Katalog

SAHİFE İKt 8 Aralık 1967 CUMHURtYET DONKÜ ve BUGUNKÜ VERCISİSTEMİMİZ Dr. Aydın TANER atandaşlarımızın bltmeı tükenmek dertbaşlıcavergiler ile ilgili kannnlardır. Biz bugün vergi kanunlarının ve tatbik şeklinin adalet esaslarına, bünyemize ve zamanın gerektirdiği telâkkilere uygun olmamaMnın acısını çekmekteyiı, Bunoıı sonucu olarak da, genel bir huzursuzluk mükellefleri yani hemen bütün yurttasları oldugu kadar devlet kademelerini de kaplamaktadır. Bu duramda vergi mükellefi kanunnn açık yerlerinden faydalanmaga, vergi kaçırraağa tevessül etmekte, devlet de bunun onüne geçememenin çaresizliği içinde bir zamanların meşhur ve müstamel deyimi ile • «dar ve sabit gelırli vatandas»dan eline ne geçirebilir ise almaktadır. AÇIK KONUŞALIM Doç. Dr. A. Haluk ÜLMAN ı buhranın vardığı sonuç Perde arkasındaki adam! Çok partili rejimden önce hiçbir Bakan burnundan kıl aldırmazdı Türkiyede.. Haddine mi düsmüs bir gazetecının, kalkıp nukumeti tenkid etsin, veya Başbakanla alay eden yazılar doşensm... 1946dan sonra Babıâli fıkır fıkır kaynamaya başladı. Hükumet üyelerini yazarlar kalemlerine doladılar.. Vur Allah vnr. Sıvaset sahnesinin meshurlarını yerden vere vuruvordu basın.. ^e Ûnlü kalemler kodamanlara vurdukça halk tempo tutuyordu : îassa, elin dert görmesin ! Herkes «demokrasiye kavnstuk artık» diye seviniyordn. Arada nrada Savc.lar, hüknmet büyüklerine hakaret gerekceııyle 'dâvaUr açıyorlardı. ama tutmu>ordu. Bugünlere böylece vardık. Itıraf etmek çerekir kl, bnçfin Demirel ve arkada,lanm tenkid etmek serbesttir. Bir sabah bakarsınız bir gazetecı ters tarafından kalkmıstır : Bu kabinede en asağı yedi tane ehliyetsiz vardır, hepsini defistirroeli! diye ahkâm atar ortaya Ve bövle ahkâm kesenlere yalnız muhalif partiler degil, Iktidar partisi içinde Bakanlık koltuğuna göz koymus bulunan profesyoneller de bayılırlar, hattâ yazarları kışkırtırlar : Tahn Bakanlık koltnğunu bırak kahve sandalyesine oturmasım bilmez bu herifler; eo*u iki lâfı bir arava getiremiyen zavallılardır, daha sert yazmalısın, bunlarla memleket ıdare edılır mi :. Halk piyasada meshur politikacılann alabildiğine hıcvedılmesini demokrasi zanneder; iktidardaki politikacılara vurdukça pek hoşlanırlar, ferahlarlar, içlerı bosalır, yürekleri y a | bağlar. Böylece demokrasinin erdemlerini savarak dökerek vakit geçirip .vürfirüz. Oysa Türkiyede hiç tenkid edilemiyen, gazete köselerinde sadece Svgu ile anılan kndret sahipleri vardır ki: memleketi, önde görünen politikacılar defil, onlar yönetirler. Demirel'i, Bölükbası'vı, Feyziojlu'nu. Ecevit'i, Aybar'ı \P hattâ Umet Pasa'yı istediğiniz gibi verebilirsiniz. Ama TiirkiTenin kaderine el koynp memleketi perde arkasından \öneten milletlerarası kumpanyaların temsilcilerini halk ne tanır, ne de bunlar hakkında bir tenkid oknvabilır. Türkivede asker memur de\leti çagı asılıp kapitallzra voğunlastikça birinci devrcden ikinci devre^e geçilmistir. Bu devrede kapitalint, politikacısını one sürüp, arkadan yönethor işleri.. Arka plânda ipleri elinde tutan adam kimdir? Lâstik fiyatları sözüm ona ncnzlatıldı. Anadolu pazan üç adet yabancı lâstik knmpanvasının tekelindedir. Kinıse çıkıp da, Babıâlide : Tahu bn lâgtikleri otuz iki nıilvon millete yıllardan ben kazık fiyatına satan adam kim? dhe sorup, ondan sonra hazretin kisiliÇine düsendi mi? V lerinin ve »ikSyet konnUnnın lanndan biri de yürürlükte bulnnan nygun olarak yapılan akınlarda