Katalog

CüMHTJRİYET 19 Mart 1967 SAHtFE ÜÇ D I S H A B E R L E R İKI YILLIK SESS1ZLİKTEN SONRA Nixon ve Svetlana ı ovyet yetkililerinin, Mosko'vaya, ajaklanna kadar gel|miş Nison'la goruşmeyi reddetmeleri, her şeyden once diplomatik nezaket kurallan ile bağdaşmaz. Ikincisi ve daha onemlisi, olajın yaratabileceği olumsuz siyasî sonuçlardır. Nixon, rastgele bir Amerikan vatandaşı değildır. 1952 ile 196» arasmda ikı devre Başkan Yardnncılığı japarak Amerikanın (2) numarah sorumluluk mevkiini işgal etmiştir. 1960 da Cumhuriyetçilerin Başkan adayı olarak müteveffa Kennedy'le >anşmış ve ancak kıl pajı ile yenilmiştir. Beğenmesek, renksiz de bulsak, Cumhuri>etçilerın 1968 muhtemel Başkan adajları arasmda bugun için en fazla tutulanı ve nufuzlusudur. Ağzından çıkanlara kulak verilen ve hareketleri Amerikan kamu oyunca yakından izlenen bir liderdir. Dolayısıyla Nixon'ın reddedilişi sadece kendisine değil, aynı zamanda kalabalık sempatizan kutlesine. hattâ tum Cumhuriyetçi Partiye verilmiş kaba bir cevaptır. Kremlinin milletlerini «îyiler» ve «Kotuler» olarak ikiye ayırmannı Nlxon'ı sevmeyenler ve Moskova VVashington yakınlaşmasının en ateşli taraftarları dahil, Amerıkalıların hoşgoru ile karşılanması beklenemez. Yarm Cumhurijetçiler iktidara, Nixon da Başkanlık veva Dışişleri Bakanlığı gibi sorumlu bir mevkie yeniden gelirse ne olacaktır? Olayın bazı çevTelerce Sovyetlerin barış Içinde beraber yaşama siyasetlerinin sadece belirli liderler ve gruplar için geçerll olduğu biçimlnde yorumlanması mumkundur. Sovyet tarumunnn Amerikadakl Doğu ile Batı arasmda kopruler kurulması akımina karşı hiç de kucumseneme>ecek direnişi kuvvet lendirmesi tehlikesi de vardır. Ojle bir direniş ki, basit bir Sov>et Amerikan Konsolosluk Andlaşmannı Senatoda neredeyse üe yıl bekletmiştir. Moskovanın Nixon'a reva görduğu muamele ile Amerikanın Svetlana meselesmdeki titizlik ve hassasijeti arasında bir ilişki kurmamak guçtur. VVashington sırf Doğu ile Batı arasına kopruler kurulması akımı zarar gormesin duşuncesijle Stalinin kızınm sıvasi iltıca talebıni hıç değilse şımdilik kabul etmemış ve olayı gizlemeğe çalışmıştır. Halbuki soguk harbin olaııca şiddetiyle hukum surduğu gunlerde, bırakmız Stalin gibi spektakuler bir ismi, Batıva sığman, «hurriyeti seçen. ufak tefck klmscler bile propaganda amaçları için istismar edil(Arkası, Sa. 7, Sü. 8 de) Sovyetlerin pilotlu bir uzay laboratuarı atmaları bekleniyor (D19 Haberler Servisi) OSKOVA Sovyet pilotu uzay uçuşlanndaki duraklama, insan oğlunun uzayın boşluğuna ilk adımını atışmın ikinci yıldönümü olan dün, üçüncü yılına girmiştir. KÜLTUR İHTİLALİ 0N YILLAR BOYU SÜREBİLİR ARIS (Ozel) «KuHdr ihtilâli çok zorlu bir istir. On yıllar boyu surebilir. SosyaUst ideolojinin, burjuva ideolojisini kesinlikle alt ettiğini gorebilmek için en azından