Katalog

Amerika ile Rusya Batı Almanyanın itirazlarını görüşecek DÜNVADA BUGÜN DIŞ HABERLER SERVİSİ Kürtler Irak Hükumetini itham ediyor ir Kurt temsılcısı, sekiz aydanben devam eden huzursuz bır mutarekeden sonra «unutulmuş harbin» tekrar patlak verebıleceğıni ılen surmektedir. «Unutulmuş harb», ıkı milyon Kurtun Irakta muhtariyet içm yaptığı mucadeleye verılen ısimdır. Kurt temsilcisi Dr. Mahmut Ali Osman, beş milyon Arap iie «İki milyon Kurt» arasında altı yıldan berı surüp gıden iç harbin hal çaresine bağlanması konusunda Irak Hükumetini kendi plânına sabotaj yapmakla ıtham etmıştir. Dr. Osman, zamanm Başbakanı Dr. Bazzaz tarafından nazırlanan 12 maddelik barış plânının «ölü bir mektup» halini aldığını ileri surmuştur. Kurt ıhtılâlcilennin lideri Bar zani, temsilcisi Dr. Osman'a Kürtler hakkında «tflm yetkiyle» konuşması için güven mektupları vermış bulunmaktadır. Kurt temsilcisinın Amerikaya gelişinin sebebı, Bazzaz plânının muzakere temelı olarak 1966 da kabulunden bu yana çarpışmalann hakikatte hiçbir zaman son bulmadığını açıklayıp ihtarda bulunmaktır. Plânın sunulmasından hemen sonra Bazzaz azledılmış ve yerine, halen Başbakan olan Tuğgeneral Talip ge tınlmiştır. Dr. Ah Osman aynı zamanda yardım istemekte, daha ziyade ilâca ve bu arada yiyecek ve gıyeceğe ihtıyaç olduğunu belirtmektedır. Amerıkalı ilgililer Dr. Osman' ın Dışısleri Bakanlığını zıyaret ettiğinı ve kendısine, Kurtlere Amerikan yardımı yapıldığı tak dirde bunun Amerikanın diplomatık ilışkileri olduğu Irak Hü kumeti vasıtasıyle i'etilebileceği hususunun belırtildiğini soylemişlerdır. öte yandan, yedı Kürt lideri Cumhurbaşkanı Arif'e başvurarak yenı seçım kanununa karşı olduklarını bıldirnmlerdır. Beyrutta çıkan «KlHayat» gazetesıne gore, hderler, yenı kanunla hukümete adayların muracaatlarını kabul edıp etmemek yetkisımn verılmesını doğru bul mamaktadırlar. Lıderler, yeni kanun yuzunden, istenmeyen adayların sıyasî yalnızlığa mahkum olacağını, Irak halkının adaylar arasında bır seçme yapmaya imkân bulamayacağını ve seçimlerın, gerçekte adaylarm atanması anlamına geleceğıni belirtmişlerdir. Fransız iioniııilrr Aınerifian Talebe Dernedine ıııiilılel verdi Dış Haberler Servisi 1IPPNANN CİA meselesi IA etrafmda işittiğimiz gürültüler, birkaç 'yıldan heri Avrupada yer alan çözülmenin Amerikaya da uîaştığını ilân etmektedir. Soğuk savaşm buzlan erimektedir ve hava ile birlikte manzara cia değişmektedir. Amerikan sahnesinin eski ve daha kalıcı özellikleri tekrar meydana çıkmaktadır. WAITER İki haftaya kadar CIA ile ilişkiler açıklanmazsa bağlaı kopanlacak Nükleer silâhlarm yayılmasının önlenilmesi merika lle Rusyanın nükleer silâhların yayılmasını önleyicl bir uluslararası andlaşma imzaIama çahalarının aksadığını görüyoruz. Güclukler, Federal Almanya gibi nükleer silâhlara sahip olmamakla beraber endüstrileşmij ülkelerin Amerikan Sovyet ortak tasansının bazi maddelerine karşı yükselttikleri irirazlardan llerl gel mektedir. Tasan kabaca iki yasağı öngörmektedir: A Nükleer silâhlara sahip ülkeler, sahip olmavanlara nükleer silâh vermeyecekler veya onların I nükleer silâh