Katalog

HALlDE EDİP ADIVAR MOR SALKIMLI EV Ikinci baskısı çıktı ATLAS KİTABEVİ İSTANBUL İlâncüık: 8681/1514 umhurivet 43. yı! sayı 15280 KÜRUCDSD: YTJNTJS NADİ Telgraf v e mektup adresfc Cumhuriyet Istanbul Posta Kutusu: tstanbul N o 246 TeleforJar: 22 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 22 42 97 22 42 9 8 22 42 99 YAYINLAR1 Z. 3. 4. 5 8 Llra oy Postası: A. de Sabıt Esupery 4 Grillparzer Fakir Çalgıcı •] Antigopı Nietzsche'de Max Scl ıçuradi trajik olan Yazışmalar:' Anton Çel Altıncı Kofuş: Onel tii Aydınlık Haı Cuiroh jrenl eseri birden çıkardı Pazar 12 Şubot »967 Iş ve Denizİş Kanunu Tasar.sm.n ümü üzerindeki görüşmeler bitti l ç i ş l e r i Bakaill, Toplum Polİsinin Işçi osgori ücrelleri Gelibolu'da EŞKİYALAR İÇİN 'BAHAR 200 vasıta yolnıı Ankara'da lesbit edilecek PROGRAMI, HAZIRLANDI kara saplandı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) t ve Deniz • İş Kanun Tasanları önceki gun Millet Meclisinde ye* v niden görüşulmeğe başlanmış, tümü üzerındekı görüşmeler bitirılmıştir. Bil:rıdiği gıbı. bu kanun tasanlan, geçen dönem sonlarında kanunlaşmış, ancak Cumhurbaşkanı Sunay tarafından 21 Haziran 1966 tarıhinde. usul bakımından veto edîlmiştı. Çalışma hayatımıza yenıden düzen verecek olan adı geçen kanun tasanlarınm, gerek ışverenler, gerekse işçüer tarafından uzun bir süredır kanunlaşrnası beklenmektedir. takvıye edıiecegını soyledı , . ,., „ . . . . • . . Batan motorda 6 kişi kayıp ZAMLAR İİ NE DİYORLAR? İÇİN ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Bakanı Dr. Faruk Sükan İ çışlerıdün gazetemıze verdığı demeçte. «Do|u illerimiıdeki eş (YURT HABERLERİ SERVİSİ) Karakış, dün de bütün şiddetiyle devam etmiş, Sivas'ta yolda mahsur kalarak donmak üzere bulunan 500 yolcu, güçlükle Akdağ Madeni'ne dönmüş, Çelikhan ilçesinde ise durum değişmemiştir. Bu arada, Gelibolu'da 200 vasıta kara saplanmış, Şile açıklarında batan bir motorun 6 tayfası kaybolmuş, İstanbul'da kar. dolmuş sıkmtısı yaratmış, bazı uçak seferleri yapılamamıştır. (Arkası s». 7, Sü. . de) IŞ K A N U N U N U N E S A S L A R I îş Kanunu Tasarısı, hâlen yürürlükte olan ve 1936 yılında yürürlüğe girmış olan ış mevzuatını yurürlükten kaldırmaktadır. Tasaruun özelliklerini şu şekilde özetlemek mümkündür: D Bir işçi çalıştırılan iş yerleri de tş Kanunu kapsamına alınmaktadır. Eğer görselerdi I 1 ural emirnamesi hakkın"J| P j daki gensoru önergesi MilJ ^ let Meclisinde görüşülür^™ ken yaptığı uzun konuşmada Başbakan Siilcyman Demirel, esasa girmekten ziyade nedense feonuyu alabildiğine yaydı, genişletti ve dağıttı. Böylece, dinleyenler Anayasaya aykmlıği iddia olunan bir emimamenin niteliği üzerinde değil de Sayın Demirel'in rejimle ilgill siyasî, iktisadi ve sosyal düşüncelerini bölük pörçfik yansıtan bir söylevi sineye çekmekle yetinraek zorunda kaldılar. Bu arada biz de söylevin yadırgadığımız noktalarından birine burada bir nebze değineüm: Sayin Demirel, yoksul halktan ysna olduğunu, bu halkın mutluluğu için çakştığını söyliyen T.