Katalog

SABtFE D0RT 19 Nisan 1968 CUMHURİYET YmanrECVET GURESIN SAİPİ KİİHOİ VE CEMİYETİ İsyan körükleniyor Bır gun once Ittıhat ve Terakkının Hurrıyet »ehıtlerı için okuttuğu Mevht oldukça sonuk geçtı Ama Ittıhadı Muhammedi' nm kuruluşu pek şatafatlı oldu Etkılenmıs halk, akın akın Ayasofva Camıını ve meydanmı doldurdu Mevdan, yakınlanndan bıle geçılemez hale geldı Camıde once Mevlıt okundu, lonra bılgı verıldı ve Yerebatan'dakı Cemıyet (Volkan) bınaııoa gıdıldı Cemıyetin kurulus toreninde kuruculardan Saıdı Kurdı de hazır bulunmuş çıkıp bır de nutuk soylemıştır Bakınız Dervıs Vahdetî, 23 mart tanhındekı Volkan gazetesınde torenın bu kısmını nasıl anlatır « saat dört raddelerınde medrese talebeleri (talebei nlfim) onlerınde Bedifizzsman Saidı Kurdî Hszretlerı olduira halde çeldiler. Kendılerinı dıs kapıda karsıUdık. Hazreti Kürdi bizı gorunce davanamadı, sanki iki fisık \e mâsuk kavus.nr gibi bırbırımıze sarıldık. Elele verdık ve camıye gırdık. Talebei nlum'un, baslarındaki sanklar nnr gıbı beyaz, çıçek gtbı ruha rabatlık verıyordu. Hele bunlardakı dınî terbıye kendılerıne başka bır guzellık bahşedıyordu. Hazret, janı Bedıuzzaman, Bediı âletnı Islânrnet, o Kurt elbısesıvle, o meşhnr Kurt tavnjle daıma belınde tasıdıfı bançerıvle, ınanmış olarak kursuye çıktı ve bır nutnk sovledı. Nutku zaptedemedık Daha sonra ben kursuye çıkarak aşağıda jazılı konusmavı vaptım.» Dervış Vahdetı'nın konuşması malum şeylerdır ve jıne o konusmada çapraşık ıfadesıvle Ittıhadı Muhammedi Cemıyetı'nın amaçlannı anlatmaktadır Muhalefetin siddeti, gerici ayaklanmanın ortamının yaratılmasına hrsat vermifti y» Nezaretina fötürülmek Uzre bir arabaya bindlrilirler. Fakat araba Nezarete varmadan Serbestl Basyazan vefıt eder Şakir bey, kaatılm parlak dugmelı kaput gıydığıni, yakasında kınnızı ışaret bulunduğunu ve ilk atesten once «Al mevlân'» dıye bır ses duyrfuğunu »oylemektedır Muhalefetin yaylım TOB4ZLAR ASKERLERİ KIŞKIRTIYOR Olay uzerıne ertesı gıin muhalefet gazetelen şıddeth bır kampanyaya gınsırler Kampanva hem Cemıyet'e, hem de hukumete karsıdır İki gun sonra kaatılın îttıhat ve Terakkı ye bağlı bır subav olması ıhtımalı orta\a atıhr Bu ıhtımal uzerıne \azılar yazılır ve «Al Mevlan'» şeklındekı seslenışın Şakır beyın Ser bestı gazetesı sahıbı Mevlanzade Rıfat beye benzetılmesınden ılerı geldığı, kaatıl ve>a kaatıllerın aslında Serbestı'nın hem sahıbını, hem de başyazarını oldurmek ıstedıklerı ılerı surulur Muhalefetin şıddetını ve bu şıddetın gerıcı ajaklanma ortamının yaratılmasına nasıl fırsat \erdıgını gosterebılmek ıçın o gunlerın gazetelennden ornekler alnlım Meselâ, 27 mart 1325 tarıhlı «tkdam» sovle vazıyorcfu «Gerçek kürriyetin vatammıza henuz dabil olmadıgını, sıvası esaretın bütun çırkınlıklerıvle >erınde dnrdağunn. butün fecaati ıle ıspat eden dun gecekı vahşî cınavet, ertesı sabah bıçare halkımızın temız vuzünde buvük matemin kederini hnsnle getırdi. Şımdiye