Katalog

ALH CüMHURÎTET 17 Hazlran 1968 fr Fovistn ekol son temsilcisini de kaybetti PARİS MODERN SANATLAR MÜZESİNDE GENİŞ BİR KÖŞEYİ KAPLAYAN ESERLERİN SAHİBİ DOKSAN YAŞINI AŞKIN RESSAM 1877 YILINDA ROTTERDAMDA DOĞMUŞTU.. PARİSİN ÖZGÜR YAŞANTISI, BOHEM HAVASI ESERLERİNİ DE ETKİLEDİ... ffî CumhuriYet 17 Haziran 1929 tarihli Cumhuriyetten VAN DONGEN «New York Oda Müziği Solistleri» geliyor Amerika ve Avrupa'da ün vapmış bir toplnluk olan «.VEW TORK ODA MÜZİGI SOLİSTLERt», Istanbnld» 24 Hazirsn Pazartesi günü saat 19 da Şan Sinemasında tek bir konser verecektir. Her yıl Amerikada 2023 konser vermekte olan ve dördüncü Avrup3 tnmna çıkmış bulunan bu toplolukta, tnru düzenliyen oboist Melvin Kaplan ile birlikte viyolonist Ynes Lynch, viyolonist Gerald Tarack, viyolonselist Joel Krosnick, vıyolonselist Judy Krosmsck, flütist John Solum, piyanist Harriet Wıngreen ve solist tenor Charles Bressier'l şehriroizde dinIeyeceğiz. Ba toplnlngun solistleri, devamlı olarak bu toplulnk içinde çalmayan ve tek tek müzik çalışmalarınj ve konserlerini sürdüren ünlü mfizisyenlerden kuruludur. Tenor Charles Bressler ve harpsicord çalan Albert Püller ile piyanist Harriet Winyreen bnnlar arasındadır. 11 New Yorkiu müzisyenden knrnla olan bn toplnlukta hiçkimse yönetmen değildir ve yıllarca bir »rada çalışmarun ve her mevsim çok az. fakat hazırhklı konser vermenin ortak verimi alınmaktadır. îüzden fazla eseri içine alan repertnvarıyls New York Oda Müzigi Solistleri'nin önemli bir özellifi: Ticarî amaçla knrnimamış olan bn toplnluğun daha ziyade çalınmamış veya pek az çalınnuş parçalan seçebilmesidir. Ba özellifi, viyolonist Gerald Tarack : «Bu sayede başka bir yerde çalmaya imkân bulunmayan bir repertuvan çalarak, dinleyicilerımiz kadar kendımızı de tatmin etmış oluyoruz» sSzüyle belirtraektedir. Bn toplnlnk daba «lyade Washington'da Kongre Kütöphanesinde, Monte Carlo Sarayı'nda ve New York'un Lincoln Sanat Merkezı'nde seçkin miizikseverlere konserler vermektedir. Bepertnvarında aynca Amerikan bestecilerinden Mel Powell Gnnther Schnller, Eastley Blackwood, Qenry Brant ve Williara Sydeman'm özel olarak bu toplnluk için besteledikleri eserler de yer almaktadır. Vew îork Oda Müzigi Solistleri 1967 1968 mevsimiyle knruluşunun 10 uncu yıldönümünü de kutlamış bulnnmaktadır. VAN DONGEN'DEN BİR PEYZAJ Zamanla tüm Parisin ressamı sayılmaya başladı herkes ona bir portreslni yaptırmaya koşuyorda Afganistanda kargaşaiık MOSKOVA, 15, (a.a) Afganistanda'ki karışıklıklar gittikçe şiddetini arttırmıştır. Nadir Han tarafından toplattınlan Cırga Meclisinin bir celsesinde Habibullah Han adına hazır bulunan bir murahhas heyet, Nadir Han'm mücadeleden vaz geçmesi ile Habibullah Han'a boyun eğmesıni istemişlerdir. Habibullah Han, Nadi Han'a Başvekâlet teklıf etmiş ve mallarının gerı verilmesini ve Kâbıli terk etmek arzusunda bulunduğu takdirde bir de maaş bağlayacağı vâdinde bulunmuştur. Nadir Han bunlann hepsini reddetmiş ve yeni emirin seçilmesi icin Kâbilde bötün Afganistanı temsil edebilecek bir meclisin topîanıp karar vermesi gerektiğini sov'emiştir. tılmaş ve Bahrıyelıler hükumeta baş vurarak yardım istemistir. Hükumet bu müracaatı kabul etmiştİT. Plâjlar Belediye bu sene deniz banyolarının açılmasını serbest bırakmıştır. %lnız hamamlar, müteahhıtlere