İ.P. in içtenliğine inanmıyor; yalnız inanmamakla da kalmıyor, vatandaşlar arasuıda yoksul • varuklı diye bir ayınm yapılmasını da dofro bulmuyor. Uzun konuşmasının bir yerinde soru biçiminde ortaya attığı şu düşfince gerçekten düşündürücüdur: Siz fakir fukarayı, yoksullan koruyorsunuz. Peki, fakir fukaranın dışında kalanlar ne olacak? Onlar vatandaş değil mi? Çok partili bir parlâmanter rejimde sîyasal kuruluşlann ayrı ekonomik sistemleri benimsemeleri olağan sayılacağına ve halk da seçitn zamanı günün koşullan altında bu sistemlerden birine öncelik tanıyabileceğine göre, biz Sayın Başbakanın fakir fukara dışında kaianlar hesabına ortaya attığı soruyu değerlendirmekte, neden saklamalı. doğrusu biraz güçlük çekiyoruz. Hattâ, Sayın Demirerin cümlesi tersine çevrilerek ele alınsa ve: «Bir avuç mutlu azınlık vatandaş sayılıyor da onlann dışında kalan milyonlarca fakir fukara vatandaş değil mi?» dense, çağımız Türkiyesinin gerçekleri açısından çok daha anlamlı bir soru atıimış olurdu ortaya. Bugün' yurdumuzda çok şükür hepimiz vatandaşız. Aç olanımız da, tok olanımız da hukuk kanunlan önünde eşitiz. Ama bir de iktisat kanunları var ki, yinni yıllık demokrasi uygulaması süresince bunlar üzerine eğilip de açüğı giderici, fakir fukaralığı azaltıcı yollar araştıranlara tabammül edilememekte, her fırsatta sesleri yumruk gücü ile kısılmak istenmektedir. Sayın Demirel'in «onlar vatandaş değil mi?» diye sözünü ettiği fakir fukara dışında kalan mutlu azınlık mensuplarını vatandaştan saymamak kimin haddine? Bunlar e'.bet vatandaştırlar, fakir fukaradan daha ileri, süper vatandaşlanmızdır bunlar bizim. Zaten, demokrasimizin bir türlü yörüngesine oturup ileriye doğru yürüyememesinin başlıca nedenlerinden biri de politika pazannda bir kısım «siyasiyun» u saran bu süper vatandaş hayranlığıdır. Statükoya sıkı sıkıya sanlanlar, toprak reformunu istemiyenler, ne yapıp yapıp bütün dönüşüm tasanlanm baltalıyan ya da erteleyenler, her türlü yeni fikirlerden gocunanlar, İnönü'nün deyimi ile «em arayan kuşa» komünist diye saldıranlar hep süper vatandaşa «arzı hizmet» etmekle yüreşinin titrediğini gördüğümüz politikaeı tipleridir. Ne var ki, biz onlann yüreklerinin titrediğini gördüğümüz halde, onlar bu gidişin memleketi nereye götürdüğünü, bunca acı tecrübeye rağmen. hâlâ görememektedirler. H F ı k ı r ve beden ışçisı tarifınde ayırım kaldırılmakta ve tek bir ışçı tanfı getırılmektedır. Buna göre, bir hizmet akdıne dayanarak herhangı bir ışte ucret karşılığı çalısan kışı\e ışçı denünıektedır. Blşçılerın alabılecekleri asgan ucretler her ıl ıçın ayrı ayrı değıl, bütun yurt ıçın Ankara'da kurulacak bir komısyon tarafından tesbit edilecektir. Q Işçilere ücretlerinin zamanında ödenmesı için cezaı