kadar feliketten ttlikete ıstıbdattan ıstıbdada atılan tstanbnl halkı. dun sabab nazarlan yeni bir iıtıbdadın kâbnsn ile korknya duçar oldnğv halde bir bılınraezlıjın ıstırabı Içınde dolafivor. Serbestı ıdarehanesınin önü, Hnrrıvet şehidı Hasan Fehmi beve son veda feçitini vapmak ve onn bn perışan dnrnm» soksn fizlı knvvete lânet etmek içln akın akın gelen ahalı ile doln bglnnuyordnj» «Serbesti» gazetesı de yayınladığı protesto mektubunda, olajın lstanbul'un en kalabalık >ennde vukubulduğunu belırttıkten sonra yuksek oğrenım gençlığının Mıllet Meclısıne gıderek, Baikan Ahmet Kıza beM gormek ıstedıklerını, oysa Başkanın jandarma çağırıp pencereden de oğrencılen galeyana getırecek sozler sovledığını >azmakta, Ahmet Rıza bejı kınamaktadır. 27 martta «Mıran», hucum dozunu daha da artırarak sojle >a« mıskinlik içındeki bövle bir hükumete biz Osmanlı Hükumeti adını veremevu. Kabraman ordnlsr, askerler, Allahın jtavrelıvle hurnyetı fetırdıler. HürriTPti meçhnl bır çete fırsatı ;animet bılerek Tıldız'dan ıstıbdat dolabını çaldı Babıâlı'nin borle bır çeteve vataklık ettıji tahakknk eâerse, böyle bır Babıâlıri bız fizenmıze hâkim de^il, avağımıza toz olarak bile kabul edemeyız. Artık kâfıdır. fazlasına mılletın tahammulu kalmamıştırj. SAÎDİ NIRSİ tttıhadı Muhammedt CemıyeHasan Fehmı be\ 6 nısan salı tının kuruluşunun ertesı gunu (24 mart) gecesı Galata KopruVolkan'dakı jazılann dozu bıraz suncfe ka\makamlardan Şakır daha artarak devam eder ve nı bevle bırlıkte Karakov den Emıha\et Gazetecı Hasan Fehmı nın nonune geçerken tam ortada bır oldurulmesı ortalığı busbutun ka el sılah patlar l e once Şakır rı^tınp ısjanı korukler bey yaralanır Bunu uç el daha patlama ızler ve Hasan Fehmı vere duser Hafıf varalı Şakır bey Hasan Fehmı nın yere dııştuğunu gorunce, ımdat dıje bağırarak Emınonu tarafına doğru koşar Bır polıse rasgelır Polıs, Şakır be\ı kaatıl zannederek kaHasan Fehmı «Serbestı» gazerakola goturur Kaymakam dutesınm başjazarıdır Ittıhat ve rumu anlatıncaya kadar kaatıl Terakkı Cemıvetıne karşıdır Yem yonetıme, Cemıyete daımt ove\a kaatıller kaçar Ağır varalarak hucum etmektedır lı Hasan bejle Şakır beyı Zaptı Derviş de şahlanıyor Muhalefet gazetelerının gıttıkçe sertleşen hucumundan Derviş Vahdetı elbette faydalanacaktı. Nıtekım 28 mart tarıhlı cVolkan» da »unları soylemekterfır «Hasan' Ey Fatma'nın oflnyla avnı ısımde olan Hasan' Onunla senın aranda buyuk bır munasebet buluyornm. O, anadan babadan mahrnm olarak sehıt edıldı. Sen de onun gıbı oksuz, sen de çarıp olarak sehıt edildın O vezıdılere muhalıf ıdı. Sen de avnı fırkava muarız ıdın. Vtzidıler tslâm hukfimetını zaptetmıslerdı Bunlar da Osmanlı Hukumetını zaptetmek ıstemışlerdır. O, ( Mlahın emrı bıze bıattır) dıvordn, sen de ( 4navasa şerıattır. Ona ıtaat sarttır) dıvordun. N'edır aranızdakı munasebet Hasan! Sen O mosun, voksa O sende mı<> O'na tslâm âlemı kan afladı. Sana da butnn ınsanıvet