imâl etmelerine yar ' dımcı olmayacaklar. I O Nükleer silâhlara sahip olma I yan ülkeler, ne başkalanndan nük | leer silâh alacaklar, ne de bizzat imaline kalkışacaklardır, Tasarmm, tamamen faydasızliğı, Iddia edilmese bile gerçek bir sllâhsızlanma tedbirl olduğu şüphelidir. Ancak mevcut nükleer silâhlann azaltılması veya topjekun Imhası gerçek bir tedbir sayılablUr. Tasannın onaylanıp bir nluslar•rası andlaşma haline gelmesinin başlıca somut sonucu, Amerika ile I Rusyanın nükleer tekellerinin ve | tlolayısiyle süper devletlik statülerinin meşrulaştmp ebedileştirilmesi olacaktır. Dünyanın Amerikan Sovyet hegamonyasına terkeiilmesine Tazı olmayan ve süper ievletlik üzerinde iddia sahibi KıEil Çin lle Fransanın nükleer silâh lann yayılmasının önlenmesi çalalanndan uzak durmasının nedeıi işte budur. Nükleer denemeleri rasaklıyan 1963 Moskova Andlajnasma da aynı nedenle katılmamşlardır. Nükleer silâhlara sahip olmamak a beraber sanayilesmis ülkeler, »zellikle Federal Almanya ve Jalonya tarafından İleri sürülen ek tirazlar da şövie sıralanabilir: A Tasan, nükleer bir saldınya carşı nükleer silâhlara sahip olma ran ülkelere bir güvenllk teminatı • ermemektedrr. ' O Nükleer enerjinfn kanal aç | nak veya baraj inşa etmek gibi ba ' ışcı alanlarda bile kullanılmasuıa I sngel olmaktadır. I Q Viyanadaki Atom Enerjisi Konisyonu veya diğer bir uluslarara I ı Kuruluş tarafından yapılacak de | letim. sanayi dallannda casusluğa ılet edilebilir. I ü Tasan, Amerika ve Rusya lle | liğer ülkeler arasındaki teknoloik Dçurumu daha da genişletecek I ir. Halbuki uçurumun daraltılma I ı gerekmektedir. d Tasan, Ortak Pazann altı ü I esince imzalanan Evratom And | aşınasıyla çelişmektedir. Görülüyor ki, nükleer kulüp üye I erinin sayısını donduracak ve Do | ıı Batı yakınlaşmasının yeni bir ıbidesi olarak değeri daha fazla I embolik böyle bir andlaşmanın lü | umu bile tartışılabilir. Tasan buünkü haliyle küçüklerden çok, im iyazlar tanıdığı büyük, özellikle üper devletleruı çıkarlanna hiznet etmektedir. Üstelik Kızıl Çin le Fransanın andlaşmanın altına mzalannı koymayacaklan muhak taktır. Amerika ile Rusya, nükleer siâhlar imâl etmekten daimi olarak ıazgeçmekle nükleer kulüp dıındakl ülkeler ne kazanacaklarlır, ayrıntılarıyla açıklamalıdır. Kayhan SAĞLAMER ENEVRE Sovyet kaynak larına gore, Rusya ile Amerika arasında nükleer silâhların yayılmasını onleyıci bir anlaşma imzalanması amacıyla yeniden gonişmelere baslanacaktır. Ancak, aynı kaynaklara göre, Batı Almanyanın anlaşmayı yermesi ve nükleer silâhlara sa hıp olmayan ülkelerin sivıl hal kın korunacağına dair teminat ıstemeleri yuzunden, görüşmeler beklendiğinden uzun surebılir. Silâhsızlanma goruşmelerine ne katılan Sovyet temsılcısi Aleksi A. Roşin'ın nükleer silâhların yayılmasını onlevici 7 maddeli anlaşma üzerindeki ça lışmaların tamamlanması amacıyla, Amerikan delegasyonunun Başkanı Wılliam C. Foster ile göruşmesi beklenmektedir. Amerikan ve Sovyet yetkilile ri, son bir kaç aydır bu konuyu diplomatık kanallardan görüşüyorlardı. Batı Almanyanın tutumu, Sov yetlerle Amerikalıların metni yeniden gozden