ele geçirdikleri ganimeti devlet gelirlerine katmalanndandır. Böylece hazine zenginleştirilmistir. Ancak bn zengin hazine halkın refahını temin nğrnna, halkdan az vergi almak için kullamlmıstır. Büyük Selçuklu tmparatorlugu devrinde tnltanlar vergi tahsilâtının knvvet ve siddete basvurulmadan yapılması için vazifelilere emir •••• ••• vermislerdir(2). Gene o devirde kıtlık, dep]•• • rem ve scl felâketi gibi hallerde devlet, balka tohumluk ve çift hayvanı hibe ediyordu. Harzemsahlar Devletinde ise, bu gibi fevkalâde hallerde ve halkın joksulluga duçar olduğu zamanlarda hükümdarların verçileri üç sene gibi uzun bir müddet için tecil ettiği ve battâ bu husustaki fermanı ellerine verdiği kay••!• naklarda kavıtlıdır (3> • •!• •T • i Bilge Kagan devri *•* çinde bulunduğnmnz nmandan geriye bak tığımızda, Mirlar boynnea kurnlmu» olan Türk Devletlerinde venji kannnlannın taukuk'un genel prensiplerine ve sosyal bünyeye nygun bir sekilde ve diğer çağdaş devletlerin vergi sistemlerinden çok daha mütekâmil esaslar dahilinde vaı edildigini görmekteyi*. Bunun sebehi, gorumluluk duygusn tasıvan Türk devlet adamlannın teb'aianna çok daha müsfik davranmalanndan ileri geliyor. Göktürk devrinde VIH. asnn ilk yanw tçinde yazılmış olan kitabeierinde Bilge Kagan'ın sözlerinde bunu açıkça göriiyoruz: cTürk Müietinin nam ve şöhreti kaybolmasın dive, Türk Milletine sevgim dolayisı ile ben geceleri uykusuz, gündüzleri igtirahatsız geçırdım Ben Han oldugum zaman başka memleketlere göç etmiş olan Türkler aç, çıplak memlekete döndüler. Ben onlan iskân ede bilmek için oniki defa büyük orcfularla harb seferlen vaptım. Tannnın yardımı, talihıtnin mıisait olması sayesinde bu ölmeğe mahkum Turkler'e ben hayat temin ettim. çıplaklara givım temin ettim. fâkirleri zengin kıldım, az h=lkı çok kıldırn »(1). dareci zümre ile teb'a arasindakl iliskileri açıkça gösteren ve devlet adamlannın ynrt taslannı sivanet etmelerindeki felsefeyi acıklavan bn pasai ne kadar dfisfindflrâcüdUr. Mâmiveften 6nceki devirdekl Türk devlet adamlarının bn telâkkileri. geleneklerine ve inanrlanna baSlı milletimhıde asırlarca sürüp gitmis, Selçuklular ve son zamanlar müstesna Oomanlılar devirlerinde de ayni telâkki ve avni »efkStli davranıglar hâkim olmustnr. Verdi&imiz bn Isahattan anlasılıyor ki, devlet telâkkisi ile vergi sistemi arannda yakın bir ilgi vardır. Zamanın telâkkisinin levkinde bfr «Devlet» anlayısına sahip olan Tflrkler'de devlelin. hall'n refahmdan sorumlu olması esası vardı. Rugünkü anayasamızda da ferdin sosval rüvenli*ini saftltvan bo eibi hükümVrin n1flu*n m»l'"nıdor. Ancak. r«ki Türk devletlerinde ba esaslar kağıt üzerinde kalmıyor, knvve'den fiil'e çılayordn. Bn bakımdan devlet «alıcı» olmaktan ziyade «verld» Idi. Halk da herseyi ondan bekliyordn. Devlet de ' flzerine' düşen bn görtvi, »ornmlnlnğnniı 'müdrik olarak «Idıft efcenomlk ve tnalî tedbirler ile ifa ediyordn. Bu dnrntn. Türkler*in yabancı iilkelerde ve yabanrı ırklar üzerinde hSkimivet knrdnklan çailarda da var olmnstor. Türkler'in ffeniş çanta yantıklan fntnhat* ın sonucnnda ele geçlrdikleri ülkelerde totnnmalannın sebeblerini, adalet teskilitının ve verçl mekanizmasının mükemmelivetinde aramalıdır. Osmanlılar devri smanlı tmparatorlngn devrinde İse vergiler, halkı sıkıntıya düşfirmiyecek sekilde tahakknk ettirilir, mükellefler kndretleri ölçüsünde vergi öderlerdi. Halk, iktidan nispetinde âla (zengin), evsat (orta halli) ve edna (dar gellrli) olarak sınıflandınlır, iktidan olmayanların hissesi ise. zençinler tarafından temin edilirdi. Devlet herhangi bir mıntıkadaki avârız (olağanüstü dnrumlarda, özellikle barb masraflarını karsılamak için alınan vergi) hanelerinin sayısını azaltarak ve>a artırarak vergı yükünü ayarlardı. Bu ayarlama neticesinde, avânz hanesi azaltılır ise kaza halkı bn azalma nispetinde tenzilâttan istifade ederdl. Padişah, sınırlarda olan ve>a barab olmaya yüztutan bir mıntıkanın avârız hanelerinin tenzilini ve böylece vergi yükünün hafifletilmesini emrederdi (4). Gene Osmanlılar'da eski bir Türk geleneçi'nin sonucu olarak vergiler bölgeden bölgeve ve ayrı huknkî statüye tâbi zümrelere göre değisir ve ekserivetle vergi kannnlan mahalli örfe göre düzenlenirdi (5). Asırlar boynnea Türk dfvletlerinde hâkim olan zihniyetin bugün de yasama ve yürütme organlanmızın tasarruflarında kendini göstermesi arzuya sayandır. Aslında vergi adaleti ve eşitligi ilkelerine baglı kalınarak çıkarılan Gelir Vergisi ve Kurumlar Verçısi kannnlannın ıslab edilmeieri, modern devlet anlayısına daha nygnn bir bale getirilmeleri gereklidir. Bn dnrnmda devlet her ne sekilde olnrsa olsun vergi tahsil etmek politikası yerine, gelir dagılımını bir kelime ile «sosyal adalet» i gerçeklestirmeye matnf kanunlar çıkarmak dummnndadır. :::: •••• • ••• •••• •••• :::: t •••• •••• *••• •••• •••• • III :::: • ••• •••• Sonuç anunlarımız bn açıdan incelendigi takdirde birçok eksiklikler müşahede edllmektedir. özellikle. Gelir Vergisi Kannnn bütfin vergi yükünü zengin sınıflar yerine orta sınıfta toplamıstır. Rundan baska beyan esasına mfistenid vergi sısteminin kontrol teskilfitı ile beraber mütalâası gerektir. Zayıf bir kontrol teskilâtı en çok kazanan vatandastan vergi almak yerine «reliri kolaylıkla kontrol edilebilenlerden tahsilât vapma alternatlfini tercih eder. Bnnnn tabiî sonncn da sabit gellrli vatandaşların vergi yükıi ile karsı karsıya kalmaland». Devlet için kolav bir vergi tahsili olan ba davranısta vergl adaletinden bahsetmeye imkân yoktnr. Hazine açıfının vasıtalı vergiler ile kapatılmak yolnna gidilmesi de Gelir Verglsi Kanunundan ve kontrol teskilâtının zayıflıçından ileri gelen adaletsizligi artırmaktadır. Bn davranıslar sonucunda devlet teb'asına. onlan koruyan ve onlara hizmet eden bir t«zel kisl olarak değil. belli gelirli ve dar gelirli vatanda*lardan aldığı vergilerle kamn hizmetlerini yerine getiren ve pek de sempatik olmayan bir hüvivette görünmektedir. K • ••1 • •«• •>•• •••• umtm •••• • ••• aaaa • ••• • ••• • ••• :::: • ••• • •«ş ••ai ••Sa Selçuklular devri asnn ilk varıgında başlayan ve Anadoln'nnn Türkler'in vatanı haline gelmesi ile sonnçlanan büvük göç hareketinin ve futnhatın basarı sebeblerinden biri de, Selçnklutar'ın vergi adaleti esaslanna riayet etmelerinden ileri gelmektedir. Gerçekten bir taraftan Bizans tmparatorlngn sornmlnlannın, bir taraftan da feodallerin çok vergi almak için halka znlnm yaptıklan çaidas Bizansiı yazarlar tarafından da kavdedilmektedir. Bunnn netieesi olarak Anadoln halkı dinî inançlanna dahi müdahale etmeyen, müsamahakâr yeni fatihlerin idare tarzını Bizans tmparatorluğu'nunkine tercib etmislerdir. Türkler'in ülkelerindeki halkdan az vergi almalarının baslıca sebeblerinden biri de slstematik bir futuhat plânı sonncanda veya zamanın telâkkisine 11 • •»• • ••• (1) Ord. Prof Sacîrı Maksudi Arsal. Türk