Katalog

HALİDE EDİP ADIVAR MOR SflLKIMLI EV îkinei baskısı çıfctı ATLAS KİTABEVİ İSTANBUL tâncıhk: 8681/1927 umhuriyet 43. yıl sayı 15293 KURÜCUSU: YUNTJS NADt Telgraf v e m e k t u p adresi: C u m h u r i y e t Telefonlar: 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 İ s t a n b u l P o s t a K u t u s u : İstanbu] N o . 246 2 2 4 2 97 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 9 9 Türkiyede ilk Japon romanı BİR MflSKENİN İTtRAFLARI Japonya'run ünlü yazan Mişima'mn en güzel romanı YİRMİNCİ YÜZYIL KLÂSİKLERİ'nin beşincisi olarak yayınlandı. Çeviren: Z. Selimoğlu. 7,5 Ura. Genel Dağıtnn: BATEŞ Feza: 883'1905 Cumartesi 25 Şubat 1967 T • • •• İki Senatör Kuliste lnonu, 8'Jerin broşürünün CHP'yi iki başkanlı gösterdiğini ANKARA (Cumhnriyet Bürosu) CHP Ojtak Yonetım Kurullarının Genel Başkan Ismet Inonü ıle onceki gun yaptıkları toplantıda 8 lerin durumundan da soz açılmış, Inonu'nun «Bunlar brosür hazırlamıslar. Bu broşürde beni sosyalist CHP'nin Başkanı, kendilerini ise Kemalist CHP'nin Başkanı gibi gösteriyorlar» dedıği oğrenılmiştır. Sszan haberlere bakıhrsa Tansel özkan tart;>ması konusunun ele alındığı topiantıda, Grup Yonetım Kurulları uyeleri hazırladıklan bir bıldiri tssla ! ğını Indnüye gosterrmşler, înonü ıse: «Ben çerekli bildiriyi yavınladım. Partinin görüşünü açıkladım» demıstir. Yonetim Kurulu üyeleıinin bıldiri yayınlaraak hususundıki ısrarları üzerine înönü, «Şimdiye kadar bana sormadan bildiriler yayınladınız. Şimdiye kadar bana sordunuz mu?» diye (Arkası Sa. 7, Sü. 2 de) kavga etti Öğretmenler }ine Eleklrik, havagazı, otobüs IMartlo fatbik ediliyor Ihsan O N U R İETT Genel Müdürlüğü, Belediye'ye verdiği yeni tarifede; elektriğe yüzde 44, havagazına yüzde 18, troleybüs ücretlerine yüzde 7 25, otobüs tarifelerine de yüzde 25 zam yapılmasını teklif etmiştir. Belediye Meclisi onayladığı takdirde zamlar, 1 Marttan itibaren yürürlüğe girecektir. Elektrik ve troleybüs zammının gerekçesınde; Etibank'ın elektrik fıatlarına, havagazı için de kömur fiatına yaptığı zam gösterilmektedir. Otobüs fıatının arttırılması gerekçesi ise, mazot fıatlarına zammı ongören tasarıya dayanmaktadır. ÎETT Genei Müdürlüğunun ye ni tarife teklifi, Belediye Meclisi Butçe ve Tarife Komisyonlarında iki gün içinde incelenerek Meclise getirilecektir. Çünkü, yeni tariıelerin, 1 Mart'tan itibaren yürürlüğe girmesi gerekmektedir. Genel Müdürtüğun teklifi kabul edilirse, îstanbullular. bir metreküp havagazı için 55 ku(Arkası Sa. 1, sa. I de) zamları Malî Polis, milyonlarca liralık bir kaçakçılık ortaya çikardı söyledi solculukla suçlandı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Bir Amerikan firmasının muduru tevkif edildi ÇETiN ÖZBAYRAK MUSTAFA ISTEMI ANKARA Türk Malî Poüsi, Türkiyedeki NATO tesislerinin yapımı ile görevli büyük bir Amerikan firmasının iki yetkilisi hakkında kaçakçılıktan ötürü soruşturma açmıs ve sanıklardan birini tevkif etmiştir. Diğer sanık ise, tevkif karanndan bir g^in önce