geçirmelerini gerektirmıştir. öte yandan Amerikan Federal Atom Enerjisi Komisyonu dun, Nevada'daki deney sahalannda biri zayıt, diğeri lse zayıfla orta kuvvet arasında yer altında iki nükleer deneme yapıldığını açıklamıştır. Bu deneyler için kullanılan «zayıf» dpvımi, 20 kiîotondan aşağı, «zayıfla orta knvvet arası» deyi mı ise 20 kiîotondan 200 kılotona kadar anlamını taşımaktadır. Perşembe gunü yapıldığı bıldinlen denemeler, bu yıl yapııdığı açıklanan dördüncü ve beşinci denemelerdir. C Washington (AP) B ARtS Fransız Ulusal Öğrenci Birliği (C.N.E.F.), Amerikan Ulusal ögTenci Birlifine (N.SA.) CIA. fonunun kullanıhşı ile ilgili açıklama yapılmazsa birlikle ilgisini keseceğini ihtar etmiştir. Bir basın toplantısında okunan mektupta. N.SA. ya söz konusu açıklamayı yapmak için iki haftalık vakit bırakılmaktadır. UJ'î.EJ'. yetkilileri, «Durumdan üzüntü duyulduğunu söylemek yetmez, CIA. dan doğrudan doğruya ya da dolayısıyle yardım gören kişi ve fcuruluşların hepsi açıklanmalı» demektedir. P Birlik, aynca, uluslararası öğrencl birliğinin Leyden'dekl ( H o lânda) merkezinde vürütme komitesinln derhal bir toplantı yap1 masıru istemektedir. Ü.N^J ., C. I.A. dan alınan yardımın, Uluslararası öğrenci Birliğinin bütçesinin °/t> 80 ini meydana getirdiğlnl İleri sürmektedir. 10 Marta kadar cevap alınmazsa, Fransız öğrencileri Birleşmiş MiDetler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilâtı (U.N.E.S.C.O.) ya başvurarak, Dluslararası öprenci Bir liğinin danışmanlıktan çıkanlmasını istiyeceklerdir. WASHtNGTON CIA. nın öğrenci kuruluşlanna yardım ile ilgili açıklamalann Washingtonda ki tepkısi devam etmektedir. Senatör Gaylord Nelson, «lltkede, polis devlete doğru bir gidiş var» demiştir. Polis devletine yakışır davranış lardan yakınan bir başka Senato üyesi, Missouri Senatörü Edward Long, mektupların posta yetkilileri tarafından açılıp okunmasının yasaklanmasını öngören bir tasan sunmuştur. Long'un iddiasına göre, geçen yıl içinde polisin arzusu Uzerine 1800 kadar mektup açılmıştır. Kısaca.. • KUVEYT Kuveyt Başbakanı ve veliahtı Şeyb Cabir E] Ahmet EI Cabir, yapüan baskı ne kadar şiddetli olursa olsun ve nereden gelirse gelsin Kuvevt'in tarafsızlık siyasetinden aynlmıyacağmı belirtmişitir. • YENÎ DELHt Genel seçim tasnifindeki son duruma, göre, Federal Meclisteld 520 sandalyenin partiler arasında dağılışı şöyledir: Kongre 63, Hindu Jana Sangh 21, sağcı Swatantra 12, Pe kin eğilimli Komünistler 10, Sosyalist Samyutka 6, Moskova eğilimli Komünistler 4, Sosyalist Praya 1, bağımsızlar ve mahalll partiler 17. • HONOLULO Billy Leelerin yeni bir kızları dünyaya gelmiş ve kendisine şu isim verilmiştir: (okumadan evvel derin bir nefes alınız): Dawn Napuamohala ona ona anekawehiwchi onakuahiweanenawawakeh oonkakeh oaalekeea onanaina naniakeao Hawai ikawanao Lee. Bebeğin adı şu anlama gelmektedir: «Dağlann ve vadilerin bereketli güzel çiçekleri neşrettikleri rayiha ile Hawaii'nin havasını enine boyuna doldnrmaya başlıyorlar.» • LOS ANGELKS Sanşın bomba Jane Mansfield, avukatı Samuel S. Brody ile zina yapmafe la suçlanmıştır. Brody'nin kendisinden ayn