Tarihi ve Hukuk, Istanbul, 1947, s. 75 (2) H Horst, Dıe Staatsverwaltung Der Grosselgugen und Horazmsahs, Wıesbaden, 1964 s 73. Bu eserın Türkçe tercümesı ve tenkıdi için bk Prof. Mehtnet Altay Köymen, Selçuklu Devri Türk Tarıhi Araştırmaları, Tarih Araştırmaları Dergisi, 11, (1966), s 357 (3) M Nesevi, Hıstoıre du Sultan Djelal EdDin Mankobırti, Pans, 1895 i. 284 (4) Prof ömer Lütfı Barkan, Islâm Ansiklopedı^ı, Avânz mad (5) Prof Halıl tnalcık. Osmanlı Hukukuna Girış, SBF Dergisi XIII (1958) s 12 • «•• • ••• aaaa a*aa •••a •III aaat aaar • ••ı • •«I • II **•»aaı üii •••• aaaa • ••a • ••• aaa* Jl*l i:i aaa ıt»MİIf*ll>*k *••• I>IM«l*IS*lll> ••• aııa*»MMSıaı*ajKaaaı «a Nimbüs / LÂ N Istanbul Tekel Bomonti Bira Fabrikası Müdürlüğünden Aşağıda cıns, mıktar, muhammen bedel ve geçıcı temınatları yazıh malzemeler hızalannda yazılı tarıh ve saatlerde Komısyon marıfetıyle pazarlıkla satın alınacaktır. Isteklılerın pazarlık saatınrlen evvel geçıcı temınatlarını Fabrıka Veznesine yatırarak alacaklan makbuzla Tıcaret Odası belgelennı Komısyona lbraz etmelen. Sartnamelerı ış saatlerinde Fabrika Satınal ma Komısyonunda görülebilir ve bedelsiz verilebılır. Komısyon pazarlıfı yapıp yapmamakta serbesttir. Muhammen Geçici Bedeli Teminatı P a c a r 11 S1 n MİKTAR Lira Kr. Lira Kr. Tarihi Saati 9200 Kg. 46.000.3 450. 15/12/1967 14.00 4900 Kg. 9.800. 751. 15/12/1967 14.15 2224 Grs. 8 340. Kutu 7630 Kg 22.890. 800 Kg. 10000 Kg. 2 400 30.000. 625 50 1.7M.75 180. 2.250. 15/12/1967 14.30 15/12/1967 15.00 15/12/1967 15.15 15/12/1967 15.30 Hükumetin, Kıbns'taki iki Türk mektir. Bağımsızlığı uluslararası bel kdyunün uğradığı saldırılar karşı gelere bağlanmış Kıbrıs Devletinın sında ilk gün seyirci kaldıktan son1960 savunma andlaşmasıyla Türkiürk Hukumetıni derin bir uy ra bir kuvvet gösterisine girişmek yenin kanadı altında olması demek kuda bastıran Geçıtkale Bo 7orunu duymasını, yalnızca iç politi tır. Buhran sırasında çeşitli arabuğaziçi olayları üzerıne Kıbrıs ka endişelerine bağlamak belki doğ luculann yardımıyla yapılan pazar çevresinde esen fırtına. şu satırların ru olmayabılır. Gerçı Geçitkale Bo hklarda bu gerçek fena halde gozyazıldığı sıralarda duruluyor gıbı ğaziçi olaylan sırasındaki uykusu den kaçırıldığı içindir ki, varılan dir. Türkiye ile Yunanistan arasın nun Adalet Partisi iktidarına pahauzlaşmada kuru bir bağımsızlık söda patlak veren buyuk buhran, A lıya patladığı ve Hükumetin. kamu züyle yetınilmekte, bu bağımsızhğın merikaiı arabulucu Cynıs Vance'm oyunda bu yüzden uğranılan itibar çerçevesi ve kapsamı gene açıkta bı çalışmaları sonunda hazırlanan uz kaybını gıdermek için sonradan bir rakılmaktadır. Bu, Kıbrıs sorununun laşma plânı çerçevesınde, bir silâh şeyler yapmak gereği duyduğu orta gerçek çözümünün başka baharlara lı çatışmaya gıdihneden atlatılmış dadır. Fakat bunun yanısıra. Sılâh ertelendiği demektir. görünuyor. tı kuvvetlerin hiç değilse bir bölüFakat, gerçeği neden saklamalı? münden ve Dışişleri Bakanlığı tekBu uzlaşma plânını dikkatle incele nisyenlerinden gelen baskılarla da dikten sonra. insan, ister istemez, karşılaşmıştır. îşte bütün bunlar Türkiye'nın buhran sırasında butün üzerinedir ki acele bazı askeri tedgürültüyu bunlar için mi kopardığı birler alınmış ve Türkiye bir savaş nı düşünmekten kendmi alamıyor ortamı içine sokulmuştur. Biz, muhalefet sıralarmda kuvvet po ize öyle geliyor ki. müdahaleye Bu satırların