Amerikadan gelen âni bir emirle, firmanın Yunanistandaki şubesine nakledilmiştir. Füthi Tevetcğlu. konuşmasında özellikle Türkıye Öğrttmen Dernekleri Mılll Federasyonu ve Türktye Öğretmenler Sendikası yöneticüerıne çatmış, Hayrettin Uysal, Hürrem Arman ve Fakir Baykurt'u aşın solculuUs suçlemıştır. Tevetoğlu, aynca bu derneklere komıinizm akımlannın sızdığım iddıa etmış, C.H.P. senatöru Huseyin Atmaca'nın Izınır Millı Eğitim Müdürlüğü görevındeyken teşkilâtı solcularla doldurduğunu ilen sürmüştür. Tevetoğlu'nun isnat ve ithamlaroı oturduğu yerden «kirli» oiarak nitelıyen Atmaca'ya bu defa Tevetoğlu «Sabırla dinleyiniz, baddinizi biliniz» demıştır. Cumhuriyet Senatosu, öğretmenlere yapılan baskı konusunu görüşmek üzere dün saat 10.30 da toplanmış, ancak çoğunluk olmadığından oturum 11.15'e ertelenmiştir. Başkaıı Fikret Turhangil saat 11.15'te yaptırdığı yoklama sonunda çoğunluk olduğunu bildirmiş ve AP sözcüsü Fethi Tevetoğlunu önceki akşam kaldığı yerden konuşmasına devam için kürsüye dâvet etmiştir. Anna Frank'ı ölum kampına yollayanlar mahkum oldu MUNÎH, (a.a.) Yüzbin kadar HoJlanda'h Yahudinin (Bunlar arasında Anna Frank da vardır) ölüm kamplanna yollanarak buralarda öldiirülmelerınden sorumlu tutulan 62 yaşındaki eski Generai Wilhelm Harster 15, eski SS subayı 58 yaşındaki Wilhelm Zoepf 9, sekreteri de 5 yıla mahkum edilmişlerdir. Uç suçlu da kararı, başları önlenne eğık dınlemıştır. Türk Irak ticaret dengesi «Hurma» ile temin edilecek Şehrimizde bulunan Irak Devlet Başkanı General Arif, dün sabah Şâle Köşkünde düzenledi^i basın toplantısında, «Ankara'da yapılan Türk Irak görüşmelerinın sonucundan fevkalâde memnun olduğunu» söylemistir. Bu arads, toplantıda bulunan Irak İktisat Vezüi Mehdi, bir soruya cevaben, Türk Irak ticaret dengesini sağlamak için memleketimizin Irak'tan «Hurma» satın alacağını açıklamıştır. MİSAFİKİMİZ 1RAK CUMHURBASKANI A. ARtF, DÜN SULTANAHMET CAMISINDE CUMA NAMAZINI KILARKEN.. Amerika Birlesik Devletleri Silâhlı Kuvvetlennın, Amerika dışındaki işlen ıle ilgili müteahhit firma olan Tumpane Com pany Inc'in Müdürlerinden Enfielde ile yardımcısı Bennet'in, «Nato tesıslerinde ve Amerikan üslerinde kullanılmak üzere, gümrüksüz olarak vurda sokul masına izin verilen ve Gölbaşın daki Site 23 Asker! Merkezinde depolanan kıymetli malzemeyi, kaçak olarak piyasaya sürdükleri «Türk Mâll Polisine ıhbar edilmiştir. Bennet'le başladı... thbar üzerine barekete geçen Mâll Polis. uzun bir süre hâlâ gizli tutulan bir tahkıkat yü> rütmüs ve ıkı Amerıkalı yetkılinin yönettıği kaçakçılık olayı nı mevdana çıkarmıştır. Elde edilen gizli bilgilere göre, iki yıl dan beri suregelen kaçakçılık olayında, elde edilen kanun dışı kazanç milyonlarca liravi bul maktadır. Tumpane Firmasının ımkânla rından yararlanılarak yürütü(Arkası Sa. 7, Sü. I de) KADRt KAP1.AN «vci.