bazı şartlarla verilecektır. Bu sene Tarabya, Büyukdere, Bebek, Besıktaş, Kumkapı, Fenerbahçe, Kalamış ve Moda deniz hamamlan açılacaktır. Belediye bunlann acele oiarak bir an önce yapılmasını istemiş ve banyolann yanında gazino yapılmasını yasaklamıştır. Erkek ve kadın kısımlan da ayrı ayrı olması bu şartlar arasındadır. İranda isyan Şiraz cıvarında Rahdar'da çarpışmalar başlamıştır. Burası Rurnya'daki muhafızlar tarafmdan abluka altına alınmış, her an tecavüz tehlikesi ile karşı karşıya bulunduğu için bazı hazırlıklara başlanmıştır. İsfahanŞiraz yolu asiler tarafmdan kapatılmıştır. Kaşgaya kabilesine öteki kabileler de ka Cem dâvası Halkın hissiyatını kanunlara karrı kıskırtıcı mahivetinde görüldü* ğünden otürıi mahkemeye verilen ksrikatürist Cem (Cemil) bey hakkındaki dâva sona ermiş. resimler makale mahiyetinde telâkki edilmediği ve suç unsuru bulunmadığı gerekçesi ile sanatkâr berapt etmiştir. «Fovist» ekolün son temsilcisi Van Dongen, geçen ayıu son gunlerinde aramızdan ebediyen ayrıldj. Yüzyüımızm haşmdan itibaren sanat hayatma başlamış olan ünlü ressam, VJaminck. Derain, ]\Iarquet, Matisse, Kouault gibi isimlerin yanı sıra tanınır. Genellikle günîük yaşantımizı konu secen sanatçı paJetindeki renkleri cür'etle kullanmasına rağmen şeklllere bir heykeltraş kadar sadıktır. İNŞAAT İLÂNI Konya Şeker Fabrikası A. Ş. Müdüriüğünden: 1 Cihanbeyli Bölge ŞefliŞimizde yaptırılacak 245.000, TL. fceşif bedelli Anbar Garaj binası inşaatı Bayındırlık Bakanhğmm 1968 yılı birim fiatlan esasına göre ve kapalı zarf usulüyle ihale edilecektir. 2 İhale 24/6/1968 pazartesi günü saat 16.00 da Konya Şeker Fabrikasında yapıîacaktır. 3 İhale dosyalan fabrikamız ticaret servisinden 100,» TL. mukabilinde temin edilebiür. 4 Teklifler 24/6/1968 pazartesi günü saat 15.00 e kadar fabrikamız muhaberat servisine verümiş olacaktır. 5 Telgrafla yapjacak müracaatlar kabul edümez. 6 Işin gecici teminaü 13.500, TL. olup ihaleden evvel fabrikamız veznesine yatırılması lâzimdır. 7 İhaleye iştirak edebilmek için: a) 1968 yılmda Ticaret Odasrna kayıth olmak, b) 200 000, TL. rutarında benzeri iş yapmış olmak. c) Fabrikamız inşaat servisinden yeterlik belgesi almış olmak lâzımdır. 8 Fabrikamız 2490 sayih kanuna tâbl olmadığtndan flıaleyi yapıp yapmamakta veya işi dilediğine vermekte »erbesttir. (Basın K. 91819611 6865) Salvador Dali ve hakkında yazılan ihi kitap îçmde bulunduğumuz yıl Salvador Dalı'yi konu alan iki eser birden yayınlandı. Bugun altroışını geçmiş olmasma rağmen sürrealıst ressam Salvador Dali va SERGİLER AVNÎ LİFİJ 1889 . 1927 y,n a rı arasında yasamıs Snlü Tark empresyonist ressara Avni Lifij'in eserlerine ait «Retrospektiv Resim Senrisi», tstanbnlda Giizel Sanatlar Akademisi'nde genıs ılçiyle karsılanacak bir özellik de|erini tasımıştır. Devlet Güzel Sanatlar Akademisi yetkililerinin bn ressamımızı anmak üzere böyle bir sergi düzenlemeleri şüphesiz olnmln bir davranıstır. TOPKAPI SARAY1 Yapı ve Kredi Bankasfnın KÜItür ve Sanat Hızmetleri scrisinde Galatasaraydaki Galeride yer almıs bulunan 42. Sergisı, «Fotografla Topkapı Sarayı Müzesi» ne »yrılmıstır. Degerli sanatçı Othmar Pferschy'nin çektifi fotofraflar ilgi çekici özellik taşımaktadır. Parıs modern sanatlar müzesinde gsnış bır koşeyı kaplayan eserlerın sahıbi