Katalog

DI HAB ERLER Amerikada siyahbeyaz çatışması «Siyah iktidar» çığlıklan GUnlerdenberi için için kaynamakta olan «Fisk» Üniversitesinde ninayet dün gece patlak veren olaylar, toplum polisinin havaya ateş açmasmdan sonra ilk hızını kaybederek dün sabaha doğru yatışmışür. Eyalet ve şehir polisi ile zenci öğrenciler arasında, dipcik, taş, tuğla ve şişe gibi silâhların kullamldığı çatışmada bir çok yaralanan olmuştur. Dört saat süren olaylann bir anında, polls, yatakbaneye sığınan zenci öğTencilere karşı göz yaşartıcı bombalar kullanmıştır. Zencilerin de buna, içleri benzin doldurulmuş şişelerle cevap verdikleri görülmüştür. Pisk Üniversit^sindekl olaylar, eyaletin diğer kısımlannda da daha küçük çapta hâdiselere yol açmıstır. Olaylar, son bir kaç yıldır sık sık rastlandığı gibi, beyaz bir polisin sarhoş bir zenciyi tevkife teşebbüs etmesi üzerine çıkmıştır. Olayın, zencilerin sayıca fazla olduğu «Fisk» Üniversitesi civarında meydana gelmesi, zaten Üniversitedekl beyaz öğrencilerin «idart hâkimiyetine» karşı hınç besliyen zencileri harekete geçirmistir. Nasville Polis Müdürü John Sorace, medenl haklar liderlerinden Stokely Carmichael'in cuma gecesi zencilere hitaben yaptığı bir konuşmanın, dün gecekl hftdiseleri tahrik ettigini belirtmis tir. Gerçekten Carmichael, cuma ge cesi, Üniversitede okuyan zencileri «Beyazlann isteklerine artık boynn eğmemeye» dâvet ederek «Sizler Afrikadan geldiniz. Sizler siyahsınız, bunu asla unutmaym ve beyaz adamın hâkimiyeti altına girmekten kaçınıruz» demiştir. Üniversite bahçesinde meydana gelen kargaşalığa katılan 800 kadar zencinin bir kaç arabayı devirdlkleri, camları kırdıklan ve polise hücum ederken «siyah iktidar» çığlıklan arasında nareket ettikleri tesbit edilmiştir. STALIN'IN KIZINA MİLYONLAR TEKLİF EDİLİYOR New Tork (APRadyolar) •4|.I*w8week» dergisi, «Ll|fe» mecmuasının, bütün ' rakipleri yenerek Stalinin kızı Svetlananın hâtıratını yaymlâma hakkını elde etmiş görünmekte olduğunu yazmıstır. «Newsweek» e göre, «Life», Stalinin kızı ile, tsviçrede saklandığı yerde, diplomatik kanallardan temasa geçmiş ve herhangi bir yayınevinin verebileceği paranın çok üstünde bir para vermeğe hazır olduğunu kendisine bildirmiştir. Mecmuaya göre, Stalinin kızı, şimdi, hâtıratının bir Amerikan mecmuasında çıkmasım tercih ettigini söylemiş fakat bir memlekete yerleşmesine izin verilmeden önce hâtıratını yazmağa başlayamıyacağını bildirmiştir. Diplomatlar, Svetlananın Amerikaya yerleşmek istediğini söylemişlerdir.. Svetlananın hâtıratı için şimdiye kadar en çok parayı teklif eden Alman «Stern» mecmuası olmuştur. Stern, Stalinin kızına 250 bin dolâr (takriben iki bnçnk milyon TL.) teklif etmiştir. Yeni Delhide bulunduğu sırada Svetlana ile temas »tmiş kimseler, Stalinin kızının, babası hakkında bilinmeyen gerçekleri dünyaya açıklamak maksadiyle Batıya kaçtığını bildirmişlerdi. Hükumetlnln hade bu hafta betli olacah (Dış Haberler Servisi) Yunan |g WAITER n i LIPPMANH Sunay ve Truman Doktrini Sarayda Türkiye Cumhurbaşkanı şeverilen akşam yemeğinde, Başkan Johnson benden, Truman doktrinine