« . HASAN OHAL Tevetoğlu kcnuşmasma devamla, C.H.P. Afyon U merkezınin ögretmenlere gönderdigi bayram tebriklni örnek vererek «Bu partinin öğretmenler arasında siyaset yapmak istedifini» söylemiş bu arada tebrik kartjnda ortanın solunun izahmın yer aldığını Ifade ederek şunları söylemişitir: «Bakınu neler yazıyor? Sosyal adalet, sosyal güvenlik, ortanın IRAK'TAKİ TÜRKLER solunun Ukeleri olarak gösteriliyor. Ortanın solu aşın sol koKonu Cumhurbaskanı, özetle demünizme, aşırı sağ gericüife dnmiştir ki: vardır deniliyor.» «Komşu iki ülke arasında bir Tevetoğlu'nun okuduğu bu meanlasma düşüncesi hâkira olursa tin tabii senatörier ve bazı CM.P aynı zamanda ülkemizde emniyet, liler tarafından «Çok güzel, gayet istikrar tamamiyle sağlanmış olur. güzel» sözleriyle karşüanmıştır. Bu dostluk ve iyi komşuluk ilişki Bir başka biçim kültür ihtilâline zorlanıyor Türkiye. Ikinci Meş(Arkası Sa. 7, Sü. 2 de) leri gerçek desteklere dayanmalıruiiyetten hemen sonra Ittibat ve Terakki'ye gavnr damçasını yadır. Tabiatiyle, bu destekler iki ül pıstıran, »ynı damgayı Milli Kurtnlus Savaşında Mustafa Kemal'e ke arasındaki menfaatlerin eşit sukarsı sürdüren akım simdi bir yandan kendisine ideoloji yaratmağa rette mübadelcsini sağlamak içinçalısıyor, bir yandan da dağınık kuvvetleri tek ideolojinin etrafına dir. tlişkiler, bir tarafın diğerint toplamak istiyor. Insa edilmeğe çalısılan doktrine «milliyetçilik» istismar etmesine meydan vermiadını vernıektedirler. Bnnu sağlamak için geçenlerde bir de kurulyecek sekilde olursa, dostluk gatay toplanmıs, müsterek noktaların tesbiti yoluna gidilmek üzere yet esaslı temellere dayanır.» daimi bir komite seçilmiştir. Irak'taki Türklerle ile ilgili soGerek kornltaydaki bazı konnşmalardan, gerekse yapılan yayınruları cevaplandırmaktan kaçınan lardan anlasılmaktadır ki, ilmî bir yön verilmesine çahşılan akım General Arif, Kürt meselesi hakaslında zoraki bir Torancı Islâmcı sentezidir. Bu sentezin içine kında da bunun Irak'm bir dahilî gelenekçilik, eski Anadolucnluk, Misakı Milli aleyhtarlığı, millî raiiANKARA (Cumhuriyet Bümeselesi olduğunu ve bu konunun radele düsmanlığı, hilâfefçilik gibi anlayışlar veya yan akımlar da rosu) Mechs korıdorlarınhalledilmiş bulunduğunu bıldirharç olarak şririyor. da dün, Senatoda önceki miştir. Aslında birbirine zıt olan Irkçılık, Tnrancılıkla tslâmcılık, daha gunku olayların devamı olaGeneral Arif daha sonra, Fırat doğrusu ümmetç'Iiçin bir arada görülebilmesinde, aynı pota içinde rak Milli Bırhk Grupundan üzerinde inşaatına başlanan Keban ralkalanabiimesinde faydalanılan yapıstıncı bugün yaratılmıs olan Kadn Kaplan ;ie Urfa SenaBarajı hakkında da: «Türk vatanortamdır. Gerçekten sol akım'ın tehlikesi öylesine sişirilmiş, her toru Hasan Oral (AP), aradaşlannın menfaatini sağlayacak yeni düsünce, toplumun çelismesi için ortaya atılan her istek öylesında kavga çıkmış, iki se(Arkası Sa. 7. Sü. 5 de) sine damçalanmıstır ki, birbirine zıt olan akımlar bile, tabiatlannnator birbirlerine küfretmisdaki çelismelere raSrnen aynı paralele sokulabilmektedirler. laralerdır. lılmıs ortam defislirildiJi zaman bu çelisme bütün