hukumler getırilmektedir. (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) AP ve CHP İl Başkanları ile vatandaşlar konusuyor ra uğramaktadır. Bu bakımdan son zamların sıyası partı örgutlennde nasıl karşılandığım blçmek ıçın, sorusturmamızı, halk kitlelerınde genış taraftarı olan ıktidar partisi AP tl Başkanları ile ana muhalefet partisi CHP İl Başkanları sevıyesınde yaptık. Buna bir de o ilden herhangi bir vatandaşın düşüncesinı ekledık Sorularımız şunlardır : « ^ Son zamlan tasvip ediyor musunnz? Ediyorsanız veya etmiyorsanız neden?» «A Siıce hayat pahalıhğı var raıdır, neden?» AP ve CHP İl Başkanlarıyla vatandaçlardan aldığımız cevapları aynen yayınlıyoruz : H bazı maddelerın fıyatlanna \apılan 7amlar, çeşıtlı yorumlaukumetın aldığı kararlarla Mimarlar, hiikumetin baskı yaptığını ileri sürdüler ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkıye Mimarlar Odası'nın Genel Kurul toplantısı dün de devam etmiş, Yonetım Kurulu çalışmaları uzerinde söz alan delegeler tenkıdlerde bulunarak, «Odanın siyasi knrulusların önünde, teknik konularda etkili olmasını» ıstemısler ve «Oda üyesi mimarların, uda ralısmaları içindeki bazı faaliyetlerinden ötürü devlet rnemurluklarında nakillere uğradıklarını» belirterek, «Hükumetin Odaya bu şekilde baskı yaptığını» one surmuslerdır Delegeler, özellikle şu hususlar uzerinde durmuştur: (T) Mimarlar Odası, hiçbir siyasi kunıluşun uydusu olmamalıdır. @ Yönetim Kurulu hükümetten gelen baskı ve haksızlıklan önlemelidir, (3) Kurulun, kalkınma hamlesinde. konut yapımına ağırlık verilmesini istemesi hâtalıdır. kiyaların yakalanması için "Bahar Plânlan" hazırlandıgını, genel asayiş durumunun en kısa zamanda düzelecegini» bildırmışlir.Bakanın ızahatına göre, Doğu ıllerındekı eskıyanın yakalanması ıçın duzenlenen takıp ekıpleri lüzumu halınde ordu bırlıklerinden de ıstifade edılmek suretiyle faaliyete geçmişlerdir. Bakan bu konuda sunlan söylemiştir : «Davudo problemi halledilmiştir. Iki yakını kısa bir süre önce yakalantnış, kendisi de yarah olarak takibedilmektedir. Tapılan sıkı takipler sonnnda Doğu illerinde faaliyet gösteren eşkiyalardan 78 kadarı ele geçirilmistir. 24 saat devamlı görev yapan seyyar kontrol ve takip ekipleri Güneydoğu illerimizi kontrol ve emniyet altına almışlardır. Ayrıca, kontrol ve takip işlerinin düzenli şekilde yürütülmesi için bir "Bahar Programı" hazırlanmıstır. Vali ve diğer idare âmirliklerine kısa bir süre önce yaptıgım tamimle asayiş işlerinin gereği gibi takibedilmesini bildirdimj» İSTANBLL, DÜN YtNE KARLA ÖRTÜLDÜ, FAKAT ÖĞLEDEN SONBA HAVA AÇT1 VE KAR KALKTI... 