bir yüz yıl beklemek gerekir.» Pans'teki Çin Elçılığınin kültür işlerıyle gorevli Musteşan Chang ShıhChen, Yuksek Iktısat ve Tıcaret Okulu oğrencüerıne kultur ıhtılâlıni bu sekılde ozetlsmıştır. Çın diplomatına gore, bu ihtilâl de dığerlen gıbı yurt dışına yayılamaz. Fakat beynelmılel komunızm için yeni bır çığır açmıştır ve dunya proleteryasma ornek teşkıl etmıştır. Sovyetler Bırlığınde de yenıhklere doğru eğılım vardır ve bu onların çok lehıne olacaktır. Chang ShıhChen, konferansmın sonunda oğrencılerin sorulannı cevaplandırmış ve kendılerme dağıtılmış olan Mao'nun kırmızı kap lı kıtabını ımzalamıştır. SORVLARA CEVAPLAB •• •• Hindistanda kuraklıga karşı ölüm kalım mücadelesi basladı ıhar eyaletı Başbakanı Smha'nın dun belırttığme gore, eyalette başgosteren kıtlıkla mucadele bır olum kalım meselesı halıne gelmıştır. Eyaletın 35 mılyon nufusu açlık sıkıntısı çekmektedır. Koylerde susuzluktan bınlerce hayvan olmektedır. Başbakan Sınha, basın sana>ıı ile uğraşanlardan eyalete acele yardımda bulunmalannı istemıstır. Öte yandan Yenı Delhıde dun sabah parlmentonun ortak bır toplantısında konuşan Hmdıstan Cumhurbaşkanı Sarvapalh Radakrışman, Başbakan Indıra Gandı'nın yenı hukumetının gıda meselesını çozumlemekte olduğunu, 1971 yılından ıtıbaren Hındıstanm yabancı ulkelerden gıda yardımı ıstemıyeceğmı, 1976 yılından sonra ıse dıs ıktısadi yardım almmayacağım soy lemıştir. Bu arada Kongre Partısı dun yenı bır seçım sonrası buhranıyle karşı karşıya gelmıştır. Buhramn sebebı, Haryana eyaletı Yasama Mechsinde 13 mılletvekılının Kongre Partısmden ayrı lıp muhalefet partısıne geçerek salt çoğunluğu kaybettırmelerıdır. Nıtekım, adı geçen 13 mılletvekılı, dun Kongre Partisının Meclıs Başkanlığına aday gosterdığı kımsenın aeçılmesıni onlemışlerdır. Aşırı sağcı «Jana Sangh» Hindu Partisının hâkımıyetınde olan muhalefetın lıderı eyalet valısine başvurarak, 81 uyelı meclıste 44 uyehğı elınde bulunduran muhalefetın yeni bır hukumet kurmasını istemıştir. Boylelikle Harvana, Kongre Partisının dışındakı partılerin ış başında olacağı yedıncı eyalet olma ".olundadır hadiseler arasmda Yeni Delhi (a.a.AP) Halk Partisi'nin hâli ve islikbali on zamanlarda Halk Partisinin, daha doğrusn Halk | Partisiniı • idare eden yöneticilerin durumu pek içı açıcı değildir. Hele bizim gibi eski parti mensuplan için yürekler acısıdır. Burada kimin neler söylediğinl ve söylemediğini sayıp dökmek, zaten iltihaplanmış olan vaziyeti büsbfitün kotuleştirir. Onun için ben bizim bir kaç gazeteci arkadaşın ısrarla yaptıklannın aksine olarak bu mevzua kanşmak istemem. Hele taraflardan birinl sıkı sıkı tutarak Bu iş bir lâftan çıktı.. «Ortanın solu» ve fena trete edildigl için bugunkü hâd şeklini aldı. Zaten biz «söz» e, «kelime» ve, hulâsa «lâf» a çok önem veririz. mânaya değil. Bu, oldum olası