doksan yasını aşkın ressam, 1877 yılında Rotterdam'da doğmuştu. Hemsehrisı Van Gogh gibi zamanla Parise gelıp Montmartre'da yerlesti. Parıs'in ozgür yaşantısı, bohem havası eserlerıni de etkiledi. llk sergısınden itıbaren de eleştirmecılerın övgüsunü kazandı. Holânrfalı ressamlara has içine kapanıklıktan kurtulmuş, canlı renklenn hâkim olduğu hayat sevgısini aşılayan konulara eğılmışti. VAN DONGEN'İN BtR PORTRESİ sıra gezıler yaptı, buralarda da Paris'te alışmış olduğu gıbı bir dıvanın uzerine uzanmış çıplak modelleri konu alan eserier boyadı; fark modellerin yerli halktan olması idi. îlerki yıllarda sanat gücü daha da ilerleyen Van Dongen"i kabare artistleri portreleri yerine fotoğrafa yafan eserler veren bir sanatçı olarak gdrmekteyiz. Anatole France'm, Belçika Kırahnın, Ağa Hanm portreleri bu devrelere rastlar. yaşının ilerlemesı ve rahatsızlığı dolayısiyle 1957 yılında Monako' ya geçti ve omrünun son yıllanm bu şehirde tamamladı. «Le Monde» İkinci sergisi 1905 yılında eserlerıni ikinci defa, fakat bu sefer Matısse, Rouault, Marquet gibi unlu ve fovist ekolün onculerıyle birlikte sergılıyordu. Renkleri kullanmadaki cür'eti o yıllar için bır devrım sayılmıştı. Çalışma şekli de herkesten başka idi, tuvalin üzerınde herhangi bir eskiz veya çalısma yapmadan doğrudan doğruya fırça ile boyamaya başhyor, renklen bırbırı üstüne bol bol yığıyordu. O devirlerin genç sarışın sanatçısı şehrin eğlence hayatına da kendıni kaptırmıştı, nitekim bunun etkisi eserlerinin çoğunda gorülüyordu. Gece klüplerınde, kabarelero*eki kadınlann yasantısım gösteren konulu tablolar yapmıya başlamıştı. | Görduğunü buyuk bir gerçeğe yakınlıkla tuvale yansıttığından bunlann bazılarının sergılenmesı sakıncalı gorülmüştü. 1912 yılında Montmartre'dan ayrılarak Montparnasse'a yerlesti. Burada Picasso, Juan Gris gibi isımlerle arkadaslık kurdu. Gün geçtikçe muhıtı genıslıyor, toplumun üniü kışılerı, ileri gelen zenginleri, prensler, mıhraceierle ilışkisi oluyordu. Bır suıe Kuzey Afrıka ve Mı VKTM2 Paris'in ressamı Zamanla tüm Paris'in ressarm sayılmaya başladı. Hemen herkes ona bir portresini yaptırmaya kosuyordu. Eserlerinin konusunu ise hep bu şehrin yaşantısından alıyordu. ikinci Dünya Savaşı esnasında 1942 yılmdaki sergisi büyuk ılgı uyandırdı. Savaş sona erınce birçok ünlü ressaralar Guneye yerleşmeye başlamıştı. örneğin Picasso Vallauris'e Matisse Nice'e, Chagalle Vence'e gitmişlerdi, Van Dongen de Cöte d'Azur'de Cannes şehrine yerleşti. Fransa Hükumeti de bu sıralarda sanat başarısım lejyon donör nişanı ile mukâfatlandırmıştı. Sehpasını Akdeniz kıyılarında kurup çalısmalarına devam eden sanatçı Altan POYRO; Ankara Radyosu geçen aylarda çok kısa dalga 3.41 metreden yeni bir müzik yayınına başladı. Böylece T.R.T. Ankara Kadyosunun, 250 kilovatiık ek vericisiyle yurdumuzda üç kanaü var. Ankara Radyosu üçiincü kanalı her gün saat 20.30 dan 23.00 e kadar prodüksiyonlar sunuyor. Tür olarak, klâsik batı, hafif batı ve caz müliği var. Yanılmıyorsak yeni vericinin amacı: Dinleyiciye aklı başında bir müzik dinletebilmek olacak. Bunun yanısıra, Ankaralı dinleyicilerimiz 2 tdlovat gucünde olan, ikinci programı da ihmal etmiyorlar sanınz. Ankara Radyosu üçüncii programının bir cumartesi akşamındaki dizisi: 20.30 senfonik rnTzik, 22.00 çeşitli