6bin yeni ToplumPolisi Dr. Sükan ayrıca, Toplum Po llsinin takviye edilmesi içm ç»lışmalar yapıldığını bildirmiş ve şunları ilâve etmiştir : «Mevcut Toplum Polisi 6 bin kişilik yeni bir kadro ile takviye edilecektir. Bu yıl 1000 kişi (Arkası Ss. 7, Sü. 2 de) Piyasaya yüzde 40 noksanma sahte 500 liralık süren bir şebeke yakalandı ANKARA Sahte 500 liralıklan yüzde 40 noksanma piyasaya sürmeye kalkışan üç kişilik bir şebeke, dün suçüstü yakalanmıştır. Uzun zamandanberi sahte 500 liralıklan piyasaya sürdüğü iddia edilen İsmail Karahisar'la polisler temas kurmuş, yüzde 40 noksanla sahte paralan &lacaklaruu söylemişlerdir. Bu anlaşma üzerine, Cebecide bir kahvede buluşan İsmail Karahisar alıcı hüviyetindeki polislere, altı adet 500 lirahğı 1800 liraya devrederken suçustü ele geçirilmiştir. İsmail Karahisar, ilgiUlere bu paralan Hüseyın Benli ile Mustafa Acar adında iki kişiden tedarik ettiğini söylemiştir. Bunun üzerine yakalanan diğer iki sanıkla birlikte İsmail, Adalete teslim edilmiştir. Antalya BAKt BODUR (AP tl Başkanı) : 1 Bütçe açığının kapanması bakımından zammı tasvip ediyorura. 2 Hayat pahalıhğı vardır. Vatandaşın alım gucünun yeterlı oluşu sebebiyle buyuk ölçüde müessır değıldır. H. ALİ GÜRCAN (CHP II Başkanı) : 1 Memur, işçi ve dar gelırli vatandaşın boğazını sıkan zammı tasvip mumkun olamaz. Zammın zaruri gıda mad delerine konmaması lâzımdır. Bu durum iktısadı kanunlara aykındır. 2 Hayat pahalıhğı sadece Tekel maddelerı ve şekere yapılan zam ile değıl murakabenin yapılmaması ile de kendısini gostermektedır. (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) Batman'da Zumdan sonra.. Şeker fiatlanna yapılan zamdan sonra, Samsun'da bir iş adamı ile bir ticaret sirketine ait beyanname dışı şekerin kaçırıhrken ele geçirildiğini, dün bildirmiştik. Resimde, şeker çuvalları, Samsun'un Çarşı Karakolunda yığıU halde görülüyor. (Fotoğraf: Salıh GÜVENDİ) bazı grevci isçiler rayları söktü DİYARBAKIR Batman'daki grev, dün hâdiseli geçmiş, rafineriden samıçlarla petrol çıkarümak istenmesi karşısında grevci işçiler rayları sökerek buna engel olmuştur. Bu yüzden bazı işçiler, Adliye'ye veriLmişür. Greve rağmen, TPAO Işletmesinde istıhsal devam ettiğinden, stok yapma imkânı, gittikçe güçleşmektedir. Satışa engel olma devam ederse depolar dolacağmdan, istihsal de kısa zamanda duracaktır. Milliyetçiler Kurultayı devam cahsmalarına « Bursa Nutku » ile ilgıli duruşma Savcının yeni bilirkişi heyeti isteği reddedildi İZMİR (Cumhuriyet Bürosu) Bursa Nutku'nu 28 A tatürk'ünSergisinde bir bildiri Nisan olaylarının yıldönümünde ve ^tatürk halinde yayınlayan Ege Üniversitesi Fıkır ve Sanat Kulubü eski Başkanı Ahmet Çelikkol hakkında Borno edlyor Türkiye'de 400 bin Şeker hastası var Demirel: «Başorı kolay bir iş değil» ANKARA Başbakan Demırel, AP'nin kuruluş yıldonümu munasebetiyle dün akşam duzenlenen baloda çıkarılan «Balo Gazetesi»nde yayınlanan bir yazısmda. «AP, meşruiyetin, hak ve hürriyetlerin inançlanna saygının savunucusu olmağa devam edecektir» demektedir. Yazının ozeti şoyledir: «Çok partili hayatı, yetki ve sorumlulukların alabora olduğu mânasında anlıyamayız. Başan, kolay