boyledir. Yakm tarihimizde «Murad» ismi, «Reşad» ismi vasak edilmişti. Sultan Hamid devrinde «Sarayburnu» hakkında mânah lâf edilmezdi. «Yıldız» lâfı söylenmezdL. neden?. O belli değil.. Ve boylece bır ortanın solu.. ne orta bıraktı, ne sol bıraktı gördüğunüz gibi once bütfin teşkilâtın, sonra Türk efkânnın önfinde her biri bir kaç defa Vekil olmus ve devlet idare etmi C.H.P. yöneticileri peri alınması mümkun obnıyacak sözlerle birbirlerine girdUer.. Mantıktan ziyade öfke, fikirden ziyade dedikodu bu büyük partinin Braintrust'ünü tahribe çahsıyor. Ziya Pasanm meşhnr mısraını biraz değiştirerek; «Kımdendlr Üâhl glne bu mekr bu fltne?» diye tekrarlamamak elde değil.. Bu kadar kâmil, bu ka • zeki ve müdebbir adamlann toplandığı bir heyetten veya etraftan bir sâkin adam çıkıp: Yapmayın yahu! Kınlmış d9> kfilmüş ne var? diye işi yatıştırmadı.. o kadar bekledim... Çıkma dı bu adam.. belki çıktı da sözünü dinletcmedi. Bana Halk Partililer geliyorlar. Aman; parçalanmıyalım.. bir şeyler yaz! diyorlar. Bugüne kadar sustum.. ama bugun bu satırlan yazmaya mecbur oldum.. kurultaya ve taraflara rica ederim: Sakın haaa! Bu meseleyi par tryi zedeliyecek bir yola götıirmeyin! Birbirinmn kafasını gözüntt yannız! Ama Halk Partisini parçalıyacak kararlar ve tutumlardan şiddetle kaçmınız! Yoksa vebali ilelebed boynunuzdadır. Bu sene benim Halk Partisine kaydoluşumun 40 ıncı yılıdır. Partlden hiç bir şey beklemiyorum. O da benden beklemiyor sanuım; ama kendi kendini yaralamasını da lstemryorum. Bu dileğim.. temas ettiğim tamamen bu kavga dışında kalan ve partinin iyiliğinden baska bir şey istaniyen kimaelerin müşterek temennisidir. Ne kadar kotü niyetlerle malul aarunrsa sanılsın bu temenni Halk Partisi için en hayırlı yoldur. Bence şu çatlağı yamayın da bir müddet sonra ortanın solu kanaatini de munakaşa edersiniz. Ama böyle birbirınizin fcanına su samıs halde iken değil.. Demek ki Halk Partisi de kâmfl, ağrrbaşh, mutedil ve ileriyi gören tecrübeli idarecilerini kaybetmiş. Bir tanesi çıkıp da: Çocuklar ne yapıyorsunuz? demiyor. Aksine herkes tuttuğu tarafı.. Habire! diye Vozıştuıyor. Sanki horoz doğüşii! Ben hâlâ nevmid olmuş değilim.. Umahm ki 14 Nisan kurultayı bu faullü oyunu durdursun ve ber şeyi nizam, akıl ve karşılıkb hiirmet çerçevesine soksun! Hoca eşeğini kaybetmiş. An. yor.. ken hafif hafif türku söylermis.. birisi sormuş: Ne dolaşıyorsun Hoca Efendi? Eseği kaybettün de onu anyorum. Insan eşeğini ararken manl mi çağuır? Valla! Bir ümidim şu teperun ardında kaldı. Orada da bulamazsam, sen o zaman djnle benden yamk mâniyi!.. cevabım vermis. Inşallaah boyle yanık mâni okumaya mecbur kalmayız. B. FELEK B M P iz Partisi bir darbe yedİ . . na muhalefet partisi olan Mu, hafazakârlar dun yaptıklan bır ^ seçımde kolay bır zafer muhalefet partısı o iktidareldenaederlerken, seçrmler, an