yazarı, ulusal bağım liükası şampiyonluğu yapan bir par kararlı olsa bile. Geçjtkale sızlık ve direnme savaşlarının dıtinin, uluslararası ortamı bu kadar Boğaziçi olaylannın ertesinde elverisli ve Yunanistan'ı bu kadar «mda, her türlü savaşın karşısındahükumet askeri hazırlık karannı adır ve uluslararası anlaşmazlıkların zayıf yakaladıktan sonra, yalnızca lırken, ılgıli bütün devletler gibi o yoluyla çözülebıleceğine adanın sözde kalacak bağımsızlığıy kuvvet da bunun bır çıkarmaya kadar gıinananlardan değildir. Fakat şurası la ve Adaya günün birinde nasıl ol demiyeceğinı zaten biliyordu. Bu ba sa yeniden dönecek olan Yunan as bir gerçektir ki, ulusların hayatm kımdan, yapılan hazjrlıklar daha ba kerlerinin geri çekilmesile yetinme da savaşın kaçınılmaz göründüğu an lar da vardır. Böyle anlar, yanla şından gdstermelik olmuşlar ve öy yıp, Kıbrıs sorununu kökünden çölece kalmışlardır. nnda, ulusa bir kendine güven ve zecek, bu ülkeye Türkiyenin ve Kıb Bırınci. yarım milyoniuk koca inanç duygusu getirirler. Yonetici rıs Türklerinin çıkarlarına uygun ve kudretli Turk Silâhlı Kuvvetleler bu anları çok iyi değerlendirmek bır düzen verecek kesin bir anlasri, o sırada. Kıbrıs'a yapılacak çazorundadırlar. Çünkü, o sırada ka maya varılıncaya kadar, baskısını buk bir çıkartma için yeteri gibi ha çırılacak her fırsat ve yapılacak her sürdüreceğini sanıyorduk. gerileme. bu duyguları alıp gotürur zırhkh değildüer. Kıbrıs konusu iki Otobü* fivatlan uouzlamıs görünüvor. Her otobflste açıktan Oysa simdi göriiyoruz ki, yanılmj ler ve uluslann yasantısında büyük yıldır bir yana bırakıldığı için bu iki yüz bin vuran zatı muhterem kim? Tefecilik cteşkilâtlanmaşız. konudaki askeri çalışmalar da bır çöküntülerin başlangıcı olurlar. Bu mış kredı pıyasası» di\e devletin resmî ka\ıtlannda kabul edılbakımdan, akıllı yöneücilere düşen tarafa itilmişler, Batının genel samiştir. Plânlamanın verdigi rakamlara göre birtakım iş adamlan gorev, uluslararası gelişıneleri çok vunma plânı dışmda kalan oynak 6.700.000.000 lirayı tefecilikte i;letivorlar. Bu paranın 3 milyar 200 yakından izleyerek ulusu savaşın bir ulusal vurucu gücün geliştirilmilyon lirasını Bankalar tefecilere veriyor. mesi yavaslatılmış ve çıkarma araç eşiğine hiç getirmemek; diplomasi Bn tefecilerl halk tanıvor mu? alamndaki beceriksitliklerini ort lan bır koşede unutulmııçtu. Hiç şüphe yoktur ki. hükumet Geçitkamek için olur olmaz zamanlarda Bn kislleri tıpkı politikacılar gibi isimleriyle cisimleriyle tale Boğaziçi olaylannın ertesinde ortalıkta savaş havası estırmemek nıvıp ve tanıtıp : ma bu yanılmanın bütün suçu ve girişmeyi düşünmedikleri, ya da silâhlı kuvvetlerimize bir hsfta için. Behev herifi nâserif ! Utanmıyor mnsun? diye halk önünde bizdedir. Çünkü. ortalıktaki bü girişemiyecekleri savaşlar yüzünden de hazır olmalarını, aksi halde işın kendilerine soru yöneltmek basın özçürlügünün ve demokrasinin tün belirtiler, Demirel Hükume ulusun vatanseverlik duygularıyla içine karışacak büyük devletler yü gerçek icabi deiil midir* tınin Kıbrıs anlasmazUğımn çözüoynamaya kalkısmamaktır. Ne ya zünden Kıbrıs'a müdahalenin imkân mü için kuvvet kullanmayı düjünzık ki Türk yöneticileri son buhran sızlaşacağını söylerken, bir haftalık t«te dâvanın püf noktası bnradadır. öne sürülen politikacılar mediğini bize şimdiye kadar açıkça sırasmda bu yanlışı işlemısler ve sürenin hazırlık için yeterlı olmadıhalkın