karşı olduğum için 1947 de Türkiye ve Yunanistana askerî ve iktisadi yardıma muhalefet etmiş biri olarak söz etti. 1111 n II1IIII H Nashville (Tennessee) (a.a.AP) GERİLLA AVC1LIĞI Bolivya'da, La Paz bölgesinde, askerl birlikler, gerilla faaüyetlerine engel olabilmek için arama tpramaya çıkmışlar ve sol eğilimli milliyetçi f erillalara hücuma geçmişlerdir. Gerilla birliklerinin bava Ve kara taarruzuna başladıklan beUrtilmiştir. Pnnta Del Este Zirve Kopferansına hazırlık Amerika Devletleri Dışişleri Bakanları toplandı DIŞ HABERLER SERVISİ TtNA Başbakan Kanellopulos, bu hafta sağcı hükumetinin Parlâmentodan güven alıp hayatta kalıp kalamıyacağını ortaya koyacak bir imtihan geçirecektir. Millî Radikal Birlik Partisinin 65 yaşındaki lideri, Parlâmentodan guven alamadığı takdirde, Meclısi feshetmeyi ve 45 gün içinde genel seçimlere gitmeyi tasarlamaktadır. Kanellopulos'un Parlâmentodan güven alması ihtimali çok zayıftır. Son dakıkada devrilmekten kurtulmak için kuçük partilere güvenmektedir. Çünkü, Kanellopulos'un güven alamaması halinde küçuk partileri kayıran yeni bir seçım kanunu tasansı r"afa kaldırılmış olacak ve bundan da kuçük partiler zarar göreceklerdir. 39 üyesi bulunan Liberal Demokratik Merkez Partisi, Çaı^ şamba gunü Kanellopulos'un 100 üyesi bulunan ERE Partisinden kurduğu hükumetini Parlâmentoya takdim edişı sıra sında toplanyıyı boykot edeceğini bildirmiştir. A Bu, doğru değildir. Dolayısiyle Truman Doktri ninin ilân edüdiği 12 Mart 1947 tarihinden sonra yazdığım ilk makaleyi tam metni üe tekrarlıyorum. Makalem, 15 Mart 1947 de yayınlanmıştı ve «Pobtıka mı, Haçü Seferi mi?» başlığını taşıyordu. Resmî rapor WASHtNGTON, ( » A ) 27 ocak gunu «Apollo» uzay aracının fırlatılması için denemeler yapılırken kapsulde çıkan yangına bir elektrik kısa devresinin sebep olduğu, yangının sebeplerini inceleyen bir hükumet heyetinin dün açıklanan raporunda belirtilmektedir. Rapor, uzay araçlanndaki güvenlik tedbirlerini tenkid etmektedır. Bütün muhalefet, Kanellopulos'un cekilmesini ve yerine herkesin güvenini taşıyan ve seçimleri hazırlayacak bir intikal hükumetinin iş başına gelmesini istemiştir. Kanellopulos'un, fikirlerini de ğıştirmeleri için gizliden gizliye küçuk partilerin liderleri ile konuştuğu bildirilmektedir. Güven oyuna cuma gunu başvurulacaktır ve Kanellopulos'un o zamana kadar durumu değiştirebileceği kanaatinde olduğu belirtilmektedir. Kargaşahklar çıktığı takdirde 28 mayısta yapılması kararlaştınlmış olan seçimlerin süresiz tehir edilmesi de muhtemeldir. P Amerika yietnam'da sızmalan üıueyecek çoli pahalı bir pistem ' Jcurnyor CTJTA DEL ESTE, (URUGTJAY) Amerikan Devletleri Teskllâtı (OAS) Dıslslerl Bakanlan 12, 13 ve 14 nlsanda yapılacak Zirve Konferansını hazırlamak üzere Punta Del Este'de toplanmışlar ve ealısmalanna baslunıslardır. Usül meselelerinin incelendiği ilk oturum, gizli yapılmıstır. yeleri Başkan Johnson'un Kon Dışişleri Bakanları bu toplanferans çahşmalan sırasında vetılarda, Devlet Başkanlarının gelecek Cuma günü parafe edeya daha sonra bir açıklama yacekleri bildirinin metnini