aglıyor. Gıt Hasan, Ebntalıb m ogluna benden selâm soyle' Vahdetî de ?eliyor, de ve kabulünu nca et'» İki gun sonra >ıne Derviş Vahdeti, « O istıbdada kı Şeref Sokağımn pıs, murdar ellerıyle iera edilıyor boynn efersek kannz bır mıllet olduğumuza dunys kani olacak, mılli hıslerımıı hakarete uŞrajacak. Efmıyelım, bn cinayetlere kat'iyyen boynn efmiyelım. Bnnnn çaresı fimmetın toplanmasıdır» cfıye dozunu bıraz daha ağırlastırır Yme Deırış Vahdeti bır bajka yazıda şunları soyler • «Ta hürrivet sehidi Hasan Fehmı bevın kaatılı bnlunmalı, yahnt malum olan beş kısiyi, Ittlhatçıları vatan hancine çıkarma» lı. Bn ıkısınden baskası mılletın galevanını dnrdnramaz^ Volkan avnı zamanda muhalefet gazetelerını de, gırışeceğı harekete davet etmekte ve şoyle demektecîır • «Acele et Mızan' Ar? ılerı Serbest! Imdat Osmanlı' Sebat et tkdam! Hakperest matbnat, bep hucum edelim! tşte ıstıbdat kalesı, ıste hurriyet şehidı zmcirlere baglanıvor, bize ımdat! dıve kollarını uzatıyor. Kale ıse zavıftır, sıhırle kuvvetlı gozukuvor. Kale nıuhafızları da sıhırle bağlı! tşte Volkan Sancaktarlık \azıfesı ılerlıyor. Arş ılerı! Sehıt olnrsam da sız donmeyınız. Zıra zafer bızdedır. Emın olunnz kı, hak bıztmledir. Mufterıler! Kâmıl'ın namusn ıkmal edıleeektır, ıkmal!» Artık kamu oyu yoter olçude dolmus ozellıkle askerler arasında yapılan propagandal&r meyv a vereck hale gelmıştı Bu arada «Darulfunun» oğıencılerı de vuruvuşe geçıp hukumetten, kaatılın bulunmasını ıstemıslerdı Ustelık tttıhadı Muhammedi Cemıvetı orgutlenme^ını tamamlamıs gıbıdır Önemlı verlerden, lstanbul'un çevresınden Orta Anadolu'dan Hazretı Muhammet ın baskanı bulunduğu bu Cemıyete elbette butun softalar katılacak meselelerı bılmeven cahıl halk Cemıjetı destekhvecektı Avrıca muhalıf basın nasıl «Volkan» ın peşınde gıdıjorsa Ahrar Fırkası da, Ittıhadı Muhammedi Cemıyetı nın vanındadır Fırka Muhammedi cılerın vapacağı şahlanışla kendısme ıktıdar ufuklarının açılacağını hesaplar YARIN : OLAY PATLIYOR Hasan Fehmi nasıl öldiirüldü? BULMACA İSTANBUL Acıhs Drocrara Kuranı Kerim »cıklaması ve vorumu 06 50 Saz eserleri (T0O Kove haberler 07 05 Gunavdın 07 30 Haberler ve hava durumu 07 45 Istanbulda busun 07 50 llanlar ve hafıf muzık 08 00 Hafıf Batı muzı£ı 08 3 Beraber ve aolo Mikılar t 08 45 T»n«otar 09 00 TurktHCTMMCldl 3. 09 15 Keman soloları 09 30 Ovun havaları 09 40 Ev için 10 00 Ara haberler 10 05 Rumba ve Ca Ca lar 10 20 T Yakareelikten sarkılar 10 20 Arkası varın konseri 1100 Sabah 1145 M Bırtandan sarkılar Ara haberler ılânlar 12 00 turkuler : 12 10 Ulkü Yurükoeludan 12 25 Kııcuk orkestra sarkılar 12 40 TKormandan 13 00 Haberler ve R G de bueun 13 15 M Kovancıdan sarkılar 13 30 Reklam Droeramları 14 00 Dans orkestraları 1415 t Cavırlıdan ssrkılar 14.30 K Gulesoelu orkestrası 14 45 A Sensesten turkuler 15 00 Ara haberler 15 05 N H Culhadan sarkıl&r 15 20 Caz dünvasından 16 00 Okul radvosu haberler 1" 00 17 05 Kadınlar