gözleıi önüne bir demokrasi paravanası çekiyorlar. Ve gostermis olmalılardı. Gerçekten, Türkiye'yi, içinden kolay kolay ve ğından bilgisiz değildi. memleketin kaderine gerçekten egemen olanlar da arkada işleri kendi diplomatik öngörü ve yetesarsmtısız çıkamıyacağımız bır savflrütavorlar. Bunlar, Türkivede sermaveye hâkim olan sınıftır. Îkincisi, hükumet, hazırlıklar bır nek yoksunlukları yüzünden çıkmavaş psikozuna sokmuslardır. Bence, hafta içinde tamamlansa bile, BırO nnıfın liderleri gazetelerde tenkid edilmez. ve gerçek yüzleriyza sürükledikleri bu anlaîmazlığın Demirel Hükumetini Kıbrıs anlaş leşik Amerika'nın Türkiye ile Yule millete tanıtılmaz, bunun içindir ki, Türkiyede gerçek demokartık yalnızca silâh gücüyle çözümazlığına kesin bir çözüm yolu bu nanistan arasında bir savaşa izin ver rasi voktnr. lebileceğine inanan Dışişleri Bakan lamamış olmasmdan çok, bu yuz miyeceğini de biliyor olmalıydı Ne lığı teknisyenlerinın devamh baskı den kınamak gerekir. Şimdi birisl çıkıp diyebilir kl : kadar acı olursa olsun şu gerçeği lanna rağmen, Adalet Partisi ikti Peki ama arkadas, Amerika'da da bövle değil mi? Orada kabul etmeliyiz: Bugün Türkiye, dan, Ubaşında bulunduğu iki yıl ikoskoca bir memleketi perde arkasındaki sanayiciler yönetmiyorözellikle NATO uyesı bir devletle. çınde, önüne çeşitli fırsatlar çıktığı lar mı? Beyaz Saray'daki politikacılar bu sanayicilerin öne sürdüBırleşik Amerika'nın onaylamadığı halde, kuvvete basvurmaktan dikğü kuklalar değil midir? bir savaşa tutuşamaz. Savunma düze katle kaçınmıştır. emirel Hükumetinin buhranın nimiz ve politikamız böyle bir şeye Do^rudur. Demirel Hükumetinin bu davranı bütün süresi boyunea kuvvet elverişli değildir. Bunu bizim gıbı Doferndur ama Amerikadaki sanayici gerçekten sanayicidir, Sinın baslıca iki nedeni vardı. Birin kullanmaya niyetli olmadığını, Yunanistan da bildiği içindir ki, kökü dışarıya bağlı komprador değildir. Türkiyede «milll hâkimıcisi, iktidara geldiği günden başla amacının yalnızca zaman kazanmak Bjrleşik.Amerika işin içine karışıp yet> in «gaynmılli hâkımiyet» e dönfismesihln iebebt de bndur. yarak. Kıbns dâvasma Inönü hü ve görünuşü kurtarmaktân öteye L ajırlığını^ortaya koyurçaya kadar, kusıetleri dönemind» kaybedilmis gitoediğinî, T7 kasımda Yunanis ' Turkiye'nin zaten birşey istemiyen TOrkiyede palitikaetyı Sne'süren Ve keıidisl arftaâa kalan adam bir dâva gözüyle bakmıstır. Îkincisi, tan'a verilen nota açıkça ortaya koy notasına cevap bile vermemiştir. Amerikaya bağlı oldnğn için Anadolnda siyasi demokraci yabancı bdyle olduğu için de, kendisine ke maktadır. niifuzn altında bir siyasi demokrasi olmaktadır. sın ve kararlı bir Kıbrıs politikası Gerçi basında durmadan sözu edı çızmemistir. Her yaııa çekilebilecek len bu notanın bütününü hâlâ açık bir «dört ilke»nin çevresinde ve gü lanmış değildir. Fakat, dıjanya sız urum böyle olduğuna, yâni mü nün esintilerine göre, bazan bağım dığı kadanyla, bu bir silâhlı mudahale yolları Türkiye'ye zaten sız Kıbrıs görüşünü benımser gibi ol dahalenin dayanağını hazırlamakr kapalı bulunduğıma göre, bun •«••••••••••••••••••••••••IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIİIIMIIIIIIIIIII muş, bazan da Tü k kamu oyuna tan çok, Türkiye'de gerilen sinirledan sonra yapılacak şey. kimseyi ve bölüşme gibi gosterılebılecek çozüm rin yatışmasma kadar zaman kazanıl kendimizi aldatmadan. Kıbns anlaş ler peşinde