incepacağmı söylemişlerdir. Fakat lemişlerdir. Bildirinin önemli bu açıklamamn mahiyetine deiki noktası şudur: ğinmekten kaçmmışlardır. Gelecek 15 yıl larfında, Lâtin Amerika Ortak Pazarının kurulmasım taahhüt etmek, Amerikanın, piyasasında, Lâtin Amerika mamullerine da ba geniş yer venneyi vaadetmesi. Başkan Johnson'un Lâtin Amerikaya vaadedilenleri yerine getirebilmesi için kongreden «açık bir çek» alamamış olması yüzünden, Punta Del Este'de toplananlar arasında ancak «mu New Tork (a.a.AP) tedil bir iyimserlik» hüküm »ür mektedir. Dean Rusk da, Kon«Newsweek» dergisinde Kugre'nin reddinin başkan için «bü zey Vietnamlıların 17. enlem yfik bir darbe» olduğunu kabul dairesinin güneyine sızmalarını etmiştir. kontrol altına alabUmek için öteyandan Amerikan Devlet •elektronOc erken ayanma ve Başkanlan bugün Punta < Del natlayıa aıayın» sistemlerini ge Este'ye gelmis olacaklardır. * liştirmek,%Jtre «Glzll anrçtırTarihl Zirve Konferansın* malar» tçbl" Amerikanm milkaç Lâtin Amerika Devlet Basyonlarca, dolftr harcıyacajını kanının katılacağı henü» belli yazmaktadır. değildir. «Newıweek», ristemin MS, ısı Bolivya Cumhurbaşkanı Rene ve görme dedektörlerinden mey Barrientot Zirve Konferansına dana geleceğini. hattâ laser 15ın katılmıyacağını kesin olarak bil lanndan dahi faydalanılacağını dirmiştir. Denize çıkışı bulunmayan Bolivya Amerika Devbildirmektedir. let Başkanlan, 187984 «Paaifik Dergi yeni sistemin arajtınlSavaşı» sırasında Bolivyanm masına Savunma Bakanı RoŞiliye kaptırdığı kıyınm kendibert Mc Namara sayesinde başsine geri verilmesini görüşmeyi lindığını, zira Mc Namara'nın reddettikleri için Konferansı daha önce askerden annmı? böl boykota karar vermiştir. «enin güneyinde bir «bekci knv Nikaragua Devlet Başkanı Avetl» bulundurulması yolunda nastasio Somozanın erkek kariskerlerden gelen bir teklifi, deşi ise dün bir kalb krizi ge Vietnama 250 bin kişi daha gönçirdiğinden, Konferansa katılıp dermeyi gerektireceğinden redkatılmıyacağı da çüpheli hale detmis olduğunu belirtmiftir. gelmiştir. «B52» Ekvator ise Amerikanın iktisadî ve öteki yardımlan kifaöte yandan Amerikan yetsiz olduğundan konferansı b52» bombardıman jet uçağı boykot edebileceğini Cumartedün sabah Taylanda inmiştir. si günü söylemiş, fakat bu ihtadün Taylanda gelen üç uçak, rı ciddiye alınmamıştır. Taylandda üslenerek Güney ViHOŞ KARŞILANMADI "•tnamdaki Vietkong üzerine aDean Rusk Ekvatorun ihtan kmlara başhyacak olan 30 veya na karşılık vermemiş fakat A40 «b52» dev bombardunan uça merikaya bu hücumun gereksiz ğının öncüsüdür. ve haksız olduğunu söylemiştir. Sekiz motorlu ve kamuflaj iEkvator'un hücumu sert bir ifa çin özel sekilde boyanmış uçak deyle ve Dışişleri Bakanlan lar Siam körfezinde Bangkokun toplantısının açık bir celsesin160 kilometre güneyindeki yeni de yapıldığı için öteki Lâtin AUtapao hava üssüne inmişlermerika temsilcileri tarafından dir. Uçaklar Utapaoya 5.000 kida hoş karşılanmamıştır. lometre uzakhktaki Guam üsöte yandan bazı Lâtin Ameri sünden havalanarak bir bomka Temsilcileri Başkan Johnbardıman uçuşunu tamamlamış son'un