faslı 17 30 Kov odası 17 50 Reklam Droeramları 19 00 Haberler ve hava durumu 19 35 Hafıf Batı muzıeı 20 00 Kıza Ritten sarkılar 20 20 Barok rnuzık 20 «0 S Gultekınden turkuler 21 00 24 saatın olavları ılanlar 21 10 A Buvukatamandan sarkılar 21 10 Mercek ve Bocek 21 45 Sonat saati 22 00 Reklam oroaramlarl 22 45 Haberler 23 00 Plaklar arasında 23 55 Ozetler oroeram Kpnanis ISTANBUL IL RADYOSU Acıhs ve Droeram Dıskotecımizden Kucuk konser Genclere muzık Senfonık muzık Peter Paul ve Marv uçlusu Aksam konseri Genclerle beraber Oda muzızı Lıedler ve Ozanlar Hafıf muzık Geee konseri Caz rruzıiı Hafıf Batı muzıeı Program v e kapanış 123456789 Dişi Bond MODESTV BLAISE de sarup 9 Gıyım eşyamızdan, herhangı bır şeyın nıhayet nokta sı YUKAR1D4N AŞAĞIYA: 1 Bır araya getırılmış çıçek gruplan (çoğul) 2 Eskı Yunan mıtolojısıne ait Omıros'un tann mış bir eserı, Karadenız kıyısı devletlerınden birırun parası 3 Gökten ne atsanız çekım kuvveti so nucu onun üştüne düşer, gı bır şeyın "üstu kıvnm' suslenmış ıse bu hale gelmış d3mektır 4 Tersı ılkel toplumlar da «haram» sayılan nesnelerdır, bır gorerlıyi yerınden çıkarma Işf. 5 Benzer ornek, bir emır. 6 GartK SOUJAN S.\Ğ\. 1 Az çok açlıgı gıderecek ka dar yenılmış yeme?c boyle denı lır 2 Yuksek kalıtelı hayal ve ya gerçeğe dajanılarak vucude getınlraış yazı çeşıdı (iki soz) 3 ölenlenn yakınlarına bıraktık lan mal mülk ve para, tersi «en asağı kısım» anlamına bır sözdür 4 Musikı notalarmdala durak ışaretlerınden, bır atalar sözune gore bunun «az» ı bıle çok «zı yan» getınr 5 Eskı bır atalar sozune gore evın efendısı bunu çalmaya koyulursa aıle erkanı 'la gobek atmaya başlarlar, çevrılın cı bır Ermenı kadınının adı belırır 6 Bır çeşıt alkollu ıçkı nın dortte ıkısı, bazan goktekı «ay» m etrafmda peyda olan ha ftf bulutumsu yuvarlak çerçevp ye boyle bır ad venlmıştır 7 Parıs çevresındekı Fransız Cum hurbaşkanlıgı saraymın adı (sov leadığı gıbı yazılmıştır) 8 Ke peze olacak: duruma düşmuş hal Jfl [l 1 •T • • D T t11 [ ı |1 / • •a • • X • i T B D D ••a •fl E9 B a BD ı •• B • T • B • T 2 1 1 1 \ 1 m X \T / Bır edatm kısalülmısı, dünyanm uydusu (Dıvan Edebıyatı) tenml (İran dıh kaynaklıdır) 7 Her hangı teknık bır çalışmada iş gorenlerın şefı (karma soz) 8 Böyle bir kışi1 2 3 4 5 6 7 8 9 nın merhemi olsa kendı başını surer derler Oir renk her zaman jçmek ihtiyacm da olduğumuz. 9 Eskı Mısır tanhınde bu adda bır kaç tabnünacaniD nınmış fıravuıalletlüraij KkU nun adı geçer X1 2 K | 1 K\2 % • zM CÜNKÜ BULMACANLN ŞEKLİ NASIL HALLED1LECEK Yukandaki rakamlı bulmacada sadece 4 tane an^ntar (ıpucu) ve S tane sonuç vardır Boş kalan t? karenın ıçıne 1 dcn 9 a kadar uygnn birer rakam koyarak ve toplama, çarpma, cıkurtma, bolme işaretlerine dikkat ederek soldao suğa ve yukarıdan aşagıya bulmacada goslerıicn sonuçlan bnlunuz Biıaı vaktınızi al» anM. bog raktinizi hoşça geçirnüg olnrsunıut. Tifffany Jones TIFFANY JONES VCtV ILE SCKÜ DUNDEN BUGUNE 