bir is deçildir. Ama, Türk Milletine gayretlerin basarıya nlasmasına Cenabı Hak, daima yardımcıdır. Basarıya ulaşmamızın bir sırrı, (Mılletçe elele verelım) parolamızı hiçbir zaman kaybetmemektir.» Konya'da zamlan protesto eden bir bildiri toplatıldı KONTA Son zamlan protesto eden TİP bildirisi, dun dağıtıhrken, toplattırılmıştır. Bildiri, Konya TİP İl Başkanı Ali Kurt'un imzasını taşımaktaydı. ta Savcılık, olayla ilgıli tahkıkabaslamıstır. va'da açılan dâvanın dünku duruşmasında, Savcınm yeni bilirkişi heyeti ıstegi, reddedilmiştır. Duruşmada sanık vekillerınin «Bir gencin kendisini rejimin ve inkılâplaruı bekçisi sayması suç mudur?» şeklindeki sorularına Savcı Kırkyaşaroglu. «Muhterem maznun kıymetli genç, memleketi uçunıma ve annrşiyr götüren o hayalî nutkun yerine Ata'nın geöçliğe hitabesini bildiriye alsaydı, bugün burada olmayacaktı. Hepimiz huzur ve sükum içinde bulunacaktık.» cevabını vermiştir. Savcı Kırkyaşaroğlunun konuşmasından sonra sanık vekilleri, Ata'nın Bursa Nutku ile Gençliğe Hitabesi arasında bir fark bulun(Arkası Sa. 7. Sü. 5 de) • ANKARA Türk Diabetikleri Cemiyetinin Diabette 40 yıl emeği geçen Dr. A. İhsan Aksan için düzenlediği jübilede dün bir konuşma yapan Sağlık Bakanı SomunBİR MÜHENDİS oğlu, memleketimızde 400 bin diabetli (Şeker Hastası) bulunduTARTAKLANDI ğunu ve hastahğın, gün geçtikçe Mühendis Gültekln Köksal, dün arttığını belirtmiştir. işçiler tarafından bir hayli tartaklanrruştır. Olaya sebep, işçi HüŞeker'in, ölüm sebepleri arasınseyin Ekmen'in 3 ayhk çocuğunu da önemli bir yer tuttuguna da hastaneye götürürken grevcilerin | işaret ettıkten sonra Bakan, «Membuna mâni olması, daha sonra da leketimizde sosyal şartlar, şekerçocuğun ölmesi üzerine mühendililer için henüz elverişli bir dusin bu hareketi ayıplamasıdır. rurna gehnemiştir» demiştir. Millî Türk Talebe Bırhğinin düzenlediği «Milliyetçiler Kurultayında» konuşan Prof. Sabahattin Zaım, «Bir cemiyette liderler ahlâk ve fazilet bakımından gelişmemişse, o cemiyette demokrasi muvaffak olamaz. Bilgili, fakat ahlâksız ve imansız, bir idare kadrosu cemiyeti ileri götürür. Fakat bu ters istikamette bir ilerlemedir» demıstir. Prof. Zaim, işçi meseleleri il« ilgili olarak ise şunları söylemiştir: (Arkası Sa. 7, Sü. g de) Türk Gençliğinin, siyasî oyunların etkisinden uzak tutulması istendi TMTF olaylarının gerçek yüzünu Öğretım Üyelerine anlatmal ve öğretim üyesi Oğrenci ilişki lerini tartışmak amacıyla TMC Teşkilâtı tarafından düzenlener toplantıda, «Gençliğin siyasî o > yunların etkisinden uzak tutul ması» istenmiş ve bu konuda, görüş birlığine varılmıştır. 