Punta Del Este'ye gelilar ve Taylanda inmi§lerdir. şinde Amerika'nın Lâtin AmeTayland Hükumeti, geçenlerrika ülkelerine yapmakta oldu de Amerikanın «b52»lerin Tayğu yardımda yeni gelişmelerden landda üslenerek Güney Vietsdz edebileceğini öne sürmeknamdaki hedeflerine daha yatedirler. Amerikan heyetinin ükm bulunmaları yolundaki talebini kabul etmişti. Tayland'da üslenmekle b52 ler, Guam'a gidiş gelişlerinde harcadıklan kadar çok benzin harcamıyacaklardır. Kıymetli annemlz (Başkan Truman'ın mesajı, ayn ayn ele aünması gereken iki bölümü ihtiva etmektedir. Birincisi Türkiye ve Yunanistanın para, malzeme, teçhizat, sivil ve askerî personel ile desteklenmesıdır. Diçerr de, desteğin Türkiye ve Yunanistana da teşmil edilmesinin «kapsadığı büyük tehlikeler» e ait sözlerdir. En dikkatleincelenmesi ve enine boyuna tartısılması gereken işte bu ikinci bölümdür. Başkanın «Birlesmiş Milletler Yasasım cebir gibi metotlar, siyasi sızma gibi desiselerle çiğneyerek status quo'yu değiştirmek» şeklinde belirttiği gibi, Amerikanın Ortadoğuya müdahalesi için yeterli pratik, insanî ve stratejik sebepler vardır. Kongrenin Ortadoğuya müdahale yetkisini onaylaması için sebepler yeterlidir. Fakat bunun için bundan böyleki müdahalelerimize genel ve evrensel bir karakter verecek yönde oy kullanması gerekmez. «Büyük tehlikeler» i ihtiva eden ikinci bölumle ilgili olarak, Alexander Pope'un şairlere heyecanla şiir yazıp soğukkanlılıkla tashih etmeleri öğütüne kulak verirsek isabetli hareket etmiş oluruz. Meydana gelebilecek sonuçlar öylesine muğlak, öylesine şümullü ve öylesine tumturakh bir tarzda belirtilmiştir ki, bunlardan geçerli bir politika çıkanlamaz. Her mânaya, herhangi bir mânaya gelebilir veya pek az anlam taşjyabilir. Bu tür sözlerin hâd gerginlik ve karışıklık devresinde bir Devlet Başkanının ağzından çıkması, basiretsizliktir. Güclü bir hükumetin açıklamalan kesin olmalı ve boşluklar ihtiva etmemelidir. Gerek tehditlerinde, gerekse vaadlerinde zikri fikrini aşmamalıdır. son para yatırmatarîlıine Bir îngiliz tuhaflığı sandığımız ölçülü, temkinli konuşmak, aslında sorumlu ve tecrübeli bir diplomasinin özellığidir. Dünyanın sorumluluğunun Amerikaya ait olmadığı günlerde pek hoşumuza giden genellemeler, artık bize göre değildir. Bir büyük devletin kaçınmayı öğrenmesi gereken tutkulardır. önce yumruk sallayıp sonra parmak oynatmaya benzer. Bu eğilimi Başkanın konuşmasında da görüyoruz : «Silâhh azınlıklar veya dış baskılann bâkimiyet teşebbüslerine karşı direnen bür halkları desteklemek, Amerikanın politikası olmalıdır.» Fakat «yardımımızın öncelikle malî ve iktisadi olması gerektiğine inanıyorumj. Hemen arkasından bir hayal kınklığı yaratacak büyük bir vaadde bulunmaktansa, evrensel bir politika yerine bir Amerikan Ortadoğu politikası çizmek daha iyi, çok daha az tehlikeli ve çok daha etkili olacaktır. Adını ağzımıza almamak yerine Sovyetler Birliğine doğrudan hitap etmeli ve demeliyiz ki: Baskı karşısında Türkiye ve Yunanistanı takviye ediyoruz, Amacımız Yunanistanın Yugoslavya, Bulgaristan ve Amavutlukta yetiştirilmiş