ülkelerden hafif raüzik, 22.30 küçiik konser ve 23.00 kapanış... Yabancı radvo istasyonlarından söz etmenin gereği yok, zira oralarda renkli televizyonlar konuşuyor. Radyolar televizyon yayınlannın olmadığı saatlerde, lâf olsun diye dinleniyor, o da dünyadan anında haberler aimak için. Sağlatn kaynaklı haber veren, Tüıkçe yayın yapan B.B.C. için, spikerlerin Ingilizcenin etkisi altuıda kalarak. dilimude vurgu yanlışiıklan yaptığına değinmiştik. Pişman olduk meslekdaşlanmız kırünuşlar, belki de bizi kulaklanmız yamltmıştır, ama sanmıyoruz galiba bu konuda haklıyız . Çok kısa dalga SALVADOR DALİ YAMILAR: Son aylarda hafif batı müziği dünyasımn gece kulüplerine giren bölumünde bir yeni akım belirdi. Gerek tiyatrodan gerekse beyaz perdeden bazı ünlerin, nıikrofonda şarkı söylemek igîbi denemeleri oluyor. Bunu başaranlar olduğu gibi tam tersine olumsuz sonuç alanlar da var. Bu konuyu eleştirmeden önce, gelelim bu işi meslek edinmiş gerçek kışilere. Yıllarca bu işe emek verenler, sözünü ettiğimiz ünlerin yanıncla ister istemez kişiliklerini eritiyorlar. Gerçekte, gece kıılüplcrinde iş vccnlerin bu jeni akımı benimserlerken batuun etkisi altuıda kaldıklan bir gercektir. Bu işe özenen ünlerimiz ise, uzaktau tatlı maddi rüyalara dalmakta, bir kaçı hariç mikrofona çılanca âdcta şok geçirmektedirler. Patronlar ise, bu gibi şöhretlere. transfer edilen futbolcular gibi kucak dolusu paralar ödemektc ve kumar oynamaktadırlar. Bizim düşüncemize gelince, yıılarra eğlence düuyasını avakta tutan sanatçılanmızın yaşantıları gözümüzün önüne geliyor. Bu yeni akımın karşısmda değilız. radyo açısından ise, denetim koşullan altında, bütiin şarkı söylemek istiyen ünlerin haşımızın üstünde yeri var. Radyo vitrininin bazı değişik yönleri vardır. renkli ışıkların etkisi yoktur orada. Yayından sorumlu. bilirkişiler ses ararlar, müzik tararlar. Gece kulübünün aksine, dnmanlı kafalar bulunnauyor, sadece nöbet bekliyen mikrofonlar var; stüdyolarda. Neticeye gelince, gereS Türk ve hafif batı müziğinde, bir atlı kanncadır tlönüp gidiyor. Bizim elimizde sadece zaman zaman bu dalda calışanları uyartnak var, yoksa her kişinin tnesleğine saygımız sonsuzdnr. Tabii topîuma zararlı olmamak şartiyle... Öyle bir devirde yaşıyoruz ki, yası çok genç olanlar dahil hepimiz. çeşitli olumsuz müzik akımiarının etkisi altındayız. Bunun en ağır yükünü de bizler çekiyoruz. ratıcı gucunden bir şev kaybetmış değıl. Verdığı yeni eserler, orıjınal fıkırlerı ile yıne kendinden soz ettırıyor. Bu yakmlarda D. Paınvels'ın «Dali'ye göre ihtiraslann türü» adh kıtabı geniş yankılar uyandırdı. Sanatçı lle birlikte haftalarca beraber bulunmuş olan yazar, eserınde, I onun bıtmez tukenmez dehasını, kendıne özel dunya goruşunü ga ' yet iyi yansıtmakta; «Dalı, Allaha isyan eo"en fıgurlerin yaratıcısıdır. Tablolarında yeryüzundeki her şeyın sekh değışmiş ve başka bir kişiliğe bıirünmüş olarak gorülur. Klâsik stıle paydos diyen ve eşyalarm, yaratıklann şekillennde bir devrım yapan bir sanatçıdır. Exhıbıtionnıste ekolün kurucusu olarak onu kabul edebılınz. Yenılıkleri bir derın denız, mübalâgaları ise bunu çevreleyen körfezın kıyılarıdır. Şiir dolu yaşantısı onu yeryüzunü başka bir sekılde gostermeye zorlamaktadır. Fıgurlerde gerçek armonileri hıç sevmez, daıma onları bozmaya