yaşıyan karısı tarafın dan ileri sünilen iddiaya göre, Jane Mansfield'in çocuklan avukat ile aktrisi bir arada yatakta görmüşlerdir. • DETROİT Grev meselesinin halledilmiş olmasına rağmen, General Motors şirketinin otomobil fabrikalarında 50.000 kişinin : işine daha son verilmiştir. Şimdiye kadar General Motors tara j fından işinden çıkanlanlann sayısı 174^00 ü bulmuştur. • RİO DE JANEİRO Brezüyada geçen hafta vuku bulan sel felâketınde can veren kurban sayısı 144 e yükselmiştir. Şehır morgu 103 cesedin getirildigini bUdırmiştir. Rio de Janeiro eyaletlnin diğer taraflarında da 41 kişinin ölduğü bılinmektedir. Polis devlet Sadece hir yıl önce, 1966 Nisanında «New York Times» CJ.A. bakkında bir dizi yazı yayınladı. CIA. nın Amerikan kuruluşlanna ustav ükla sızmasmı bueün «Ramparts» dergisinin yaptığmdan daha sistematik bir şekilde ortaya koydu. Buna rağmen genel bir tepki yaratamadı. Şimdi Lse muazzam bir tepkiye tanık oluyoruz ve C.İJV. nın faaliyetleri lâğım çukuru gibi kokmaya başlamıştır. Bu, CİA. nın faaliyetlerinin değil fakat kamu oyu tutumunun değiştiğinin delilidir. Bir yıl önce Amerikalılann çoğunluğu hâlâ savaş içinde oldulclan duygusıuıun esiriydi. Amerikan düşünce tarzı artık bu duygunun etkısinden kurtulmuştur. 1960 ların başında Avrupalı hükümetlerine politikaıannı değiştirten fikir ihtilâU, şlmdi burada yer almaktadır. Amerikan ve Avrupa düşünce tarzlan arasında bir kaç yıl devam eder, uçurum daralmaktadır. Yığınla yanlış anlarnalara v« gerginliklere sebebiyet veren meşhur uçurum... Bu fikir ihtilâh Avrupada, NATO ve soguk savaşm diger fcuruluşlanna karşı ilginin neredeyse tamamen kaybolması sonucunu vermiştir. Buradair ilk sonucu ise Avrupadaki değişikliklerin kabul edilmesi olmuştur. Bugün de, soğuk savaşın yarattığı bozukluklara karşı isyan sonucunu yaratrnaktadır. Millet parası Bozukluklar, millet parasının dünyayı, Komünisüerl, dostlanmıo, müttefiklerimızı ve hattâ kendimizi aldatmakta gizlice kullanılmasından nefret etmektedir. Sovyetlerln Öğrenci, ilim adamı, gazeteci, sendikacı maskesine burunen propagandacılara para ödedlğt bizim de komunıstlere karşı koyabilmemiz için öğrencilere, şuna veya buna yard'm etmemtz gerektığı söylenmiştir. Ateşe at*>ş ile mukabele etmeliydik. Bugür; unutmamalıyız ki o zaman savaşsaydık ve btltUn bunlar hoş karşılanabilırdi. Amerika gibi özgür bir ülke, olağanüstü durumlar gerektirdiğl takdirde totaliter bir devletin metodlannı taklit edebilir. Pakat durum normale döndüğunde, daha kalıcı gelenek ve ruhun topluma yeniden hâkım olması önlenemez. Kısacası bizimki gibi hür bir sistem, ancak veterince korku ve paniğe kapıldığımız devtrlerde işlemekten olıkonabilir Halkın eski ve gerçek karakteri baskı altında tutulamaz. Bu uzun yıllar tabiatmın bir parçası olmuş özgürlüğe aUşmış açık bir milletin özellikierinden biridir. C.I A. meselesı süâhh düşmanlar arasındaki rekabetin kaçınılmaz bir yönii olan casusluk işinden tarklıdır. öğrencilere, ilim adamlanna ödenen paralann rakiplerin askeıi sırlannın elde edilmesi, yetenek ve emeilerinin araştınlması gibi gerçek istihbarat işleriyle Ugisi niç vok gibıdiı Bugünkü tepkinin sebebi, Amerikan özgürlüğünün tağımsızhk ve tarafsızlıklanna sıkı sıkıya baglı olduğu meslelc ve kurumlann Amerikan hükümetince satm alınmasıdır CIA. bunu neden yapmıştır? Hükümet komünistlere karşı Amerikan tezini savunmak üzere vurt dışına çıkan öğrenci ve profesörlere niçin a< çjkça rardım etmemiştir? Etmerr.