çeteler tarafından işgalini önlemek, Türkiye ile Sovyetler Birliği arasındakl meselelerin kuvvet yoluyla değil, müzakerelerle çözümlenmesini sağlamaktır. Ve bu özel garantinin himayesine paralel olarak, bu iki ülkenin millî hayatını canlandırıp güclendirmek amacıyla ekonomik ve malî yardımda da bulunuyoruz. ölçülü konuşmak Tehlike işareli Kesin bir Ortadoğu politikası çizmenin faydası, düzeni muhattrtM âmacryla denetlenebilmesidir. ldeolojik bir haçlı seferinin tehlike işaretini taşıyan muğlak bir evrensel politikanın ise sının yoktur. Denetlenemez. Kötü etkileri önceden kestirilemez. Herke» kendi korku ve ümitlerine göre yorumlar ve siyasi gruplann ulusal işbirliğinin nazik ve istikrarsız olduğu ülkelerde, iç çatışmalan kışkırtır.) 1947 de işte bunları yazmıştım. Makalem, Türkiye ve Yunanistan lehine yapılacak ve desteklediğim sınırlı bir müdahale politikası ile, Truman Doktrininin karşı olduğum evrenselliği arasındaki farkı ortaya koymuştu. [Bu makalenin Türkiyede neşir hakkı yalnız «Cnmhuriyet» gazetesine aittir.] DIŞ BASINBA TÜRKİYE Türkiye Amerika f f â | e w York Times», «The Christian Science Donitor» ve «WasM bington Star» dan sonra Amerikanın en nüfuzln ve ciddi ga• " «etelerinden «Washington Post» ta Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay*ın ziyareti dolayısiyle Türk • Amerikan ilişkilerini eleştiren bir basyazı yaymlanmıştır. «Washington Post» gazetesine gö riyle iyi bir bamle yaptığı tfade re, Ankara ile Washington arasın edilmiştir. «Washington Post» gazetesi, Tür daki 20 yıllık yakın bağlar, Türldyeye güvenlik ve yansı as kiyenin, NATO nükleer plânlama kerl, yansı da iktisadi olan 5 grupuna dahil edilmesinden sonra Washington toplantısmda, milyar dolar yardım sağlamıştır. son Pakat bu yakın bağlar sebebiyle nükleer kara mayınlan üzerinda Türkler, güvenlikleri sağlandık bir teklif öne sürdüğünü belirtelan ve güvenleri arttığı için, A rek, Washington'un bu teklifi göz merikaya olan bu bağlılığı gerek önune alması gerektiğini yazmaK siz ve bıkkınlık verici buhnaya tadır. Ancak, gazeteye göre, bübaslamışlardır. Gazete, bu bağlı tün bu tedbirler, Türk miUiyetçilığa karşı kamu oyunda uyanan liğini hiç bir şakit «yatıştıramıyatepkinin başlıca sebebinin, Kıbns caktır». Daha geride, Türkiyedeki buhranı olmadığını, diğer bir 1 20 bin Amerikan askerinin durufadeyle «Kıbns luhranmın, uya mu gibi çapraşık bir konu vardır. nan boşnutsnzluk için bir sebep Türkiye, 1970 yülarında iktisadi değil, bir vesfle teşkil ettigini» be bakımdan kendi kendine yeterli Urtmiştir. Ruslar ise, kamu oyun bir duruma gelse, dahi, genis asda Amerikaya karşı uyanan bu ce kerî kuruluşu Amerikan desteğireyanı istismar etmekte gecikme ne dayanmaya devam edecektir. Gazetenin makalesi şöyle devam mislerdir. Makalede, Washington*un, son etmektedır: hissiyatm alevlenmesinden önce «Türkiye ile Sovyetler Birliği imzalanmış olan ikili askerl an arasındaki ilişkilerde kaydedilen laşmalan yeniden gözden geçir gelişmelere rağmen, (Türk ordumeye razı olduğu, başlıyan görüş su, daima bir Sovyet müdahalesin melerin, çapraşık ohnasına