38 Anlarmyorum bacağını açabılır, bıklnl gl yıp karnını açabılır de, nıye gogsunu kapatmah zonmda kalsın9 Budalaca toreler, bunlar1 Yümaz hemen başladı Her şeyde boyle ıkı tanık onunde nıkah memuruna «evet» demışlerse, bır kadınla erkeğ n bırleşmelerı hoş gorulür de, ılkın bunu yapnıa mışıarsa aym evlem ayıp sayılır Neden' Ömer Rüstu bey soylendı «Neden» dıye dıye, ahlâkl ortadan kaldıra caksınız Bakın, amcacığım, sevışmek de yemek, ıç melc kadar normal değıl mıdır' Ama kadın nıka1! sızsa, «orospu» damgasını basarlar. Oysa bır kız nıçm evlenır' Geçımını bır erkeğın sırtuıdan sağ lajabılmek ıçın Doğacak çocuğunu bır babava yuklesın dıye Eğer zengmse, ya da kendısıne gu venıyorsa, varsın yatsm dıledığıyle Kım ne kan şır1" Ne\ın hanım biraz ırküdi onun aldığı terbıye de, bır erkeğın kadınlann yanında «orospu» ke'ı mesını kullanması, «dıledığıyle yatsm» gıbi lâfar etmesı saygısızlıktı Ama alışıyordu bunJara da javaş yavaş Yılmaz ekledı Ortada ayıp meselesl yolc, çıkar mesele<!i var Zaten herşey menfaat üstune kurulmuştur Aşk da, evlenme de, dostluK da „ Sosyalızm bu gereğe ujar. Nevın hanım, küçlimseyen bir bakışla onu süzdü Oysa, benım anlamımda, sosyalizm, ahlflk tır Karşılık beklemeden ınsan sevgısidır. Menfaat duygusuyla çelışen bır doktnndır Sosyalıst, herşeyden once gerçekçidır Dun yayı bılır Ve kendısmı aldatmaz1 Kohne kurallan yenıden gozden geçırme lı dıyordu, «boyle gelmis, boyle gıdecek» dıje bağlı kalmamalı eski geleneklere Her şeyın ne denjıi araştırmah Aslında hiç de önemi olmı yan işlere, t&hl&k». «namusıı «şeref» «onur» g bı iocaman kslımeler adma konulmuş, doğa kanunlanna aykın yasalar Kaldırılmalı. Bıraksm lar, keyfmce yaşasın herkes. Hıçbır yasaya uymadan mı? Bundan kımse zarar görmiyecekse, evet. ömer Rtıştü bey kızdı Siz yuzyılların getirdıği medenlyetl yıl:mak ıstıyorsunuz. IUtellığe donmek! Ayla Fena mıî dedı; gUlünç bastalardan kurtulunız, Daha mutlu oluruz. İnsanlar, kendılerine baskı yaptıkça insanlaşırlar, hayvanlıktan uzaklaşırlar. Annesı, Ayla > a Sen Anatole Prance'm «Penguenler Adası» ru okudun mu"> dıye sordu ;orada Allah, bır adadakı pecguenlere ruh verir. Boylelıkle, gorunuşlerıjle değılse de, duşünce ve duygulanyla insrm olan bu hay\.anlar, kendi kendilerme, hıçbır et> kının altında kalmadan, sosyal bır hayat kurmağa başlarlar Yavaş yavaş, kurallar doğar; yasalar konur Ve sonunda, öpkı tıpkasına, bızım ıçmde yaşadığımız toplum meydana gelir Yanı, bütun bu kurallar, bu yasalar, gerekçelere uyu larak yapılmıştır. Başka çeşlt bir toplum da ddşünulemez. Ayla cevap vermedi. Omuzlannı sılkmekle yetındı Şımdı Yümaz «Varoluşçuluğu» anlaüyordu: Varoluşçuluk, bütün on gorüşleri yıkarak, yenıden dusünmekrniş. Bırçoklannın, beUd bu arada amcasıyla yengesinin de, Pansteki existentıalıste kahvelerini görerek sandıklan gıbi, caranın istedıği kıhkta kahvelerde dansetmek değilmış Çok deruı bır felsefeynıış Herşey şüphecılıkle