koşmuştur. Belli bir ması amacına yönelmiş bir notadır. mazlığının ancak göruşme yoluyla Kıbrıs politikası olmayan bir yöneÖrneğin, Kıbns'taki Yunan askerçdzüleceğini kabul etmek ve buntimden, bu olmayan politikayı gerlerile Grivas'ın geri çekilmeleri ısdan sonra ulusumuz için maddi ve çekleştirmek için son buhran sıratenmekte hattâ o bile açıkça isten manevi yükten başka bir şey getır sında kuvvet kullanmasmı beklemiyor ya, fakat bu isteğe uyulmaz Merhum Adnan Erginsoy Merhum Albay Adnan Ermeyen yeni savaş ortamlarına boşu mek, acı bır yanılmadır. sa ne yapılacağı söylenmemektedir. ve Fıtnat Ergınsoy'un oğullagınsoy'un ve merhum Fıtnat bosuna sürüklenmeden, isteklerimi Yunanhlar Adadaki askerlerini geri rı. Hâle Ozansoy'un kardesı, Ergınsoy'un oğlu, Ülker Erzi karşımızdakılere diplomasi yoluy çekmezlerse Turkiye'nin de Kıbrıs'a Hayrettın Ozansoy'un kayınçinsoy'un esi, Ali v e ömer'in aynı sayıda asker göndereceğı. öyle la benımsetmenin yollannı aramakbıraden, Ahmet Say'ın enıstır. babalan. Nüzhet Say'ın daanlaşılıyor ki, sonradan hem Atına tesı, Alı ve ömer'ın babaları, madı, Hâle Ozansoy'un karuzerine bir baskı yapmak, hem de uhranın sonlarına doğru kendl Bu yollar samldığı kadar sınırlı Ülker Erginsoy'un eşı desı, Hayrettın Ozansoy'un iç tüketım pazarında kullanılmak sinin de beklemediği aşın sertdeğildir. Özellikle şu sırada, ArşöProf. Dr. kayınbıraderı. Ahmet Say ve üzere ortaya atılmıştır. ö t e yandan. vek Makarios Kıbrıs bağımsıztığına liklere sürüklenmiş olmasına hükumetin asıl amacı Kıbrıs anlaş taraftar göıünmektedır. Kendisıle Gurgün Say'ın enıştelerı ve rağmen, Demirel hükumetinin son CAVİD ERGİNSOY mazlığını kökünden çozmek ve ar bır görüşme masası başına oturup Ayşe Erdıl Akay'ın dayısı, buhran sırasmda izlediği politika çok ânı bır kalb knzı netıceda, istemeden surüklendiği bu kuv tık Adaya verılecek yeni duzeni Yu 1960 Anayasasında yapılabilecek desı 6 Aralık 1967 akşamı vefat Prof. Dr. nanıstan'a kabul ettirmek olmadığı vet gösterisinden biran önce kurtul ğişıklikleri incelemek, bu Anayasa etmıstır mak diye özetlenebllir. Nitekim bu için, notada bu konuda da hıç bir düzenini sağlam bır uluslararası gü CAVİD ERGİNSOY Cenazesi 8 aralık 1967 Cuaydmlık yoktur. Gene öyle anlaşı venceye bağlamak kaydıyla, denen nun içindir ki, Kıbrıs sorununa ke ma günü ögle namazını mugeçırdığı ânı bır kalb knzınhjor kı, sonradan o kadar çok sdzü meye değer bir yoldur. Eğer Arşösin bir çozum 30lu bulunmadan. val taakıp Hacı Bavram Camıınden Hakkın rahmetine kaedilen ve radyo yorumlannda dur nızca görunüşü kurtaran ve geçici vek Makarios, sonradan bu düzeni den kaldırılacaktır. vusmuştur. Cenazesi Orta madan tekrarlanan 1960 düzenine dd uzlaşmalara gidivenniştir. bozmaya kalkışırsa, işte o zaman sa AÎLESİ Doğu Teknik Ünıversıtesınde nuş de notada yer almış değildir ve vaş düşünülmelidır. saat 10'da yapılacak bır ano da, sonradan bir deneme balonu Ama. bugunkü bağlantılarımızla ma torenınden sonra 8 Araolarak uçurulmuştur. Buhran bir ve savunma polıtikamızla, inanınız (Cumhuriyet 14653) lık 1967 Cuma gunu oğle nakere atlatıldıktan sonra da. şimdı, ki, o zaman da duruma seyirci kalmazını mutaakıp Hacı Bavbu 1960 düzenine dönüş sozü sanki maktan başka birşey yapamayız ve ram Camıınden kaldırılacakyalnızca Adadaki Türk ve Yunan gene, ortalığı uyutmak için, söyleÇok kıymetlı bır ınsan, tır. askerlerınin sayısı için ileri surulnecek bin türlü söz ve aldatıcı uzbüyük arkadaş, âlim müş gibi gösterilmektedir. Oysa laşmalar buluruz. 