Muhafazakârlar dunyeni bir d&rb* dakı Işçı Parüsıne yaptıklan bir ara secımde kolay bir zafer daha ındırmışlerdır. ^P • /f|Cff/fZ ** Londra (a.a.AP) A Sovyetler Bırlıği 18 Mart 1965 de, «Voskod2» uzay gemısıyle yapyenı bir denemeye gırışmış ve Kozmonot Aleksı Leonov, uzayın boşluğunda 10 dakıka kadar dolaşmıştı. Ne var ki, Leonov'un ıki gun suren yolculuğundan bu yana, tam ıkı yıldır Sovyetler uzay yanşmda Amerıkayı âdeta tek başına bırakmıştır. Gemıni uzay araçları peşı sıra roketler kırarken, Sovyetler pilotlu bir denemeye gırışmekten kaçınmıştır. Bunun bir sebebı, uzay uçuşlarının çok masraflı oluşuna bağlanmaktaysa da, • AMMAN ~ Suudl Arabistan Kıralı Faysal, dort yıldanberi iç savaşa sahne olan Yemenden, Mısır bırlıklerının çekılmesınl ve halka kendi kaderlerını tâyın hak kının tanınmasını istemıştır. • LONDRA işçi Partisi milletvekillerinden bir grup, Cezayirin devrik Başkanı Ben Bella'nın 21 aydanberi mahkemeye sevkedilmeksizin tutuklu bulundurulmasını Birleşmiş Milletler Insan Haklan Komisyonuna götürmesi için VV'ilson hükümetine bir muhtıra vermiştir. • BRÜKSEL Belçıka Kızıl Çın Dostluk Demeğı Başkanı Robert Hamaıde, demek bınasının duvarlarında Amerikan yapısı gizlı mıkrofonların yerleştirüclığini ıleri surmuştur. • TCNUS Sabık Başkan Eisenhower'in kalb mütehassıslann dan General Thomas W. Mattingly, geçen salı günfi bir enfarktus krizi geçiren Tunus Baskanı Habib Burgiba'yı muayene etmek üzere nçakla buraya relmiştir. Kısaca.. • GLOÜCESTER Lewıs C. Mılls adındakl 54 yaşındald Amerıkalı ile 21 yaşmdakı oğlu, beş metre uzunluğunmakı kayıkla dvta Atlantik Okyanusunu aşmak mak sadıyle buradan fırtınalı denize açılmışlardır. Kafadar babaoğul, dorder saat muddetle kurek çekeceklennı, boylelikle durmadan yol alacaklannı soylemışlerdir. • RtYAD Tedhişçilik maksadiyle Suudî Arabistanın muhtelif şehirlerinde bombalar atmaktan snçln 17 Yemenli, dün başkent te âlenen idam edilmiştir. • JUAREZ (Meksika) Charlotte Ford Niarchos, kendisınden 32 yaş büyük kocası Yunanlı mil yoner armatör Stavros Nıarchos1tan ayrılmak içm bukuk mahkemeslne bir dılekçe vermlştir. Ford'un 26 yaşındaki kızı ile 58 yaşındaki Niarchos, 16 Aralık 1965 te Juarez'de nıkâhlanmışlardı. Honiton'da yapılan ara leçimde Muhafazakâr parti adayı büyük bır rahatlıkla seçımi kazanmıs, buna karşılık Işçıler, bekledıklerini dahı bulamıyarak Lıberal adayın arkasından uçuncü gelmişlerdır. Gerçi, bugune kadar daima Muhafazakârlara oy vermış olan Honiton'da Işçılerın fazla bir sey yapacakları beklenmiyordu. Fakat Işçı Partisi adayının Lıberal Parti adaymdan bıle az oy alması, son haftalar ıçmde darbe üstu^ıe darbe yıyen Başbakan Harold Wılson'un «Goıune inen yeni bir yumnık olmustur.» Bugunkü ara seçıminden sonra lşçi partisının Avam Kamarasındaki oy çoğunluğu 92 ye