ayrıntılarivle Dun saat 10.30 da, Senatonun hiç süphesiz ortaya çıkacak. tste bn bakımdandır ki, tehlike f'ttiktoplanarak Millî Eğıtım Polıtikası hakkında genel «örüşmeye çe büyütülüyor ve hiç değilse hazırlık sırasında kopmalar önlenedevam etmesı gerekiyordu. Anbilivor. cak, saat 10.30 da çoğunluk olEkonomik ve sosyal nitelikler bakımından nymasa bile, genel mamış ve senatörier kulise ç.kgörünüs Hitler öncesi Almanyasındaki Hitler'i iktidara getiren çamuşlardır. balara bayli benzemektedir. O çabalar da, yine iktisadi krizden bezBu sırada Kadn Kaplan, AP mis, ve zaten 1 inci Diinya Harbinin eziklifini daima hisseden halkı lı senatör Hasan Oral ile karBiiyük Almanya ideaiinde birlestirmeçe çalısıyordu. ts çevreleri ise BRİDGEHATER (a.a. AP) Onsılasmıstır. Kaplan, Oral'ın bir komünizm akımlarından ürkraekte idiler ve iktidarlar o çevrevle iki kadma tecavüz edip ll'ıni gırtgün önceki olaylar sırasında birlikte bu ürkek ortamı devam ettirmek yolnndaydı. Halk kitlelaklarıru sıkarak öldüren meşhur Tabıî Senatör Mucıp Ataklı'ya lerini sürükleyebilmek icin çabalara katılan mistik sosyalizm fikri, «Boston Canavan» Albert de Salkufretmesıni dıkkaro alarak: tnutaassıp katolikleri bile bu akımın pesine takmıştı. Üstelik Hitler vo, dün sabaha karşı akıl hasta(Arkası Sa. 7. Sü. 5 de) ahlâk ölçülerinde, dilde eskiye dönüsü savuııuvor. Prnsya muhafanesüıden kaçmıştır. Sabıkalı akıl ••• zakârlannı, şelenekçileri çıdıklıyabiliyordu. Bizdeki çâvur düsmanhastasının kaçması, bütün şehirde lığına parale) olan yahudi düsmanlıfı da geçerli bir sloçandı Alve çevrede panik uyandınnış, evmanlar icin. Büyük asker Hindenburg da zaten partilerin perişanlılerin kapüarı kilitlenmiş, çocukEindan. politikacıların çekismelerinden bıkmıstı. Hele ordnnnn içinlar içeri alınmıştır. de devam eden kaynasmalar Cumhurbaskanı kadar Prusyalı kul&67'de 10 yıl hapse mahkum mandanları da tedirçin etmisti. Hitler yürüttüğü akımı. içindeki çeedilen «Boston Canavan», Temyilismelere rağmen, fırsatlardan faydalanarak tutturdu. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) ze yaptığı itiraz üzerine, akıl hasKara Harp Oku'u öğrencilerinin tanesıne yatırılmıştı. Aynı yerdeTukarda isaret etti^imiz gibi, Almanyanın şartlariyle Türkiyedün gece yaptıkları atıslı tatbiki tutuklu 2 akıl hastasıyle birnin huçünkü sartları birbirine tamanıen uyçun değildir. Su var ki, kat, Başkentte yine heyecan uyanlikte kaçan «Boston Canavarı» nın gerek işlenen temalar. çerekse yaratıtan tehlike karsısında birlesik dırmıştır yakalanması için polis, buyük bir çibi görünen Turancı Islâmcı akımının tabiatındaki çelisme, teSılâh sesleri üzerine yüzlerce insan avma çıkmıştır. melde bir benzerlik göstermektedir. Avrıca ahlâkta. dilde asın muAnkaralı, Emnıyet makamlan, gahafazakârlık. asırı milliyetçilikle beraber tslâm gelenekçiligine dözete burolan ve Harp Okuluna nüs istekleri büvük kitlelerde gecerli sloçanlardır. Hele bnnlara ektelefon ederek, durumu öğrenmelenen her kötiiiüğün