ıştlr, çünlrü hileden pratik fayda ummuştur. öğrend va profesörlerin masraüan eğer açıkça hükümet tarafından ödenseydl, yurt dışındakı bağımsız duşUnceler onlara istibdadın Ucretli ajanlanndan farklı özgur insanlar muamelesi yapmıyacaklardı. tşte bunun içm Amerikan Kongresinin, milletinin, herkesin alciatılması g«rekü görülmüştür. tzmit Köseköj;deki Tekerlek Lâstiği Fabrikamızda çalıştırılmak ve yetiştirilmek eleman aranmaktadır. ELEMAN ARANIYOR üzere «Ürdlin'ün fahişesi» AMMAN, (AP) Mısır Başkanı Nâsırın Ürdün Kralı Huse yinı «aşağılık» bir sekılde terıkıd etmesınden oturü ürdun dun Kahıre Buyükelçisini gcri çekmıştir. Fakat Dışişleri Bakanlığı söz cüsü, Büyükelçi Abdül Moneim Rifainin geri çağırılmasının dıp lomatik iliskilenn Kesildiğı anlamına geldiğini söylememistır. Nâsır Çarşamba günku konuşmasında Hüseyin için «Ürdünün fahişesi» demiş, mıtıngde hazır bulunanlar büyuk tezahürat yapmıştır. Taliplerin : 1 Azamî 35 yaşında olmalan. 2 Lise mezunu bulunmaları (Fen kolu meîunları tercih edilir.) 3 Askerlik hizmetlerini ifa etrniş olmaları lâzımdır. Müracaat edeceklerden, tstanbul ve civarında oturanlann TÜRKPİRELLİ LÂSTİKLERİ A.Ş.'nin Salıpazarı Dursun Han kat 7 deki Umum Müdürlük Personel Bürosuna doğrudan doğruya, taşrada bulunanlarin ise <ıP.K. 676 Personel Bürosu Karaköyİstanbul» adresine kıs» hâl tercümelerini bıldiren bir y a a ile başvurmaları. Reklâmcılık 665/1906 1967 YILININ İLK ÇEKİLİŞİNDE Aralarındaki liderlik mücadelesinin henüz sona ennediği anlaşılan Sukarno ile Suharto, geçen ekim ayındaki Bağımsızlık Bayramında düzenlenen törende birlikte görülüyorlar Sugarto, Endonezya Başkan Velcili oldu C akarta Radyosunun bildirdiğine göre, dün akşam Cakartada toplanan Endonezya Halk Kongresi (Parlâmento"» gelecek yıl yapılacak genel seçimlere kadar, Başkan Vekıli olarak Gcneral Suhartoyu «Başkan Sukarno'nun seçtiği tek aday> telâkki etmeye oy birlığı ile karar vermigtir. Sukarno, onceki gun butun yetkılerini Suhartoya devretmişti. Parlâmento, ayrıca dört yıldızlı General Suhartoya oy birliği ile güv«nini belirtmiştir. Öte yandan, Kuzey Celebes Parlâmentosu, Başkan Sukamo'ya güven oyu vermeyi reddetmış ve derhal azledılmesıni istemiştir. Suharto önceki gün Cakarta Radyosunda yaptığı konuşmada, halkı önderli«i altında bırlığe dâvet etmiş ve Sukarnoya sert bır dille çatmıştıı. Suhartonun sözleri ve üslubu, kendisi ile Sukarno arasındaki iktidar mücadelesinin devam ettiği bıçıminde yorumlanmıştır. Cakarta (a.a.APRadyolar) TESEKKUR Madame Jean Legoııx, çocııklan ve ailesi Monsiear J E A N M A R C LEGOUX' D un vefatı dolayısıyle acılarııu paylaşan teşekkürlerini bildirirler Türkiye'deki bütün kadirşinas dostlarına minnet •• 57 Avenue Paul Doumer, Paris (16.) Sedef Reklâm: 409'1922 MILYÖN AKBANK J