inmistir. çoğuniuk, Sovyetlerin şımdıye kamaktadır. Sovyet uzay şeflerının, ^ g rçe leşme ıs o k b u y u bu ıki e yıl k içındem ndığına ınank aynı çincelemey» b ı r d e n e m 6 ha2lrı buyuk bır onem a verdıkleri duşünulurse Bolşevık ihtılâlının 50 ınci yıldonumunde yapılacak uçuşun ay'ı hedef alması kuvvetle muhtemeldır. Batılı uzmanlara gore, Rusya •y'a gıtme yarışında buyuk bır adım atmaya hazırlanmaktadır. Butun delıller ve mevcut bılgıler, uzaya pilotlu bır uzay lâboratuvan gondenleceği merkezındedır. Türkiye Kızılay Derneğinden Demeğimiz ihtiyacı için 48.400 kutu muhtelif standart eb'atb, 10.000 kutu tekli ve 800 kutu çiftli dıs röntgen filmi satın alınacaktır. Şartnamesi Ankara'da Genel Müdürlükten, İstanbul'da Kızılay İstanbul Müdurlüğün'den temin edilebilir. Tekliflerin en geç 10/4/1967 giinü saat 16 ya kadar Genel Müdürluğumuze tevdi edilmis obnası lâzımdır. Postada vâki gecıkmeler nazarı dıkkate alınmaz. Cumhuriyet 2875 «Kozmos 146» Washıngton Amerikan Uzay Ajansı yetkılılerı, Rusya'nın bır hafta once uzaya gonderdığı •Kozmos146» peykını buyuk bır dıkkatle ızlemektedır. Kesın bır açık lama yapılmamış olmakla beraber, «Kozmos146» nın, bırkaç kozmonotu bırden taşıyabılecek kadar buyuk olduğu soylenmektedır. Adını vermıyen bır yetkılı, «Kozmos146> nın dığer kozmos peyklerıne benzemedığını ışaretle «bunda bazı gariplikler muşahede ettik» demıştır. Bır tahmıne gore, «Kozmos146» yı uzaya çıkaran ro ket, buyuk ve son derece guçlu bır ıtıcı roketın ust katı olabılır. Amerikan uzay çevreleri, «Kozmo^146» denemesınden başarılı bır sonuç almdığı takdırde, Sovyetler Bırlığınm pek yakmda pilotlu bır uzay uçuşuna gınşeceğıni tahmin etmektedırler Bılınen kadarıyla Sovyetlerin en buyuk roketının ıtıne gucu 1,300,000 ile 1,550,000 kılo arasmdadır Amenkanın gelıştırmeye çahştığı «Ay roketi» «Saturn5. ise 3,750.000 kılo itme gucune sahıp olacaktır. • SALİSBURY Bir hükümet ıçıklamasında, şimdije kadar Rodezyaya uyguladığı müeyyidelerin Ingıltereye 400 000.000 dolar» mal olduğu iddia edilmektedir. TESEKKUR Eşım Dr Nuzhet Çelebloğlu nun kolesıstıt amelıyatım hazakatle yaparak sıhhate kavujtu ran, ilgısi İle bizlerl son derece mütehassis eden Ankara Tıp Fakultesl birlncl cerrahl klinijl profesorü Dr. Opr. «Son olaylardan sonra Çin Fran nz ılışkılerınin durumu ne olacaktır?» «Duvar gazeteleri Batılılar tarafından >anlış anlaşılmıştır. Çinde her istiyen, istediği afişi istediği yere asar. Bu kitlelere kontrol ve soru hakkını sağlar. Sorumlu bir kişinin boyle bir afişte gorunmesl, onun gozden düştuğunu ifade etmez.» Chang ShıhChen'e göre, kültür ihülâlı uretıme zarar vermemijtır. Aksme tarıma, endustrıye ve ilmî araştırmalara kuvvetlı bir ılerleme sağlamıştır. 