rag den çekinilmiş olduğu için. ffüçlü men Sunay Johnson görüşmele durumda bulunmak zorundadır.» Y.l.nmçekilişinestde TEŞEKKÜR FATMA ÖĞÜN'ün Radha Krişnan çekilmeye kararlı TENt DELHt, (a.a.) Hindistan Cumhurbaşkanı Sarvepalli Radhakrişnan, gorev süresi 12 mayısta sona erdiğinde yeniden seçilmek üzere adayhğım koymayacağını açıklamıştır. # Muhalefet, Cumhurbaşkanı adayı olarak Yüksek Mahkeme Başkanı Kola Suddaraoyu gösterirken, Başbakan Bayan Indira Gandi de, simdiki Cumhurbaşkanı Yardımcısı Zakir Hüseyinin adaylığı çevresinde Kongre Partisinin birlesmesini sağlamaya çalısmaktachr. Gülhane Tıp Akademisinde te davisi süreslnce insan üstü bir gayret ve ihtimam gösteren ba^ta Akademl Komutanı Prof. Dr. Tumg. Necml Ayanoğlu olmak üzere Prof.Dr.Halit KamgözenJ'rof. Dr. Alb. Fahir Sanel, ProJ. Alb. Alâaddin Doğru. başasistan Edip Yüce, Dr. Bnb. H. Öncan, DT. Bnb. H. Sarkım, Dr. Tzb. Ö. Özkarakaş, Dr Yzb. N. Cerşit. Dr. Yzb. Y. Lağmanl, Dr. Yzb. H. Yaramış, Dr. Ütğm. Y. Atan, Dr. Otğm. T. Tunçel, hemslre S. Özgür, ve diğer hastahane personeline sonsuz teşekkürlerimlzi 1unmayı vicdanl bir borç bilirlz. Evlitlan ıdını Tuğg. Mosa Cumhuriyet 3796 "Enlant Terrible 1967 Y1UNDA YEFAT İstanbul Elektrik Şirketi eski Müdürlerinden Osman Kemal Görener veiat etmiştir Cenazesi 11 Nisan salı günü ı öğle namazını mütaakıp Göztepe Camiinden kaldınlarak Sahrayı Cedit Kabristanına defnedilecektir. AİLESİ Cumhurivet 3802 ZIRAAT BİHIASI ngilterenin unlü «The Times. gazetesi, yazar ve milletvekili Çetın Altanm dokunulmazlığnun kaldmlmasının istenmesi ile ilgili haber y yorumyyaymlamıştır: y ş Türk solunun müthiş çocuğn gandası yapıldığma dairdir. (enfant terrible) Çetin Altanm mil Altan yıllardan beri, sosyal adaletvekili dokunulmazlığının kaldı letsizhğe, Amerikan emperyalizminlması yolundaki ilk adım, bir ne, yabancı sermayeye ve bozukParlâmento Komisyonu tarafından luklara karşı mücadele etmektedir. atıldı. AP'nin Parlâmentoda çoğunluğa tktidardaki tutucu AP"nin üçte sahip olmasına rağmen, birçok göz iki ekseriyette bulunduğu bu Ko lemciye göre Altanm dokunulmazmisyon, daha üst kademedeki ko lığınm kaldırılacağı şüphelidir. misyondan Altanm dokunulmazlı 1960 danberi sadece bir milletvekiğının kaldırılmasmı isteyecek şe linin dokunulmazlığı, orduyu kükilde oy kullanmıştır. Böylece mu cük düşürücü sözler söylediği için hakeme edilebilecek olan Altan, kaldırılmıştı. TİP üyesidir. Altan, ozellikle üniversite öğKomisyonun Başkanı, Altanm a rencileri arasında büyük taraftar leyhinde 23 iddianamenin bulundu kitlesine sahiptir ve bu AP için tah ğunu belirtmiştir. Oylamada, Al rip edici bir hüviyet arzetmektedir. tanın dokunulmazlığmm yedi dâ Bir AP milletvekili Altan için: «Bu va için kaldınlmasına karar ve sefer onu elimizden kaçırmıyacarilmi? ve bir milletvekilinin katıl ğız» demiştir. madığı oturumda, bire üç lehte oy Eğer bu sözler gerçekleşirse, AP sağlanmıştır. Iddialarm çoğu sol ba Türkiyenin küci'k, fakat gelişen so sında yayınlanan Altanm yazıla lu için güçlü bir kahraman yararmda, kanun dıjı komünizm propa tacak demektir. I ,