bir anda düzeltileb'lece|i iddiaları, fimitlerini ye çahşmış'ardır. Harp Okulu Nöyitirmis olanlara yeniden ümit çetireeek hesaplar arasındadır. Benbetçi Âmirliği telefona cevap verzerlikler akla söyie bir soru getirebilir : meyınce heyecan artmış, fakat daBn akımları yürütenler, hele Irkçı tslâmcı birlesimini doktrin ha sonra, santralda görevlendiriBirlesmış Milletler, (ajı.) haPne sokmaea çalısanlar aynı amacın peşinde midirler? Ve scaba len bir subay, gece tatbikatı doSovyet Blokuna dahıl ülkeler basan kazanabilirler mi? layısıyle silâh kullanılcVğını bildiarasında ılk olarak 'îulganstan, Amaç bakımından avnîyetin bulunduğu süphesizdir. Fırsatlarrerek, «Endişe edilecek bir durum bu ülkeyi ziyaret edecekîer için dan faydalanarak yıllardır süregelen bir mflcadele son noktasına yok» demıştır. vıze mpchurivetını kalHırmıstır. kadar eötürülmek istenmektedir. Ancak basarıya olasabilecekler midir? Daha doğrusu amaca erisebilecekler. ve erisseler bile devamlılık saglayabilecekler mid;r? tste burası hayli süphelidir. Zira basarı birtakım sartlara baglıdır. önce Türkiyedeki tüm ilerici knvvetlerin mücadeleyi bırakmaları, battâ bir kısmının, tneselâ Almanyadaki, meselâ baska ülkelerdeki çibi böyle bir karmaşık akıma katılmalan çerekir. Destekçi çevreler'în asıl tehlikeyi tarketmeden sonuna kadar desteklemeye devam etmeleri, nihayet çelisikligin patlak vermemesi, hiç deçilse amaca varana kadar patlak vermemesi gerekir. Bütiin bu sartların 1961 Türkiyesinde kolayca yerine geleANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) bilecegi sanılmaz. Ne var ki, amaca varmak için sartları zorlamakMillet Meclısınde dün, Sanayi ve Turizm Tanıtma Bakanlıklan tan herhalde vazgecmiyeceklerdir ve mutlaka zorlamalar, belirlı bütçeleri kabul edilmiş; Sanayi bütçesirun Eörüşülmesı sırasında sabir noktada aksiyon reaksiyon çatısmasım meydana getirecektir. nayi mamullerıne yapılan zam, tenkid edilmıştir. Tjrizm ve Tanıtma Taratılmak istenen karma akım, çelişikligiyle beraber bu tehlikeBakanlığı bütçesının müzpkeresinde ise Bakan Kurşad. «TRT Kanunuleri de getiriyor. nu değiştirecek tasarının önümüzdeki ay içinde Meclis'e getirüeceğini» Ecvet GÜBESLN bildirnüstır. (Arkası Sa. 7, Sü. b da) unün fiotiön birleşme NEW ORLEANS SAVCISININ ŞAŞIRTICI AÇIKLAMASI: Meclis koridorlarmda kâvga « Kennedy Suikastınm esrarını çözdüm » NEW ORLEANS (Louisiana) Savcı Jım Garrison, Kennedy' nin oldurülmesindeki esran çozdüğunü, olayla ilgili herkesi tutuklayacağını söylemistir. Soruşturmayı yürütebılmesi içın malî yardım sağlayacaklannı bildıren mahalli iş adamları ile bir toplantıya giderken, Savcı, bu şaşırtıcı açıklamayı yapmıştır. HATDARABAD, (AP) 18 milyon Hintlinin sabık hükümdan olan 84 yaşındaki Haydarabad Nizamımn öldüğü dün ilgililerce «kesin olarak» açıkJanmıştır. Nizamın öldfiğü, çok sıkı muhafaza altında bulunan sarayındaki olağanüstü dnrnm ve Mekke Camiindeki faaliyet üzerinde yapılan tahminlerden sonra dogrulanmıştır. Gribe tutulan