1966 da endustri uretımı ongorulen rakamlan asmış ve 1965 e gore % 20 oranında artmıştır. Dıplomat, Kızıl Muhafızlann çok soz konusu edıldığını, fakat onların kultur ihtılâlının kuçuk bır parçası olduğunu soylemıştır. Chang, Batılılarm duşunduğu gıbı Kızıl Muhafızların pek yaygm olmadığmı, okullarda, şehırlerde yenı yenı kuvvetlendığinı ve sundı de fabnkalara ve koylere gırmeye başladığıru ifade etmıştu. AZAK GÖNÜL [îfl GAZANFER ÜLKÜ latr ÖZCAN DELİ 24 MART CUMA 21.15 ten İTİBAREN Tazan: Refik ERDURAN Komedi 3 Perd* Numarah biletler satümaktadrr. Tel: K 62 46. Heriş: 183/2866 SERMET AKGÜN ve y«rdımcılarına, ameliyat «ncesl ve ionran dahil! tedavl ve kontrollarını alâka ile deruhte eden Ankara Haattahaned kardlyoloğu. doktor Satışa arzedilen son parti ZÜHAL BORA ile TURGÜT ERTEN Evlendiler. Kadıköy 18 3 19«7 ORHAN BALKAN re yardımcılanna fükranlarımtn •unuu. Dr. Opr. H. ÇeleMolla Cumhurlyet 2899 Cumhurlyet 2881 BUYUK YAG M@bilOil En çetin şartlar altında bile hakiki 10W/40 kalitesini muhafaza eden ilk motor yağı Artık hedefe \armış bulunuyoruz. Sogukta 10, sıcakta 40 numara özelliğinı binlerce kilonıetre çalışma sonucu dahi kaybetmıyen ve en uzun yag degiştirme sürelerinde bile kalitesini aynen muhafaza ederek motoru tam nıânasiyle koruyan ilk motor yağı nihayet yapıldı. Mobiloil Super en soguk havalarda olduğu gibi, en sıcak günlerde de daıma aynı kalıyor. Saatte ister 20, ister 180 kılometre ile gidilsin, özelligini hfç kaybetmiyor. Mobiloil Super, sakızlaşmadıgı ıçın motoru tertemız tutan, aşınmasını asgariye indiren en garantili ve ekonomik yagdır. Tarihi r Bez kapak dört büyük cih, lesimli 2282 sayfa DAĞITIM Bulün kitap ve gazete bâyilerl BATES Cayaloğlu, İstaobul Mithalpaşa Cd. 2! /A, Ankara • Cumhıjnyet Hl. 129/A, İzmir J 1 Giiney Vietnam'da göriiş ayrılığı SAYGON, (a^.) Guney Vietnam Kurucu Meclısı, hazırlanmakta olan anayasa tasarısında değışıklıkler yapılmasını ıstejen askerî lıderlere açıkça rneydan okumustur. Guney Vietnam'da jonetımı elınde bulunduran mıllı lıderlık adma, Devlet Başkanı General Ngujen Van Tıyo, Kurucu Meclıse bır jazı ile muracaat ederek, anavasa taslağının yedı maddesınde değısıkhk yapılmasını ıstemıs, fakat 117 uyelı Kurucu Meclıs bunların hıç birını dıkkate almadan çalışmasma devam etmıştır. Hazırlanmakta olan anayasa Guney Vıetna^nda daha demokratık yonetıme doğru bır adımdır. Altı ay içınde bır sıvıl baskan seçılmesını ve 20 aydır devam eden askerî ıdareye son verılmesını ongormektedır. Tıyo, ana\asa tasarısının butün yetkılen parlmentoya verdığıni, savaş zamanının gerektırdığı derecede kuvvetlı bır hukumet kurulamıyacağını ılerı surerek bazı maddelerın değışme^ını ıstemektedır S E MA A N G I 20'si peşin 5 ay 20'şer Jira taksit \ "Büyük Yağ" Mobiloil (Mobil isfosyonlarında emriniıdedir) Manajans. 628/2882 I Vuk Muhendls N A Cİ N ü R A Y ev'en'iler 18 3 1967 Bejoğluİst ue 20 lira ödeyenlere cilüoı teslim edilir Cumhurlyet 2804