1960 düzeni demek yalnızca Adada Protesör Dr. 950 Yunan ve 650 Türk askerinin bu(Cumhurıyet 14651) CAVİD ERGİNSOY'u lunması demek olmayıp, bunun ya kaybettik. Acımız büyüktür. nısıra, 1959 Zürih Anlaşmalarıyla Orta Doğu Teknik Üniveröngörülmüş bir bağrmsız devlet sta sitesi Fen ve Edebıyat Fakultüsü demektir. Bu devletın sınırları Yazan: tesı Dekanı sevgılı arkada<=ıiçinde yaşayan Türklerin çeşitli Kıb mız Profesör Dr. CAVtD ERrıs Anayasasıyla güvence altına alın Ünıversıtemız Fen ve EdeGtNSOT 6 Aralık 1967 çarmış çesıtli hak ve ayrıcahklan debıyat Fakültesi Dekanı Sasamba gecesı geçirdiSı ânı bır yın Hocamız knz neticesinde çok genç Profesör Dr. yaşta v e memteketımızın kendisinden büvük hizmetler CAVİD ERGİNSOY beklediği bir anda Hakkın 6 Araiık 1967 akşamı çok ânı rahmetine kavusmuştur bir kalb knzı netıcesı vefat Kederli aılesme ve bütün etmıştır. öğretım üvelenmıze, ıdarecıKederli eşı Ülker Ergınlerimize ve öğrencilerimize sov'a, çocukları Alı ve ö m e ı başsağlığı dı!eri7 Ergınsoy'lara ve yakınlanna Orta Dofn Teknik bassağlığı dllerız. Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Fen ve EdeÜniversitesi öğretim biyat Fakültesi Dekanı ve memkketimizin yetişO.D.T.C. Üveleri DemeSi tirdiği çok değerli ilim adamı OGRENCf BtRLİGt tdare Heveti Kendimizi aldatmayahm B Başka türliisii heklenemezdi & Bn ne biçim nota? D Yapılacak şey D Acı Kaybımız VEFAT Uykunun hedeli B YARIN ••MMMHB MÜDAHALC HAKKI Sezor ORKUNT Büyük Kaybımız BÜYÜK KAYBIMIZ Profesör Dr. (Cıımhunvet 14655) (Cumhunvet • 14654) Devlet Tiyatorıu Sanatcın GÜRKA.N ÖK MUhendis Onlar mes'ut darısı dostlar basm» tstanbuJ 8.12.9*7 Cumhuriyet 14640 \\S\\) AGI BIR KAYIP 1 2 3 4 5 6 C f NS 1 16 m/m yeni hiç kutlanılmamı$ Siklop çember Yeni hıç kullanılmamıs Kasa sapı imalinde kullanılacak 0 8 m/m lik pdrüzsüt yuvarlak demır Yeni hıç kullanılmamıs 1112 Grose Kutu 19x20 ve 1112 Grose kutu 20x25 Ağaç vidası ^eni ve hıç kullanılmamıs 3.5 santimlik 2830 Kilo. 5 Santimlik 4800 Kilo Çivı Pım vapmatc için • 5,5 m/m yuvarlak tel Yeni hiç kullanılmamıs Dekape Saçtan kesilmis 60 m/m genişliğinde ± 0,5 m/m Toleranslı asftari 2 metre boyunda Dekape Saç Lâma 50x2 m/m 6 Aralık 1967 gecesd geçirdiği bir kalb krizi sonunda çok genç yaşında vefat etmiştir. Merhumun cenazesi 8 Aralık 1967 cuma günü saat 10.00 da çok sevdiği Üniversitesinden alınarak öğleyin Hacıbayram Veli Camiinde k ı lınacak cenaze namazmdan sonra ebedî istirahatgâhına tevdi olunacaktır. Kederli ailesine bassağhğı diler, bilim dünyamızın uğradlğı bu büyük acıyı paylaşırız. ORTADOĞU 1EKN1K ÜNİVEESİTESİ Ortadoğu Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Fen Edebiyat Fakültesi Dekan Vekili, Kurumumuz Bilim Kuruw Üyesi, 1967 yü> Bilim Ödülünü kazanmış degerli bilim adamı Prof. Dr. CAVIT ERGIHSOY 6 Aralık 1967 çarşamba gecesi bir kalb krizi sonucunda hayat.j gözlerinı kapamıştır. Aziz nâşı 8 Arahk cuma günü (bugün) saat 10 da Ortadoğu Teknik Üniversitesinde yapılacak tören ve Hacıbayram Camiinde kıhnacak naman mutaakıp Asrî Kabristana defnedilecektir. Bütün bihm âlemine, öğrencilerine, kederli ailesine baş sağlığı dileriz. TÜKKİYE BILİMSEL ve TEKNİK ABAŞTJRMA KURUMU UUKTOK T. Zîya Kırbakan Derl, Saç ve Zührevl Hastahkları Mütehassısı lstlklâl Cad Parmakkapı No 58 Tel • 44 10 73 (Basın: 27174/14635) Cumhuriyet Cumhuriyet 1Î64İ