çalışır. Eserlennde hıçbır sanatçıda rastlanmıyacak bambaska bir kışılık varcfır Alaycı, muzıç ve çoşkun bir üslubu olan bır par let \ irtüozu olarak kabul edebiliriz.» Yine aynı sanatçıyı konu olarak ele alan lkıncı bır eser de geçen hafta yayınlandı. «Dali de Draeger» ısminı tasıyan kitapta eserlerinden vuz kadarının orneklerini vermekte. «Le Monde» Budist falct beş alü saat ağaca asıh kalacak ve yere indiğinde gelecek olaylardan haber verecek ScylanMa Devleti falcılar yönetiyor Deviet yonetımını ılgilendiren bır kararın, yapılacak uluslararası bır anlaşmanın, hattâ bir evlenme hazırlığının bıle falcılara danışmadan yapılamadığı bir ülke varsa, o da Seylan adasıdır. Gerek sosyal, gerekse siyasal hayatta yıldız ilmı ile uğraşan falcıların yerı ön plânda gelir. Ül ke halkı eskı deyımle müneccırr, dediğımız bu kışilere büyük ö nem verir. llerı gelen deviet a damlarının, politik hayatta sivnlmiş kisılerin, hattâ parti grup larının özel falcıları vardlr. Hıç bır Seylanh yıldızların ne tuı bir etki yapabileceğini öğrenmeden bir işe karar vennez ve başlamaz. Diğer budist topluluklarm hiçbirinde rastlamadığımu boş inançlar çok geçerlidir. Herkesin doğum tanhine göre duzenlenmiş bir yıldız falı cetvelı vardır. Bütün ömürleri boyunca bunu geçerli bir tür pasaport olarak kabul ederler Onlara göre bugün astrolojı olarak isimlendirdığımiz bu ıi m sayesindp yddızlara bakarak jeryüzünde meydana gelecek olaylan evvelden kestirme imkânı vardır. Bu kanılarını da İsmı geçen ilmin beşbin yılhk bir geçmişi oltfuğunu söyleyerek gerçeklemeye çalışıyorlar. Eski Adalet ve şimdikı Deviet Bakanının eşı Bayan Trichelam' n açıklamalan ise daha ılginç: «Kocam Seylan asıllı, Malezya doğumludnr. Doğnmnndan hemen sonra ailesi etraflı bir yıldız falı yaptırtmış. Yazılı oldnİu defteri hâlâ saklarım. Banda elli iki yasında sorumln bir deviet adamı olacağı yazılıdır. O lamanlar ülkemiz bir müstemleke idi. Eğer falcılar yıldızlardan okumuş olmasalar yıllar sonra bağımsızlığa kavuşacafımızı ve kocamın Deviet Bakanı olacağını bilebrlirler miydi? Sonra bn defterde pünün birinde yüksek öğrcnim yapan ve zayıf bünyeli bir kızla r'yleneceği yazılı. Nitekim tıp öğrencisi iken evlendlk ve astım rahatsızlığı geçirmiş R0MAN7A MflLI DOKÜMfl MASİNALARI VKTM 2 trikotaj makinası Kullanarak kaliteli kumaşlar imai edebilirsiniz. Eldiven parmağı hazırlama makinası Bere dokuma makinası Üstün verimli • Küçük hacimlidirler • ••••••••• •••••• »»•• » ••••••••» •••••» • •f • • • • AHAS StNEMASINDA T SİHIRLI TABANCA (7 Magnifiche Pıstole) SEA.N FLYXN FERNANDO SANCHO SeanUı 12 00 2 15 4 30 645 9 15 MATÎNELERDEN ÎTÎBAREN Renkli Turkçe Smemaskop BÜYÜK AVANTÜR FlLM İ Kirahk Dükkân MASINEXPORT Bucarest (Roumanie Tâlâgrammes t MASEXPORT Bucarest Çabuk bilgi edlnmek için müracaat : Romanya Ticaret Ateşeliğl ANKARA, Rıza Şah Pehlevi S. 33 Telefon : 12 45 6 0 İSTANBUL, Sıraselvüer C. 143147 Ittihadı Milli Han Tel. : 44 82 61 7 t Boulevard Magheru Tetex : 216 Jhracatçısı : Şişli'de, meydana yakın, Hürriyeti Ebediye Caddesi üstünde 90 metrekarelik kaloriferli dükkân kiralıktır. Müracaat: 63 69 P"' Cumhuriyet KAYIP Sebekeml kavbçttim, hü• • • • • • • • • • » • • • • • • • • • » • kümsüzdur. •» •••••••• » •••••••• • •• • Taner *P*K (Kadar Reklâm; 581;6«68i Çumhurıyet • 5478