Nizam birkaç haftadan beri hasta yatmakta ve ber gün durumu kötüye gitmekteydi. Resmî bir polis kaynağı salı eecesi Nizamın oldüğünü açıklamıs, fakat haber bilâhare yalanlamıştır. Haydarabad Nızamının bir zamanlar dünyanın en zengm insanı olduğu söylenirdi Moğol Imparatorlannın 1712 yılında Hindistanın güneyınde kurdukları hükümdarlık sülâlesınin yedinci nesli olan Nizam 1911'de tahta geçmiş ve 1948'e kadar ıktıdarda kalmış, daha sonra, bağımsızlığını kazanan Hindistan bir haftalık «polis hareketini» takiben prensügı Hint topraklarına katmıştır (Arkası Sa. 7, Sü. 5 de) 11 kadını öldüren hastaneden kactı «Boston Canavarıy> €€ K.4PALIÇARŞI'DA BİR KALPAK ALIŞVERİŞİ... Fes de satarız Zeynep AVCI CASTRO ALEYHTARLARI MI? PARtS (a.a.) «Amerika Çağırıyor» adlı kıtabın yazarı Mark lane. «NewOrleans Savcısının soruşturması ve bazı tanıklarm IVarren Komisyonunda verdikleri ifadeler, birbirini tamamlamakta ve Kennedy'nin öldürülmesi olayında, Castro aleyhtan geniş bir komplonun mevcut olduğu yolundaki nazariyeyi kuvvetlendinnektedir» demiştir. Sunay, ana ve babasının kabirlerini ziyaret etti ADAPAZARI. (Zekâi Erdal bildiriyor) Cumhurbaskanı Cevdet Sunay, dün 12"de Sakarya'ya gelmiştir. Şehre gırişte 21 pâre top atışı ile karşılanan Sunay, Yorgalar Mezarhğına giderek annesi Hatice hanım ile babası İslâm beyin kabirlerini ziyaret etmiştir. Orduevindeki öğle yemeğinden sonra torenle Sakarya'nın altın anahtari, fahri hemşehriliği verilen Sunay, Tümen'ı, Yetistirme Yurdunu ve Şeker Fabrikasını zıyaret etmiştir. Saat 16 da Vilâyet'te ll sorunları ile ilgili toplantıya katılan ve geceyi Sakarya'da geçiren Cumhurbaskanı bugün îzmit'e geçecek, yarın da İstanbul'da olacaktır. Atış tatbikatı Başkent'i yine heyecana verdi kalpak da,..,, Başına kuzu derisinden beyaz bir kalpak geçirmiş, reklâmın en iyisini canh manken gibi yapan satıcı, «Burası TURİSTİK dükkân, kalpak da satarız, fes de, kimse kanşamaz. Kıyafet Kanununa aykın ise, giyenleri cezalandırsınlar» diyordu. Kapalıçarşı'nm her köşesınde, her tip dükkânda, Türk, yabancı, erkek kadın ayırımı yapılmadan her ısteyene kalpak satılıyor. Fiatlar 15 ile 50 TL. arasında değışırmış. Pek dükkân dıyemiyeceğimiz sergisinin başına oturmuş. gazetesinı okuyan satıcıdan kalpaklar hakkında «bileı» ı^tedık. anlattı : «Modası çıkalıberi (Allah razı olsun. kim çıkardıysa), maliyetı 10 lırayı asmıvan kalpakları 50 lıraya kadar satıyoruz. Bıze bunları Tatarlar getirir. Nerde yaparlar, na^ıl yaparlar bilmem ama, ayda bir, kışm daha fazla, uğrarlar. toplayabildiklerini getirirler.» Önünde duran çeşit çeşıt kalpakları gösterdi, «Şu koyu kahverengı olanlan luks hanımlar çok alıvor, kürkleri ile ıvi gidivormus . Bir keresınde hanımın bın kendisine (Arkası Ss. 7, Sü. 8 de) FERRİE, ECELİYLE ÖLMÜŞ Adli Tabıbe, Kennedy suikastı olayımn 15'inci şahidi Davıd Ferrie'nin oldürülmediğini, bir bejun kanamasmda oldüğünü söylemiştir. Bulgaristan da vizeyi kaldırdı Yeni TRT Tasarısı, Mart içinde Meclis'e getiriliyor