50 ye yakın Öğretim uyesinin dı katıldığı toplantıda, Prof Hami Kemali Söylemezoğlu: «Mill Türk Talebe Birliğinin yapı ba kımmdan Türk Yüksek Öğrenin gençliğini temsil edemiyeccği a cıktır. Kanşıklıklara meydan ver memek için, Üniversiteler olaral çoğunluğu tanunamız gereklidir. demiştir. Teknik Üniversite Rektörü Proi Bedri Karafakıoğlu'nun idare et tiği toplantıda, Teknik Üniversit Senatosunun bu kuruluşlarla ilgi lı olarak hazırladığı rapor okun mvış, raporda yer alan göriişleı onayla karşılanmıştır. Bir anne, uyuyan oğlunu kesti! UŞAK Bir anne, uyurken ellerini bağladığı 15 yaşındaki oğlunu, satırla 12 yerinden keserek yaralamıştır. Elif Kuş adındaki anaya, yaşlı annesinm de yardım ettiği ileri süruldüğunden, her iki kadın. tevkif olunmuştur. Elif, ifadesinde, «Sözünü dinlemediği oğlunu korkutmak için» bu işi yaptığını söylemıştir. Yaşar ismindeki uykusu ağır çocuk, feryadma yetişen komşuları tarafından kurtarılmış, hastaneye kaldırılmıştır. Yaşar'ın sıhhi durumunun iyi olduğu bildirilmektedir. Sunay'ın tebrik mesajı Cumhurbaşkanı Sunay, AP'nin kuruluş yıldönümü dolayısiyle Başbakan Demirel'e şu telgrafı göndermiştir: «Kuruluş yıldönümünü, samimi duygularla tebrik eder ve AP'nin, aziz miUetimize ve memleketimize hizmet yolundaki başarüarmın devamını dilerim.» Demirel, şu cevabı vermiştir. «AP'nin Tnci kunıluş yıldönümü munasebetiyle göndermek lutfunda bulunduğunuz tebrik ve başarı mesajınıza teşekkürlerimizi saygı üe arzederiz.» Yunanistan'da bütün ortaokul öğretmenleri dün greve başladılar ATİNA Yunanıstan'daki fcütün ortaokul öğretmenleri, maaşlarının arttırüması için, dun greve baslamış, 1200 ortaokul kapanmıştır. Öğretmenler, 400 ilâ 500 liralık zam istemektedirler. öğTetmenler Federasyonu, bir haîta sürecek grevın başarıy* ulaştığıru söylemiştır. Fotoğraf: (Selçuk AYBATAB) Yollari'nm 53 Rüzel hostesi. bir süreden istanbnl'un tanınmıs bir bale okulundan, «YühtfL rüme ve Yolculara hizmet etme» dersleri almaktadırlar. Aralannda dokuz yıllık baş hoştes Nedret Biner'in de bulunduğu öğrencileri için, bale okulu müdiresi Madam Olga N. Olcay, «Ders verdiğim genç kızlar, hanımlar hatta güzellik kıraliceliği adayları arasında en çabuk öğrenenleri genç hosteslerimiz oldu» demektedir. Beşer kişilik gruplar halinde çay, kahve ikram etmeyi, uçak merdivenlerinden inip çikmayı hattâ bir yolcnnun y e r e düşen eldiveninin nası! alınacağını öğrenen hostesler ise, «Öğrendiğimiz hareketler sadece hos teslikte değil günlük hayatta da bilinmesi gerekli şeyler, sokakta yürüyüşümüz bile değişti, kendimize daha dikkat ederek yürüyoruz» demişlerdir. Resimde, yürüyüş dersi alan hostesler görülüyor. T ü r k H a v a TMTF'Iİ 2 öğrenci daha tahliye edildi TMTF olayları sıraşmda yayın lanan bildiride imzaları bulunaı İstanbul Yüksek Teknik Oku Talebe Birliği Başkanı Tuna Oz tamur ile Ankaraya Yüksek Okul lar Talebe Bırligi Başkanı Nain Durmaz da, dün tahlıye edilmiş lerdir. Sultanphmet Cezsevmde hâlen ' öğrencı tutuklu bulunmaktadır. Başbakan rahatsız • Başbakan Süleyman Demirel, dun soğukalgınhğından ötürü evin den çıkmamıştır. Demirel'in hastahğının hafif ol NAUIK NADİ