile borsalarına bir genelge çondererek, bundan sonrakı ujgulamalar hakkında bilgi vermistir. Yatırım indirim oranı, en fazla % 50 olacak Genelgede Amerikalı çavuşlar mahkemeye verilemedi SAMSUN Amerıkah Radar Üssunde Turk bayragmı yırtmak Iddiasıyla yakalanan Refort H. HaU, Carl D. Grıffıth ve Carll C. Edward adlı Amerıkalı çavuşlar, dun Savcılıga sevkedılcuklen halde tahkıkat evraklannın bulunmaması yuzunden mahkemeye çıkanlamamışlardır. Amerücalı çavuşların, Adlıyeye getınlısı ve goturuluşu sırasında sıkı emnıyet tedbırlerı alın mıştır. Saruklar hakkındakı evrakın, öncekı gün Samsun'a gelen Amenkan Adlî Heyeti tarafından alınarak Ankara'ya goturüldüğü ogTenilmıştır. Saınsun Savcısı, Turk Dayrağını yırttıklan one sürulen Amerıkalüann soruşturma evraklaniın bulunmadığıru bıldırmış ve «Bu durumda Amerikalı Tleri mahkemoye veremedik. Nezaret altında tutulması için Samsun' daki Radar Kotnutanhğına yazı yazdık. Arnca, soruşturma dosyasını istedik» demiştır. Genelgede, ozetle şu hususlar yer almıştır O Vetki Kanununun bazı hükumlrri, Anayasa Mahkrmesi tarafından 25 Ekim tarihinde \e karar tarihiııden itibaren gcçerli olmak uzere, iptal edilmiştır. A Teşvık fonlarının dağıtılmasında aracı bankalar vasıtası ile yapılmakta oıan ı.traz anlaşmaları 25 Ekımden Uıbaren durdurulmuştur. Bankalann bu tarıhe kadar vaptıgı kredı anlasmalan ve verılen kredı kararları geçerlı sayüacak \e anlasma şartlanna uygun olarak odenecektır neler var? Teşvik fonları Temyiz edecekler Kapatılan bırhk ve dernek jonetıcıleri mahkeme karannın kendılerine teblığuıden sonra, avukatlan aracılığı ile kararı tem^z edeceklennı bıldırmışlerdır. "flşırı Sağ ve Sol, tehlike yaratıyor,, Istanbul Tıcaret Ödası Yonetıra Kurulu Başkanı Behçet Osmanağaoğlu, butun Oda ve Bor salar \ onetım kurullarına gonderdığı bıldırıde «Asırı s a | ve sol akımların, Türkiye'nin gelecefini tehdit ettiğini» belırtmıs \e «özel sektorden bn konnda dikkatli olmalarını» ıstemıstır. Osmanağaoğlu kuruluşlar tarafından uygun gorulduğu takdırde uvelere de duvurulmasını teklıf et tığı bıldıride şoyle demektedır: Katılma payı % Karma teşebbuslere katılma payı olarak programlara konulmuş olan odenekten, 25 Ekim tarihinden evvel yapılmış bağlantılar hariç, odeme yapılamayacaktır. Yatırım indirimi O Yatınmları ve Ihracatı Gelıştırme ve Teşvık Bürosu tarafmdan yatırım ındirımı uygulamasma Yetkı Kanunu gereğınce değıl, daha orıcekı bır kanun hukumlerınce devam edılecektir. Ancak, Yetkı Kanununda gosterılen yuzde 80'lık azami ', atırım undınmı haddı uygulanamıyacak, buna karşılık vuzde 3040 ve 50 oranlarında yatırım ındınmle.ı yapılacaktır 25 Ekımden once ver:lmış yatırım ındırımı belgelerındekı ındınm oranlan mukteseD hak teşkıl ettıgı ıçın bu belge. saruplerırun lehıne uvgulanacaktır. Ereğli ışçi/erı yann miting yopacaklar | ANKARA (Cumhuriyrt Bürosu) Ereğli Demır Çelık Işletmelen ışverenı ile MetalIş Sendıkası ara ' sındakı uzlaşmazlıgın gıdenlmesı ıçın bır suredır devam eden muiakereler, tamamen kesılmıstır. Ereğli ı«çüerı, >arın Ereğlı'de o.r mıtıng yaparak, bundan sonra ızleyeceklerı yolu çızeceklerdır. Sendıka ve Turktş çevrelerinden \ erılen bılgıye göre, ışveren «ozleçme suresı, sozleşmenin başlangıç tarıhı, zamlar ve (a) personelı konusundaki sendıka ıstekleıını kabul etmemekte ve daha once protokolla anlaşmaya bağlanan bazı hususları da kabul» yanaşmamaktadır. «Nereden gelirse gelsin» •Seçımler esnasmda ve sonra»ında Turkiyedeki çeşitli politik akımların su uzenne çıkıp ses ver dığıni gorduk. Turdumuzun guven liği ve hazuru hakımından bu akımlann dikkatle tâkip edilmesi raruretini hepimiz mudrik bulunn »oruz. Türkivede esmekte ve bircok hallerde başı boş ortalığı kanş ırmakta olan aşırı siyasi akrmlann her ne jekilde olursa olsnn, ister >as. istçr soldan gelsin. Türk mil letinin ve fleriki nesillerinin gele ceğini tehdit eHiği aşikârdrr. Ataöv ile ilgili iddialar, Resmî Gazetede çıktı Gümrük muafiyeti O Gumruk muafıjeti için 25 Ekim'den once \erilmis belgeler geçerli olacaktır. Bu belgelere da.^anılarak getirilmjş, ancak henuz gumruklerden çekılmemış. ya da gelmemis mallar belçctie pdsterilen sure icinde gumruklcre gelirse, 2J Ekim'den sonra da olsa, belgede gosterılcıı ırıınıruk muafijet haddinden fajdalaııacaktır. Melih Cevdet Anday İ CUMHURlYET'in | Yeni TeliT Romanı I PEK YAKINDA 1 BAŞLIYORUZ nııııııııııııııııııııtııııııııııııııııııııııııııııııııı Hava gergin , Aşırı sol Bir kısmı birdr «imdikJ halde perabe renkte gorrinen sollann, H lleride kırmi'na calmavacaklarını (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) ECVET GÜRES1N Goruşmelerın ke'ilmesı vp s»ndı kacılarm FreJ ı • p donm«len üze(Arkası Sa. 7, Su. 4 de) ' ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu > Antalya II Seçım Kurulu aracılığı ile Yuksek Seçım Kurulu'na başvuran Orhan Özkan adında bır vatandaş, Antalya mıllet vekıllerınden Ihsan Ataov'un oğretrnenlık yaptığı sırada 12 yaşında bır çocuğun «ırzına teTurist döviz kuru saddı» de bulunduğu ıçın ogretO Turist dovız kuru kaldınltnenlıkten çıkanldığını, aynca nıştır 25 Ekim tarihinden sonkomunizm suçurıdan hapls cezaıa Merkez Banka<=ınca turist dösına mahkum edıldiğıni iddla evızlerıne \ergı iadesl yspüma(Arkası Sa. 7, Sü. 5 de) yacaktır.