karşılanacak, ve bır daha gozden geçirilocek Çagımızın en büyuk, en lnsancıl duşünürü Jean Paul Sartre, kurduğu bu lelsefeyle, dunyada yenı bır çığır açmışmış Nevin hanınv Herşeyı şüphecilikle karşılamak ve tekrar şozden geçırmek yeni bır fıkır değıl, dedı; yüzyıllar bnce, Descartes, kendisrntn var olup olmadıgından bıle şüphe etmış de, «cogıto ergo sum» «düşunuvorum demek kı vanm» sonucuna vararak bu şupheden kurtulmuş. (Arkası var) U o KJUU T E M I Z . A N K A R A Acıhs Droeram Kuranı Kerım acıklamasl ve vorumu Saz eserleri Kov e haberler Gunavdın Haberler ve hava durumu Sabah muzıeı ^nkarada bueun Her telden Turiculer eecıdı Cocuk ve eelısımi Sabah konseri Arkası varın Ara haberler ılânlar Okul radv osu Hafıf muzik G Sovlerden sarkılar Konser saatı Ara haberler ılânlar N Yılmazdan turkuler Kıbrıs saatı Beraber ve solo sarkılar Haberler ve R G de busun Hafıf muzık Reklam Droeramları Ovun havaları A Melikten sarkılar Albumlerden secmeler Ara haberler ılanlor Okul radvosu T Enemden turkuler F Kozınoeludan sarkılar Plaklar arasında Ara haberler ılânlar Yurttan sesler Kov odası Reklam Droeramları Haberler ve hava dururrı N Akoldan turkuler Ha'ıf muzık Tabıat ve Insan M Guverden sarkılar Trafık Dmlevıcı lsteklerı 24 saatın olavları ılanlar Acık oturum TBMM saatı Habcrler Haftanm bestecisl Gece varısına doeru Özetler Droeram k; ?anıs C JfZ D&Vİ&5a& 1UT1 KÖY İŞLERİ BAKANUGI YSE. GENEL MÜDÜRLÜGÜ 3. Mıntıka Koniroi Âmirliğinden: 1 îzmir YSE 3 Mıntıka Kontrol Âmırlığı 1968 >ılı lcraat prograırunda yer alan jcmesuyu mşaatlarında kulla nıtoıak uzere muhtelıf ebad ve cınste 2273 ton boru mevcut şartnamesıne ıstmaden 6200 sayüı kanunun 34 maddesı gereğuıce tatbık edıîecek esaslar çlahılınde *ekhf ısteme usulu ıle naklettırılecektır 2 Ihale 30/4/1968 pazartesı gunu saat 11 00 de Izmır 847 sokak No 6 da YSE 3 Mmtıka Kontrol Âmırlığı bına suıda toplanacak Âmırlık Ihale Komısyonu odasında teklıf isteme sure*ıvle japılacaktır 3 Isteklılenn 1968 yılına aıt Tıcaret ve Sanayı Odası belgesı veja Esnaf Derneğı belgesı, ısteklı şırket ıse ayrıca ıdare merkeanın bulunduğu yer mahkemesınden ve\a sıcıhne kayıtlı bulunduğu Tıcaret Odasmdan \eya »xr resmî bır makamdan şırketın kayıtlı ve halen faalıyette olduğuna daır bu eksıltmenm ılânı tErıhmden sonra allnmış bır belgejı ıbraz etmesı, sırketm sırkuler'm \eya şırket ad'na tekhflerde bulunacak kımselerın bu şırketlerın vekılı oldugunu eosterır noterce ta=dıklı \ekaletramevı haız olması lâzımdır 4 NaKİıje şartnamesı ve eklen YSE 3 Mmtık» Kontrol Âmırhemde gorulebılır 5 Lstekhlcr tekhf mektuplarını 29 4^1968 tanhı mesaî saatı sonur a kadar vereLjhrler 6 Istckhle ın teklıflet'ne 4 maddede Nazılı e\rak' ekîıverek vermfıtn lâzırndır 7 Postada \akı olacak gecıkmeler ve telgrofla vapılacak muracoatlar kabul edılmez 8 Âmırlığımız ıhalevı ' apıp yapmamak a, parçalara bolmekte veya dıledığme verınekte serbesttır (Basın İ 149314340 4007) özer